Dagblad voor Leiden en Omstreken.
NIEUWE IE1DSCHE
ASOHHIMENTSPBiJS
t-( In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
Dit nummer bestaai uit ts&ee
bladen.
V De Vlootwet in de Kamer.
't Zou, zoo had men voorspeld
gisteren een groote dag worden voor de
S. D. A. P.
Aanvankelijk bestond het plan dan de
Vlootwet aan de orde te stellen, maar dat
zou zoo maar niet gaan.
Eerst moest de Regeering maar eens
opening van zaken geven omtrent de cri
sis aan Financiën en het sluitend maken
van de begrooting.
Niemand minder dan Mr. Troelstra
die in deze dagen weer als voorman van
de geheele linkerzijde fungeert zou bij
dit debat de leiding nemen.
Dat beloofde wat te worden.
In de Kamer, de held van 1918 die
had gedecreteerd dat het Vlootplan moest
worden weggedonderd, aan het woord.
En builen de Kamer, de willige volge
lingen uit Amsterdam. Rotterdam, Leiden
en andere plaatsen, die weer eens waren
opgecommandeerd om te demonstreeren
en door hun aanwezigheid in Den Haag
aan het optreden van den grooten leider
luister bij te zetten.
Uit alles bleek dat een groot moment
in onze parlementaire historie was aan
gebroken.
De Kamer bankjes waren diicht bezet.
Achter de Ministerstafel niet minder dan
acht Excellenties.
En do tribun°s overvol, met een belang
stellend publiek, in hevige spanning af
wachtend de dingen die komen zouden.
Maar hoe ze teleurgesteld werden!
Mr. Troelstra bleek de oude Troelstra
niet meer.
Hij hield een lange, taaie, weinig be-
teekenende rede die meer geschikt was
om de hoorders in slaap te wiegen, dan
een Kabinet te doen kraken.
Daarbij verkeerde bij in zeer ongunsti
ge conditie, om dat HJ reeds'bij voor
baat in Het Volk al zijn kruit verschoten
had en zelfs meer dan dat.
In ..Het Vo^" en in openbare vergade
ringen is men gewoon er alles uit te
gooien, wat maar geschikt is om op de
massa indruk te maken.
De meest dwaze cijfers werden ge
noemd.
Van hot vlootplan werd een voorstelling
gegeven die kant nog wal raakt.
En bovendien ontzag men zich niet om
de persoon van den Minister van Finan
ciën op de meeót schandelijke wijze te
belasteren.
Maar in bet parlement gaat d-at niet.
Daar k?^i niet met fantastische cijfers
worden gewerkt en dient zelfs een So
ciaal-Democraat in zijn critiek maat te
houden.
En zoo moest Mr. Troelstra beginnen
met zijn eigen blad waarvan hij de hoofd
redacteur is en zijn eigen partijgenooten
on mérte-demagogen te verloochenen toen
hij verklaarde, dat h ij geen s c h ij n
of schaduw van» smet wilde
werpen op de persoonlijkheid
van Colijn.
Nog deze week werd de heer Goliin in
het officieele gedeehe van Het Volk op
schunnige wijze belasterd en de voorstel-
ling gegeven alsof hij als Minister per
soonlijke belangen trachtte te dienen.
Neen, zegt de heer Troelstra in de Ka
mer, dat is gèlogen. Hier is zelfs
geen schijn of schaduw van
smet.
En. ongeveer zoo ging het ook met de
cijfers, die men de massai had voorgehou
den.
Ook daarmee moest Mr. Troelstra reti-
reeren.
De tribune-bezoekers gevoelden zich be
kocht.
En de op gecommandeerde demonstran
ten slenterden door Den Haag, met hun
eigen houding tamelijk verlegen.
De inzet van de groote aanval was voor
de S. D. A. P. niet schitterend.
Toen de heeren Ruys de Beerenbrouck
en Colijn geantwoord haddon, wist de
heer Troelstra. niet beter te doen, dan.
uitstel van behandeling te vragen.
