GEMEENTELIJKE AANKONDIGINGEN
VERKIEZING.
De Burgemeester der gemeente Leiden
Vestigt de aandacht van de ingezetenen
op den inhoud van de artt. 55 en 56 der
Kieswet, luidende als volgt:
At*. 55.
Personen, bij wie en bestuurders van
bijzondere ondernemingen en instellingen,
waarbij personen, die den leeftijd van vijf-
en-twin-tig jaren hebben bereikt, in dienst
betrekking zijn, zijn, voor zoover niet bij
algemeenen maatregel van bestuur vrij
stelling ia verleend, verplicht te zorgen,
dat ieder van dezen, die bevoegd is tot
de keuze mede te werken, gedurende ten
minste twee achtereenvolgende uren tus-
schen acht uren des voor middags en vijf
uren des namiddags daartoe gelegenheid
vinde.
Art. 56.
Personen en bestuurders, in het voor
gaande artikel bedoeld, zijn, voor zoover
arbeid wordt verricht in fabrieken of
"werkplaatsen, verplicht te zorgen, dat in
het arbeidslokaal, en zoo er meerdere ar
beid slokalen zijm, in het grootste of wel in
meer dan één arbeidslokaal, gedurende
twee werkdagen vóór en op den tot stem
ming bepaalden tijd op eene zichtbare
wijze is opgehangen eene door hen of van
hunnentwege onderteekende lijst, de uren,
in he« voorgaand artikel bedoeld, vermel
dende. voor elk afzonderlijk of groepsge
wijze of voor allen gezamenlijk.
Het Kon. besluit van 24 Mei 1901 "(Staats
blad No. 109) tot aanwijzing der vrijstel
lingen bedoeld in art. 55 der Kieswet luidt
aJs volgt:
Art, 1. „Vrijstelling wordt verleend aan
„de in art. 55 der Kieswet bedoelde perso
nen en bestuurders van bijzondere instel-
„lingen en ondernemingen ten aanzien
,.van bij hen in dienstbetrekking zijnde
„personen, welke uit hoofde van die
„dienstbetrekking op den dag der stean-
ming tusscbou de in vermeld artikel ge-
„noemde tijdstippen niet gedurende twee
achtereenvolgende uren vertoeven io. de
„gemeente op welker kiezerslijst zij voor
tkomen".
Art. 2. „Vrijstelling als omschreven m
,,het voorgaand artikel wordt voorts ver
leend aan geneeskundigen en apothekers
„ten aanzien van bij hen in ddenstbetrek-
„king zijnde personen, alsmede aan perso
den en bestuurders van bijzondere mstel-
'jingen en ondernemingen ten aanzien
„van bij hen in dienstbetrekking zijnde
„ziekenverplegers".
J. C. VAN DEK LIP, Weth.,
loco-Burgemeester.
Leiden, 23 Juni 1922.
AGENDA.
DINSDAG 27 Juni. Leiderdorp.
A. R. Kiesvereeniging. Openb. Vergade
ring. Gebouw Irene. SpT. de beer P. van
Nes Cz. Aanvang 1% uur.
lederen Woensdagavond van 7M—8M
uur. Rechtskundig Bureau Chr. Best.
Bond, Steenschuur 15.
Apothekers die tot en met Zondag op
Ma?# lagmorgen eiken nacht en des Zon-
dart. geopend zijn:
G. F. Reijst, Steenstraat 35, Tel. 136.
Herdingh en Blanken, Hoogewoerd
171. Tel. 502.
De apotheek van het Ziekenfonds tot
Hulp der Menschheid is^ steeds geopend,
doch alleen voor leden van dit fond6.
boden zij aan, oen hui6 voor haar te bou
wen en haar dit ten geschenke te geven,
we k aanbod H.M. meende niet te kunnen
aannemen.
In Tromso, de grootste plaats in
Noord-Noorwcgen, werd ook algemeen ge
vlagd, toen de Batavier V daar aankwam.
