Dagblad voor Leiden en Omstreken.
iateÉi si sigee helleer?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
f I» LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
1.3 WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZUS
PER KWARTAAL IRM
PER WEESIS.II
VRANCO TER POST PER KWARTAAL I2J9
2de JAARGANG. - WOENSDAG 26 OCTOBER 1921 - No. 479
BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
ADVERTENTiE-PRIJS
PER GEWONE REGEL 1 ONS Ut
DES ZATERDAGS (OAS
INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIIW
KLEINE ADTKRTHKTIE3 TH AoojtLM
veerden 60 trut: ZaterSn*
s. UJ Tc-croièfeetaUsg -1
Dit nummer bestaat uit twee bladen
L (Slot).
De Commissie laiait niet na er de aandacht'
t>p te vestigen, dat niet alleen de aannemer
en de opzichters aan de in hot vorig artikel
geschetste practijken schuldig staan maar
dat ook de werklieden niet geheel zijn vrij
jte pleiten.
Niet steeds wordt door 'hen een voldoende
mate van verantwoordelijkheidsgevoel voor
hun laak aan den dag gelegd, maar dat is
maar de Commissie meent een gevolg van
ide veihouding waarin de bouwvakarbeiders
iwerken.
„Het is toch vooral waar het hier den
Jbouw van arbeiderswoningen geldt, aanne
melijk dat de arbeiders, ziende op welke wij
ze de aannemers in wier dienst zij zijp, hun
maatschappelijke taak opvatten er dezelf
de redeneoring op na gaan houden als de
patroonsEn te begrijpelijker wordt dit,
[wanneer rnen er ziöh bovendien rekenschap
yan geeft, dat aan de arbeiders in de aan
neming alle medezeggingschap op den
gang van zaken is ontzegd dat zij slechts
zuiver als werkkracht beschouwd en
behandeld worden."
Deze omstandigheid dit wordt met na-
idruk op den voorgrond gesteld is vooral
de oorzaak, dat de arbeiders.het in hun be
lang zijn gaan achten de arbeidskracht zoo
duur mogelijk te verlcoopen en daartegen
over minder arbeid te prestoeren, dan in
redelijkheid kan worden geeisdht.
Op grond van een en ander acht de Com-
missio het noodig, dat maatregelen worden
genomen', die een grondige wijziging bren
gen, die do bouwkosten binnen redelijke
grenzen houden en deze in een goede ver
houding doen staan tot de kwaliteit van
het werk en die tevens eon andere, betere
mentaliteit bij de arbeiders brengen.
Waar het aanneemsbelsel tot zulke .ern
stige uitwassen heeft geleid, kan niet tot
het behoud daarvan worden geadviseerd,
maar wordt uitvoering in eigen beheer wen-
Een minderheid z-ou met het oog op de
zeer bescheiden inlichtingen van financie-
jeelen aard aan een proef met eigen-béheer-
bouw de voorkeur geven, maar de meerder
heid adviseert tot definitieveinvoe-
ring van het
I s
Bij de beantwoording van de vraag
[welk systeem daarbij moet worden ge
volgd heeft de Commissie zich gewend tot
de besturen van ©en 28-tal gemeenten om
inlichtingen.
Uit de ontvangen antwoorden bleek, dat
in 'n 12 gemeenten op zeer bescheiden schaal
een proef met eigen beheer is genomen
iwaarvan een echter reeds weer tot het vroe
gere systeem terugkeerde.
Op grond van deze gegevens en nadere
onderzoekingen, wordt een S3rsteem als door
de Vereeniging „Amsterdam-Zuid" toege
past het meest aanbevelingswaardig geacht.
Dit systeem komt 'hierop neer, dat de
levering van zoo goel als allen arbeid aan
de Federatie van zelfstandig werkende groe
pen in het .bouwbedrijf wordt opgedragen.
terwijl de vereeniging zelf do bouwmate--
rialen vor6trekt.
Vooraf wordt in gemeenschappelijk over
leg een nauwkeurige begrooting opgemaakt
van alle loonen, kosten, premicn, enz.
Aan de Federatie wordt een maximum
"uurloon van f 1.50 betaald. Blijkt na de vol
tooiing van het werk, dat de tot.aal onkos
ten minder dan de begrooting hebben be-
dragen, dan wordt het overschot gelijkelijk
tuesdben de Federatie en de Vereeniging
verdeeld.
