BINNENLAND.
GEMEENTELIJKE AANKONDIGINGEN
Gemeenteliike Vischverkoop.
Aan den gemeentelijken visch winkel,
Vischm. 18, (Tel. 1225) is HEDENAVOND
verkrijgbaar SCHOL h i 0.18 per pond.
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
Leiden, 11 November 1922.
B. en W. van Leiden; t}
Gezien het verzoek van:
a J. den Boer, om vergunning tot op
richting van een wagenmakerij in het per
ceel Oude Veet No. 169, Sectie H No. 1565.
waarin geplaatst zal worden een electro
motor van 3 P.K. voor het aandrijven van
een Hntzaagmachine, een draaibank,
tevens boormachine, en een vlakbank
b. J. Klein, om vergunning tot oprich
ting van een bewaarplaats voor 600 Liter
petroleum in het perceel Lammermarkt
No 15, Sectie B No. 1155;
c. P. P. J. van Reimundt, oru vergunning
tot uitbreiding der Stoom Waeoh- en
Strijkinriohting in het perceel Zijlsingel
No. 23. Sectie K No. 809, door het plaat
sen van een stoommachine van 25 P K.,
ter vervanging van die van 4 P.K., het
bijplaatsen van een waschschommel, een
stijfeeleohommeL, een centrifuge, een
exhauster, een overhemdenpers, oen bocr-
den6trijkmach ine, oen polijstatoachine. een
rondroaehine en een pomp, aan te drijven
door de stoommachine, en een ventilator
met electromotor van yK P.K. en het ver-
plaateen van een centrifuge en een electro
motor ven 2 P.K.
d A. do Ru, oan vergunning tot uitbrei
ding van do wagenmaker ij in heb perceel
Haven 17, Sectie C No. 96, door het bij
plaatsen van een boormachine, aan te
drijven door een bij te plaatsen electro
motor van 2 P.K.
Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet;
Geven bij dezen kennis aan het publiek
dat genoemdo verzoeken met do bijlagen
op de Seoetarie dezer gemeente ter visie
gelegd zijn
alsmede dat op Zaterdag, den 11 No
vember ei. des voormiddags te half elf
op het Raadhuis, gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren tegen deze verzoe
ken in te brengen.
AGENDA.
DINSDAG 14 Nov. Leiderdorp.
Eerste Alg. Verg. van de Krmg Leiden
van Mek jee-Vereen iging op Geref. grond
slag- Gebouw Irene. Aanvang half acht.
WOENSDAG 15 November. S a ee en-
fa e i m. Ned. Chr. Vrouwenbond. Lezing
Mej. Dndok van Heel. Gebouw „Concor
dia". Aanvang 8 nnr.
DONDERDAG 16 November. Lei
den. Comité tot vestiging van bijzon
dere leerstoelen. Wetenschappelijke voor
dracht Ds. T. L. Haitjema: Hoog-Kerke-
liük Protestantisme. Klein-auditorium 8
uur n.m.
DONDERDAG 16 November. Lei
den. Openb. Uitvoering Chr. Zangver-
eeniginc „Ex Animo" Dir. de heer C.
v. d. Keur Jr. onder leiding van D r. J.
R i e m e n s. Groote Stadezaal. Aanvang
8 uur.
lederen Woensdagavond van 7J48$4
uur. Rechtskundig Bureau Chr. Best.
Bond. Steenschuur 15.
Apothekers die tot en met Zondag op
Maandagmorgen eiken nacht en des Zondag'
geopend zijn:
A. J. Donk, Doezastraat 31, Tel. 1313.
G. F. Reij8t, Steenstraat 35, Tel. 136.
De apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menschheid is steeds geopend.
Van Zaterdagavond 8 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur nemen de volgende huis
artsen den dienst waar:
Dr. Blote, Papengracht 20.
Dr. Boonacker, H oogewoerd 138, TeL 266.
Dr. Duffels, Rapenburg 49, Tel. 970.
Dr. Poortman, Rapenburg 63, Tel. 148L
De Geneeskundige Zondagsdienst
te Oegstgeest wordt van Zaterdagavond
8 nnr tot Maandagmorgen 8 uur waarge
nomen door: Dr- Timmermans, Wilhel-
nainapark tel. 390.
gen van geleerden in binnen- en buiten
land-
Het kostbare boekwerk, waarvan Prof.
Lor enz do opdracht schreef is vervaar
digd door de firma IJdo alhier.
