BINNENLAND.
buitenland:
Gemeentelijke Aankondigingen.
Gemeentelijke Vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
tennis van de ingezetenen dat moTgea
(Vrijdag) aan de gemeen tel ij kc Visch-
winkels (Yischmadrt en Stadshulpwerf)
verkrijgbaar ia SCHELVISCH ti ƒ0.23,
SCHOL h f 0.28, GROOTE SCHOL a
0.44, KABELJAUW h f 0.40, TARBOT
k 0.50 en TONG 0.80 per pond.
De Burgemeester voornoemd,
N. O. DE GIJSELA AR.
Leiden, 22 December 1921.
GEBOUW VOOR BIJZONDER ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat de Raad der
gemeente ioi zijne op den 19en December 1921
gehouden vergadering, in verband met bet ver-
toek van de Eerste Lcidscihe Schoolvereeniging
om gelden beschikbaar te stellen voor den
bouw van een schoolgebouw voor gewoon la
ger onderwijs op een terrein, gelegen aan de
Cronesteinkade, besloten heeft do openbare
school aan het Plantsoen gc-heel of voor een
deel ter beschikking der genoemde vereeniging
te stellen.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
leiden, 22 December 1921.
B. en W. van .Leiden brengen ter algemeene
kennis, dat door J. G. van Nieuwenhuijzen,
wonende te Leiden, een verzoekschrift is inge
diend om verlof tot den verkoop van uilslui
tend alcoholvrijen drank, voor gebruik" ter
plaatse van verkoop, in perceel Levendaal 14.
f!'■bm*.
DONDERDAG, 22 December. Leiden.
Comm. v. Stad* Evangelisatie der Geref.
Kerk. Kerstfeestviering Zondagschool.
Gebouw „Prediker". Aanvang 5Vt uur.
Apotheken die tot en mot Zondag op Maan
dagnacht eiken nacht en des Zondags geopend
rijn:
P. Du Ooix, Rapenburg 9 Tel. 807
JJerdingh Blanken. Hoogewocncl 171.
De nood in de vcenstreken.
Do commissaris der Koningin in Drente,
Bte. J. T. Linthorst Homan is voornemens
op te richten een provinciaal comité, los
van de politieke partijen, tot leniging van
den nood in do veenstreken.
Pest op Java.
Blijkens een uit. Ned. Indie ontvangen
telegram bedroeg het aantal pest gevallen
op Java gedurende de maand November
j.l. in Blitar 10, Pasocroean 2, Soerabaja
11 Modjokerto 1, Soerakarta 14, Klaten 55
Bojolali 361, Magelang 633, Temanggoeng
Wonosoho 39, Salatiga 243, Kendal 13,
Pekalongan 3, alle met doodelijken afloop.
Stopzetting premiébonw.
Naar het „Vad." vernoemt, heeft minis
ter Aalberse besloten, do verstrekking van
rijkspremie voor middenstandsbouw in de
4 groote stolen te staken en om aan dit
besluit zelfs terugwerkende kracht te ge
ven. Menigo bouwer, die reeds veel geld
uitgaf voor plannen en die plannen aan
vankelijk zag goedgekeurd, wordt door dit
besluit alleronaangenaamst getroffen.. Men
wil dan ook den Minister trachten te be
wegen, dat in ieder geval geen terugwer
kende kracht aan het besluit wordt go-
geven.
Uitvoering der Arbeidswet.
Do Kamer van Koophandel en Fabrie
ken te Leeuwarden, heeft bii den minister
van Arbeid aangedrongen op een zooda
nige inrichting en toepassing van de Ar
beidswet en hare uitvoeringsmaatregelen,
dat de soepele gang van het industrieele
raderwerk zoo weinig mogelijk worde ge
stoord on de Nederlandsche industrie in
staat bliivo haren buïtenlandsche concur
renten het hoofd t.e bieden. Het is de vaste
overtuiging van do Kamer van Koophan
del. dat. het zeer gewenscht. is. dat de mi
nister hieraan, torwillo van de populariteit
der wetgeving en do rust in do industrieele
wereld, znn büzOndere en voortdurende
aandacht blijft wiiden.
