tick uitspreekt, lean de zaak spoedig in orde zijn.
Do Voorz. zegt dat B. on W. zich op hot
standpunt plaatsen: leven en laten leven. B. en
W. hebben bij het kantoor der Staatsmijnen naar
de prijzen geïnformeerd
Do heer Knuttel: een trust.
Do heer Wil mor: daar moet u toch ook
terecht komen.
De Voorz. zegt dat do inkoopprijs in totaal
kwam op f 3.3G, terwijl do verkoopprijs is
f 3.65, thuis bezorgd f 3.85. En nu kunnen B.
en W. niet inzien, dat doze marge to groot is.
Een verdienste van 29 oent, kan toch moeilijk een
to groot? winst genoemd worden, zoodat hier
A-oor kunstmatig ingrijpen geen reden is
en hot, niet aangaat een aantal inge
zetenen van hun brood to berooven. De
gasfabriek heeft de cokes verkocht aan de
handelaren. Men moest dat wel doen, maar
spr. geeft toe, dat er wat voor te zoggen zou
zijn indien ook particulieren in de gelegenheid
•werden gesteld daarvan te profiteeren, al waren
daartegen naar hij meent te weten bezwaren,
voor de fabriek. Het gaat nu echter niet aan
maatregelen te nomen opdat de handelaren met
do cokes blijven zitten.
De heer Knuttel verwacht van het voor
stel van Eek zeer weinig, omdat het met onwil
lige honden slecht hazen vangen is. B. en W.
zijn er op uit de middenstand do hand boven het.
hoofd te houden en het is tot op zekere hoogte
to waardooren, dat zij daar zoo onbewimpeld
voor uitkomen. Spr. betoogt vorder dat de fout
niot schuilt bij de z.g. handelaren hier, maar bij
ds exporteurs, waarvan de handelaren niet meer
dan agenten zijn. B. en W. willen die menschen
niot in moeilijkheden brengen. Maar is dat nu
een uitgangspunt! Of moet gerekend worden met
het algemeen belang. Graan de handelaren dan
achteruit, welnu, dan moeten zo desnoods maar
naar het B. A. evenals do werkloozen. Spr. heeft
niets tegen den tusschenhandel, maar deze be
gunstiging van een categorie van ingezetenen,
komt niet te pas.
De Voorz. zegt dat als we betrekken bij
de mijnen, wij niet gjoedkooper terecht kunnen
dan thans.
De h<er de Lange Weth. zegt, dat hier
telkens geschermd wordt met d© macht van de
trust, maar die macht behoeft hier niet in het
geding te komen. Onze mijnen moeten concur
reerenden leveren aan een ieder die het vraagt.
Bekend is wel, dat diit jaar de winst gering
zal zijn. Ieder groepje menschen kan een wa
gon brandstoffen bestellen zoodot er van een
trust geen sprake is. Als wij hier voor de mid
denstanders opkomen, dan wil dat zeggen dat wij
voor de geheeele maatschappij opkomen,
waarvan ook de middenstand een schakel is.
Vernietiging van dien middenstand is geen gemeen
tebelang. Spr. beaamt tenvolle wat de heer
Knuttel opmerkte en het is voor hem dan ook
zeer de vraag of, als de Raad van B. en W.
handelaren wil maken in ookes en boeken en
(de heer Sijtsma: rijst!) B. en W. die op
dracht wel hebben to aanvaarden.
De heer v. Eek vraagt waarom niet te Am
sterdam geïnformeerd is.
De Voorz. weet niot, waarom daar zoo bib
lijk geleverd wordt.
De heer van Eek vraagt of men er gebruik
van wil maken.
De heer Wilbrink merkt op dat do coö
peratie toch ook niet Voordeeligor had kunnen
koop-en, daar ze 't anders wel gedaan zou lieb-
ben. Spr. zou 't zeer onbillijk achten als do ge
meente die eerst, de cokes aan den handel ver
kocht, thans ging trachten te ooneurneeren. Die
menschen hebben hun gold er in gestoken, ze
hebben him verlies op de voorraad enz., en daar
om zou 't der gemeente onwaardig zijn, thans
tegen logeren prijs to verkoopon. Waarom hoeft
de coöperatie dio risico niet willen dTagen. Zij
had het toch ook kunnen doen? Waarom moot
nu met steun van do gemeente een buitenland-
eche maatschappij bevoordeeld worden. Laat ze
self hier komen om hare waren te verkoopen. De
geheole turfmarkt is voor haar beschikbaar. Spr.
meent niet dat op deze wijze het algemeen be
lang wordt bevorderd en het zou al zeer onbil
lijk zijn langs indirecten weg contractbreuk to
plegen. De zaak zou anders zijn, indien de han-
delai-cn hier do ingezetenen uitbuitten.