De Lakenhal.
Op Donderdag 16 November a.s. des
avonds te 8 uur zal door Professor Nieu-
wenhuis in de tentoonstellingszaal van
het. Redelijk Museum de Lakenhal voor
de leden van de vereeniging van belang
stellenden in do Lakenhal een toelichting
worden gegeven van de daar geëxposeer
de voorwerpen van Dajakeche kunst.
Deze lezingen zullen, bij voldoende be
langstelling door meerdere worden ge
volgd, zooveel mogelijk in verband met
wati op dien tijd in de zaal zal zijn ge
ëxposeerd, on door de meest bevoegde
personen op het gebied der beeldende
kunst-
Leden en begunstigers der vereeniging
van belangstellenden in do Lakenhal zul
len tot deze lozingen worden nitgenoo-
digd, eveneens tot het bijwonen der ope
ning van tentoonstellingen uitgaande
van do Lakenhal.
Aanmelding voor lid of begunstiger
(minimum f 2.50) van bovenbedoelde ver
eeniging kan geschieden bij den secretaris
Ds. J. A. Prins, Plantage 16-
Bruggenbouw.
Nog eenige dagen en dangaat
een lang gekoesterde wepsch van menig
een in vervulling. Dan wordt n.l. de
schutting afgebroken welke reeds langen
tijd de toegang tot do veel gebruikt® Kraa- 1
yershrug versperde. Wsl toch was &et ge-
valt De Kraayersbrug begon een beetje
„aftandseh" te worden. En voordat hij nu
ccn beetje te hard ging kraaien wanneer
er een zware vracht over ging, hebben
onze vroede vaderen wijselijk besloten om
de gebreken afdoende te verhelpen.
De Firma J. Zitman Zoon word bet
werk gegund, en hoewel menigeen zich
vaak het offer heeft moeten getroosten om
een eindje om te loopen (alles went), toch
zal inen, wanneer volgende week Zaterdag
de passage over die nieuwe brug weer
wordt opengesteld, met genoegen zien, de
groote verbeteringen welke hier zijn aan
gebracht. Want dat zijn er. Dit bleek ons
vooral, teen we in do gelegenheid werden
gesteld om eens nauwkeurig te vernemen
welke voordeelen aan deze verandering
zijn verbonden. Wat ieder Leidenaar da
delijk opmerkt, is dat de oude „tweeklap"
is vervangen, door een enkel dek. Een
tweede, en eigenlijk wel het grootste voor
deel van deze verandering is, dat liet ge
heel belangrijk verlaagd is, hetgeen mede
te wijten is aan de verlaging van de kaai
muur. Wel vallen ook hier eenige bezuini
gingsverschijnselen en de gevolgen daar
van waar te nemen, maar dit zal aan de
practische verbetering naar wij vertrou
wen geen afbreuk doen.
Wanneer wij dit zeggen, hebben wij voor
namelijk het oog op de grondpijlers, wel
ke op dezelfde breedte zijn gehouden. Des
ondanks hebben de uitvoerders toch nog
kans gezien om de brug niet onbelang
rijk te verbreeden, door de „trottoirs", zoo
smal mogelijk te maken, wat geen be
zwaar mag hecten. Aan de eftidleuning
zijn gedeelten van de oude ijzeren leuning
gebruikt, wat weliswaar voor de uitvoer
ders eenige moeite gaf, maar over ?t
geheel genomen geen bezwaar is, daar een
goed geheel werd verkregen.
Een groote vooruitgang is mede het feit
dat we voortaan zullen verlost zijn van
het bkende (of beruchte) rood-wit geverfde
waarschuwingsbord, waarover vooral de
vracht-auto-bestuurders zich zullen ver
heugen. Dit. vindt hierin zijn oorzaak dat
de brug van een veel zwaardere construc
tie is, dan de vorige. Maar ook ora andere
reden is de brug veel verzwaard. Zoo is
o.a. ook rekening gehouden met de moge
lijkheid van een tramlijn enz. Aan de fa.
Zitman, en de fa. P. H. Hörmann te
Utrecht welke de nieuwe ijzerconstructie
leverden, mag een woord van lof niet wor
den onthouden.
Mej. M. J. Lafeber alhier slaagde
voor het examen vrije- en ordeoefeuingen-
Naar wij vernemen zal op Maandag
20 Nov- a.s. in het Diaconiehuis of de
Oude Rijn een vergadering worden ge
houden voor Kerkeraadfiltden van de
classis Leiden der Ned. Horv. Kerk,
waar als spreker hoopt op te treden, Dr.
