Dagblad voor Leiden en Omstreken.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN 1
WAAK AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
?ER KWARTAAL t t 1250
?ER WEEK (0.19
fRANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90
3de JAARGANG. - DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1922 - No. 713
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE-PRIJS.
PER GEWONE REGEL 10.221
DES ZATERDAGS 10.30
INGEZONDEN RECLAMES DUB?-1' TARIE0
KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens j
30 woorden 50 cent; Zaterdags 75 cent
hij vooruitbetaling. :-r I
V De Unie-collecte.
Er dreigen op onderwijsgebied ernstige
gevaren.
Een van de grootste gevaren is zeker
yel, dat er van de oude bezielende leuze
„de school aan do oudere" nog zoo weinig
in practijk is gebracht.
Vroeger was de invloed van de ouders
bii het bijzonder onderwijs misschien ook
betrekkelijk gering, maar inplaate dat we
komen dichter bij het ideaal, zijn we er
verder van verwijderd.
De onderwijzers zijn ambtenaren ge
worden en de schoolbesturen beginnen het
te worden.
Er is nog een ander gevaar.
Wij zijn verlo&t van den bijna ondraag-
lijken financieel en last die op onze schou
ders was gelegd, en dat valt toe te juichen
ma ar nu zijn we in eon ander ui terste ge-
7allen.
Schoolgeld wordt schier niet betaald,
we krijgen alles gratis uit handen van
Vadertje Staat en de bijdragen die vroeger
gaarne geofferd werden omdat het
n o o d i g was, worden nu ingehouden.
We zullen echter nog wel weer andere
tijden beleven.
De artikelen die de heer Colijn in de
Standaard publiceert wijzen er op.
Straks zullen we weer in de beurs
moeten neen mogen tasten.
Gelukkig is er ook nu nog de Unie-col
lecte om te voorkomen, dat we het offeren
voor het onderwijs geheel zouden verloe
ren.
Of die collecte nog wel noodi.'s?
Het Unie-blaadje, waarin de 44ste Unie
collecte wordt aangekondigd zegt er van:
De Unie-collecte is behalve voor de
scholen zelf, zeer hard noodig voor onze
algemeene onderwijsbelangen! Wij zijn,
in ons polderland, zoo gewend om alleen
naar ons eigen kringetje, onze eigen
6chool te zien. En vergeten daardoor wel
eens, dat er ook nog een Christelijk
Sdh ooi wezen, een gemeenschap van Chris
telijke schoolbelangen bestaat. Dat is een
soort kortzichtig egoïsme. Waarom kort
zichtig? Omdat het den enkeling nooit
goed kan gaan, wanneer de gemeenschap,
waartoe hij behoort, niet wèl vaart. En
wie dus het algemeen belang verzorgt, be
hartigt daardoor en daarmede ook zijn
eigen belangen. Al uw werken ten bate
van de eigen school zal op den duur niet
baten, als om maar iets te noemen de op
leiding in het geheels land niet meer vol
doende onderwijzers voor onze scholen af
levert, En ook die opleiding zal weer niet
goed kunnen blijven, als er niet voldoende
studie gemaakt wordt van onze Christe
lijke opvoedingsleer. Zoo liggen de ge
meenschappelijke belangen over en door
elkander gestrengeld.
De jongste algemeene vergadering heeft
daartoe door de bijdragen der Locale Co-
mité'6 in staat gesteld, met de verzorging
van die algemeene belangen oen goed be
gin gemaakt. Een fonds tot subsidieering
van één of meer leerstoelen voor de Chris
telijke paedagogiek is gesticht; daarin
kon dit jaar reeds f2000 gestort worden.
Veel te weinig nog; de eventueele sub
sidie zal van de rente van dit fonds moe-
ten komen; er moeten dus vele duizenden
guldens bij.