Tijdelijke inspecteurs.
Naar b«t „Hhd." meldt, hoeft de minis
ter van Financien bepaald, dat. do tijde-
lïiko inspecteurs, thans nog werkzaam op
velo inspecties der belastingen, in den
loop van bet volgende jaar, en in ieder
geval op 31 Do\ 1922. ontslagen zullen
worden. Ook het. aantal hulokommiezen
zal binnenkort, belangrük worden inge
krompen in dien zin. dat de pos! en, welke
niet nood-'eVcljikerwiizo moeten bliiven be
staan met het oog op to koeren grensfrau-
de, geheel zullen worden opgeheven.
Het tekort op cfe Spoorwegerr.
On een gisteren gehouden conferentie
tusschen do directie der spoorwegen on de
vertegenwoordigers van organisaties van
spoorwegpersoneel zijn de voorstellen uit
voerig besproken. De directie wens oh tc
baar eenmaal ingenomen standpunt niet
te wijzigen.
NederlandBelgië.
Do passage nopens de Ne dorian dsch—
Belgische betrekkingen, voorkomende in
<lo ministerieel© verklaring, die gistoron
in do Belgische Kamer werd voorgelezen,
ludit als volgt:
,.Uo verbetering van onze betrekkingen
met Nederland veroorlooft ons rekening te
houden met een hervatting van onze be
sprekingen met de Nederlandsche regeo-
ring betreffende herziening van hét ver
drag van 1839. België en Nederland vullen
elkaar op economisch gebied zeer geluk
kig aan en op vele punten zijn liunne
belangen solidair. De Belgische regeering
is er van overtuigd, dat het Kabinet in
den Haag eveneens door een geest van
verzoening bezield is; hot zal dan ook mak
keiijltzijn formule weten tevindenwaardoor
de betrekkingen tusschen beide landen de
finitief geregeld worden en die niet alleen
do veiligheid van het land waarborgen,
maar ook de volledige ontwikkeling van
onze belangen op liet gebied van nijver
heid en handel zal mogelijk maken".
Het vervalien van 'den portvrijdom.
Verzocht wordt de aandacht van belang
hebbenden er op te vestigen, dat, door het
vervallen van den portvrijdom, met ingang
van 1 Januari a.s. alle brieven, gericht aan
den directeur van het Weduwen- en Wee-
zenfonds voor Burgerlijke Ambtenaren, en
aan den directeur van het Pensioenfonds
voor de Gemeente-ambtenaren van post
zegels behooren te worden voorzien.
Toezending van kwitantiën met attesta
tion de vita kan aan eerstgenoemde admi
nistratie dus in het vervolg ook niet meer
portvrij plaats hebben.
Daar niet of onvoldoend gefrankeerde
brieven moeten worden geweigerd, wordt
belanghebbende 'aangeraden voor een goe
de frankeering zorg te dragen.
Dc Iersche Vrede.
Belangrijke onthullingen werden giste
ren gedaan in de heftige debatten van den
Dail Eireann, over de ratificatie van de
overeenkomst.
Tegen aller verwachting bleek namelijk,
dat er niet twee, maar drie meeningen zijn,
die in hot. Iersche parlement haar aan
hangers vinden.
De eerste groep verklaart zich voor de
ratificatie, do tweede is voor de verande
ringen,zooals de Valera die wil en de derde
bestaat -uit de onverzoenlijke republikei
nen.
Gisteren werd Do Valera weer door de
loden Misbroy en Mac Cartan op zeer hef
tige wijze aangevallen.
Het Iersche volk is door het getreuzel
van den Dail ten zeerste teleurgesteld. Het
ziet er dan ook niet naar uit of de beslis
sing nog voor Kerstmis vallen zal.
De Premiersconferentie.
