Aan het einde der week.
Uit de Omgeving.
De conferentie, te Washington ver
keert "iet nicer- in de geestdriftige stem
ming, die do eerste zittingen kenmerkten.
De rode van Briand, den Franschen
premier, heeft aan alle verwachtingen dat
de (bewapening te land zal worden be
perkt den bodem ingeslagen. Do vrees voor
Duitschland, dat het in enkele dagen een
miilioenen-loger kan organiseeren, wordt
gebruikt als argument dat Frankrijk nog
niet aan vermindering van zijn bewape
ning kan denken.
Vermoedelijk echter zit hier wat anders
aohter.
De zaak is dat Frankrijk niet all oen
bang is voor Duitschland, maar nog veel
meer voor Engeland, welk land op zijn
beurt weer de concurrentie van Amerika
en Japan vreest, dio onderling weer
alle vertrouwen missen.
In d'ie ciirJstamdighoden is liet al zeer on
waarschijnlijk dat de zoo hoopvol begon
nen confercntio eenig resultaat van belee
kenis zal hebben.
België heeft zijn Kamerverkiezingen ge
had, waarvan het voornaamste resultaat
isr dat do Katholieken eenigermate wer
den versterkt.
De liberale verkiczingSmanoeuvres heb
ben op de kiezers blijkbaar geen invloed
gehad en van een versterking van de so
cialisten was mede geen sprake.
De Engelsehe kroonprins is op reis naar
Britsch-Indië, waar de bevolking zijn af
keer van Engeland vaak niet onder stoe
len of banken sleekt.
Om tegen alle gevaren beschut te zijn
heeft do Kroonprins "zeven zwarte
katten aan boord.
Toch is Engeland officieel een Christe
lijk land.
Het Christelijke Nederland blijft hierin
niet bij den groolen buurtman achter.
iln sportkringen met name heeft Üét bij
geloof grtooto afmetingen - aangenomen.
Men hecht groóte beteekenis aan poppe
tjes en dergelijke, die z.g. geluk moeten
aanbrengen.
Maar dit hebben wij dan toch op En
geland voor, dat wij een vorstin hebben,
die haar kracht zoekt niet bij geïukaan-
brengende teekens, maar in het gebed tot
den Koning der Koningen.
Een groot voorrecht, dat we niet genoeg
bunnen waardeeren.
Gemeenteraad Katwijk
Vergadering ran Donderdag 24 November.
Voorzitter: burgemeester do Waal-Mal»,
jlijfc.
De hoeren den Duik, v. d. Gugteü en Parle-
vliot zijn mot kennisgeving afwezig.
Nadat de Voorzittor de vorgadering op
gebruikolijko wijze lieeft geopend worden do no
tulen behoudens een opmerking van Dr. de Ruy
ter Zijlker onveranderd goedgekeurd.
1. Ingekomen zijn o.a.:
Een machtiging van Gedeputeerden om met
Rijnsburg en Valkenburg oen gomeenscbappelij-ï
Jcon keuringsdienst te organiseeren. B. en W. zijn
bezig aan een ontwerp van overeenkomst, dat
aan een commissie in handen gesteld zal wor-.
den.- Als leden hiorvan worden aangewezen do
heeren Grimbergen, Mcorburg en de Ruyter Zijl-
ker, die allon hunne benoeming aanvaarden.
Op een verzoek van den heer H. Vooys, bo-
ftreifendlci vermindering Van' fcchoolgcldj, wordt
afwijzend beschikt.
Een driemaandelijksche staat over 2e en 3e
kwartaal van de gemeente-spaarbank zal tor
rvisio worden gelegd.
Op een verzoek van den heer Pronk, lunch-
roomhouder te Katwijk a. Zee, betreffende het
sluitingsuur zullen B. en W, praeadvies uitbren
gers
Ged. St. stellen voor, voor de jaarwedde vau
don gemeente-ontvanger een vaste regeling te
troffen, gelijk aan die van '21. De Raad maakt
jiiortegen geen bezwaar.
2. Tot commissarissen, dier gemeente-spaar-^
bank worden benoemd do heeren B. v. Duyn,
Joh. Verloop on II. Haasnoot, wien boricht van
jhuiimo benoeming zal worden gezonden.