Tegen den tijd, dat er ernstige plannen
rijpen om zoo'n professoraat te stidhten,
dienen wij met on&e subsidie gereed te
staan. Dat kan niet lang meer wachten1;
eigenlijk zijn wij reeds zeer achterop;
voor het neutraal onderwijs zijn reeds drie
dergelijke leerstoelen gesticht. Wij komen
ditmaal achteraan en loopen daarmede het
groot gevaar, dat de neutrale opvoedings
leer alleen meester blijft op dit terrein.
Wanneer wij tegen de doorwerking van
dat neutraal hooger onderwijs niets kun
nen stellen, terwijl mannen als Prof.
Wol tier, Dr. Kuyper en Prof. Bavinck
ons ontvallen zijn, dan ziet 'het er hache
lijk voor ons uit. Dan hebben wij in den
schoolstrijd geld en gebouwen gewonnen,
maar zal de paedagogi&che 6trijd door on^
verloren worden. Dan hebben wij een voV
len buidel, maar ons beginsel wordt
langzaam maar zeker ondergraven.
WaaTvoor het geld nog meer noodig
is? Weet gij wel, dat voor de Oud-Strij
ders bij het Chistelijk onderwijs, de ouden
van dagen, dikwijls zoo "hulpbehoevend en
arm, en voor hun vaak reeds bejaarde
weduwen per jaar nog f 25000 noodig is?
Zijn wij verantwoord, als wij die eere
schuld niet aan hen aflossen? Zijn zij
niet voor onze rekening?
Wij missen in de derde plaats ons eigen
Schooltoezicht. In de kringen van de ver-
©eniging voor Chr. Nationaal Schoolon
derwijs en het Gereformeerd Schoolver
band zien de leiders terdege in, dat zulk
een eigen toezicht onmisbaar ia. Al vvr-
der tn dieper dfingt de Staat tot he- in»
terne leven onzer scholen door. Steeds
meer breidt zich de invloed der Rijks-In
spectie uit. Met dte beste bedoelingen,
zeer zeker, maar zoodra de geestelijke be
langen in het spel komen, is het oordeel
van den Rijks-Inspecteur voor ons niet
moer beslissend. Andere adviseurs zijn
dan noodig. Voor-de ontwikkeling en den
bloei onzer scholen is daarom, naast de
wetenschappelijke studio der paedagogiek.
een eigen Sdhooïtoezich noodzakelijk. Dat
lco6t den Besturen veel geld, Dat kon tot
dusver door het geldgebrek zelfs niet uit
gevoerd worden. De Unie-collecte moet
hier steun bieden.
En laat ons dan ook de propaganda
niet vergeten! Door onze Unieblaadjes
door het gesproken en geschreven woord,
door correspondentie en advies moet hier
een zwakke school in het goede spoor
worden teruggebracht, daar de noodzaak
om een School met den Bijliel te openen
uiteengezet worden. Wij mogen niet tus-
ten, voordat allo kinderen van Chri&tlijke
ouders onderwijs naar Gods Woord ont
vangen, ja zelfs dan staan wij ong maar
aan het begin van onze taak: door onze
Scholen met den Bijbel mede te arbeiden
tot het terugbrengen van heel ons Neder-
landsche volk tot den dienst des Heeren.
STADSNIEUWS.
Tentzending.
Een groote menigte was gisteravond
weer in de tent aan de Lammerenmarkt
bijeen, om te luisteren naar de prediking
van het Evangelie.
Er zijn er nog veel meer dan in het cir
cus, zei iemand die aan den uitgang stond,
en hoewel we dit niet beoordeelen kunnen,
zeker i6, dat vele honderden uit alle stan
den en rangen en van alle leeftijden bij
een waren en met aandacht luisterden.
D s. C o u v e e, die ook nu weer de lei
ding "had, opende met het laten zingen
van P6. 84:3 en het lezen van een Schrift-
Nadat Da. Punselie in gebed was
voorgegaan werd onder begeleiding van
de muziek, dir. de heer Noordanus, gezon
gen lied 11, No. 110, „Kom tot uw Hei
land, toef langor niet".