STADSNIEUWS.
Patrimonium.
De afd. van „Patrimonium" hield gis
teravond een goed bezochte ledenvergade
ring.
Nadat op de gebruikelijke wijze was
geopend en de meer 'huishoudelijke zaken
waren afgedaan, gaf de voorzitter, de
heer Zuidema, een inleiding over het
onderwerp „De arbeiders en de Vloot-i
wet".
Een onderwerp dat naar Spr. aantoon
de zeer urgent is, omdat vooral de arbei
ders oen voortdurenden strijd hebben te
strijden en meer nog dan anderen geprest
worden de actie tegen de Vlootwet te steu
nen.
Omtrent de landsverdediging in het al
gemeen kan onder ons geen verschil van
gevoelen bestaan. Als Christenen hebben
we mee te werken om de oorlogsgedachte
Ie be*lriiden. ?n 'lo rechtsidee ingang te
4üe JAARGANG.
VRIJDAG 12 OCTOBER 1923
No. 1060
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE.PHiJS
Gewone advertentiën per regel 22X cent!
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariefc
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertenties bij vooj-uitbeta*
van ten hoogste 30 woorden, wordeal
dagelijks geplaatst ad EO cent.
doen vinden. Maar we kunnen toch niet
meedoen met hen die ziekelijk dwepen
met de vruchten van beschaving en ont
wikkeling en die voor do harde feiten do
oogen sluiten.
Wij erkennen den plicht ons land te
verdedigen. /In dit opzicht staan we naast
mannen als Troelstra en Schaper en de
Soc. Dem. Kamerfractie dio in 1914 ook
de mobilisatiecnedieten goedkeurden.
De plicht der verdediging klemt in 't
hijzonder in een land als het onze dat in
zoovele opzichten bóven andere landen
bevoorrecht werd.
Toch volgt hieruit niet dat we geen cri
tiek op verdedigingsplannen zouden mogen
uitoefenen, en dat we maar alles wat ter
verdediging gedaan wordt moeten goed
keuren.
Komende tot het Vlootplan toonde Spr.
allereerst aan, wat dit plan niet in
houdt en dat het niet de minste overeen
komst vertoont met de fantasiën die daar
omtrent ten hes te worden gegeven.
Daarna werd er op gewezen, hoe het nu
de bedoeling is inplaats van stelselloos,
stelselmatig te gaan werken. Vandaar
dat nu een bwuoplan voor meerdere ja
ren is opgemaakt, waarvan de kosten voor
oen groot deel door Indië en voor een
klein deel door ons land worden gedra
gen, welke kosten voor ons-geen verhoo
ging van lasten meebrengen.
De bedragen in het vlootfonds te stor
ten komen ongeveer overeen met, wat
thans voor aanbouw wordt uitgegeven.
Bezuiniging op de gewone uitgaven, zal
ook na aanneming van dit plan mogelijk
zijn.
Na nog gewezen te hebben op het groo
te gevaar dat bij een eventueelen oorlog
in het Oosten de neutraliteit van ons ge
bied zou worden gesehonden, eindigde
Spr. met er op te wijzen dat de Regee
ring indien ze zichzelf had gezocht
of partijbelangen had willen dienen, dit
plan zou hebben laten rusten.
Wij kunnen niet over alle bijzonderhe
den oordcelen. Wij moeten in vele op
zichten afgaan op het oordeel van terzake
kundigen, en dan spreekt het wel van
zelf, dat wij niet zullen "#olgon hen, die
ci:s land naar de revolutie trachtten te
voeren er die ook nu bezig zijn ons volk
te misleiden, maar dat we volgen onze
voormannen. die hunne groote verant
woordelijkheid gevoelen en wier streven
bet is, bij het licht van Gods Woord, ons
volk te leiden op het rechte pad.