De Federatie op haar beurt verdeelt de
behaalde winst weer onder de groepen naar
mato van het aantal werkuren.
Een zoodanige regeling, die tegemoet
komt aan het redelijk verlangen der arbei
ders naar medeaeggingschap op het werk
en welke stakingen en andere stoornissen
e c h i j n t te voorkomen, meent de Commis
sie ten zeerste te moeten aanbevelen.
Daartoe is natuurlijk noodig, dat de
bouwvakarbeiders groepen of associaties
vormen, die zich dan weer tot een federatie
Een tot in bijzonderheden afdalende uit
werking van dit nieuwe bouwsysteem wordt
niet. gegeven, aangezien bij elke bouwver-
eeniging en zelfs 'bij elk plan, afwijkin
gen noodig kunnen zijn.
Als hoofdpunten worden echter aangege
ven, dat do vereeniging van de eventueele
minclc re bouwkosten voordeel moet genieten
en dat bovendien aan de arbeiders een loon
moot worden uitgekeerd, dat boven dat van
het collectief arbeiderscontract uitgaat,
aangezien clan een groot e rear beid s-
prestatie, dan b ij het z. g. d a g-
gcldwork wordt vorkregen.
Op welken grond deze yorwachling steunt
■wordt niet yermeld.
Een gedeelte van het. meerdere loon, zou
tijdens den duur van het werk kunnen wor
den ingehouden, om daarvan bij over
schrijding van de begrooting of te late op
levering, ©en zeker gedeelte niet uit te koe-
Ziedaar, de hoofdinhoud van het rapport,
dat verder nog enkele practische wenken be
vat, omtrent de uitvoering van het werk
en de regeling van "het toezicht..
Zooals dn het eerste artikel reeds werd
aangeduid, moet bij de beoordeeling van het
rapport rekening worden gehouden met het
feit, dat de Commissie uitsluitend bestond
uit personen, die a priori tegenstanders
zijn van hot aanneemsysteem.
Deze eenzijdige samenstelling van de com
missie is wol geen b e w ij s, dat ook
rapport eenzijdig is, maar geeft wel aanlei
ding tot het uitspreken van do vrees, dat
de beoordeeling van zaken en toestanden
niet altijd even objuctief is 'geweest.
In elk geval 'had een zee eenzijdige sa
menstelling vermeden moeten worden, waar
door het rapport in beteekenis zou hebben
gewonnen.
Verder blijkt uit het rapport, dat. de ze
kerheid, dat door het bouwen in eigen be
heer de kosten zullen dalen, geheel ont
breekt.
En daar ging het toch eigenlijk om.
De vraag was, wat gedaan moest werden
om te voorkomen, dat de kosten eener be
hoorlijke arbeiderswoning te hoog zouden
worden.
Dat de kosten niet belangrijk zullen da
len ligt trouwens voor de hand.
Vereeniging en Federatie stellen samen
de begrooting vast en hebben er beiden be
lang bij, dat de begroeting niet te laag zal
zijn.
Naarmate de begrooting royaler is, is
ook de kans groo'ter dat er na afloop van
het karwei wat te verdeden zal zijn.
En. nu zeggen wij niet. dat hiervan mis
bruik zal worden gemaakt, maar er zal ook
niemand zijn die zal beweren dat de kans
niet bestaat.
Een ©enigszins bdangrijke daling van
de kosten eChijnt ons dan ook zeer proble
matiek.
Een andere vraag is of het werk aan so
liditeit. zal winnen.
Dat is ongetwijfeld mogelijk.
Toch kunnen ook hier enkele vraagtoet-
kens worden gezet.
Do Vereeniging zelf, zegt het rapport, zal
de materialen koopen. Maar wie waarborgt
dat de Vereeniging of haar vertrouwens
man', op dit gebied werkdijk deskundig is.
en dat wat zij levert beter is dan de door
de aannemers gebruikte materialen.
De aannemers werden bij hunne ver
keerde practijken geleid door een af te
keuren egoïsme, maar uit het voorgaande
is wd gebleken, dat zoowel de vereeniging
als de Federatie er belang bij heeft dat de
bouwkosten zoo laag mogelijk blijken.
