Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN
PEE KWARTAAL '2.50
PER WEEK10.19
FRANCO I'ER POST PER KWARTAAL 12.90
3de JAARGANG. - MAANDAG I MEI 1922 - No. 627
Bureau: Hooiqracht 35 - Leiden - Tel. int. 1278 - Postrekening 58936
ADVERTENTIE-PRIJS.
PER GEWONE REGEL t f 0.221
DES ZATERDAGS 10.30
INGEZONDEN RECLAMES DUBBPT TARIEF
KLEINE ADVERTENTIES van hoosstens
30 woorden 50 centZaterdags 75 cent
ïfï bij vooruitbetaling.
V Prinses Juliana.
Overeenkomstig den woasch van de Ko
ninklijke Familie ie het vandaag de offioi-
eele vierdag van den verjaardag van
Prinses Juliana, die thans haar veertien
de levensjaar mocht introden.
Op dezen "dag valt een donkere scha
duw door het overlijden van de groot
moeder van de Prinses. Groot-Hertogin
Marie -van Mecklenburg.
Maar toch op dezen blijden feestdag
©verheerscht het licht.
Of is het niet een zeldzaam voorrecht
dat onze Koninklijke Familie deze 13
jaren werd gespaard, en dat zij zich in
tegenstelling met zoovele anderen in de
harte^'-'ke liefde van ons volk mag blijven
ycrhcugen?
0n6 volk heeft het Oi-anjehuis lief om
dat het ten opzichte van ons land tot een
geer bijzondere taak werd geroepen en
amdat het die taak op luisterrijke wijze
heeft vervuld.
In lief en leed zijn Oi'anje en Nederland
de moest innige wijze 6aamverbonden.
Oranje en Nederland zijn één.
En daarom is de verjaardag van onze
jeugdige Prinses een feestdag niet alleen
voor ons Vorstenhuis, maar ook voorgons
yolk.
Spare Gcd haar nog vele jaren!!
Blijke bij het opgroeien, dat zij is een
echte telg uit het roemruchte Vorstenhuis
ook in dien zin, dat zij haar hulp en
betrouwen niet stelt op menschen, maar
dat zij ovenals hare Koninklijke Moeder,
leert buigen voor ^len Koning der Konin
gen, met Wien reeds Prins Willem van
Oranje een vast verbond had gemaakt.
V Geen ontwapening.
Het is geen opwekkv/nd beeld dat Lloyd
George van den politieken toestand in
Europa gegeven heeft.
Met nadruk wees hij op het gevaar van
een ontzettend Europeesch conflict.
„Beschouw, zoo zcide hij, het hcelo
vraagstuk der OosUEuropec&cho gren
zen. Gij vindt ternauwernood tu6sehen
Oostzee en Zwarte Zee een grenslijn,
dje onbestreden is en elke grenslijn her
bergt de mogelijkheid van een ontzet
tend Europeesch conflict. Ieder punt
bevat complicaties. Sommige zijn de
schuld van het eene land,, sommige van
het andere, somtijds misschien van
geen van beiden, maar het gevolg
van het ontzetbend gewirwar van
rassen, dat als een krater kookt,
temidden van Europa, waarin nog geen
rust is gekomen, waarin ieder het oone
©ogenblik tot de een combinatie, het
volgende tot ©en andore behooren kan,
waarin de rassen binnendringen in lan
den bevolkt door een heel verschillend
ras.
„Het lijkt op het koken der aarde
voor do korst vorm had gekregen. Als
het niet gelukt grenslijnen te trekken,
die iedereen aanvaardt, zijn er ontelbare
mogelijkheden voor toekomstige con
flicten, die Europa zullen ruineeren e.n
waarin Amerika oven_ onvermijdelijk
wordt meegesleept, als in den vorigen
oorlog. Dit is een gedeelte dei' moeilijk
heden, maar niet alles. Daar zijn bij
voorbeeld nog Duitschlanid en Rusland,
die in semi-amtagonisme tegenover de
rest van Europa staan.