Deze inleiding werd door een zeer ge
animeerde discussie, waaraan dee1 namen
de heeren P. de .Tong, Cupido, Alberts,
Blommendaal, van Venetië en Loman, ge
volgd.
Een deT aanwezigen meldde zich als lid
aan.
De vergadering werd door den heer Al
berts met dankzegging gesloten.
R. K. Missie-Tentoonstelling.
In do groote Stadsgehoorzaal wordt een
tentoonstelling gehouden, welke bedoelt een
beeld te geven van het zendingswerk der
Roomschen, en tevens ten voordeelo daar
van is ingericht.
Gistermiddag werd deze tentoonstelling
in den Foyer geopend, in tegen
woordigheid van talrijke autoriteiten en
geestelijken.
Kahvijksche kerkzangers en een strijk
je verleenden muzikale medewerking.
De voorzitters van de Loidsche Missie-
'Vereeniging, de heer P. Simons
heette den Mis9ionairen Bisschop en
andere geestelijken, w.o. de vertegen
woordigers van 21 missionaire orden,
hartelijk welkom en sprak daarna een
woord van lof voor de zendelingen, die
hun moeizaam werk allerwegen verrich
ten.
Spr. verwachtte, dat de bede om groo-
tcre uitbreiding van het missiewerk door
groote offervaardigheid zal worden
verhoord.
Met vele passage's uit den Bijbel karak
teriseerde hij het Roomscihe zendings
werk.
Met geestdrift, zeide spr., heeft Katho
liek Leiden de tentoonstelling voorbereid.
Het was Roomsche actie ep z'n best;
doch het moet groeien tot Algemeenei
Missie-Actie.
Kardinaal van Rossum gaf in zijn
brief tot de commissie de groote lijnen
daartoe aan; gebed toewijding en offer.
Medegedeeld werd ten slotte dat Z.Ex.
Minister Aalberse en de Burgemeesterte
van Leiden en Stompwïjk verhinderd wa
ren de bijeenkomst op te luisteren.
Nadat enke^ zangnummers waren ge
geven, hield de Missionaire B i s s ch o p,
M gr. V u y 1 s t e k e, een openingsrede
Spr. voelde zich verheugd de uitnoodiging
om de opening van de missiew. te verrich
ten te hebben ontvangen, vooral ook om
dat spr. een missiebisschop is. Spr. weet
weet van Leiden alleen de ontzetgeschie
denis, en de Leidsche kaas en peue-
raars. Vooral is echter de universiteit be
kend om het wetenschappelijk licht dat
zij uitstraalde. Spr. hoopte dat Roomsch
Leiden zoo haar Missielicht zou doen
uitstralen. Het gaat, zegt spr., hij de
Zending om de hoogste belangen. De ge
heele wereld moet God dienen.
Hoe ver zijn we daarvan af; van de
1500 millioen wereldbewoners zijn slechts
500 millioen christenen, en, hoo dan nog.
Ten opzichte van Indië is er een dub
bele taak. Er is, zegt spr., wat te be
reiken en hij toont dat aan met voor
beelden uit zijn mkssieterrein Guragau.
In 1824 wa.ren daar Slechts enkele Room-
schen, thans kan men zeggen, dat Cu-
ragau en omliggende eilanden Roomsch-
Katholiek zijn.
Spr. wenschte Gods besten zegen toe
op den arbeid en sprak de hoop uit, dat
allen mochten volharden bij het heilige
Katholieke geloof.
Met deze luide toogejuichte rede ver
klaarde spr. de tentoonstelling voor ge
opend, waarna alle genoodigden de
keurig ingerichte tentoonstelling bezichJ
tigden.
De macht van het k'elne.
