Tweede BSad.
Vrijdag 21 April 1922
t| DE EERSTE KAMER OVER DE
GRONDWETSHERZIENING.
Minister De Vries.
Blijkens het Voorloopig Verslag is bij
.3 bespreking van de vraag hoe hot Ka-
«net in het ten einde spoedend vierjarig
jjdperk zijn taak heeft vervuld, van ver
skillende zijden warm© hulde aan het
ïmeterie gebracht.
Ook leden, die met dezen lof instemmen
sympathiek tegenover het Kabinet
liaan, hebben de wijze betreurd, waarop
[mister De Vries bij de reoonatruetde is
gelaten'' en zij achten het niet weer op'
>don van dezen bewindsman in het ge
ïnstrueerd Kabinet, ongemotiveerd.
Dure Ministers.
Vele leden meen en, 'dait verschillende
mistere, in het bijzonder die van Qnder-
ij? en die van Arbeid, al te zeer tot kost-
,re ma afregelen overgaan, zonder voor-
;ennis en goedkeuring van hun aanbtge-
•t van Financiën. Meer dan ooit moet
stelling in 't Kabinet versterkt wor-
De Partijen.
Nu dc verkiezingen voor de dei#" staan,
rensohen enkelen de vraag onder de oogen
zien, of de togen woo rdigc partij vor-
hg moet blijven bestaan.
De antithese vormt geen band meer van
Toldoende sterkte om oen regeringsmeer
derheid samen te binden en nienwe regee-
ringen, op den grondslag gevormd, zullen
machteloos zijn door innerlijke tegensted-
Ëngen.
Deze inzichten hebben gedeeltelijk bij
val gevonden en veel b e 8 t r ij-
Bing.
Ook andere leden meenon, dat de regee-
ring te zeer conservatief-militaristisch
Was, dat de invloed van da© partijen, wel-
3c© de militaire tritgaven opdreven, te over
wegend was, zoodat de Koomsch-Katho-
Jioke Staatspartij wel mede moest gaan,
waarschijnlijk tegen den zin van een aan
merkelijk deel van die fractie.
Daartegenover is aangevoerd, dat ia
fclke partij, waar vrije meeningsuiting
Wordt toegestaan, als in de R.-K., de ver-
■oliiUen over doelen van het beleid naar
ivoren zullen komen, maar dat boven die
verschillen de beginselen van hooger orde
«o partij en ook de andere partijen van
recht vast samenhouden. Men meent dan
ook, dat het met de coalitie ter rechter
zij do wel niet spaak zal loopen. Het we
derzijds zich getroosten van eenige opof
feringen" kan geen reden tot- een breuk
Jfcijn.
De hoop ia uitgesproken, dat de to lang
/vertraagd© inwerkingtreding van de Ziek
teverzekering spoedig zou plaats vinden.
Het tekort
De raming van hot tekort op 48 millioen
is volgens sommige leden optimistisch.
Bij de Rijksinkometenbelaeting zullen do
gevolgen van den slechten gang der bedrij
ven voornamelijk eerst heb volgend jaar in
Verminderde opbrengst tot uiting ko
men maar vele andere middelen zullen
reeds dit belastingjaar belangrijk minder
opbrengen.
Onze zorgwekkende financiën.
Men acht den toestand onzer financiën
'uiterst zorgwekkend. Algemeen is men
Van oordeel, dat alleen zeer krachtige en
Spoedig ingevoerde bezumiginemaatregeleiu
Een finaneieele ineenstorting zullen kun
nen voorkomen Ook thans, nat de regee-
riug herhaaldelijk verklaart, dat strenge
bezuiniging dringend noodig is, blijkt nog
weinig, dat zij in staat is haar goedo voor
nemens in krachtige daden om te zetten.
Van den Minister van Financiën hadden
■ominigen in dat opzicht aanvankelijk
goede verwachtigen, maar zij kannen de
Vrees niet onderdrukken, gezien de' resul-
ftabeai tot heden, dat het hem niet zal ge
lukken zijn moeilijke taak tot een goed
Hinde te brengen.