Naar officieus uit Downingstreet wordt
medegedeeld hebben de besprekingen der
beide premiers tot nu toe nog geen bijzon
der voorspoedig verloop.
Lloyd George, die van plan was zijn
Kerstmis in Wales door te brengen, heeft
daarvan afgezien.
Gisteren hébben Lloyd Gc-orge en
Briand, in tegenwoordigheid van enkelen
hunner mede-ministers meermalen gecon
fereerd, docb resultaten zijn slechts to ver
wachten uit de onderhandelingen tusschen
de Fransche en Engelsche deskundigen.
Deze experts schijnen echter nog geen
oplosisner te zien.
Van Engelsche zijde is men echter van
dergelijke gecombineerde financicele com
missies, die sinds de laatste jaren zijn in
gesteld, beu. Frankrijk 'van zijn kant acht
nu den tijd gekomen om tot hardhandige
maatregelen over te gaan, welke volgens
Engelsche opinie echter averechts werken
Wanneer het kabinet van Dr. Wirth komt
te vallen, verergert men den ehac-tischen
toestand van Europa, zonder dat iemand
daarbij baat vindt.
Briand's positie is uiterst delicaat, voor
al in verband met hel aanzienlijk'- deficit
op het Franscbe budget, dat groo-endeels
op Duitschland's betalingen is gebaseerd.
E*e Conferentie tc Washington.
Voordat de conferentie in Washington
in verband met Kerstmis zal worden ver
daagd, verwacht men, dat de kwestie der
duikbooten in een openbare zitting zal
worden besproken. Zooals algemeen
bekend is, zou Briand het behoud van dit
wapen, dat beschouwd wordt als 'onmen-
sohelijk en onnoodig, wensclien.
Lord Lee, de eerste lord der Engelsche
admiraliteit, zal met argumenten aanko
men, dat de duikboot evenzeer een aanval
lend als verdedigend wapen is.
Tevens wordt medegedeeld, dat de be
sprekingen tusschen de Chineesche en Ja-
panscho delegaties nopens do kwestie van
den Sjantocng-spoorwcg op het doode
punt waren gekomen. Do geschilpunten
zullen nu eerst naar Tokio worden ver
wezen, voordat zij to Washington in be
handeling kunnen worden genomen. Het
meeningsverschil betreft hier do finan
cicele voorwaarden voor den terugkoop
van den spoorweg door China. Ook het
Japanschvoorstel nopens -de benoeming
van deskundigen voor do exploitatie van
dezen spoorweg na de teruggave daarvan
aan China, maakt con deel van het geschil
uit.
Droogte in Noord-Italië.
In Noord-Italië hcerscbl den laatsten
tijd een droogte, die zeer veel zorg en on
gerustheid wekt.
Terwijl er in het Zuiden veel regen is
gevallen, voornamelijk te Dari, waar vel
schillende huizen werden weggespoeld,
wijst in de noordelijke provincies nog
niets er op, dat het weer zal omslaan. In
Genua wordt het water thans verkocht
tegen 2 sh. per gallon en in Milaan zijn
door do autoriteiten krachtige maatrege
len getroffen qm het verbruik van clec-
trisch© energie te beperken. Milaan ver
toont thans 's avonds eenzelfde beeld als
tijdens den oorlog. Do beroemde Galleria
Vittorio Fmanuelc is bijna geheel in het
donker gehuld cn in do groote winkelza
ken. waar met het oog op Kerstmis veel
werk is gemaakt van de étalages, worden
deze door kaarsen verlicht.
Tegen do zedeloosheid.
Do schooljeugd van Neukölln voert, in
den laats!en tijd onder leiding dc-r autori
teiten en met medewerking van talrijke
jougd-orpr.nisatics en andere verccnigingen
een krachtige campagne tegen de zooge
naamde Sc hu iul-1 i teraluur.
