Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
PER KWARTAAL 12.50
PER WEEK10.19
FRANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90
3de JAARGANG. - VRIJDAG 16 JUNI 1922 - No. 665
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE-PRIJS.
PER GEWONE REGEL I0.22i
DES ZATERDAGS 10.30
INGEZONDEN RECLAMES DUDF.T TARIEF
KLEINE ADVERTENTIES van hoogetens
30 voorden 50 cent; Zaterdags 75 cent
bij vooruitbetaling. :-t
Dit nummer bestaat uit twee bladen
De Vrijheidsbond,
Do redacteur van het liberale „Vader
land" maakte dezer dagen een opmerking,
die we we behoeven het niet altijd met
onze politieke tegenstanders oneens te
zijn van harte onderschrijven.
Hij betoogde n.l. de noodzakelijkheid
van een krachtig Kabinet.
Volkomen iuist.
Vooral in deze dagen van verwarring
hebben we noodig een Kabinet dat weet
wat het wil en dat met krachtige hand
het roer vasthoudt om het schip van
Staat in de goede, richting te sturen.
Als wij die opmerking van het liberale
orgaan onderschrijven dan volgt daaruit
tevens, dat onder geen voorwaarde de
canddiaten van den Vrijheidsbond door
candidaten van den Vrijheidsbond door
Immers, hier ontbreekt alle vastheid
van lijn.
Men wil iedereen tevreden stellen, naar
alle kanten tegelijk zien, met het gevolg,
dat het onmogelijk wordt aan het staat
kundige leven richting en stuur te geven.
De Vrijheidsbond beschikt ongetwijfeld
over enkele uitstekende krachten, maar
het is droevig om te zien, hoe die mannen
die toch op dit gebied een naam hebben
te verliezen, zich voor Z. M. den Kiezer
in duizend bochten wringen.
De kronkelpolitiek van den Vrijheids
bond werd dezer dagen uitnemend gety
peerd door den Kroniekschrijver van de
N. Pr. Gron. Crt. toen hij schreef:
„De Vrijheidsbond heeft het in de po
litieke vrijage o zoo ver gebracht.
Daar staat de Vrijheidsbondsche rede
naar en zegt: ik wil de verdediging van
ons vaderland. O, kraait daar een, maar
ik wil ontwapening.
Wacht even zegt de redenaar: daar
voor heb ik immers ook mijn manneke.
Wie de verdediging van het vaderland
wenscht en een goede weermacht hier
is majoor Schuurman. Stemt op hem
lieve vrienden.
Maar wilt gij ontwapening - daar .is
de heer Manassen, die in Rusland is ge
weest. Hij staat op nommer zooveel op
onze lijst.
De redenaar zegt: er moet bezuinigd
worden, met krasse hand.
Daar roept een ambtenaar: maar hoe
wordt het met ons?
O, wacht maar zegt de politicus: Ik
heb ook iemand voor U. Mijnheer Nie-
wold zal het u wel zeggen. En mijnheer
Niewold zegt: gij kunt gerust op mijn
Vrijheidshond stemmen en als gij dat niet
verkiest stemt dan maar den sociaal-de
mocraat.
Is de kerel gek, roept Dresselhuys, dat
gaat toch te ver en mijnheer Niewold
verklaart later, dat hij heeft bedoeld: je
zou den sociaal-democraat kunnen stem
men maar je moet het om allerlei reden
toch maar niet doen.
Het is een fraaie vertooning.
De redenaar zegt: de politieke partij
gaat bovenal. Geen belangen-candidaten.
En toch, roept er een middenstander,
voel ik voor zulke candidaat
En ik ook, roept de man van de
„kunst".
O, wacht even, aldus de Vrijheidsbon-
der, hier heb ik ook wat voor jullie. Daar
is de lijst van Abraham Staalman, den
man der kroegbazen en daar heb ik een
lijst van Ter Hall. die is voor de kunst,
want hij heeft veel gedaan voor de
bioscoop."
