Dagblad voor Leiden en Omstreken. ABOHigEfflElflTSPftMS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2>&0 Per week h'Vrfft.t f 0.19 Frar.ro per post per kwartaal .f2.90 4de JAARGANG. - DONDERDAG 13 MES 1923 - No. 947 BureauHooigracht 35 Leiden - Tel. int. 1278 - Postrekening 58936 AOVËRTEemE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22# cenjl Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariefc Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiè'n bij vooiuitbet^» ling van ten hoogste 30 woorden, worden dagelijks geplaatst, ad 50 cqnt. Gemeentelijke autonomie. De lezing door Mr. V. H. Rutgers in de jaarvergadering van den Bond van Anti-revolutionaire Gemeenteraadsleden over bovenstaand onderwerp gehouden, heeft blijkens de gevolgde bespreking weinig bevrediging gewekt. Wij waren tot onzen spijt niet in de ge legenheid de lezing zelf te hooren. Maar het verslag- dat we daarvan la zen en de gevoerde discussie, maken dit gevoel van onbevredigd-zijn volkomen verklaarbaar. Gewezen werd op de doelmatig- heidsgronden die er voor pleiten dat de gemeentebesturen de plaats die zij innemen blijven behouden. Nagelaten werd niet, de staatsrechte lijke positie van de gemeenten aan te ge ven en de grenzen daarbij aan dë auto nomie gesteld. 1 Erkend werd, dat de gemeenten, gezien de historie een zedelijk recht op eerT ze kere autonomie kunnen doen gelden. Maar op principieele gronden werd de gemeentelijke autonomie niet verdedigd. Een krachtig pleidooi voor beveiliging en versterking van de gemeentelijke auto-- nomie werd niet gehoord. En dat is het toch, wat vooral in de ze n tijd noodig is. Dat de gemeentelijke autonomie wette lijke grenzen heeft wordt niet ontkend en als regel worden die grenzen ook wel ge ëerbiedigd. Slechts zelden komt tot uiting een stre ven om van de gemeentelijke autonomie ten koste van de algemeene Rijksbelang gen misbruik temaken. Maar wel is, zoowel aan de Departe menten als bij de Provinciale besturen een streven merkbaar om de gemeente lijke autonomie te knotten en geweld aan te doen. Er is een voortdurend pogen om zooals de voorzitter herinnerde vol gens het woord van Groen te vormen plaatselijke automaten 'naast centrale autocraten. Erkend moet worden dat voor dit stre ven meermalen vrij sterke doelmatig- heidsgrouden kunnen worden aangevoerd Maar deze zaak heeft toch ook een an dere zijde. Met name door Ds. Kuyper is er steeds met nadruk op gewezen, dat in de hand having van de gemeentelijke autonomie een bron ligt van volkskracht. Dat een keurige orde, zooals centrale autocraten, die kunnen voorschrijven, in ons staatsleven toch niet het hoogste is. Te ver gedreven zelfstandigheid kan schade brengen aan het geheel. Maar een toestand waarbij de aange zichten van zoo ongeveer allé burgemees ters in de eerste plaats gericht zijn naar het Provinciehuis en' die aan ruggegraat- looze gemeentebestuurders volop gelegen heid biedt, zich achter Ministers en Ge deputeerden te verschuilen, schijnt ons honderdmaal verderflijker. Wij betreuren het, -dat Mr. Rutgers op deze zijde van dit vragstuk niet sterk den nadruk heeft gelegd, maar dat hij meer gaf--een verdediging van de opvat ting zooals die door de Gedeputeerden colleges wordt gehuldigd. Misschien heeft dé ervaring van Mr. Rutgers als Gedeputeerde er toe geleid deze zaak vooral uit staatsrechtelijk oog punt te bezien. Toch komt het ons voor, dat het voor onze raadsleden, en niet minder voor on ze burgemeesters en secretarissen, nood zakelijk is, op de gemeentelijke autonomie en de verantwoordelijkheid, die daaruit voortvloeit, de aandacht te vestigen. Met voldoening hebben we gezien dat