J. H. Adriani, van Utrecht, met het on
derwerp: Diaconie en Geneeskundige ver
zorging van onze armen en „De grond
beginselen van de diaconale Armenzorg".
Het is te Yerwonbten, dat voor deze
vergadering veel belangstelling zal zijn,
vooral in verband met de velerlei vraag
stukken, waarvoor do diaconieën zich in
deze omstandigheden zien geplaatst. Zoo
is er b.v. nog niet overal overeenstem
ming gekregen inzake do roepingvau de
diaconie, ingeval hare zieken in tegen
stelling met het verleden, niet meer kos
teloos worden verpleegd. Hoewel dit
vraagstuk met zoodanige spoed is moeten
worden behandeld, zal menigeen er prijs
op stellen, oan in dezen de meening te
hooren van een bij uitstek welwetend
man, op dit gebied, als de hierboven ge
noemde spreker- Moge het dan ook op
deze vergadering blijken dat er onder de
diakenen levendige belangstelling aanwe
zig is ten opzichte van de vorm waaron
der zij in deze omstandigheden hun ambt
het beste kunnen dienen.
Zekere H. de L. liep gistermiddag
op de Oude Singel te genieten van het
schoone herfstweer, toen hij plotseling
werd aangevallen door een hond. De mis
schien eenigszins onzachte manier waar
op de L. zich van !het dier trachtte te
ontdoen, was oorzaak, dat do in de nabij
heid zijnde eigenaar S., in toorn ontstak
en de L., een paar ope top pers toediende,
welke van dien aard bleken te zijn, dat de
L-, bij de poliüe aangifte heeft gedaan
wegens mishandeling.
Het. oude Leiden met zijn laken- en
wolniiverheid uit vroeger dagen is ver
dwenen, maar toch heeft on<ze stad nog
een naam op te houden op 't gebied van
wolen het houdt dien naam op.
Dat bewijst ook weer het feit dat dé in
Leiden (en erbuiten) zoozeer bekende fir
ma W. J. van Berge Henego uwe
haar bekende zaak in wol en sajet der
mate heeft uitgebreid en gemoderniseerd,
dat klanten die week aan week bij deze
firma hun inkoopen komen doen, zich
wel moeten afvragen: is dat wel de win
kel van van Berge Henegouwen-
Het vot-gcschilderde No. 40 op de deur
wijst echter den weg. Men zal de handen
van verbazing in elkaar slaan als men
deze verandering beziet. Het kleine
raampje aan de Haarlemmerstraat heeft
plaats gemaakt voor een tweetal enorme
spiegelruiten, waarachter een keur van
wollen artikelen is uitgestald.
De veelkleurige truien, jumpers en mut
sen doen zoo vroolijk aan tegen het licht
grijs der beschildering, dat men ondanks
het huidige weer van vandaag „warm
loopt" voor deze keurige etalagekunst.
Het is geen wonder dat de firmant vol
lof sprak over het keurige metselwerk
van de fa. Barton en over het doelmatig
uitgevoerde timmer- en schilderwerk resp.
van do fa- Boekwijt, en Gebr. Heus-
Is het nog noodig do fa- J. v. Berge
Henegouwen een pluim te geven voor de
electrieche verlichting.
De naam Berge en Henegouwen, zoo
wel wat wol als wat electriciteit betreft,
zijn daarvoor te goed bekend. Dat be
wijst ook de bloemen schat die deze
fa. ontving.
Overweldigend!
Eindelijk is de sleutelstad een in
richting rijker geworden die in andere sto
elen rced6 lange jaren recht van bestaan
had n.l. eeno vaste b'oementent. De fa.
A. G. van Tol biedt de bloemenliefheb
bers op de Apotbekersdijk een bloemen
pracht die bijna niet is te evenaren.
In één woord schitterend die klcuren-
afwisseling. 't 16 er „elck wat wils" van
de duurste tot de goedkoopste soorten
zijn er voorradig. Yan 87 kan men er
terecht. Mm make er gebruik van.
Pensioenstorting ambtenaren.