8. Tot leden dor commissie van Plaatselijk
Toezicht op het L. O. worden benoemd do hoe
ren D8. Rutgers-en J. Varkevisser.
4.. Ecnige voorstellen tot wijzigingen der ver
ordening op bruggeld, havengeld, belasting op
do honden, opcenten personeele belasting, re-ini;
gen vorvalputteD, 6ccrotarieleges, vergunnings
recht, worden in handen gesteld eener commis-
•ie, als wier leden worden aangewezen de hee
ren v. d. Perk, 0. den Dullc en Dr. van Wal-
•ran. Allen nomen hun benoeming aan.
5. Een voorstel tot wijziging vair hot tarief
voor het gebruik maken van de gemeentczaal
.wordt in handen derzelfde commissie gesteld.
8. B. en W. stollen voor over te gaan tot in
stelling eener bczuinigingscommissio, waarop bij
'de behandeling der begrooting is aangedrongen.
Do hoer R. Ouwohand herinnert zich niet,
8at reeds besloten1 is tot instelling der commis
sie.
Bovendien, nu spr. eens rijpelijk over de zaak
leeft nagedacht, verwacht hij toch niet veel heil
yan zoo'n commissie, waarvan de bevoegdheid
aiet recht to omschrijven is. Hij wil zich niet
tegen de instelling vorzetton, maar hoo moot
bo werken? Ze kan B. en _W. toch do wet niot
•tellen? K
•De heer do Ruyter Zijlkor stolt zich
do zaak anders voor. Op aandrang van den Raad
die niet tevreden was, met de door B. en W.
gedane bezuinigingen, en zoo een zijdelingschen
Avenk wilde geven, Is tot oprichting besloten.
De taak dor commissi© is eenvoudig. Ze kan met
Vooretellen tot bezuiniging via B. en W'. tot den
JR-aad komen.
Do hee»r R. öuwoïïand had'allerminst van
Sen lieer de Ruyter Zijlker bevestiging van het
besluit tot instelling verwacht, daar deze niet
Op de avondvergadering tegenwoordig was, en
)fo notulen daarvan nog niot gedrukt zijn.
(Ben Raadslid heeft van da gemeentelijke
ïulahoudiDg gewoonlijk zeer oppervlakkigo
Jdeeën, zoodat de voorstellen der commiesio
niet zeer doeltreffend zullen zijn.
De Voorzittor die juist oen drukproef van
bot «rondverslag ontving, doet daaruit voorle
zing, waaruit blijkt, dat wol is besloten tot in-»
•telling der commissie. Wanneer achter dö Raad
liever geen commissie heelt, vinden 4BL en W.
dit ook goed.
Het dagelijksch bestuur is zelf ook al druk
aan 't bezuinigen. Het drukken vaii do notulen
dor laatste vergadering kostte f 200. Schafte
men nu een cyelossüle aan, dan zou al dadelijk
een groot bedrag worden bespaard.
De Raad heeft hier geen ooren naar.
Over punt 6 wordt geen beslissing genomen.
7. Daar de Visscherijschool voor oen onver
wacht tekort kwam te staan, vooral door de ver
hoogde salarissen der loeraren, vraagt ze een
extra subsidie van f 425. B. en W. adviseoren
dit verzoek too te staan.
Do heer de Ruytor Zijlker vindt, dat
men een vereeniging, op wier balans f 173.40 aan
rente voorkomt, en die dus kapitaal bezit, niet
armlastig kan noemen.
Do Voorzitter kan zich met deze opvat
ting niet vereenigen. Bovendien zou do school
haar Rijkssubsidie verliezen, wanneer de ge
meente de hare- niet verleende.
De heer do Ruyter Zijlker wil graag
weten, hoe dat kapitaal belegd ie, en stolt voor
dit punt aan to houden.
Do heer K. Ouwehand verklaart zich hier
tegen.
De heer de Klerk wil een actie tegen, do
hooge salarissen instellen. Het Rijk voert deze
eerst hoog op en komt dan met bczuinigingsbro-
chures.
Na eendgo verdero discussie'wordt do subsidie
toegestaan.
8. In verband hienneo heeft een "wijziging
plaats van de begrooting 1921.
9. Daar Gedeputeerden bezwaar maakten te
gen een eerst getroffen regeling stellen B. cn
W. voor, voor den bouw der Bijzondere school
een kasgeldleening van f 40.000 aan te gaan.
