Dagblad voor Leiden en Omstreken ABONNEMENTSPRI S IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN PER KWARTAAL t 12.50 rER WEEK f 0.19 FRANCO PER POST PER KWARTAAL 2.90 3de JAARGANG. - DINSDAG 9 JANUARI 1923 - No. 839 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 ADVERTENTIE-PRIJS DES ZATERDAGS 10.30 PER GEWONE REGEL k 10.221 KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens 30 woorden 50 cent; Zaterdags 75 cent - hij voornitbetaling. INGEZONDEN RECLAMES TpP s Vakorganisatie. Do jongste gegevens omtrent de Vak beweging en met name ook omtrent de Christelijke Vakbeweging waren ver van •gunstig. Nadat in de oorlogsjaren het ledental yan do bij het Chr. Nat. Vakverbond aan- igosloten organisaties met sprongen om hoog was gegaan, is 6inds 1920 de stroom teruggeloopcji. In een betrekkelijk korten tijd, werd het ledental met moer dan 8000 verminderd. Een bedenkelijk verlies. Het ,is ongetwijfeld verklaarbaar, dat er in arbeiderskringen teleurstelling heorscht. De periode van opbloei schijnt voorlo pig afgesloten. Er is overal teruggang. Telkens weer werden zij er evenals 'de andere bevolkingsgroepen aan her innerd, dat wat sociaal wenschelijk is en zelfs zéér wenschelijk, daarom heel vaak economisch niet mogelijk blijkt. Maar dat mag toch geen teden zijn om tic Vakorganisatie den rug toe te koeren. Door hot bestuur van het Christelijk Nationaal Vakverbond is er dezer dagen terecht aan herinnerd, dat in deze moei lijke tijden, de arbeiders do vakbeweging meer dan ooit noodig hebben. „De vakbeweging zco schreef het '36 er niet allereerst om ïn gemakkelijk jbehaalde overwinningen loonsverhooging op loonsverhooging en positie-verbetering op positie-verbetering voor do arbeider» te verkrijgen, maar zij is er ook, ja vooral om in donkere dagen de arbei ders tot 6chut on steun le dienen. Haar invloed moet voorkomen, dat onnoodige loonsverlagingen worden 'toegepast, dat de gevolgen der crisis ide arbeiders meer drukken dan de economische omstandigheden noodzake lijk maken. In moeilijke tijden vooral, hebben ■3rrbeiders hun vakbeweging sterk te naa ien, opdat zij daar lean optreden, waar dit ter handhaving van recht en gerech tigheid noodig is." Tot een schut en steun wil de Christelijke Vakbeweging den arbeiders tiin. Daaraan is in dezen tijd. nu overal de économische stormen losbreken, zoo groo ve behoefte. De Christelijke Vakbeweging wil zijn, een schild voor den zwakke. En zij kan dit zijn, omdat zij staat op den stevigen grondslag van Gods Woord. De moderne vakbeweging staat in cri- ifcioko oogenblikken altijd machteloos. Dal, is weer gebleken bij do typ<o gr af en- staking. De leiders zagen voor hun oogen dat liet. verkeerd moest gaan. Zoo dom waren ze niet. Ze wisten, dat een staking voor velen éen bron van groote ellende moest wor den, dat er slachtoffers zouden yallen. Maar fcocli durfden ze niet kloek en be slist den gezellen advisceren om evenals hunne hoofdbestuurders dat gedaan had den, de nieuwe arbeidsovereenkomst to aanvaarden. In plaats van vooruit to n en een vast doel in het oog to honden, stonden ze in het critïeke moment om zich heen te zien en werd het roer on goed geluk, nu eens rechts en dan weer links gegooid. Hadden de hoofdbestuurders de waar heid durven zien en zeggen, dan zou de strijd vermeden en bet maken van slacht offers voorkomen 'zijn. Geheel anders is het optreden van do Christelijke vakbeweging. Zij wil gaarne de arbeiders vooruit brengen en omhoog. Maar zij houdt rekening met, de wer kelijkheid- En zij tracht met beide voeten te blij ven op den grondslnvan Gods Woord. Daardoor staat zii sterk. Daardoor is zij in staat iets voor de arbeiders te bereiken en ver buiten hare kringen invloed uit te oefenen. Daarom roepen ook wij onzen arbeiders toe: houdt u niet afzijdig, loopt niet mee achter het roode vaandel, maar versterkt de Christelijke vakbeweging. STADSNIEUWS. Week der gebeden. Ik hef tot U, Die in den hemel zit, Mijn oogen op en bid. Met het zingen van 'dit eerste vers uit Psalm 123, werd gisteravond de weck der gebeden geopend. De ruime Oosterkerk was overvol. 