Dezer dogen heeft deze prijzenwaardige
veldtocht zijn bekroning gevonden in de
plechtige verbranding van niet minder dan
40.000 Schund-romans op het Tempelhofer
Feld. Onnoodig te zeggon. dat een dorge-
lijk „vuurwerk" voor de Neuköllner jeugd
een bijzonder pretje was.
Onder toezicht van brandweerlieden was
er een geweldige brandstapel opgericht,
waarop de ongure geestesproducten den
verdienden vlammendood vonden.
De boeken werden als volgt ingezameld:
Dg schooljeugd werd uitgenoodigd om dc
verkeerde boeken, die zij in haar bezit had,
op do „Sainmclstello" van het raadhuis te
Neukölln in te leveren. Voor twee Sehund-
romans ontvingen de schoolkinderen dan
één goed boek, speciaal geschreven voor
de jeugd, terug.
Het succes was, zooals uit 't boven
staande blijkt, bijzonder verrassend.
Storm op Helgoland.
De jongste dagen heeft de storm op het
eiland Helgoland aanzienlijke schade aange
richt. De zeewering aan het N. strand, die de
voornaamste bescherming van het „Unterland"
vormt, werd zwaar beschadigd en gedeeltelijk
vernield. Groote stukken van het „Unterland"
werden weggeslagen. De schade wordt op meer
dan een móildoen geschat. Het stoomhootver-
keer met het vasteland is verbroken.
Ernstige gasontploffing te Remscheidt.
Uil Rerascheidt wordt gemeld, dat aldaar
Dinsdagavond om elf uur in een fabrieksge
bouw van de Glockenstaihlwerke een ontplof
fing heeft plaats gehad. In een kelder van dit
gebouw bevond zich een gasinstallatie. Doot
een lek in een der buizen is een hoeveelheid
gas ontsnapt, hetgeen de ontploffing veroor
zaakte. Na .dc ramp, waardoor het geheelo ge
bouw vernield word, vlogen de puinhoopen in
brand. Drie personen werden gedood Tn den
loop van den nacht slaagde de brandweer er
in, den brand te blu6schen. ,>TeI."
Een vloedgolf.
Uit Kiel wordt bericht, dat door een uit het
Zuid-Westen komenden stormvloed de straud-
muur, die dit jaar gebouwd werd, over een
lengte van 250 meier ondermijnd weTd.
Den afgeJoopen nacht stortte de muur in
over een lengte van 150 meter. De golven beu
ken tegen do fundamenten van de gebouwen,
welke in de nabijheid van het strand staan,
zoodat een grootere ramp onvermijdelijk schijn'
De bevolking staat hier machteloos tegenover
Het ten Noorden van het eiland Westerland
gelegen duin is eveneens door een vloedgolf
geteisterd en men vreest, dat hot geheele
eiland overstroomd zal worden.
Naar de „Chicago Tribune" meldt,
zal do sovjet-regeeving tegen 1 Februari
een consfituecrendo vergadering bijeen
roepen, waarin allo politieke partijen ver
tegenwoordige! zijn.
In de jongste gehouden zilting van den
Oostenrijkschen nationalen raad werd aan
gaande den staatstoeslag voor levensmid
delen bepaald, dat van 2 Januari af ieder
voor vet en meel den vollen prijs moet
betalen.
KERK EN SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Beroepen. Te Hoenderloo (toez.)M. C.
Slotemaker do Bruine, cand. t. d. H. D. ts
Utrecht-.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te LarenP. N. Kruyswijk to
Amersfoort; to Maasland: J. Visscher te Hij-
laard.
üs. L. van der Velde, f
Maandag'is op 93-jarigen leeftijd te Rotter
dam overleden Ds. Loendert van der Velde. Hij
werd 12 Augustas 1828 to Dirkeland geboren,
waar hij eeniw tijd winkelier is geweost. Op
40-jarigcn leeftijd, in 1868, werd hii te Rotter
dam predikant hij de Gorof. Gemeente oo-st. .n
de Korte Waranda, daarna aan de Slachthuis-
kade. In 1902 kreeg hij een beroerte cn heeft
sindsdien niet meer gepreekt. Das gedurende 34
jaar is hij predikant gowecet.