Conform besloten.
10. Do Inspecteur L. 0. heeft een ontwerp
verordening op hot schoonhouden van gebouwen
der 0. L. Scholen, wélke de minimum-eischon
bevat, toegezonden.
Een commissie van onderzoek heeft hierover
rapport uitgebracht en1 adviseert, behoudens
oenigo wijzigingen, de verordening goed te keu
ren.
Do heer de Ruyter Zijlker informeert
of er aan de „miuimum-eischen" wel getornd
mag worden.-
De Voorzitter antwoordt, dat de inspec
teur de zaak heoft omgekeerd. De Raad stuurt
do verordening aan hem ter goedkeuring. Wij
zullen dus do ons goed lijkende wijzigingen, dio
do kosten zullen verminderen aanbrengen.
Do verordening wordt hierop goedgekeurd.
De hoer do Ruyter Zijlker vraagt, of
do gezondheidscommissie hierin niet gekend
moest worden.
Men besluit de verordening na de iuspectorialo
goedkeuring naar die commissie to zenden.
11. De commissie, die het voorstel van d6n
heer do Ruyter Zijlker, betreffende eenin to
voeren rookverbod voor kinderen, heeft onder
zocht, heeft hijerover een; rapport ingezonden.
Zij is van oordeel, dat, hoewel het rooken een
inteüs kwaad is voor kinderen, men geen bopa-*
ling in moet voeren, waaraan men niet do hand
kan houden. Dit zou leiden tot ondermijning van
het gezag yan Raad en politie.
De hoer do Ruyter Zijlker voelt dit
bezwaar, maar is van oordeel, dat do Raad do
jeugd moreel en financieel moet sterken.
Do heer de Klerk ziet er geen heil in de
grooito 6erie hoogt nageleefde bepalingen met
een te vermeerderen.
Do heer van Wal som wijst er op, dat in
do meesto Gemeenten, waar een rookverbod was
uitgevaardigd, dit na verloop van tijd iu oen
zeer klein doodkistje werd begraven. Deze quaes-
tic moet door de a u d e r s en niet door het
Gom. bestuur worden opgelost.
De Raad besluit het voorstel te verwerpen.
12. Do cx-deuiwaardcr, etc lieer de Jong1,
heeft een request ingezonden, waarin hij
verzoekt ojn restitutie van ƒ5300, die hij
voorgeschoten heeft, voor fc innen, müar
nog nie't ingekomen schoolgelden. Volgens
den heer de Jong heeft do ontvanger, de
•heer Wcrtlrer, zooveel ander werk van
hetm geöischt, dat hij niet tot inning in
staat was. Inlusschen heeft hij om des
lieven vredes wille het geld successieve
lijk voorgeschoten. De betrokkenen wei
gerden, toen ze diit merkten, hun gelden
af to dragen, terwijl do lieer do Jong, die
inmiddels van betrekking was veranderd',
geen macht had- hen hiertoe to dwingen.
Een som Aan ƒ200, afgehouden van zijn
salaris, als vergoeding voor zijn opvolger
ter inning van achterstallige gelden, was
hem reeds terugbetaald, na s'cimlmatio van
een deurwaarder. Hij verzoekt nu deze
zaak dn handen van een commissie te stel
len, Lot onderzoek.
B. en "W. hadden den heer Werther naar
deze zaak gevraagd en deze verklaarde
den- heer de Jong nooit ander werk op
gelegd te hebben. Wel heeft de heer de
Jong uit eigen beweging wat voor hem ge
daan.
B. en \V. adiviscer-en geen restitutie te
verlcencn. De lieer de R u ij t e r Z ij 1 -
k e r vraagt of aan liet verzoek van den
heer de Jong 'tot instelling -eener commis
sie ge tui gevolg wordt gegeven.
De Voorz. antwoordt, dat de heer de
Jong hier geen voorstellen heeft to doen.
Do lieer de Ruyter Z ij 1 ker ver
klaart het voorstel over te nemen.
Na eenige discussie wordt besloten een
commissie, beslaande uit de heeren R. Ouwe-
hand, do Ruyter Zijlkor en v. Duyvonboden aan
to wijzen, om deze quaeslie te behandelen.
13. Van de Rondvraag wordt geen gebruik
gemaakt.