In de wereld zult gij
verdrukking hebben.
De vreesölijke waarheid van deze woor
den hebben al degenen, tot wie de Heere
Jezus ze onmiddellijk of middellijk sprak,
op meermalen bijna niet te dragen wijze
gevoeld, 't Was vaak heelemaal niet tie
dragen geweest, als de Goddelijke Spreker
er niet aan .toegevoegd bad: „Maar hebt
goeden moed, Ik heb d:e wereld overwon
nen". Was Jezus niet d'e W'ereHd-overwin
naar geweest, zeker zouden Zijne onderda
nen in Hongarije in den oorlog met de
heirscharcn van den Overste dezer wereld
zijn bezweken. Want in den langen krijg
tussohen het Rijk des Lichts en dat der
Duisternis namen die Hongaarsohe Chris
tenen niet zelden de gevaarlijkste stellin
gen in; zij stonden! heel dikwijls op de
fronten, waartegen Satan vooral zijn don
kere benden aanvoerde.
In de eerstvolgende artikelen wil ik iets
/an dezen kamp vertellen, 'k Bepaal mij tot
.vat de Gereformeerden daarin moesten
dragon en geef dus een (heel kort) over
zicht van het Calvinisme in Hongarije,
poodig om 't vervolg van mijn reisver
haal te verstaan. Maar de geschiedenis van
het Hongaarsche Calvinisme neemt zoohi
belangrijke plaats ln, in de historie van
'dit land in het algemeen, dat ik ze moet
dloen voorafgaan em telkens onderbreken
floor iets uit de Hongaarsche Vad'erland-
sohe Geschiedenis.
De Hongaren of zooals zij zich in hun
taal noemende Miagyaren zijn pas in de
ie eeuw in Europa gekomen. Zij kwamen
uit Azië, waar ze ook eigenlijk thuishoor
tien. Immers 't waren Mongolen, die ln ons
werelddeel maar weinig voorkomen: be
halve de Magyaren nog die Finhen, de
Lappen en de Turken. Dus staan de Hon
garen nog verder van ons af dan de Joden,
die m'elt ons Indo-Germanen tot het
Kaukaaisohe df Blanke ras behoorenjMiaar,
zooato ik al eerder schreef, de M'agyaren
hebben zloh sterk vermengd met andere
rassen, vxnfei men 't velen niet meer kan
aanzien, dal ze tot 't Mongoolsehe of Gele
De heer Dubolderaan betoogt, dat onze
mijnen buiten het geding kunnen blijven daar
men lüer de Limburgech© anthraciet niot wonscht.
Spr. betoogt vorder dat als do coöperatie maar
geld had gehad, zij tegen belangrijk lagpren
prifc had kunnen leveren. Hij ontkent, dat do
handelaren door hot vwrstol ran Eek schade
zouden lijden, daar die cokes naar buiten is
uitgavoord, terwijl wij hier nu do brandstof duur
mogpn betalen. Dat is 't, waar «pr. tegen opkomt,
en 't is wol degelijk de taak is van de gemeente
do ingezetenen togen uitbuiting te beveiligen.
Do heer Knuttel wil een paar economische
ketterijen van den heer de Lange rechtzetten
jen gefet dan college over do werking van de
trusts. Het kan wel zijn dat do Nederlandsoho
mijnen niet lager kunnen leveren, maar is daar
mee gezegd dat zij tegen hot buitenland concur-
reeren?
De heer de Lange: en de werkloozen dan?
De heer Knuttel: dat is een andere vraag.
Hot voorstel van den heer van Eek in stem
ming gebracht wordt verworpen met 15
liegen 9 stemmen. Voor do hoeren Sijtsma,
Heemskerk, Knuttel, Mevr. Itallie en de Soc. De
mocraten.
Het voorstel van B. en W. wordt aangono^
men. a'
(Zie vervolg Eerete Blad.)
Gemengd Nieuws.
Een gezellige raad.
