Dagblad voor Leiden en Omstreken. ALLES „DE BAZAR" BINNENLAND. STEPHANUS. mm ABONNEMENTSPRIJS üs ijsaitj< BH auniia E6&A>sa WAAli AOÜS'EEÜ UaVliSTIGD UIS ffiB ÜWAÜlAAli i IWI em wifiitt lïu» PBitHCO PKB POST PBB KWABTAAIS ISf! 2de JAARGANG. - DONDERDAG 15 DECEMBER 1921 - No. 513 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIE-PRIJS PER CËWONE R3GKL&22 I/ft DES ZATERDAGS 183k INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TAKtifR EJLELNB ADYKSTENTIES m bootstest sroenka 60 teats Saterdag* 75 ont. J bij TïvHTittb<>taÜajr »t Dit^ummer bestaat uit twee bladen Sociale wsnschen. a Van het doen van beloften zonder meer toonde de anti-revolutionaire partij zioh ook op sociaal gebied afkeerig. Zij wil rekenen met de werkelijkheid- De financieele werkelijkheid, die ons dwingt ook bij sociale hervormingen de uiterste zuinigheid te betrachten. De millioenen, de vele millioenen voor sociale voorzieningen benoodigd, zijn niet aanwezig en er is ook niet het minste uit zicht, dat ze in afzienbaren tijd beschik baar zullen komen. Met de daling van het volksinkomen, daalt ook de opbrengst van de belastingen 'en er is zelfs onder de meest vooruitstre- venden onder ons, niemand die in ernst zal willen betoogen, dat de belasting druk nog belangrijk kan worden verzwaard. Wij zijn gekomen tot aan, zelÊ3 tot over de grenslijn en als dan bovendien nog zooals dat door velen onder ons wordt gewenscht, de indirecte belastingen op noodzakelijke levensbehoeften mochten worden afgeschaft wat naar wij ver- wael/en wel niet. uitvoerbaar zal blijken dan zullen de Rijksinkomsten zich nog al meer in dalende lijn gaan bewegen. Met die werkelijkheid wil de anti-revo lutionaire partij - die nooit het veel be loven en weinig geven in bracht rekening houden. Maar ook met andere feiten willen we rekening houden. Er wordt in onze dagen veel gesp roken over „socialisatie". Dat is het tooverwoord, dat volgens de socialisten een hemel op aarde zal ont sluiten. En om tot socialisatie, de ophef fing van den particulieren eigendom der productiemiddelen, en zoo tot socialisme te komen, worden ook de Christelijke ar beiders altijd weer en met steeds grooter aandrang uitgenoodigd, te volgen de roo- de banier. Allerlei schoone gevolgen worden den kiezers van deze socialisatie voorgespie geld. Aan de uitbuiting van een deel der be volking zal een einde worden gemaakt., het zoeken van het eigenbelang zal plaats maken voor het dienen van de belangen der gemeenschap. Een schoon ideaal, maar gelukkig is men nog zoo verstandig om als voorwaar de voor deze socialisatie te stellen: nieuwe mensehen met nieuwe neigingen. Maar die mensehen zijn er niet en zij komen er niet. Het beginsel van dea mensch is boos. Hij is van nature geneigd God te haten en den naaste. Zoo leert het de Schrift en de ervaring van vele eeuwen heeft deze leer bevestigd. En alleen dit enkel feit waar aan nog tal van practische bezwaren kun nen worden toegevoegd Is reeds vol doende om de socialisatie voor ons verwer pelijk te maken. En dus moeten wij nu maar met de han den in den schoot gaan neerzitten en af wachten de dingen die komen zullen? Neen, dat wil de Anti-revolutionaire partij, die voor alle andere p.an- tijon de sociale wetgeving in haar vaan del schreef, niet Naar verbeteringen moet worden ge streefd. Het stelsel van socialisatie verwerpend, willen wij steun bieden aan pogingen om te geraken tot een betere organisatie van het bedriif, waartoe de weg gebaand wor de. door een we^feliiken uitbouw van het arbeidscontract. Het collectieve arbeidscontract, uit de maatschappij voortgekomen, heeft