Hier is geen woord teveel gezegd.
En het is duidelijk dat een partij die
zoo haar politiek fatsoen te grabbel
gooit, wel in de 'allerlaatste plaat» het
vertrouwen van de kiezers verdient.
V Veel erger dan het kapitalisme.
De Amsterdamsche Soc. Democratische
wethouder de Miranda heeft onlangs een
reis gemaakt naar Rusland.
Hij was daar in de gelegenheid met de
practijk van het Communisme kennis te
maken.
Alles is daar, gelijk men weet, gesocia
liseerd.
Men werkt daar niet voor de kapitalis
ten, maar voor de gemeenschap.
En dat maakt immers 'het werken tot
een lust?
Bevrijd van den druk van het kapita
lisme komt er een nieuwen geest over de
werkers.
Men kan dan wel niet, als bij ons in
acht uron klaar komen, men zal langer
moeten werken, zooals onlangs de heer
Duys in de Tweede Kamer verklaarde,
misschien wel 14 of 16 uren per dag,
maar dat zal geen bezwaar zijn, want im
mers het werken voor de gemeenschap zal
niet meer een last zijn, maar een lust,
ook al zijn de omstandigheden overigens
gelijk.
Is eenmaal het beginsel der socialisatie
in toepassing gebracht, dan zullen twist
en wrok verdwijnen en zullen liefde en
vrede heerlijk opbloeien.
Zoo is de theorie.
Maar nu de practijk.
De heer De Miranda toefde als gezegd
in Rusland.
Teruggekeerd kreeg hij het aan -den
stek met den communist Wijnkoop, die
hm voor de voeten wierp, dat hij als wet
houder gebonden zit aan de vertegen
woordigers van het kapitalisme.
En wat antwoordde de hoor De Miran
da?
Dit:
„Och, wat kapitalisme is, weet men zoo
goed niet meer, ik heb communisme
gezien dat veel erger was dan het kapita
lisme in zijn ergsten vorm."
Hier is de fout geteekend zoowel van
het Communisme als van het Socialisme.
Men meent dat de oorzaak van alle el
lende schuilt in de z.g. kapitalistische
productiewijze.
Dat, zoo leert men, is de val ge
weest, en daarom bestaat de verlos
sing in niet anders dan de vernietiging
van het kapitalisme.
Maar men ziet in zijn kortzichtigheid
de zonde oves het hoofd.
De zonde die evengoed hare verder
felijke werking oefent onder het socialis
tische stelsel aangenomen dat het uit
voerbaar is, als onder het kapitalisti
sche stelsel.
Daar zit de fout.
Vandaar dat de 'hoer Do Miranda te
recht kon verklaren, dat het kapitalisme
volstrekt niet het ergste gevaar is.
Neen, het Socialisme kan geen redding
brengen.
Alleen van het levende Christendom is
hulp te verwachten ook voor het maat
schappelijk leven.
STADSNIEUWS.
Geridderd.
De heer G. H. Kokxhoorn, ontvanger
der Gemeente Leiden, die op 1 Juni j.L
herdacht dat hij 52 jaar in dienst der Ge
meente werkzaam was, jubileert vandaag
als Gem.-ontvanger.
Het is heden n.l. 30 jaar geleden, dat
hij als gemeente-ontvanger in dienst trad.
Bij deze gelegenheid werd de heer K.,
die zich 6teeds een verdienstelijkambte
naar toonde, door H. M. de Koningin be
noemd tot Officier in de Oranje-Nassau-
orde.
Een wèlverdiende onderscheiding.
Politieke actie.
De Statensectie Leiden der A. R.
Kiesveroeniging zal morgen, Zaterdag,
's namiddags te 3 uur in het Nutsge-
bouw vergaderen.
Aan de orde komt: Bespreking der ac
tie die gevoerd wordt in verschillende
plaatsen en nog te nemen maatregelen.