De gemeente Schermenhorn (N.-H.) (heeft zdóh
nu ook ln de rij der plaatsen gesteld, waarvan
men kan zeggen, dat bet in baar raadsvergade
ringen ^ni-et altijd parlementair gaat. Toen de
begrooting ter tafel kwam, 6tclde do commissie
van onderzoek voor den klerk ter secretarie te
ontslaan, waartegen de burgemeester (tevens
secretaris) zich verzette, omdat de administra
tie steeds dru-kker wordt.
De heer Bakker: De secretarie is vaak ge
sloten en dan is er ook geen klierk. Soms doet
de veldwachter de administratie. Als de burge
meester een klerk wil, moet hij hem zelf maar
aansobaffen.
De heer De Groot tegen den Voorzitter: Als u
burgemeestrr-eecretaras wilt wezen, moet u
ook het werk doen. U is hoogstens 2H uur
per dag op de secretarie, en kunt daar wel 4
a 5 uur zijn.
Toen er gestemd moest worden, zei een lid,
nog niet te weten of hij voor of tegen (het voor
stel was, waarop de 'heer Oostwouden zei: Groot
zeg nu maar ronduit of je er voor bent of er
tegen, van die ploertenstreken houd ük ndet.
De Voorzitter: We zitten hier niet met ploer
ten aan tafel.
Ooshvouden: Dat weet ik nog ndet.
Het slot was, dat het voorstel werd aange
nomen.
Ook kwam nog een voorstel om de gratifica
tie van den rijksveldwachter van lOOte bren
gen op 25, omdat de betrokkene, „die er
is om de orde te handhaven, eens den boel op
stelten heeft gezet", naar de voorsteller, d'e
heer C. Groot, zei.
De rijksveldwachter schreeuwde van de publie
ke tribune: Je bent een leugenaar, schoft!
Ten slotte werd de gratificatie gébracht op
50. Een van de twee blanco-stemmers moti
veerde zi/n onthouding met te zeggen, dat hij
met zoo's: „rotzooi" niet mee wilde stemmen,
om welke uitdrukking de voorzitter hem tol de
orde riep. „Vad."
De diefstal met geweldpleging te Lunteren.
Omtrent de arrestatie van do dadeis van de
zen diefstal wordt nader aan de „Crt." gemeld:
'Woensdag werd eenzekere Yskes, destijds
voorwaardelijk op de Landkolonie van hot Le
ger des Heils „de Batelaar" geplaatst, te Lei
den aangehouden. Op verzoek wend hij naaJ
Ede overgebracht on aldaar gehoord.
Hij bekende in gemelden nacht zich mot twee
eveneens op „do Batelaar" geplaatste personen
Pluim en Van der Wal, nadat zij zich eerst on
kenbaar haddon gemaakt, naar de woning van
Van Dronkelaar te hebben begeven. Er was
eerst getracht een gaf in den muur te maken,
doch toen zaj op een balk stuitten, hebben zij
dit opgegeven en zijn door den paardenstal naar
bannen gekomen.
ras behooren. Alleen bun taal, die geen
enkele overeenkomst vertoont met de
„moderne" of d'e „klassieke" talen, vertelt
u. in haar totale onbegrijpelijkheid, dat ge
met zeer ver van u verwijderde menschen
spreekt.
Dit nomaden-ruitervolk maakte hef er
den eersten tijd wel naar, dat de Euro
peanen wensclliten: waren ze maar in Azië
gebleven! Zij zwierven overal rond op hun
snelle paarden en teisterden vooral de
Duiitsche landen, die, zooals bekend, ook
veel van de Noormannen te verduren had
den. Dit ging zoo door tot het midden der
10e eeuw, toen ze door een Duitschen vorst
geheel verslagen werden.
Deze nederlaag was voor de Hongaren
van groote en) gelukkige beteefcenis.
Zij vestigen zich nu voor goed in hun land'
en komen 200 onder den invloed van het
Christendom. Reeds in het jaar 1000 wordt
hun opperhoofd gedoopt cnl door den Paus
met de „(heilige kroon van Hongarije" ge
kroond. (Deze kroon wordt nu nog be
waard in het paleis te Budapest en slechts
voor den dag gehaald, „als de Koning
sterft, en er een nieuwe Koning over Hon
garije gekroond moet worden" zooals
Mej. Kuyper, van wier boek ik Vooral" nu
een dankbaar gébruik maak, vertelt
(Nu volgen eenige eeuwen van grooten
voorspoed voor het Magyarenland, de
e-enige waarin "zij onafhankelijk zijn ge
weest. Onder zöjn groote koningen Hunyad-
en Corvinus heeft het zijn „gouden eeuw".