't Was een groote soha.ro van mannen en vrouwen en kinderen welke op verzoek van Ds. Kouwenhoven din als voorganger optrad, staande belijdenis deed van haar geloof, met do woorden van dc twaalf artikelen. Nadat Ds. Kouwenhoven in gebed was voorgegaan en gelezen was Ps. 40, werd van dezen psalm het achtste vers gezon gen, waarna de spreker begon, met er op te wijlzcn, dat de woorden die thans vol gens het programma de aandacht vragen voor duizenden vreemde klanken zijn ge worden. Dankzegging. Maar zoo vraagt men, wien zullen wij danken, en waar voor? Het leven heeft voor hen, pessimisten als ze zijn, geen beteekenis en dat zij hun dagelijksch brood on! vangen, gezondheid en arbeidskracht, beschouwen ze alö iets heel gewoons en natuurlijks. Zij kunnen klagen, murmureeren en dreigen, maar het woord danken komt in hun levensboek niet voor. Met hot woord verootmoediging is het niet anders. Zij kennen niet bet in schuldbesef neerknielen voor God; geen roepen om ontferming. De wet dos Hcóren hebben zij uitge schakeld cn daarom is er ook voor veroot moediging geen reden. En wat het gebed betreft, dat mag noodig zijn voor kinderen, maar niet voor mannen, die mot- heldere oogen rond wil len zien cn zich oen weg banen door het leven. Zoo is maar al te vaak de werkelijk heid. Het goud is verdonkerd. De kinderen van de marbelaren, die hun leven voor hun belijdenis opofferden, zij weten niet van dankzegging, veroot moediging en gebod. En wat zullen w ij nu doen? Zullen we nu afdrijven, met den 6troom van den tijd? Neen, wij willen iets anders. Wij wil len do kracht vernieuwen door ons voor God neer to buigen en van Hem to vragen deze heerlijke waarden te behouden. Daartoe ziin we opzettelijk en welbe wust bijeengekomen. Dankzegging. Wij danken den God en Vader van onzen Heere Jezus Christus, den Vader van alle barmhartig heid on don God van ons vertrouwen. A 11 e 6 danken we Hem, ons bestaan en ons leven. Aan levensverachting doen we niet mee, maar wij zien het leven als een gave Gods. Wij danken voor de zegeningen op maatschappelijk gebied, in onderscheiding van andere volken. Maar er zijn h o o g e r o weldaden, g rooft ere gaven; Jezus Christus den eenigen en volkomen Zaligmaker, die in de wereld kwam om Zondaren te redden van het verderf. Ook aan de verootmoediging zijn wii als 't good is niet. vreemd. Alliid weer hebben wo on6 te veroot moedigen over onze zonden en tekortko mingen. Wii hebben veel schuld, maar geen ver ontschuldiging. Weerhouden door de vrees, zwijgen we, tot we ook dat zwijgen niet kunnen uit houden en met den Psalmist uitroepen: Zoo Gij in 't recht wilt treden O, Heer, en gadeslaan Onz' ongerechtigheden. Ach, wio zal dan bestaan? Met dankbaarheid en verootmoediging is het gebed nauw verbonden. Het is voor het geestelijk leven even noodzakelijk, a?e de spijze voor het lichaam. Wij hebben behoef to aan het gebed, maar hot is ook een eisch der gehoor zaamheid. De Heiland zelf leerde ons te bidden. Te bidden voor de heiliging van God6 Naam, de komst van Gods Koninkrijk, het volbrengen van zijnen wil, maar ook om alle geestelijke en lichamelijke nood druft. T© bidden voor onszelf, onze kinderen, onze jonge mannen, die staan in