Bij het aan land gaan van de Koningin
worden haar door in feestdracht gekleede
kinderen bloemen aangeboden, en een mu
ziekcorps speelde het Wien Neerlandscb
Bf yod en Ja, vi elsker.
Natuurlijk werd daar een tocht ge
maakt naar het békende TromsödaL, waar
zomers altijd Lappen hun tenten opslaan.
Het Koninklijk bezoek viel echter zoo
VToeg in het jaargetijde, dat men niet ver
wachten kon, de Lappen-kolonie daar aan
to treffen.
Do Laplanders hadden echter verno
men, dat de Koningin van Nederland daar
zou komen, en toen het hooge gezelschap
in hot Tromsödal aankwam, vond men
daar het Lapponkamp reeds opgeslagen.
H. M. bezichtigde met veel belangstel
ling do tenten, primitieve gereedschappen
en rendierkundden van dit eigenaardige
vo'k en kocht er verschillend voorwer
pen.
Een oude Laplander, Jon Raste ge-
jiaamd, dio zich altijd met ex-Keizer Wil-
nclm onderhield, wanneer deze het Trom
södal bezocht, en een weinig Duitech
spreekt, vertelde aan de Koningin van bet
leven der Laplanders dee winters op de
hooge uitgestrekte vlakten in de bergen.
Hij vroeg H.M. ook belangstellend naar
de toestanden in haar land, en de Konin
gin vas ten hoogste verbaasd ever de
kennis van dezen Laplander van Hol
lands sociale en koloniale politiek. Zij
noodigde dezen, zich voor politiek intere6-
eeerenden nomade uit. een bezoek aan Ne
derland to brengen, betgeen hij echter we
gens zijn hoogon ouderdom (84 jaar) be
leefd afsloeg.
H.M. schonk hem daarop als herinne-
rieg een mooi zakmes, waarvoor hij be
wogen dankte. Toep de Koningin weg
was. zeide de oude man, dat keizer Wil
helm wel een aardige man wa6, maar
vergeleken bij Koningin Wilhelmina was
Pij een echte „snob".
Den zelfden dag werd in het Lappen-
kamp een klein Lap]andertje geboren, dat
als herinnering aan het Vorstelijk bezoek
Wilhelmina Hollanda ie gedoopt.
In Hammerfest, de Noordelijkste stad
van de wereld, wérd ook tijdene het be-
ioek algemeen gevlagd, er iraa daar,
volk van heinde en verre samengekomen
om H. M. te zien.
Het kan zonder overdrijving gezegd
worden, dat de Koningin van Nederland
op haar Noorsche reis de harten van vele
Norcai veroverd heeft, en zij twijfelen er
niet aan, of het Noorsche volk heeft ook
een plaatsje in haar hart gekregen.
Koningin Wilhelmina, wier volk zoo
veel met het Nocrsche gemeen heeft, zal
t© allen tijde 'in ons land welkom zijn.
De pest op Java.
Blijkens een uit Nederlandsch-Indië
ontvangen telegram igedroeg het aantal
pest.gevallen op Java gedurende do maan'd
Mei, in: Pasoeroean 1, Soerabaje 1, Mod-
jokert.o 1, Seorakarta 5, Klatan 42, Bo-
jalali 141, Magelang 244, Ternanggoeng
14, Wonosob 67, Salatiga 81, Kondal 1,
Koedoes 1, Pékalongan 4, allen met doo-
delijken afloop.
Mr. A. R. Zimmerman.
De Burgemeester van Rotterdam, mr.
A. R. Zimmerman, is in verband met het
hem opgedragen voorzitterschap van hot
Oo stenriikfechr-Hongaarsch e scheidsge
recht, gisteren naar Ween en vertrokken.
De postverbinding met Engeland.
Toen met 1 Juni j.l. de maatschappij
„Zeeland" haar nachtdienst op Engeland
staakte, geraakte de snelle postverbin
ding met dit land in gevaar.