Miaair deze vorsten) hadden al veel te strij
den tegen de Turken, die na den val van
Constantinopel (1-453) stee de verder Euro
pa binnendrongen,. 70 jaar later verslaan
ze den laatsten koning van Hongarije en ne
men Budapest in, waar ze 14 eeuw zullen
blijven.
Een belangrijk doel van hot land is dus
in de mao-ht dor Mohammedanen. Een klein
deel Zevenburgen blijft zelfstandig,
en) d'e rest is door Oostenrijk veroverd't I9
voor goed gedaan met d'e onafhankelijk
heid van Hongari je. Vreenel ijk is zijn lot,
verdrukt als M, wordt door den Turk en
den Habsburger. En wat zijn ellende nog
vergroot is do jaren op zijn gebied gevoer-
Op do deel, (hot z. g. achterhuis, werd eerst
do trap neergehaald opdat de knecht niet naar
beneden Ikon komen. Daar kwam de hond op
'hen tooloopen. Deze werd doodgestoken. Daar
na word de z.g. meeldeur geforoeord. Door dril
gerucht werd de soon gewekt. De deur van zijn
slaapkamer openende riep hij: „Ié er volk?"
doch kreeg geen antwoord. Hij loste toen een
revolver schot in de richting van hef gerucht en
ging een laag trapje af.
Wel drie weken moeten de bandieten met 'het
plan rondgeloop en hebben. Afgesproken was
dan ook, als de boei' kwam, hem neer te slaan
Een hunner, Pluim, had bij v. D. gewerkt en
was goed met de situatie békend.
Toen de boerenzoon dan ook onder aan het
trapje was gekomen, werd hij tegen den grond
geslagen en bleef voor dood liggen. Terwijl een
der daders post bij hem vatte, togen de twee
anderen verder het huis in en overmeesterden
de dochter des huizes en de dienstbode, die
reeds door 'het rumoer wakker waren geworden.
Zij mishandelden de meisjes verschrikkelijk en
trachtten zelfs nog ndet naden- te noemen hande
lingen met haar te plegen. Een der meisjes die
weg wilde loopen en door een raam trachtte te
ontvluchten, werd gebonden en een prop in den
mond gestopt.
En der onverlaten brak vervolgens verschil
lende kasten open en nam een tweetal kistjes
met papderen geld mede.
Een onmiddellijk ingesteld politieonderzoek
leidde in de richtinlg van de juist dien nacht
verdwenen drie verpleegden van de Groote Ba
telaar. Het gevolg ie geweest, dat twee hun-
nor, Pluim en Van der Wal, in Duitschland
werden aangehouden. Ook daar maakten zij
zich schuldig aan inbraak. (De aanhouding
van deze twee verdachten, welke ongeveer een
maand geleden plaats vond, is niet vermeld, met
de bedoeling bet onderzoek niet te bemoeilijken).
Het gedd werd deels verbrast en hun deels
ontroofd.
Zooals bekend, zdjn de voorw. in vrijheid
gastolden na dit ontstellende feit van de land-
kolonie verwijderd en is de rust in die omge
ving weergekeerd.
De drie zwaar mishandelden zijn allen van
hun verwondingen genezen.
Als reden geeft Yskes op. dat hij met geen
mogelijkheid langer op de Batelaar kon blijven
en ook dat hij ten slotte is meegelokt door de
anderen. Ons werd echter medegedeeld, dat hij
tijdens dien nacht de leiding van hel complot
had en, ook zelf het geld wegnam.
Yskes die op het politiebureau te Ede ver
blijft, wordt naar Arnhem ter beschikking der
justitie overgebracht.
Het blijkt thans, dat Pluim en v. d. Wal in
Juni in Appingedam en Wedde ook inbraak
pleegden.
Nieuwe tijden, nieuwe cisehen!
