Dagblad voor Leiden en Omstreken
KACHELPLATEN
ABONNEMENTSPRIJS
IH LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
PER KWARTAAL
TER WEEK ,0-ia
FRANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90
3de JAARGANG. - VRIJDAG 13 OCTOBER 1922 - No. 767
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE-PRIJ-
DES ZATERDAGS s f f 0.30
PER GEWONE REGEL B 10.221
KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens
INGEZONDEN RECLAMES DT riUEB!
30 voorden 50 cent; Zaterdags 75 cent
ia; bij vooruitbetaling.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Bezuiniging in de administratie.
Ah, de ambtenarij, denkt allicht deze
of gene.
Maar daaraan, daohten wij bi] het
schrijven van dit opschrift toch niet.
Wij hadden op het oog de bezuiniging
op de administratie in de b e d r ij v e n.
De vorige week heeft de Nederlandeche
Voreendging van Kantoorboekhandelaren
en den R.K. Hanzebond van Boek- en
Kantoorboekhandelaren, te Amsterdam
een tentoonstelling georganiseerd, van
kantoorinrichtingen en administratiesy
stemen.
Het was bij die gelegenheid, dat de oud
minister, Dr. Posbhuma over bovenge
noemd onderwerp het woord voerde.
Gij weet van mij, aldus Dr. Posthu-
ma, dat. ik zekere denkbeelden koester
voor wat betreft de oplossing van het
sociale vraagstuk, dat ons in Neder
land al jaren heeft bezig gehouden en
welks oplossing ons zeker nog jaren te
denken en te werken zal geven. Nu
staat de quaestie van vereenvoudiging
in de bedrijfshuishouding, dat is dus
de vraag van vereenvoudiging van sys-
Ibsfern, uitwinning van arbeidskrachten,
mot het sociale vraagstuk in het aller
nauwste verband en het kan wel niet
anders, of gij verwacht van mij bij de
ze gelegenheid ook een enkele op mei-
kin g over deze zijde, "de sociale zijde,
van de zaak.
„Moet de invoering van nieuwe
eystemexi en van nieuwe machines wel
onvoorwaardelijk worden aanbevolen?
„Indien het waar ie en het is he
laas waar dat tal van ondeiv
nemingen het hoofd niet bo
ven water zullen houden dan
bij uiterst© krachtsinspan
ning, indien het juist is, dat daartoe
elke mogelijkheid wordt onder het oog
gezien en ellce verstandige bezuiniging
in practijk gebracht, dan mag, waar
ijzeren noodzaak dringt, geen zwakheid
zijn.
Het is mogelijk, het is in veel ge
len zelfs waarschijnlijk dat een met
oordeel ingevoerde bezuiniging nog
juist in staat zal zijn, ©ene geheele on
derneming op de been te houden, waar
door er voor zooveel meer werk zal
zijn en brood."
Spr. herinnerde eraan, dat in andere
industrieën de handenarbeid door de
machine is vervangen.
„Toch heeft de uitkomst geleerd, dat
door de invoering der machines g
overschot aan handarbeiders is ont
staan. De machines hebben de produc
tie doen toenemen, de industrie ie tot
grooter bloei gekomen en heeft aan
een zooveel grooter arbeidsleger werk
gebracht. Zoo kan ook de vereenvoudi
ging in de administratie der onderne
mingen, hot terugbrengen van hare be-
drijfsonkosten to.t het strikt noodzakelij
ke gevolgen hebben, die wij in dit.
oogenblik allerminst kunnen overzien.
„Tenslotte: het is niet het meest in
tellectueel© deel der arbeiders met het
hoofd, die door de invoering van nieuwe
verbeterde systemen en van de aller
nieuwste kantoiormachines overbodig
worden.
„Als de invoering van nieuwe kan-
toormachines hoe langer zoo meer den
werktuigelijk verrichtten kanteorarbeid
overbodig zal maken, dan zal de kans
op een mislukte carrière voor velen ge
ringer worden. Zoodra op onze kanto
ren alleen nog maar behoefte bestaat
aan betere krachten zal de stroom van
hen, dio voor administratief werk niet
geschikt zijn vanzelf woTden gestuit."
