1
li
lil
■■li
lillliiiil
m Haarlemmerstraat 114.
l!!l!lllll!ll!!ll!!ill!!ili!llllEl
llülüüi!!!!!
f 29.75
BINNENLAND.
[*ji-
1H
No. 3
SEE Beter dan ooit zijn wij er in geslaagd, een buitengewoon mooie
Collectie samen te stellen.
5E5 Als bewijs daarvoor doen wij een greep uit onze enorme voor-
raden, en foonen U:
No. I. De nieuwe Mantel, gemaakt uit prachtige zware IJ A Q p*
elfen Winterstof, ruim model, in alle moderne JQ, Q
kleuren, met imitatie Bontgarneering. Prijs:
ESS: No. 2. De nieuwe Japon, in prima Eng. Twill. Wij f
vragen Uwe aandacht voor de sierlijke j ff,,
Tresgarneering. De prijs is slechts
No. 3. Zeer moderne Mantel in prima Velours de
Laine, met Ledergarneering. Buitengewoon - g
A. WAALS
mi nu muu
GEftELENTEUlKE AANKONDIGING
Gemeentelijke Vischverkoop.
Aan den Gemeentelijken Visoh winkel,
Vd®ohmarkt 18 (TeL 1225) is Woenedag ver
krijgbaar SCHELVISCH k f 0.14—028.
SCHOL k 0200.30, SCHAR ik 0.18
KABELJAUW k f 0.42 en TARBOT
0.55 per pond.
AGENDA.
DINSDAG 26 September. Leiden.
Kerkconcert Rem. Kerk. Aanvang 8 uut.
Fred, de Nie. Orgel; Jetty Nauta Andreae
Mezzo Sopraan.
DONDERDAG 28 September. Lei
den. Dank- en Bedestond voor het Chr.
Onderwije. Pieterskerk. Aanvang 8 uur.
Voorganger: Ds. R. E. van Arkel, Geref.
Pred. te Utredht.
lederen Woensdagavond van 1%—W
uur. Rechtskundig Bureau Chr. Beet.
Bond. Steen er-huur 15.
Apothekers die tot en met Zondag op
Maandagmorgen eiken nacht en dee Zon
dags geopend zijn:
M. Boekwijt, Vischmarkt 8, Tel. 552.
De apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menschheid is steeds geopend,
doch.alleen voor leden van dit fonds.
Naar wij vernemen heeft de heer J.
de Lange wegens gezondheidsredenen
ontslag genomen als bestuurslid van d«
A. R. Kiesvereeniging.
De begrafenis van prof. dr. J. P.
Kuenen zal plaats hebben Donderdagmid
dag 12 uur op de begraafplaats der Ned.
Herv. gemeente Rhijnhof.
A.s. Donderdag,.'s avonds 8 uur zal
in de Tentoonstellingszaal van „De La
kenhal" door Willem C. Brouwer een
causerie gehouden worden voor leden en
begunstigers der Vereen, van belangstel
lenden in de Lakenhal, mede in verband
met de daar tentoongestelde voorwerpen
van moderne kunstnijverheid.
Het onderwerp ie: Over ontwikkelings
gang naar toekomstige sdhoonheid.
Gistermiddag had op de helling van
Blauwpoortsbrug een aanrijding plaats
tusschen den 20-jarigen wielrijder W. Z.
en de van de Prinsessekade komende tram
Door krachtig remmen van den wagenbe
stuurder werd erger voorkomen, zoodat
geen persoonlijke ongelukken plaats had
den. Alleen was een lantaarn van de tram
nagenoeg verbrijzeld, welke schade echter
door Z. weTd vergoed.
Een andere aanrijdihg had gister
avond te 11 uur plaats op den Rijnsbur-
dorsingel, waar een wandelaar, doordat
hij verkeerd uitweek, in aanraking kwam
mot een paeseerend motorrijwiel, en eeni-
ge meters medegesleept werd en daarna
tegen een boom gedrukt..
Door vlug remmen van den motorrijder
was de schok minder hard, zoodat de
man er nog afkwam met een wond aan
heit achterhoofd, terwijl hij klaagde over
pijn in de bonst. Hot motorrijwiel was
niet beschadigd.
Koninklijk bezoek Helder.