Daarin schuilt een uitgesteld, alleen
■maar een uitgesteld, conflict. Rusland
en Duitschland omvatten tweederden
van Europa. Laat mij ronduit zeggen,
als iemand meent, dat hij door eenige
combinatie op den duur twee groot©
volken, die tweederden van Europa ver
tegenwoordigen, er onder lean houden,
moet hij wél stekeblind zijn."
Wanneer men hierbij nu in aanmerking
neemt dat tal van zulke blinde politieci
thans in Europa een groeten rol spelen,
dan zal het duidelijk zijn, dat er al heel
weinig reden is om optimistisch te zijn.
En dan zal ook duidelijk zijn welk een
'gevaarlijk en onvoran twoordelijk spel zij
6pelen, die om de gunst van de kiezers
te verwerven, het voorstellen alsof een
nieuwen oorlog vrijwel tot ge onmoge
lijkheden behoort, zoodat zonder gevaar
voor eigen veiligheid het leger kan wor
den afgedankt..
Er zijn volgens Lloyd George ontel
bare mogelijkheden voOr toekomstige
Europeesche conflicten.
Het is droevig.
Maar, helaas waar..
Daajrom mogen wij aan het misleidend
geroep om ontwapening niet meedoen.
En daarom stemmen wij in net wat bet
A. R. Program van Actie omtrent do De
fensie
„Internationale regeling tot beperking
van do kosten van bewapening worde
met kracht bevorderd. Zoolang echter
anderen in West-Europa niet tot vercnjn-
dering overgaan, worde krachtig verzet
geboden tegen ontwapening en verminde
ring van 's Lands weermaehl?
Uit de Pers.
Bescheidenheid.
Het eerste nummer van „Staat en
Kerk", zegt het Chr. Hist, blad „De Zuid-
Hollander", het orgaan der Hervormd Ge
reformeerde Staatspartij is verschenen.
En naar de redactie van dat blad in alle
bescheidenheid meent, ie dit oen feit van
wereldschokkende beteeken is.
Ge meent dat wij spotten.
Weineen
Loes slechts hoo zij meent dat het staat
kundig jaartallenboekje van onze nazaten
er uit. zal zien. In een artikeltje „Pro me-
moria", m jaart-allenboekjes-stijl geschre
ven, zet zij onder elkander
1 April 1572. Inname van den Briel.
1 April 1872. „Ons Program" door dr.
Kuyper opgesteld.
1 April 1922. „Eerste nummer van het
OTgann „Staat en Kerk" der Herv. (Ge
ref.) Staatspartij'met haar bekend Gere
formeerd beginsel van den ouden dag."-
Jammer dat de redactie in een noot op
dit laatste jaartal moest aanteekenen:
„DoQromstandighejjjen, machtiger dan on
zen wil, is do korriï^ van ons blad een paar
weken vertraagd."
Bovendien werd het Program der Ant-i-
Revolutipnaire Partij eerst in 1878 in het
licht gezonden, terwijl de toelichting
darop van de hand van dr. A. Kuyper in
1879 verscheen.
Intusschen staan wij verbluft over zoo
veel bescheidenheid.^
Toen wij het lazen, dachten wij aan het
wijze woord van koning Achab: „Die zich
aangordt beroeme zich niet als die zich
losmaakt." (1 Kon. 20 vers 11).
En verder willen wij er maar niets
meer van zeggen.
De geschiedenis zal het verder wol uit
wijzen.
STADSNIEUWS.
Prinsesse-dag.
De verjaardag van H. K. II. Prinses
Juliana was oorzaak dat vandaag van
alle openbare on ook tal van particuliere
gebouwen .de Nederlands oho dnokleur
wappert. Met name de Brce-tcaat biedt
een feesteliiken aanblik.
Zooalfl reeds werd medegedeeld zal he
den avond de Christelijke Oranjeverecni-
ghig een openbare vergadering houden.
Het programma belooft veel goeds, zoo
dat eon druk bezoek kan worden ver
wacht.
Evangelisatie.
Vrijdagavond vergaderde de Commissie
voor Stads-evangelisabie der Geref. Kerk
alhier.