Door een meisjeskoor onder leiding van
Mevr. v. d. Horst werd daarna een
lied gezongen, waarvan het refrein ten
slotte door het publiek werd meegezon
gen:
Met gebroken hart, kom 'k tot U
Neem mij zooals ik ben
En wascb mij in Uw bloed.
Als spreker trad nu op de heer v. Kem
pen van Bloemendaal die sprak naar
aanleiding van Joh. 8:12: „Ik ben het
licht der wereld; die Mij volgt, zal in de
duisternis niet wandelen, maar zal het
licht des levens hebben."
In een pakkende toespraak wees Spr. er
op hoe het overal donker is in de wereld.
Maar nu komt Jezus en zegt: Ik ben het
licht der wereld. Jezus de Heiland is niet
maar een lidbt, maar het licht.
De Satan 6teekt evenals de strandjut
ters aan de kusten, 6chijnlicbten aan, op
dat de zielen zullen verongelukken, maar
wie Jezus volgt, zal het licht des leven6
hebben.
Ik zie een poort wijd opengaan,
Waardoor het licht komt stroomen,
word nu gezongen, waarna door eenige
meisjes onder leiding van Mevr. v. d.
Horst weer een lied ten gehoore werd ge
bracht.
Da. ten Broek van Wostorembden.
die nu het. woord verkreeg wees ook op de
donkerheid en onzekerheid die er is.
De oen wanhoopt aan do toekomst en
de ander wacht op een sterken geest, aan
wiens leiding men zich kan toevertrou
wen.
Er z.in veel medeklinkers, maar w.einig
klinkers. De massa vraagt een leider, en
dat is niet erg, als we maar een goeden
leider volgen.
Dio goede leider is Jezus Christus. Op
Hem wil de Tentzending wijzen. Hij wil
de zielen redden niet alleen, maar ze ook
stellen in het licht.
Als we Hern volgen, dan kunnen we ook
als do groote donkerheid des doods komt
zeggen: „Ik zal niet vreezen want Uw
stok en Uw staf die vertroosten mij", of
zooals Jacqeline v. d. Waals het op haar
sterfbed zong:
Snids ik het weet., is God mij meer
nabij
En vaak in d' ernst van 't aardsehe spel
verloren
Zoo ernstig, en zoo diep als ooit
tevoren
Gevoel ik plots, Gods glimlach over
mij.
De bijeenkomst werd door Ds. ten
Broek met dankzegging gesloten.
Burgcmeestcrs-j ubileu m
Naar wij van welingelichte zijde verne
men, is het de wensch van den burgemees
ter, dat de herdenking van zijne 1214-ja.
rige ambtsvervulling, in stilte voorbij
gaat, zoo dat er dus van eenige openbare
huldiging in welken voum dan ook, geen
sprake zal kunnen zijn.
Naar de Centrale Diaconale Confe
rentie die binnenkort te '6-Oravenhage
wordt gehouden en waarvan het agendum
onder „Kerknieuws" is opgenomen, zijn
door de Diaconie der Geref. Kerk alhier
afgevaardigd de heeren H. Lambooij en J.
Karstens.
In de gisterenmorgen gehouden ver
gadering van aandeelhouders der N. V.
Nieuwe Leidsche Courant, werd na uitge
bracht verslag van den directeur, de ba
lans en winst- en verliesrekening tmet
algemeene stemmen goedgekeurd.
Aan directie en redactie werd dank be
tuigd voor hun arbeid.
Als commissaris werd "herkozen de heer
H. Lambooy Jr.
Hedenmorgen werd onder leiding
van den opper-brandmeester, den heer
Verhoog, een oefening gehouden met de
auto-brandspuit.
Ditmaal werd do Hooglandsche Kerk
onderbanden genomen.