Behalve ten aanzien van de van het
Hoofd-kantoor Londen voor Utrecht be
stemde post, die even als die voor de drie
andere groote gemeenten op bet hoofd
postkantoor te Londen worden gessorteerd
bleef die vertraging voor enkele gedeel
ten van ons land zelfs op 20 aren staan.
Het genoemd verbond heeft ihans een
réf'mé van ingekomen klachten aan den
dire- leur-general van de pcrerjen ge-
rooden. waarbij tegelijk nogmaals met
den meesten nadruk wordt gewezen op
het belang van een snelle afwikkeling
der door de directie der Posterijen gevoer
de onderhandelingen met de directie der
Great. Eastern, opdat de post op de Har-
wichboot gesorteerd kan worden, waar
mede de bestaande moeilijkheden een be
vredigende oplossing zullen hebben ge-
venden.
Uit den Vrijheidsbond getreden
De heer C. P. Bakker te Groningen, lid
van 'het hoofdbestuur van den Vrijheide-
bond, is uit dien bond getreden en heeft
zich aangesloten bij den Vrijzinnig-De-
mocratischen Bond. Hij was eertijds lid
van het hoofdbestuur dor Liberale Unie.
Burgerlijke Rijksambtenaren.
Door de Regeering is voorgesteld een
wachtgeldregeling voor de burgerlijke
rijksambtenaren.
Wij ontleenen er het volgende aan:
Artikel 2. Met betrekking tot den duur
van het wachtgeld en het bedrag daarvan
worden de burgerlijke rijksambtenaren
onderscheiden in:
a. hen, die een ambt bekleeden, het
welk een hoofdbetrekking vormt, en uit
hoofde van den aard hunner werkzaam
heid redelijkerwijze geacht mpeten wor
den een gelijkwaardige positie anders dan
in openbaren dienst niet binnen een re
delijken termijn te kunnen verkrijgen;
b. de overigen.
Artikel 3. Aan een burgerlijk rijksamb
tenaar, als bedoeld in artikel 2 onder a.
wordt het genot van wachtgeld toegekend
gedurende een tijdvak, gelijk aan zijn
diensttijd, ten bedrage van:
a. indien hij ten tijde van het ontslag
kostwinner is van een gezin, gedurende
de eerste drie maanden de laatstelijk ge
noten wedde en daarna 70 ten honderd
daarvan;
b. in de overige gevallen, gedurende de
eerste drie maanden de laatstelijk door
hem genoten wedde en daarna 60 ten hon
derd daarvan.
Aan een burgerlijk rijksambtenaar, als
bedoeld in artikel 2 onder b. wordt bet
genot van wachtgeld toegekend geduren
de drie maanden, vermeerderd voor hem,
die ion tijde van het ontslag kostwinner
van een gezin was, met een maand voor
elk jaar door hem volbrachten diensttijd,
tot een maximum van in totaal een jaar.
Het wachtgeld voor de in dezen bedoelde
ambtenaren bedraagt gedurende de eer
ste drie maanden 't bedrag van de laatste
lijk door den betrokkene genoten wedde
en daarna 70 ten honderd daarvan.
In buitengewone gevallen kan het
wachtgeld tot een bedrag van ten hoogste
70 ten honderd van. het laatstelijk genoten
wachtgeld voor een bepaalden tijd na het
verstrijken der vorenomschreven termij
nen worden voortgezet.
BUITENLAND.
Dr. WALTHER RATHENAU VERMOORD
Nog is Europa niet hersteld van den
schok, toegebracht door den moord op
den Engelschen veldmaarschalk Wilson,
of opnieuw wordt het beroerd door een
nieuwe daad van terrorisme: den moord
op den Duilschen minister van Buiten-
landsche Zaken, dr. Walther Rathenau.