het brandpunt van het leven, te bidden voor alle6 en een ieder. En wij eindigen met de bede, dat alles moge strekken tot glorie van den Naam Gods en tot do zaligheid van zijn volk. Nadat Ds- Kouwenhoven in gebed en dankzegging wa6 voorgegaan, werd nog gezongen: Och, of wij Uw gebuon volbrachten! Gena, o hoogste Majesteit! Gun, door 't geloof in Christus krachten Om die te doen uit dankbaarheid. Voor hedenavond is het onderwerp: Do Algcmcene Kerk, Het eens lichaam, waarvan Ch r i s t 6 het Hoofd is- Dankzegging: voor het toenemend verlangen naar de opbaring der eenheid die toch achter al onze kerkelijke ver scheidenheid ligt; voor een steeds ernstiger zoeken naar den weg en de wiize, waarop samenwer king tot bevordering van de heerschappij van Christus mogelijk i6. Verootmoediging: over zooveel gebrek nog aan geestelijke onderschei ding, en aan levend geloof om Gods aan gewezen weg te gaan; over deze uitwendige gedeeldhoid en kerkelijke vooroordeel en, onze dwaze vrees voor de waarheid; over ons tekort aan onderlinge liefde, waaraan de wereld bekennen kan, dat wc Christus* discipelen zijn; Gebed: om een brandende bewogen heid met den nood der wereld, en een liefde, die door alle hinderpalen heen haar weg vindt tot anderer harten om versterking van het eenheidsbesef onder de verschillende afdeolingen van de Kerk van Christus; om Gods zegen ever den arbeid der Evangelische Alliantie in ons land en over do ganscho aarde. De Leidsche Buitenschool. In een gister gehouden openbare ver gadering hebben Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland behandeld het door J. Hunting, oris to Katwijk, ingesteld be roep tegen het besluit van den raad dier gemeen to d.d. 8 Augustus 1922. waarbij het verzoek van het bestuur der Vereeni- ging Herstellingsoord De Leidsche Bui tenschool om modewerking bij de stich ting van een bijzondere lagere school te Katwijk, werd geweigerd. Als rapoprtcur trad op het lid van Ge deputeerde Staten, mr. Rutgers, die me dedeelde. dat het gemeentebestuur zijn medewerking, waarmede een bedrag van f 4291 gemoeid zou zijn geweest, had ont houden, op grond van de overweging, dat de betrokken onderwijsinrichting niet bestemd zou zijn voor het geven van ge woon lager onderwijs, doch voor buiten gewoon lager onderwijs. Dit was de voor naamste vraag, die het college zou hebben te onderzoeken. Voorts wees de rappor teur op do omstandigheid, dat er geen al gemeen© maatregel van bestuur is, vol gens we^e deze school onder het buiten gewoon lager onderwijs valt. De apellant betoogt, dan ook, dat men hier te maken heeft met een inrichting voor gewoon la ger onderwijs. De kinderen der school zijn voor het grootste deel uit Leiden afkom stig. Het bestuur der school heeft het ge bouw ton geschenke ontvangen, zoodat al leen medewerking tot een bedrag van f 4291 verlangd wordt, zijnde de kosten van inrichting. De heer Gorter, voorzitter van het schoolbestuur, deelde mede, dat zoolang de algemeene maatregel van bestuur, waarop ook de rapoprtour doelde, er niet is, voorloopig op de school gewoon lager onderwijs zal worden gegeven. Het is het schoolbestuur er niet om te doen, de ge meente Katwijk in financieele moeilijkhe den te brengen en men is dan ook bereid hot. gevraagde bedrag van f4291 aan de gemeente te verschaffen. Waar het ten deze voor bet schoolbestuur om gaat, is het verkrijg^ van de vereischte wettelij- he toestemming. De burgemeester van Katwijk, de heer De Waal Malefijt, bestreed het beroep aan de hand van de bepalingen der Lager On derwijswet en betoogde, dat de school een inrichting voor buitengewoon lager on derwijs is. Nadat de inspecteur van het