En als het toezicht zoozeer faalt als in
't rapport is uiteengezet, dan is er ook niet
de minste roden om te verwachten dat dit
toezicht bij een ander 6ysteem scherper zal
zijn.
Een niet gering bezwaar is voorts dat
zooals het rapport aangeeft, de vakgroe
pen niet aansprakelijk kunnen worden ge
steld.
En nu zegt de Commissie wel, dat dit
door do geheel veranderde verhoudingen
niet. noodig is, maar eenig bewijs voor die
stelling wordt niet aangevoerd.
Volgt uit een en ander nu dat wij het
eigen beheer onder alle omstandigheden
moeten afwijzen en aan het aanneemsystoom
vasthouden?
Deyo conclusie zou niet. juist zijn.
Er is voor ons geen enkele reden om als
de tijden veranderen en nieuwe bedrijfs
vormen misschien gewenscht 'kunnen zijn
krampachtig aan het oude vast te houden.
Maar als het roer moet worden omge
gooid dan mag daarbij toch niet worden go-
varen op het compas van eon eenzijdig sa
mengestelde commissie, maar is een breeder
onderzoek noodzakelijk.
Voor oen eerlijke proef met. vereohillende
werken onder zooveel mogelijk gelijke om
standigheden valt zeker een en ander te zeg
gen, en wij kunnen ons indenken, dat daar
toe als de gelegenheid gunstig is, wordt
Maar dat B. en W. en de Gemeenteraad
op grond van dit rapport tot definitieve
invoering van't eigenbeheer-systoom zou den
besluiten, 6ahijnt ons niet waarschijnlijk en
achten wij evenmin gewenscht.
STADSNIEUWS.
Burgemeester do Gij sol aar.
Wij vernemen tot onze blijdschap dat
toestand van onzen Burgemeester steeds
vooruitgaande blijft.
Wanneer zich geert omstandigheden
voordoeni die hierin verhindering brengen,
hoopt Z.Ed.achfb. begin November de ope
ning bij te wonen van het Sted. Museum'
„de Lakenhal" om dan vermoedelijk half
November, aanvankelijk zijn arbeid ten
Stadlhuize to hervatten,.
Reeds worden dagelijks kleine wande
lingen door hem gemaakt, en) heeft hij
gisteren een gedeelte der vergadering van
•Curatoren derRijks-Universiteit in hetAca
demiegebouw bijgewoond.
Ongetwijfeld zal men in breed© kringen,
met voldoening van dit verblijdend bericht
kenmis nemen.
De Arbeidsbeurs.
Het nieuwe gebouw der Gemeentel ij ke
en Districtsarbeidsbeurs is thans gereed,
q De gevel, waaraan een opschrift met
sprekende letters wordt bevestigd, geeft
den hoek Garenlmarkt—Levendaal een
aandig aanzien.
Ook het intérieur is wél-verzorgdl
De gezellige commissiekamer vooral
maakt een, kleurig effect.
De practische indeeling der verschillen
de appartomenifen viel -ons op.
Om het ruime lokaal,waarin het personeel
ziting heeft, zijn do wachtkamers gebouwd
voor de werkgevers, de werknemers, cni d'e
werkneemsters, allen met afzonderlijken
toegang.
Al deze wachtkamers zijn door een com
fortabel, groot loket met het personeel-
lokaal verbonden en gezelliger ingericht,
dan met „wachtkamers" gewoonlijk het
geval is.
Een baksteenen schoorsteentje, een
groote, gebeitste tafel, een mooao licht
kroon, alles tezamen vormt een groote ver
betering, bij den toestand aan de Stads-
werf.
Wij wen9cheni den heer Schutter met
zijn personeel eert aangenamen werktijd
tee, in hun nieuwe „Werkstath", die voor
he.t sociale leven van, veel beteekenis kan
worden!.
Begrafenis Os. 0. Schrieckc.
Hedenmiddag ito 12 Uur had' op de begraaf
plaats „Het Groene Kerkje" ite Oegatgoest de
teraardebestelling plaats van wijlen Br. O.
Schrieoke, emeritus predikdnit van Enschedé,
Alia id«n IbjiMotx ÜjcL to Oogatgixfe>i Kaïi vertoefd
en aldaar na langdurig lijden was overleden.