Zaterdagmorgen te ongeveer ell uur
was ar. Rathenau met zijn auto op weg
van zijn villa in de Kaiserallee te Grune-
wald naar het departement van Buiten-
landsche Zaken. Onderweg werd zijn auto
gevolgd door een andere, waarin drie
mannen zaten. Toen deze auto die van
Rathenau had ingehaald, werden er on
geveer 10 schoten op hem gelost en een
handgranaat geworpen. Dr. Rathenau
kreeg negen kogels in het hoofd, waarvan
één in den mond. Door den schok van den
handgranaat verloor de chauffeur bijna
het beheer over zijn stuur. Dr. Rathenau
werd stervend naar zijn woning gedragen,
doch overleed onmiddellijk.
De auto, waarin de moordenaars zaten,
joeg in vliegende vaart voort en ontkwam
in de richting van Potsdam.
De juiste oorzaak van dezen afschuwe-
Jijken moord is eigenlijk niet met zeker
heid vast te stellen, alvorens de daders
zijn gearresteerd. Algemeen echter is de
veronderstelling, dat men hier met een
zuiver politieken moord te doen heeft.
Rathenau toch ontving den laatsten tijd
herhaaldelijk dreigbrieven en Rijkskan
selier Wirth had zich reeds verscheidene
weken lang ernstig bezorgd gemaakt voor
Rathenau's leven, daar de voortdurendo
aanvallen op hem van rechts-radicale en
antisemitische zijde steeds toenamen, en
dc rijkskanselier had veiligheidsmaatre
gelen bevolen, die door Rathenau echter
werden geweigerd.
Er bestaat geen twijfel of de moord op
Rathenau zal ernstige gevolgen hebben
voor de binnen- en buitenlandsche poli
tiek. Reeds thans hebben de linksche par
tijen in den Rijksdag met de vorming van
het socialistische eenheidsfront en de
dictatuur der socialistische partijen ge
dreigd. Rijkskanselier Wirth heeft Fran-
sche journalisten, die hem kort na den
moord bezochten, er op gewezen, dat niet
in de laatste plaats do moord op Rathenau
ook aan de Fransche haat- en revanche-
politiek moet worden toegeschreven.
Rumoerige tooneelen speelden zich
echter af in de vcfltallige Rijksdagverga
dering.
Onder den indruk van den aanslag is
de opening der voltallige vergadering ver
daagd.
Te half een kwam het in de vergader
zaal tot een handgemeen, waarbij het
Rijksdaglid Schoch (Duitsche Volkspartij)
aangevallen en uit de zaal gejaagd is.
Het geve.cht schijnt een voortzetting te
zijn geweeest van een opgewonden dis
cussie, welke te voren in de couloirs van
den Rijksdag had plaats gehad.
Toen generaal Schoch in de nog vrij
leege zaal kwam, hoonden hem verschil
lende afgevaardigden der socialisten.
Het kwam tot een heftige woordenwis
seling, waarbij verschillende afgevaardig
den op den generaal toeliepen, die zich
eerst te weer stelde, maar ten slotte doorf
een der uitgangen verdween.
Even later de vergadering was in-
tusschen nog niet officieel geopend
kwam een afgevaardigde der onaflianke-
lijken met een groolen bouquet rozen en
eikebladeren, waaraan linten in de oude
rijkskleuren, de zaal in. Hij riep uit: Dit
is voor Helfferich afgegeven, als een hul-
de-geschenk. Van links riep men toen:
Bah, wat een moordenaarsbende!
Deze bouquet had een jongen van 18
jaar in de couloirs van den Rijksdag af
gegeven. Daar ontrukten hem verschil
lende personen het bloemstuk, ranselden
hem do trap af en leverden hem over aan
de in het gebouw aanwezige politie-be-
ambtcn. Op hét lint stond: Aan Helffe
rich, den verdediger van Duitschland's
eer 1 De bouquet is overhandigd door le
den van den Bond van Soldaten, die in
Duitsch Zuid-West-Afrika hebben ge
diend.
De aanleiding van de aanvallen, welke
Helfferich in den Rijksdag te verduren
had, was diens rede van Vrijdag, waarbij
het ook reeds tot rumoerige tooneelen is
gekomen.
Helfferich heeft toen o.m. als zijn mee
ning verkondigd, dat het herstel van het
keizerrijk in Duitschland de eenige kans
zou zijn, om het Rijk uit den huidigen
ellendigen toestand te helpen.