Het Tweede Kamerlid, mevrouw Bak
kerNort heeft aan den Minister van Fi
nanciën de volgende vraag gericht
Is de Minister bereid een bepaling voor
te bereiden, dat. warneer ook de onge
huwde Rijksambtenaren 51A pet. van
hun salaris zullen moeten e'orten voor
weduwen- en weezenpensicen, aan de(n)
nabestaande(n) van cm ongohuwde(n)
ambtenare (ambtenares), die financieel
afhankelijk i6 (zijn) van deze(n) bij hot
overlijden van cle(n) ongdbuwde(n) amb
tenaar een pensioen zal worden uitge
keerd, zooa's een weduwe van een ambte
naar zou genieten?
Hot C. N. Y. en Je Huurwetten.
Het. Chr. Nat. Vakverbond beeft een
adres gericht tot de Tweede Kamer, waar
in bezwaren worden ontwikkeld tegen het
ontwerp tot wijziging van de Huurcora-
missiowet.
Dit. bezwaar is, dat het mogelijk ge
maakt wordt, dat do verhuurder zonder
tueschonkomst der JiuurcoimniSêfe een
huurverhooging kan toepassen van 50
pet. boven den huurprijs van 1 Januari
1916 (resp. 37 J4 pet, boven 1918). Daar
thans het vrije percentage 20 pet., (resp.
10 pet.) bedraagt, is, naar hun meening.
de sprong, die in dit ontwerp voorgesteld
wordt, te groot.
Waar door de Regeering blijkens het.
ontwerp gestreefd wordt naar beperking
van do werkzaamheden der hniircommis-
sies zou deze naar adressantf meening,
meer doeltreffend verkregen worden, in
dien woningen, waarvan thans de huur
prijs meer dan f 600.per jaar bedraagt,
aan de bemoeiingen der huurcommiesiee
werden onttrokken. In deze woningen is
toch eenige ruimte op de woningmarkt
ingereden, zoodat de vastele'ling van
den huurprijs dezer woningen aan het
vrije verkeer kan warden overgelaten.
De werkzaamheden der hunrcomTnissie6
zouden daardoor worden verminderd.
Bezuiniging Gemeentc-financiën.
De Minister van Binnenlandscho Zaken
heeft de volgende circulaire tot Ged. Sta
ten in de onderscheidene provincies ge
richt ter verduidelijking van de circulai
res betreffende bezuiniging inzake de ge-
meente-financiën:
„Bij mijn circulaire van 15 Sept. 1922
mocht ik den Commissarissen der Ko
ningin in do provincies en door hun tus-
schenkomst den burgemeesters wijzen op
de noodzakelijkheid om werkzaam te zijn
ter bevordpring van spaarzaam beheer
inzake de gemeente-financiën en zoo noo
dig de bepalingen, die de Gemeentewet
en Provinciale Wet in de artt. 70 en 32
bevatten, aan te grijpen om dat doel te
bereiken.
Nader mocht ik bij circulaire van 29
Sept. 1922 de colleges van Ged. Staten aan
bevelen bij de beslissing omtrent gemcen-
te-begrootingen er aan indachtig fe zijn
pressie lot opvoering van salaris te ver
mijden of althans lot uiterste gevallen te
beperken.
Het blijkt, dat omtrent de strekk-ng van
deze circulaires eenig misverstand heerscht
in dien zin, dat zij geacht werden de be-
teekenis te hebben van eene aansporing
der Regeering aan do plaatselijke bestu
ren om over te gaan tot verlaging van sa
larissen.
Ik moet erop wijzen, dat aan de brdoel-
do circulaires zoodanige bedoeling ten
eenenmale vreemd is. Of er termen be
staan tot verlaging van salarissen zullen
de gemeenteraden in elk voorkomend ge
val zelf hebben te beoordeelen.
Ik heb de eer de aandacht van uw col
lege op een en ander voor zoover noodig,
te vestigen en u te verzoeken de gemeen
te-besturen in voormelden zin alsnog, na
mens mij, in te lichten".
Eiectrificatie van spoorwegen.
Naar het „Vad." weet te melden zal
binnenkort een proef worden genomen
met electrificatie van bet baanvak Lei
denDen Haag, als ónderdec-l van* de
voorgenomen electrificatie van do tus-
schen Amsterdam en Rotterdam liggeai-
de spoorlijn. De technische dienst in
Utrecht is druk bezig het plan uit te
werken. In de afgeloopen woek zijn op
het wegvak reeds op metingen gedaan en
in het vroege voorjaar hoopt men met
het werk te beginnen.
Nieuw materiaal moet aangekocht
worden ©n verschillende bestellingen
daarvoor zijn reeds gedaan.