Ycertiendaagsche Tent-Evangelisatie 620 Ang.
Van B. en W. is toestemming ontvangen tot
het houden van bovengenoemde Evangelisatie.
Do tent zal worden geplaatst op de Lammor-
markt bij den Molfiji.
Hiervoor zijn natuurlijk gelden noodig. Het
Comité vertrouwt, dat velen zich gedrongen zul-:
len voelen dezen arbeid te steunen en hunne bij
dragen rijkelijk toe te zenden aan do penning-
meosterosse Mej. A. A. Keulemans, Plantsoen 55.
Aangesloten bij de Postchéque en Girodienst on-»
der No. 67898.
Reeds ontvangen werd door tusschenkomst van
Ds. M. J. P. f 37.01; Prof. H. M. v. N. f 25.-;
Korkeraad N. H. G. f25.dames D. f25.
Mej. A. A. K. f 10.-.
Eindexamen Gymnasia.
Laatsto groep B. Geel. J. A. Byleveld, J. G.
van Blom, J. W. G. ter Braak, J. Cosyn, Oatha*
rina, M. E. Karstens. Charlotte J. S. Locher;
voor A. Marie G. Matveld, A. J. S. Oort, E. B.
Plooy, Hildegonda, E. G. Goebel. Afgewezen 2
candidaten.
De Antirevolutionaire Kiesveroeniging alj
hier kan mot voldoening op de Woensdagavond
gehouden vergadering, waarin Ds. Beekenkamp
als sproker optrad, terugzien. Staande de verga-
doring meldden zich ©en twintigtal nieuwe leden
aan, en nadien kwam zich weer een drietal leden
aanmelden.
Alhier is opgericht oen Scherm vereeniging
die den naam zal dragen van „Kracht door Oefe-
ning". Het bestuur i6 als volgt saamgesteld: J.
Hartman, voorzitter; J. Hartman Jr., penning
meester P. Galjaard, secretarie, Volmolengracht
23a, Leiden.
Gemeentezaken.
Leeraar Gymnasium.
B. en W. stellen voor, aan den heer dr. G. G.
Kloeke, leeraar in het Duitsck aan het gymna
siirm, op diens verzoek, één jaar verlof te ver
leenen, ingaande 1 September 1922 (ter vol
tooiing eeneT wetenschappelijke studie) Ter
voorziening in de tijdelijke opengevallen plaats
wordt aanbevolen de beer dr. Th F rings, hoog
leeraar in de Hoogduitsche en Nederland-sche
taal en letterkunde aan de Universiteit te
Bonne, op eenzelfde salaris als dr. Kloeke zou
genieten.
Gemeentelijke Kweekschool.
B. en W_ stellen voor aan den heer M B.
Hoogeveen op diens verzoekmet ingang van
IC September 1922, eervol ontslag te verleenen
als directeur der Gemeentelijke Kweekschool
voor Onderwijzers en Onderwijzeressen .(aid.
A, en B.)
Leeraar H. B. S. vcor Meisjes.
B. en W. stellen voor, mej. A. M D Lange
zaal, scheikundig ingenieur en leerares in de
natuur en scheikunde aan de H. B. S. voor
me'sjes, tevens te benoemen tot leerares in de
w^kunde aan die school daar het aantal les
uren aan die school na de reorganisatie is
vermeerderd.
Ambtenaar Burgerlijke Stand.
In de vacature Mr. J C v d. Lip, bevelen B.
en W aan te benoemen als ambtenaar van dom
Burgerlijken Stand, uitsluitend belast met het
sluiten der huwelijken.
Ie M H. W. A. van.R06sum du Chattel, wo
nendo Breestraat 95.
2e R de Wilde, wonende Breestraat 93.
De gasprijs.