Be belangstelling was groot.
Nadat de lijkbaar met het stoffe1ijk overschot
'het ikoor van het Groene Kerkje was ge
plaatst, nam Bs. 't Hooft van Oosterbeek het
woord en woes er op hoe 'n droevig voorrecht
'het was voor hem, die den overledene als precL
an Enschedé had bevestigd, om nu ibij zijn lijk
baar het woord te voeren. Spreker wist echter,
dat de ontslapene zijn hoop steeds had gevestigd
op den Heiland, wat voor de achtergeblevenen,
in dezen treurig en tijd een groote troost was.
s. R u i s c h van Oegstgeest, voerde nu het
woord en herinnerde eraan, hoe hij indertijd',
als voorzitter van den Ring, wijlen ds. Sohriecke
te Noordwijkerhout had welkom geheetem.
B s. B r i t van 'Glanerbrug, had' den 'overle
dene niet gekend, imaar veel van hom géhoord,
en toen (hij 1.1. Zondag van den kansel' de droeve
tijding bekend maakte, zag hij hoe groote ont
roering de Gemeente beving.
Spreker herinnerde verder aan den arbeid
van den overledene en sprak tot slot de eerste
'bedan van het „Onze Vader" >uit.
Bs. Helder van Velzen bracht in her
innering, hoe- 'hij en zijn vrouw steeds ten
huizo van den overledene als kinderen waren
bejegend.
Het stoffelijk overcchot werd -nu in den graf-
kolder bijgezet, waarna een bloedverwant van
den overledene namens de familie allen be-
dankto voor do belangstelling tijdens het lijden
na den dood van Ds: Schriccko betoond.
Men" moldt one:
De Bijbelleziiiigeni van De. Boeken-
lc amp, die voor enkele weken weder zijn
aangevangen en die geregeld Din&dage-
avonds in het gebouw „Prediker" worden
gehouden, worden steeds door meerderen
bezocht, zoodot weer spoedig tot vergroo
ting der zaal zal moeten worden overge
gaan.
In de gisteravond gehouden samenkomst,
waren circa 700 bezoek(sters) bijeen.
Niet alleen uit Leiden, maar ook vanuit
de omliggende gemeenten, komen velen de
Ijbellezingcn bijwonen.
Hoewel het overgroote deel der bezoekers
uit Hervormden bestaat, worden de bijeen
komsten ook door vel© der Gerefor
meerden, Ghr. Geref. en Oud-Goref. bijge
woond.
Ds. Beekehkanip behandelt, dezen winter,
in een serie lezingen, het boek Ruth
wat vermoedelijk tot Kerstmis a.s. voort
duurt.
Prof. W. v. d. Vlugt, hoogleeraar aan
onze Universiteit ontving bij Kon. Besluit
verlof tot heb aaininemen van die onder-'
scheiding van commandeur van het Groot
huis der orde van de Witte Roos van Fin
land.
Do heer G. A. Delfos, alhier, slaagde
te Amsterdam voor het examen Staatsrecht
M.O.
Onze st adgenoot, de heer H. Lemmers,
hoopt 1 Nov. a.s. 25 jaar als stalbaas in
dienst te zijn bij de firma van Gent en Loos
alhier.
Te dezer stede heeft zich oen comité
gevormd, met 'het doel de Zending met gif
ten in natura te steunen. De opbrengst
wordt pondsgewijze onder de verschillende
zendingscorporaties verdeeld.
i Naar wij vernemen wordien voor het
te vormen drietal voor het beroepen van
een predikant bij de Nederl. Herv. Ge
meente alhier ernstig genoemd de predi
kant-en Ds. Yoorsteegh van Katwijk aan
Zee, Ds. Nelke van Oud-Beyerland' en Ds.
Vermeulen van Mijnsheerenland.
Het Volksbadhuis aan de Medusastraat.,
een stichting van de Woningbouwvereem-
ging „Do Eendracht"', zal op Donderdag 3
November, ?s nam. te 3 uur, officieel wor
den geopend.
BSMMENLAND.
's Lands drukker leeft in droeven druck.
In verband met do groote slapte op de
Algemeen© Landsdrukkerij is, naar wij ver
nemen', aan de Rijksinstellingen opdracht
gegeven geen drukwerk aan particuliere
drukkerijen meer te geven, alvorens te heb
ben geïnformeerd of 'het werk wellicht door
de Landsdrukkerij kan worden uitgevoerd.
