Ingezonden.
Aan het einde der week.
De afgeloopen week heeft weer een con
ferentie gebracht.
Voor de tweede maal wordt nu in het
nabije Oosten den boedel beredderd.
Na den grooten oorlog hadden d© win
naars ook daar orde op zaken gesteld.
Turkije werd va^alle macht en glans be
roofd mede ten voordeele van Grieken
land, dat zijn gebied belangrijk zag uit
gebreid.
Maar nu ie door het optreden van de
Turkeche rebellen, want dat zijn het toch
eigenlijk, de toestand plotseling veran
derd.
De Griekeche Koning ie verjaagd.
De {jSultan zal waarschijnlijk zijn voor
beeld moeten volgen.
Griekenland, dat schoons droomen
droomde van een nooit gekende machtspo
sitie ziet zich weer tot de positie van een
kleinen staat teruggebracht en Turkije,
dat op eterven na dood scheen, heeft weer
grooten invloed gekregen.
Op de conferentie te Moediana wordt
nu getracht tot een overeenkomst te ko
men.
Naar gemeld wordt, zijn de geallieer
den en de Turken hét over de hoofdzaken
al zoo goed als eens, en zal Oost-Thracië
'dat aanvankelijk aan Griekenland was
toegewezen, weer bij Turkije worden ge
voegd.
I>e Grieken staan op hun achterste
boenen, dat spreekt.
Maar wat moeien ze doen?
Zij boeten nu voor hun fouten en ver
wacht mag worden dat ze verstandig ge
noeg zullen zijn om bij de gemaakte fou
ten geen nieuwe te voegen en zich' niet
aan een hopeloos verzet te wagen'.
Mocht het inderdaad gelukken op deze
wijze tot een oplossing te komen, dan is
de brand in het Oosten sneller gebluscht
dan het aanvankelijk scheen.
De waag is alleen of de brand waarlijk
gebluscht zal worden., dan wel cd het
vuur weer voor een tijdje wordt toege
dekt..
Behalve Griekenland en Turkije zijn er
ook nog andere Balkanstaten, die mis
schien op dit oogenblik er het zwijgen
toedoen, maar die na verloop van tijd ze
ker gaarne zullen meewerken om Het vuur
te doen oplaaien.
Zoo blijft het donker, ook in het Oos
ten.
Onze Volksvertegenwoordigers komen
langzamerhand weer in actie.
Het vragen- en anjtwoordien-spel
is alweer begonnen en de interpellatie-
woede is ook nog niet verminderd.
Het afdeel ingsonderzoek van de be
grooting is naar gemeld werd, reeds
achter den rug.
Als de monde li nge behandeling
ook zoo voorspoedig gaat, dan is er
reden om tevreden te zijn.
Daarop is echter weinig kans.
Als straks de sluizen der welsprekend
heid geopend worden, dan zal het niet
gemakkelijk zijn den stroom weer te
stuiten.
Van meer belang is op dit oogenblik
wat zich in bet maatschappelijk leven af
spoel d.
Het kraakt overal.
De lucht is van etakingsgeru chten vol,
dank zij de^ overal dreigende loonsver
laging, die in vele gevallen noodzakelijk
is, maar die voor de betrekken arbeiders
niettemin ver van aangenaam moet wor
den geacht.
Vooral voor de Christelijk georgani
seerde arbeiders die vaak tegen den
stroom moeten oproeien ie het thans een
zeer moeilijke tijd.
En er is niets dat ook maar eenige
aanwijzing geeft voor een spoedige veran
dering van den toestand.
ONS LICHAAM.
De ademhaling,
vn. - C:
We hebben in onze vorige artikelen^oo
af cm toe al eens kennis gemaakt met on
ze ademhaling. We hébben bijv. gezien,
hoe de roode bloedlichaampjee de zuur
stof uit de lucht opnamen. En ook heb
ben we 't bij het verslikken gezien dat
een zijkanaal van de slokdarm de lucht
pijp was. Maar 't wordt nu tijd dat we
de ademhaling zelf eens even nagaan.