Wat hier gezegd werd is zeker ernstige
overweging waard.
Er is op dit gebied nog veel conserva
tisme.
Ook vaak bij hen, die voor niets meer
bevreesd zijn, dan in den conservatieven
hoek te worden geduwd.
Yeifceond begrepen eigenbelang speelt
vaak bij de beoordeeling van nieuwe syste
men een groote rol.
Het bedrijfsbelang wordt wel eens
teveel uit het oog verloren, of opzettelijk
op den achtergrond geplaatst.
Toch is dat een verkeerde, wijl kortzich
tige politiek.
Vereenvoudiging in de administratie der
ondernemingen is niet alleen een be
drijf s- maar ook een maatschap-
pel ij k belang.
STALSilEUWS.
De toekomst van den middenstand,
Met dit onderwerp trad gisteravond in
hot Nutsgebouw op, de heer L. At te
rn a, directeur van het Ohr. Middenstands
bureau te Hilversum.
Do heer J. v. d. |3 t e n, Voorzitter van
de Chr. Middenstandsvereendging alhier,
opende de vergadering met gebed, waarna
hij m 't lcort uiteenzette, wat do bedoe
ling van dezen avond was, n.l. een inlei
ding met voodoopigo bespreking over de
z.g.n. „14 punten" door het Hoofdbestuur
ale werkprogram voor den eerstkomenden
Itfljia vastgesteld, en waarover het oordeel
der plaatselijke vereenigingen zal worden
De Secretaris, de heer G. P. Israël,
memoreerde aan de hand van de notulen,
de voornaamste werkzaamheden der, com
missie, zoo als haar adres inzake het
marktwezen, haar aandeel in de winkel
week-actie enz.
Ook heeft de vereeniging een boekhoud-
cursus in het leven geroepen die goede
verwachtingen geeft. Het winterplan,
voorzoover dit nog niet is afgewerkt,
wordt eveneens bekend gemaakt, waarna
de spreker voor dezen avond, de 'heer A t-
tema, het woord verkrijgt.
Het doet mij genoegen, aildue Spr., om
een enkel woord tot u te kunnen richten
naar aanleiding van de stellingen, welke
door heb Hoofdbestuur zijn voorgesteld,
om als grondslag te dienen voor de te
Wat tot nu toe bereikt is, staat vrijwel
gelijk met het slaan van een spijker in
het duinzand. Over het algemeen verwacht
men nog te veel van hulpmaatregelen,
zooals die tijdens den oorlog werden ge
bruikt. Die gedachte nu, moet. er uit.
Onze organisatie wil niet in de eerste
plaatsteen machtsmiddel zijn. De gedach
te is dan ook kinderlijk oniuoozel, als zou
den de leden reeds 'hun plicht hebben ge
daan met hot betalen van hun contributie,
om verder alleen heil te verwachten van
het bloote „naast elkaar gaan staan".
Het is daarom dat het hoofdbestuur
nieuwe onderwerpen aan de orde heeft ge
steld. Het. mag ons niet te doen zijn om
momenteel ©enig voordeel te behalen. 'Het
bestaansrecht van den middenstand is een
maatschappelijk vraagstuk geworden, dat
niet opgelost kan worden, zoo het niet
bezien wordt in het raam van de gahsche
maatschappelijke samenleving waarin hij
een belangrijke schakel vormt. Wij heb
ben in Rusland en Oostenrijk kunnen
zien, wat de gevolgen zijn als men den
middenstand tracht uit te schakelen, en
wat de productie en distributie-maatrege
len. der Duitsche regeering betreft, ver
klaarde de bekende etaatsman "VVirth zelf,
dat de ondergang van het Duitsche volk
mede een gevolg is van deze maatregelen.
Ook in onze omgeving ontmoet de
middenstand bij sommige economen een
geest van weerzin. Dat komt door de
schadelijke werking van den tijdgeest, die
alle menschen gelijk maken en het parti
culier initiatief vermoorden wil.