Dc Grondwetsherziening.
Do heer Braat heeft, een amendement in
gediend op 'het voorstel van verandering
van Hoofdstuk III der Grondwet, hetwelk
beoogt do schadeloosstelling der leden van
de Staten-Generaal niet op f 5000 doch op
f2500 te bepalen. Geen verhooging dus,
maar verlaging. In de toelichting zegt de
vooreteller, dat aangezien de kosten van
levensbenoodigdheden zich in dalende lijn
bewegen en de leden der Staten-Generaal
moeten voorgaan in het betrachten van
zuinigheid, hij van meening is, dat met oen
schadeloosstelling van f 2500 ruim kan wor
den volstaan.
Opbrengst Rijksmiddelen.
De opbrengst van do Rijksmiddelen be
droeg in do n laamd September f 39.805.858,
tegen f38.747.990 in dozelfdo maand van
het vorige jaar. Een onbefcookenendo voor
uitgang dus.
Over de eerste 9 maanden van dit jaar
werd ontvangen f 327.005.907, terwijl in het
zelfde tijdperk van 1920 werd ontvangen
f 322.542.034.
Aan oorlogswinstbelasting werd in Sep-
.tember ontvangen f 6.117.705.13 en aan op
centen geheven ten bate van het
fonds 1914 in totaal f 9.820.460.94.
Wijziging van de Tabakswet.
Ingediend is oeoi wetsontwerp tot wijziging
van enkele bepalingen der Tabakswet en 'Uit
breiding van (hare overgangsbepalingen. Be
Commissie van deskundigen voor den Tabaks
accijns heeft don Minister van. Financiën voor
gesteld art. 43 dier wet nog voor haar inwer
kingtreding in te trekken, omdat do verkoop
van losse sigaren uit met zegel vooraitme ver
pakkingen een bron van fraude zal opleveren,
terwijl dergelijke verkoop, na aanneming van
het amendement-Deckers op art. 7, waardoor
het stuksgewijs zegelen van sigaren is mogelijk
gemaakt, niet meer noodig is. Uit 'het voorstel
der commissie, indien de wet het sanctionneerl,
spruit nog oen ander voordeel voort, aan
gezien bij verbod van lossen verkoop van niet
stuksgewijze gezegelde sigaren niet meer be
hoeft te worden vastgehouden aan den edsch
ran het aanbrengen van serie-nummers op de
zegels, bestemd voor de verpakking van si-
aren.
Het is reed's gebleken, dat het drukken
van serienummers op de bedoelde zegels voor
verschillende goed ingerichte drukkerijen be
langrijke bezwaren medebrengt en dat enkele
drukkerijen, in staat dit werk uit te voeren,
daarvoor belangrijke 'kosten in rekening bren
gen. Booh ook voor de administratie der ac
cijnzen wordt de controle op- de verstrekking
en 'het gebruik van zegels vereenvoudigd indien,
ie voor de uitvoering der wet te geven
voorschriften geen Tekening .meer behoeft te
worden gehouden met die nummers. Om al die
redenen heeft de Minister gemeend, het voor
stel der commissie van deskundigen te moeten
nemen. Be daarvoor dn de wet aan te
krengen wijzigingen zijn belichaamd dn art. 1
van het wetsontwerp.
Be wensohelijklieid is den Minister gebleken,
•tegelijkertijd eenige uitbreiding te geven aan,
overgangsbepalingen. Rij de maatregelen ter
oorheroidiing van de invoering der wet is men
gestuit op groote moeilijkheden. Bij Kon.
Besluit ds bepaald, dat art. 81 4 Augustus in
werking zou treden.
Onder de aanvragen, wélke dientengevolge
bij de ontvangers der accijnzen zijn ingediend
■ter bekoming dor in art. 14 bedoelde bedrijfe-
vergunndn-g, zijn er zeer vele die zullen moeten
word'en afgewezen, omdat de lokalen, waarvoor
zij worden gevraagd, niet voldoen aan de
eischen van art. 23, al. 2, en 40, terwijl niet
zonder overmatige kosten ver uitgaande boven
de draagkracht der belanghebbenden verbou
wing of verplaatsing mogelijk d6. Het aantal
fabrieken, dat niet voldoet aan dte ei chen van
aTt. 23, al. 2, bedraagt ruim 1300, het aantal
winkels, dat niet voldoet aan don eisch van
art. 40 bedraagt omstreeks 850.