Bezuiniging.
De gevoelens loopen uiteen omtrent het
gebied, waarop bezuiniging moet wor
den aangebracht. Vele leden meeneai, dat
He bezuiniging zich ook tot de vitale
Staatsbelangen moet uitstrekken en de
Vraag moet gesteld worden of de maatre
gelen in de laatste jaren ingevoeld, niet
een te zwaren last op de valide Neder
landers leggen. Van andere zijde is er
kend, dat de financieel© toestand slecht is,
doch, meent men, dat het niet aangaat- ais
vaststaande aan be nemen, dat het land
doodarm is, daar het volkskapitaal van
1914 tot 1921 is gestegein van 7680 milHoea
gulden tot 13.589 millioen. Bezuiniging
mag niet uitsluitend worden toegepast-op
de uitgaven, ten gevolge van sociale
maatregelen, maar behoort allereerst- op
improductieve uitgaven, waartoe volgens
deze leden de militaire zijn te rangschik
ken, te worden aangewend.
Op den in 1918 betreden weg behoort
te worden voortgegaan en in geen geval
een stap terug gedaan.
Al heeft de 8-urendag niet die gunstige
gevolgen voor de productie gehad, die ve
len er van hoopten, men zal verkeerd doen
dit geheel te schuiven op dezen maatre
gel. Veel meer zal men de oorzaak moe
ten zoeken in de algemeen© demoralisatie,
gevolg van den oorlog.
Volgens deze leden is verzet tegen de
militaire uitgaven zoowel op moreele als
op financae-ele gronden noodig.
Vrees voor ondergang en barbarisme.
Bij de uitzetting der staatsbemoeiing
worden gehouden met het sclioone doel,
maar ook met de vraag of dit alles te be
talen is. Wanneer do Staat zijn uitgaven
zoo uitzet, dat hij het vermogen van de
particulieren zoodanig moet aantasten,
dat geen sparen, geen kapitaal-vorming
meer mogelijk is,dan gaat het gansche
volk in zijn geheel den ondergang tege
moet.
De S. D. A. P. heeft nooit nagegaan of
do resultaten van alle staatsbemoeiing
wel in evenredigheid zijn. met het daar
voor uitgegeven geld.
Een omverwerping der maatschappe
lijke orde in Europa zou de tegenwoor
dige beschaving trouwens niet- alleen ver
loren doen gaan, maar Europa tot barba
risme brengen en Amerika waar het, wel
licht- mede wegens het ontbreken van een
machtige socialistische partij, zeer goed
gaat, haar plaats te doen innemen.
Heel hard werken.
Men is van gevoelen, dat, meer dan het
vraagstuk van de geboorte eener nieuwe
maatschappij, aan de orde is de vraag
wat gedaan moet worden, en dan is naar
veler meening liet eenige middel om weer
tot een geregelde orde van zaken terug
te keeron, om zeer hard te werken, en
daardoor zeer veel en goedkoop te produ
ce ©ren.
Geen ontwapening
Dat op d© militaire uitgaven moet wor
den bezuinigd, omdat zij tot de improduc
tieve behooren, is bestreden. Van ontwa
pening kan geen sprake zijn. Engeland zou
niet kunnen dulden, dat wij onze havens
onb©schermt lieten. Als men ons aanrandt
zullen wij van ons afslaan; overigens ma
ken wij het niemand lastig.
Sómmige leden verwonderen zich er
over, dat de S. D. A. P. allen bezuini
ging wenscht ep het gebied onzer defen
sie. Bezijden de waarheid is de bewering,
dat de militaire uitgaven het grootste deel
van het butget vormen.
Eenige leden zijn bereid mede te wer
ken tot beperking ook van deze uitgaven,
mits andere partijen ook van haar eischen
laten vallen, waarbij zij in het bijzonder
noemden die aangaande d^ uitvoering van
de Arbeidswet.
De ambtenaren.