In haar „Tweede Reis naar Amerika"
vertelt mej. H. S. S. Kuyper van tal van
Amerikaansche huishoudens, waar men het
zonder dienstbode best stellen kan. Zij roert
daarbij ook het, vraa.get.uk aan, of de man
aan den huiehoudelijken arbeid mag of
moet deelnemen en zegt: Ik geloof dat
de man zioh niet langer boven huisarbeid
moet verheven voelen. Of neen, de „man"
is al te oud. Ik zou liever 200 zeggen: Ik
geloof, dait moeders bij' de opvoeding van
haar jongens er moe rekening moeten hou
den, dat zij hun 'jongens vroeg loeren bij
den 'huisarbeid de'helpende hand te bieden
In Amerika spreekt dit vanzelf^ Het aan
tal gezinnen zonder dienstbode is er per
centsgewijze veel groter dan bij on 6. En
de Amerika ansche moeder laat haar zoons
even goed bij-den huisarbeid helpen als
haar dochters. En de vader geeft 'het voor
beeld.
Meer dan eens heb ik in tmerikaAnsehe
gezinnen m de keuken de vaten helpen
waeschen. Mevrouw wasohte ende
heer des huizes en ik droogden af. Het. ging
heel gewoon. En het is tooh ook eigenlijk
heel gewoon, dat de man do lasten van het
gezinsloven helpt dragen en die niet uitslui
tend laat rusten c-p de zwakke schouders
van de vtouw.
de oorlog tussohen d'ie beide overheer-
schers. Deze eindigt met do verdrijving
van den eersten door den laats tien. De
Turken maken in Budapest en omgeving
plaats voor de Oostenrijkers, die bovendien
Zevenburgen onderwerpen en vanaf 1718
is Hongarije weer één, ja, maar als deel
van Oostenrijk.
Zwaar viel den Hongaren dit algeheele
gemis aan zelfstandigheid; zeker de tal-
looze oorlogen, op hun gebied en door hort
gevoerd waren nu teneinde, maar Oosten
rijker te moeiten wonden was voor dén
Magyaar bijna niog erger. En dit wilden
de Habsburgers hen maken, tot in hun
taal toe. Eerst, toen de Habsburgers hen
nog noodig hadden, toert n.l. Maria The-
resia, na den dood van haar vader van alle
zijden aangevallen werd en in rouwkleeren
met haar zoontje op den arrn, in het Hon
gaarsche Parlemenlt verscheen om hulp tc
komen vragen, toén konden ze zich nog
op hun wijze uitdrukken in de historische
woorden: „Moricmur pro rege nosJ.ro,
Maria There-sia!" (Wij zullen sterven voor
onzen koning M. T.!: Zij erkenden: geen
koningin). Toen hadden ze nog de vrijheid'
Hongaarsch of Latijn te gebruiken. Maar
toen Maria Theresia over hare vijanden
gezegevierd had werden deze talen verbo
den. Duitsc-li moesten ze spreken, zooals de
Vlamingen nog Fransoh. Ook daar ont
brandt een taalstrijd, lang enl hevig. Onn
in 1848 over te gaan in een strijd met
echte wapenen. In dat jaar slaan do Hon
garen eindelijk weer op tegen, hun onder
drukkers, onder leiding van Kossuth, die
in de kerk van Debreezen, de onafhanke
lijkheid van Hongarije proclameert. Op
gruwelijke wijze wreekte Oostenrijk zich,
echter, zoo werden b.v. 13 generaa'lk van
Kossuth die zelf wist te -vluchten een
voudig opgehangen! Nog 19 jaar moet het
Hongaarsche volle vertrapt worden. Maar
dan wordt T eindelijk weer eenigszlns.
zelfstandig. Bij do „Ausgleioh" (1867)
wondt 't weer een) koninkrijk, wel onder
eerj Habsbunger r- Frans Jozef ontvangt
de eeuwenoude heilige kroon maar
toch tamelijk onafhankelijk. Deze toe
stand blijft tot dq oorlogsjaren, maar hier-
En 0 dat vindt mon in Holland nog in
zoovele gezinnen zoo onnatuurlijk!
Ik hob nog pas in een gezin gelogeerd
waar dienstbodennood was.
Het spreekt vanzelf, dat de vrouw des
huizes en ik onze eigen kamer deden en na
iederen maaltijd het. gebruikte vaatwerk af-
wasohten. Maar het. sprak ook vanzelf, da.t
de jongens, die in 'huis waren, dit niet de
den. En de jongens vonden het, even van
zelfsprekend, als de vrouw des huizes.
En ik voelde duidelijk, dat 'het haar
schuld was.