onderwijs te Loeiden ,de heer Brants, nog zijn ziens wijze te kennen had gegeven, deelde de voorzitter van Gedeputeerde Staten mede* dat het college op een later tijdstip zijn beslissing zal nemen. Uit het Drnkkersbedrnf. Bij informatie bij het voormalig werk geverscomité hier ter stede, kon men ons geen gespecificeerde cijfers van het aantal slachtoffers bij de afgoloopcn staking meedeelen. Wel kregen wij den indruk dat dit aantal niet goring is. Over het gehee- le land hebben de stakers den arbeid her wat. behoudens enkele uitzonderingen. Nader vernemen wij dat het aantal slachtoffers 20 a 30 is. Dc Leidsclie Universiteit. Ter gelegenheid der herdenking van den 348sten verjaardag der Leidsche uni versiteit, zal de rector-magnificus, Prof. Dr. L. van Titallie, eene redevoering hou den op Donderdag den 8sten Februari a.s., des namiddags te 2 uur in het groot-audi torium van het universiteitsgebouw. Het stoffelijk overschot van wijlen den oud-hoogleer aar in de sterrekunde D r. H. G. van de S a n d e Bakhuy* z e n zal worden ter aarde besteld op Don derdag 11 Januari a.s., *8 namiddags te 12Yj uur op de begraafplaats bij de Groenesleeg. Gisterenmiddag is aan de Kon. Nod. Grofsmederij met goed gevolg te water gelaten, do etoomaïeepslipzuiger „Hugo", voor rekening van het Departement van Koloniën te 's-Gravenliage. De heer W. M o e n e, cand. bij de Geref. Kerken alhier, heeft het beroep naar de Geref. Kerk te Oostburg aangeno- De Heer G. J. Boter, alhier, is ge slaagd voor het examen ter verkrijging van het Mercuriu6-diploma Duitsche Handelscorrespondentie. Gisteren slaagde voor het Mercurius- cxamen Engelsohe Handelscorresponden tie onze stadgenoot de Heer J. do Graaff. Zooals wij onlangs reeds meldden, worden pogingen aangewend, om te ko men tot oprichting van een Ring van Christel. Zangverecnigingen. Op Vrijdag a.s. zal in Huizo Feenslra alhier opnieuw een vergadering worden gehouden, waartoe 33 Zang-Vereenigin- gen zijn uitgerooodigd. Door een bewoner van do Haarlem- r nierstraat is aangifte gedaan dat bij een bedrag van f 25.vermist. Bedoelde persoon kon zich niet herin- neren op welke wijze hij het geld was - kwijtgeraakt. De hoer W. Listvoet herdacht he den den dag waarop hij voor 25 jaar als l letterzetter in dienst trad bij de N. V. Boekdrukkerij v.h. L. v. Niftrik Hzn. De - jubilaris werd op liet kantoer der firma met hartelijke woorden door zijn chef toe- i gesproken en hem werd een enveloppe met1;, inhoud overhandigd. Het verdere gedeelte van den dag werd in den huïselijken kring doorgebracht. Do collega's toonden mede hun belangstelling. Omtrent het ongeval, gistermiddag den 49-jarigen IJ. v. R. uit Katwijk aan i Zee onder de gemeente Voorscholen over- komen, waarvan wij reeds melding maak- j ten. vernemen we nog dat dit bericht niet "j geheel juist was. n.l. als zou v. R. een been zijn afgereden. Volgens de beschrijving door sommigen aan do politie gegeven, zou v. R. bij het :t verrichten van werkzaamheden aan den spoorweg een op den rails liggenden koevoet, die door een passeerenden - sneltrein met kracht werd weggeworpen, tegen zijn beide beenen hebben gekregen, waardoor hij aan deze lichaarredeelen ern stig werd gewond. Vermoedelijk zijn beide beenen gebro- ken. De heer V. E. van Tienen heeft jj. Zondag afscheid genrmrn Tanist bij de Doopsgezinde gemeente rlhicr, na een 37-jarigcn arbeid nis zeed-Hij werd in het bijzijn cler gcmcr~+e in har telijke bewoordingen e.