Chr. Geref. Onderwijzers
Naar do Rotterd. vernoemt, bestaan er plan
nen om lot den een of and"-"" vorm van orga-
nisatio to komen voor do Chr. Goref. Onder
wijzers en Onderwijzeressen. Niet, dat zij rich
wenschcn af to scheiden van bestaande Verccni
gingen. maar naar veler meening wordt- er in
't algemeen (soms onbedoeld) to wc?ri«r aan
dacht goschonken aan bet onderwijs voor do
kinderen dor Chr. Gcrclormcordnn do veelal
eigenaardige positie van genoemde Onderwijzers
en Ondorw ijzer essen.
Om hierin verandering te brengen wordt er
door ccn bescheiden actie, gestreefd naar aaneen
sluiting.
- Üit verschillende oorden des lords kwamen
roods sympathiebetuigingen mot dit streven.
Een Voorloopig Comité werd gevormd, bostaa-i
do uit do hoeren: G. J. O. Vermeer tc Woorde
loos, Van We"—' te Haarlem en .T. van den Berg
te Goudswaard (secretaris). D.V. zal er p
Woensdag 28 December te Utrecht een bijeen
komst van belanghebbenden vv "-'houden,
om onderling van gedachten to wisselen.
Scholenbouw.
B. cn W. van Kririningcn hebben besloten,
de door hot bestuur der vereeniging tot stich
ting on instandhouding van scholen niet den
bijbel gevraagde gelden voor verbouwing en
uitbreiding van haar school, welke gelden
ecnige malen door den Raad geweigerd zijn,
too te staan op grond van, art. 126 der Ge
meentewet. Art. 126 al. 2 bepaalt:
Vordorcn de wetten, maatrcgolcn, bevelen, re
glementen of verordeningen eono bopaaldo me
dewerking van den Raad en wordt dio door de-
zon geweigerd, dan voorzien Burgemeester en
"Wethouders daarin.
Leerplicht.
Do Minister van Ouderwijs Looft bepaald, dat
de nieuwe regeling van den leerplicht, waarbij
deze met oen jaar zou worden verlengd, ook voor
kindoren die krachtens de bestaande wot van
do verplichting vrij zouden ziju, alloen toepas
selijk zal zijn op zulko kinderen, indien zij op
31 December, ofschoon niet moer lceplichtig, do
school nog bezoeken.
Staten-Gemeraal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Voorzitter: J. J. G. Baron van Voorst tot
Voorst,
Nijverheidsondsrwijswet.
Bij de behandeling der Niiverheidsoncler-
wijswet had do heer Slingenberg (V-B.)
gelegenheid er bij do Regccring op aan te
dringen om de gemeenten zoo weinig mogelijk
nieuwe lasten op te leggen.
Het ontwerp werd z. h. s. aangenomen.
Bouv.fonds Het ziekenhuis te Leirfckt.
Aan de orde is nu het wetsontwerp tot veT-
hooging van do begTOoting van het Bouw
fonds voor de Departementen van B innen-
landschc Zaken en van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen voor 1920.
De heer Van Lanschot (R.-K.) ontwik
kelt hierbij bezwaren tegen de kosten van .don
ziekenhuisbouw te Lei'den, (He in 1912 op 5
mülioen werden geraamd en nu reeds tot 14
millioen blijken te zijn gestegen. De positie
van den Minister is epr. erkent het in
tweeërlei opzicht moeilijk. In -de eerste plaats
is döt wetsontwerp afkomstig van een ander
bewindsman, zoodat de Minister er niet zoo
vrij tegenover staat, terwijl ten tweede die
Minister geen deskundige is. Da bezuinigings-
raepectie kan de zaai echter bezien door een
anderen bril dan dien van den medicus en den
bouwkundige. Deze zal de zaak kunnen bekij
ken uit het oogpunt van den financier en den
belastingbetaler. Spr. dringt er dan ook bij
den Minister op aan dat hij deze zaak zal
aanhouden totdat de bezuinigingrinspecteurs
er hun oordeel over hebben gezegd. Hetzelfde
wil spr. verzoeken ten aanzien vam den voor
genomen aankoop van grond voor het gouver
nementsgebouw to Haarlem.