Geen schuld van gebrek aan goedhartig
heid integendeel! maar schuld door ge
brek aan paedagogtsch inzicht.
Zij moest die jongefls opvoeden tot hulp
vaardigheid.
Die jongens moesten het. niet kunnen
aanzien, dat twee dames zich zonder 'hun
Imlp door een grooten afwasbhboel heen-
werkten, aanzien nog al vanuit makkelijke
stoelen Bij de kachels
RECHTZAKEN.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
(Zitting van 31 October).
Op de rol staan 99 zaken, waarvan
openbaar.
D. H., broodven ter te Leiderdorp, is
gedagvaard terzake hij een hem toebehoo
renden hit onbeheerd zou hebben laten loo
pen, waardoor deze een ruit van een wó-
Jning heeft, ingedrukt. Bekl. weet er niet
van. Hij was dien dag afwezig. Vermoede
lijk is de hit door zijn zoontje van stal ge
baald.
De Ambt. van het 0. M. eischt vrijspraak.
A. O., melkslijter te Voorschoten,
is ben laste gelogd, dat hij imelk in voor
raad heeft, gehad, waarbij water was toe
gevoegd. Op een vraag van d'en kanton
rechter of hij do molk, door de boe-ren ge
leverd, alt.ijd vertrouwde als zijnde van
goede samenstelling, antwoordt bekl. dat
de boeren nooit te vertrouwen zijn. Als ge
tuige wordt gehoord dr. v. Eek. directeur
van den Gemeentelijken Keuringsdienst.
Bekl. zegt onschuldig er aan te zijn en
vraagt een voorwaardelijke veoordeel'ing.
De kantonrechter antwoordt., dat hij maar
eerst moet. afwachten, wat ge eischt, wordt,
'Eisch 25 boete, subs. 10 dagen hechte
nis.
J. P. M„ mandenvlechter te Leiden,
heeft de vorige week terecht gestaan, ter-
zake hij een knecht, arbeid heeft laten
verrichten op een verboden uur. Deze
knecht brad vorige week zulks ontkend. Hij
was direct toen de agenten kwamten op
hun aanmaning weggegaan.
De verbalisanten, de agenten Doum'a en
Middendorp, werden gehoord. Deze beves
tigden het proces-verbaal en zeiden dat. de
knecht wel degelijk voortgegaan is met
werken.
De Ambt, van het O. M. zegt, dat al heeft
de knecht niet gewerkt, hij toch 'ook niet
in de werkplaats had mogen zijn.Hij eischt
derhalve 4 subs. 4 dagen.
J. de la B., winkelier te Leiden, is
overtreding der arbeidswet ten laste gelogd
Bekl. zou drie arbeiders tc lang hebben
(laten Werken en voor hen geen arbeidslijst
aanwezig hebben gehad. Dit lange werken
bestond daarin, dat bekl. zijn arbeiders met
den wanmolen heeft laten werken gedu
rende 12 uur pér week, afgewisseld door
loop- en winkelwerk. hetgeen niet geoor
loofd is. Bekl. meent dat hij als grossier
der. geen arbeidslijst noodig had.
Eisoh 3 geldboeten van ƒ8, subs. 2 dagen
Als verdediger voor bekl. treedt op mr.
Nard Thomson. Pleiter hacl gemeend, dat
er in deze zaak meer muziek zat dan een
simpele overtreding dier arbeidswet inzake
het niet-aanwezig hebben van een arbeids
lijst. Pleiter meent voorts, dat de onder
neming van bekl. geen werkplaats is in
den 7in der wet. Imcners wordt er niets
gefabriceerd of verwerkt, doch alleen
wordt het graan schoongemaakt van het
stof. Pleiter zegt derhalve dat do Kanton*
rechter tol Vrijspraak zal moeten eonclu*
dee ren.
De Ambt. van het O. M. wijst er op. dat
deze werkplaats wel degelijk onder de ar
beidslijst valt.
J. B., bouwkundige te Leiden, is ten
laste gelegd, dat hij van woningen aan do
Julianastraat de huur hoeft verhoogd zon
der daarvoor de toestemming der Huur—
comm. tc hebben verkregen. Bekl. zegt, dat
hij geen 'hoogere huur heeft bedongen, eoh
ter behoedde hij niet te beletten, dat de
huurder hem een hoogeren prijs gaf. Wat
betreft het aannemen van een bedrag' in
eens van 100, zegt bekl. dat hij hiervoor
de veranderingen, die de huurder wensch-
te, heeft aangebracht, en dat hij hier ab
soluut geen voordeel van heeft, gehad.