Do Koningin is voornemens Zaterdag
14 Oct. de gemeente Helder te bdfcoeken.
Op dien dag zal aldaar het Marine-monu
ment op het Havenplein ter nagedachte
nis van in den oorlog gevallen slachtof
fers der Marine, worden onthuld.
Het ministerie van Landbonw.
De Bond van Melkveehouders heeft de
volgende motie ter kennis van de iegee-
ring gebracht:
De Bond, kennis genomen hebbende van
de geheel onverwachte opheffing van het
departement van landbouw, nijverheid en
handel; overwegende dat, in den tegen-
woord i gen tijd van malaise voor den land
bouw meer dan ooit behoefte bestaat aan
een etaai6-dopartement, vanwaar uitslui
tend de belangen, van den landbouw wor
den behartigd; van oordeel, dat bij de
thans door de rogeering aangekondigde
verandering van bewindvoering, de land
bouwbelangen niet naar behoefte kunnen
worden behartigd; betreurt ten zeerste,
dat de rogeering tot dezen voor den land
bouw zoo zeer teleurstellenden maatregel
ie overgegaan.
Bezuinigingsmaatregelen.
De Minister van Oorlog heeft ingetrok
ken de bepaling, dat militairen, verblijf
houdende in legerplaat een, bij vertrek en
terugkomst van verlof, gebruik konden
maken van de eventueel aanwezige leger-
vrachtauto's voor vervoer naar en van de
stations, als die stations ver van de leger
plaatsen zijn gelegen.
Het ligt in het voornemen van den mi
nister van oorlog, aan verlofsmilitairen
beneden den rang van onderofficier voort
aan geen vergoeding voor gemis van le
vensmiddelen meer toe te kennen.
Ons Belang.
De Vereeniging van Onderofficieren
„Ons Belang" hoeft, tot elk lid individueel
ren schrijven gericht, waarin o.m. wordt
gezegd dat. het H. B. dier Vereeniging ver
wacht, dat de leden hoewol zij leven in
dagen van groote onrust, en van nimmer
gekende onzekerheid hunner positie
nog meer dan (hun plicht zullen doen, op
dat onze zoo weinig populaire weermacht,
in wier belang ook de vereeniging plci'.
niet hezwiike onder do eflle mokerslagen,
die haar in dezen tijd onophoudelijk tref
fen.
Toelage aan onderwijzers.
i_ Ingediend ie een .wetsontwerp, tot toe
kenning van. bevoegdheid aan gemeente
raden tot het verkenen van een toelage
ten laste van de gemeente over elk der
jaren 1919, 1920, 1921 en het eerste kwar
taal van 1922, voor werkzaamheden, wel
ke aan onderwijzers buiten den gewonen
schooltijd waren opgedragen, of wegens
bet werkzaam geweest zijn van onderwij-
zere aan sdholen van bijzonderen aard.
Loonsverlaging Rijksi>orsonee].
Naar de ,,Rsb." van welingelichte zijde
verneemt, heeft de regeering besloten, een
nieuwe loonregeling in te voeren voor het
nieuw aan te stellen personeel, die aan
merkelijk lager zal zijn. Ook zal deze re
geling van toepassing zijn op personeel
in tijdelijken dienst, dat. nog niet den leef
tijd van 21 jaren heeft bereikt.
Een algemeens maatregel van bestuur,
houdende een beipaling tot de invoering
van de 48-urige werkweek voor het rijks
personeel in overeenstemming met de ar-
beidswet-Aalberee, is binnenkort te ver
wachten.
BUITENLAND.
De crisis in het Oosten.
Uit Tsjaniak werd gisteren gemeld, dat
de algemeene toestand belangrijk is ver
beterd.
De Turken wenechen blijkbaar een
vreedzame oplossing van de kwestie van
de neutrale zones.
De commandant der Turksche cavalle-
rie, die Zaterdag in antwoord op het ver
zoek van den Engelschen bevelhebber het
grootste deel van zijn troepenmacht weer
buiten het neutrale gebied teruggetrokken
Weliswaar is nog een klein gedeelte van
de Turksche cavalierie achtergebleven
maar de Turken toonen het oprecht ver
langen zich redelijk te gedragen en men
koestert de hoop, dat ook de achtergeble
ven Turksche oavallerie de neutrale zone
weer zal verlaten.
Morgen zullen nog twee Engelsche ba
taljons te Tsjanak aankomen met veld
kanonnen en vliegtuigen voor verkenning.