Ieder weet, een mensch ademt met 'lon
gen, en een visch ademt met kieuwen. Een
long is iets heel andere dan een kieuw:
ia, wat ontstaan en vorm betreft, maar
toch niet wat de functie aangaat. Immers
bedde zorgen er voor dat de lucht in aan
raking komt met 't bloed. Maar bij de
visschen is dat meer aan den buitenkant;
bij den mensch gebeurt 't meer van bin
nen. De longen zitten1 binnen in 't lichaam,
Iink6 en rechts van 't hart in de borstkas.
Als we ons nu nog herinneren, dat 't hart
lag links in de borstkas, dan zien we
hieruit vanzelf, dat de linkerlong kleiner
wezen moet dan de rechter long, en oen
tweede consequentie is: men kan gemak
kelijker een linker- dan een rechterlong
missen.
Hoe kom ik nu van buiten af in de lon
gen? Of liever hoe komt de buitenlucht in
dé longen? De lucht gaat dé neus binnen.
Dat dit waar is, kunnen wé al zien als
wé diep inademen: we zien dan de neus
vleugels zidh1 uitzetten. Toch is er nog
«en andere weg: ale we dén neus dicht,
knijpen, kunnen we toch door den mond
adem halen. Dat komt omdat neus en
mondholten achter in de keel samenko
men. Ieder heeft ook wel eens gemerkt
dat, soms als z'n neus bloedde, er wel wat
bloed van voren uit de neus kwam, maar
't meerendeel achter in z'n keel liep. Dit
laat dus ook duidelijk de verbinding tus-
schen neu6 en keelholte zien. Nog een an
der bewijs: 't rooken door den neus.
Maar wat is nu de aangewezen weg
voot do lucht, de neus of de mond? De
neus, want zie eens hoe mooi daar alles
'geregeld ie. De lucht strijkt over de slijm-
hiiid, die den neus van binnen békleedt.Die
alijmhuid ie vochtig en rijk van bloed
Koorzien 't verwarmt dus de lucht die
anders zoo lcoud binnen en in 'de longen
komen zou. We. weten nu immers dat bin
nen in 't lichaam een veel hoogere tempe
ratuur heerscht dan de buitenlucht heeft.
Bovendien is die elijmhuid voorzien van
allerlei plooien en kleine haartjes opdat
de lucht, daar langs strijkend, de vuiltjes
en stofjes afgeven zou. Bij 't neussnuiten
worden deze verwijderd. Komén er plotse
ling veel van die onzuiverheden, dan
komt dé lucht zelf nog te hulp om ze er
uit te jagen: dit is *t „niezen". Door den
neus komt de lucht dus gezuiverd en ver
warmd in de keel: daar de mond vrijer
ademt wordt ze slechts heel weinig ver
warmd en in 't geheel niet gezuiverd.
Hier krijgen we dus al direct dezen wenk:
adem steeds door den neus. Soms is 't voot
Meine kinderen onmogelijk door de neus
te ademen, omdat de amandelen te groot
werden en zoo de toegang van de neu6
naar de keel verstopt raakt. Zulke kinde
ren slapen met open mond, snurken, zijn
vaak verkouden en soms lijdt 't verstand
er ook onder. In zulke gevallen raadplege
men een kundig arts!
De lucht i6 dus nu in do keelholte aan
gekomen. 't Gaat een eindje de slokdarm
in en vervolgens de luchtpijp bronchea
heet deze officeeL Vandaar de naam bron
chitis luchtpijpontsteking in, als *t
etrottenMepje (zie spijsverteering) open
ie. De bronchea splitst zich in tweeën;
elke long krijgt een tak. Deze takken
splitsen zich hoe langer hoe meer en
worden ten slotte een heel netwerk van
uiterst fijne kanaaltjes. Daar komt de
lucht dan in contact met dé eveneens
uiterst fijne bloedvaatjes, die dan de van
zuurstof voorziene bloedmassa, weer
voortstuwen, en, zich telkens tot grootere
vaten vereenigd, op slot den longader
vormen, die 't bloed naar den linker boe
zem van 't hart voert.