althans uit den kring der leden nog met warmte voor de gemeentelijke autonomie het pleit werd gevoerd en dat er hij onze raadsleden nog weinig lust bestaat om de rol van plaatselijke automaten te vervul len. Wij hebben, zooals de voorzitter op merkte, op dit gebied een eervol verleden. Blijve ook voor de toekomst dit prae^ dicaat van kracht. De Zomertijd. De Zomertijd zal dit jaar op 1 Juni gelden,, dus in den naeht van Donderdag op Vrijdag ingzfhn. Men denke er dus aan, vanavond de klokken en uurwerken vóór men naar bed gaat, één uur vooruit te zetten. STADSNIEUWS FEUILLETON Van hooger Orde. Naar het Engelsch. 92-) „Ik heb Lord Ravqnel in vele jaren niet gezien." John ging haastig weg om te spreken tot een meisje, dat beiden, hij en de moe^ der, onder de meeste meisjes, die wij kenden, 't liefst mochten lijden de eenvoudige vroolijke Gace Oldtower. Men begon te- dansen. Niettegenstaande* mijn Kwakersche opvoeding of misschien juist daarom, hield ik er veel van om het dansen te zien. We zagen Guy niet onder de dansen den. „Waar is Guy?" zeide de moeder. „Heeft u Guy ook ergens gezien, juffrouw Silver?" Juffrouw Silver, die zat te spe-i len zij had niet willen dansen, zag om en kleurde zichtbaar. „Ja, ik heb hem gezien; hij is in de studeerkamer." „Zou u zoo vriendelijk willen wezen' hem te roepen?" De gouvernante stond op en ging de ka mer door, statiger nog dan gewoonlijk. De zijden japon en de krans van laurier- Waden, welke Maud haar op de zwarte GEMEENTERAAD. De Raad dezer gemeente zal a.s. Maan dag, des nam. te 2 uur, vergaderen ter behandeling van do volgende punten: lo. Benoeming van oen Stads-genees- hcer voor het tijdvak 1 Juni 1923—1 Juni 192G. 2o. Benoeming van een tijdelijk leeraar in het teeekenen aan de Hoogere Burger school >oor Meisjes, gedurende den cur sus 1923—1924. 3o. Voorstel tot verlenging van de tijde lijke opdracht aan den heer J. D. A. Boks, voor het geven van onderwijs in de wis kunde aan de Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus. 4o. Praeadvies op het verzoek van A. B. van der Voorden, om eervol ontslag als onderwijzer aan de school Zuidsingel- B en hij het openbaar vervolgonderwijs. 5o. Voorstel: a. tot ontbinding van de huurovereen komst met het Rijk, betreffende het ge- houw 's-Gravenstein c.a.; b. tot verhuring van dat gebouw aan de firma Burgersdijk en Niermans. 6o. Voorstel tot bepaling van 'het bedrag der door den nieuw te benoemen Gemeen te-Ontvanger te stellen zekerheid. 7o. Praeadvies op verzoek van den Ned. R.-K. Volksbond, afd. Zoeterwoude, om verlaging .van de huur van electriciteits- meters. 8o. Voorstel in zake verlaging van de bijdrage in het gemeentelijk ongevallen fonds. 9o. Voorstel tot verhooging van de ver goeding voor het verleenen van genees kundige hulp ten dienste van den Êerste- Hulp dienst. lOo. Bezwaarschriften tegen aanslagen in de zakelijke bekisting op het bedrijf, dienst 1921. B. en W. geven den Gemeenteraad in overweging den heer J. II. W a 11 e z, leeraar in het hand- en lijnteekenen aan de H. B. S .met vijfjarigen cursus, ge durende den cursus 1923'24, te belas ten met het geven van een uur rechtlijnig teekenen aan de H. B. S. voor meisjes. Door den Gemeenteraad is indertijd besloten zelf het risico te dragen der bij de Ongevallenwet geregelde verzekering harer werklieden, waartoe 16°/oo van het loon in een afzonderlijk fonds werd ge stort. Aangezien de balen van het fonds de uitgaven aanzienlijk overtreffen is een reserve ontstaan van pl.m. f 150.000. In verband met de hoogere loonen kun nen de uitgaven globaal worden geraamd op f 8000 per jaar, terwijl de stortingen do laatste drie jaren bedroegen, resp. pl.m. f 28.000, f30.000 en f31.000. Er is dus mede in verband met de ge kweekte reserve aanleiding, de stortingen te verlagen. B. en W. stellen daarom voor met ingang van 1 Jan. 1923 het verlaagde ta rief der Rijksverzekeringsbank als maat staf te nemen, waardoor de stortingen dalen van f 31.000.tot f 16.000.