Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ABONNEMENTSPRI S
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
PER KWARTAAL '2.50
PER WEEK '0.19
FRANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90
3de JAARGANG. - VRIJDAG 9 JUNI 1922 - No. 659
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE-PRIJS.
PER GEWONE REGEL 10.221
DES ZATERDAGS 0.30
INGEZONDEN RECLAMES DUBB5 TARIEF
KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens
30 woorden 50 cent; Zaterdags 75 cent
bij vooruitbetaling.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Maatschappelijke belangen.
Reeds jaren geleden is door Dr. Kuyper
gepleit voor een d u b b e 1 volksverte
genwoordiging.
Naast een Kamer met een politiek,
karakter die wij nu hebben en die de gees
tesrichting van het volk weerspie
gelt, zou moeten komen een Kamer, die
gekozen door de verschillende maatschap
pelijke volksgroepen, meer aan de belan
gen van die volksgroepen aandacht zou
kunnen schenken en als een vertegenwoor
diging van de geheele georganiseerde
volksgemeenschap zou kunnen worden
aangemerkt.
Een feit is, dat de verkiezingen voor de
Tweede Kamer than6 zoo goed als uitslui
tend door politiéke leuzen en beginselen
worden beheerscht, waardoor het gevaar
bestaat, dat met. de uiteenloopende volks
belangen niet altijd voldoende kan wor
den gerekend.
Om dit euvel te keeren, zoo schreef Dr.
Kuyper reeds 45 jaar geleden, is maar één
afdoend middel, hierin bestaande, dat ge
aan een natie die twee doeleinden in het
oog houdt (t.w. den triumf voor haar le-
vensb eginsel en den bloei van haar
belangen) en die, ter bereiking van
die beide doeleinden, haar leven dan ook
op twee wijzen uit (t.w. corpora
tief als haar belang en rechte
streeks als haar levensbeginsel^ in het
spel is); dat go aan zulk een natie, zeg
gen we, dan ook een dubbele vertegen
woordiging geeft waarvan de eene langs
corporatieven weg en de andere recht
streeks wordt samengesteld."
Langen tijd is aan deze gedachte bui
ten onzen kring weinig aandacht geschon
ken.
Maar goede beginselen werken door.
En zoo is bet dan ook merkwaardig, dat
niemand minder dan Mr. Troelstra, in een
wotcnschappeliike lezing naar dit denk
beeld van Dr. Kuyper verwees.
„Van allerlei zijde, zoo verklaarde
hii, komt. vooral in onze dagen verzet
tegen deze onmacht en gebrek
aan deskundigheid van het par
lement. Noch bij de kiezers, noch bij de
gekozenen bestaat, eenige bevoegdheid
in het steeds grooter aantal problemen
dat hen thans worden op te lossen ge
geven.
„Wat het parlement niet kan is", zegt
Kathenau, „juist datgene wat_ er thans
van verlangd wordt, n.l. organische wet
geving."
„Do fiktie der democratie blijft welis
waar behouden, doch aan de fiktie
der zakelijkheid gelooft nie-
man d."
Au openlijk moest Mr. Troelstra dan
<ook toegeven dat het door Dr. Kuyper
ontwikkelde denkbeeld ernstige everwe
ging vrdiende.
Nu is de laatste jaren in deze richting
althans iets gedaan.
Er is een begin gemaakt.
De wetsontwerpen worden in het Parle
ment behandeld maar de betrokken belan-
•gen-groepen hebben toch ook gelegenheid
zich uit te spreken.
Wij hebben een Nijverheidsraad, een
Middenstandsraad, een Onderwijsraad, en
een Hoogen Raad van Arbeid, welke insti
tuten tot taak hebben de Regeering te ad-
viseeren ten aanzien van bepaalde maat
schappelijke belangen.
Im deze richting moet worden voortge-
workt.