Het rapport der Bezuinigingseommiasie
en de metledeelingen van den Minister van
Financiën bij gelegenheid van de behan
deling van de Pensioenwetten hebben in
ruimen kring de aandacht gevestigd op de
ontzaglijke lasten die de salarissen en
pensioenen van het snel aangroeiend amb
tenaronkorpe op het staatsbudget leggen.
Het heeft vele leden onaangenaam ge
troffen, dat eerst na krachtigen aandrang
van do Tweede Kamer der regeering do
toezegging is ontlokt tot medewerking
om de aanstelling van nieuwe ambtena
ren zooveel mogelijk t© beperken.
Ook de traktementen ©n pensioenen be
boeren een vermindering te ondergaan.
Woningbouw.
Ten 'aanzien van den woningbouw be
hoort zuinigheid betracht te worden. An
dere leden oordeelon, dat do regeering te
ver gaat in de beperking van het verke
nen van bijdragen.
Algemeen is men het er over eene, dat
.geleidelijk moet worden gestreefd naar
het zooveel mogelijk evenwicht brengen
tussohen bouwkosten en huren. 1
Te dezen aanzien wesnsöhen andere le
den geen zuinigheid zoolang de levens
middelen niet verder in prijs dalen.
Algemeen is echter het gevoelen, dat
Sociale Beschouwingen.
Een Jaarverslag. Klassenhaat.
•ll L Macht hoven recht. Christelij
ke vakorganisatie. Terrorisme.
Wij ontvingen heb jaarverslag van den
Leid-schen Beshuurdersborid en het Bureau
(Voor Arbeidsrecht over het jaar 1921.
Waar men zoo vriendelijk was ons dit
(verslag^ toe te zenden, willen wij naar
aanleiding daarvan gaarne enkele opmer
kingen maken, temeer, omdat hierin enke
le passages voorkomen, die ook voor „onze
menschen" niet geheel zonder beteekonis
zijn.
Geconstateerd wordt- allereerst dat de
economische omstandigheden met volle
zwaarte op de arbeidersbeweging druk
ken.
Een opmerking die ongetwijfeld juist is.
Er is een korten tijd geweest dat de vak-
vcrecnigingon het zoo ongeveer voor het
Zeggen hadden. Wie prodiuceerde verdien
de. De prijs was een tijdlang bijzaak. On
der die omstandigheden was het voor de
patroons hoofdzaak dat zij ongestoord kon
Wen doorwerken dat er geen stagnatie
kwam in het bedrijf, ook al moest dan
Ran loon en een hooger bedrag worden uit
gegeven, dan men op zichzelf wel wensche-
lijk vond.
Maar toen kwam na he»t beëindigen van
Jden oorlog dc reactie en tegelijkertijd ver
minderde ook de invloed van de vakbewo-
Bpg. De tijd dat zoo ongeveer elk conflict
ft>od»gde ia het «oordeel der arbeiden
was voorbij, en tegelijkertijd en in ver
bami daarmede begon ook de teruggang
ram de vakbeweging.
Een bewijs dat er nog heel veel arbei
ders zijn, die voor do vakorganisatie op
zichzelf weinig gevoelen maar die alleen
meeloopen voorzoover en zoolang tastbare
resultaten zijn to verkrijgen.
Dit geldt voor de vakbeweging in het
algemeen Maar het geldt ook en niet iu
de laatste plaats van de „moderne'' vak
organisaties, waaruit volgt, dat men in
die kringen wel gaarne spreekt van dc
„bewuste" arbeiders, maar dat er toch
nog heel wat moet gebeuren eer die be
wustwording een feit is.
Een ander punt dat bij de lezing van
dit verslag de aandacht trekt is de k 1 a s
n h a a t die daaruit spreekt. Alles
wordt van uit dat oogpunt, beschouwd.
Bij de bespreking ion het feit dat cr
thans tal van pogingen worden gedaan om
tot loonsverlaging te komen, wordt geen
aandacht geschonken aan de slechte eco
nomische omstandigheden, geen enkele po
ging wordt gedaan om de aangesloten le
den oog te doen krijgen voor do werkelijk
heid.