Zelfs in regeringskringen ontmoetten
wij eenig vertrouwen. Wanneer 'n Staats
commissie wordt ingesteld, zal daarin niet
licht een middenstander worden benoemd.
Geholpen door de omstandigheden, is in
dio laatste jaren van anti-Christelijke zij
de een actie gevoerd, om langzamerhand
den grond onder den middenstand weg te
graven.
Ons land is in dit opzicht weliswaar
niet. het ongelukkigst, maar het is meer
dan tijd om aan dit deel van het maat
schappelijk leven den noodigen steun te
bieden. Wii moeten ons rekenschap geven
van de taaie van de positie, en vooral
van de toekomst van onzen midden
stand.
Men is bezig om een nieuwe ordening
der maatschappij in het leven te roepen.
En toch, wat ons van zekere zijde geboden
wordt, n.l. een samenleving zonder mid
denstand, 6chijnt wel van buiten mooi,
maar is van binnen rot.
Spr. wenscht geen definitie te geven van
het begrip „middenstand", doch men kan
er wel van zeggen, dat het is een stand
van vrije menschen, vrije burgers, die zich
door particulier initiatief aan de massa
heeft ontworsteld, en bij wien het staan
voor eigen risico een groote plaats in
neemt..
Ook het laatste gedeelte der historie
spreekt daarvan, waar hij aan de burger
deugd naam gegeven heeft. De invloed
van den middenstand valt moeilijk af te
meten, vanwege de vertakkingen waarin
hij zich naar bedde zijden verliest. Zeker
is, dat hij een eigenaardige vaste positie-
inneemt, die gunstig werkt als een dam
tegen do algemec-ne volksverarmingIn
hot volksleven, waarin de middenstand
zich weet te handhaven, is geen plaats
voor een ellende, als ons getoond wordt,
in die landen, waar die stand niet werd
Op de vraag, wat de oorzaak is, dat de
middenstand zijn positie steeds ziet in
krimpen en steeds terrein verliest, moet
hot antwoord luiden, dat hij feitelijk
dloor de abnormale omstandigheden der
laatste jaren ontworteld rtaat, wat voor
om groot deel te wijten is aan maatrege
len tijdens den oorlog genomen, die er
toe hebben bijgedragen, dat de midden
stand het algemeen vertrouwen verloor,
terwijl dit toch een eerste vereischte is,
om zich te kunnen handhaven.
Er is vooral in onze kringen ontegen
zeggelijk te veel met cijfers gewerkt Men
wilde het leven zelf regelen en hield te
weinig rekening met Hem die alles be
stuurt en regeert.
Do middenstand heeft van zijn ver
trouwen ingeboet, zoodat men hem alleen
laat vechten in den strijd om het bestaan,
en- er zal ook werkelijk geen plaats voor
overblijven, zoo het zakenleven niet wordt
teruggebracht onder God.
iVo moeten niet tevreden zijn met het
feit dat we georganiseerd' zijn, maar ons
steeds rekenschap geven, dat we oog en
por opfln, moeten hebben vcor de dine n
N.V.Leidsche Ijzerhandel
1 22-26 -
vanaf f3.70
9596 (ZIE KACHEL-ETALAGE)
die den ganechen middenstand aangaan.
Het is de bedoeling van het hoofdbe
stuur om niet alléén stands- maar ook
vakvereenigingen te organi-seeren, dan
komt ihiefc werk der leden meer tot zijn
recht, en krijgen we ook duidelijke op de
practijk gegronde adviezen. Die vakver
eenigingen laten zich dan weer vertegen
woordigen in 'het bestuur van den bond.
Er zijn twee groote belangen, n.l. van
den stand en van het v a k, wélke op
deze wijze het best worden, gediend. On
ze kracht ligt dan niet alleen in het ver
band waarin we optreden, maar ook in
het terzake kundig optreden ook tegen
over dé plaatselijke overheid. Tevens ligt
het in de bedoeling om een Chr. Soc. Pa
troonsblad uit te geven, voor den gehee-
len Middenstand, en om voor ieder vak
afzonderlijk oen vakblad uit te geven.