langza merhand burgerrecht verkregen. Het is gebleken een middel te zijn, tot bevordering van den maatschappelijken vrede. Voor de S.D.A.P. die n i e t den vreae wil maar den strijd, was dit een van de redenen, waarom zij van het collectief ar beidscontract. niet wil weten. Maar ondanks dien tegenstand is -dit instituut tot ontwikkeling gekomen, zoo zelfs, dat behoefte gevoeld wordt aan een wettel ijken uitbouw. De Overheid kan hier wat uit het leven opgroeide helpen bevor deren. Belangrijke vraagstukken komen hierbij aan de orde. Wij denken slechts aan het verplichte lidmaatschap en zooalis de ervaring ^van den laatst,en t.iid leerde is ook de prijzen politiek hierbij van beteekenis. Groote omzichtigheid is hierbij dus geboden. Toch kan de uitbouw van het arbeids- contact van groote beteekenis zijn bij het zoeken naar. den socialen vrede en het stel len van het recht boven de macht en daarom zal onze partij, gaarne in die rich ting medewerken. V Oorlog. De oorlog aan Oorlog is gisteren ge ëindigd met een overwinning van den nieuwen minister. De golven van het parlementaire debat werden hoog opgezweept. Maar Minister van Dijk, stond als een dijk, rotsvast, onwrikbaar. Met 50 tegen 48 6temmen werd het ont- werp-Legerwet aangenomen. Een droevig verschijnsel bij dezen par lementairen strijd was, dat, demannen van den Vrijheidsbond, één lijn trokken met hen, die door ons volk weerloos te maken, onze nationale zelfstandigheid trachten te vernietigen. Maar een gunstig veirsohijnsel was, dat de liberalen zich blijkens een uitspraak van den heer Drosselhuys voor dit gezel schap schaamden. V De begrooting. De begrootingsdebatten fbe Leiden, die ruw geschat, aan de gemeente f 3000.— gekost hebben, zijn eindelijk achter den rug. De besprekingen herinneren eenigermate aan het beleende spreekwoord van den berg en de muis. Nadat vier zittingen aan algemeene beschouwingen waren gewijd en twee artikelen, werd de begroeting on- In vergelijking met de lengte der de batten, een wel wat mager resultaat. Maar een resultaat, waarmee we B. en W. kunnen gelukwenschen. Een gelukwe®6oh aan den burgemeester, die in staat was de langdurige en vermoei ende zittingen met opgewektheid te leiden, is hier mede op zijn plaats. V Aardig moment. De ietwat langdurige en soms zelfs een weinig vervelende algemeene beschouwin gen hadden ook enkele aardige momenten. We denken hierbij in 't bijzonder aan de poets, die de heer Wilmor den sociaal democraten speelde. 't Ging over bezuiniging, waarbij de heer Wilmer het volgende oomorkte: „Het zou struisvogelpolitiek zijn zon der meer door te gaan met het stellen van nieuwe eischen, zonder dat daar naast werd uiteengezet zonder de zin nen mot ijdele verwachtingen te begoo chelen hoe wij den wagen op het op het gebied van &LEEDIMG en fti£UB8LEEfSS?£G desverkiezend op gemakkelijke betalingswijze. Breesflraat ESI. hellend vlak tot staan kunnen brengen, om hem dan te richten naar beteren koers. Maar daarvoor is eerst noodig dat wij helder beseffen, dat wij bezig zijn vast te loopen, en' dat de oplossing niet is gelegen in het bevredigen van telkens hoogere eischen en bet stellen van nog hoogere." Misschien aldus de heer Wilmer, tot de Socialisten, zal men mij reactionair vin den. En onmiddellijk viel het haele roode koor in om een toestemmend antwoord te geven. De zuiverste reactie was het. Welnu, aldus de heer Wilmer droogjes: het is een aanhaling uit een hoofdartikel in „Het Volk", geschreven door partij genoot van der Waerden. Tableau! STADSNIEUWS. Schoolgeldheffing. Door de aanneming van het amendement van de keeren Wilmer en