Ons wordlt plaatsing verzocht voor het
volgende:
Dat ook door het kleine, groote dingen
tot stand kunnen komen, moge blijken
uit het volgende:
Door de Zustervereeniging „Het Rust
huis", d. i. een vereeniging van Dames
die speciaal werkt, voor het Tehuis voor
Ouden van Dagen der Geref. Kerk aart»
de Hooigracht alhier, voornamelijk wat
betreft de vervaardiging van „platgocd"
voor de linnenkast en voorts de „lijfgoe
deren" der verpleegden, werd bij den
aanvang van haar arbeid bij allo leden
der Geref. Kerk een busje bezorgd, met
verzoek op geregelde of ongeregelde tij
den daar iets in te offeren.
Drie of vier maal per jaar worden do
busjes opgehaald en geledigd. Op zichzelf
een reusachtige arbeid, maar een arbeid
die een geweldig succes opleverde en de
dames buitengewoon bemoedigd heeft.
De eerste lichting (na 3 maanden) heeft
thans plaats gehad; en het resultaat? In
totaal kwam binnen f 719.46.
Laat men toch voor allerlei arbeid in
's Heeren Wijngaard, de groote zegen die
in het kleine gelegd kan worden, niet ver
onachtzamen.
Ds. Groot Enzerirvk.
Konden wij gisteren medcdeelen, dat
de toestand van Ds. Groot Enzerink na
zijn operatie bevredigend was, in den
loop van den dag trad. een verslechtering
in. Gisteravond liet de toestand van den
patiënt zich zeer ernstig aanzien, en ge
vreesd werd voor buikvliesontsteking.
Het doet ons evenwol genoegen te kun
nen vermelden, dat Ds. Groot Enzerink
naar omstandigheden een rustigen nacht
heeft doorgebracht, terwijl de doctoren
oen lichte verbetering constateerden.
Aangehouden is zekere J. J. M.,
verdacht van verduistering van een rij
wiel.
De heer'A. v. H. van hier reed gis
teravond ongeveer half elf met zijn motor
rijwiel op den Rijnsburger weg. Bij gelegen
heid dat hij wilde uitwijken voor een
hond, geraakte hij te ver in den kant van
den weg, en vervolgens te water.
Door eenige agenten en voorbijgangers
werden en voertuig en berijder op den
weg gebracht. De laatste bleek gelukkig
geen letsel te hebben bekomen. Het mo
torrijwiel was licht beschadigd.
BaMENLilüD
LAND- EN TUINBOUWONGEVALLEN-
WET 1922.
Commissies van Scheidslieden.
De minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid, gezien de voordrachten, inge
diend door de bedrijfsverenigingen inge
volge het bepaalde in art. 15 eerste lid,
van het Kon. besluit van 11 Juni 1923,
tot vaststelling van een algemeenen maat
regel van bestuur als bedoeld bij art. 90,
derde lid, der Land- en Tuinbouwouge-
vallenwet 1922, heeft voor de commissie
van scheidslieden genoemd in art. 4 van
vorengenoemd besluit, de navolgende le
denlijsten vastgesteld:
Voor 's-Gravenhage:
Leden-werkgevers: J. W. v. d. Berg,
Zuid-Schalkwijk; Krijn Jansen, 's Heer
Arondskerke; Adr. Rijk Azn., Oude-
lande; H. Bliek, Nieuwstraat 52, Goes;
D. Mesman Wzn., Boskoop; G. J. van
Gaveren, Hil'egom; I. de Buck, Seroos-
kerke; B. Giljam, Ouwerkerk (Zeeland)
W. Koning Wzn., Rilland; P. J. van der
Salm, Vredenburghweg 75, Rijswijk (Z.-
H.); H. K. de Raadt, IJsselmonde;
plaatsvervangers: J. Biemond Pzn., Bleis-
wijk; H. van Zwaarden, Heinkenszand;
D. de Jonge, 's Heer Hendrikskinderen-
straat 62, Goes; W. Wesse, Kamperland,
gem. Wissekerke; E. Guldemond, Bos-(
koop; H. Keur, Hillegom; G. v. d. Putte,
Vlissingen; Ph. J. van Dixhoorn, Axel;
S. J. de Regt, Wissekerke; G. van Sh-aa-
len, Zegwaard, P. van Schouwen, Otide
Tonge.