Zooals in de achter het voorstel van 15 April
jl-, in zake verlaging van don electriciteitsprijs,
afgedrukte missive van Commissarissen der
Stedelijko Fabrieken van Gas en Eleclriciteit
werd medegedeeld, bestond toen reeds, niette
genstaan.de do prijs van het gas eeret kort gele
den, met Januari 1922, was verlaagd tot 13 cent
per M3. (voor muntmeterverf)ruikers 14 cent
per M3.), het voornemen zoo e enigszins moge
lijk opnieuw een voorstel lot verlaging van
den gasprijs eerlang by den Raad aanhangig
te maken
Intusschen bereikte den Raad op 24 April een
voorstel van den heer Van Eek, om den gasprijs
te beginnen met de opneming over Mei, te ver
lagen met 2 cent per M3
In bun ter visie liggend schrijven van 6 Mei
deelden Commissarissen B. en W. mede, dat
aanneming van het voorstel van den heer Van
Eek geen al te bezwarend risico voor de gasfa
briek zou medebrengen en dat zij B. en W. mits
dien adviseerden den Raad in overweging te
geven bet voorstel van den heer Van Eek aan
te nemen.
Aangezien bij B. en W. echter overwegend
bezwaar bestond tegen eene verlaging van den
gasprijs mot 2 cent per M3., waardoor deze zou
worden gebracht op 11 cent per M3. voor de
gewone verbruikers te Leiden en op 12 cent
per M3. voor de muntmeterveri)ruikers te Leiden
traden zij in nadere correspondentie met Com
missarissen.
Volgens hun schrijven van 6 Mei kon het batig
saldo van de Gasfabriek over 1922, dat oor
spronkelijk word begroot op 3800, in verband
met de daling der kolenprijzon nader worden
gc-raamd op 172,800 en zou eene verlaging van
den gasprijs met 2 cent per M3.. te beginnen
met het verbruik over de maand Mei, voor het
jaar 1922 eene verminderig van inkomsten be
teek enen van vermoedelijk rond 150,000,
zoodat het batig saldo dan zou bedragen
22,800.—.
Dit batig saldo moest, naar de me en lag van
B en W. te gering worden geacht voor een be
drijf als de Gasfabriek alhier. Het leek bun
alleszins rationeel en in overeenstemming met
de politiek, in tal van andere gemeenten en ook
ia de grootste gemeente van ons land, in Am
sterdam, gevolgd, dat bij een dergelijk bedrijf
een matige winst werd geraamd. Het door Com
missarissen aangegeven batig saldo ten bedrage
van 22,800,voldeed naar hunne meening
niet aan dien eisch. Bovendien, was daarbij geen
rekening gehouden met de hoogere pensioen»
bijdragen, die ingevolge de nieuwe Pensioen
wetten van de gemeente zouden worden gevor
derd Deze hoogere bijdragen zouden voor bet
jaar 1922 (2e halfjaar) ©en meerdere uitgave
van pijn. 95,000,voor de gemeente mede
brengen, waarvan ten laste van cle Gasfabriek
over 1922 ruim 13,000,zou komen. Het door
Commissarissen nader geraamde batig saldo
moest dus nog met een belangrijk bedrag wor
den verminderd.
Uitgaande van bet in bet schrijven van Com
missarissen genoemde winstcijfer van 172,800
waren B. en W echter wel genegen eene veria
ging van den gaspTijs met 1 cent per M3. aan
te bevelen. Volgers de berekening van Commis
sarisson zou hierdoor de winst met pl.m.
75,000,dalen, derhalve kunnen worden go
raamd op plm 97,800,verminderd met de
bovenbedoelde hoogere pensioensbijdragen ad
pl.m. 1300,—.