—. B. en W. stellen aan den Gemeente raad voor, het bedrag der te stellen ze kerheid voor den nieuw te benoemen ge meente-ontvanger te bepalen op f25.000. Op advies van den Directeur van den Gemeentelijken Geneeskundigen dienst stelen B. en W. aan den Raad voor het bedrag, uitgetrokken i'oor het verleenen van geneeskundige hulp (Eerste Hulp- Dienst) ad f 1000.te verhoogen tot f 2000.—. 's Gravenslsin. Door het Rijk is aan de Gemeente ver zocht de nog loopende huurovereenkomst omtrent het gebouw ,,'s Gravenstein" tus- schentijds te ontbinden. B. en W. maakten daartegen bezwaar, maar nu heeft de firma Burge.rsdijk en Niermans verzocht een gedeelte van dit gebouw te huren. Aangezien de gemeente, zelf vermoede lijk de vleugel aan de Papengracht zal kunnen gebruiken, hebben zij geen be zwaar het ovet'ige gedeelte, dat louter uit kleine donkere lokalen en nauwe gan gen en cellen bestaat, te verhuren voor f 750.per jaar. In dien gees't wordt thans een voorstel gedaan. Leids&hc VereeR. van Industrieelen. Door do Leidsclie Vereeniging van Industrieel én, gevestigd te Leiden is aan den Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid, een adres gezonden waarin ge zegd wordt: Dat zij heeft kennis genomen van het praeadvies van de Commissie XII uit den Hoogen Raad van Arbeid over vraag punten, betreffende bedrijfsorganisatie enz. en van het advies door den Hoogen Raad van Arbeid aan Uw Excellentie hij schrijven van 8 April 1923 gezonden; dat zij het haar plicht acht Uw Excel lentie te wijzen op de verderfelijke ge volgen, die de invoering, van het beginsel der bindendverklaring der collectieve CGntraden, met zich brengt; dat vooreerst de denkbeelden over de beteekenis en het wezen der collectieve arbeidsovereenkomst nog zeer verdeeld zijn en reeds daarom een bindendverkla ring op dit cogenblik hoogst ongewenscht is; i dat vervolgens deze bindendverklaring is een stap op een onzelteren weg en tot consequenties moet leiden, die voor de ontwikkeling der industrie hoogst nadeelig zijn; dat immers een bindendverklaring der loonen op den duur zou moeten gepaard gaan met een bindendverklaring der prij zen en in zijn verdere ontwikkeling tot een bedrijfsradenstelsel, in laatste instan tie tot dc socialiseering der bedrijven zou voeren; dat, ook al ziet men deze consequentie niet, deze bindendverklaring eene uiting van de verderfelijke zucht tot reglemen- teering op industrieel gebied, de sterkste afkeuring verdient; dat zij bovendien beteekent een onge hoorde aantasting van de individueele Vrijheid en in de practijk noodzakelijk mede zal brengen, dat groepsbelangen on rechtmatig begunstigd worden ten koste van de- belangen van het algemeen; dat, al is ieder ingrijpen van de over heid in do normale ontwikkeling der maatschappelijke krachten ongewenscht, dit zeker hier het geval is en de balans tusscben de economische machten ten koste van één de belanghebbende partijen uit haar evenwicht .wordt gebracht; dat bovendien in de huidige constellatie van het industrieele leven de arbeiders organisaties een positie hebben ingeno men, die hen voldoende krachtig maakt om rechtmatige eischen door te zetten en een beslissing van regeeringswege in de ze normale wrijving der economische machten tot nadeel van allen moet leiden; dat een inmenging der overheid te wei nig speling laat voor de subtiele