Do verwachting is dat einde 1923 of
begin 1924 de proeflijn gereed zal zijn.
BUITENLAND.
HET OOSTERSCHE VRAAGSTUK.
Vervolging der Christenen.
In Engelsche kringen blijft men den
toestand in het Oosten zeer ernstig
achten.
Het Engelechc kabinet du6 wordt
uit Londen gemeld heeft den toestand
in het Naburige Oosten besproken.
Er is geen meedeeling verstrekt, doch
uit de officieuze berichten uit Konstanti-
nopel gelooft men algemeen, dat de
ernst vanl den toestand niets
geweken is.
In'tu£6chen acht men de maatregelen,
welke de nationalisten ten uitvoer ge
bracht hebben of gaan brengen jegens da
Christelijke minderheden, er op berekend
om 'n toestand van ten hemel
schreiende tragiek te scheppen.
Men schaf, dat er alleen al in Oorieïr*k
Anatoliö meer dan een mill i oen
christenen zijn en er zijn verscheide
ne aanwijzingen, dat do nationalisten dio
allen hft land willen uitzetten.
De Amerikaanseho overheid te Kon-
stantinopel heeft al bericht ontvangen,
dat do logoering van Angora wil, dat de
12,000 christenkinderen en het
Griekeoh en Armeensch personeel uit de
godsdienstige weeshuizen in Anatoliö on-
i middellijk zu'len vertrekker.
Een ander bericht, uit Samsoen, aan de
Amerikanen zegt. dat, als do Grieken en
Armeniërs niet binnen een maand heen
gaan, zij zullen naar het binnenland ge
voerd worden en de overblijvende chris
tenen zullen worden verbannen.
De christelijke bevolking
van K onstantinoel telt een
half millioen zielen en als zij
moet vluchten, is het vraagstuk van haar
vervoer en onderhoud, mei name in de
zen tijd van het jaar, vrijwel onoplos
baar.
Niettemin scbiint de Tiukeche regee-
rine toebereidselen te maken om d e
heele christelijke bevolking
van Konstantinop*1! te ver
bannen en zijn reeds ©en groot aantal
Grieken en Armeniërs gedwongen heen
te gaan. De Amerikaan set. c -en geallieerde
hooge commissarissen hebben gezamenlijk
bij de regeering te Angora verzet aange-
toekend en verzocht do ontruiming van
Anatoliö en andere streken op te schor
ten.
Let welvonsocht.
Tegen Duitschland treedt men beve
lend op.
Bij de geringste afwijking van de ver
dragen of zelfs als men vrees voor afwij
king koestert wordt met bet zwaard ge-
lde' terd.
Maar nu daar de Turken gereed staan
om een toestand van hemeltergende tra
giek te scheppen, nu ..verzoeken" de groo
te mogendheden den Turk. om de gevrees
de maatregelen op tc echorten.
I>c kwestie van Herstel.
Do liorstclcommissie heeft gisteren Ber
lijn verlaten om naar Parijs terug te kee-
ren. Voor zijn vertrek bracht de voorzit
ter Barthou den rijkskanselier een af
scheidsbezoek.
Gistermorgen om 40 uur is in commis
sie voor buitenlandscho zaken van den
rijksdag bijeengekomen onder voorzitter
schap van Stresemann. aan welko zitting
voor de rijksregeeping rijkskanselier
Wirth en de rijksminister voor economi
sche zaken SclimiU deelnamen.
De rijkskanselier bracht rapport uit
over het verloop der Berlijnsche bespre
kingen met de bcrstelcommissie. Op dit
rapport volgde een debat, waaraan de lei
ders der verscliillcndo partijen deelna
men. Ook Stmnes nm aan de zitting van
do commissie voor buitenlandscbe zaken
deel. Hij mengde zich evenwel niet in
hot debat, ofschoon hij herhaaldelijk van
sociaal-democratische zijde werd aange
vallen wegens de door hem in den eco-
nomischen rijksraad gehouden rede.
Rijkskanselier Wirth zal in de rijks
dagzitting van Dinsdag spreken over den
algemecnen politieken toestand des rijks
en in verband hiermede over de bespre
kingen met de herstelcommissie. In aan
sluiting op de rede van den kanselier zal
een algemeen politiek debat volgen.