Er zijn nog andere groepen in het maat
schappelijk organisme, die zulk een verte
genwoordiging missen. We denken, hierbij
aan land- en tuinbouw, visscherij en vee
houderij.
En dan ontbreekt nog het onderling ver
band.
Deze groepen staan niet los naast el
kaar, maar hunne belangen grijpen ineen.
Omdat het maatschappelijk leven niet is
een mechanisme, maar een organisme.
Daarom vraagt ons program van actie
uitbouw van het instituut der thans
bestaande colleges van advies.
Vervolgens wordt gevraagd het „leggen
van verband tusschen derzelver werkzaam
heden."
En dat alles ter voorbereiding van een
later in het leven te roepen vertegen-
voordiging der maatschappelijke groepen
en belangen.
Dat is een mooi programpunt.
Een wensch die zeker in broeden kring
weerklank zal vinden en die vele kiezers
zal bewegen hun stem uit te brengen op
de anti-revolutionaire candidaten.
Het algemeen kiesrecht.
In zijn rede, op 6 October 1920 voor de
Studentenvereniging tot studie van het
5 socialisme gehouden, heeft Mr. Troelstra
-> uiteengezet, dat het individueele algemeen
kiesrecht^ zooals wij dit thans kennen, niet
aan de eischen van dezen tijd voldoet.
Dit kiesrecht-voor-iedereen, zoo betoog-
de de leider van de S. D. A. P.,leidt tot
y;yoen ondeskundig en onmachtig parlement,
VVj niets anders dan een fiktie der
v. democratie, met het gevolg dat de regee-
ring oppermachtig wordt en zich om de
volksvertegenwoordiging al minder be
kommert A
In November 1918 had Mr. Troelstra
reeds in denzelfden geest gesproken, toen
hij in de Tweede Kamer ontkende dat een
door Algemeen Kiesrecht gekozen Kamer,
zou weerspiegelen wat er in een volk leeft
In dezelfde lijn lag ook dat bij de be
handeling van de Grondwetsherziening,
het referendum door de S. D. A. P. werd
Nu staan Mr. Troelstra en do S. D. A.
P. in deze opvatting niet alleen.
Reeds voor deze partij tot ontwikke
ling was gekomen, werd door Dr. Kuyper
op vervanging van het individualistische
door het organische kiesrecht aangedron
gen.
Mon zou dan ook mogen verwachten
dat pogingen in deze richting door de Soc.
Democraten met instemming zouden wor
den begroet.
Toch is dit niet het gcvaL
Het algemeen individualistisch kiesrecht
moge, voor wie politiek meeleeft, een over
wonnen standpunt zijn, bij de massa is
van den ouden deun: „doe open de stem
bus, het volk staat er voor", allicht nog
iets blijven hangen.
Voor socialisatie gevoelt het volk niets,
de ontwapeningsleuze slaat niet in, maar
het kiesrechtMen kan nooit weten.
En nauwelijks was dan ook gepubliceerd
dat pogingen worden aangewend om tot
oen beter kiesstelsel te komen of met
koeien van letters staat in Het Volk:
„Het algemeen kiesrecht bedreigd", „In
tijd van reactie" en daaronder deze ont
boezeming:
„Dit schijnt de aankondiging van een
aanval op het algemeen kiesrecht. Men
zegge niet: dat is onmogelijk. De reac
tionaire gezindheid in de burgerpartijen
is nog steeds aan het toenemen en ge
loof maar dat niets bij hen zoo gehaat
is als het algemeen kiesrecht, dat zij als
do bron van alle ellende beschouwen. Er
is alle reden tot waakzaamheid."
Zelf keurt men het algemeen kiesrecht
af.
Zelf acht men het stelsel ondemo
cratisch.
Maar nauw wordt 6lechts een poging
gedaan om tot een betere toepassing van
het stelsel te geraken of de massa wordt
tegen zulk reactionair pogen in het ge
weer geroepen.
Een nieuwe uiting van de draaibord-po
litiek waarvan Mr. Troeistra het geheim
bezit.