Dit verwekto bij de linkerzijde een he
vig protest en dit nam nog toe, toen Helf
ferich later von Oldenburg Jonaschau in
bescherming nam, dien de soc.-dem. af
gevaardigde Starnpfer den vorigen dag
had beschuldigd in den oorlog een groot
stuk land onbebouwd te willen laten lig
gen.
De sociaal-democraten hadden dit land
verraad genoemd, waarop Helfferich re
pliceerde, dat men dan evengoed de sla
kingen door de sociaal-democratie uitge
lokt, als zoodanig zou kunnen kwalificee-
ren. Toen vlogen de socialistische leden
Müllei; en Wels onder het uiten van
scheldwoorden op Helfferich toe en de
zitting werd steeds rumoeriger.
De eischen der Duitsch-nationalen for
muieerde Helfferich aldus:
4e. de verwerping der bewering om
trent de schuld van Duitschland aan den
oorlog en 2o. de aanpassing der lasten van
de schadeloosstelling aan de draagkracht
van Duitschland. Bij een bepaalden stand
der markt mogen geen dovisen-aankoopen
ten behoeve der schadeloosstelling meer
plaats hebben.
Deze rede van Helfferich is het ge
weest, welke gemaakt heeft dat men
„moordenaar" riep tegen dezen afgevaar
digde toen het bericht van Rathenau's ge-
welddadigen dood den Rijksdag bereikte.
De Rijksdag kwam Zaterdagmiddag te
drie uur weer bijeen tot het houden van
een rouwzilting.
Rijkskanselier Wirth herdacht Rathe
nau als den politicus, die de algemeene
verzoening tusschen de volken naderbij
"wilde brengen. Dus niet alleen voor zijn
volk, doch ook voor de verzoening derge-
heele menschheid. Hij sprak zijn afschuw
uit over degenen, die dit groolo verzoe
ningswerk met dezen moord hebben afge
broken. De redding van het Duitsche volk
onder den slaatsvorm der Republiek zal
echter niet onderbroken worden. De
Rijkskanselier richtte een waarschuwing
tot de rechterzijde van het Huis, dat het,
zooals het tot nu toe gegaan is, niet kan
voortduren. Ten slotte riep hij niet al
leen de arbeiders, doch allen, die den
huidigen vorm voorstaan, op de Repu
bliek te beschermen.
Het voorstel van de meerderheids-
socialistische afgevaardigden Müller en
Franken en den onafhankelijken afge
vaardigde Hoffmann en de redevoeringen
van den Rijkskanselier en den Rijkspre
sident, jvelke tegelijkertijd een, .nagedach
tenis aan Rathenau zijn en een opioep
aan het Duitsche volk tot het vasthouden
aan de Republiek, op kosten van de Re
publiek door openbare aanplakking te
doen verbreiden, werd onder algemeene
goedkeuring aangenomen. Tegen stem
den slechts de beide rechtsche partijen,
de Duitsch-nationale en de Duitoche
Volkspartij; Dit feit werd door de meer
derheid van den Rijksdag met levendige
teekenen van afkeuring aangehoord.
De opening van de avondzitting van
den Rijksdag had eerst le 8 uur plaats.
De zaal was geheel bezet evenals de ver
schillende loges waaronder ook die der
diplomaten.
Het eerst heeft Rijkskanselier Wirth
het woord gevoerd om de regeeringsver-
klaring af te leggen. Hij las eerst een
vermaning en oproep aan het Duitsche
volk voor van de regeering. Eenige pas
sages zijn met bijval begroet, o. a. die
waarin de Rijkskanselier mededeelde dat
de Rijkspresident de hoop uitspreekt, dat
het Duitsche volk zich niet zal laten ver
leiden tot daden, welke de economische
terugslagen die met den moord verband
houden, nog zouden vermeerderen.