Als eerste getuige wordt gehoord de heer
A. I. W'itmtans, secretaris der Huurcom-
missro. Get. zegt, dat bekl. geen toestem
ming voor de verhooging der huur vau
3.30 tot. 4.50 heeft gevraagd'.
Verder wordt gehoord de huurder Faesr
die bekl. 100 'had gegeven, en een| huur
van 4.50. Get, zegt, dat hij een huis wild»
hebben voor zijn zoon enl daartoe had hij
dit geld aangeboden, wajl zijn zoon andere
in Den Haag had moeten gaan wonen. Hij
wist dat de huur 3.30 bedroeg, doch
waar men tegenwoordig geen huis krijgt
zonder vrijwillige huur verhooging, heeft hij
hem een huur van 4.50 aangeboden.
Ails verdediger voor bekl. treedt op mr.
P. Briët, die betoogt, dat vaststaat, dat»
bekl. geen huurprijs van 4.50 heeft be
dongen. Hij wijst er «voorts op, dat got.
verklaart, dat eerst na 23 September eea
huurprijs van meer dan ƒ3.30 is gegeven
en niet in de eerste helft van September*
zooals in het procesverbaal is opgegeven.
De Ambt, van het O. M. zegt in zijn re
quisitoir, dat gebleken is, dait het dn deze
zaak een! gekonkel is geweest, tussohen
huurder en verhuurder. Wat het aannemen
van het bedrag 'van ƒ100 betreft, acht hij
he.t ten 'laste gelegde niet bewezen. Wat
deai huurprijs betreft, meent hij, dat hoe
wel huurbriefje9 gewisseld werden vau
3.30, toch meer gelet, moet worden op den
we-rkeiijiken prijs van 4.50.
Hij -eisoht derhalve, vrijspraak voor liet
eerste ten laste 'ge-legde enl voor het tweede
een boete van 50 subs. 10 dagen.
Mr. Briët wijst er vervolgens op, dat
de zaak van zijn cliënt in e.ent beter dag
licht staat daai gewoo.nlijk bij deze zaken,
het geval is. Hij «luit zioh bij het requisi
toir aan wat betreft, het eer&te ten laste
gelegde en meent dat ook voor het tweede
vrijspraak moet volgen, aangezien) de
hooge huur niet is bedongen vóór half
September, hetgeen echter in het pro
ces-verbaal wordt .ten Laste gelegd.
G. D. v. S., «lager te Stomp wijk, is
gedagvaard ter zake hij een partij worst
in Leiden heeft binnengevoerd zonder dat
de worst voorzien was van een! keurings-
meak. Bekl. wist niet dat de worst gekeurd
moest, worden, aangezien hij overal deze
bereide worst, binnenvoert. De worst, op
het .Slachthuis later gekeurd, was goed
gekeurd.
Eiseh subs. 6 dagen.
Mej. B. H. R., hoofd eener machinale
brejerij ite Leid erna is ten laste gelegd dat
zij in haar onderneming vier vrouwen
enl drie meisjes bedrijfsarbeid heeft laten
verrichten in een lokaal, waa-r Js morgen»
te 11 uur hij helder weer kunstlicht moest
branden, terwijl de kamer niet voldoende
van frissche lucht was voorien en boven
dien in .het vertrek slaapgelegenheid was.
Eisch 21 geldboeten van 0.50 subs. 1
dag voor elke boete.
F. J. P., assistent-accountant te Lei
den, is gedagvaard terzake 'hij te Katwijk
den heer v. d. K. op den hoek van een
straat heeft aangereden, doordat hij den
verkeerden kant van den weg hield en
ggen signaal had gegeven,. De benadeel do
stelde een civiele vordering in van 34.
De Ambt, van het O. M. eischt, indien
bekl. niet bereid is de schade te vergoeden,
eten' boete van 25, subs. 10 dagen.
Uitspraak in al deze zaken over 14 dagen
over later.
iTot nu toe sprak ik alleen over de Va-
derlandsche Geschiedenis van Hongarije.