Alleen merkt do heer den Duik nog op,
naar aanleiding van de vraag van don lieer do
Ruyter Zijlkor, dat het kapitaal der Vissclnrij-
sclioolveroen. bestaat uit gestorte kasgelden.
De openbaro Vergadering wordt hierna ge
sloten.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN.
J.l. Woensdagavond verga-
derde do A.-R. Kies vereemigm g, afd.
„Hooge Rijndijk". Nadat de voorzitter, F.
Boomema, op gebruikelijke wijze do verga
dering 'had geopend, doolde hij mede, dat
de funutiee van het gekozen bestuur door
hen onderling zijn verdeeld als volgt: F.
Boomema, voorz., de Braver, secr., G. Sta/r-
rweld,- penn., Burgemeester van der Meur
len, 2-e voorz. en IJ. Sintel, alg. plaatsver
vanger. Vervolgens wrerd door den voorz.
eien onderwerp over het „Vrouwenkies
recht" behandeld waarin; naar voren ge
bracht word -hert passief en actief kiesrecht
en op duidelijke wijze werd vertolkt het
beginsel dei' A.-R. Partij en het ontstaan
van dit kiesrecht.' Mede wérd ook door den
voorz. met alle kracht aangemoedigd, dat
de A.-R. vrouwen straks ook trouw naar
de stembus zouden opgaan. Op dit onder
werp volgde een aangename bespreking.
Hiorna werd besloten, dat de Rijndijk een
afdeeling zou vormen, die broederlijk
wenscht samen te werken met Hazerswou-
de(doTip).
Na de aigemeene rondvraag sloot de
heer van der Meulen de vergadering met
dankzegging.
Predikbeurten. Ned. Herv.
Gom. Zondagmorgen half tien en '6 avonds
half zeven Ds. Israel.
Goref. Kerk Zondagmorgen half tien en
's -avonds 'half zeven Ds. Haspers.
Woensdagavond j.l. 'hield
de Christel. Hist. Kiesvereeniging te Kou
dekerk eene. aigemeene vergadering, die
goed bezocht was. Er waTcn ongeveer 30
leden tegenwoordig. De waarn. voorzitter,
de heer Bartlema, deelde de vergadering
mede, dat de voorzitter, de hoer van Eg-
anond, door ongesteldheid verhinderd was
de vergadering bij te wonen.
Na voorlezing en behandeling der inge
komen stukkon, deelde de voorzitter mede,
dat door heb bestuur naar hij meende in
opdracht der Alg. Vergadering van 7 Juni
1.1. eene regeling had' getroffen terzake
het heffen van contributie der leden. Deze
heffing is verdeeld over 3 klassen en is
.progressief. Do heer Oebcrius Ka.pteijn zei-
de zich niet. geheel cn al met de vastgestel
de regeling te kunnen vereenigen. Afge
zien van het feit dat hij meende, dat 't in
do bedoeling gelegen had, dat het bestuur
te dien opzichte met een voorstel zou ko
men doch] dat de vergadering geenszins
voor een fait accompli, zou worden ge
steld, meende spreker, dat eene verdeeling
over 3 klassen te gering is cn zou da-ar min
stons vier desnoods 5 klassen van willen
maken. Na ecnige discussie werd conform
besloten.
Daarna was aan de orde do vaststelling
van een lijst van tiental personen, die door
het bestuur aan de Kamerkring Lei don zal
worden opgezonden. Do vergadering be
sloot voor het a.s. seizoen een tweetal
sprekers op te laten treden. Te dien op
zichte z.al het bestuur zich in verbinding
stellen met enkele vooraanstaande perso
nen der Partij.
Na beantwoording van "eenige vragen
bij de -rondvraag door den voorzitter werd
na opwekking tot flinke propaganda voor
do a.s. verkiezingen dc vergadering dooi
den waarri. voorzitter, de heer Bartlema,
met dankzegging gesloten.
HAZERSWOUDE.
Tengevolge van de vroeg
ingevallen vorst zal door het bestuur der
Grooie Hazcrswoudsche Droogmakerij op
5 December a.s. naschouw worden gehou
den.
Het 5 0-jarig besta, ander
Joneölin psverecn. op Geref.. Grondslag
„Philadelphia" zal D.Y. a.s. Woensdag in
do Geref. Kerk werden herdacht, waarbii
door verschillende personen hot woord zal
worden gevoerd.