Nu de Berlijnsche besprekingen met de
herstelcommissie ten einde zijn, treedt de
kwestie van de uitbreiding der coalitie
en van de hervorming der regeering we
der op den voorgrond. Tot nog toe heeft
nog geen enkele fractie haar houding ten
aanzien van deze kwestie bepaald en het
schijnt, dat men eerst de houding van de
cenlrumsfractie wil afwachten, daar men
deze in de kwestie der regeeringsconstruc
lie de hoofdrol wil toekennen. De cen
trumspartij zal evenwel niet voor Maan
dag as. bijeenkomen, zoodat met de
eigenlijke besprekingen over de coalitie-
uitbreidang en de reconstructie op zijn
vroegst begin volgende we^k zal kunnen
worden begonnen. De Donderdag door de
Duitscho volkspartij gehouden fractiezit-
ting en die, welke de democratische par
tij gisteren hield, hebben zich eveneens
bezig gehouden met bovengenoemde kwes
tie, zonder evenwel tot een definitief re
sultaat te zijn gekomen.
Straatgevechten te Dublin.
Gisternacht en ook gistermorgen wer
den te Dublin twee kazernes van het na
tionale leger van af do daken der omlig
gende huizen cn ook van de zijde van het
kanaal, waaraan deze gebouwen -zijn gele
gen, hevig beschoten. De troepen vuurden
terug. Later werden voor een der gebou
wen twee lijken van burgers gevonden. De
nationale troepen deden to Dublin een
inval in het republikeinsche hoofdkwar
tier en namen er een belangrijke hoeveel
heid oorlogsmateriaal in beslag.
To Tipperary werd do republikeinsche
leider Robbinson gearresteerd.
Dnurte-relletjes tc Hamburg.
Tenge-volge van nieuwe plotselinge
prijstijgingen van de levensmiddelen
kwam het in verschillende voorsteden van
Hamburg tot betoogingen voor de win
kels. De menigte was zeer opgewonden
en slechts door het ingrijpen van de po
litie kon een bestorming der winkels
voorkomen worden.
De kolennood in Hongarije.
De Frankfurter Zeitung meldt, dat
tengevolge van den voortdurenden kolen-
nood te Boedapest eergisteren 6 grooto
fabrieken hun deuren voorloopig hebben
moeten sluiten. De arbeiders zijn wel niet
ontslagen, maar krijgen tijdens de slui
ting geen loon, waardoor duizende gezin
nen zonder verdienste zijn.
Ilongcvopstootjcs tc Hamburg.
Ten gevolge van een nieuwe, plotselin
ge stijging van de prijzen van alle levens
middelen, kwam het in verschillende voor
steden van Hamburg tot cpstoof jes voor
tal van zaken van levensmiddelen.De
menigte, die haar misnoegen over den
staat van zaken niet onder stoelen of ban
ken stak, kon slechts door energiek optre
den der poitie belet worden de winkels
te bestormen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
STAATSBEGROOTING VOOR 1923.
Algemeene beschouwingen.
De heer Schokking (C. H) vervolgt
zijn gisteren afgebroken rede. Hij behan
delt mi de opheffing van het departement
van Landbouw. In normale tijden zou spr.
tegen e.en dergelijk: besluit ziju. Nu echter
moot hij er zich bij neerleggen.
Bij den heer Nolens sluit hij zich aan
ten aanzien van de militaire kwestie.
Door de msdedeeling van den heer Colijn
is een verschil ontstaan tusschen de par
tijen ter rechterzijde. Spreker meent even
als de hoer Nolens dat voor de defensie
moet worden uitgegeven wat noodig is
voor de verdediging des lande.
Pensioen-aftrek acht hij biMijk omdat
er een algemeene prijsdaling is, die do
10 pCt. verre overtoeft.
Do drooglegging mn de Zuiderzee acht
spr. een nuttig werk en dat dient ge
handhaafd.
De heer Bongaerts (It-K.) ver
dedigt ten aanzien van de bestrijding dor
werkeloosheid het stelsel van garantie van
rente en aflossing van productieve verken
en verwerpt hot subsidie-stelsel.
Productieve cn goede verken dienen
uitgevoerd te worden. Op het onderhoud
van rijksgebouwen kan z. i. bezuinigd wor
den.
De heer De Boer (Platt-Partij) ver
dedigt de noodzakelijkheid van bezuini
ging en beperking. Van de wetsontwerpen
die in den laai® ten tijd zijn ingediend is
er maar één dat bezuinigde.