* roken door den voorzitter van den Prof. Mr. W. v. d. Vlugt, waarna hij in de consistorie afscheid nam van den Kerke- raad. Wij vernemen dat Mevr. J. F. Blok,» geboren Kuiper, onlangs hier overleden, heb grootste deel van haar vermogen on der den naam van „Kuiper-fonds" na het eindigen van eenig vruchtgebruik heeft ver maakt aan ,J)e Leidsche Maatschappij van Weldadigheid", welke zooals men weet veel goeds verricht op het terrein van de „stille armen". Onder dc andere bedragen welke de overledene heeft gelegateerd, was er ook een ten behoeve van het Sanato rium voor longlijders te Hellendoorn. Een belangrijke beslissing voor de Leidsche €roentenveiling. „De laatste maand van het afgcloopen jaar, zoo schrijft men ons, is voor dc Leid sche tuinders-patroonsvereen. een maand geweest, waarin een groot onderling ge schil tot beslechting is gebracht. Vanaf 1912 stond de verceniging op het j standpunt van verplicht veilen, maar he- j laas werd daarop oen bijzondere uitzonde- ring toegestaan voor die leden, die hun producten aan conservenfabrikanten ver- J kochten. Ofschoon deze leden van de aan conservenfabrikanten geleverde artikelen sinds enkele jaren een klein percentage aan de vereeniging moesten betalen, ging de verkoop en de aflevering steeds buiten de veiling om. f Deze uitzondering veroorzaakte een zeer óngewenschto concurrentiestrijd onder «le tuinders van de zelfde vereeniging cn was tevens voor liet vcilingbestuur een beletsel tot liet voeren van een reëelen handel. Niet. minder dan drie vergaderingen zijn er in de maand December gehouden waar het voor en het tegen, van algeheel ver plicht veilen, tot in bijzonderheden werd besproken. Dc voorstanders van den ouden toestand voerden aan: 1. dat het verplicht veilen wel llieorethisch juist is, doch dat liet niet in de practijk uilvoerbaar blijkt te zijn. FËUILLË 1 ON. Van hooger Orde. Naar het Engelsch. 1 11) Het raam was werkelijk een groot voor deel; van daar uit kon men op 't dak kruipen en van 't dak had men 't prach tigste uitzicht in heel Norton Bury. Aan den eenen kant: de stad, de toren, en ver der een 'breede strook weiland en bosch, zoover als men zien kon; aan den ande ren: de glinsterende bocht van de Severn en 't land dat opliep tot de blauwe heu- Evcls ver, ver weg. „Hoe vind je je kasteel, John?" zei ik, 'terwijl ik stil naar zijn stralend gezicht zag. „is 't "wat voor je?" „Dat zou ik denken!" riep hij hartelijk [verheugd- En* ook ik was zeer blij. Dierbaar vlierinkje! dicht tegen den he mel, zo o dicht,f dat vaak de regen cr klet terend in kwam of de zon fel schijnend, 't maakte als.een oven of de eaamgedre- yen sneeuw !t licht van 't venster onder schep ta Och'.hoe vroolijk, hoe gelukkig zijn we daar geweest! r Hoe dikwijls hebben wij beiden er op teruggezien in later dagent HOOFDSTUK IV. De winter kwam vroeg en plotseling dat jaar. 't Was voor mij een lange, vervelende tijd, slechter zelfs dan mijn winters nood zakelijk waren. Ik kwam nooit uit mijn kamer en zag nooit iemand anders, dan mijn vader, Dr. Jeesop en Jacl. Tenslotte vatte ik moed om aan den eersten te zeg gen, dat ik zou willen, dat hij John Hali fax eens naar me toe zond. „Wat. wilt go met den jongen?" „Alleen met hem spreken." „Foei, een jongen uit de looierij is geen geschikt, gezc1 schap voor je. Laat •hem niet rust; hij zal be6t terecht ko men. als 'gij hem niet van z'n plaats haalt." John Halifax van z'n plaals halen! Ik was 't met m'n vader eens dat dit onmo gelijk wasmaar wij verschilden blijk baar ver in onze bepaling, welke die plaals zijn moest. Daarom, bang hem te schaden, en voelend hoeveel z'n toekomst afhing van den gunst zijns meesters, sprak ik niot verder over deze zaak. Al leen, bij élke mogelijko gelegenheid en die waren zeldzaam zond ik John een briefje, mof zorg in drukletters geschre ven, want ik wist, dat. hij die