De slangen werden op de in de buurt
aanwezige standpijpen gekoppeld en door
dat de druk van de waterleiding door den
motor versterkt werd, kon ©en belangrijke
hoogte worden bereikt.
Er was veel" belangstelling, vooral om
dat velen aanvankelijk meenden dat wer
kelijk brand was uitgebroken.
Hedenmiddag werd een oefening ge
houden bij het Slachthuis.
Geref. Ver. voor Drankbestrijding.
In de vergadering van de Gereformoer-
e Vereeniging voor Drankbestrijding is
na een rode van mevrouw Havelaar de
volgende motie aangenomen:
„De vergadering enz.,
kennis genomen hebbende van de be
slissing der Eerste Kamer, die mét de
kleinst mogelijke meerderheid het ini-
tiatief-voorstel-Rut gere inzake Plaatse
lijke Keuze hoeft, verworpen,
wraakt het feit, dat de Eerste Kamer
zoo weinig rekening heeft gehouden
met den wensch der Tweede en van een
zeer belangrijk deel van ons volk,
is van oordeel, dat de argumentatie
der tegenstanders het vertrouwen wet
tigt dat door versterkte voortgezette
actie in alle kringen ten opzichte van
P. K. zulk een krachtige volksovertui
ging kan worden gevestigd, dat geen
vertegenwoordigend lichaam zich meer
aan haar invloed zal kunnen onttrek
ken,
en wekt alle voorstanders van Plaat
selijke Keuze op, de actie terstond en
met alle kracht te 'hervatten en niet te
laten rusten, tot hot doel zal zijn be
reikt."
Herkozen werd tot hoofdbestuurslid de
heer J. Strating.
Do jaarverslagen werden goedgekeurd.
Medegedeeld werd dat 44 afdeelingen
en 1 prov. bond vertegenwoordigd waren.
Aangenomen werd een voorstel van het
hoofdbestuur om de contributie voor de
verspreide leden een weinig te verhoogen
alsmede een voorstel-Amsterdam om de
leden van het hoofdbestuur om de drie
jaar te doen aftreden.
Vooretellen-Assen en Haarlem inzake
het organiseeren van de rijpere jeugd, ont
lokten een broede discussie waarbij ook
oen schrijven van den J. C. G. O. B. ter
tafel kwam. Op voorstel van dr. De Moor
werd deze zaak commissoriaal gemaakt.
De te benoemen commissie zal op de
bondsvergadering 1925 met oen praead-
vies komen.
De afdeelingen die oen jeugd-afdeeling
hebben zullen met hun arbeid blijven
voortgaan.
In de middagvergadering kwam eon te
legram binnen van do Bondsvergadering
der J. C. G. O. B. uit Apeldoorn, welk te
legram zal worden beantwoord.
Na-een breede bespreking van een voor-
stel-Haarlera, om te bevorderen, dat in
iedere afdeeling een commissie worde be
noemd, welke tot taak krijgt, om zoo noo
dig en mogelijk afdeelingen, die zich aan
het reclasseeringswerk wijden, van advies
en hulp te dienen, drong de voorzitter er
op aan, dat speciaal de afdeelingen
in plaatsen waar gevangenissen zijn, deze
zaak eens ernstig onder de oogon zien en
dat de afdeelingen in die plaateen dan on
derling contact zoeken.
Vervolgens hield ds. W. Bceh, Ger.
pred. te Pijnakker een referaat over: „De
geheelonthouding en de christelijke vrij
heid."
Amsterdam gaat bezuinigen.
Naar de T 1 e g r. verneemt, hebben
B. en W. in verband met gehouden bespre
kingen in de Centrale Commissie voor
georganiseerd overleg in Ambtenaarsza
ken bepaald, dat met ingang van 18 Sept.
as. de werktijd voor alle ambtenaren,
werkzaam in do bureaux van de gemeente
lijke diensten, bedrijven en administration
als regel wordt bepaald van 9 uur 's voor-
middags tot 5 uur 's namiddags met oen
onderbreking van een half uur. Des Za
terdags zal de werktijd zijn van 9 uur
's voormiddags tot 1 uur 's namiddags.