Het slot, waarin de regeering zich richt
tot de ambtenaren, de arbeiders en de
gebeele vaderlandlievende burgerij, is
eveneens met bijval begroet.
De Rijksdag kwam ook gisteren weer
bijeen en hoewel het aanvankelijk scheen
dat hij een kalm verloop zou hebben, is
het later toch tot ernstige opwinding ge
komen, toen de sociaal-democraat Otto
Welsch opzienbarende onthullingen deed
over de moordorganisaties in Duitschland
Aan de hand van documenten verklaarde
de afgevaardigde dat er wel degelijk ver
band was tusschen den moord op Erzber-
ger en Rathenau, alles verband houden
de met een te verwachten herstel dermo
narchie.
De leider van het Centrum, Marx, kwam
op tegen de hetz-campagne der Duitsch-
nationale pers en de actie van Helfferich.
De leider der Duitsch-nationalen, dr.
Hergt werd telkens door de communisten
en onafhankelijken in zijn rede gestoord,
terwijl de soc.-democralen de zaal had
den verlaten.
De rijkskanselier herinnerde met ont
roering in de stem aan de groote gaven
van Rathenau en hij diende den Duitsch-
nationalen snijdende moreele zweepslagen
toe.
De rijkskanselier werd hierbij levendig
toegejuicht.
Het kabinet besloot den uitzonderings
toestand te proclameeren, bijzondere ge
rechtshoven in te stellen alle publieke
samenkomsten te verbieden en onmiddel
lijk een speciale uitzonderingswet in be
werking te nemen om dien ten spoedigste
in te dieneif.
De politiepresident heeft een algemeen
verbod uitgevaardigd zoowel tot viering
van het Zomerfeest als van de regiments-
dagen die men eerstdaags hoopte te vie
ren.
Er is een belooning van een millioeD
mark uitgeloofd voor de aanhouding der
daders.
Het vakvereenigingscongres, dat tc
Leipzig gehouden wordt, heeft besloten
morgenmiddag door bet gemeenschappe
lijk neerleggen van het werk in een open
bare betooging tegen de vermoording van
Rathenau te protesteeren.
De Duitsebe graanqnaestie.
In de kwestie van de verplichte graan-
leverantie8, waarover thans in de econo
mische commissie van den Rjikedag wordt
onderhandeld, is ondanks aTle bemoeiin
gen nog geen overeenstemming verkre
gen.
Vrijdag werden alle bij de commissie
ingediende voorstellen verworpen, zoo
wel het voorstel der rechterzijde, dat den
vrijen graanhandel wil invoeren, al6 dat
der linkerzijde, dat de verplichte leveran
ties wil verhoogen. De verwerping ge
schiedde met gelijk aantal stemmen, n.l.
.11 tegen 11. Ten gevolge 'hiervan werden
de zittingen der oommissie verdaagd, ten
-einde door besprekingen tusschen de frac
ties onderling den toestand te kunnen op
helderen. Bij 'deze besprekingen cell een
aanvankelijk overeenstemming te zullen
worden bereikt op de basis van een voor
stel van het lid van den democratischen
boerenbond Dr. Boehme, dat het grond
bezit tot 10 H.A. vrij wil stellen van de
verplichte leveranties. In de kwestie der
prijsbepaling kon echter geen toenade
ring worden bereikt, daar de sociaal-de
mocraten prijzen verlangden, waarop do
landbouwers niet wenséhten in te gaan.
De interfraetioneele besprekingen wer
den derhalve in den loop van den avond
zonder succes beëindigd.
Hevige ontploffing.
Door zelfontbranding van kruit is op
een terrein der maatschappij voor het
verwerken van legergoederen te Konings
bergen Zaterdagmiddag een loodB met al-
luminium-kruit, dat vroeger voor het vul
len van handgranaten werd gebruikt, in
brand gevlogen. Eenige stapels granaten,
Idie in de buurt lagen, werden door het
vuur aangetast en entpliften. Een aibei-
der werd zwaar gewond aan den arm
en het diibeen. Toen het ongeluk plaate
had, bevonden zich zestig arbeiders op
het terrein. Het vuur tastte vervolgens
een loods aan, waar ongeveer 2000 hand
granaten lagen. Ten gevolge van do ex
plosies moest de brandweer net blus-
6chingswerk staken.