Mon spreekt alleen van „de talrijke aan
slagen in deze tijden door de reactie op
do loonen on don arbeidstijd, alsook op de
•andere verkregen sociale rechten der ar
beiders."
De girootc voormannen mogen er dan
met nadruk op wijzen dat. het sociaal
weuBchelijkc vooral an deze dagen vaak be-
geon ambtenaar, die niet beslist noodzake
lijk is, moet worden behotiden.
Onderwijs.
Eenige leden zijn van oordeel, dat op
het gebied van het hooger onderwijs heel
wat kan worden uitgespaard.
Zeer vele leden dringen aan op belang
rijke vermindering van de eischen, aam dc
schoolgebouwen gesteld.
KERK EN SCHOOL
NED. EERY. KERK.
Drietal. To Leimuidoa: H. Haselager to
OoeteTond. (Fr.; J. Kijne te Zevenhuizen en
Th. M. Loran to De Lier.
Beroepen. To Leirauiden: H. Haselager to
Oostorcnd (Fr.); to Ede (G.): P. Kuylman te
Houten.
Aangenomen. Naar NieuwlandP. V.
van Stein Callenfols te Duasen.
Bedankt. Voor Arnomuiden: J. C. C. Tril-
laard te Zwijndrecht.
GEREF. KERKEN.
Tweetal. Te Nieuw-Dordrecht: 0. Boers-:
ma to Koudum en H. Hangelbroek te Wirdum;
to Hallum: S. W. Bos te Dokkum on F. W.
Goerds te Scliarnegoutum.
Beroepen. To 's-GravemoerP. A. Zeil-
etra to Nieuwveen; to Oostwold (Oldambt): 8.
van Dijken to Zwooloo.
Aangenomen. Naar Musselkanaal: G.
Wiersma te Wetsinge-Sauwerd.
Bedankt. Voor Wondeend: W. J. J, ,Vel-
dors to Rottevallo, -
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen. Te ZutphcnJ. D. Barth to
Werkendam.
GEREF. GEMEENTEN.
B o r o 6' p o n. To Moercapelle: W. den Hengst
to Leiden.
Beroepbaar.
Do hoer M. E. van der Veen, casd. tot den
H. Dienst, te Leiden, stelt zich in de Ned. Herv.
Kerk beroepbaar.
Predikantsvacatnres.
In de Classis Deventer der Geref. Kerken is
in eenige maanden tijds hst aantal vacatures
van 9 gedaald op 5. De Classis telt 16 Kerken.
Achtereenvolgens verkregen Wierden, Hengelo,
Dolden en Almelo weer oen eigen predikant. De
pogingen daartoe aangewend door Glanerbrug,
Kijsson en Wijhe, mochten nog niet 6lagen.
Buitengewoon onderwijs.
Dezer dagen vergaderde do- Vereeniging van
Onderwijzers en Artsen, werkzaam aan inrich
tingen voor onderwijs, aan achterlijk© en ze-*
ruwzwakko kinderen te- Rotterdam. De vereo li
ging tolt thans 205 leden.
Het voorstel van het hoofdbestuur ovor te
gaan tot naamsverandering van do verooniging,
werd na uitvoerige discussie' verworpen.
Aangenomen werd dit voorstel om in 1923 zo»
mogelijk een tentoonstelling to*organisoeren van
leermiddelen, betrekking hebbend© op het bui-
tsngowoon onderwijs in zijn geboelon omvang.
Do volgende algenieene vergadering zal in ver-»
band hiormedo to 's-Gravenhago worden golou-
den.
De aftredende leden van hot bestuur werden
herkozen, oven als de aftredend© redacteuren van
het tijdschrift. Hot hoofdbestuur bestaat voor
1922—1923 uit de volgende loden: P. H. Schrein
der, Don Haag; dr. D. Herderschee, 'Amsterdam
W. P. Blokpocl. Don Haag; J. J. Edena, Ams
sterdam; C. Wagomaker, Utrecht.
