Gemeentelijke Aankondigingen.
Gemeentelijke Vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen dat morgen
winkels (Vischmatfkt en Stadsliulpwerf)
(Vrndr«jr^ aan de G-eir.eentelrike Visclj-
verkrijgbaar is SCHELVISCH it 0.T9,
GROOTE SCHELVISCH 5, ƒ0.33—ƒ0.40,
SCHAR k f 0.25, SCHOL k f 0 35,
GROOTE SCHOL a ƒ0.50, KABELJAUW
k f 0.45, TARBOT k 0.50 en TONG k
f 0.75 per pond.
De Burgemeester voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR.
Leiden, 16 December 1921.
DONDERDAG, 15 December. Loiden.
Leidsehe Chr. Besturenbond. Tweede
Voordracht van Dr. J. W. Gimning, toe
gelicht met lichtbeelden.
Gebouw ..Prediker''. Aanvang S uur.
VRIJDAG, 16 Dee. Leiden. Open
bare Uitvoering Chr. Zanevercen. „Halle
luiah" on ..U.V.K." Stadsgehoorzaal. Aan
vang 8 uur.
VRIJD \G. 16 December. L e i d o n.
Pnicl-ZpndingsavoTid. Vertooning levende
heelden. Zang en Muziek Leider: Dr. J.
Ripmwe Gebouw Pniël. Aanvang 8 uur.
VP TJ D A O. 16 December. "Leiden.
Br De Tong Kwart voor achten, oebouw
,.P-e.i;W'
VRIJDAG. 16 Dcc. Sassen heim
Feestavond ten bate der Bewaar-, Naai
en Breiscbonl. Tn gebouw „Het Bruine
Paard" Aanvang 7.30.
Apotheken die tot en met Zondag op Maan-
*£!rnacht eiken nacht en dos Zondags geopend
G. F. Reijst. Steenstraat 35, TeL 136.
T m Maaremans?:ecg 17 Tel 435
wij eerst nog in de overtuiging, dat Uwe
Excellentie gehoord de ongekende moei
lijkheden, waarin onze vaderlandsche in
dustrie door den stand van den marken-
koers verkeert, haar besluit zou wijzigen,
thans blijkt ons, dat slechts een voorkeurs
recht van 15 pÓt. wordt- toegekend welk
enfe-r in deze aangelegenheid van niet de
minste beteekenis is. Zoo-lang immers de
chaos in het wissel verkeer er toe leidt, dat
de loonBtandaard in ons land pl.m. 7 ma-al
zoo hoog is als in Duitschland en dat ook
de andere productiekosten naar evenredig
heid booger zijn. is een beduidend^ hooger
marge noodzakelijk, om de bedreigde in
dustrie voor den ondergang te bewaren.
Doordat Uwe Excellentie haar besluit
ongewijzigd handhaafde, wordt een Neder-
landscho onderneming in haar bestaan be
dreigd. terwijl niet minder dan 15 typogra
fen waaronder huisvaders van groote
gezinnen vanaf 24 December op straat
komen te staan met de zekerheid, dat zij,
gezien de heersohende werkloosheid, in
geen maanden weder aan het werk zullen
komen. Dat de bezuiniging, welke Uwe
Excellentie heeft verkregen, grootcndecls
weer zal worden teniet gedaan door werk-
loosbeidsuitkeeringen, staat vast. Maar
veel ernstiger achten wij de moreele ellen
de aan de werkloosheid onafwijsbaar ver
bonden. die op deze wijze door den Ned.
Staat zelf zijnen burgera wo-rdt aangedaan
Wij willen daarom tegen de beslissing van
Uwe Exc. nogmaals met de meeste klem
protesteeren.
Met Woningvraagstuk.
Naar „üc Tijd" verzekert, zijn er thans
in verschillende buitenwijken van Amster
dam gclieele complexen woningen voor
het gebruik gereed. De huurprijzen zijn
echter, in verhand met ligging, woonruim
te en inrichting, zóó hoog, dat dc huur
ders wegblijven. Zelfs zij, die om op de
lijst van gegadigden te komen, een waar
borgsom hcTbben gestort, laten deze in
den steek cn behelpen zich op kamertjes
en zolders, liever dan een buitensporig
groot deel'van hun inkomen aan een on
aangename woning te besteden.