eischen van het economisch verkeer en er nood zakelijk toe leidt, vooral waar onze In dustrie voor een belangrijk gedeelte op export is gericht, dat onze positie bij die van ander9 landen meer en meer ongun stig wordt; dat trouwens de esvaring, die b.v. in Duitschland met een wettelijke regeling van de bindendverklaring is opgedaan, hoogst ongunstig is en het waarlijk thans de tijd niet is, nu de Industrie een cri sis doormaakt als nooit tevoren, dergelij-, ke maatregelen van ingrijpenden aard in? te voeren; dat zij Uwe Excellentie*erop wijst, dat zelfs de voorstanders van de bindend- verklaring der collectieve arbeidsovereen komsten in den Hoogen Raad van Ar- Jjeid moesten erkennen, dat de tijdsom standigheden voor c-en toepassing van de bindendverklaring zeer ongunstig zijn; dat het echter te wenschen ware, dat dan ook de eenige consequentie uit dit inzicht getrokken werd en men afziet van redeneeringen, zooals zij helaas in- het advies aan Uw Excellentie bijna op iede- ren regel voorkomen, dat men ondanks de heresehende malaise, toch maar ver der moet gaan; dat immers de bindendverklaring nood zakelijker v/ij ze een prijsstijging over de geheel linie beteekent, een verhooging van de kosten van het levensonderhoud en derhalve een aanslag op de zoozeer ge- wenschte bezuiniging en versobering; Redenen waarom verzoekster Uwe Ex cellentie eerbiedig verzoekt haar stand punt ten aanzien van de bindendverkla ring der collectieve contracten te herzien en het advies van den Hoogen Raad van Arbeid niet op te volgen. Ds Leidscke Winkelstand. De Meimaand is van ouds her de maand der verhuizingen geweest en het is wel licht daardoor, dat we in den laatsten tijd van zoovele zakelijke verhuizingen of ver huizingen van zaken melding moeten maken. Verhuizen is lastig, en zoo ooit, dan zal dit de fa. H. G. J. Wolf hebben ondervonden, toen zij haar voorraad si garen, die in de honderd-duizenden loopt, van het oude perceel op de Nieuwe Rijn, naar het pand Breestraat 88 had te expediteeren. Naar ons de altijd voorkomende fir-- mant echter kon mededeelen werd het transport door de .fa. Bronsgeest buiten gewoon goed verzorgd. Wat dë nieuwe zaak zelve betreft deze heeft een ware verjongingskuur on- Het nieuwe „homé" van de fa. Wolf werd voortreffelijk geïnstalleerd door „vogels van diverse pluimage". De fa. Kukler verzorgde het witwerk, terwijl de fa. Boekwijt van de Mare liet timmerwerk tot genoegen van de.eige naresse verrichtte. Schilder Heus, ook al een stadgenoot, was bijzonder geluk kig in de keus der kleuren en de uitvoe ring van zijn werk, terwijl de arbeid van den beeldhouwer Otto genoegzaam bekend is hier ter stede, zoodat we over den opstand verder zwijgen kunnen. Van veel smaak getuigt ook do stof feering. die werd aangebracht door de fa. B. de Koning en de fa. Meerburg. De kachel wat doet een sigarenzaak zonder! werd geleverd door de fa. v. d. Hei j de. Tot zoover onze algemeene rondblik overdag. 's Avonds krijgen we weer een geheel anderen kijk op de „zaak". De werkelijk sprekende en toch niet- opdringerige verlichting, die alle aandacht doet vallen op het smaakvol geëtaleerde artikel, doet een extra-pluim verdienen aan de heeren Terbiirgh en Driessen, die de ontwerpers en uitvoerders waren. En nu rest ons nog slechts de fa. Wolf te feliciteeren met deze prachtzaak, op een van mooiste punten van onze stad (hoëk MaarsmansteegBreestraat) ge-; legen. De cliëntèle verhuist ook wel meo naar de Breestraat. Bonne commerce! De prijzen onlangs door de ChrisleL Zangvereeniging „Ex Animo" behaald op den Internationalen Zangwedslrijd to Amsterdam (een groot zilveren medaille en diploma) zullen