O.m. werdon door den Voorzitter, Ds.
Kouwenhoven, eenige mededelingen ge
daan omtrent het rapport over het voor
stel tot aanstelling van ©en straatpredi
ker, uitgebracht door do daartoe aange
wezen oouimiesie uit den Kerkeraad. Dit
rapport zal verschijnen in de Leidsche
Kerkbode. Eene commissie, bestaande uit
de hoeren H. C. de Jong, L. G. v. Kamp
en A. M. Verschoor werd aangewezen, om
zoo noodig verder met den Kerkeraad
deze-zaak te bespreken. Met vreugde werd
kennis genomen van de mededeéling, dat
bovengenoemd ^rapport gunstig luidt.
Den hoer Van Elk, straatprediker te
's-Gravenhage zal worden verzocht in den
nakomer eene spreekbeurt te vervullen,
^zooals het vorig najaar de heer Baas in
de Hooigracht kerk deed.
Een punt van bspreking maakte ook uit
de htilpverleenimg in natura of geld aa.n
noodlijdende bezoekers van ons evaageli-
satiegebouw of gezinnen, die daarvoor in
aanmerking zouden komen. De vergade
ring meende dat dit in geen geval op dia
conaal werk mocht gaan gelijken en tot
hot uiterste beperkt moest blijven.
De Bewaarschoolcommissie had een te
leurstellend antwoord van den heer Hob-
ma uit. Utrecht, die tot een spreekbeurt in
't belang dezer zaak was uitgenoodigd,
Tot een besluit, hoe nu vorder te. hande
len kwam het niet.
Tot haar leedwezen vernam de verga
dering nog dat in den loop van dit jaar
de heer Woudenberg en cchtgenoote toch
weer hun ontslag als concierge zullen
moeten nemen.
Ds. H. Thomas.
Ds. H. Thomas, pred. bij de Gerefor
meerde Kerk alhier hoopt D. V. op 12
Sept. a.s. zijne 25-jarige ambtsbediening
te herdenken..
Op 12 Sept. 1897, werd Z. Eerw. te
Purmerend bevestigd, welke Kerk bij
diende tot het jaar 1905. Op 13 Juni van
dat jaar werd hij bevestigd te Berlikum
en op 6 Juli 1913 bij de Geref. Kerk al
hier.
Ds. C. de Brnijn.
.Ons, onderschrift bij het uit het Leidsch
Kerkblad overgenomen artikeltje van Ds.
Kouwenhoven was niet juist.
Ds. Kouwenhoven merkt ons op dat in
de opgave in het Jaarboek blijkbaar oen
drukfout voorkomt, daar in 1891 de heer
de Brayn nog voorkwam onder de Zende-
ling-hweekclingen te Leidon.
Van andere zijd© werd ons nog opge
merkt dat Ds. do Bruyn in 1892 in de
Hooigraehtkerk alhier werd afgevaardigd.
Aan de plechtige handoplegging word
deelgenomen door do predikanten Donner,
Zendiingsdireobor, van Minnen, van
Utrecht en Holster en Beuker alhier.
Do Postschool.
Het Haagscho Aneta-kantoor verneemt,
dat de-postcureus alhier niet zal worden
opgeheven, zoodat ook van schadeloos
stelling aan de leerlingen geen 6prake
behoeft te zijn.
Zooals gemeld is, zal do 2de afdeenng
(voor leerlingen in het bezit van eindexa
men H. B. S. 3-jarigen cursus of Mulo),
nadat de tegenwoordige leerlingen hun
studie voleindigd zullen hebben, niet meer
worden aangevuld. Wat de 1ste afdeel iug
(eindexamen H. B. S. 5-jarigen cursus)
-betreft, deze blijft bestaan en er worden
plaatsen voor opengesteld. Omtront de
vraag, of do school naar Devemer zal
worden verplaatst, is nog geoa beslissing
genomen.
Zakelijke belasting op het bedrijf.