Dit is een nieuwe phase van liet woning
vraagstuk.
Onder vrienden.
Uit een debat in den Ameterdam&chen
gemeenteraad:
De heer Wijnkoop: „Schei toch uit, oude
jeer! AFeedankte proletariër!"
Do heer Loopuit (S .D.A.P.'er)„Met
jouw inkomen zou ik geen proletariër zijn,
knabbelaar aan do •staatsruif, met pen
sioen voor niets doen!"
BUITENLAND.
Het Britscb-Ierscke vergelijk.
Gisterochtend is het Engelscho
parlemc-nt onder enorme belangstel
ling door den koning,- die vergezeld van
de koningin en Prinses Mary met dc ge
bruikelijke praal naar het parlement was
gekomen, geopend. Onder de belangstel
lenden bevond zich ook do Nederlandsohc
gezant
Zooals do troonrede vermeldde, dient
deze zitting alleen Ier goedkeuring van
de artikelen der Ierscho overeenkomst, dio
-door de Engelscho ministers en do Iorsche
delegatie wordt geteekend.
Z. M. drukte verder ziin vreugde over
de getroffen overeenkomst uit.
Verschillende parlementsleden, w.o.
Lloyd George gaven gaarno hun blijd
schap over het resultaat der besprekin
gen to kennei..
De Dail.Eireann vergadordo on-
dortusschen in een zaal der Iersehe Uni
versiteit.
Vooral Collins cn Griffith worden bij
"hun aankomst warm toegejuiehd. De Va
lera. opendo do zitting met een rede, waar
in hij bcido eerstgenoemde ledónbceclml-
digde hun bevoegdheid te buiten to zijn
gegaan, door do overeenkomst te teekenon
voor deze aan don Dail Eireann waa voor
gelegd.
Collins en Griffith bestreden deze uiting
in krachtige bewoordingen.
Des middags werd de vergadering mot
gesloten deuren voortgezet. v
Duitschland.
Inzake de Poolse he Opstanden
in Opper-Silizië heeft de Briteche
regeering gisteren door heit gezantschap
te Parijs aan den Raad van ambassadeurs
een nota doen overhandigen, waarin aan
de geallieerde mogendheden wordt ver
zocht een spoedige regeling to treffen
voor de schade, die tijdens de bezetting
van O.-S. door de verschillende Poolsche
opstanden is aangericht.
De Rijksdag heeft op voorstel van de
centrum-partij besloten het inkomen van
den rijkspresident te verhoogen in verhand
met de toenemende duurte. Rijkspresident
Ebert zal dus voortaan in plaats van de
300.000 Mark per jaar, welke hij tot dus
ver ontving het nog steeds zeer beschei
den salaris van 400.000 Mark ontvangen.
Het Belgische Kabinet.
Minister Theunis is thans gekomen met
do definitieve samenstelling van zijn ka
binet. Alleen de deelneming van Hubert
is nog niet geheel zeker, maar algemeen
is men van ooordeel, dat Hubert zal aan
nemen.
Het kabinet zi^fc er als volgt'uit:
Theunjs, (katholiek), premier, minister
van financiën
Masson, (liberaal), minister van justitie;
Jas par, (katholiek), buitenlandsche za
ken
Berry er, (katholiek), binnenlandsche za
ken
Vandevijvere, (katholiek), economische
zaken
Ruzette, (katholiek), landbouw en open
bare werken
Hubert, extra parlementair van gema
tigd liberale principes, minister van on
derwijs en schoone kunsten
Moyersoen, (katholiek), arbeid en han
del
Devèze, (liberaal), nationale verdediging;
Frank, (liberaal), koloniën
Neujean, (liberaal), spoorwegen, poste
rijen en telegrafie.
Dinsdag a.s. zal het nieuwe kabinet zijn
regeeringsverklaring in de kamer afleg
gen.
Dc nood der pürs.