Echter maar sohijnbaar. Want de onder
drukking dioor -de Habsburgers was er niet
slechts een van de nationale gevoelens van
alle Hongaren, maar tevens van de gods-
diensUge van een zeer groot deel van ben:
van de Protestanten en met name van de
Gereformeerden. En de vele opstanden
warenl niet alleen een reactie daartegen om
de Hongaar.sc/hc, maar ook om de Calvinis
tische rechten te verdedigen. Zooals bij
ons de 80-j.arige oorlog, waren bij hen a-1
de oorlogen van 16001850 gemengd
poütieke-godsdienstige oorlogen.
Nadat eerst Luther invloed in Hongarije
had gehad, werd dit land al spoedig voor
het Calvinisme gewonnen. Drt is te dankert
aan het werk van zijn reformator Melius,
den Calvijn van Debreezen. Door Bijbel
vertaling' en prediking wist hij in zdjn land'
aan de Reformatie, door het naast de
(Geref.) 2e Helvetische Confessie den Hei-
delbergschen Catechismus to geven en reeds
in 1567 de eerste Geref. Synode bijeenl te
roepen, aan het Calvinisme vasten) voet te
geven. Aan het eind van de 16e eeuw was
vrijwel heel Hongarije Calvinistischop
3 11a waren alle magnaten (rijksgrooten)-
families Gereformoerd.. „Eens is bijna ge
heel Hongarije Calvinistisch geweest.
Vraagt men aan een Hongaarécheni boer
tus&chen Donau ert Tlieisz: „welke religio
hebt ge 'hier?" dan antwoordt hij: „de Hon
gaarsohé". Hij kent maar één religie: do
zijne, de CavinislLsche. Dat is voor zijn be
sef nog altijd: do Hongaarsche religie"
(Mej. K.)
De Habsburgers, die ongeveer tegelijker-
lijd een deel van Hongarije onderwierpen,
liéten natuurlijk niet toe, dat hun onder
danen geheel „verketterden". Met 'behulp
van do Jezuïten probrerdenl zo dit op alle
manier tegen te gaan. En toenj begonnen
de vele opstanden, waarin bijna uitslui
tend d'e Calvinisten streden. Ontzettend
hebben ze in de t7e eeuw geleden. De Tur
ken wanen nog in ceiu deel van hun land
en hielden daar op hun wijze huis. En. m
't andere deel woedde d'e Oosteiiirijksche
keizers, van wie één moet. gezegd hebben:
„Beter een verwoest land dan cenj land
bewoond door ketters". Steeds vloeide er
bloed: -hielden ze zich rustig, dan op de
schavotten en andere moordtuigen, stonden
ze op, dan in de slagen en schermutselin
gen.
Ook bij ens is 't bokend dat er in die
vervolgingen, vele Hongaarsche Gerefor
meerde predikanten in Italië op de galeien
moesten werken en dat een deel van hen
door onzen d!e Ruyter zijn gered. Wij heb
ben/ in Debreezen! mogen staan aan dca
voet van het monument voor dezen zee
held opgericht.
In d'e 18e en in de 19e eeuw waren de
vervolgingen wel minder, en maai* zelden
bloedig, maar toch zijn de Protesfanten
vrijwel zonder rechten in Hongarije. Even
voor en iijdenls dé Revolutie, dus aan t
eind van d;c 18e en 't begin van d.c 19e
eeuw, is 1. wel beter, maar na den opstand
van Kossuth verliezen; ze weer zoowat al'la
rechten. Tot. ook hier de „Ausgleioh" naast
nationale-god&dienstvrijheid geeft.
Rome heeft veel succes gehad: vóór den
oorlog waren' van de ruim 18 mil li oen in
woners nog slechte 2.6 mill. Geref. en IJ
mill. Lut/hersch. Maar toch heeft 't niet b&>
reikt wat 't wilde. Wlant niet eens ten' volle
de helft van de bevolking (9 mill.) it 1
Roomsch, en van de geheele bevolking
vormt de ruim 14 Calvinisten zoowel
quantiiatief als qualitatief een zeer be- j
langrijke gnoep.
,God heeft ook daar Zijn kerk in stem*
gehoudlen.
Maar wij verstaan het, dat het Hongaar
sche volkslied voor dit land en daarin vort
'die kerk bidt:
Geef, dat het na het langdurige lijden
mag hopen op een hetere toekomst Hel
heeft genoeg geboet voor verleden eö toe-
komst te zamen.
A. SCH.