Indien, als de goede gang van eenigen
dienst zulks eischt, door B. en W. een
langere onderbreking van ^ien werktijd
dan van een half uur wordt toegestaan,
dient toch in acht te worden genomen,
dat op de eerste 5 werkdagen van de
week niet minder dan 1% uur werkelijke
arbeid wordt verricht en des Zaterdags
gedurende niet minder dan 4 uur en dat
het uur van bet begin der werkzaamheden
niet later dan op 9 uur voormiddags
wordt gesteld en het uur der beëindiging
Aan het Zoeklicht.
Leiden, 10 Augustus 1922,
Leven we eigenlijk nog wel in een
Christelijk land?
Dio vraag komt telkens bij mij op, als
ik zoo do plaatselijke berichten lees uit
Sassenheim, Lisse, Hillegom.
Hot schijnt daar zoowat regel te zijn*
dat door doortrekkende pretmakers het
mogelijke gedaan wordt om de Zondags
stemming te bederven.
Nu eens wordt door gezang en ge*
se bi-eeuw en getier en gebel de rust in
de kerken tp ergerlijke wijze gestoord.
En dan komt 'f weer voor dat de kerk
gangers al heel blij mogen zijn, als m
al uilkijkend en uitwijkend en opzij sprin
gend hee'buids weer thuis kunue_i komen.
Zeker^ de weg is vrij.
Maar moet. dat in de practijk beteeke-
non, dat de rustige kerkgangers geen rech*
ten meer hebben?
De p aatselijke Overheid staat
hier, naar het schijnt, vrijwel machteloos.
Maar in het dan niet mogelijk dat d«
h o o g e Overheid ingrijpt?
We leven immers in een Christelijk
land! OBSERVATOR.
der werkzaamheden niet vroeger dan
op 5 uur 's namiddags.
Do hoofden van dienst dienen er zorg
voor te dragen, dat de regelingen zooda
nig zijn, dat bij hun dien6t. B. en W. tus-
echen 9 uur 's voormiddags en 5 uur
's namiddags doorloopend de in
lichtingen kunnen verkrijgen welke zij'
kunnen behoeven en dat in het algemeev
de goede gang van zaken, o.a. de bedie
ning van het publiek, geen enkel nadeel
ondervindt van do onderbreking van den
diensttijd.
""Zoowel des ochtends, al6 in do gevallen
van oen langere onderbreking van den
werktijd dan een half uur, des namid
dags, bij het hervatten der werkzaamhe
den, mooten de ambtenaren een
presentielijst to eken en. De pre
sentielijsten kunnen slechts worden getee-
kend door de ambtenaren, die op de tijd
stippen van begin en van do hervatting
der werkzaamheden in den namiddag in
hun bureau aanwezig zijn, terwijl
iedere ambtenaar onmiddellijk na de on-
derteekening zijn werk moet beginnen.
Do presentielijsten worden steeds ter
beschikking gehouden van B. en W.
Van het Hof.
Do Koningin-Moeder is gistermorgen
met den trein van 10 uur 17, waaraan
oen salonwagon was vastgehaakt, uit
Apeldoorn naar Arolsen vertrokken. Zij
werd uitgeleide gedaan door de Koningin
en de Prinses.
Minister van Onderwijs.
Wist onze Rotterdammer giste
ren te melden, dat Minister de Visser in
elk geval zou aanblijven, than6 komt do
Standaard reeds met oen opvolger
aandragen.
In Roomscbo onderwijskringen wordt,
volgens dit tead, als opvolger Dr. H,
Möller genoemd, opridhter en vroegere
rector der R.K. Leergangen to Tilburg.
Hot tap verbod.