Ook een nieuwe contributie-regeling is
in voorbereiding. Do vertegenwoordiging
van onze christelijke vakmenschen moet
beter tot haar recht komen. Want het is
ons niet onverschillig in welke richting
naar verbetering van allerlei toestanden
wordt gestreefd, en met welke middelen.
Spr. wijst op hetgeen de onlangs om
het leven gekomen Staatsman Rathenau
heeft gezegd, n.l. „we moeben twee dingen
nooit uit het oog verliezen, n.l. de grond
onder onze voeten, en de sterren boven
ene." Laten we dan zelf de zaak ter hand
nemen, dan zal ook de „hetze" tegen den
middenstand wel luwen. En lafce>n we
vooral verkeerde practijken laten varen.
Er is een berg van zonde en schuld gere
zen tusschen God en den middenstand.
Alleen als die wordt weggenomen zal het
weer goed gaan, dat heeft de historie ge
leerd.
Het kan wel zijn, dat de middenstand
nog in verdrukking komt, maar dat is
het ergste niet, als we dan onze levens
roeping maar aan den Heers overgeven,
dan zal het ook van ons kunnen gezegd
worden: Zij liepen als een stroom Hem
aan. Hij liet ze nimmer schaamrood
staan, maar wendde straks hun lot.
Hiermede eindigde Spr. zijne met groo
te aandacht gevolgde rede.
Een hartelijk applaus bewees duidelijk
dat de gesproken woorden weerklank had
den gevonden bij de aanwezigen.
Na ©enige opmerkingen door den voor
zitter werd gelegenheid voor bespreking
gegeven, waarvan een dankbaaT gebruik
werd gemaakt.
De heer Boekkooi] vroeg hoe het
gaan zou met die vakken welke niet in
voldoende mate worden uitgeoefend, om
een organisatie te vormen, en tevens wat
onder de mede-werking van-alle leden moet
worden verstaan. Ook was hij van oor
deel, dat d© tegenwerking van den mid
denstand moet worden gezocht bij het
grootkapitaal dat d© kleinbedrijven wil
overnemen.
De heer A11 e m a antwoordde dat het
hoofdbestuur zich voorstelt om ieder vak,
dat nog door 20 leden wordt uitgeoefend,
in het bestuur te laten vertegenwoordi
gen. Wat het groot-kapitaal betreft,
merkt spr. op, dat bij de huidige omstan
digheden geheel de weg •openstaat voor
het groot-kapitaal eenerzijds en de bols
jewistische ideeën anderszijds. Hoewel het
crediet voor den middenstand veel verbe
terd is, moet hij toch naar middelen zoe
ken, om zich tegen genoemde machten te
kunnen handhaven.
l Wat de medewerking der leden betreft,
zegt spr., dat de middenstand nog steeds
te weinig de aandacht op zich vestigt;
ook in regeeringskringen.
Ten slotte moeten ook alle middenstan
ders zich rekenschap geven van de gees-,
telijke stroomingen, welke dikwijls de
oorzaak zijn van schijnbaar materialisti
sche bewegingen.
Waarom zit er zoo weinig leven in onze
organisatie die toch ook haar verdedigers
moet vinden in de 36 Kamers van Koop
handel Dat komt omdat, er van onderaf
te weinig drang wordt uitgeoefend.
De heer Vergouwen merkt op, dat
het ook wenschelijk ÖT om zich bij het
opmaken van de candidatenlijsten voor
de verkiezingen te laten gelden.
Naar aanleiding van een vraag van den
heer Alberts merkt de inleider op, dat
de middenstanders vooral gebruik moeten
maken van de uitvindingen bij de toepas
sing van motorische kracht enz.
Het. vallt te loven dat er nog monschcn
zijn die zich aan den massalen indruk
van onzen tijd weten te onttrekken, en
die elke uitvinding trachten dienstbaar
te maken aan het particulier initiatief.