De Weensche bladen publiceeren een
door den bond van Oostenrijksche dagbla
den aangenomen resolutie, waarin met
verwijzing naai' den 6inds langen tijd
reeds uiterst critieken toestand der bla
den, verklaard wordt, dat de in het voor
uitzicht gestelde verhooging van den pa-
pierprijs tot meer dan het duizendvoudige
van den vredesprijs den ondergang der be
drijven tot onmiddellijk gevolg zal hebben
Daardoor zouden meer dan 20.000 men
sehen werkloos worden.
De vereeniging verzoekt do regeling en
do politieke partijen het dreigende gevaar
van een stopzetting der Oostenrijksche
bladen te voorkomen.
De Japansche Vlootbepcrking.
De Japansche delegatie te Washington
ontving berichten uit Tokio, dat in ver
band met de voorgenomen beperking der
vloot tien vice-admiraals waren ontslagen,
terwijl er nog een aantal andere officieren
op non-activiteit zullen worden gesteld.
Van een marine-werf, die voor de vloot
werkt, zijn drieduizend arbeiders ontslav-
gen, aangezien er geen werk meer is of
in uitzicht kan worden gfieteld.
Do aardbeving in Japan.
De „Morning Post" verneemt uit Tokio:
Do jongste aardbeving heeft in de provin
cie meer dan 400 dooden en 6000 gewon
den geëischt.
In Tokio zijn ongeveer 1000 huizen be
schadigd, weerbij talrijke personen ernstig
gewond zijn. Onder do bevolking heerscht
een paniekstemming, daar men een herha
ling der aardbeving vreest.
Bolsjewistische Kerst-Ideeën.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat do
ïïongaarsoho minister-president do juist
heid bevestigde der in een interpellatie van
den afgevaardigde Huszan medegedeelde
berichten, volgens welke de bolsjewiki
voornemens zouden zijn, met Kerstmis in
alle Europeesche hoofdsteden een opstand
te verwekken van het proletariaat.
De premier verklaarde dat deze agitatie
hem bekend was, maar dat reeds alle
maatregelen door de regeering waren ge
nomen om het communistische plan in
Boedapest te doen mislukken.
Naar door de Duitsche pers wordt ge
constateerd, zijn dergelijke geruchten ook
in Berlijn reeds sedert weken in omloop.
Een groote zaken-vlucht.
Dozen, zomer heeft een Amerikaansch
zakenman dus natuurlijk milliardair!
een zakenreis door Europa gedaan per
vliegtuig. De reis verliep uitstekend. Zon
dag is de Amerikaan, Sharp geheeten, op
nieuw met zijn vliegtuig ep reis gegaan,
dat bestuurd wordt door den Engelschen
vlieger Coblan, die ook op de eerste reis
do bestuurder is gcweSst. Sharp is Zondag
van Parijs naar Toulouse vertrokken.
Vandaar wordt het volgende traject afge
legd: Madrid, Fee, Casablanca, Dakar,
Casablanca, Orain, Algiers, Tunis, Brindi-
si, Athene, Konsfantinopel, Boekarest,
Belgrado, Boedapest, Weenen, Münehen,
ötraasburg, Parijs. De ff stand van dit
zakenuitstapje wordt op 14.000 kilometer
geschat.
Uit Weenen wordt gemeld dat men
er in Oostenrijk ernstig over denkt, de pa-
pierprijzen te brengen op het duizendvou
dige van de papiorprijzen, zooals deze
voor den oorlog bestonden. De Oosten
rijksche bladen hébben hiertegen een ern
stig protest gepubliceerd, waarin zij be-
toogen, dat. door het stopzetten van het
krantenbedrijf 20.000 menschcn broode-
loos zouden worden.
Naar men uit Weenen meldt, maakt
de vereeniging van dagbladen bekend, dat
zij voornemens ïs, de uitgave van 'alle
dagbladen to staken, omdat o.a. de voort
durende verhooging van de papierprijzén
door de papierfabrieken een loonend be
drijf onmogelijk maakt. De papierprijs is
thans duizendmaal zoo hoog als voor den
oorlog.