Leden-arbeiders: G. Zandvliet, Beek-"
laan 97, 's-Gravenhage; C. Vermaas,
Achthuizen (Flakkee); J. Olierook, Leu-
rinkjes, Poeldijk; G. v. d. Akker, Wei-
7)oort, Zoelerwopde; II. Meester, Noor
den (Z.-H.);*Chr. Bekkers, Loosterweg II
no. 14, Hillegom; G. J. Hoppenbrouwer,
Golumbusstraat 8, Loosduinen; L.
Reijerskerk, ^Westerns; A. Velgersdijk,
Zuidland; Ant. Schoonderbeek, Hillegom;
J. v. d. Hoek, St. Maartensdijk; plaats
vervangers: G. Zuiderwijk Sutorienstr.,
Poeldijk; A. Elferink, Tijlloosstr. 35,
Sassenkeim; J. H. van Kampen, Alphen
a. d. Rijn; H. Weijers, Straat ter Leede,
Warmond; Th. Blokland, Veur; P. Huis
man, Meerdorpstraat, Hillegom; W. Smit,
Rotterdamscheweg, Delft; ALr. Tuk, Zuid-
Beijerland; Abr-. van Gijzen, Zuidland;
Jan v. d. Beek, Hillegom; Pieter Janse
St. Maartensdijk.
De Postchequé- en Girodienst.
Gistermorgen heeft mr. R. C. Bakhuizen
van den Brink te Haarlem aan de giro-
afdeeling van het postkantoor aldaar oen
chequé ter betaling aangeboden, omdat
hij zich niet wenscht te onderwerpen aan
cle sluiting van den girodienst, die hem
rechtens ongeoorloofd voorkemt. Do beta
ling werd echter door den betrokken post
beambte geweigerd, cmdat hij geen advies
voor betaling ontvangen had. Thans zal
worden overgegaan.
De verdwijnende nooduitkeering.
Ilefc feit, dat thans niet weder een nood
uitkeering van het Rijk is te verwachter,
voor de gemeenten, brengt vele gemeenten
met name in Friesland in ongelegenheid.
Verschillendo gemeenten zullen tot enor-
mo verkocging der plaatselijke inkomsten
belasting moeten overgaan. In de gemeen
te Dantumadeel, die 100 opoenten op de
Rijksinkomstcnbelasting heeft plus een
niet progresssieve inkomstenbelasting, zal
hot vermeiiigvuldigingscijfer vermoedelijk
van 4' stijgen tot 8.
Geen vierjarige lagere school.
Het Handelsblad van Woensdag
maakt melding van een gerucht, dab in
parlementaire kringen zou loopen over
plannen der Regeering om van de lagere
school eene vierjarige te maken. Niet
alleen het zevende leerjaar zou worden
weggenomen, maar ook de leerstof van de
overige zés leerjaren zou zoodanig worden
beperkt en samengedrongen, dat met een
vierjarige school kan worden volstaan.
Wij meenen. dit gorucht als bepaald on
juist to kunnen tegenspreken, zegt de N c-
d e r 1. Wat bij de Regeering in overweging
is, schijnt niets anders te zijn dan te
effectueeren wat bij de lager-onderwiiswot
van 1920 reeds in beginsel is vastgelegd,
maar tot nog toe niet tot uitvoering is ge
komen. De gedachte namelijk om het on
derwijs in de lagere leerjaren te doen ge
ven door onderwijzeressen van eenvoudi
ger opleiding.
Door deze onderwijzeressen, geleidelijk de
plaats te deen innemen van een deel der
tegenwoordige leerkrachten zou op den
duur eene belangrijke besparing verkregen
kunnen wordeni, ook bij de opleidingsin
richtingen. De lagere school zou dus niet
van hare lagere klassen woa*den beroofd,
en voor verandering van de Leerplichtwet,
zooals het „Handelsblad" meent dat in de
bedoeling ligt, zou geen reden bestaan."