Heemskerk is door den Raad beslist, dat niet het zui- zuivere inkomen grondslag der heffing is, doch dat grondslag der heffing is het in komen van de ouders der leerlingen en bij ontstentenis van beide ouders, van de leerlingen zelve, volgens den laatsten aan slag in de Rijksinkomstenbeïasting en na toepassing van den kinderaftrek,, bedoeld in artikel 38 der Wet op de Inkomstenbe lasting 1914. Het ligt voor de hand, aldus B en W, dat door de aanneming van het bovenbe doelde amendement de door ons voorge stelde tarieven niet ongewijzigd kunnen worden gehandhaafd. Doordat de kinder aftrek natuurlijk in vele gevallen leidt tot een belangrijk lager heffingsbedrag, moet getracht worden dit verlies zooveel moge lijk goed te maken. Te dien einde hebben wij het aanvankelijk voorgestelde tarief aldus gewijzigd, dat gezinnen met een be trekkelijk Hein aantal kinderen meer zullen moeten betalen en dab het maximum schoolgeld iets hooger wordt fgesleld. Naar het thans door B. e,n W. voorge stelde tarief is bij een belastbaar inkomen, na kinderaftrek, van minder dan 1000. geen schoolgeld verschuldigd. Bij 1000. zal voor het gewoon lager en buitengewoon lager onderwijs een bedrag van 5.moe ten worden betaald, terwijl het maximum- schoolgeld zal worden gevorderd bij 10800 en meer. Het maximum-schoolgeld voor het go- woon lager- en buitengewoon lager onder wijs zou h. i. kunnen worden opgevoerd tot 120.Zij komen derhalve terug op het aanvankelijk door hen aangenomen maxi mum, dat zij naar aanleiding van de be zwaren der Plaatselijke Schoolcommissie tot 100.verlaagd hadden. De meerder heid van B. en W. is van meening, dat het, ook met het oog op het schoolgeld voor het. uitgebreid lager onderwijs, niet wen- schelijk is, voor het gewoon lager- en buitengewoon lager onderwijs het maxi mum hooger te stellen, dan het thans door hen aangenomen bedrag van 120.per jaar. Bij het ontwerpen van het tarief is er voorgezorgd, dat de. verschillèn tussehen het minimum- en maximum-bedrag van elke schaal zoo gering zijn, dat de kinder aftrek voldoende tot zijn recht komt. Gelijk B. e.n W. in hun praeadvies van 19 November jd. hebben vermeld, verhou den de kosten van het gewoon lager onder wijs zich tot die van het uitgebreid lager onderwijs ongeveer als 1 134 Werd deze verhouding voor de berekening van het schoolgeld voor het uitgebreid lager onder wijs ook thans aangenomen, dan zou het schoolgeld voor dit onderwijs, vooral met het oog op dat voor het gymnasiaal- en middelbaar onderwijs, te hoog worden aldus B. en W. Om die reden hebben zQ gemeend, op het voorbeeld van eenige andere gemeenten, ee-nigszins beneden de werkelijke verhouding te mogen en te moeten blijven. In plaats van 1 134 heb ben zij eene verhouding aangenomen van 1 1J4, zoodat derhalve - het schoolgeld voor ;t. uitgebreid lager onderwijs in mini mum ƒ6.25 en in maximum ƒ150.— zal bedragen. Aan het amendement van de heeren Heemskerk en Schone veld, cm degenen, die een zuiver inkomen hebben van minder dan 2000.—, in de gelegenheid te stellen het schoolgeld in wekelijksche termijnen te voldoen op zich zelf wèl aantrekke lijk zijn zooveel praotische bezwaren verbonden, dat B. en W. raden artikel 7 der heffingsverordening ongewijzigd aan te nemen. Ook maken zii van deze gelegenheid ge bruik alsnog eenige wijzigingen in de ont worpen verordeningen aan te brengen. Jaarvergadering Geref. Bond. Gisteravond had in gebouw „Prediker" de achtste jaarvergadering plaats van den Gereformeerden Bond. Het verslag van die vergadering hopen we morgen te" plaatsen. Gisterenmiddag, omstreeks 2 uur brak in het perceel