Naar men uit Weenen meldt, dreigen
de apothekers met staking, wat hot pu
bliek ten zeerste tegen hen verbitterd
heeft. De staking zou het gevolg zijn van
een strafmaatregel der rogeoring tegen
een honderdtal stadsapothekors, die op
hoogere bezoldiging hadden aangedron
gen. Een kleine minderheid zou, net als
eenige dagen geleden bij de staking aan
de telefoon, de groote meerderheid tot de
6taking hebben gedwongen.
Een telegram uit Johannesburg meldt,
dat 5 Eurepeesche mijnwerkers tengevol
ge van het instorten van een rots tijdens
een brand op de Ferreira goudmijn le
vend zijn begraven. Er ie geen hoop meer,
om hen te redden, daar de redders machte
loos staan tegenover de vergiftige gassen,
die omhoog stijg m.
Naar -een Reutear-telegram nog meldt,
brak Donderdag 1.1. in de Ferreira-mijn
brand uit, welke naar de Robinson-mijn
oversloeg met het noodlottig gevolg, dat
2 blanken en 12 inboorlingen ten slacht
offer vielen. Zondag kwamen nog hoven-
genoemde 5 personen om het leven.
Naar uit Mexico City wordt gemeld, is
de vulkaan Popocatepetl op een hevige
manier begonnen te werken. Een geweldi
ge kolom rook en vuur, yan naar schat
ting 2500 voet hoog, stijgt uit don kra
ter op.
Vliegers helmen boven den vulkaan een
verkenningsvlucht, gedaan. Zij konden oen
geweldigen lavastroom waarnemen en za
gen, dat do dorpen in de omgeving van
den vulkaan waren ontruimd.
De Popocatepetl ïs het hoogste punt
van de Mexicaansche hooglanden en ligt
14 mijlen ten Zuiden van Mexico City. Hij
is 17.540 voet hoog en zijn krater heeft
een diameter van ongeveer 2700 voet.
KERK EN SCHOOL
Kerkbode" braclit de coüöcle voor den open
baren eereaienst verleden week Zondag f 412.69
op, ongeveer de helft van wat benoodïgd is
(f 800 per week.)
Wanneer iedere kerkganger gemiddeld f 0.15
geeft (kinderen dus inbegrepen), dan wordt gö-
acht, dat het voreischte bedrag olke week wordt
gehaald. Dat wil dus zeggen, dat de gemiddelde
opkomst in de Ned. Herv. Gemeente tc Rotter
dam geschat wordt op 5300 kerkgangers. Vew
deeid over zes kerkgebouwen, waarin worden ge^
houden zes ochtenddiensten, één middaedienst en
vijf avonddiensten. En dat op een Gemeente van
170.000 zielen!
Uit de bovenbedoelde schatting blijkt echter
ook, dat thans gemiddeld 73 cent voor „het der
de kerkzakjo" (openbare eeredienst) gogeven
wordt. Dat ie in elk geval een verheugende aan
wijzing, dat „de kerkcent" terrein verliest.
Het Huisbezoek.
Waar gaat het om in het huisb zoek? zoo
vroeg onlangs een ouderling aan Ds. van der
Linden. Deze antwoordt hierop met net volgen-
do woord van Dr. Kuyper Sr.:
„De zielszorgor heeft de zieltoeatnnden, niet
do sociale toestanden te leeren bennen. Dat
moge er ongemerkt en van zelf bekomen, maar
het mag nooit hoofdzaak zijn. Hoofdzaak tij het
kerkelijk huisbezoek is de v raag, hoe do zielen
voor haar God staan, welk uitzicht ze hebben
in de eeuwigheid, of ze g?bruk maken vaD de
demiddelen on of ze Gods Verbond niet ont*
heiligen."
Staten-Generaal.
5. Ton Catc* Nol. Herv. pred. te Wage-
n, nam wegens voortdurende ongesteldheid
NED. HERV. KERK.
Beroepen. To Garderen: J. A. van Boven
te Ede (G.)to Leeuwarden (vac.-de Buck)
G. W. Oberman to Bovensmilde; (vac.-Groot En-
zerink)G. Bolkestein te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN.