De -heer Van K o 1 (S. D.) bepleit toepas
sing van bet koloniostelsel voor de verpleging
van krankzinnigen, dat veel goedkoop er ie
dan de dure krankzinnigengestichten.
Do heeT Do Boer (V. B.) bestrijdt het be
loog van den heer Van Lanschot Spr. ie
echter van oordeel dat dc terreinen te duur
betaald zijn.
De heer F rans sen (A. R.) deelt mede,
dat men te Errao!o-Veldwijk do praktijk der
gezinsverpleging als door den beer Van Kol
bedoeld, kan leeren kennen.
Do heer De Gijselaar (OIit. H.) zegt dat
van te duur betaalde terreinen geen sprake
kan zijn.
De Minister van Binnenland
se h e Zaken, de heer Ruys de
Boeronbrouck, zegt dat de weten
schap op het gebied der krankzinnigenver
pleging in den laatsten tijd zeer vooruit ge
gaan is. Het Rijk moet echter niet alleen
rekening houden met de belangen der patiën
ten, doch ook met den toestand van financiën.
Met genoegen heeft spr. gehoord, dat de heer
Van Kol instemt met de denkbeelden der re
geering. Er zijn thans drie Rijkskrankzinnigen-
gestichten, t.w. te Wocnseï, Grave en Medem-
bTik. Overwogen kan worden, of niet één of
Iwee dier gestichten gesloten kan worden. Spr.
kan de toezegging doen. dat hij over de voor
dsn aankoop van terreinen ten behoevs van
het gouvernementsgebouw te Haarlem uitge
trokken gelden niet zal beschikken alvorens
d-e bozuiuigingsinspectie te hebben gehoord.
Do Minister van Onderwijs,
de heer De Visser, kan dezelfde toezeg
ging doen ten aanzien van den ziekenhuis-
bouw te Leiden. Spr. wijst er echter op, dat
ook verschillende andere gebouwen veol duur
der zijn uitgekomen dan aanvankelijk ge
dacht was. De loonen zijn zeker niet te hoog
geweest en de materialen zijn ook niet te duur
gekocht. Spr. is zelfs beneden de taxatie van
het departement van Financiën gebleven, dat
toch wel bij uitnemendheid de bezuiniging be
tracht. Bij den gohoelen ziokenhuisbouw te
Leiden is spr. zoo spaarzaam mogelijk te werk
gegaan.
De heer D e Gijselaar (Gbr.-H) repli
ceert, en meent, dat de heer Van Lanschot ook
wat betreft den ziekenihuisbouw te Leiden ge
noegen kan nemen met de dóór den Min. van
Onderwijs gedane toezegging.
Do heer Van Lanschot (R.-K.) dupli
ceert.
De Minister van Onderwijs, de heer D e
V i 8 s e r, geeft gaarne gehoor aan het verzoek
om de bezuinigingsinspeclie en de hezuini-
gingscommissio te hoorer. over den geheJcn
ziekenhuisbouw te Leidon. Omtrent de resulta
ten van dit onderzoek zal spreker dan rap
port Jaten uitbrengen.
De Minister van Bin nenlan dsch e Zaken, do
beea' Ruys de Bceronbrouck, heeft
aan zij» zooeven afgelegde verklaringen niets
toe te voegen. Die vroren duidelijk genoeg.
Do heer Van Lanschot (R. K.) dringt
aan op uHslel van behandeling van het wets
ontwerp, ten einde de bezuinigingsinspectie te
Haariem een onderzoek te laten instellen.