Do Leidseho Veroeniging van Industrieelen,
heeft tot den Gemeenteraad het volgende adcca
gericht
dat zij indertijd en met haar verschillen
de andere Werkgevers-Organisaties Uwen
Raad met grooten nadruk heeft verzocht het ont
werp verordening op de heffing eener zakol'.jke
belasting op het"bedrijf niet aan te nemen;
dat echter ondanks do verschillende geraoti-
veérdo verzoeken Uw College tot invoering van
deze belasting is overgegaan;
dat zij, nu de ontwikkeling der gebeurtenissen
meer en moer do voorspellingen van verzoek
ster tot werkelijkheid maatyt, het zich tot taak
rekent Uwen Raad met nadruk op do verderft
lijke gevolgen van deze belastingheffing te wij-s
zen;
dat, gelijk eerder is betoogd, doze belasting
wel de moest onbillijke is, die de laatste jaren
is ingevoerd; immers zij houdt in goen enkel
opzicht rekening met de uitkomsten der ver
schillend© bedrijven en drukt door haar volkom
men onjuisten maatstaf, dit is de aanslag naar
het aantal in het bedrijf werkzaam zijnde perso
nen, geheel ongelijkmatig op de diverse indw
strieün
'dat trouwens de motivecring van dezo belast
ting al buitengewoon zwak was, daar zij gebouwd
was op de economisch onjuisto 6telling, dat de
vestiging van fabrieksbedrijven nadeel voor een
bepaalde plaats betoekont;
dat vooral voor de Gemeente Leiden een der
gelijke heffing noodlottig is, waar het van go^
noogzame bekendheid is, dat onze Gemeente nóg
meer komt achter te staan bij diverse andere
Gomeonten en vooral bij de omliggendo kleinere
"plaatsen, die tot oen dergelijke heffing natuur*"
lijk niet overgaan;
dat daarbij tenslotte nog komt, dat voor do
berekening van deze belasting iedere persoon in
het bedrijf werkzaam meetelt en zoodoende leer
krachten van 13 en 14 jaar. die voor de pro-
ductio van geen beleekcnis" zijn, ja deze eerder
belemmeren, als volwaardige arbeiders worden
meegorekend en ook voor hen het vollo bedrag
van f 12.moet worden betaald;
dat thans do door verzoekster aangevoerde
bezwaren meer gewicht dan ooit bezitten, nu ook
do Leidsche Industrie een tijdperk van malaise
meemaakt als zij nooit te voren hoeft gekend;
dat b.v. de Metaal-Industrie, vooral door de
Buitenlandsche concurrentie in bijzonder slech
ten "toestand verkïcrt en vooral hier zich de
toestand zeer donker laat aanzien;
dat het bekend genoeg is, dat verschillende
fabrieken zonder eenige kans op winst, ja met
oen zeker verlies orders acocptoeren, alleen om
hun bedrijf gaande te houden en het toch niet
aangaat, dat- zij voor de arbeiders, die anders
als workloozen ten laste van Uw Gcraeento zou
den komen, nu nog bovendien belasting moetea
opbrengen
dat het onder die omstandigheden beslist nood
zakelijk is, dat alle'lasten op de bedrijven druk
kende. zoo gering mogelijk zijn, opdat het eenig
mogelijke middel tot hersteln.l. vermindering
der productiekosten, wordo bereikt;
dat ongetwijfeld do Gemeente zoo ecu Jergi*
lijke vermindering van lasten ook maar ecnigs-
zins mogelijk is, daartoe behoort over to gaan;
dat verzoekster nu wel weet-, dat ook de toe
stand der Gomecnte-financien verre van roos
kleurig is, ©n dat het al te gemakkelijk© argu
ment, dat do Gemeente 'de. baton uit deze belast
tiug voortvloeiende-, niet kan missen, haar zal
worden tegengeworpen, doch verzoekster met
grooten ernst als haar meoning handhaaft dat
6lechts door beperk, der goraeenlelijko uitgaven
het herstel der Gemeento-financion mogelijk is
en dit herstel slochts schijnbaar kan worden ba*
reikt, door een ernstige bedreiging zoo niet ver
nietiging van de plaatselijko nijverheid, die
toch de belangrijkste- balen voor de Gemeentel,
inkomsten oplevert;
dat verzoekster op bovenstaande gronden vaa
meening is, dat de uiterste neb cl zakelijkheid ge
biedt, dat Uwe Raad tot afschaffing vaa deze
lo kwader ure nog wel met terugwerkende kracht
ingevoerde zakelijke belasting overgaat;
Redenen waarom verzoekster Uwen Raad eer
biedig verzoekt tot afschaffing van de zakelijke
belasting op het bedrijf over te gaan en in ieder
geval maatregelen te nemen opdat doze belasting
voor het loopende jaar niet zal worden geheven.