De vergunninghouders te Ede hebben
zich met eon adres tot de Kroon gericht,
ten einde hun verzoek kenbaar te maken,
dat de door den Raad dezer gemeente
vastgestelde verordening op het tap ver
bod, geldende voor Z al erd a gsna middags
en Zondags, zal worden vernietigd. Zij
achten deze verordening in strijd met da
wet en ondienstig aan het algemeen be
lang.
De middenstand on bet marktwezen.
Naar „do Middenstandsbond" mede
deelt, komt de 'heer R. J. Koopmciners
FEUILLETON.
De Germaansche gevangene
Een verhaal uit de eerste eeuw onzer
jaartelling.
77)
't Was niets nieuws dat volken hun
redder niet erkenden of verwierpen.
De Germanen hadden Herman ver-
ïioord; de Grieken Socrates vergiftigd, de
Romeinen hadden geduld dat Germanicus
langzaam van kant gemaakt werd, en aan-
I baden Tiberius, dien ieder voor zijn moor-
denaar hield, 't Was niets nieuws dat de
«deïsten moesten lijden, en de besten ster-
I ven. Maar waar bleef in zulk een wereld,
bij zulk een menschheid, de hoop? Welk
oen ontgoocheling voor hem, die leven
i wilde om zijn volk te verlossen! Welke
1 kans had hij, wanneer meer dan men-
fichelijke macht, wijsheid en goedheid ge-
j faald hadden? Welke zekerheid bestond
or, dat indien hij of een ander er in
-slaagde om Germanic te bevrijden het
ivolk die vrijheid niet gebruiken zou om
oen anderen Tiberius te aanbidden; te le-
1 fon, zooals Laon zei, als de wilde dieren
in de bosschen, door niets dan blinden
[honger gedreven, en zonder anderen brei-
«el dan brutaal geweld.
Bij sprak weinig. Nauwlettend aoxgefe
hij voor zijn moeder en voor Diodora,
maar alle vreugd was van zijn gelaat ver
dwenen. De hoop voor de menschheid was
in dien dood gestorven. Overal zag hij,
niet slechts voor zichzelf, den gevangene
en slaaf maar nu voor den besten en
edelsten, het kruis, als de galg voor de
hoogste beweegredenen, het loon voor de
edelste vaderlandsliefde, zwart tegen de
stralen der zon afsteken.
Er bleef niets andere over dan verdra
gen. Verdragen, want lijden is boter dan
wreed zijn; lijden omdat er geen hoop
op herstel was, lijden, omdat niemand de
grens wist van de boosheid. Elke vonk
van hoop moest gedoofd; elke aangename
aandoening geweigerd, eer veracht, aan
hankelijkheid zoo min mogelijk gekoes
terd worden. Want al die dingen zouden
den beker nog maar bitterder, de verla
tenheid nog maar eenzamer maken, wan
neer de handen die gewoon waren te hel
pen, aan 't slavenhout gespijkerd werden,
en men zich niet bergen kon voor de spot
ternij van voldane boosaardigheid en de
koude beoordeel in g van teleurgestelde
verwachting.
Sinds de wereld haar grootste weldoe
ners met het kruis beloonde, was 't eeni
ge middel voor menschen, die niet in
boosheid ondergaan wilden. Stoicisme,
zonder gevoel, zonder hoop, hier of hier-
s&maala, zonder Godsvertrouwen. Yoo®
God was het ongeluk even onvermijdelijk
als voor de menschen; wat kon hij dan
ook anders doen dan lijden, alleen met
meer geduld?
Siguna had minder verwacht, en was
dus ook minder bedroefd. Voor haar arme
vriendin bestond nu geen uitzicht op red
ding meer, zij moest haar last tot het ein
de blijven dragen. Haar teleurstelling
toonde zich in teederder zorg voor Dio
dora. Haar hoop was verwoest, ze moest
er liefde voor in de plaats 6tellen.