Een zoont je van den hoor A
A. H., van den Voorweg trof het ongeluk,
bij het spelen met andenykinderen ccn been
te breken. Per auto van Dr. D. werd hij
naar do ouderlrko woning- gebracht.
P r c d i k b c u r t c n a.s. Zondag
Nod. Hcrv. Kerk half 10 cn half 7 en
Woensdagavond half 7 uur Ds. Luuring.
GerefKerk half 10 cn 2 uur Ds. van der
Vliet.
D o n de r cl a g a v o n d vï e r a o do Chr.
Zang vereen. „Zang en Vriendschap" alhier in
Salvatori haar tweede jaarfeest met loden cn
genoodigdon. Geopend werd met liet gcmecn-
fcriiappelijk zangen. van Ps. 47; 1, 'waarna de
Voorz. voorging in gebod. Vervolgens sprak hij
oen opwekkend openingswoord. Uit het verslag
van den Secretaris bleek, dat de voreeniging 35
leden telt. Do penningmeester deecl rekening en
verantwoording van zijn gehouden beheer, waar
uit bleek dat de inkomsten waren 507.541- cn
de uitgaven f 403.591, alzoo batig saldo f 103.95.
Verder werd de avond gezellig doorgebracht
mot zangnummers ten gc-hoorc to brengen afge
wisseld door samenspraken en voordrachten ter
wijl de noodigo tractatics niét waren vergeten.
Do Eere-Voorz. der vcreenging, Ds. Luuring
woonde een gedeelte van deze feestavond bij.
Na gemeenschappelijk zingen van Gez. 180: 5
sloot do Voorz. dit feestelijk samenzijn met dank
gebed
WOUBRUGGE.
Do A.-R. Kicevereeniging al
hier hield haar tweede vergadering ia deze win
ter campagne. Nadat de vergadering op do ge-
bruikelijko wijzo geopend was, werden do no
tulen gelezen en onveranderd vastgesteld, In
behandeling kwam het concept-huishoudelijk re
glement voor do Kamer Kieskring Leiden, waar
toe WiOubrugge behoort waarop geen wijzigingen
werden voorgesteld.
Tot -afgevaardigden en plaatsvervangers naai
de vergadering van genoemden kieskring te Den
Haag werden verkozen dc heeren 0. C. van He
inessen, A. Wisman, A. van den Berg en R. Los.
Do voorzitter bracht ter tafol het eoncept-
program van actie en las dit mot do motio's
voor. Do motie-Sneek, al reeds op de Dcputatcn-
vorgadoring behandeld, kwam niet ter sprake,
wel clio van Do Bilt.
Ds. Le Contrc was van oordeel dat, ook om
het lato uur, het program in deze vergadering
niet naar behooren meer kon worden behandeld en
zou het wenscholijk achten, dit in een volgende
vergadering to doen; zou dit mot vrucht ge
schieden, don moest een dor leden oen inleiding
geven. De voorzitter kon zich daarmede vereent*
gen, een der leden werd daartoe aangewezen en
dio vorgadering bepaald op 12 December a.s.
Tot bestuursleden in do vacatures, werden
gokozen de lieeren P. Viom&ns en O. 0. van
Heinessen. Besloten werd in do maand Januari
ook oen .openbare vergadering to houden.
Staande de vergadering traden weder 5 nieu
we leden too, zoodat de vereeniging in ledental
nu ver over de honderd gaat. Ds. Lc Cointre
verblijdde zich daarover, maar wenschto dat.
allo leden ook imeer bewust medo leefden en do
vergaderingen bezochten, opdat onze, op Gods
Woord gegronde beginselen, niet alleen in dc
breedte, maar vooral in do diepte goed wortel
schieten, de ernst der tijden, do kamp tegen re
volutie en anarchisme noopt daartoe.
Ten elotto werd verslag uitgebracht door do
commissie voor het Millioenplan waarbij werd
betreurd dat er nog loden zijn, voor wao hot
doel van dit plan nog niet duidelijk is, of van
zekere zijdo verkeerd worden ingelicht. Dat
door dit plan do Anti-Revolutionaire of Cal
vinistische beginselen, welke ons land reeds
voor eeuwen door Gods zegen onder de Oranjes
hebben groot gemaakt, weder zullen worden
verbreid cn bij de waarheid zal worden gehou
den.