Hoe komt nu de lucht in die longen?
Dit geschiedt doordat de borstkas zich'
uitzet, naar alle kanten. De ribben heffen
zich' naar voren en 't middenrif-gaat meer
naar beneden, naar de buikholte toe. De
druk in de borstholte wordt dus kleiner en
de buitenlucht stroomt naar binnen toe.
We zouden dat inzuigen na kunnen boot
een, door een gewonen bal te nemen, er
een gaatje in te prikken en de bal samen
te knijpen. Deze toestand is te vergelij
ken- met den toestand, waarin de longen
verkeeren vioor de inademing. Nu laten
we den bal zich uitzetten, de inhoud wordt
grooter, de druk dus kleiner en de bal
zuigt zich vol. Op een dergelijke wijze ge
schiedt de inademing.
Maar de longen willen niet, zooveel
lucht hebben en trekken zich' weer samen.
De lucht wordt dus uitgedrukt. We heb
ben een uitademing.
We zien dus dat ér wat lucht ingeno
men wordt en- dan weer lucht uitgeblazen,
om weer nieuwe in te zuigen. Er heeft dus
een luchtverversching plaats. Als we nu
gewoon inademen, ademen we een halve
liter lucht in, en als we dan gewoon "uit
ademen, blazen we weer een halve L. iiit
ook. Maar als we nu eens eerst heel diep
inademen, en dan probeeren zooveel mo
gelijk uit te ademen, dan kunnen we 't
brengen tot, een uitgeademde hoeveelheid
van 3 >2 Liter. De kracht waarmee we
uitademen is door oefening te vergrooten.
Zangers en glasblazers bijv. kunnen die
kracht verdubbelen.
De longen werken dus afwisselend: nu
eens lucht inzuigend dan weer lucht uit
blazend. Dit spel wprdt herhaald, enkele
keeren per minuut. We kunnen zeggen
dat een volwassen man- gemiddeld 16
maal, een dito vrouw 18 maal per minuut
ademt. Een kind daarentegen bengt 't veel
verder: die ademt 44 maa-1 per minuut-.
Trouwens dat verschijnsel zien we meer:
hoe grooter 't dier bijv. hoe minder adem
halingen per minuut. Om eens de niterston
te nemen: een paard ademt 12 maal, een
rat 150 maal per minuut. Spierarbeid ver
meerdert 't aantal ademhalingen vandaar
't hijgen na hard loopen. Ook de tempera
tuur vermeerdert 't, aantal ademhalingen,
en dat vooral bij dieren die niet zweten
zweten ie een middel om tegen warmte
te reageeren. Zoo ademt een hond, in een
omgeving van 38 gr. C. gehouden, Tuim
300 maal per minuut.
Laten we dan een volgend maal nog 't
een en ander van de ademhaling zien, en
tegelijkertijd eens iets zien te leeren van
de lucht, waarin we ademen.
Gemeenteraad Leimuiden.
Openbare vergadering van 5 October.
Aanwezig alle leden. Voorzitter de Edel
Achtb. heer Bakhuizen, burgemeester
De Voorz. opent de vergadering met
gebed. De notulen worden door den secre
taris gelezen en na een kleine opmerking
van den heer v. d. Akker goedgekeurd.
Vervolgens richt de Voorz. zich na
mens den Raad tot den gemeente-secreta
ris, den heer Diemont, die in ondertrouw
is; spr. wenscht hem namens den Raad
toe, een lang en aangenaam huwelijk, dat
'ook voorzekere de geheels gemeente ten
goede zal komen.
Ingekomen is een schrijven van het Be
stuur <$?r Zuid-Hollandsch Afd. van Het
Groene Kruis, om een kleine subsidie van
een halve cent per inwoner voor den ont-
smettingsdienst.
B. en W. stellen den Raad voor hier
over gunstig te beschikken en de gevraag
de subsidie te v.erleenen; aldus besloten.