De „klas".
Het gemeente-gymnasium te Arnhem is
naar de „N. Arnh. Crt." vertelt, in het ge
lukkig bezit van een afdeeling VI B. Er is
een lesrooster en de week telt vele lesuren.
De „klas" bestaat uit.één leerling. Kos
ten f 6000 's jaars.
Welk een perspectieven openen zich bij
een beschouwing van dit interessante geval l
De VI B-klas, een Israëliet, viert thans de
Joodsche feestdagen. Reeds eenige dagen
genieten de leeraren van vele extra-vrije les
uren.
Onlangs verstuikte de „klas" zijn voet:
vrije uren voor de leeraren.
Dezer dagen moet het zijn voorgekomen,
dat de geheele klas zich verslapen had. Men
dacht er reeds over de klas dan maar een
vrijen dag te laten.
Gelukkig blijkt de klas geen aanleiding te
geven om eenige weken van school te wor
den gestuurd.
STATEN-QENERAAL
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
INTERPELLATIE-TROELSTRA. u
Do heer T r o el s t r a (S.D.) vervolgt
zijn vragen:
7. Acht de Regeering de voorwaarde
der Staatscommissie (conclusie 155) ver
vuld, dat geen besluit van verre strekking,
als de Vlootwet bevat, de geldmiddelen
van Nederland en Ned.-Indiö voor de toe
komst nog meer vast zal leggen, dan toch
reeds het geval is, tenzij gelijktijdig ge
daan wordt, wat noodig is om het geheel
verbroken budgetaire evenwicht te her
stellen?
8. Kan met name de Regeering de ver
antwoordelijkheid op zich nemen voor een
verslechtering van dien toestand, in ver
band ook met het geheel of gedeeltelijk
stopzetten van belangrijke sociale en cul-
ture'elo maatregelen, zoowel in Nederland,
als in Ned.-Indië, met do weinig gunstige
vooruitzichten voor het bedrijfsleven en
de heerschendo werkloosheid, die modo
verstrekt zal worden door do lioognoodige
bezuiniging op het aantal ambtenaren, ten
gevolge der voorgenomen reorganisatie
van den Staatsdienst cn is de Regeering
van meening, dat het aangaat den belas
tingdruk op de inheemscho bevolking van
Indië en de ambtenaren te verzwaren en
de Nederlandsohe bevolking met nieuw»
of verhoogde indirecte belastingen zwaar*,
der te drukken, mede mot het oog op ck
loons- en salarisverlagingen, die aan <f
orde van den dag zijn?
9. Is er op de Regeering van buit~
landsche zijde eenige directe of indirect©
aandrang geoefend of acht zij zich, met
het oog op aangegane verplichtingen, ge
bonden de onverwijlde aanneming der in
gediende vlootplannen door te drijven?
Zoo ja, waarin bestaan deze aandrang en
die verplichtingen, zoo neen, welke zijn
dan de dringende overwegingen voor -in
ternationalen aard, die dc onverwijlde
totstandkoming der vioolplannen eisrhen?
Spr. licht zijn vragen nog nader toe.
Antwoord der Regoering
De Minister van Binnenlandsche Zaken
de heer Ruys do Beerenbrouck,
antwoordt: De Regeering is bereid inlich
tingen te geven, maar kan niet altijd in
gaan op de zijwegen warop do heer Troel
slra haar wil leiden. Het resultaat van do
besprekingen in den Ministerraad wil spr.
meedeelen maar niet de besprekingen zelf
Evenmin kan de regeering meedeelen hoo
het standpunt van den Gouverneur-Gene
raal is. Spr. herinnert aan de discuesie
over Suriname waarbij de kwestie van
onderling overleg ook aan de orde was. Do
Regeering moet voorzichtig zijn met me
dedeelingen over adviezen van deskundi
gen. Er kunnen zich wel eens omstandig
heden voordoen dat publicatie gewens ht
is, maar een dergelijke constellatie dient
door do Regcering te worden beoordeeld,
waarbij groote behoedzaamheid gewen/cht
is. Eén geval zal onmiddellijk een prece
dent worden en daarin ziet spr. een ge
vaar.