Hanzestraat 86, be woond door den heer C. T. D. een schoor steenbrand uit, die met twee minimaxen geblusetrt kon worden. De 6chado is ge ring. Ds. J. Pb. Makkink, Ev. Lutersch predikant alhier komt voor op het drie tal te Zaandam. Gisterenavond hield het Leidsch- Drankweer Comité zijn tweeden cursus avond in 'tGebouw „Geloof, Hoop en Lief de." Spreker was ook deze keer de heer P. Th. L. de Groot, de isecr. van de BI. Week- .Comm. De vergadering, welke niet op veel belangstelling kon roemen, handelde over de „Verbodswette® en Plaatselijke Keuze". De spr. bracht allei eerst naar voren dat een wet. als deze, eerst dan macht heeft, als zij in de volksovertuiging gegroeid is en niet als zij het volk van bovenaf wordt opgelegd. Hij deed dit aan de hand van 't gosprokene door onzen landgenoot Don uit Rotterdam te Lausanne. Wil men PI. K. invoeren, dan houdo men rekening met de zeden en de gebruiken van een volk, men moet letten op de ©oorten van drank, die in een land gedronken worden; dan lette men op de opvoeding als cultuur werk; op de handhaving van de algemeene wetten in zulle een land en verlioze voor al niet uit het oog het vrouwenkiesrecht. De vrouw en PI. K. zijn zaken, die nauw contact met elkaar hebben. Achtereenvolgens behandelde spr. de verschillende landen waar PL K. of ver- bodswetten zijn en ook hoe het rstaat met andore landen ten opzichte van deze web ten.' Hier was een uitgebreide 6tudio ter rein en de spreker bracht zeer juist naar voren uit. de practijk hoe hier in Neder land gewerkt dient te worden en prees als zoodanie het voorstel van de hoeren Rut gers, c.s. Na nog een kort propaganda woord voor het voorstel te hebben gesproken werd de vergadering gesloten. Ploertig! De Koningin is naar de venen getogen, om zelve met eigen oog den nood der be volking te zien en om voor haar deel ver zachting van druk aan te brengen. Ieder mensch moet waardeeren het innig meeleven met haar onderdanen, dat onze Koningin herhaaldelijk, ook nu, op zoo treffende wijze, toonde. Wie echter op die menschelijke waar-* deering rekent, moet uitschakelen den so cialistische® mensch, althans den menseït van „Het Volk". Gewag makend van de jongste reis on zer Koningin, plaatst „Het Volk" daar boven dit karakteristieke opschrift: ,.Da propagandiste van Ruys in de venen." Ploertig, zegt onz-q Rotterdam mer. En terecht. De Gereformeerde Staatspartij. Gisterenavond heeft in Den Haag een samenkomst plaats gehad, uitgaande van de Hervormde (Gereformeerde) Staatspar tij. De heer T. A. Hagen, uit Amsterdam, heeft in deze samenkomst gesproken over: Het recht Gods in Nederland. Medegedeeld werd, dat op 22 dezer te Utrecht een vergadering zal worden ge houden ter bespreking van de nadere or ganisatie van de partij en haar houding ten opzichte van de a.s. verkiezingen. Te vens zullen dan wellicht verschillende plaatselijke orsanisntipc vorden opge richt. De Kamerverkiezingen. Naar Ons Noorden mededeelt, heeft een vergadering van de drie R.-K. kieskring- besturen van Friesland, Drente en Gro ningen besloten een en hetzelfde advies naar het hoofdbestuur van den bond van R.-K. rijkskieskringorganisaties op te zenden. Dit advies luidt: 1. A. C. A. van Vuuren; 2. mr. P. J. Aalberse; 3. dr. H. W. Takkenburg; 4. mevr. W. Brouns van Besouw; 5. L. baron van Voorst tot Voorst; 6. morr. Broosveld-Vitringa7, mr. dr. Jan van Best. Bescherming der Ned. Industrie. Door het Bureau voor de R.