Hef kapitaal van den middenstand wordt
het nuttigst beet-ced, want ieder profi
teert er van. Als alle menschen zich laten
wegzakken in de massa-geest, dan houden
we ten laatste niets anders meer over dan
eenige gegalonneerde kragen en petten, en
de overigen worden allemaal nummers in
de maatschappij. De middenstand wil er
voor waken, dat die menschen allen een
nummer worden. Wie wel iets voelt v-oor
de massa-idee van onze dagen, kan er
vast op aan dat hij een nummer in de
maatschappij wordt. Ook in de gemeente
besturen ie te veel de meening ontstaan,
dat de maatschappij alleen bestaat- uit
groot-kapitalisten en arbeiders.
De revolutionaire denkbeelden zijn ook
daar al te veel ingedrongen. Dat moet er
uit. De menschen moeten aangemoedigd
worden om zelf iets te prestoeren. Dan
alleen zijn gezonde verhoudingen ©enigs
zins gewaarborgd.
Wegens het late uur sloot, nu de
V o o r z. de bespreking, we^ke in de eerst
volgende vergadering zal worden voort
gezet.
Idj zijn slotwoord dankt hij vooral den heer
At te ma voor zijn schoon betoog, en
de aanwezigen voor hun belangstelling,
terwijl hij voorts opwekte om trouw op
de vergaderingen te komen en de organi
satie zooveel mogelijk te bevorderen.
De vergadering werd daarna door den
'heer A11 e m a met dankzegging fetelo^-
ten.
Irene.
Gisterenmiddag te 3 uur werd het wijkgebouw
„Ireue", Haven 46, officieel geopend'. Tegen den
gevel is een groot bord geplaatst, mot den naam
van het wijlcgebouw. De vlag wapperde om de
feeststemming weer te geven, dio ongetwijfeld
bij het bestuur der vereeniging zal heorscben.
Een schat van bloemen vulde de kamer. Zoo velen
hadden aan de uitnodiging van het bestuur ge
hoor gegeven dat het zaaltje veel te klein bleak
on meerderen in den tuin plaats namen. Onder
de aanwezigen merkten wij op Ds. Goedhart, Ds.
Riemens en Ds. Locher.
Ds. Joh. W. Groot Enzerink opende
hot feestelijk samenzijn met het laten zingen
van Ps. 89: 1.
Hierna werd gelezen Efezo 2: 14—22, waar
na Ds. Groot Enzerink in gebed voor
ging. Bericht was ingekomen van den Burgo-
m o es ter, dat hij tot zijn spijt wegens uifs le
digheid de opening niet kon bijwonen. De Ge
meente-Commissie had, nadat eerst de uitnoodi-
ging was aangenomen, later bericht van ver
hindering gezonden, maar werd torwijl de voor
zitter dit laatste bericht voorlas toch vertegen
woordigd door. den heer M u 1 d e r die binnen
trad. Verder was schriftelijk bericht ingeko
men van Ds. Beekenkamp dat hij zeer
tot zijn spijt door uitstedigheid verhinderd wa6
en vorder van dc hoeren Schutter, Batist,
M e ij n e n en K r o m w ij k, die door oe-
zighoden, ziekte etc. niet aanwezig konden zijn
en mondeling mededeeling van Ds. Plooij,
die verhinderd was. Na voorlezing dezer inge
komen 6tukken en begroeting der officieele per
sonen ving Ds. Groot Enzerink zijn
openingswoord aan.
Het ia spr. een groote vreugde dat hij de aan
wezigen als feestgenoten mag tygroeten op
dit plechtige oogenblik dat tot vreugde en dank
baarheid stemt. Alleen is het jammer dat men
zich met het oog op do beperkte ruimte bij het
zenden van uiünoodigingen heeft moeten beper
ken tot hen die op directe, wijze van hun belang
stelling voor Wijk VIII hebben doen blijken en
men niet al de belangstellenden voor het werk
bij elkaar ziet.