Dc Minister van Binnenlandschc Zaken, de
heer Ruys dc Beerenbrouck. deelt
ook namens zijn ambtgenoot van Onderwijs,
mede dat tegen eenig kort uitstel geen be
zwaar bestaat.
Het voorstijl van den heer Van Lanschot
wordt hierop aangenomen.
Wijziging van de Kieswet, do Provinciate Wet
en de Gemeentewei.
Er is vervolgens een begin gemaakt mei de
behandeling vaat dit wetsontwerp.
De lieer Van der Feltz (V.-B.) heeft in
zeer krachtige termen zijn afkeuring uitge
sproken over de nieuwe artikelen, die don in
vloed van do voorkeurstemmen eigenlijk geheel
vernietigen, ten bate var. de macht, der par
tijen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering v. gisteren.
Voorzitter: Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien.
Indische begrooting.
Voortgegaan wordt mot de behandeling
der Indische Begrooting voor 1922.
Do algemeen© beschouwingen worden
voortgezet.
De lieer W ij n k o o p (C. Fr.) klaagt
er over dat deze begrooting wordt afgeraf*
feld. Vooral de buitenlandsclic politiek, die
ten nauwste hierbij betrokken is, ia van
belang, want Indië neemt Holland op
sleeptouw. Jloliajxl hee/t er aieonlijl: niet»
te vertellen.
"Op de Djajubi-beslissiu.o moot do Kamer
terugkomen, want die politiek douKi mat in
verbandmot dc wereldpolitiek. Spr. dient
een motie in waarin op verandering daar
van wordt aangedrongen in verband n«;t
de w-areldpolitiek en in verband met do
houding der Bataafsche.
Indische begrooting.
Dc heer v. Zadalhoff (S. D.)
houdt een pleidooi voor verbetering van do
volksgezondheid in Indië, instelling van^
het instituut der schoolartsen, hospitaal-
schepen en verbetering van de geneeskun
dige hulp op de buitenbezittingen.
De heer Van Rijokevorsel
(R.-K.) is er voor dat allo staatsdiensten
versoberd worden, echter is hij tegen het'
aan end om ent-Dr e s s elhuy saangezien dit
willekeurig is. Hij acht de kritiek op da'
regeering zeer overdreven. Het is moeilijk
©en goed belastingstelsel te vinden. Met
den heer Dresselhuys is spr. het eens dat
het niet aangaat de winstnemingen der
cult u ijr-o nd erneming en aan belasting to.
oderwerpen, want hierdoor zou een goede
onderwerpen, want hierdoor zou een goede
gegaan.
Do heer Marcbant (V. D.) meent,
dat de Regeering in Indië bestuurt zonder
controle, hetgeen men nog steeds beter
schijnt te achten dan een zelfbestuur on
der controle. De financieele politiek wordt
op rekening van dezen Minister gezet, maar
dat is niet geheel billijk.
De heer K r u ij t (O. Fr.) bespreekt
de voedselvoorziening, die volgens spr. ge
heel onvoldoende is en die tot hongersn-c-aüf
moet leiden.
Jammerlijk acht hij den toestand van het
volksonderwijs. Er zijn districten waar,
slechts één op de dnizend ingezetenen kan!
schrijven. Tachtig procent is van alle on
derwijs verstoken.
De heer Scheur er (A.-R.) brengt
hulde aan den Minister voor het vele, dat
hij tót stand heeft gebracht.
Spr. geeft toe,#dat de financieelo poli
tiek van den "Mrm rit of slier voldoening
wekt. Hp- >-selhuy8 acht
hij volrr -hik. Do heer Dres-
aelhuys clat in Nederland wel, in.
Indië niet de verhooging der salarissen
plaats heeft gehad.
De losraaking van den heer Colijn van
de Petroleum Mij. geschiedt op ordelijk©;
en betamelijke wijze, gelijk den Christen-
staatsman betaamt.
Vervolgens wijdt hij eenige woorden aaiï
de volksgezondheid waaraan nog veel to
verbeteren valt, en aan de opium, die nog
steeds blijft bestaan.