Diploma Chr. Volksonderwijs.
Voer het diploma van Christel, volksonder
wijs zijn geslaagd te Utrecht op 19 April 1922:
Moj. M. y. Faure, van Zwolle, on do hoeren J.
Couperus van Banrn, P. Bootsma t© Enkhuizen,
I. do Boor van Apeldoorn en C. D. van Ginkel
»'an Amsterdam. Afgewezen 2 eandidaxen en 2
niet opgekomen, waarvan 1 wegens ziekte.
Examens hofdonderwijzer (es.)
De Minister van Ond. enz. herinnert in de
„St.-Ct.", belanghebbenden aan de volgende
bepaling, voorkomer.de in de „Voorwaarden",
waaronder rijkssubsidie zal kunnen worden ver->
kond ion behoeve van cureusson tot opleiding
van hoofdonderwijzers essen)
Besturen van cursussen welke voor oon be
paald cursusjaar voor de toekenning van rijks
subsidie in aanmerking wcnschen (o komen, be-
hooren daarvan te „doen blijken door een tot «Ie
Koningin t© richten verzoek ,dat niet op geze
geld papier behoeft te worden geschreven en dat
moet worden ingozonden in de maand Mei van
het kalenderjaar, waarin dat cursusjaar aanvangt
Hoofdei.' aan Christelijke scholen.
In oen Woensdag te Utrecht gehouden ver-
porlot is door liet eoorwmiisch mogelijke,
de leiders van don Besturenbond hebben
daarvan niets gehoord of zij doen „alsof"
en gaan voort met de voorstellinig te wek
ken alsof de pogingen tot loens verlaging
«alleen een gevolg zijn van de reactionaire
neigingen van de werkgevers.
In dit verband past ook volkomen de
bedreiging in het slotwoord waar het
heet„Den werkgevers zij het gezegd, als
de omstandigheden zich meer ten onzen
gunst© wijzigen, ais deze depressie voor
bij is, dan zullen wij deze dagen geden
ken en met rente op rente terughalen,
wat wij nu tijdelijk moeten afstaan.
Zoo wordt de klassenstrijd gepredikt.
Men plaatst zich op precies hetzelfde
standpunt waarop men eerst de patroons
heeft gestold en van wie men veronder
stelt, dat zij van de arbeiders halen wat
er slechts te halen valt. Zóó, dus leer aart
men, moeten ook de arbeiders doen. Niet
vragen wat recht is en billijk, maar eon
macht vormen en van die macht gebruik
maken om de tegenpartij neer te slaan.
Onbedoeld vormt zoo dit simpele ier-
alag nog weer een waarsohuwing tegen de
moderne arbeidersbeweging.
In de practi/k is er nu eenmaal - veel
strijd. Al te veel en al te lang heeft in
het sociale leven hot recht van den sterk
ste gcgoldeai. Door de patroons in het
algemeen is op dit gebied zwaar gezon
digd.
Van de afhankelijkheid der arbeiders is
nwnigcMWMl op droeve wijn© misbruik g<j-
g adoring van d© organisatie van hoofden aan
christelijke scholon is besloten tot oprichting
van een Unie van hoofden aan .christelijk©
scholen.
Deze organisatie zal staan op denzolfden
grondslag als de Unio van christelijke onderwip
zors en onderwijzeressen in éfedcrland. Zij stelt
zich ten doel de behartiging van de belangen
der hoofden in do richting van democratiseering
der schoolverhondingon, zooals dit tot uiting
komt in het streven van de Unie van christelijke
onderwijzers.
Ter bereiking van dit dool zal getracht wor
den, oen nauw federatief verband te leggen tus-
schen beid© organisaties. Het hoofdbestuur van
do Unie van christelijke onderwijzers staat zoor
sympathiek tegenover d© nieuwe organisatie.
In do Pinksterweek zal op nader to bepalen
plaats en datum een vergadering belegd worden
tot vaststelling van statuten, werkprogram, enz.
cn ter verkiezing van een definitief bestuur.
De sfeer van do Sehool.