Overlegging van het advies van den G.-
G. acht do Regeering niet in 's lands be
lang. (Gelach) Welke G.-G.' die de Vloot
wet afkeurde, zou ep zijn post blijven om
de uitvoering van die wet tot stand ta
brengen? In len Volksraad is tweemaal
gebleken dat de G.-G. niet tegen de YIoo'.-
wet was. (Rumoer). Do Vlootwet is ver
leden jaar niet uitgesteld met het oog op
de financiën des lands, maar wel nirt het
oog op oen nieuw onderzoek. (Gelach).
Minister de Geer kan zich niet verceni- -
gen met de opvatting der Regecriag tea
aanzien van de Vlootwet. Alle loden van
hot Kabinet, behalve de heer De Geer, wa
ren van hetzelfde gevoelen.
Stopzetten van der aanbouw door nict-
aauneming van de Vlootwet achtten zij
bezwaarlijk en in het belang van In liö
wa3 voortzetting dringend gewenscht.
Daarbij word overwogen, dat zonrlcr
Vlootwet elke personeelsorganisatie zou
gaan ontbreken en dat ten slotte do mari
ne geheel zou ophouden te bestaan.
Het verschil van gevoelen met den mi
nister van financiën bleek niet te over
bruggen en dus bleef niets anders over
dan dat do minister zijn ontslag bij H M.
do Koningin indiende. Het Kabinet ver
wachtte van den opvolger van den heer De
Geer dat hij de bezuiniging even krachtig
zou doorzeten, maar het oordeel der Re
geering over de Vlootwet zou deelen. Aan
dio eischen voldoet de nieuw) minis'.?.-
Het budgetaiu evenwicht zal wo-don
hersteld, hetgeen voorop moet staan: Ver
schillende wijzigingsontworpcu on de be-
grooting voor 1924 zullen socedig worden
ingediend. Wij zullen daarbij vele offers
moeten brengen.
In do conclusie 140 en 141 van de Vloot-
commissie wordt de urgentie van do
Vlootwet krachtig bepleit cn de Regcering
gaat met dit pleidooi accoord. Wat het
zwaarste is, moet het zwaarste wegen cn
spr. acht het onvermijdelijk voor de hand
having van onze .overzeesche gewesten een
offer te brengen.
Rezuinigingsmaafregelen en nieuwo be
lastingen zijn noodig, ook al was cr van
geen Vlootwet sprake geweest.
Do kostenberekening van de Regeering
acht spr. juist en hot antwoord op vraag
5 luidt beslist ontkennend.
Op vraag 9 wil spr wel antwoorden.
Dezo vraago verraad allesbehalve een juist
begrip van de Nederlandsche staatkunde,
j Voor buitenland se'ie pressie bestaat daar
in geen plaats. (Gelach).
Zoolang de wereld ei uit blijft zier. als
thans het geval is, ia de instandhouding
van do noodige maritiemo middelen, voor
do handhaving der zelfstandigheid cnmis
haar. Nederland heeft er voor ;o waken
dat het zijn souverciniteit handhaaft on
dat geen andero Slaat Indië in zijn sfeer
gaat betrekken. Nederland zou aan den
vrede van do wereld geen dienst b«nvij??n
als het zijn waardevol Kczit in Indië a n
zijn lot overliet.
Bij conflicten tusschou andere mogend-*
lieden valt rekening te houden met de vol-
kenrechtelijko verplichtingen. De confe
rentie van Washington hoeft de. span a uff
in het Oosten verminderd, maar mor is
van den dag van morgen niet zeker. Zoo-*
lang niet tot aller ontwapening wordt
overgegaan heeft Nederland zijn plichietf
na to kernen, al is Let met con minimum