Zestal. Tg Charloia (2de pred.pl.)P. O
do Bmijn to Oudewater, W. L. Korfkar te Bar-
nevcld, H. A. Munnilc te Zwollo, Dr. J. Thijs te
Meppel, P. Ch. van der Vliet te Hazorswoude eu
IJ. van der Zee te Nieuw-Vennep.
Tweetallen. Te Charlois (2de pred.pl.):
H. A. Munnik te Zwolle en IJ. van der Zco to
Nieuw-Vcnnopte Beilen: J. M. de Jong te
Durswoude en Th. Kuipers tc Tor Aar; to Nieuw
Bulnen: TJ. Buwalda tc Oude- en Nieuwc-Bildt-
zijl cn H. A. Kievits to Midwolda.
Beroepen. Te Domburg on Westkapelle:
Joh. Meijer, cand. to Kampen; te Nieuwe-Pckc-
la: W. L. Korfker te Barneveld; te Oudcga
(W.) en Oosterend (Fr.): P. N. Kruyswijk,
cand. te Amersfoort.
Bedankt. Voor Hcilevootsluis cn N. Uil-
voet: G. H. Dijkstra te Lioeesens.
CHR. GEREF. KERK.
Tweotal. Tc Voenendaal: A. H. Hiltiers
te Enschede; M. Kooimans te Eornhorn.
EVANG. LÜTH. KERK.
Drietal. Tc Zaandam: J. Ph. Makkink te
Leiden; G. Munster te Harlingen en Ph. L. G.
Stcenhcek te Bodegraven.
Dc hoer J. A. van N i c, candidaat tot don
H. D., gekomen van Zeist, werd Zondag j.l. be
vestigd lot predikant der Ncd. Herv. Gemoeide
to Rijnsalcrwoude door Ds. Gosliaga van
Utrecht.
Dos middags deed Ds. do Ni® zijn intrede.
Ds. T
ningou,
afscheid van de gcmcento aldaar, dio hij ruim
25 jaar had gediend. Daar hij zelf hiertoe ni et
in staat was, wefd de dienst geloid door zijn
zwager Ds. Hunxingcr van Amsterdam.
De. S. Da torna, dio het beroep naar Drh-
bergon aannam, preekte Zondagavond voor tie
Gercf. Kerk van Haarlem in de stampvollo Wib
helminakork zijn afscheid.
Hoezeer het spiritisme in Duitsch
land thans ingang .vindt, kan blijken uit een
mededecling in „Dio Chr. Welf', waarin r-czegd
wordt, dat van het bock van Hinrieh Ohlhaver,
een Hamburgsch koopman, „Do dooden loven" in
korten tijd 500.000 exemplaren zijn verkocht.
Onder leiding van dezen spiritist ia thans een
Bond tc-r verdediging van de spiritistische we*
reldbcechouwing opgericht.
I)s. E. r. Schelven.
Naar „üc Amsterdammer" verneemt, zal Ds.
B. v. Schelven, predikant der Geref. Kcrlc van
Amsterdam, binnenkort emeritaat aanvragm.
Hij gaat zich metterwoon te Bloemcndaal ves
tigen.
Leerplichtwet.
Op last van den Minister ran Onderwijs ïs
door do Gemeentebesturen tor kennis van hoof
den van Openbare en Bijzondero Scholen ges
bracht, dat er, tengevolge van do wijziging der
Leerplichtwet bij dc Wet van 15 October 1921,
ricuwo modellen zullen worden vastgesteld t^r
uitvoering van do Wet. Aangezien do mogelijk
heid niet is uitgesloten, dat die modellen niet
alle tijdig aan do Gemeenicbesluren zullen wow
den toegezonden, zullen in Januari 1922 de be-
staando modellen moeien worden gebruikt, mei
naruo door dc Gemeentebesturen Model B, en
door do hoofden van Scholen Model D.
Hot maken in dubbel van een lijst Model A,
door Burgemeester en Wethouders, kan dvv
achtorwrego l-lijven, mits do op 31 Doe. 1921 bo-t
staande en ingevulde lijst worde bijgehucum.