Vliegende colonnes zullen dan gevormd
kunnen woTden om de eerbiediging van
de neutrale zones te verzekeren, totdat op
de te houden vredesconferentie de gcheclo
kwes'ie zal zijn opgelost.
Volgens dc hier bestaande indruk zien
de Kemalistische autoriteiten in, dat. zij
door middel van geweld niets kunnen be
reiken.
De Turken gedragen zich zeer correct
jegens de Grieken en do Armenjörs, niet
uitzondering van do Turken die te Bigha
zijn aangekomen, waar enkele excessen
zijn voorgevallen.
Zoo goed als alle inwoners van. Tsja
nak zijn heengezonden. Eenige huizen, die
buiten, het te verdedigen gebied lagen,
moesten noodgedwongen worden afgebro
ken. Daarmede werd tot op het laatste
oogenblik gewacht, maar hc.t oprukken
van de Turksche cavalierie tot aan een
streek, welke op 15 mijl afstand van Tsja
nak was gelegen, maakte dezen maatregel
noodzakelijk.
Moeilijkheden in Thracië.
Naar het schijnt, zal ile kwestie van
Thracië aanleiding geven tot belang rijke
moeilijkheden.
Wel ie het officieel antwoord van
Khemal Pacha nog niet. ontvangen, noch
op de notader geallieerde generaals, noch
op die der Tegeeringen, doch naar ver
luidt zou de regeering van Angora er geen
genoegen mede willen nemen, dat Oost-
Thraciö, hangende de vredesonderhande
lingen, onder het gezag van den volken
bond zou blijven of door de Franechen
zou worden bezet. Angora wenscht toe
stemming Thraciö onmiddellijk met eigen
troepen te bezetten, terwijl de Grieken
het gebied geheel ontruimen.
De andere partij, de Grieken n.l., zul
len, naar thans reeds blijkt, niet geneigd
zijn dit gebied zonder meer op te geven.
Vermoedelijk zullen zij het zonder strijd
niet ontruimen. Reeds heest Athene er
den 6taat van oorlog geproclameerd en
werd generaal Papoules met zeer uitge
breide volmachten tot gouverneur en op
perbevelhebber benoemd.
Verschillende andere Grieksche gene
raals zijn met bevelen in Thracië belast
en daarheen opweg. Ook de Grieksche
vloot wordt in gereedheid gehouden om
een landing te verhinderen.
De Grieken baseeren hun verzet daarop,
dat Oost-Thraciö hun is toegewezen en
dat zij zich groote geldelijke offers heb
ben getroost, in verband met het verkrij
gen ervan. Zoo men hun dit gebied thans
ontneemt, blijven zij met een klein land
achter, waarop een zeer zware schuld
'drukt, terwijl zij aan allen kant door
vijanden zijn omringd.
Do toestand in Athene,
Do toestand in Athene wordt hoe lan
ger hoe moeilijker, ook daar het aantal
vluchtelingen, die van alios beroofd zijn,
aanhoudend toeneemt. Allen in Athene
zijn er thans reeds meer dan honderddui
zend.
De stroom houdt nog 6teede aan. Ko
ningin Sophia heetf zich aan het hoofd
^gesteld van een commissie tot. hulp aan.
die vluchtelingen, doch er beslaat groote
bdhoctfo aan voorraden van allerlei aard,
van kleeding, voeding en ook van onder
dak. Er zijn concentratiekampen inge
richt., doch dcize zijn volstrekt niet vol
doende toegerust, zoodat do bewoners niet
alleon gebrek lijden, doch ook bedreigd
worden door besmettelijke Kiekten, als
cholera en typhus. Aan den Piraeus dient
een afgekeurde loods van tweehonderd
voet, met golf ijzer bedekt, al6 onderdak
voor 2000 menechen, zieken en gezonden,
kinderen, beiaarden ene volwassnen, ter
wijl er nauwelijks genoeg water is om te
drinken.
Een nieuwe inval der Turken?
Een troep Turksche cavales
rie is met machinegeweren de
neutrale zóne van Tsjanak
binnengedrongen. Deze daad
vormt een ernetige bedrei
ging voor een vreedzame re
geling.
Generaal Harington heeft den verte
genwoordiger der nationalisten te Kon-
stanlinopel verzocht, zich tot Khemal te
wenden met het verzoek, de troepenmacht
to gelasten, zich terug te trekken. Ha
rington heeft een redelijken termijn toe
gestaan voor het overbrengen van 'het
verzoek aan den Turkschen commandant
aan de Dardanelles!. Indien deze volhardt,
zullen de gevolgen neerkomen op het
hoofd der Khemalisten.