-K. Vakorga nisatie te Utrecht is aan den Minister van Binnenlandsche Zakén, tijdelijk voorzhtcr van den Ministerraad een uitvoerig adres gezonden, waarin gevraagd wordt maat regelen te treffen, waardoor een groot deel der Nederlandsche nijverheid door dezen moeièlijken tijd wordt heengeholpen. De conferentie te Washington. Op de vragen van den heer Troelstra bc- treffende een uitspraak van de Neder landsche delegatie te Washington tegen de voorgestelde vermindering van duik- l booten, luidende: Is het persbericht juist, i volgens hetwelk de Nederlandsche dele- garis te Washington zich zou hebben uit- gesproken tegen de voorgestelde vermin dering van duikbooten, met het oog op de verdediging van Nederlandsch-Indië? Is de Minister bereid, omtrent dit punt nadere mededeelingen te doen? heeft de heer Ruys de Beerebrouck, Minister van Buiten- landscho Zaken a. i., als volgt geantwoord: lo. De Nederlandsche delegatie ter con- J forentie te Washington heeft zich over 1 het bedoelde punt niet uitgesproken. j 2o. Voor nadere mededeelingen bestak derhalve geen grondslag.' Drukwerk in het Buitenland. Heb Algemeen Hoofdbestuur der Boefcr drukkerijenbonden heeft aan den Ministc van Landbouw een volgenden brief gezo» den Het Algemeen Hoofdbestuur heeft met' de grootste teleurstelling kennis genomen van het antwoord van Uwe Excelontie op de vragen van den heer Ankerman, waar- bij de plaatsing van het Rijksdrulcwerlc in Duits old and wordt verdedigd. Waren FEUILLETON. Naar bot Eurclsch van r3. M. KING^LEY, Ben Hosed kon met moeite zich bedwin gen, zijn handen naar de keel van den schurk te brengen. „Na de geeseling zal het Sanhedrin hun nog éénmaal de kans geven, om hun slecht geloof af te zweren," vervolgde de tem peldienaar, „een vorm slechts, want ze zijn zoo hardnekkig als de vader der leu gens zelf. Eenige steenen zullen voldoen de zijn, om hen te dooden. Zoo mogen allen omkomen, die de wet lasteren." „Ik zal ér zijn", verklaarde Ben HesecL „O, wacht even, indien uur en plaats mochten veranderen, kom het mij dan mee deden, en ik zal u een even groote beloo- ning schenken, als gij reeds hebt ontvan gen. Ik ben niet van plan, dat sohouw- epól to missen. Ge zult me vinden buiten de Damascuspoort." ,,ïk zal het u meedeolen, zoon van Abra ham; ik zweer het bil het voorhangsel in den Tempel. Vrede zij met u." Een uur later vergaderde Ben Hesed in fcijn kamp. .„Wij kunnen de gevangenis niet bestormen", zoide hij, zijn zware wenkbrauwen fronsende. „Want ze zouden dadelijk de Romeinen in de citadel oproe pen, welke op korten afstand van den bui tenmuur der gevangenis gelegen is. Wij moeten wachten, totdat zij hen morgen ochtend naar buiten brengen, en moge de Almachtige ons wijsheid en kracht geven. Ja, Hij zal het geven", voegde hij er bij met vlammende® blik. „Het is het wel behagen van Jehova, om Zijn macht te toonon door de hand van weinige® in aan tal, evenals Hij door de hand van Gideon met slechts driehonderd man de legers versloeg van de Midianieten en Amalef- kiefcen, welke gelijk de scharen der 'sprink hanen in aantal waren." Daarop lichtte hij de twaalf mannen in, die met hem waren, wat zij den volgenden morgen moesten doen, waarna allen zich ter ruste begaven en insliepen. Doch Ben Hesed sliep dien geheelon nacht niet, want hij bad tot God, dat hij hen, die vervolgd worden, bevrijden zou uit de handen van den woesteling. Bij het aanbreken van den dag legde hij zich ter ruste, want hij zei- de: „Ik zal mij neerleggen te slapen en in vrede, want Gij Heere, laat mij in veilig heid leven. De Heere zal de bedroefden bijstaan; Hij zal mij de nekken Zijner vij anden geven, want God is een God der Verlossing." Reeds vroeg in den morgen stroomde het volk de Damascuspoort door, om zich' goede plaatsen voor het schouwspel te