Ingekomen is voorts een sohrijven van
de R.-ÏC. Kweekschool voor Vroedvrouwen
te Heerlen om subsidie; B. en W. stellen
den Raad voor bij het besluit van een
vorige vergadering te blijven^ en geen
subsidie meer te geven, dan bij hooge
uitzondering. De Voorz. gelooft' gaarne
dat deze vëreeniging heel nuttigen ar
beid verricht., maar onze gemeente heeft
daaraan niets, en" wij moeten bezuinigen.
Aldus besloten.
Alsnu brengt 'de Voorz. in behandeling
een voorstel van B. en W„ om voor reke
ning van de gemeente aan te koopen een
nieuwe schrijfmachine; de oude is geheel
versleten, en de werkzaamheden zijn voor
den secretaris te groot, zonder een ma
chine, Hij zou er dan een ambtenaar bij
moeten hebben. B. en W. stellen voor, om
een machine te koopen voor Rijnzater-
woude en Leimuiden tezamen. De kosten
zijn f875, waarvan Leimuiden ƒ250 en
Rijnzatcrwoude ƒ125 moet betalen. Met
algemeene stemmen wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen.
3. Voorloopige vaststelling gemeente-
rekening dienst 1921.
De Commissie in de vorige vergadering
benoémd brengt rapport uit van haar on
derzoek; het is haar gebleken dat er niet
ƒ7000 aan plaatselijke belasting nog geïnd
moet worden, maar ruim ƒ4000; zij dringt
er bij B. en W. op aan tot1 vervolging van
de onwilligen over té gaan. Voorts is
haar gebleken, dat nog ƒ500 betaald moet
woéden van den pachtsom door den vorl-.
gen pachter van bet Rietland. Overigens
is deze rekening door de Commissie in or
de bevonden.
De Voorz. zegt toe om wat de inning
van de achterstallige belasting betreft,
tot harde maatregelen le zullen over gaan;
wat betreft d3 ƒ500 pachtsom ontraadt
hij den Raad daar op in te gaan, want
dan kon het de gemeente wel meer kos
ten; allen kennen de situatie; bovendien
is deze zaak voor de gemeente niet nadee-
lig geweeest, want anders had 'de gemeen
te 1000 moeten verwerken op het land,
wat nu niet gebeurd is, dus voor de ge
meente is er nu nog een voordeeltje van
500(?). Dit laatste bestrijdt de heer Vis
ser; hij is dat niet met den Voorz. eens;
al6 het land niet bemest wordt, kan er
ook niets groeien, en wordt de opbrengt
minder. De Voorz. zegt van een deskun
dige gehoord te hebben, dat het wel eens
goed is, niet op het Rietland te baggeren.
(Deze deskundige bedoelt toch zeker niet
de verarmde Gemeenterietlanden?)
Niemand meer het woord over deze
zaak verlangende, wordt de rekening vast
gesteld, zonder hoofdelijke stemming.
4. Vaststelling gemeente-begrooting,
dienst 1923. Niemand der leden wenscht
algemeene beschouwingen, waarna de
Voorz. begint met voorlezing der posten
Allereerst deelt hij aan den Raad mede
dat er helaas niet veel bezuinigd kon wor
den'. Spreker zal de posten om des tijds
wil achtereen voorlezen,indien een der le
den aanmerking heeft, moet hij maar spre
ken.
Bij de uitgaven hoorden wij de jaarwed
den noemen; van den burgemeester groot
ruim ƒ2700; wethouders ƒ240; gemeente
secretaris ƒ2400; gemeente-ontvanger
ruim 1600; presentiegeld raadsleden 105
en om niet meer te noemen: de Politie
dienst ongeveer ƒ2000.
B. en W. stellen den Raad voor toch
nog een weinig te bezuinigen op de belas
ting en wel door in 1923 geen extra hef
fing van 24 maar 2 te heffen, en de
opcenten op de vermogensbelasting iets
te verhoogen tot een bedrag van 50 op
centen; aldus besloten.
Tevens werd door den Raad aangeno
men de verordening tot inning van de be-
lasting, dienst 1923.