Verzocht werd het ledental der commissie uit
te breiden, opdat dozo met nieuwen mood haar
taak dozen winter hervatten, en zoonoodig
voor het tekort een bazaar houden zal. Hier
tegen bleek geen bezwaar te zijn. De Voorzit
ter sloot deze opgewekte vergadering, waarna
Ds. Lc Cointre voorging in dankgebed.
Cleyne Sonden.
Stofregen acht men nietmaer dio -er lang
in trodeai,
Die dringt se tot do huyt en op de naakte
leden:
Dcsondon, die men cleyn en licht to wescn
acht,
Die hebben menich om zijn salicheyt ge
bracht.
J. REVIUS.
Leidsche Penkrassen.
Amiice!
Het onderwerp is in deze dagen hier
in Lèicfcn do schoolgeldlieffimg1.
'Zooals ge weet moeten voor 1 Januari
1922 d'e verordeningen op ide heffing en
invordering van schoolgelden voor de la
gere scholen in overeenstemming worden
gebracht met de wet.
In tal van gemeenten is deze zaak reeds
geregeld en nu is deze week dit punt oo'k
'bij den Leidscih'en Raad aan do orde ge
steld, en daar deze regelingen niet alleen
gelden voor het openbaar- maar ook voor
'het bijzonder onderwijs, spreekt het wel
vanzelf dat de ontwerp- reg eli ng in tal van
krinigen het onderwerp is van gesprek.
't Is wel jammer dat deze ontwerp-ver
ordening zoo op het uiterste nippertje is
ingediend, zood.at de Raadsleden en ver
dere belanghebbenden eigenlijk al te
weinig tijd hebben om deze .materie; te be-
'#tudéeren. Toqfli ziel het er niet naar uit,
dat dit voorstel zonder meer door den Raad
zal worden aangenomen.
In ons blad zijn, zoo ge gejle&en zult
hebben, reeds enkele punten aan de orde
gesteld, d'ie. zeker nadere, oycrweging. ver
dienen, amendementen zijn reeoite aange-
•kondigd: en naar ik uit goede 'bron ver
nam, zal door de gezamenlijke besturen
der bijzondere scholen tot den Raad een
adres wordlen gericht, waarin verschillen
de wijzigingen1 worden voorgesteld.
Uit vrij betrouwbare bron vernam ik
'voorts nog dat dé socialistische fractie een
voorstel zal doen om het onderwijs geheel
kosteloos te verstrekken. Als ik mij niet
vergis is zulk een vrijstelling niet mogelijk
daar de Wet het heffen van schoolgeld im
peratief voorschrijft, maar al was dat niet
het geval, dan spreekt het wel vanzelf
dat zulk een voorstel niet de minste kans
hoeft om te worden aangenomen H.et so
cialistische beginsel, dat die kinderen fei
telijk eigendom zijn van den Slaat, en dat
do Staat dus ook. in do eerste plaats ge
roepen is de opvoeding te bekostigen vindt
in onzen Raad nog to weinig aanhangers
en gefiukikig! dan dat zulk een voor
stel ook maar eenige kans zou hebben.
Gelukt het niet het ondierwijs geiheel
kosteloos te geven, dan, zoo vernam ik, zal
de socialistische fractie voorstellen, om
lien die daartoe iti staat kunnen worden ge
acht het volle schoolgeld' te laten betaüen,
tcincinde de mcnschen met kleinere.inko
mens te beter vrij te kunnen stellen.
Me-dunkt, daarover valt te praten en ik
verwatóht dan ook. dat ook van rechtse he
zijde wel voorstellen in dien geest zullen
wtorden gedaan.
't Kermt mij voor, dat dit ook geheel l'igt
in de A.-R. lijn. Zoover ö'at in verband met
hunne inkomsten mogelijk is moeten do
ouders liet onderwijs zelf betalen. Wie dat
niet kunnen doen moeten geheel of ge-
dleel tel ijk worden geholpen, maar wie 't
wel kunnen betalen kunnen zonder eenig
bezwaar voor 't volle pond worden aange
slagen.
Evenals het dc taak van de ouders is
vdor de voeding hunner kinderen te zor
gen, hebben zij ook tot taak de opvoeding
voor hunno rekening te nemen.