STADSNIEUWS.
Een Leidsche Winkelweek.
Eenigen tijd geleden is uit de drie Mid
denstands-Organisaties een Oommissie
samengesteld, om onder de oogeri. te zien
do vraag of het houden van een Winkel
week (3 October) wenschelijk is en even
tueel plannen daarvoor te maken.
De drie besturen der Middenstanders-
Organisaties waren gisterenavond in ver
gadering bijeen, in „De Turk", waar de
Commissie haar plannen ontvouwde, welke
de algemeen© goedkeuring konden weg
dragen.
De waarn. Voorzitter, de hoer H. Simonie,
sprak een woord van dank tot de Com
missie voor haar voortvarendheid,
wehschte haar succes toe op haar verde
ren arbeid en sprak de wensch uit, dat.
moge blijken als het 3 Ocfcoberfeest wordt
gevierd, dat de Leidsche Winkelweek een
waardigen inzet heeft gegeven.
De Commissie vertrouwt dat. alle
neringdoenden zullen toonen hun belang
te begrijpen en dat ltet aan gulle mede
werking niet zal ontbreken^
De Commissie bestaat uit de. heeren
Jac. Krol, Breestraat 136, Voorzitter; M.
Ziegelaar, Oudo Singel 166, Secretaris"; W.
Brouwer, Haarlemmerstraat 23, Penning
meester, benevens do hoeren W. M. van
Appel; C. Th. Breebaart; B. Geijer; J.
Geijtenbeek; Th. C. F. van Kamp; B. J.
Kempenaer; W. J. Laman; P. J. van der
Zanden en J. van Zijp.
De afdeel in g Leiden van de S. D.
A. P. heeft, naar het L. D. meldt, de ver
kiezingsactie aldus geregeld
Met het huisbezoek is gisteravond be
gonnen. De leden, die daaraan deelnemen,
kwamen toen aan de Papengracht, hoek
Langeburg, samen en verdeelden van daar
uit de wijken. Een volgenden avond we
der een ander punt van uitgang.
Woensdag 14 Juni: Meeting op „Den
Burcht."
Vrijdag 16 Juni: Vergadering te Noord-
wijk-aan-Zee. Bezook uit Leiden met een
vrachtauto en op rijwielen.
Woensdag 21 Juni: Idem te Leiderdorp.
Donderdag 22, Vrijdag 23 en Zaterdag
24 Juni: Straatpropaganda onder de vrou
wen, onder leiding van mevrouw De Bie.
Zondag 25 Juni: Openluchtmeeting te
Hillegom, met medewerking van het mu
ziekgezelschap „Nieuw Leven."
Dinsdag 4 Juli: Openbare vergadering
in de Stadszaal met den heer Ter Laan
als spreker.
Op den dag der stemming auto's ter be
schikking voor ouden en hulpbehoeven
den.
Er wordt dus van die zijde hier en in
de omgeving «en stevige actie gevoerd.
iVoor ons «en waarschuwing om niet te
Verslappen, maar alle zeilen bij te zetten. 1
Onze stadgenoot de heer M. D. Gijs-
mand, Cand. in de Theologie, ontving een
beroep naar de Ned. Herv. Kerk te Zun-
derdorp (N.-H.).
Dinsdag 13 Juni zal het '40 jaar
geleden zijn, dat C. J. v. d. Klein bij de
firma P. J. Mulder en Zn. in dienst trad.
Men verzoekt ons to melden, dat wat
•gisteren omtrent het Volks- en School-
Badhuis gemeld werd, niet geheel juist is.
De Sted. Lichtfabrieken hebben n.l. niet
zelf electrische geleidingen aangelegd,
maar de geheele electrische installatie
werd door de Lichtfabrieken opgedragen
aan en uitgevoerd door de fa. J. van Dis,
alhier.