Ten politieburoelo zijn inlichtingen ver
krijgbaar oyer een kalf, dat onbeheerd op de
Beestenmarkt is aangetroffen.
Zaterdagmorgen had op den hoek van Turf
markt en Oude Singel een aanrijding plaats tua-
schen een aldaar staandon handwagon en een
mot paard bespannen vrachtwagen.
Do handwagen werd van den grond gelicht en
kwam in de étalage terecht van het groenten*
magazijn van den heer Smit.
Aan het Zoeklicht.
Leiden, 1 Mei 1922.
Door de huurders van een deel der wo
ningen in het Kooipark is dan nu ueslo-
ten alle huurverhooging te weigeren.
En dan nog liefst op advies van een
der Soc. Dem. raadsleden.
Dat sommige niet-verder-door-denkeor
kende-menschen zich hebben laten bewe
gen dezen heilloozen weg in lo slaan kan
ik mij begrijpen.
En dait ©en der Socialistisch© voorman
nen, wien het voor alles te doen is, om
de bestaande orde om te keoren daartoe
adviseert, kan ik mij verklaren.
Maar dat - zulks gedaan wordt, door
iemand dio te pas ©n te onpas op verbete
ring van. de woningtoestanden aandringt,
dcit, gaat boven mijn begrip.
Want het is toch klaar als de dag, dat
het. op deze wijze voor de Gemeente ab
soluut onmogelijk wordt gemaakit aan
het verlecjien van bouwvoorschotten mee
te werken.
Evengoed als nu toch eenvoudig gewei-
gord wordt een noodzakelijk goachte
Ihuurverhooging te betalen, kan morgen
aan den dag besloten worden, de huren te
verlagen of a^le betaling te weigeren.
Hot is je reinste revolutie.
De besturen der bouwvereenigingen,
ook al zijn ze goedwillend, staan hier
machteloos.
Stopzetting van allen vereeniginsbouw
zal dan ook het noodzakelijk gevolg rijn.
OBSERVATOR.
P.S. Ik ontving voor de feestviering in
het Mil. Tehuis van G. R. en N. N. ieder
f 1.-.
-Zaterdagmiddag was iemand zoo onvoor*
zichlig zich per rijwiel te wagen op den „weg",
bekend als de Schclpcnkado, die naar men weet
het midden houdt tussclien oen relief-kaart vaa
do Alpon en een loopgraaf.
De man schoot met zijn voorwiel in eon van
de galea in -den weg, met het gevolg, dat hij
met fiets en al in den Vliet tuimelde.
Een drietal paeseerende damos wisten den ot»
gchikkige weer op het droge te hijscben- ook
het rijwieL werd even later -bovongchracht.
Men zij voor verdero Schelpenkade-cipedities
•(gewaarschuwd
Gisteron is een zekere v. R. wegens drom»
konschap op den openbaron weg gearresteerd.
De man was bloedend verwond in zijn gelaat.
Op het politiebureau deelde hij mede, dat hij,
na het verlaten van een kroeg, door ©en hora
onbekend gebleven persoon, met wien hij in het
café ruzie had gekregen, op straat was aange
vallen.
Deze heer had hem een van z'o „luiken" dicut
geslagen zoo besloot hij zijn mededoelingon.
De politie heeft in verband hiermede aange*
houdèn den Roltordammor V. W., tegen wien
proces-verbaal is opgemaakt wegens mlshanïle*
ling.
Door do Politio zijn aangehouden de gobr.