De heer Van Yuuren (R.-K.) komt
op tegen de bewering dat er een paar
ministers zijn, die te voel gold hebben
noodig gehad voor hun ontwerpen.
Spr. erkent, dat Regeering en Volk zich
hebben vergist in den loop der zaken en
het is onbillijk de Regeering te verwijten,
dat zij niet alles voorzien heeft De be
perking, die wij ons moeten opleggen, is
een droeve noodzakelijkheid. Wij zijn niet
gelukkig geweest in onzen kijk op de toe
komst en we hebben verder willen sprin
gen dan onze fioancaeele polsstok lang
was. De Minister van Financiën heeft van
het o-ogenbük van zijn optreden zich in
gespannen oan de uitgaven te verminderen
Spr. ziet dus niet in, dat deze Minister
te kort geschoten is en zich niet heeft
aangepast aan de gewijzigde omstandig
heden. De taak der Regeering is niet- be
nijdenswaardig; ook niet die der meerder-
heid doe haar wil steunen. Misschien )3
de Regeering niet pessimistisch genoeg en
hoopt zij nog te veel op een spoedige ver
betering der toestanden.
Vervolgens geeft spr eenige becijferin
gen van de uitgaven, die afwijken van die
van den Minister. Het middel tot dekking
van het te kort van 85 millioen heeft de
Minister gevonden in de rantsoeneenng
dor departementale uitgaven met 17 pCt.
Daarmede is niet alles terecht, want 37 ij
millioen blijft te lcorfc. Voor de dekking
daarvan is geen perspectief geopend en
spreker begrijpt niet hoe de Minister daar
in kan berusten.
OveT bezuiniging kan men gemakke
lijker praten dan ze uitvoeren. Ter linker
zijde bestaat heelemaal geen eenstemmig
heid over de middelen tot bezuiniging.
Het Nederiandsche volk moet goed zien,
dat de financieele toestand zeer ongun
stig is en dat groote offers gebracht moa»
ten worden
De heer Ketelaar (V. D.) betoogt,
dat het vooral de onzekerheid is, die dë
ambtenaren het meest drukt. Te dien op
zichte wensobt hij nauwkeurige mededeo-
lingen van den Minister. Voor salarisver»
laging acht hij de tijd niet gekomen Die
salarissen zijn nauwelijks op een behoor
lijk peÜ gebracht en nu wil de regeering
zo weer drukken. Aoht-en een-half procent
is een maand salaris per jaar. hetgeen heel
wat beduidt.
De classificatie is een kunstmatige in
stelling, waar men niet uit kan komen r
het is haast een toeval welk salaris
iemand krijgt. De indeeling berust op
willekeur.
De heer Van Wijnbergen (R.-K)
betoogt, da.t de eene politieke partij heb
recht heeft het optreden van do andere te
beoordeelen, maar alleen voor zoover dat
optreden naar buiten giaat. Over de in
terne aangelegenheden der pairtijen heeft
men zich niet in te laten Iedere partij
heeft haar eigen zaken en ieder partij
zal zich organiseeren zooals zij wil en zien
verzetten tegen pogingen tot desorgani-
eatie van haar partij. Dit geldt niet allesn
voor de Katholieke partij, maar voor elke
partij en 6prcker keurt het goed, dat heb
Episcopaat den weg aanwijst aan de Ka
tholieke bevolking. Onlogisch is het den.
Minister te vragen hoe hij staat tegen
over deze houding van het Episcopaat.
Ten slotte vraagt hij den Minister niet
op het onderwijs te bezuinigen. Het lcomt
voor, dat de ambtenaren onder den schijn
van bezuiniging uiting geven aan hun an
tipathie tegen het bijzonder onderwijs.
De heer F1 e s k e n s (R.-K verdedigt
het heffen van beschermende rechten ten
gunste van eenige industrieën. Als nood
maatregel heeft dit niets te maken met
de kwestie van vrijhandel of protectie.
De heer Kersten^ (Staatk. Geref.
Partij) betoogt, dat Gods woerd moet
schijnen in huis en school, in kerk en
maatschappij. Spreker aanvaardt de an
tithese als werkelijkheid Op allerlei theo
logische gronden zet hij uiteen, dat hij
niet met de A.-R. partij kan meegaan. Ver
der is het het vrouwenkiesrecht», dat hen
scheidt. Geen belangen politiek werscht
hij. Hij verklaarb zich togen het gezant
schap bij den Paus, tegen de Staatsloterij