Nu is. de groot'e moeilijkheid natuur]ijlk
om de grens aan te geven.
Dezer dogen zag ik dat so.mimige gemeen
ten reed® bij een inkomen van ƒ5000 den
vollen kostprijs laten betalen, anderen
gaan tot ƒ6000 en hier in Leiden wil men
allen die beneden de ƒ12000 blijven, nog
ccn toeslag geven uit de gemeentekas.
Dit laatste gaat wat ver. Iemand die
daamvan meer versland heeft dan ik, ver
telde mij dezer dagen dat mcnschen met
ƒ6000 inkomen evenveel moeite hebben
om in hun stand te leven, dan menschen
met eon inkomen van 3CÖ0, maar ik ben
toch zoo vrij om dat niet zonder nicer aan
to nemen. Natuurlijk, iedere stand en
iedere pilaals .stelt bepaalde eischen, maar
als ik zoo zie lioe am>1o mcnschcii in onze
dagen leven, 'hoe velen zich betrcikkeliij'k
groolo uitgaven, voor hun pleizier kunnen
oorloven, hoe; de een naar een badipdaats
trekt, een ander in 't buitenland toeft, onz.
dan komt 't mij voor, dat ze althans wel
beginnen kunnen met een behoorlijk
schoolgeld te betalen.
AI3 het hebben van kinderen een ze
gen is, en zóo wordt het bi verreweg dn
meeste gezinnen gelukkig nog beschouwd,
dan zullen we ons daarvoor ook wel 0[j^
o f f e r i n g 0 n wtiïlcn getroosten.
En als ik lid! van den Raad was, dan zou
ik zonder eenig bezwaar een voorstel doen
om ouders met een inkomen, van zeg
ƒ7000 het volle schoolgeld to Loten beta-,
le.n, en zou ik mij niet de meeste besliste
heid verzetten tegen een voorstel als nu
aan de orde is, om mensehen met een in-,
komen van 10 of 11000 glcl. nog- een toe-,
stag uit de gemeentekas te verstrekken.
Dat schijnt mij niet verantwoord niefi
het oog op onze gemeente-finaneiën, en
't schijnt mij ook niet anti-revolutionair.
In dfe motie-Sneek, waarover d'e laatste
dagen in on9 blad nogal een en ander is
geschreven, trekt mij vooral aan, wat. o^-
zegd wtordt van de s'ouvereimiteit in eigen
kring. De Overheid bemoeit zich nu let
terlik niet alles en de nieuwe Schoolwet
heeft er al weer aan meegeholpen om haar
invloed te vensterken.
Maar als we daartegen willen ageeren,
dan rrioeten we ook beginnen met. zelf te
doen wat anders de Overheid noodgedwon
gen Wel moet dben, en dat iss in diit geval,
zooveel mogelijk zelf het schoolgeld beta-
.len.
Hoemeer we gaan steunen op de Over
heid, hoe meer we afhankelijk worden cn
lioe.meer ook de liefde en dc belangstel
ling voor het onderwijs verflauwt..
Nu is hier, dat stem ik the, een bezwaar
Het openbaar onderwijs is betrekke
lijk duur in Leiden; daardoor wkvrdt de
gemiddelde kostprijs belangrijk opge
voerd en als nu de ouders het volle school
geld betalen, dan beteekeiu dat voor hen
die van een bijzondere school gebruik ma
ken, -dial zo meer snoeten betalen, dan heÊ
onderwijs Van hunne kj'ni'leren- kost.
Dat is natuurlijk niet '"p'leliig, maar ik
geloof toch niet, dat 'het aanleiding mag
zijn een verkeerd beginsel, dal toch al
veel le veel toegepast wordt, nog verder
te laten doorwerken. Ook om practi-
sche redenen moeten We. hier voorzich
tig eijn. Van alle kanten worden dc pu
blieke kassen bestormd, en we kunnen'
dat nooit heler in do hand weT-keny dan
door zelf in die richting nice, {.e gaan.
Hieruit volgt niet, m'n waarde, dat wd
zoo maar m'oetcn betalen ronder meer, en
ik verwacht, dan ook dal. bij de behande
ling van "de hegroofing o\; r deze zaafc een
en ander gezegd zal worden.