5. Vaststelling verordening Warenwet,
noodig geworden omdat de eerste verorde
ning door den Raad aangenomen te vroeg
was, en dus geen waarde heeft. B. en W.
stellen den Raad voor deze verordening
opnieuw vast te stellen; aldus besloten.
6. Regeling inzake aftreding twee leden
in de Commissie van de B'ouwvereeniging
„Gemeentebelang-"; in deze Commissie
hebben zitting de heeren J. Bernard, wet
houder en H. .C. do Rijk, oud-wethouder.
Bij loting wordt, uitgemaakt dat in 1923
de heer de Rijk zal aftreden, en in 1926 de
heer Bernard.
7. Vaststelling tarieven bruggelden.
De Voorz. zegt dat deze tarieven om
de drie jaren opnieuw moeten worden
vastgesteld, en dat deze tol mag geheven
worden tot onderhoud der bruggen. De
tarieven worden onveranderd vastgesteld.
Bij de rondvraag brengt de heer Treur
ter sprake -den slechten toestand van den
weg aan den Bilderdam, waarin een groot
gat is, wat gevaar oplevert.
De v o o r z. zegt een onderzoek, en zoo
noodig herstelling toe.
De heer w d. Akker brengt in het
midden dat er op verschillende plaatsen
vrijheid is gegeven voor huisslachlingen,
en zou dat ook gaarne voor deze gemeente
hebben. Do Voorz. antwoordt dat de
heer v, d. Akker met deze zaak le laat
is. De verordening en overeenkomst met
Leiden is nu aangenomen.
Hierna sluiting der vergadering.
Uit het Sociale Leven.
Loonsverlaging Spoorwegpersoneel.
Naar het „Centr." uit zekere brom verneemt
zal van bet werkplaate-poreoneel, waarvan het
Ion reeds met 10 pet. is verlaagd, ook nog 84
pet. voor peneioen worden gekort.
Het conflict in de sigaren-industrie.
Het hoofdbestuur van het- Verbond van
Sig arenf abri kan ten-Vereen i gi ngen in Nederland
heeft met algemeene stemmen en in samenwer
king mot de vier R. K. patroonebonden in de
tabaksnijvorheid besloten, de bekende regeling
van 1 October, vervat in de circulaire van 20
September, to handhaven en alle. sigaren*
fabrieken in hot land op 14 dezer ie
sluiten, tenzij de betrokken arbeiders bereid'
zijn den arbeid op de gestelde voorwaarden
voort te zetten.
In ht Zuiden en overal elders wiaar nog ge*
werkt wordt zal de arbeidsopzegging heden en
morgen gescliieden. Dat dozo week in het Zui
den voortgegaan ie met arbeiden, is gebleken
op een misverstand te "berusten.
Te Kampen zetten alleen de leden van den
Chr. Bond, die trouw zijn gebleven aan b\in
hoofdbestuur, voorloopig den arbeid' voort, dboh
eenige patroons hebben het boter geoordeeld
hun voor eigen veiligheid gedaan te geven.
Wanneer zij naar huis worden geleid gaat dit
gepaard met rolletjes, zoodat de politie reeds
genoodzaakt was militairen bijstand in te roe-
ped.
Droeve verhoudingen.
De pijpenfabrdkant W. to Gussinklo bij Aal
ten heeft zijn arbeiders boven do 16 jaar tegen
9, October allen ontslagen, omdat ze geen genos.
gen wilden nomen met do nieuw gestolde arbeids-
en loonsvoorwaarden, houdende 10 pet. vermin
dering van loon en invoering ocnor 55-urige
arbeidsweek en niet wilde toelaten, dat ze hier
over met de Chr. arbeidersorganisatie in ovor-
leg zouden treden.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
i Leiden 6 Oct. 1922.
Mijnhieer de Redacteur!
Het zij mij vergund nog eenige plaatsruimte
in uw blad' te mogen innemen.
Laat ik beginnen te zeggen, dat mijn dank
baarheid voor het optreden van Ds. Bouwman
niet verminderd maar toegenomen ie.