Hedenmorgen had op het Noord-Einde
een aa'nrijding plaats tusschen een -vracht
auto en een luxe auto. De luxe auto, toe-
behoorende aan den heer V. alhier, kwam
van de richtig-Haagweg en moest uitwij
ken voor een ijs wagen, die aan den lin
kerkant van den weg stond.
Op hetzelfde oogenblik kwam een
vrachtauto van den anderen kant. Een
botsing was niet te voorkomen en het
linker achterwiel van de luxe auto werd
totaal verbogen. De chauffeur van de
vrachtauto, wien volgens ooggetuigen alle
schuld treft, reed door en bleef onbekend.
Op verzoek van den burgemeester
van Haarlemmermeer zijn naar die Ge
meente overgebracht de Leidenaars: J.
S.; L. d. H. en A. S„ allen medeplichtig
aan den diefstal van spoorwegmateriaal.
P. K. alhier heeft aangifte gedaan
van de verduistering van 3 zilveren hor
loges, vermoedelijk door zekeren L., die
reeds voor andere euveldaden in verzekerde
bewaring wordt gehouden.
In den ncaht van Maandag op Dins
dag is ingebroken in de school Pasteur-
straat. Ontvreemd worden 100 potlooden
en een aantal pennen.
In den nacht van Maandag op Dins-
ken in de auto-garage van den heer B.,
aan den Rijnsburgerweg. Vermist worden
een rijwiel en een auto-horloge.
In de afgeloopen week werden weer
een behoorlijk aantal processen-verbaal
opgemaakt tegen ingezetenen, die vreem
delingen (voornamelijk Duitschers) opna
men in hun woning zonder daarvan aan
do politie kennis te geven.
BINNENLAND.
Eerste Kamer.
Dr. J. Kraus heeft, naar het Vad. meldt,
aan de Provinciale Staten van Noord-Hol
land kennis gegeven, dat hij niet voor
een herbenoeming als lid van de Eerste
Kamer in aanmerking wenscht te komen.
Friesche koeien in Engeland.
De 83 Friesche kceien, die onlangs in
Engeland nit Zuid-Afrika. werden inge
voerd en waaronder zich 20 kalveren be
vinden, brachten heden te Slough in to
taal- 103.147 pond op, d. i. 1242 pond per
stuk, een bedrag dat alle verwachtingen
overtreft.
Laat zitten wat zit.
In „Het Volk" wordt met betrekking
tot de komende Eerste-Kamer-verkiezin-
gen een plannetje opgeworpen.
En wel een plannetje, om, hoewel voor
do samenstelling der Eerste Kamer hot
stelsel der evenredige vertegenwoordiging
wettelijk nog niet is ingevoerd, toch door
onderlinge afspraak der partijen, de sa
menstelling kraohtens het evenredigheids
principe te doen plaats vinden. Dan zon
een eind komen aan de schreeuwende over-
heersching der rechterzijde in onzen Se
naat; dan ook zou de sociaal-democra
tische partij haar competente portie ont
vangen.
Onzo Rotterdammer acht het
oogenblik voor het opperen van dit denk
beeld bijzonder slecht gekozen.
Bij ©en vorige gelegenheid, drie jaar
geleden, pleitte veel meer voor de verwe
zenlijking dezer idee en toen is in alle
talen gezwegen.
Nu voelt ieder, dat realiseering schior
onmogelijk is.
Twee weken van voorbereiding staan
slechts voor den boeg, waarin gedurende
het drukste van den verkiezingstijd over
het geheele land conferenties zouden moe
ten worden belegd en samensprekingen ge
houden.
Dan draagt deze samenstelling van de
Eerste Kamer oen uiterst tijdelijk en voor
bijgaand karakter.
Binnen een jaar is haar* rijk alweer uit
en moet een nieuwe samenstelling van
onzen Senaat plaats vinden.
Voor die enkele maanden alles overhoop
te gaan halen, lijkt ons een onbegonnen
en doelloos werk.