Ik hob eens geprobeerd na te gaan, hoo
de kosten van het bijzonder onderwijs-
staan tegenover die van het openhaar on
derwijs. Nu slel ik op den voorgrond, dat
ik niet precies do juiste cijfers hob kun
nen krijgen, maar dc cijfers die ik kreeg
geven toch wel een vingerwijzing1.
In de eersteplaats viel het me op. dat
het openbaar •oriicrwijs. dat. nog geen 6000
leerlingen telt, zicilndc •wöehtó veroorlooft
er een aantal niet verplichte onderwijzers
op na le houden die van dc gemeentekas
m'aar even een ui'gaaf vragen van
ƒ159,158. Nu gevoel' ieder, dam voor be
hoeft men nag g'éeu ingewijde en nog
geen deskundige te zijn. clai dit toch wel
wat heel erg is. en dat dit c?n post is
waarop, zonder het onderwijs jonk maa
kee-nigazins to schaden, gemakkelijk ee
halve ton bezuinigd kan worden.
Als wé nagaan dalvoor al debij/^ndore sch
len met elkaar, die samen, aks ik «mij niet
vergis 3500 leerlingen tellen, voor nie-t-
verplichte onderwijzers, 21000 '.wordt uit
gegeven, dan gevoelt ieder wol, dat' dit ver
schil toch wel wat al te groot is, cn dat het
hoog tijd wordt, dat n c:i op dit gebied
eens krachtig gaat bezuinigen.
Als men do cijfers voor onderhoud van
gehouwen, 'leermiddelen enz, bekijkt, dan
doet men eenzelfde ontdekking.
Nu kan het zijn, dat men bij het bijzon
der onderwijs weieens \Vat zuinig ge
weest, maar ik heb nooit gehoord dat de
resultaten van hef, onderwijs daar^ slech
ter waren dan op de openbare sc.'.iolen. En
ik liooj dan ook niet dat dc bijzondere scho
len zich naar do gemeentelijke inrichtin
gen zullen richten, maar da,t omgekeerd,
•liet openhaar onderwijs zal trachten zich
te richten naar de bijzondere scholen.
Een algchecle reorganisatie vón het on
derwijs is daartoe, naar ik vernam ei*
ook in verband met de wettelijke bepalin
gen noodzakelijk. Gelukkig heeft onze
wethouder van onderwijs tor gezegd, dat
hij zooveel mogelijk deze zaak zal bespoe
digen, eni dat hij sp'oodig zijne voorstellen
ter tafel zal brengen.
Misschien is dozo reorganisatie, ook vnor
bekwame ambtenaren <bie zich met niets
anders dan het onderaf ij-s bezighouden,
niet zoo gemakkelijk dan t lijkt, maar als
inderdaad belangrijke bezuinigingen ver
kregen kunnen worden, dan zou l de
rnocito 'loonen, dat, deze heeren eens oen
tijil'anig voor grof geld desnoods overwer
ken.
In dit verhand kom ik weer terug op
wat ik een vorig maal schreef, dc bezol
diging van do wethouders.
Onlangs was ik' in d'o gelegenheid eens
een begrooting in (c zien, cn als men dan
nagaat den groolen cmvag van sointnilge
„deparlecnéntcn" cn dc grootc vcranlwoor
(lelijkheid die sommige wethouders dia
gen, dan komt T mij voor dat dc bezoldi
ging hier toch wel wat erg laag is.Wei derf
de wethouders, door een hoo.gcr bezoldi
ging in staat gesteld, .meer tijd voor den
wethouderlijken arbeid vrij te maken, dan
zou dit, althans naar mijn bescheiden mee
niog geld zijn, dat zijn renlo ruimschoots
opbracht.
Ik kreeg van dc redactie een wenk, ont
in verband met, do weinige ruimte, mijn
briefje niet le lang te.maken, izoo.dat ik op
deze dingen niiet verder zal ingaan.
Alleen siou ik deze vraag willen s-tellonf
wijst het op een zuinig gemeenteheheer,
dat, de. gemeentereiniging het bagatel vrut
ƒ261.300 per jaar aan de gemeente kost?
Ik voor mij heb goede reden om da*
lc betwijfelen, maar daar ik nu een punü
•moet zetten, kam ik daarop misschien lan
ter nogeens terug.
VERITAS.