Maar tot haar verbazing, toonde Dio
dora weinig droefheid. Zij die meer dan
de anderen verlangd had naar een onkel
woord uit dien mond, was nu stil en
scheen ternauwernood neergeslagen. Zeker
meer dan oens zag Siguna haar tranen
storten, iets ongewoons voor haar, die te
diep leed om te kunnen weenen, en die,
wanneer eindelijk tranen kwamen, los
barstte in hartstochtelijke verontwaardi
ging over het onrecht dat haar zimter
aangedaan was, met weinigo bittere drup
pelen als waren ze hartebloed. Maar nu
6chreide zo zacht En ondorwijl straalde
het oudachtig gezichtje van teeder geduld,
soms van vreugde, zelfs van overwinning.
Langen tijd zweeg ze, en Siguna durfde
niet vragen. Eindelijk, toen de beide vrou
wen op zekoren avond kalm aan 't meer
zaten, de golfjes aan haar voeten rimpel
den, de sterren boven haai hoofden het
nachtelijk donker van de diepblauwe
lucht doorzweefden en zich in 't water
weerspiegelden, greep zij kalm Siguna's
hand en legde die tegen haar wang.
„Ik ben tevreden!" zoide zij. „Tevreden
nu hij niet meer tot de zichtbare wereld
behoort, maar tot- de onzichtbare, tot de
hemelen, tot ben. Nu hij gestorven en be
graven is, kan sterven geen verlies, geen
onrecht meer zijn!"
XXXII.
De tijding, door de drie reizigers aan
het klein© gezelschap te Anliochië meege
deeld, had zeer verschillende uitwerking.
Hilda, de gelukkige gade en moeder,
weende bitterlijk, toen zij 't hoorde. Haar
teeder, vroolijk hart was diep bewogen;
nooit had zo zoo iets ergs gehoord. Toch
lag de zaak buiten de grens van haar
eigen zonnig leven, 't Maakte dat de we
reld haar kouder en donkerder toescheen
dan vroeger, en innig sloot zo zich nog
meer bij haar man en kinderen aan, nu ze
zag in hoe gevaarlijke cn ondankbare we
reld haar kteino lusthof lag. Als Gallias
van huis moest, nam ze angstig afscheid
om hem. met des te meer vreugde te ver
welkomen bij zijn terugkomst, alsof elke
wedorkeer. uit zulk een wereld een uitred
ding ware. En haar kinderen trachtte ze
nog meer dan vroeger voor elke onvrien
delijke aanraking van de omgeving te bo*
schutten.
Voor Callias word opnieuw bewezen hoa
onzeker alles was; alles, zichtbaar, on
zichtbaar," nationaal, zedelijk, geestelijk*
alles was wankelend; behalve dat. kleina
plekje, dat door de liefde van Hilda ge*
wijd werd.
Siguna treurde en vertoornde zich over
de vreeselijke misdaad. Maar do wereld
wa6 vol misdaad, leed en onrecht! Dat
zelfde jaar .had Agrippina, ton einde raad
iA>or haar verbanning en onrecht, haan
zonen aangedaan, geweigerd voedsel Ui
nemen en was op Pandataria den honger
dood gestorven. Tiberius, in zijn twaall
villa's op Caproa, was blij dat ze hem do
moeite van haar te dooden bespaard hadj
cn toch biocide het paradijs van Caprca;
even schoon als vroeger; er rustte geen
vloek op.
Laon toonde voor den eersten keer wer
kelijke belangstelling in denonschuldigen
lijder. Zoolang de geruchten uit Galileai
aileon van diens woorden en wonderen
spraken, had hij zich druk gemaakt om ta
bewijzen dat ze niet geheel nieuw en nied j
geheel waar waren. Maar nu erkende hij
dat. er iets verhevens in zijn leven was on j
dat de deed het bekreende. Hij was ook;
oen martelaar voor do waarheid. De Jcden
hadden, evenals de Athcnors, hun bestea
en wiisten landgenoot verworpen. j