Do heer Pera schrijft dat ik mijn oordeel en
kel baseer op 't geen ik in de praktijk heb on
dervonden en dat ik moet zien het onderscheid
tusschèn de wereld welke niet naar God vraagt
en die Christenheid die al haar kracht en heil
bij Jezus haar Redder en Koning moet zoeken.
Hot zij in aio bescheidenheid opgemerkt dat ik
ook dit onderscheid in mijn vorig stukje liet uit
komen in de woorden „er was een biddend volk,
maar o zoo'n klein deel."
De praktijk heelt m. i. doen ondervinden de
afval op Geestelijk terrein welke in de oorlogs
jaren toenam instcde zij verminderde. De prak
tijk heeft geleerd dat instede van het worstelen
en strijden van het Christelijk volksdeel voor
de ©ere Gods en do liefde in Christus Jezus juist
onder dat Christelijk volksdeel slapheid en
flauwheid toenam. Neen 't was slechts een klei
ne biddende en worstelende schare. M. i. doorj
staat (laten we het noemen) het Nationaal
Zangspel (op de naam komt het per 6lot van
rekening niet aan) de toets van het Heilige
niet en is het meer Heiligschennis. Was het
geen hartewerk van de weinige ware bidders
en worstelaars voor God door do liefde van
Christus Jezus ookvoor ons volk? En moet dit
harte-werk, 't welk is een Heilige zaak tusschen
den Drieënige God en de Christen op de plan
ken nagebootst worden? Neen driewerf neen.
God alleen in Christus Jezus door -de werking
des Heilige Goestes komt de lof dank en eere
toe dat Nederland, Nederland is gebleven en
dat wij ons dierbaar Oranjehuis nog mogen "be
zitten en een telg uit dit huis als Koningin re
geert. 3
TJ mijnheer de Redaoteur hartelijk dankend
voor de opname.
WOUTERS,
Fermosastraat 18 b.
Leidsche Penkrassen.
Amice.
De 3 Octoberfeesten behooren evenals
de Winkelweek alweer tot het verleden
en Leiden is weer tot zijn rustige rust
teruggekeerd.
Voer particulieren had de winkelweek
veel aantrekkelijke. Ook al is men niet
gewoon veel cn lang voor de winkels to
staan, het is toch niet onaangenaam eens
langs de met zorg opgestelde en meestal
schitterend verlichte etalages te wande
len. -
Ik weet wel, dat dit ook alweer zijn
schaduwzijde heeft vooral in deze dagen
van werkloosheid en malaise.
Reeds op het eerste Christelijk Sociaal
Congres is er door Dr. A. Kuyper op ge
wezen, dat de schitterende etalages ook
een sociale beteekeni© hebben. Denk u in,
dat ge rnet een leego maag, een versleten
pak en kapotte schoenen langs de straten
slentert, terwijl thuis „Vrouw Zorg"
door de kieren gluurt. Het is te verstaan,
dat er dan weieens iets warm wordt daar
binnen en dat wie niet gelooft in een
trouwen Vader in den hemel, die alle din
gen bestuurt en regeert, de vuisten gaat
ballen en in opstand komt tegen zoo groo-
te ongelijkheid.
Do prachtige uitstallingen prikkelen
ongetwijfeld de begeerte. Zij scheppen be
hoeften, die menigeen nog niet kende.
Dat begint al bij de kinderen. Ik weet
niet of ge er woleens op gelet hebt, hoe
de kleine kleuters in hun schamele pakje
met begeerige blikken staan te hunkeren
voor de winkels met een rijken voorraad
van speelgoed waarvan ze het bestaan
zelfs niet vermoedden. En zoo gaat het
tot op zekere hoogte ook met de ouderen.
Vandaar dat ik me er ook heel goed
mee verzoenen kan dat we ook op dit ge
bied maar weer tot het gewone dagelijk-
6che leven terugkeeren.