enkele dagen in het sigarenmagazijn van den heer Arnold, Breestraat 77, ter bezichtiging worden gesteld. Alhier is aangehouden een zekere A., die nog eenige gevangenisstraf tegoed had, waartoe hij door de rechtbank te Dordrecht was veroordeeld. Hij is ter be- schikknig van den Officier van genoemde rechtbank gesteld. Aan de Ghr. H. B. S. alhier is be noemd tot.leeraar in het godsdienstonder-» wijs, de heer C. Sikkel te Amsterdam. ;l; B. en W. stellen den raad voor den heer J. D. A. Bok s, doctorandus in do wiskunde, tot 1 Sept. 1923 als leeraar in de wiskunde aan de H. B.'S. voor jongens te benoemen. BUjHEHLAHP TRAMLIJN DEN HAAG—WASSENAAR"? Het Programma van de Feest"<m op 2 Juni 1923 ter^ gelegen hein van o opening van cleze tram. a m samengesteld: 10.15 v.m. Vertrek i. ersierde-rij= tuigen van den Benoordenhoutschenweg (instappen bij de Mesdagstraat); 10.20 v.m. Aankomst bij halte Boschhek, van-; waar met muziek wordt gewandeld naai; het Hotel-Café-Restaurant Boschhek. De eigenaar van dit hotel zal aan en-* kele autoriteiten van1 Rijk en Provincie en van de Gemeenten den Haag en Wasse naar, zoomede aan den Raad van Bekee® en Directie der H. T. M. den eerewijn aanbieden. (Speciale kaarten van den eigenaar worden hiervoor -uügereikt) 10.50 v.m. Vertrek van halte B-öaohueiy; 11.v.m. Aankomst bij halte Kieviet, vanwaar met muziek1-fit wandeld naar het Hotel-Pensibn-Restau rant de Kieviet. De Raad van Commissarissen van dit hotel zal aan enkele autoriteiten van! Rijk, Provincie en Gemeente Wassenaa^l zoomede aan den Raad van Beheer en'f Directie der H. T. M. den eerewijn aan-*.) bieden (speciale kaarten van den Raad, van commissarissen worden hiervoor uit-ï gereikt); 11.30 v.m. Vertrek van halte de' Kieviet; 11.40 v.m. Aankomst bij halte"1 Kerkdam. Alle gasten verlaten de rijtui-* gen en worden ontvangen door liet Ge-*1 meentebestuur van Wassenaar, in een!) door de „Wilhelmina Vereeniging" ver sierde tribune. De yereeniging „Wassenaar Vooruit biedt aan de gasten de muziek aan Van) de Muziekvereeniging Excelsior". M'et deze muziek aan het hoofd maken de gas ten een wandeling door het versierde etf vlaggende Wassenaar. De stoët wordt ge-?, sloten door de muziek der H. T. M.; 12.40 v.m. Vertrek van halte Kerkdam; l.—*l n.m. Aankomst in de remise Wassenaar.! De H. T. M. biedt haren gasten verver- schingen en enkele verrassingen aan. De J muziek der H. T. M. zorgt voor de vihxh,' lijkheid; 3.30 n.m. Vertrek van de remise4 Wassenaar; 3.45 n.m. Aankomst halte Stoeplaan. De gasten verlaten de rijtuig gen en gaan met do miiz'e'c der H. T. M. voorop naar het Kas' id Wasse naar". haren had gezet, hadden een wonderlijke verandering te weeg gebracht bij juf frouw Silver. Ik moest mevrouw Hallifax er wel- attent op maken. „Ja, 'zeker, zij ziet er goed uit. John zegt, dat haar trekken fijn zijn 1 maar, wat mij betreft., ik houd niet van die standbeeld-gezichten ik houd van kleur en uitdrukking, zie eens naar die aardige, kleine Grace Oldtower! heele- maal een Engelsche roos ik houd van haar. Arme juffrouw Silver! ik wil-» de Zij zeide niet, wat ze wilde, want op dit oogenhlik kwam Guy binnen en vroeg „de Engelsche roos" voor een dans. Wij zaten toe te kijken. „Guy danst traag; hij is ook bleek, geloof ik." „Wellicht vermoeid. Hij is veel te lang op de ijsbaan geweest vandaag met Maud en juffrouw Silver. Wat danst hij met een aardig schepseltje," voegde Ursula er aan toe, als in gedachten. „De kinderen groeien snel op," zei ik. „Ja zeker. Te denken, dat Guy een en twintig jaar is geworden zoo oud was ziju vader toen hij trouwde." „Guy zal je daaraan spoedig herinne ren." Mevrouw Halifax glimlachte. -„Hoe