J. (de heer N. W. d© Jet, van Winterswijk?)
schrijft in het „Oudërblad" dat hij voor zijn
omgeving redigeert, als volgt:
2 X2 =4. Waar of niet waar?
Zoo vroeg zoo beweerd© iemand, die
't nu eens duidelijk wilde maken, dat 't per slot
van rekoning er niet op aan komt, welke school
onze kinderen bezoeken.
2X2=4. Dat looren ze zoo goed op de
eone school als op do andere. Dat is op de eene
school ei^en waar als op de andere. Of die school
nu Openbaar heet of Christelijk.
Daar valt niets tegon te zoggen.
Maar waar wel wat tegen valt tc zeggen, dat
is tegen de voortgezette redeneoring, die som
migen cr op na houden.
Van dat 2X2=4 komon ze tot den .om
vang .van het geheel© rekenonderwijs.
En van dat rekenonderwijs etappen z© over
naar het leesonderwijs enniet waar, 'n aa
in de Oponbare School is evengoed 'n aa in de
Christelijk© Schoolen 'n goede leestoon in
de Openbaro School is procie© zoo goed als een
good© leestoon in d© Christelijke School.
Van het leesonderwijs wordt heel gemakke
lijk oen eprongotjo gemaakt naar 't onderwijs
in de Aardrijkskunde on Vadcrlandsche geschie
denis.
En ia 't na niet waar, dat in de Openbare
school Amsterdam oven zoo goed circa 600.000
inwoners telt als in de Christelijke School on
dat 195 in de Oponb. School even zoo good het
revolutiejaar is als in de Christelijke School?
Alleen ziet u. dat Bijbelsch onderwijs, dat
maakt het vorschil.
Maar dat ia immors te ondervangen.
De Onderwijswot laat immors too, dat ook op
gezetto uren in de Openbare School godsdienst
onderwijs wordt gegoven?
Zoo wordt geredeneerd.
Zegt men nu zulkon menschen, dat liet onder
wijs in zijn gehoel in een Godsdienstige richting
gaat, dan begint de wind uit een andoren hoek
to waaien.
Dan heet hot, dat do Christelijke School zich
maar bezig houdt mot hot opdringen van on
begrepen en onvorteerbaro dogma's. Dan vormt
do Christelijk© school met al zijn gedoe een
voizerendom, dat overladen on overvoerd van al
die Bijbelsche bravigheden in vormendienst op
gaat on hot fijn ideale van 'n waro godsvrucht
niet smaakt.
Ofen dat vinden zo dan prijzenswaar
dig de overladen© ontworstelt zich aan al
die onbegrepon on zwaarwichtige godsdienstigo
ideeën en liij gaat ademen in do vrije frissche
lucht van do vrijzinnigheid.
Dan is hij er!
Er ware over dat alles heel wat te zeggon.
Alleen dit zij hier genoeg:
De Christelijke Schoei heeft behalve haar
Bijbelsche Geschiedenis haar Zendings- on
Kerkgeschiedenis ook nog wat anders, dat haar
tot Christelijke School stempelt.
De Christelijko School hoeft bchalvo haar
Christelijk leesboek, behalve haar eigen be
schouwing van de Geschiedenis van ons vader
land. van do Aardrijkskunde, van de natuur
kundig vakkon, z© heeft behalve haar eigen
Christelijk lied ook nog wat anders, dat haar
kenmerkend van d© Oponbaro School onder
scheidt.
Dat is do sl&er van do School.
Dat is do man, dat is de vrouw, die onder
wijst. dat is de richting waarin en 't richt
snoer, waarlangs alle onderwijs loopt.
Ook bij dat 2X2=4. Ook bij 't rokon-
onderwijs.
'fc Ia do gehoolo atmosfeer, waarin in do
Christelijko School wordt geademd.
't Is de overtuiging, dat alle goed werk niot
afhangt van hot kunnen en willen van don
menscli, maar van God.