Evenzoo zijn de hoofden van een lijst C., mits
de op 31 December 1921 bos laan do en ingovuhic
lijst worde bijgehouden.
Kerkgang en kerkcent.
Blijkens een mededoelir.g in dc „Rotlerd.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Voorzitter: mr. dr. D. A. P. N. Kooien.
Dienstplichtwet
Voortgegaan wordt met de behandeling
van de wijziging der Dienstplichtwet.
De Minister van Oorlog, de heer Van
D ij k, vervolgt zijn Donderdagavond af
gebroken rede.
Over de .ontwapening slechts een kort
woord. Niemand zal daarom de verant
woordelijkheid kunnen dragen als hij die
doest dragen. Ontwapening is alleen mo
gelijk tegelijk met alle andere. Een kleine
mogendheid kan zeker nie.t voorgaan, om
dat de grootere veel eerder in staat zijn
zich weer weerbaar te maken. De geogra-
phische positie van Nederland maakt het
ten slotte volslagen onmogelijk om te ont
wapenen.
Beperking van bewapening vindt overal
bijval maar steeds wordt daarbij do eisch
gesteld, dat de nationale veiligheid ge
waarborgd zal zijn. De vraag is dus hoe
groot het minimum voor Nederland mag
zijn. Het kan niet lager zijn dan in dit ont
werp is aangewezen. Noch de Volkenbond,
noch de internationale arbeidersorganisa
tie is sterk genoeg om die veiligheid te
garandeeren. Nederland moet zich zóó
wapenen* dat het den eersten stoot kan
afwachten totdat het hulp krijgt.
Zoolang er nog een nationaal volksbe
staan is, en een gevoel van saamhoorig-
heid, is de verdediging van ons land een
taak" ons door God opgelegd.
De lieer Marchant (V.-D.) Ge-
x zwets
De heer Duys (S.D.)Mag ik even
het „Wilhelmus" zingen meneer de Voor
zitter 1 (Gelach).
De Voorzitter hamert orn stilte.
Hij verzoekt den heer Marchant de rede
van een Minister niet met gezwets te be
titelen.
De Minister- betoogt, dat men
elders heeft geleerd wat het zeggen wil,
vertrapt te worden. Er zijn nog breede
Vagen van de bevolking die gevoelen wat
min plicht is en spr. zou het Nederland-
sche volk willen toeroepen: Nederland
pas op uw zaak!
Vervolgens komt spr. tot het wetsont
werp. Spr. verwijst ten aanzien van het ver
wijt van afhankelijkheid der rechterzijde
naar de schriftelijke mededeelingen. He-t
Kabinet heeft overleg gepleegd met de
drie partijen der rechterzijde maar dat is
geen afhankelijkheid. De kwestie van de
regimenten cavalerie heeft met het ae-
coorcl niets te makende twee Joo-rlogsre-
gimenten komen in vredesorganisatie niet
voor.
Spr. komt er tegen op, dat hem verwe
ten wordt niet ernstig met de militaire
politiek te handelen. De Kamer heeft tel
kens vergelijkingen gemaakt; de Regee
ring heeft steeds geantwoord. Slechts het
voordragen van hetgeen goed is, is de taak
der Regeering. Geen landsbelang ls opge
offerd aan eenige partijer is gestreefd
naar eenheid op dit punt onder de regee-
ringspartijen.
De Minister verdedigt vervolgens de op
vatting, dat het contingent thans vermin
derd wordt en met vermeerderd. De tijde
lijk© vermindering gold alleen voor 1921,
Ïmddt er een landstorm oorlogswinst was.
n 1920 is de volle sterkte nog opgeroepen
en thans is dit verminderd. Het gaat niet
aaai dit voorstel met het gebeurde in 1921
te vergelijken. Minister Pop maakte ook
geen gebruik van de oorlogswinst en stel
de deze ook geheel buiten zijn stelsel.
Het stelsel van spr. vraagt z.i. niet mèer
dan het stelsel-Colijn. Colijn had 128 dui
zend man militie, 83 duizend landweer en
170 duizend landstorm. Spr.'s stelsel geeft
de eerste 5 jaar 243 duizend man georga
niseerd en daarna 74 duizend ongeorgani
seerd.