Een woord van welkom wordt gericht tot de
Gomecnt e-C ommiesie, den Kerke-
raad, Besturen van Wijkvereeni-
gingen en Predikanten. Gevraagd kan
worden of de opzet niet te groot is voor zoo
kleinen arbeid en waarom men voor do opening
van zulk een klein bescheiden gebouwtje zooveel
drukte maakt. Wie echter de geschiedenis van
deze zaak heeft meegemaakt zal daarin herken
nen de rijke zegeningen Gods en dan past het
toch ook geüoovige menschen cum to getuigen
van Zijne weldaden. Spreker gaat do goschiede-
nis einds zijn komen in Leiden na toen hij reeds
dadelijk de behoefte en het verlangen der ge
meente naar diit wijkgebouw merkte, wat uit
gedrukt word door do ouderlingen Verhoog en
Wolf die bij zijn begrooting in April als eerste
steentje een spaarbankboekje met f 200 overhan
digden.
Al spoedig werd een wijkvereenigiing opge
richt met mannen die vol waren van Godsver
trouwen en zij werden door velen mét rijke gif
ten geholpen. Tot September is gezocht naar een
catechisatiegobouw maar ondanks het feit dat
do Regenten van bet Weeshuis eerst hun kerk-
zaal afstondcu moest 6pr. zich toch later mot
zijn" eigen huiskamer behelpen, zoor tot ongerief
van zijn familie, dio deze last echter met- do
meesto vrijwilligheid op zich nam.
Ds. Groot Enzerink sprak nu zijn excuses
uit dat hij bij het zenden van uitnoodigingen
D r. Mulder vergeten hoeft. Dit spijt hem ten
zeerste daar doze hom toen do nood het hoogst
was zijn spreekkamer voor het houden van cate
chisaties hoeft afgestaan. In dien tijd kwam er
nog meerderen zegen daar do Oo6terkerk vrij
kwam voor de bijbellezingen en deze weok aan
week door enthousiaste en offervaardige toehoor
ders was gevuld. Het gevolg van die offervaar
digheid was dat men tot aankoop der panden
voor het wijlcgebouw over kon gaan op G No-,
vomber 1.1.
Op 1 Mei kwam een der huizen vrij. Het plan
was nu om het onderste deel der beid© huizen
als wi.'kgebouw in te richten waarin een zaal
voor 200 personen en één dor bovenhuizen als
conciërgewoning te laten dienen terwijl het ovo-
Aan het Zoeklicht.
Leiden, 13 October 1922.
Wonderlijke dingen kan men toch be
leven.
D© Soc.-Democraten, met weet het, wil
len in theorie altijd gelijkheid.
Van „standenscholen" hebben ze daar
óm een geweldigen afkeer.
Alle kindertjes moeten door eikaar ge
plaatst worden, behalve in Amsterdam,
maar dat komt omdat daar een Soc. Dem.
Wethouder van Onderwij© ie.
Nu werkt de tegenwoordige wet die
nivelleeringspogingen in dc hand en het
was daardoor dat men te Amersfoort ook
een 6tapje in deze richting deed.
Maar wat gebeurt nu
Een Soc.-Dem. onderwijzer is daarvan
niet gediend enstuurt zijn kinderen
naar de Christelijke school.
Dat is al heel merkwaardig.
In Het Volk slaat men hem deswege
om de ooren.
Dat verwondert me niet.
Maar wel verwondert me het argument
dat daarvoor wordt aangevoerd.
„Voor Sociaal-Demokraten, zee lees ik
in Het Volk, kan er niet één mo
tief worden aangewend, dat het
zenden van kinderen naar een Christelijke
school verdedigt. Wii zijn en blijven voor
standers van het openbaar onder wii.-".
En nu dacht ik in m'n onnoozelheid dat
Godsdienst en Socialisme geen tegenstel
ling vormden, dat het Socialisme een lou-
ftcin maatschappelijk stelsel is, en dat
waarlijk Christelijke arbeiders die dus
voor hun kinderen Christelijk onderwijs
begeeren zonder eenig bezwaar, lid
kunnen zijn van de S. D. A. P.
Het Volk leert nu weer l~"t tegen
deel.
Waarvan acte!
OBSERVATOR.
rige kon worden verhuurd. Men heeft echter dit
grootscho plan moeten loslaten daar men het in
dezen tijd van malaise niet aangedurfd hooft do
gemeenteleden voor een uitgaaf vau f 50 000 te
stellen.