Maar het was niet mijn bedoeling so
ciale beschouwingen te houden, wat in
een penkrae trouwens ook al heel slecht
Raat* -Tl
Ik wilde er op wijzen dat een winkel
week voor een groot deel van het publiek
een aantrekkelijke zijde heeft, maar ook
voor de winkeliers, althans, wanneer ze
in de gelegenheid zijn zaken te doen
Wat dit laatste betreft, geloof ik niet
dat onze middenstanders nu bepaald stof
tot juichen hebben. Sommigen die ik ©prak
waren heel goed tevreden, maar er waren
er ook, die eenigermate teleurgesteld wa
ren, wat gezien de algemeene slapte niet
al te zeer verwondert.
Onze winkeliers zijn echter verstandig
genoeg om te begrijpen, dat mén niet al
leen met het directe succes moet rekenen,
maar dat ook een winkelweek nog kan
nawerken en voor de toekomst profijt kan
brengen.
Over de uitspraak van de jury zijn velen
naar het echijnt dan maar heel slecht te
spreken. Dit verwondert me volstrekt
niet. Ik heb zoo hier en daar al een© een
winkelweek of etalage-wedstrijd meege
maakt, maar ik héb nog nooit gezien', dat
men over de uitspraak van de jury vrij
algemeen tevreden was.
Dit kan ook wel niet anders. De een
kan natuurlijk, met veel moer kennis van
zaken oordeelen dan de ander, maar per
slot van rekening krijgt toch ieder een
persoonlijken indruk.
Wat de een niet mooi vindt, brengt den
ander in extase. De een houdt nu eenmaal
van de moeder en de ander van de doch
ter.
Er is dus een heel groote kans, dat er
ontevredenen zullen zijn en die kans is te
grooter als de jury gevormd wordt do ca.'
plaatsgenooten. die iedereen kent Dau
komt, er het, persoonlijke element miv of
meer bij.
Ik beoordeel als onbevoegd oie^
de uitspraak van de jury, maar het komt
mij wel voot, dat men verstandig zal
doen bij een. volgende gelegenheid de be
oordeeling te doen geschieden door perso
nen van buiten de stad.
Overigens ben ik van meening, dat de
winkeliers die zich gedupeerd gevoelen,
zich daarover niet al te druk behoeven te
maken. d
Het publiek kiest t-och zijn eigen weg
en beoordeelt op eigen gelegenheid, zon
der zich om de uitspraak van een jury te
bekommeren. Let maar eens op de men-
ecihien en hunne gesprekken voor de win
kels.
Met eenige verwondering heb ik gelezen
het antwoord dat de Al gein. Vereen, van
Handels- en Kantoorbedienden zond, toen
haar gevraagd werd mee te werken tot
het veriaten van het sluitingsuur geduren
de de winkelweek.
Hier was de v a k-gedachte toch wel
heelemaal zoek. De band tusschen pa
troons en personeel moet wel finaal zijn
doorgesneden als op zulk een toon
kan worden geschreven. Het is echter dui
delijk, dat we er op deze manier niet ko
men. Als het personeel zoo weinig voelt
voor den bloei van de zaken en als dit
zooals men voorgeeft een gevo'jg is van
de weinige belangstelling der patroons iri
•het lot van hun personeel, dan ziet het er
al heel treurig uit. Wat zijn we dan toch
'heel ver van huis!
De-R-Octeber-fecsten, amice, zijn schit
terend geslaagd ditmaal.
Ik ga u natuurlijkgeen bijzonderheden
vertellen. Ge zijt zeker wel van de partij
geweest of hebt althans het verslag in de
Nieuwe Leidsche gelezen, zoodat 't mij al
heel moeiliik zou vallen iets nieuwe te ver
tellen.
Alleen een enkele opmerking.
Ik hoorde klagen over het weinïg druk
ke bezoek van de godsdienstoefeningen,
vooral 's avonds.
Dat is natuurlijk af te keuren. Maar ik
vraag me toch af, of er niet iets gedaan
zou kunnen worden om het bezoek te be
vorderen, door aan de samenkomsten een
ietwat ander karakter te geven.