N. uit Don Haag. die aan verschillende kleew
makers stof te koop aanboden.
Beiden werden gearresteerd juist toon zij
weer bij een kleermaker wilden binnen gaan.
Een op hen bevonden coupon slof van 197 M<
lengte bleek van diefstal afkomstig te zijn.
Mej. W., wonende in de 2o Groenesteeg
alhier, heeft aangifte gedaan, dat zij in don
nacht van Zaterdag op Zondag door twee. haar
onbekend gebleven porsonon, op den openbaren
weg ia mishandeld.
1Bij do Léidsche Spaarbank fa in do maand
April ingelegd f 229.727.09 en terugbetaald
f 243.199.48, terwijl 77 nieuwe inlcgors zijn in
geschreven en 8G boekjes geheel werden uitbe
taald.
Het tegoed der 15913 inleggers bedroeg einde
April f 4.650.080.69.
FEUILLETON.
De Germaansche gevangene
Een ver ha-al uit d© eerst© eeuw onzer
jaartelling.
5)
Hij dacht ons als slaven en lastdieren
met roeden te regeeron! Hij wild© onz©
•mannen dwingen om aan wegen en ver
schansingen te werken. Arbeid achtten
wij geen schande. Onze dapperst© mannen
zijn smeden on bouwlieden, werkers in
ijzer en hout. Ook achtten wij het geen
schande 1© loeren van de Romeinen, die
wijzer waren dan wij. Menschen dio niet
leeren willen blijven kleine kinderen. Ar
beid on onderricht zijn zelfs voor den
©dolste geen vernedering; Siward, mijn
zoon, denk dat nooit! Maar tot arbeid
'arbeid gedwongen te worden gelijk do
beesten, dat kan geen vrij-man en geen
yrij-vrouwo verdragen.
Daarbij was d© dwingeland laaghartig,
Hij verdrukte ons; niet voor zijn volk of
.voor zijn stad Rome, maar voer zichzelf,
v°m zijn koffers te vullen met schatten, de
opbrengst van ons Zweet en bloed.Hoe
kon dwingelandij, die uit hebzucht ont
sproot, blijven bestaan?
Zoo was er overal storm en oproer;
branden 'snachts, gevechten daags; maar
«t werd geen afdoende bevrijding be
vochten; totdat Herman do held opstond,
den beroerder overhoop wierp ©n de drie
legioenen in het Teutoburgerwoud om
kwamen. En Varus, d© gierige verdruk
ker, miste den moed om zijn let t© dra
gen, on vluchtte door zichzelf te door-
Onder de pijnboomen van heb Teuto
burgerwoud zijn ze gevallen, en tot op
dezen dag groeit het mos onder hun ge-
beenltó; zelfs, niettegenstaande al hun
grootspraak, zijn niet ©ens al hun ade
laren teruggewonnen.
Toen richt.t© óns volk altaren op in de
bosschen. Er moesten offers gebracht
worden aan de machten der duisternis;
want. dio bestaan, en 't is moeilijk te zeg-
gen wie de sterkste zijn: do goede of de
kwade machten. Daarom moeten de kwa
de bevredigd worden.
Uw vader woonde dat bij en verhaalde
dat de Romeinscho slachtoffers voor 't
meerendcel him lot zoo moedig tegengin
gen als de dappersten der onzen zouden
kunnen doen; zoodat. hij medelijden met
hen had. 't Is geloof ik voor mannen en
vrouwen niet verkeerd medelijden te ge
voelen. Maar 't moet nooit zoo ver gaan,
dat de arm in do verdediging van ons
volk ve: zwakt. Want. de rassen der men
sehen zijn verschillend, evenals hun voor
vaderen en hun godenon ieder moet zijn
eigen ra© getrouw blijven.
Dat.was een roemrijke tijd -voor ons
volk. "Toen waren wij één; de verdrukker
was verslagen, de aanranders gevlucht,
de forten verlaten.