Men heeft echter oen grooten tuin achter het
huis cn bij milde toestrooming dor gaven kan
hierin een zaaltje gemaakt worden waarin de
rijpere jeugd ©en gezellig© omgeving kan vin
den, opdat hot kroeg- en bioscoopgevaar moge
worden bestroden. Dit alles is echter el echts
toekomstmuziek. De werkelijkheid is dat wo
toch een wijkgebouw hdo&en waarin spr. Don-
derdagavond' to 8 uur voortaan spreekuur zal
houden. Ook zal er een meisjes vereen, komeu
voor welkor leiding zich reeds een zustor hoeft
aangeboden. De naam „Irene" die ook stond op
het wijkgebouw to Leeuwarden drukt zijn wensck
uit om vrede to houden mot alle menschen zoo
veel hem mogelijk is. Dit „Irene" kan echter
niet worden gevonden of or zal ook een Bethel
en een Pniël moeten zijn. Spr. hoopt in dit go-
bouw to spreken naar het hart maar niet naar
den mond van Joru6alem opdat men mag komen
van verre en nabij om ook hier het kruis en den
Gekruisigde op den voorgrond te zien. God geve
in Zijn genade dat ook dit concentratiepunt
moge meewerken tot de komst van het Vrederijk.
Als voorzitter van do Wijkvoroeniging Wijk
VIII der Ned. Ilorv. Kerk te Leiden verklaar
ik in dit plechtige uur het Wijkgebouw geopend
in den Naam des Vaders, des Zoons en cos Hei
ligen Goestos.
Staande weid nu gezongen Gezang 96, A-aar-
na Ds. Groot Enzerink nog woorden van flank
sprak tot enkel© personen niet echter voor te
hebben opgemerkt dat men zich ook hierbij
moest beperken.
Achtereenvolgens dankte spr, do zusters dor
Bijbellezingen die zooveel voor het Wijkgebouw
hebben gedaan en ook hierbij weer blijk hebben
gegeven een kracht te zijn zonder wie de toe»
komst der Kerk er donker uit zou zien; de fami
lie's Mechelsen, v. d. Nat-, Eikerbout en Dar.e,
«üo mode hard hebben gewerkt. Ook noemt spr.
oen jong meisje dat in oen paar weken f 200 bij
eenbracht in een wijk die door de broeders z.g.
al was afgoloopen. Dat i6. om eerbied voor to
krijgen en door dcrgelijken steun had men be-
halvo de f 300 die Mr. Schokking als opbrengst
van oen bazaar en do f 200 van de ouderlingen
al spoedig f 4000 aan giften en aandoolen bijeen.
Spr. had behalve zijn persoonlijke verras*
eipg in April nog voor zijn wijkgebouw ontvan
gen: oen armstoel, oen tafel, eoooslooper en zeil
en zoooven van hot bestuur nog een klok.
Hulde bracht hij aan den hoer Verhoog,
do man met initiatief en durf onder wiens lei*
dang in korten tijd do zaak klaar kwam. Vel©
giften zijn gegeven met hooi hot hart zooals 2
oudo menschen dio spaarden voor een hofje maar
toch f 100 wilden afslaan voor het Wijkgebouw,
waf natuurlijk niet is geaccepteerd. En zoo zijn
er meerdere voorbeelden. Spr. dankte de G e-
meent e-C ommissie en den hoor do Wind
voor hun bereidwilligheid voor het loenen van i
stoelen welke echter ten slotto niet noodig bleken
daar do gekochte 6toelen reed6 zijn gearriveerd*
Spr. dankt hiervoor do fa. Lens dio togen in*
koopsprijs aanbood en terwijl Maandag was b©«
stold nu reeds leverde.
Verder dank spr. do heeren de Leeuw*
8ohoiltetn, de Go/us, (Moj| SmiSfc, d<at
hoer v. Leeuwon en niet te vergeten deS
lieer v. Aggolen „rijn rechterhand"d©
heeren Batist, Jansen, (die alle drukwerk
gratis leverde) en broeder Wolf den trouwen'
penningmoester. Veel zaï cr nog geofferd moe
ten worden want binnen 2 jaar moet or f 3000