Een andere loods, waar eveneens muni
tie was opgeslagen, Bprong met geweldig
geraas in de lucht. Een Btapél van onge
veer 300 mijnen bleef gespaard, daar de
wind de vlammen in de tegenovergestel
de richting joeg.
Kanibalisme in Rusland.
Tijdens de laatste bijeenkomst van hot
Panrussische centrale uitvoerende comité
heeft de gedelegeerde Udof, rapport uit
gebracht over zijn reis door do departe
menten Samara en Saxatoff. Udof bovesr
tigdo de berichten over de groote uitbrei
ding van kannibalisme. In het district
Buzarluk alleen zouden zich honderd ge-
vaJlon hebben voorgedaan en in het dis
trict. Tokrof moet bet al even erg ge
steld zijn. In de gestichten voor krankzin- i
ui gen, waar de lieden, die zich aan kan-.j
nib al isme schuldig gemaakt hébben, op- :j
gesloten zijn, zouden zich verechrikk**>
lijke tooneelen hebben afgespeeld, üi/
krankzinnigen zouden elkander vereion-
den hebben.
KERK EN SCHOOL
NED. HERY. KERK.
Beroepen. Te Ziük: A. J. Eijkman té J
Hattem.
Aangenomen. Naar Windesheim (tooz.)f, ,1
Dr. Th. L. W. van Ravestcijn te Eerbeeknaar j
Zunderdorp: D. W. Gijeman, cand. te Leiden,-
Bedankt. Voor PoederoyenDr. C. Velte*
naar te Asperen; voor Schelluincn: A. Prins t«j
Giessendam; voor Vollenhove: A. A. van Wobs'
eam te Joure.
GEREF. KERKEN.
Beroepen. Te Thesinge: G. D. Scheep»
ma te Westergo eet.
Dr. C. Veltenaar.
Dr. C. Veltenaar, pred. bij de Ned. Hory.-
Kerk te Asperen, die een beroep ontving naar
de Kerk te Poedoreijen, naar aanleiding waar
van de Rotterd. een drietal vragen stelde,,
schrijft aan dat blad:
Laat mij U en Uwe lezers even uit den
droom helpen.
Negentien jaren, waarender zeventien jaren:
met veel zegen en genot, heb ik de Gercf. Kera
ken mogen dienen en in al die jaren is er nooit,
niet één keer, een klacht gerezen, dat mijn pre
diking niet Gereformeerd zou zijn geweest.
Wel hoeft vooral mijne brochure over Eijbeb
critiek verzet uitgelokt, maar de gewraakte pas
sages hob ik en in „De Heraut" en voor de
„Classis Amorsfoort" teruggenomen.
Nu spreekt gij uwe verwondering er over uit,
dat do gemeente Poederoyen mij als haar hen
der, en ik mag wel zeggen eenparig, begeerde,
1ecne Bondegemoente.
U stelt drie vragen: Heeft de Kerkeraad
Poederoijen zich vergist?
Hebben eommigo Gereformeerden, die mij voor l
„ethisch" aanzagen, zich vergist?
Is Dr. Veltenaar gezwenkt?
1. Wat Poederoijen betreft, deze gemow.te
heeft zich niet vergist.
Indien „de ligger? in Augustus j.l. in orde
ware geweest, zou Poederoyen mij toen reeds
hebben beroepen. Tweemaal heb ik er gepreekt.
Trouwens, indien ik ethisch ware geweest zou
noch Gent, noch Eist bij Veenendaal eene roe
ping op mij hebben uitgebracht, evenmin als
Asperen, waar het Kiescollege voor het meeren-
deel bestond uit leden van den Geref. Bond eu
de Kerkeraad gedeeltelijk uit rechts-Confess'O*
neelcn en Gerefomeerden.