En toen strekt© do groote weg zich
voor ons uit door de vallei van de kron
kelend© Lippe, door de weiden en do bos
schen; geen Romein ging er over; hij was,
zoide uw vader, de brug die de Germa
nen, thans betreden zouden om de gouden
stad in te nomen ©n do wijsheid t© ver
werven, dio de sleutel tot allo schatten is.
Maar zij kwamen terug de aanval
lers kwamen slechts al- te zeker terug!
Men zegt dat deze Romeinen twee heilige
plaatsen voor hun beschermgoden heb
ben. De eerste is de huiselijke haard met
de familiegoden, die elke man met zijn le
ven verdedigen moet. Dat begrijpen wij
Germanen; ook ons is de huiselijke haard
heilig. - Misschien ons meer dan d;e Ro
meinen!
Maar de Romeinen, hebben nog ©en hei
lige plaats cn oen god, dien zij Termi
nus noemen. Die staat aan 't ©inde, ge
lijk de anderen aan 't beging hij is de
grenspaal, gelijk de anderen 't uitgangs
punt.. 't Is een dog, die altijd voorwaarts
gaat, en nooit terugkeert. Zoodoende is
hun'do uiterste grens van hun keizerrijk
©ven 'heilig als het binnenste -van ieders
eigen tehuis. En waar die god, .T-uninus
©ons zijn steen opwiGn, u,..,
moet op zijn minst de invloed van Rome
reiken, om nooitNin te krimpen. Hij kan
•tijdelijk teruggeslagen worden, maar
moet ten koate van alles weerkeeren.
We hadden dus d© Romeinen tevergeefs
teruggedreven en de beenderen van him
overwonnen legioenen over het gras on
zer wouden te bleeken gestrooid. Hun god
Terminus- moest gewroken on zijn heili
ge plaats gehandhaafd wordoii; de ailes-
overstelpende vloed uit ons onbekende,
onuitputtelijke bronnen zette weer op.
Opnieuw kwamen zij in de Lippe-vallei
en do noodlottige weg dreimdo van het
rollen deir strijdwagens on den voetstap
der legioenen. En toein werkten veldsla
gen en verraad.
Caesar Germanicus kwam nu tegen
ons. Nog eens 6treden de Romeinsche le
gers tegen onze vereonigde stammen. De
ijzeren wig tusschen splinterend hout. De
wig tegeu het grind. De 6 lor los ten onder
do onzen werden teruggedreven of ver
pletterd. De zwakkeren in lalloozo groep
je© verdeeld. Nog eens trokken lnm le
gers door de Lippe-vallei in het Teuto
burgerwoud. Daar zagen zij de beenderen
Van de verslagen legioenen van Varus,
rouwklaagden over hen en richtten den
grafheuvel*, op. En daar, aan het eind van
den noodlottigen weg, vielen onze beslc
en dapperste mannen. Uw vader en uw
broers viel an in het gezicht onzer woning
©n eer zij vielen waren wij, die ze met hun
loven verdedigden, door onze eigen men
schen aan den vijand verraden.
Zij brengen goen krijgsgevangenen naar.
dezen zegetocht; slechts enkele, laaghar- -
tig gekochl© vrouwen en kinderen. Zag ik
niet zelf hun legioenen uit onz© bosschc®
terugkom en?
Wi] waren als gevangenen in het Ro« j
moinscho kamp aan den Rijn. Daar ge-j
rankte het geheole kamp in verwarring
door goruchten van de nederlaag d.T le-Y
gioonen. „Een andore slachting vaa Va-
rus!" riepen ze. „Weer eer leger in dc
diepten van hot Teutoburgerwoud very
zwolgen!" j
Ze achtten zich niet veilig ach er huni
verschansingen, ofschoon de Rijn
schen lion en ons volk stroomde. Zo eisch-;
tem dat do brug zou afgebroken wordon£
opdat da overwinnende Germanen n'r1*-
met de vluchtelingen iu het logor dringi
zouden.
Heb hart. van menige Germaansche ge
vangene klopte dien dag luide van hoopr
Wie der onzen zonden we nog dien avone
wederzien? Maar goen wederzien wach.
ons.
(Wordt vervolgd.)