verzekeren. Zij brachten spijzen en drank met zich, omdat zij zich vroolijk wilden maken. Ben Hesed sloeg hen gade e® groo te toorn maakte zich van hem meester. „Zie", zeide bij, „deze bewoners der heilige 6tad zijn uitgekomen als voor een feestdag, met lachen en juichen. Zij zijn geworden als de inwoners van Sodom, en als de bewoners der aarde voor don zond vloed, want zij verheugen zich in bloed en in geweld. Zij maken zich vroolijk, en eten en drinken heden, doch de dagen zul le® komen, dat zij zullen treuren en wee klagen, en hun tranen zullen hun spijs zijn bij dag en hij nacht." Toon de derde ure naderde, begon het volk de® hals uit te rekken naar de poort, waardoor de veroordeelden moesten ver schijnen, en zij werden ongeduldig, toon het oogenblik naderde. „Indien ze eens beleden hadden?" zeide eon vrouw. „Dan hebben wij al die moeite voor niets gedaan. Waarlijk, ik geloof, dat ze beleden hebben." „Het kan zijn", zeide haar buurvrouw. „Maar ik geef het niet: op voor het mid daguur, nu ik er t.och bon. „Waarlijk", voegde zij er bij, haar schouders ophalen de, „ik ben nu blij, dat ik niet tot bon ben toegetreden. Bijna was ik overgehaald toen de man Petrus in onze straat prodik te, dat him Messias terug zou keeren, en zeer spoedig. Indien hetgeen ze betreffende het in leven zijn van den Nazarener ver tellen, waar is, zou Hij toch stellig in deze dagen verschijnen." Daarop zetten zij haar praatje voort met gebabbel over haar beider mannen, het linnen, dat zij gespon nen hadden, en de toebereidselen voor den naderden feestdag, totdat z\j plotseling zwegén, toen een steed3 luider wordend gemompel uit de menigte opsteeg. „Zij komen!" riep het volk als uit één mond. „Zij komen", zeide Bon Hesed, terwijl hij met vaste hand den boog omvatte, waarop hij geleund had. De kleine bende van veertien personen personen had een plek uitgekozen op eon rotsachtige ver hevenheid dicht bij de plaats, waar de geeseling zou plaats vinden, goed be schermd tegen nieuwsgierige blikken door dicht en laag struikgewas. De stootvoorafgegaan door een sterke afdeeling dor tompolpolitie, kwam weldra in het gezicht, de gevangenen, met zwa re ketenen beladen, gingen twee aan twee. Achter hen volgden de Sanhedristc®, waar onder de vrouwen elkear don boruohton Saulus van Tharsus aanwezen, dio, na de gevangenen, haar hot meeste belang In boezemden. „Ze zeggen", fluisterde er ©ene, „dab hij zonder plichtplegingen do huizon bin nentreedt van degenen, die in den Naze. re®er gelooven, en dat hij hen naar de ge vangenis sleept en ter dood laat brengen) zonder genade.' „Dat is waar," gaf haar buurvrouw Ua antwoord. „Ik was bij toeval in het huia van Maria, toen hij daar binnentrad;), want, zooals ge weet, is zij ec® goede ziel# welke haar zonden ook mogen zijn, en al* tijd bereid, van haar voorraad nit to dee- len aan hen, die het noodig hebben; zoo- als rij bovendien allen doen." „En hco zijt ge ontkomen?" „Ik herhaaldo slechts, wat do man voor zegde; doch bijna was ik" flauw gevalle» Hoe ik mijn huis daarna bereikt heb, wee4r ik waarlijk niet. Mijn man heeft mij ver boden, met niemand hierover te 6prek< ofschoon God weet, dat dit verbod heel onnoodig was. Doch zie! ze zijn bezig! hen aan do schandpalen te bindfn". Docïfl op hetzelfde oogenblik slaakte de spreek^ ster een kreet van schrik en vatte haan, buurvrouw bij den arm. Een vlugge pijfc had de® man getroffen, dio vooruit getrag den was, om de hand op Maria van Nasa-o ret.h te leggen; en met een woosten kreed viel de man dood voor do voeten van zijn slachtoffer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1