Uitvoerig betoogt spr. dat zijn stelsel
niet kostbaarder is dan het stelsel-Colijn.
Heb contingent van 10.500 is niet uit de
lucht gegrepen, maar do resultaten van
een organisatie op den grondslag van het
uiterste minimum opgezet.
Verschillende punten behandelend betoogt
spr. o.a., dat voor zijn stolsel minder kader
zal noodig zijn dan voor het stelsel-Pop.
Spr. streeft ernstig naar bezuiniging.
Reeds zijn enkele millioenen bezuinigd en
spr. kan medeueelcD, dat eerstdaags een nota
van wijziging zal worden ingediend, waarin
op de oorloghcgrooling voor 1922 weer twee
milliocn gulden zal worden bezuinigd.
Kostenberekeningen zijn moeilijk te geven
en ze beteékenen ook niet veel. Allicht ech
ter wekken ze een verkeerden schijn. Ten
aanzien van de chemisch© middelen deelt
;pr. mede, dat daarvoor een speciale studu--
comraissie is ingesteld.
Ten slotte bespreekt hij hot standpunt van
den heer de Muralt. Do Regeering meent i
bezuinigingen te kunnen aanbrengen zon- \i
der dat de weermacht vormindert. De heeiX:;
de Muralt heeft vermindering van contingent'' j
gevraagd. Bij die vermindering ia de defensie
niet gewaarborgd en spr. kan die dus niet f
aanvaarden. p
Spr. kan het ontwerp niet los maken va i
organisatie, omdat de Regeering ni'
kan doorgaan met haar work als zij niet weui
hoe de organisatie zal zijn. Bij de begrooling <f
voor 1922 zal men de verschillende punten
behandelen en de Kamer zal een volledige S
opening van zaken ontvangen. Spr. wenscht
thans alleen vertrouwen, dat hij kan voort-*
werken.
De uitstel-na otie-K. ter Laan houdt de om
middellijke bezuiniging tegen (Gelach). Scb«or«<,ij
sing doet onzekerheid beslaan en leidt tot
desorganisatie.
Hot kabinet kan de verantwoordelijkheid;
voor de aanneming dezer motie niet aanvaar-"
den.
Verschillende leden houden replieken.
De Minister van Oorlog, de heer Van
ijk, maakte nog eenige opmerkingen. Spr.:
heeft nieita toe te voegen aan hetgeen hij ia
eerste instantie heeft gezegd. Dat in antwoord
aan den heer Dresselhuys. Do Regeering houdt
vast aan de organisatie.
De motie-Ter Laan wordt verworpen met
65 tegen 33 stemmen. Vóór de sociaal-demo- j
craten, de communisten, de vrijzinnig-demo
craten en de heeren A. P. Staalman, v. Groe-«
nendael, van de Laar.
Artikel 27 komt in stemming. j
Do heer Dresselhuys (V.-B.) zegf,
dat de Minister de verzoenende hand heeft af-
gewezen. Het spijt hem, dat bij daardoor ge-
dwongen wordt samen te gaan met die leden'j
die tegen alle militaire verbeteringen zijn.
Het artikel 27 wordt aangenomen met 50
tegen 48 stemmen. Rechts tegen links en do
beeren A. P. Staalman, van de Laar, Groene-
nedael. De beer Wijk stemt voor.
De verdere artikelen worden goedgekeurd*
De Voorzitter stelt voor de eindslexn-
ming te houden.
De heer Duys (S.-D.) VTaagt uitstel, om
den 2 afwezigen leden de gelegenheid te geven
te komen stemmen.
Het voorstel om eindstemming te houden
wordt aangeno-men met 50 tegen 48 stemmen,-
De Voorzitter stelt voor thans een' j
tweede lezing te houden j
De heer K. Ter Laan (S.-D.) zegt j
de wijzigingen, die de Mm ster aanbrengt, niet
te kunnen overzien.