't „Laat zitten ■tyat zit" schijnt ons dit
maal een advies, dat voel meer aan de
prachtische verhoudingen recht laat
wedervaren.
I
\.-v-
!.?y Rusland cn Nederland. y 1
Een telegram .uit .Washington heeft be
richt, dat de Amerikaansche regeering be
sloten heeft den Russischen gezant (den
vertegenwoordiger van een vorige Russi
sche regeering) na 30 Juni niet meer te
erkennen. Wij meenen te weten, dat de Ne-
derlandsche regeering niet van plan is,
voorloopig wijziging to brengen in haar
houding jegens den Russischen gezant
hier te lande. Er is ook hier een eigen
aardige toestand. De Russische gezant te
Den Haag heeft zijn mandaat voor het
laatst ontvangen van de regeering van
Kerenski, die sinds jaren ten val is ge
bracht.
De tegenwoordige Russische regeering
erkent hem niet meer. Aangezien deze re
geering echter door de Nederlandsche re
geering tot dusver niet officieel is erkend,
is er in de positie van den Russischen ge
zant hier te lande ook officieel nog geen
wijziging gekomen. Zoodoende is er na
tuurlijk een halfslachtige toestand ont
staan, die vermoedelijk nog wel eenigen
tijd zal voortduren.
Zijn wij jui6t ingelicht, zegt de Te
le g r., dan wordt voor het inkomen van
het Russische gezantschap in den laatsten
tijd door een der groot© mogendheden ge
zorgd.
De bereden artillerie.
In de Legerordes wordt medegedeeld
een ministerieele beschikking van 2 Juni
1922 betreffende de vredesorganisatie der
bereden artillerie.
-Bij Koninklijk besluit van 26 Mei zijn
vastgesteld bepalingen betreffende de sa
menstelling van het wapen der artillerie,
alsmede de samenstelling van den staf
van het wapen van de a-rtillerie-brigade's,
van het korps rijdende artillerie, van de
school voor verlofsofficieren der bereden
artillerie en van het artillerie-paarden-
depot.
De samenstelling van de overige on der-
deel en van het wapen zal nader worden
De bepalingen betreffende de samen
stelling van het wapen der artillerie hou
den o.a. het volgende in:
lo. Het wapen bestaat uit: den staf
van het wapenvier artilleriebrigade's
■het korps rijdende artilleriede school
voor verlofsoffioieren der bereden artille
rie heb artillerie-paardendepotde
school voor verlofsofficieren der vesting-
artillerieliet regiment kust-artillerie
het korps luchtdoel-artilleriehet korps
pontonniers en torpedis ten, de commissie
voor proefneming.
2o. De ondier lo. genoemde onderdee-
len staan voor zoover zij niet tot de divi
sion van het veldleger behooren, recht
streeks onder de bevelen van den Inspec
teur der artillerie, met uitzondering van
de oommissie van proefneming, die an
der de bevelen staat van den Directeur
voor het arbilleriematerieel.
3o. De verhouding van het aantal eer-
VsltJo luitenants tot heb aantal tweede-lui
tenants, gerekend over de organisatie-
sterkte aan luitenants bij het wapen der
artillerie is als 3 2, voor zooverre de
ze verhouding niet ten gunste van heb
aantal eerste-luitenants wordt gewijzigd
tengevolge van het gestelde in het eerste
lid van art. 14 van de Bevorderingsweb
voor de Landmacht 1902.
4o. De officieren, van wie het te voor
zien is of van wie blijkt, dat zij langer
dan 6 achtereenvolgende maanden niet
kunnen werkzaam zijn in de functie,
waarvoor zij organiek zijn bestemd, wer
den bij hun korpsen boven de formatie
gevoerd.
Een artilleriebrigade bestaat uit den
staf der brigade. 2e regimenten veld-arril
le rie en een trein afdeeli ng.