eer der hoe heter als hij maar een goede keufl doet als hij mij maar een dochter brengt, die ik liefhebben kan." Guy kwam met zijn danseuse bij ons zitten. Zijn moeder merkte op, dat hij weer zoo bleek zag eni de jongen bekende, dat hij wat pijn had; hij had dien mor gen zijn voet verstuikt, toen hij Maud en juffrouw Silver over 't ijs geholpen had! maar 't was een kleinigheid, 't was niet de moeite waard. Hierop verscheen mijn heer Herhert om mevrouw Halifax naar het souper te geleiden, Guy hinkte er ach teraan met do aardige Grace aan zijn arm. En al de gasten, juist genoeg om onze langste tafel in John's studeerka mer te bezetten, kwamen binnen met een gegons van vroolijkheid. Toen wij allen vroolijk rondom de tafel waren gezeten, bracht een bediende een nieuwsblad binnen, dat zoo pas met de avondpost was aangekomen. „Krijgt u 't plaatselijk blad geregeld," vroeg iemand aan de tafel. Mijnheer Herhert, die luide zijn rech ten bepleitte als oudste vriend van de fa milie, trachtte stilte te verkrijgen voor de gewone toespraak, welke de inleiding was op de toast: „Gezondheid en voor spoed moge 't deel zijn van den erfge naam van Beechwood." Er volgde veel toejuiching en men vul de de glazen; men lachte en fuisterdo; ✓iedereen zag naar den armen Guy, die beurtelings rood en wit werd, en zich blijkbaar honderd mijlen ver wenschte. Te midden van dit tumult voelde ik mij bij de mouw trekken en zag achter Maud's stralend gezicht de oude bankier naar mij overleunen. Hij hield 't nieuws-; blad in de hand, dat hem erg scheen te interesseeren. „'t Is deLondon Gazette. Mijnheer Halifax krijgt 't drie uren vroeger dan iemand anders hier. Mag ik 't openen? 't Is belangrijk voor mij. Mevrouw Hali fax zal 't mij niet kwalijk nemen wel?" Dat zou zo zeker niet, vooral niet als zij dien blik van den ouden man had ge zien en hoe zijn bevende vingers het blad trachtten te openen. Mijnkqer Herbert stond op en begon: „Dames en Heeren, ik spreek ook als vader en als de zoon van een vader van wien ik hier niet wil spreken, behal ve om te zeggen, dat zijn goed hart zich zou hebben verheugd als hij dezen dag had mogen beleven. De hooge achting, welke mijnheer Ralph altoos had voor mijnheer Halifax, is overgaan en zal overgaan Hier Tiep iemand: „Mijnheer Jessop] Ziet eens naar mijnheer Jessop!" De oude man was plotseling in zijn stoel terug gevallen met een soort onder-: drukt gekreun. Zijn oogen stonden strak, zijn wang was aschkleurig geworden. Maar .toen hij bemerkte, dat iedereen naar hem keek, deed hij wanhopige po^ gingen om zich te herstellen. „O, 't is niets," zeide hij, toen mevrouw, Halifax vriendelijk hem 't nieuwsblad uit de hand nam. Maar uit zijn opgewondenheid bleek 't düidelijk, dat er wel iets was. i Edwin nam 't blad en las de fatale ko-?, lom, maar al tewelbekend. „W 's hebben hun betalingen ge-» staakt." W 's was een groot huis te Londen,: het geliefde bankiershuis van onze streek,-' waarmede vele provincie-banken en voor-» al Jessop, nauw verbonden was. „W 's hebben de betalingen ge#, staakt!" De Gazette ging zenuwachtig van hand tot hand en toen zaten onze gasten allen: elkaar aan te kijken, ademloos, vol vrees en ontzetting. Want allen zouden door de-; zen slag getroffen worden. Weinigen dachten aan Jessop, zij dachten allen aan zichzelf. Menig vader werd bleek en me; nige moeder snikte met tranen in de oogen. „Er zal morgen storm geloopen worden op Jessop's bank", hoorde ik iemand zeg gen, terwijl hij schuin naar den ouden bankier keek. „Een stormloop? Dan zal 't zijn „sauve qui peu^" en de duivel hale de achtersten",! (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1