De Minister geef' eenige inlichtingen'.-
De heer K Ter Lean (S -Ddier* j
nu een amendement in op hel gewijzigde ar
tikel 15. -
De Voorzitter meent dat dit amen
dement bij de tweedf lezing niet toelaat
baar is. 1
De heer K. Ter Laan (S.-D.) vraagt
heropening der discussies over artikel 15.
De Voorzitter acht dit ontoelaat
baar. (Rumoer.)
De heer K. Ter Laan (S.-D.) verzet
zich on steh voor de discussie over dit arlïk«S
to heropenen.
Dit voorstel wordt verworpen met 68 togen'
30 stemmen.
De heer K. Ter Laan (S.-D.) stelt
voor de discussie te schorsen totdat de voor**
stellen zijn gedrukt er rondgedeeld.
Dit voorstel wordt verworpen met 60 tegen
38 stemmen.
Het wetsontwerp wordt aangenomen met 50,
tegen -48 stemmen Rechts tegen links en d:ö
beeren A. P. Staalman, van de Laar, v. Groe-
nendael. De heer Wijk stemt voor
De vergadering wordt te 7 15 ure verdaagd
tot heden 1 uur.
Uit de Om rv nn.
LISSE
Voor den Christ. Bestm-. - M. Ljssa
trad als spreker op de heer 'tl ;;nk in 4e
bovenzaal van ,.De Witte Zwaan" alhier. Als
onderworp had spr. gekozen: De medezeggen^
schap der arbeiders in de bedrijven."
Do voorzitter, de heor C. Vermcy. opendo mJÏ,
gebod en las Jacobus 5: 111. waarna hij het
roord gaf aan den spreker.
Do oude tijden zijn voorbij, aldus begon spr.
'zijn rode, nieuwe onderwerpen cn nieuwe vragen
staan voor de deur, welke zich behooron aan
te passen aan do bestaande en bobooren in over-'
eenstemming te zijn met onze beginselen. Een
der vragen is medezeggenschap der arbeiders in
de bedrijven. Tot nog toe waren we nog niet
verder gegaan, dan medezeggenschap ovo de
arbeidsvoorwaarden. In de gehouden conferentie,
met algemeene stemmen aangenomen, dat ook
...adezeggcnechap moet worden gevraagd in liet'
bedrijfsleven. Do betrokken Minister was daar al
in voorgegaan. Toen om een wettelijke regeling
werd gevraagd in het spoorwegbedrijf, was hel
antwoord: stel oen commissie samen tut pubücx,
ondernemers cn arbeiders. Hieruit blijkt dus
dat daar ook gedacht werd aan de behangen van
laatstgenoemden. Ook do R. K. arbeiderspartij
VTaagt om leiding in 't bedrijf en om bcdrijfsra-
den. In Duitschland openbaarde zich ook don
drang, om rijn stom invloed te doen gelden in do
bcdrijfsraden, maar er ks niets van terecht go*
komen, daar men de weg van revolutie verkoos
boven dio van organisatie. In Engeland da aren-
tegen zijn ze geheel opgebouwd, aanpassende bij
het bee taan do. Allereerst dienen wij te vragen
of wij als Christ, arbeiders dit wel kunnon doen.
Zijn we niet op een revolutionairen weg? Spr.
meende dat deze cisch rust op onze Christ, be-
gins el en. Wij hebben mot twee factoren te ma
ken, ton eerste kapitaal en ton tweede arbeid.
We zouden daar nog een derde in kunnen lassen
Ti m l. do leiding in hot bedrijf, b.v. bij een N.
waar commissarissen o! directeuren het kapitaal
vertegenwoordigen. Die beide factoren moeten
samenwerken om het bedrijfsleven op te ocren.
liet is ons niet te doen 4t good recht den patroon
te ontnemen, maar eisehen dit zolfdo recht <?ok
voor don arbeider en wo eisehcu niet alleen zog-
genschap op do arbeidsvoorwaarden maar gaan
een 6tap verder en willen nu ook op het bu->
drijfslcven een overwegende stem hebben. Im-
:ne:s do beteekenis van den arbeid is niet
groot, dan het kapitaal van den ondernemov. Hot