Een regiment veld-artillerie bestaat
uit den staf van bet regiment, en 3 school-
batter ijen; van deze batterijen zijn per
regiment de le en de 2e schoolbatterij
7 c.M. veld batterijen, terwijl de 3e school
batterij bij het 'ie, 2e, 4e e.n 7e regiment
veld-artillerie een 12cM. houwitser-bat
terij en bij bet 3e, 5e, 6e en 8e reg. veld-
art. een 15 c.M. L. 17 houwitser batterij
is.
Het korps rijdende artillerie bestaat
uit den staf van het korps, één schoolbat
terij en de Instructie-batterij.
Vorenstaande bepalingen treden in wer
king 15 Juni 1922.
Als garnizoenen voor de bereden artil
lerie zullen in afwachting van 'de goedkeu
ring bij K.B. gelden
Staf Ie art. brigade 'sGravenhage, 2e.
reg. veld-art. 's-Gravenhage, 6e reg. veld-
art. Leiden, Staf He art. brigade Ede, 4e
reg. veld-art. Ede, 8e reg. veld-art. Ede.
Staf ITIe art. brigade Breda, 3e reg. veld.
art. Breda.. 7e. reg. veld-art.. Bergen-op-
Zoom, Staf IVe art. brigade Amersfoort,
Ie reg. veld-art. Utrecht, 5e. reg. veld-art.
Amersfoort, het. korps rijdende artillerie
Arnhem, de school voor verlof9 officieren
der bereden artillerie Ede, het artillerie-
pas rde-ndeoot Tilburg.
Het 2e Beg. veld-art. is het oefenings-
regiment.
Voor het oefeningsregiment gelden
voor zoover toepasselijk dezelfde bepa
lingen en voorschriften als voor de voor-
mali ge oefendngsaf d eel in g„
Uit de bomvvnhhcn.
Ten einde tot een plaatselijke overeeh-
stemming te komen, had gistermiddag in
het gebouw van K. en W. te Utrecht een
conferentie plaats tusschen werkgevers
Aan het Zoeklicht.
Leiden 9 Juni '22.
Mag men de propagandisten van der
Vrijheidsbond gelooven, dan zal het libera
lisme dat zoo diep in verval is, dat in d<
Tweede Kamer schier niet meetelt en ii
de Eerst© Kamer nog slechts zit bij d<
gratie van de S. D. A. P., nog weer eei
tijdperk van bloei beleven.
Het aantal aangesloten Kiosvereenigin
gen, zoo heet het, is tot do 500 gestegei
en de leden stroomen van alle kanten toe
Men schijnt zelfs in ernst te denken, da
de Vrijheidsbond straks de S. D. A. P. za
overvleugelen.
Enfin, wat men hooptgelooft mei
graag.
Maar er zijn toch ook voorteekenen, di<
nu niet bepaald op een glorieuze overwin
ning wijzen.
Mr. Bijleveld kon Maandag met volb
recht verklaren, dat er geen liberale a r
b e i d e r s meer zijn.
En nu riep dezer dagen in Friesland oj
een slecht bezochte vergadering een vrou
welijke propagandiste van den Vrijheids
bond, in arren moede uit: er zijn hier zot
goed als geen vrijzinnigo vrouwen!
Verstandige vrouwen zijn dat.
Zij moeten blijkbaar niets hebben vai
de losmaking van den huwelijksband, d
„vrijheid" der vrouw, en van do zegenin
gen van het moderne gezinsleven.
Mooi zoo.
Maar als er nu geen vrijzinnige arbei
ders zijn en de vrouwen laten den Vrij
heidsbond in de steek, hoo moet men dai
©en grootsche overwinning bevechten?
We behoeven den moed nog niet op t
geven.
Als we maar aanpakken!
OBSERVATOR.
en werknemers in de bouwvakbedrijvcr
Men kwam na langdurige besprekingei
tot geen resultaat. Do onderhandelinge
duren voort. De mogelijkheid van eei
conflict is, komt men niet let overeen
stemming, niet uilgesloten.
VERVOLGING IN DE RUSSISCHE KERK.