Harington is thans in het bezit van
vliegmachines, die zouden kunnen mede
werken bij het toepassen van dwangmaat
regelen, ofschoon het niet waarschijnlijk
ie dat do Turken de zaken op de spits zou
den drijven.
Spanning in Bulgarije.
Naar de „Times" meldt zijn alle minis
ters, die in de verschillende ministeries
van 1918 hebben zitting gehad weer gear
resteerd.
Daekaloff, de huidige minister van bin
nen! andsche zaken en waarnemend pre
mier heeft deze verordening uitgevaar
digd, wijl hij vreest dat hun leven gevaar
zal 1 oo pen wegens de reeds gemelde anti
pathie der boeren, die juist in Sofia voor
een congres bijeen zijn.
Yan den anderen kant duiken geruchten
op over burgeroorlog en een communisti
sche coup d'état voor de "onttroning van
koning Boris. Volgens Daslcaloff i6 de re
geering echter den toestand meester. Het
denkbeeld van een onttroning van koning
Boris en de instelling van een boerenrepu
bliek noemde hij absurd. Toch i6 de toe
stand weer gespannen en staat het zaken
leven eliL
De nood in Rusland.
De Russische autoriteiten te Moskou
hebban aan Nanscn als hun wensch to
kennen gegeven, dat hij zijn hulpactie in
Rusland zal voortzetten, vooral op dit
oogenblik, nu men die actie tracht te lei
den in de richting van het herstel van het
economisch leven in de streken, die van
den honger hebben geleden.
Groote uitgestrektheden, in het Wiolga-
gebied, de Oekraine en in de Krim, kzit
ten absoluut geen vee en geen landbouw
machines meer. Bovendien bevinden zich
daar honderdduizenden ouder] oo ze kinde
ren, die zonder onderdak ronddolen.
KERK Etl SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Beroepen. To Jnkwerd (Gron.): J. Schop
te Bakkeveen (Fr.); te Blokzijl: P. Siemeluik
te Gaastmecr; te Weetzaan: G. J. J. Rensiuk,
cand. to Hoenderloo; te Eindhoven (2e pred.-
plaats)W. J. Roscam Abbing. em.-pred. to
Baarn.
Aangenomen. Naar Bergum: W. Hamil
ton of Silvertonhill te Oudkerk.
Bedankt. Voor Nicuw-Beerta: F. Sinnighe
Damsté te Niouwcschansvoor Rijssen: H. J.
van Schuppen te Groot-A mme rs.
GEREF. KERKEN.
Beroepen. Te Molenaarsgraaf-Brandwijk
en to Weeterbork: J. H. Kroeze, cand. te Mid
delburg.
Bedankt. Voor 'Grijp&kerke (Z.): T. L.
Kroes te Workum; voor Wane werd aan ae
Streek: P. Deddens to Den Briol; voor Smildo:
H. de Brnijn te Nieuwendijk.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Beroepen. Te Bovenkniipe: R. D. Boers»
ma t© Noordhorn.
Afscheid, Bevestiging en Intrede.
D s. 0. W. v. d. Veen te Hcog, hoopt
Zondag den 8en October a.e. afscheid te nemen
van de Ned. Herv. Kerk te Hecg en Zondag den
22en October d.a.v. zijn intrede to doen bij de
Ned. Herv. Kerk to Nieuw Sadskanaal, na he-
vestigd' te zijn door d6. J. J. Knap Czn., van
Groningen.
Ds. M. Pol te Horssen (Geld.) heeft Zon»
dag den 24 Sept a.s. afscheid genomen van de
Ned. Herv. Kerk te Horssen en hoopt Zondag
den len October d.a.v. zijn intrede te doen bij
de Ned. Herv. Kerk te Winssen, na bevestigd
te zijn door Ds. k,. Mceuwenberg van Baten
burg.
Zondagavond heeft d r. V. Hop p, pred. der
Geref. Kerk te Watergraafsmeer en benoemd
hoogleeraar aan de V. U. afscheid genomen van
zijn gemeente met een predikatie over Oper.b.
22: 17a cn 20.