Van een te hooge winst was dus bij eene ver
laging van den gasprijs met 1 cent per M3. nog
geen sprake, terwijl een prijs van 12 cent per
M3. (13 cent per muntmeter) ook lager was,
dan in de meeste andere gemeenten, die in deze
met Leiden konden worden vergeleken
De grootst mogelijke meerderheid van Com
missarissen beeft in de mededeolingen van B.
er* W aanleiding gevonden de zaak nog eens
té overwegen, en 4 der 5 oommissarissen vereo
nigen zich thans met het voorstel van B. en W.t
om den gaspTijs, althans voorloopig, met niet
meer dan 1 cent per M3. te verlagen De 5e
Commissaris, de indiener .van het voorstel, om
den gasprijs dadelijk met 2 cent per M3. te
verlagen, meent dit op de in het rapport ver
melde gronden te moeten handhaven.
B. en W. geven den Raad mitsdien in over
weging:
a. niet aan te nemen het voorstel van zijn
medelid, den heer Van Eok, om den prijs van
het gas, berekend over den Meter en van bet
muntgas, te beginnen met de opneming over
Mei, te verlagen met 2 cent per M3.;
b. te besluiten, dat, te beginnen na de op
neming Ya'n het verbruik over
de maand April 19 2 2, de prijs van
het gas voor de gewone verbruikers te Leiden
12 cent per M3. en voor de muntmeterverbrui
kers te Leiden 13 cent per M3. zal bedragen.
BINNENLAND.
Vereen, van den Chr. Handelgrijvenden
en Industieelen Middenstand.
In een der zalen van het Badhotel te
Baarn werd gisteren gehouden de vierde
jaarvergadering van de Vereeniging van
den Chr. Handeldrijvenden en Industriee-
len Middenstand.
Te half drie ongeveer werd de vergade
ring geopend door den voorz., den heer
K. Meima, van Sneek, die liet zingen
Psalm 84:3 en daarna voorlas Ps. 90.
Spr. zeide in zijn openingswoord, dat
wij in het afgeloopen jaar ervoeren, dat
menschenwerk en menschenijver zoo zwak
zijn. God is echter onveranderlijk. Hij
leidt de dingen zooals Hij in Zijn eeuwi
gen raad besloten heeft. Wij moeten ons
voor oogen stellen, dat ons leven ten
slotte wordt afgesneden en dat het in den
grond der zaak niet anders is dan moeite
en verdriet. Laat het onze bede zijn, dat
wij een wijs hart bekomen, dan zullen wij
ons werk loeren bezien in het licht der
eeuwigheid.
Spr. heette welkom den Burgemeester
van Baarn, de hoeren Van der Bom en
Steneke, vertegenwoordigers van de Chr.
werkgeversvereen.den heer Kruithof,
voorz. van het C. N. V. en den heer Her
mans vertegenwoordiger van „Patrimo
nium". Met den wensch, dat de vergade
ring goed mocht 6lagen, besloot spr.
De burgemeester, jhr. mr. Rutgers van
Rosenburg, 6prak namens het gemeente
bestuur van Baarn. Onze tijd staat in het
teeken van organisatie. Dit kan tot be
denkelijke gevolgen leiden. Als alle orga-
nisaies op een eng standpunt staan, hun
vereen, als een strijdorganisatie beschou-
we, dan kan dit niet anders zijn dan ten
nadeel© van het productieproces. Doch
goede organisatie kan tot meerdere- ze
kerheid leiden. Sprekend over do staats
bemoeiing, zeide spr., dat zoodra de vrije
krachten zich voldoende kunnen ont
plooien de Staat zich geleidelijk moet te
rugtrekken. Dan kan de organisatie ze
kerheid werken. Doch dit dan ook alleen
wanneer men erkent de samhoorigheid
der onderscheidene maatschappelijke
groepen. Wetend dat deze organisatie zich
op dit standpunt stelt, heet spr. de aan
wezigen hartelijk welkom en spreekt hij
de beste wenschen uit voor het welslagen
der vergadering.