In 1917 kwam do Revolutie in Rusland c-e
haar bloedige gevolgen voor Christus' Kerk.
Aanvankelijk werd aan do stad Riga no;
het ergste bespaard, doordat do overwinnend
Duitscbo legers spoedig een - cindo maakten aa
de ovcrhecrsching der roode troepen..
Aan het einde van 1918 moostcn do Duitsdie!
terugtrekken en eveneens de Engelsehe oorloge
6chepen die in do haven van Riga lagen.
Do kleino Landweertroep kan niet lang wee;
stand bieden en 3 Januari 1919 kwamen de Bok
jewieker. de stad binnen. Wat er toen gcVurd
vertelt ons do heer Muïderman op aangrijpend
wijze in het weekblad -,De Ster" van 5 Md
En nu begint het groot© lijden voor do Chrv
telijko gemeente, een lijden, waarbij al het vnns
in 't niet verzinkt. Wel is waar. ging het woH<
togen „do burgers", maar de nieuwe machtlH
bors toonden zoo duidelijk en 6praken het zo
onverholen uit, dat do geest van don Anticbri
is hen was gevaren, dat het niet anders kon 1
do predikanten zouden tot do eerste slachtoffe
behooren, omdat zij staatsgevaarlijk ware
Staatgovaarlijk is do invloed van hot heilig Eva:
gelie, omdat het ootmoed leert en liefdo predik
ook naastenliefde.
De zwarte auto in Riga's straten zegt het di
dolijk door haar opschrift „Antichrist".
Haat togen Christus. Zo openbaart zich. a
de predikanten van den kansel gesleurd worth
en naar de gevangenis gevoerd; als men bi
na schaamteloos ondorzoek aan den lijve bi
Nieuwo Testament ontrooven wil, omdat de 5
vangenis een regeoringsgebouw is, en in ei
regeeriagsgebouw mag zich niets religieus, dt
ook geen N. T. bevinden, dat bovendien bii 2
lezers „den bekenden godsdienstwaanzin" w J
Zo openbaart zich op gruwelijke wijze u
aan predikanten en hun gezinnen do broodkaa
ten worden onthouden- of als aan do voorgange
dio gevangen genomen zijn. do keus wordt g
laten tusschen „herroepen, wat gij altijd gepr
dikt hebt, of den dood." En als dan b.v. d
rninoe Hesse zoo'n herroepingsakto weigort
onderteekenen en in stukken 6cheurt, maken
hem blind, vooren hem to voet naar do rivier
schieten hem daar dood.
Godsdienst is p-r i v a a 17. a a k.. De
uitdrukking, die w© in Nederland zoo dikwi,
liooren, beteekendo in Rusland, dat ieder zi
oigen religio mocht belijden. B e 1 ij d 0 n, d.w.
zoo, dat niemand het mocht merken. Maar 6lot
do geloovigen zich aaneen, kwamen zij sam*'
en waagden Christenen het om 't ontrooven c!
huizen ('t zoogenaamd© nationaliseoren) die
stal te noemen en het tor dood brengen n
den naam moord t© bestempelen, of bad n]
voor do onschuldige gevangenen en de ter do
veroordeelden, dan werd men als anti-revobi
cnair een staatsvijand. Een aantal predikant
werden voor de rechtbank gebracht, omdat
in het jaar 19051906 do revolutio hadr
tegengewerkt. Zoo gingen Marnitz, Treil, na'
IIoss, Adolphi, Schwarz en Jendo in den dood.
Do kerken werden o'ntwijd. Waar eens „Ein fo
Burg ist unser Gott" door do bogen had
ruischt moesten nu de organisten de revolu'
zangen spelen. In 't geheim kwam nu do gomeo
bijeen om Woord en Sacrament. De ©mor
predikanten vorvingen de gevangen genor
voorgangers. Slechts voor ©cn tijd. Ook op d
grijsaards werd do hand gelegd.