Een schare van enkele duizenden vulde Zon-
dagavond de Groote Kerk te 's-Gravenhage, om
getuige te zijn van de bevestiging van D r.
Joh. de Grootl, overgekomen van Vlissin»
gen. al6 predikant der Ned. Herv. gemeente.
Als bevestiger trad op Ds. J. L. Picrson van
•Groningen. Deze koos tot tekst. Matth. 5: 14a:
„Gij rijt het licht der wereld."
Woensdagavond hoopt Br. do Groot zrn in»
tredo to doen.
Dr, J. J. Wo 1 d e n d o r pnam Zondag af»
echo-id van do gemeente te Hagestein en hoopt
Zondag 1 October, des avonds 6 uur. intrede
te doon te Warmond, na bevestigd to zijn
door Ds. K. H. E. Gravcmeijer, van Den Haag.
Zondagavond nam Ds. K. Schilder voor
een stampvolle kerk afscheid van de Gercf. Kerk
te Gorinchem. Naar aanleiding van Hebr. 12:261
en 27 sprak Z.É.W. over „de heerlijkheid' van K
de toekorasige beweging aller dingen"
Alg. Coll. v. Toezicht.
Naar do op 4 Oct. a.s. to openen najaarsver»
gadering vaD het algemeene college van toezicht
op het beheer der Nod. Herv. Kerk, hoeft de
synode afgevaardigd dr. G. J. Woijland to
Voere. Tot secundus word benoemd dr. W. v.
d. Bcke Callen Jris te Warnsveld
Uit ds Omgeving
SASSENHEIM.
Vr ij dagavond vergaderde del
A.R. Prop-Club „Groen v. Prinsteren". Ter
oorzake van verschillende omstandigheden was
do opkomst gering.
De agenda voor do jaarvergadering van den
Bond werd behandeld en afgevaardigden voor
deze vergadering benoemd.
Ook werden de statuten voor de Centrale Club
„Leiden en Omstreken" besproken, en astge*
eteld als door de Commissie was voorgesteld.
Tot primus bestuurslid der Centrale werd go»
kozen do heer A. Warnaar Jr.; tot Secando
do Heer A. Vogelaar.
De jaarvergadering van de Club zal waar»
echijnlijk ongeveer midden October worden ge
houden.
Zaterdagavond werd de Schiet»
wedstrijd van de plaatselijk© afd van de Vrij»
willigen Landstorm gehouden in d© zaal \an
„Het Bruin© Paard".
Er was voor dezen wedstrijd vrij voel be
langstelling, er werd echter zeer slecht gesel: o»
ten.
De uitslag was als volgt.:
Jac, v. Nieuwkoop 68 p. 1ste prijs; S. v. d.
Geest 63 p. 2e prijs; L. Langelaan 58 p Ho
prijs; A. Berg 58 p. 4e prijs; J. do Zwart 57 p.
5© prijs; K. van Breda 54 p. 6© prijs; M. Jj
van Breda 53 p. 7e prijs; W. Verschoor 50 p,
8o prijs; A. Ruigrok 49 p. 9e prijs; 8. Eikclcn»
boom 49 p 10c prijs; A. van Nieuwkoop 48 p,
11e prijs; P. Havenaar 47 p. 12© prijs; C.
Dannijs 45 p. 13e prijs; N. Zwaan 15 p. 14e
prijs.
De prijzen zullen op ©en nader bekend te
maken datum in een feestelijke bijeenkomst wor
den uitgereikt.
Ds Boeyenga deelde Zondag»
morgen aan het einde dor godsdienstoefening in
de Geref. Kerk mede dat in het midden der go-
meento was Dr. Szabot, Gereformeerd Predikant
uit Budapest, en dat dezo 'e avonds, nadat Ds..
Boeyenga gepreekt zou hebben, do gemeente liefc
een en ander zou vertellen van. zijn werk t©
Budapest.
Met belangstelling werd Zondagavond geluis
terd naar wat Dr. Szabot vertelde, van den'
strijd die de Gereformeerden in Hongarije te
voeren hadden, en van do kommer en ellende
die oorlog cn revolutie oved dit arm© land had
den gebracht. Met dankbaarheid gewaagde Dr<
Szabot van den steun door Holland aan Hon1»
garijo geschonken. Hij wees er op dat van hot
verblijf van zooveel Hongaarsch© kinderen in
Christelijk,© Hollandscho gezinnen, in velo ge»