De voorz. der afd. Baarn, de heer Van
den Berg, zeide, dat het deze afdeeling
een groote eer is het congres hier te ont
vangen. Aan den Middenstand en den
Winkelstand in Baarn worden hooge
eischen gesteld, doordat verschillende
groote plaatsen in de omgeving en de in
gezetenen met veel geld hun inkoopen in
die groote plaatsen kunnen doen. Spr.
complimenteerde den voorz. der Vereen,
met de onderscheiding,, die hem ten deel
viel uit handen van H. M. de Koningin.
In hem is onze Chr. Middenstand geëerd
(applaus). Op Spr.'s verzoek werd door
de vergadering staande gezongen het eer
ste couplet van het „Wilhelmus van Nas-
sauen".
De heer Meima dankt voor de hulde
hem gebracht. De Receering hoeft den
Chr. Middenstand gehuldigd cn daarover
verheugen we ons.
Besloten werd lot verzending van een
telegram aan de Koningin van den vol
genden inhoud: „De Chr. Handeldrijven
de en Industrieel© Middenstand, in
Jaarvergadering en Congres bijeen, biedt
Uwe Majesteit betuigingen van hulde en
■trouw; dankt voor de cervoUe onderschei
ding don voorz. en in hem de vereeniging
FEUILLETON.
De Germaansche gevangene
Een verhaal uit de eerste eeuw onzer
jaartelling.
38)
Dat Palladium, dat zo in een verzegelde
vaas bewaarde, wat was het? Wie had
■500 geheimzinnig verwoesting en ellende
verbonden met kleine ongelukken als het
breken van een vaas of het uitgaan van
een vuur? Dezelfde grillige machten, die
aardbeving en bliksem en orkaan zonden?!
Die toelieten dat de goeden, zooals haar
zuster, misvormd en veracht waren; en
de slechten schoon en voorspoedig, zooals
ze van menigeen hoorde? Wat of wie re
geerde de wereld? Werd die geregeerd
door goede wezens, wier goddelijke lust en
eindelo.oze vreugde niet verstoord werden
door de korte ellenden der menschen? Of
door 'sluimerende kwaadaardige wezens,
tegenover welke de menschen onophoude
lijk zorgen moesten dat ze hun wraak
zucht niet wakker schudden dóór overtre
ding van hun onbegrijpelijke grillen? Of
door' een gestadig onweerstaanbaar nood
lot, dat met. volkomen onverschilligheid,
zonder ophouden en zonder overhaasting,
de lichte en donkere draden weefde, waar
uit der m<\jischen Jeven saamgesteld was?
In elk geval: wat beteekende haar
dienst? Diende zij de goden? of Rome? of
wat?
En Rome, dat vaderland, zelf! Hoe kon
zij do ooren sluiten voor de sombere ge
ruchten van verdorvenheid rondom haar?
De Vestaalsche maagden leefden niet in
kloosterachtige afzondering, ze hadden
eereplaatsen bij de zwaardspelen, en die
tooneelen van marteling en dood, welke
geen Latijnsch schrijver ooit verdedigen
durfde, moesten ten minste in 't begin,
wel andere harten dan dat yan Cloelia
Pulchra met afschuw vervullen. Boven
dien, ze kon niet langs de straten gaan,
zonder getuige te zijn van onuitspreke
lijke gruwelen.
Was dat Rome waarlijk de opoffering
van haar geheele leven waard?
En indien zoo, zou zij het. dan niet dui
zendmaal beter gediend hebben, door één
nederig tehuis met rinheid en liefde te ver
werven, zooals Agrippina voor Germani-
cus deed?
Zoo gingen haar dagen voorbij, tot
haar geheele leven haar soms één werk
tuiglijke slaapwandeling toescheen, waar
in de eenige werkelijkheid de liefde van
haar kleine zuster was; cu die liefde, die
slechts machteloos medelijden opwekte,
was meer leed dan vreugde.