't Is de overtuiging, dat alle onvolmaakt
heid, alle overtreding, allo gebrek en alle te
kortkoming niot maar door den menscli kan wor
den weggedoezeld, maar dat dit allen, ^rooten
on kloinon schuldig doet staan tegenover eea
Heiligen God.
't Ia hot vaat© geloof, dat weet, hoe ©1!© over*
treding, van grootoa cn kleinen, alleen rorzoo*
nond kou gedragen worden door Jezus, do Zoon.
Gods, Di© eiken zondaar Zijn rijk Evangelie
biedt on aangaand© d© kleinen zegt: „Laat d®
kinderen tot Mij komen en verhindert ze niet.*
Elke school haar sfeer.
Die alles doordringt.
En nu bopale do ouder in welke sfeer hij zijn
kind ook in do schooljaren wenscht te doen op
groeien; in welke 6feer hij het do noodige ken»
nis voor hot maatschappelijk leven wil doen vew
garen. t
Hij kieze hot een. of hij kiezo het ander. -jj<
Do verantwoording ligt bij hom.
DE GRONDWETSHERZIENING.
Zooals wij gisteren reods meedeelden
word do stemming ovor do verschillende
wetsontwerpen tot horzining van do
Grondwet, Hoofdstuk III met 24 tegon 21
stemmon verworpen.
Tegen stemden de Katholieken
Gilissen, Reekers, van Loon, Verheyen,
van Swaay, van Basten Batenburg, Smita
van Voorst tot Voorst, van der Lande,
Blomjous, van der Doo6 de Willebois, en
Artz; de Christelijk Historischen de Vee
van Stoenwijk, de Gijselaar, van dot
Hoeven, van Wassenaar van Catwijckj
de Anti-Revolutionairen Franeeen, d'Ao-
male van Hardenbroek, van dor Berg,
Idonburg. de Waal Malefijt, BeelaerdtB
van Blokland, de Liberalen Fokker, van
dor Feltz. Tegen stemden 22 leden vat
rechte en 2 van links.
Voor stomden: de Katholieken Wit»
tert van Hoogland, Bosch van Amelia-
weerd, van Lanschot, Janssen, Haffraane*
van der Maesen de Sombreff, de Anti-Re
volutionairen Diepenhorst en Anema, de
Liberalen de Boer, van Nierop, Do je»,
van Weideren Rengjors, van Holton tot
Echt, Bergema cn Smoenge, de Vrijx,
Dem. van Embden en Slingenberg, do Soc.
Democraten Henri Polak. Vliegen, Men-
dok on Mevr. PothuisSmit. Voos
stemden dus 8 leden van rechts en 13 van
links. Afwezig waren do liberalen Geert-
eema, Kraus en Cromer, de Soc. Dem. van
Kol en de ant-rev. Lucasse.
Nadat Hoofdstuk III was verworpen,
verzocht minister Ruys de Beerenbrouck
de stemming over Hoofdstuk IV en de ad-
ditioneele artikelen aan to houden, op
dat de regeer in g rich zal kunnen bera
den, wat haar te doen staat.
Aldus word besloten.
Hoofdstuk V (Van de Justitie) werd
met algemeeno stemmen aangenomen.
Hoofdstuk VII (Van do Financiën)
werd met algemeene stemmen aangeno
men.
Hoofdstuk VIII (Van de defensie) word
met algemeene stommen aangenomen.
Hoofdstuk IX (Van den Waterstaat)
werd met 42 tegon 3 stemmen aangeno
men.
Hoofdstuk XI (V an voranderingen)
word met algemeene stemmen aangeno
men.
Door de verwerping van hoofdstuk III
heeft de Eerste Kamer de volgende pun
ten verworpen;
lo de opneming in do Grondwet van
het vrouwenkiesrecht voor de Staten-Ge-
neraal,
2e de samenstelling dor Eerste Kam or
volgen.? het. ovenredig kiesrecht,
3e do strengere bepaling om minder-
waardigo personen uit het parlement te
weren.