De heer Schokking (C.II.) sluit zich
inzake de volksgezondheid in hoofdzaak
aan bij den heer Scheurer. Voorts wijst hij
op het tekort bij de rechterlijke macht cn
vraagt overlegging van het desbetreffen
de rapport. Art. 123 wil spr. volstrekt niet
onveranderlijk handhaven, doch hij be
houdt zich voor. de wênschelijkheid van
wegneming van dit artikel zonder meer
nader te overwegen. Deze zaak is niet zoo
eenvoudig als men meent Dit beteckcnt
echter niet dat <nr tee«*novpr de verbrei
ding van hef Fvgnepfre een afwijzend©
houding aanrm- i"1 v-.;ü en, moet toch
de zaak bezien uff hef oogpunt van den in
vloed van de Katholieke missie op de be
volking. In elk geva! zou het artikel niet
zoo kunnen .bJijvpn als het thans is
D© Minister van Koloniën, de iiccr D
Graaf, zal de sprekers beantwoorden. Hij
wijst op de gevolgen van de economische
ontwrichting van Indië, die tot vele moei
lijkheden leidde. Er heeft echter een al-
gemeente Haarlem ka>i db terrein ic-.'erea dag
kwijt legen den gebo'den prijs. Het ,|s uitste
kend bouwterrein- crnTo<«>n in ii«f centrum de.r
stad.
gemcene opbloei plaats, al is de situatie
nog zeer ernstig. Spr. zegt zuinigheid toe,
omdat zij ernstig noodig ri. Van uitbrei
ding kan echter niet altijd wnrden afge
zien: wenschen zijn reeds geuit on. voor
den gezondheidsdienst. Het tbk-uri aan
personeel lejdt reeds tot bezmnumg
Inkrimping van do duurtehijslagen zou
de kleine ambtenaren te veel treffen, wier
salarissen onvoldoende zijn
Het. toppunt van belastingheffing is ook
in Indië bereikt en dus dient voorzichtig
heid te worden betracht-
De petroleurnkwëstie laat spr. rusten.
Het verzet der Bataal'sche lijkt ook spr.
bedenkelijk. Spr. heeft rekening te hou
den met d© daling der olieprijzen en de
hoeveelheid olie die er aanwezig is op de
wereldmarkt. Er is olie genoeg en daarom
is de Indische feitpü.jk niet. noodig. Dit nu
maant do Regeering tot voorzichtigheid
bij haar heffingen. De houding der Ba
taaf scho in de Djambizaak is alleszins be
hoorlijk geweest.
Een doeltreffende reorganisatie van het
Indische belastingwezen acht spr. drin
gend noodig.
Spr. breekt zijn rede af.
Do vergadering wordt verdaagd tot he
den elf uur.
Uit de Önineving.
VOORSCHOTEN.
Van do korenmolen de „Oranje*
boom" alhier is Dinsdagmiddag oen riek gebro*
ken. Door de vaart sloeg dezo tegen den kap van
do molen cu kwam met een oorvordoovend geraas
nabij bet woonhuis terecht.
Do kruidenier v die daar juist stond ontkwam
ternauwernood den dood. Een wiel van fi da
"word or.hter verbrijzeld. Haar wij vernemen zal
dc molen in zijn ouden vorm niet meer worden'
hersteld, maar gedreven worden door een ga^
motor.
De A.-R. Kie8ver. „Ned. on O r am»
jo" alhier hield gisteravond een huishoudelijke
vergadering, onder biding van den 2de voor
zitter, de'lieer H. H. Diephuizen. Br. J. faal'
bracht, verslag uit van dc vergadering der h.v
Tnprkieskring Leiden. Besproken wed hiona hst
Program van Actie, waarmee instemming werd
betuigd. De vergadering verklaarde zich tegen
do motios-S n e e k en d Bilt. Medegedeeld
werd dat voor de vereen, zal optreden Mr. Bi}5*