lezen kon en ook een paar boeken, waaruit hij zich zelf wat meer zou kunnen lcoron. Daarna wachtte ik, vurig, maar geduldig tot de lente kwam, wanneer ik. zonder eenige VTuchtcloozc poging te doen, hem zeker zou ontmoeten. Op een Febroari-dag, toen de vorst, ein delijk had opgehouden, cn oen zachte, overvloedige regen de sneeuwvlakten, welke Jaol vertelde, dat, in de goh cel e streek lagen, half gesmolten had, dacht ik juist mijn hoofd eens buiten de deur te steken, om te zien of de gezegende len te spoedig komen zou. Daartoe kroop ik naar beneden in do eetkamer en van de eetkamer in den tuin; Jael knorrend, maar mijn vader mij ruw aanmoedigend. Mijn arme vader! hij geloofde altijd, dat men niet ziek behoeft te wezen als men niet wil en dat ik heel wat beter kon, als ik wou. Ik voolde me erg sterk dien dag. Het was heerlijk het groene gras weer le zien, dat weken achtereen verborgen was ge weest; heerlijk om op en neer te loopen in de zonneschijn, onder beschutting van de iepenheg. Ik vermaakte me zeiven met- te zien naar oen 'bleek© rij sneeuwklokjes, welke ccn voor ccn waren opgekomen als krijgsgévangepen om te worden geëxecu teerd. Maar 't volgend oogenblik schaam de ik mij over deze harlelooze vergelij king, want zij deed mij denken aan de arme Bill Watkins, die in December was gc- vangon genomen, na 't gevecht bij Mentz cn door de Franschen als een spion was neergeschoten. Arme, blozende, dikke Bill hij had beter nu nog, roemloos, mot onzen huidenwagon kunnen rijden. „Zijt go in den laatsten tijd bij Sally geweest?" vroeg ik Jaol. die druk bezig was winlerkool te snijden; „is ze haar verdriet, al te boven gekomen." „Zij is niet rijk genoeg om te kunnen luieren! Daar is Jem en nog drie kleintjes om voor te zorgen, om niet te zeggen van een anderen, grooten jongen, dio bij haar inwoont, dio, ik ben zeker van, heel wat meer opeet dan hij betaalt!" Ik nam deze beloediging kalm op, want ik wiet. dal, mijn vader niét lang gele den John's loon had verhoogd en hij Sally ook meer betaalde. Daardoor cn ook nog om andere redenen wist ik, dat hij in- plaats van een last éér een hulp voor do weduwe was en daarom liet. ik Jael pra ten. „Zie eens wat een jonge mijnheer komt daar den tuin binnen cn ik ben hier met m'n vuile japon en m'n schort vol kool". En zij liet de groenten over 't pad rol len. terwijl „do mijnheer" op ons af kwam Ik glimlachte, want, niettegenstaande z'n verandering had ik tenminste geen moeite om John Halifax te herkennen. Hij had nieuwe kleeren aan laat mij de verschuldigde eer geven aan dien won derlijken brenger van beschaving, den kleermaker nel te kleeren. zooals elke leerjongen zou kuntfen dragen. Ze pasten hem goed, hij leek er grootier in. gezet ter en knapper. Om z'n hals was een ruw, maar wit. kraagje, waarover, zorgvuldig gekamd, de lichte krullen van z'n mooio haar vielen. Gemakkelijk kon Jael of iemand anders hom hebben „aangezien". (zocals ze nijdig zei), voor een jonge mijnheer. Zo leek erg boos, toen ze de vergi ing bemerkte. „Wat moei je hier?" vroeg zo ruw. „Abel Fletcher zond mij voor een bood schap". .Vooruit cr mee dan. blijf niet hier staan bij Phineas, jc zijt geen gezelschap voor hem cn z'n vader wil 't niet hebben". „Jael!" riep ik verontwaardigd. John sprak niet, maar z'n wang gloeide. Ik nam z'n hand on zei hom. hoe blij ik <08 hem weer te zien maar oen «.•ogenblik was ik in twijfel of hij mo hoerde „Abel Fletcher zond rfiij hierheen", herhaalde hij mot 'n bedaarde stem. „om met Phineas uit to gaan; als bil m'n ge-., zeischap niet, verkiest kan hij 't gemak kelijk zeggen". /- - <Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1