4o. de verhooglng van do schadeloos
stelling voor <lo loden dor Tweede Kamer
tot f5000;
5e. do vorhooging van do schadeloos
stelling voor den voorzitter der Tweede
Kamer tot f 10.000;
6o. do verhoogiiig van liet pensioen
voor de loden dor Twecdo Kamer;
7e. het pensioen voor weduwen cn woe-
zen van lodon dor Tweede Earner;
8e. de verkorting van don zittingsduur
dei* Eerste Kamer van 9 op 4 jaar;
9o. hot gelijkt iidig aftreden van de lo
don dor Eeroio Kamer;
lOo. liet. recht voor do ministers, om
zich in de Staten-Genoraal door ambtena
ren te doen bijstaan;
llo. het opnemen van do parlementaire
onschendbaarheid voor ministers cn hun
ambtenaren;
12e. de mogolijkheid van twccjaarlijk-
Bcho begroot in gen.
maakt, waarbij do liberale politiek die
van geen ingrijpen der overheid ter, be
scherming van het zwakke wilcle weten V
overige deed.
Maair toch, de strijd tel het bittere ein
de kan niet zijn het ideaal van den 'Ohm-
ten. Vrede door rookt, dat moet onze leus
zijn. Ook de be drijf» vrede. Maar hot is
duidelijk dat d<ie vrede niet gemakkelijk
zal worden bereikt, zoolang de modertio
vakorganisatie©, die nog altijd een zeer
groeten invloed hebben, zich den maat-
sciba-ppelijken oorlog ten doel stellen.
Ia verband daarmede volt liet ook te
betreuren dat de moderne vakorganisatie
in een stad als Leiden zooveel sterker is
dan do Christelijko vakorganisaties.
Volgens een etantjo in bovengenoemd
verslag opgenomen zou het aantal leden
van organisaties waaraan een workloozcn-
kas is verbonden op 31 Dec. 19-21 als volgt
zijn
L. Beet. Bond ?047
Chr. Beat. Bond 1360
R.-K. Volksbond 1006
Neutr. Best. Bond 397
IM. Arb. Secretariaat 295
Wanneer men aldus het verslag bij
deze cijfers nog in aanmerking neemt dat
in deze cijfers mot. rijn begrepen, de leden
tallen van Ambtenaren-, Gemeentewerk
lieden- ©n Spoorwegorganisaties dor ver
schillende vakcenitiraien, en men wee>t dnt
deze groepen overwegend modern georga
niseerd zijn, dan kan veilig de conclusie
worden getrokken dat van heb aantal ge-
organiseerden in Leiden beduidend meet
dan 50 j»Gb. modem georganiseerd zijrp
f Wij kunnen miot beoordedeu of deze
cijfers juist zijn, maar indien dat wel liet
geval is, dan ligt hior zeker een ernstige
aanklacht en verdient ernstige overweging
do vraag welke middelen kannen worden
•aangewend om onze Christelijke organi
saties den invloed te verzekeren waarop
zij recht, hebben.
Hierbij kan dadelijk worden toegegeven,
dat de moderne Besturenbond over mee*
propagandamiddelen besohikt, Üan d«
Christelijke organisaties.
Uit dit verslag blijkt toch weor op-
nieuw, hoe nu letterlijk alles is aangegre
pen om de arbeiders in „beweging'' te bron
gen en te houden. Dat in dit verband nog
mot zeker© voldoening gewaagd wordt
van de schandelijk© beliandeling van het
raadslid Kuivcnhovcn, die, omdat hij den
moed had niet naar do pijpen der roods
heeren te willen dansen „gehuldigd" werd^
zooals hot in het verslag heet, kan niot
anders dan verwondering wekken.
Hc.t moge waar zijn, dat de roodc vak-'
organisaties zich alleen kfmnen handha
ven door altijd marfr meer agitatie te wek-
kcn. da*t een schandelijk terrorisme ala
hier aan den dag kwnm en waarover fat
soenlijke morvsöhou zich behoorden to
.schamen, nog wordt verheerlijkt, zal ze
ken het. respect voor dc leiding van dea
Besturenbond root -verhoogw.