In de 8 maanden, dat ik te Asperen sta, gold
ik dan ook in heel den omtrek en zelfs bij de
Korkelijk-Gereformeerden alhier als beslist Gei
reformoerd. Poederoyen. wiet dit.
2. Of sommige Gereformeerden zich dan lielw
ben vergist?
Zonder twijfel, en ik zal maar aannemen, dat
zij zich hebben „vergist."
Mag ik eens twee dingen noemen, die het ver*
klaarbaar maken, dat men het etiket ethisch'1
voor langer of korteren tijd gratis thuis krijgt.
In do dagen toen Ds. Netelenbos, die zich'
later als „ethisch man" heeft verklaard, door
de „Classis Middelburg" werd geschorst een
kerkrechtelijke font evenals in de dagen van
Van der Waayen.) het Geref. kerkrecht was
in die dagen zoek, sprak ik ems met een Ge
reformeerd collega.
Niet alleen deelde hij Dr. Geelkerker Ds.-
Brussaard, Dr. B. Wielenga e.a. bij de etfci-»
schen" in, maar hij ging zelfs zoo ver '- ijlen
Dr. Bavinck bij mij san te klagen als „de vader
van de ethische--dwalingen", die thans (1919)
de kerken beroeren
„De komende Synode", zoo zeide hij. „moest
Dr. Bavinck, die de N. C. S. V. voorstond, tot
de orde roepen."
En toen ik eens op een mijner catechisatie®
leerde, dat de rechtvaardigmaking een rechter»
lijko, juridische daad is en de heiligmaking een
ethische daad, toen had men het, ik had het'
woord „othiscli" genoemd en was derhalve
„ethisch".
3. Of ik gezwenkt ben? Neen, ik ben gebleven
die ik was, gereformeerd.
Maar meer nog dan vroeger leef ik uit de
schatten van het verleden van onze gereformeerd
do vaderen. Evenals vroeger beef ik voor het
Woord Gods en belijd ik van ganscher harte, dat
al de Schrift van God is ingegeven van Gene»
si6 1 tot Openb. 22 toe.
Maar wil men mij persé een etiket opplakken,
noem mij dan Klassiek-Gereformeerd.
Voor een Prokrusteebed pas ik niet.
Ik plaats mij onder de banier des Woord®
en aanvaard zonder eenige reserve do kostelijke
drie Formulieren van Eenigheid en ik wen ach to
wel van God, dat de Ned. Herv. Kerk deze
Ik geloof, dat ik klaren wijn heb geschonken.
Trouwens, mijn „Contra" inzake een nieuwe
Formulieren als hare Banier handhaafde 1
Bijbelvertaling en om het Coloriet der taal te
bewaren en om den band aan het verleden niet
te verbreken, kon U reeds hebben geleerd,, dat
ik niet ethinsch ben.
Zoo ben ik meer oud-gereformeerd, dan jong»
gereformeerd.
Want ik ben tegen een nieuwe Bijbelvertaling,
tegen do invoering van eenige gezangen. fkn
bundel der Evang. gezangen gebruik ik lyoit,j
tegen do vorandering der liturgie, tegen alle',
nieuwigheden ale vrouwenkiesrecht in de Kerk,;
en voel mij èèn met het volk, welks God dei'
Heere is, het volk, dat Hij Zich-Zelf ten erfdeel
heeft verkoren.
Eenheid.
Prof. Bouwman schrijft in de Bazuin raai
aanleiding van hetgeen Decent A. v. d. Hoided
te Apeldoorn gesproken heeft op den ->eot|
Schooldag der Chr. Geref. Kerk, dat het ver»
kwikkend is t© vernemen, dat in den kring deq
Chr. Geref. broeders een verlangen naar eenheid1
begint te ontwaken. v
Maar docent v. d. Heiden wenscht eenheid opL
voorwaarde dat men de Chr. Geref. Kerk in
haar aloude rechten herstelt en erkent,
Hoe moeten wij dat verstaan? vraagt de licog-»
leeraar^