Voor de misvormde Diodora bracht het.
dageiijksch leven moor dan genoeg afwis
seling in scherpe berispingen en verwij
ten, en schandelijke, steeds toenemende,
verwaarloozing. Maar toch had haar le
ven, zwaar als 't menigmaal viel, ook aan
gename oogenblikken. De liefde tot hare
zuster bracht haar meer vreugde dan
leed. Vurig, voreerend, voldaan, was die
tegelijk geestdrift en godsdienst. Zij ge
loofde in Cloelia; in haar zag zij, dat
schoonheid, goedheid en trouw werkelijk
heid waren.
De teedere gevoeligheid, die zij dikwijls
op het dierbare, schoone gelaat zag, was
haar heilig.
De jonge priesteres zou tot geen prijs
den twijfel en de duisternis barer ziel
openbaren.
Twijfel, zonder hoop op zekerheid,
maakt ©dele naturen stil. Indien die zich
uit, dan is dat hot gevolg van een zwak
ken zonnestraal van hoop, die haar doet
spreken als den steenen Memnon.
Slechts eens, toen Diodora verhaalde
wat de oude Jood haar gezegd had om
trent de verwachting van zijn volk, ver
raadde Cloelia Pulchra het ledig haars
harten.
„Zeide die oude Jood dat zijn volk se
dert jaarduizenden die hoop gekoesterd
heeft, en dat hij aan haar nabijzijnde ver
vulling gelooft? Is bij ocenig ander volk
de hoop zoolang levend gebleven? Heeft
<eenig ander volk een verwachting die
sterker wordt naarmate zij ouder is, en
die dingen ziet zooals ze zijn? Wat
heeft deze verwachting de Joden gevoed?
Zulk eeu hoop zelve, is een wonder! Ze is
als een zonnestraal in de duster nis van 't
alledaagsch© leven."
Cloelia Diodora herinnerde zich de ont
moedigende woorden van Laon; zijn
scherpe waarschuwing tegen de Joden; en
beefde voer haar onwillekeurige horha-
ling van 't geen de oude Jood gezegd
had, uit vrees dat nadere verklaring over
haar aangebeden zuster ecnig kwaad
brengen zou.
„Laon zei dat de Joden een volk van
monscbenhaters zijn, en waarschijnlijk
godloochenaars. Ze baton de menschen
van ander ras, en lasteren de goden van
alle menschen. Hij zei dat ze weggeloo-
pen slaven zijn, die geen gouden eeuw ge
had hebben, en haar daarom in do toe
komst zoeken. Maar die oude Jood scheen
mij niet te haten. Doch Laon waarschuw
de mij nog den morgen van zijn vertrek
voor hun bijgeloof. En ik heb na dien
tijd den Jood niet meer gesproken."
De Vestaalsche maagd wendde zich be
droefd af.
„Een hoop, die ons andere menschen
leert haten inplaats van liefhebben, is
niet veel waard," zeide ze.
-A
XV.
Voor Siward waren Esthers woorden,
die hij van haar of van zijn moeder hoor
de, gelijk geheimzinnige godsspraken uie
echoden uit donkere holen, waar levend
water opborrelde. Ze vergunden hem een
enkelen blik in de onbekondo wereld, als
of er oven een sluier opgelicht werd om
dadelijk weer te vallen. Vooral omdat zij
spraken mot een zekerheid, die temidden
van al de onvaste en verwarde geluiden
Tondom hem, zijn oor trof als de klank
van oen krijgsbazuin en als het rollen
van den donder tusschen het ruischen van
den wind.
Dit vreemde volk, over de geheele we
reld verstrooid en dat toch in vaderlands
liefde voor hem niet ondordeed. met zijn
geheiligd Boek en zijn hoop op ten bo-
vrijder, trok hem onweerstaanbaar aan.
En daarbij was er iets vreemds, dat al
dat andero scheen te voorschijn te roe
pen. lots in den toon en de wijze, waarop
de Jodin den naam van haar god uit
sprak, verschilde geheel en al van alles
wat hij tot nu toe dergelijks gehoord
had.
(Wordt yervolgd).