Ik heb b.v. een dienst bij gewoon»'
waar heel goed gesproken werd, maar*
waar ook behalve dat de preek was los
gelaten, met pijnlijke zorg was gewaakt,
dat het karakter van de gewone gods
dienstoefeningen behouden bleef. Zelfs de
collectes ontbraken niet. Dit komt mij
toch1 niet goed gezien voor.
En dan meen ik, dat de.herdenkings
diensten ook in het officieels programma
moeten worden opgenomen. Als we s a-
m e n feest zullen vieren, dan is dit toch'
zeker wel het minste dat geëischt mag
worden.
Overigens heb ik voor de feesten al
thans voorzoover ik ze gezien heb niets
dan lof, hoewel ik het betreur, dat de
feestelijkheden niet meer in overeenstem
ming worden gebracht met de feiten die
herdacht worden.
Ge hebt natuurlijk gelezen, dat hier a.s.
Woensdag weer een partijdag wordt
gehouden.
Ik behoef u zeker wel niet te zeggen,
dat ik mij hierover verblijd. De vorige
partijdag heeft ook bij mij zeer aangena
me herinneringen nagelaten.
Alleen het zien van de broederen geeft
al weer moed. En dan 'het zingen!
Hoe verheffend kan het gezang klinken
en hoe bezielend kan alleen heb zingen
van de strijd- en geloofsliederen reeds
werken.
De keuzo der sprekers schijnt me een
zeer gelukkige.
Oud-Minister de Vries woef altijd zijn
gehóor te boeien en als we het geluk heb
ben dat enkele vragen worden gesteld, clan
wordt het genot van naar hem te luiste
ren des te groeier.
'e Middags spreken de hoeren de "Wilde
en Schouten, twee mannen van de jongere
garde, die met eere hun plaats in het A.
R. leger innemen. Er is hier in deze omge
ving zeker niemand die den heer Schouten
niet kent en wie het genoegen had met
den heer de Wilde kennis te maken, die
zal ongetwijfeld gaarne die kennismaking
hernieuwen.
Als Ds. van Lummel het slotwoord
spreekt dan slaat reeds van te voren
vast, dat het een goed, een pakkend
en ,g e e s t d r i f't i g slotwoord is.
Als het welslagen alleen van de spre
kers afhing, dan was de zaak zeker wel
in orde. Maar als de redevoeringen aan
hun doel zullen beantwoorden, dan moe
ten ook de hoorders niet ontbreken.
Met een beetje goeden wil ie de zaal
gemakkelijk te vullen en het zou me al
zeer verwonderen als onze mannen en
vrouwen niet in dichte drommen na Ar de
mooie gehoorzaal trokken a.s. Woensdag.
Van harte hoop ik, dat we een g e z o
gend samenzijn zullen hebben en dat-
we straks met nieuwe geestdrift bezield
een ieder weer tot zijn plaats en arbeid
terugkeeren.
Er zal heel wat moeten gebeuren in den
avS. winter. Nog slechts een zeer korten
tijd en we moeten "weer de candidaatlije-
ten voor de Provinciale Staten samen35
stellen en dan volgen al spoedig de
Raadsverkiezingen.
Aan de voorbereiding zal meer dan ge
wone aandlacht geschonken moeben wor
den. Er moet gewerkt worden in de
komende maanden. Gewerkt aan de orga
nisatie en tevens voor de propaganda.
En d'it werk kan alleen met lust en ijver,
werden verricht, door hen die,, gegrepen:
zijn door een beginsel, en diezich meti
liefde en geestdrift over de velerlei teleur
stellingen weten heen te werken omdat ze
overtuigd zijn dat de strijd niet gaat om
persoonlijke- of groepsbelangen, maar
om de toepassing van'Me beginselen die
zijn naar het WooTd Gods.
Geve God dat do komende partijdag,
die onmisbare geestdrift en bezieling mag
brengen, en dat we straks even-als bet vo
rig jaar, met blijde dankbaarheid cp dozeoi
dag mogen terug zien. VERITAS.