Be Minister wil daarom alsnog een aan-
vullingder wet uitlokken, in de richting van het
Aan het Zoeklicht.
Leiden, 26 October 1921.
Als de kok met de keukenmeid kijft, dan
weet men waair do boter blijft.
Aan dit spreekwoord worden de Amster
dammers herinnerd, in deze da'gen.
Men heeft dn Amsterdam een oigen stads
drukkerij.
Maar die drukkerij bad onvoldoende werk
dan laat,sten tijd, zoodat een deel van het
personeel moest worde ontslagen.
Daartegen kwam 'het roode raadslid, de
heer Kleerekooper in verzet. Laat de druk
kerij voor particulieren gaan werken, zoo
adviseerde bij.
Op die gemeentel] ike concurentie was ochl-
ter de heer Maserceuw, de directeur van
de drukkerij van hot Volk allerminst ge
steld. Hij vond het heelemaal niet noodig
dat de particuliere drukkerijen, die 't toch
al zoo zwaar te verantwoorden hebben door
een gemeentelijke instelling, die in een
werkverschaffing dreigt te ontaarden, wor-
In verband met deze discusio komt nu
echter weer een inzender in het Volk ver
tellen, dat die gemeentelijke concurrentie
nog veel erger is dan men denkt.
Er is niet alleeon een stadsdrukkerij,
maar do politie houdt er ook een goed in
gerichte drukkerij op na, waar uitgebreide
werken worden vervaardigd en alsof dit nog
niet mooi genoeg was is nu ook de Brand
weer bezig zelf zulk een instelling rijk te
worden.
Op die manier worden de particuliere wer
kers, liefst nog wel met hun eigen belas-
tin gpenningen doodgedrukt.
Een gunstig verschijnsel ds intussdhen dait
tegen dezo uitbreiding van de gemeentelijke
instellingen, zelfs uit den rooden hoek ge
protesteerd wordt. OBSERVATOR.
verworpen art. 89 van het wetsontwerpdoch
in dier voege, dat do 'bepaling tijdelijk is en
scherpe waarborgen worden .geschapen tegen:
fraude. Be ontheffing zal slechts ikiunnen wor
den verleend gedurende 3 jaren, alzoo tot 1
Januari 1925 en slechts gegeven mogen wor
den wanneer in de fabriek met niet meer dan
4 personen wordt gewerkt. Be Minister blijft te
allen tijd'e bevoegd eerae verleende ontheffing
te trokken, welk laatste hij meent, dat een
kraohtiigen waarborg zal opleveren tegen
fraude.
Be voorwaarde, dat de sigaren stuksgewijze
zullen moeten worden gezegeld en alléén dn
dien vorm in den winkel voorhanden zullen
mogen zijn, zal voorkomen, dat het kistje,
waaruit de verkoop geschiedt, uit de fabriek
wordt bijgovuM. Het geheel van voorwaarden,
schijnt van dien aard, dat ernsügo vrees voor
fraude niet behoeft te bestaan.
Dc kelderende Korenmarkt.
•Dc maisprijzien, die zich sinds geruimen
tijd steeds maar in dalenlde richting heb
ben bewogen, zijn, schrijft men aan liet
Hb'ld., thans den prijs van '>t laatste najaar
in vredestijd voorbij geschoven: op 20 Oct.
1913 kostte te Rotterdam do Amerikaan-
sche mixed mais per 2000 K.G. nog 168,
thans is hetzelfde artikel daar te koop
oor ƒ161 per 2000 K.G. De oorzaak ligt in
lagere vrachten, ruime oogstvoorraden, do
daling van den dollarkoers en het steeds
toenemende gebrek aan koopkracht bjj de
ceötrale rijken, en 't gevo'g meel onver
mijdelijk zijn, dat onze geheele koren
markt mee naar beneden getrokken wordt.
Do prijaert van rogge on larwe, die in 't
ergste van den crisistijd door de regeering
gestold werden op pijn. ƒ35 per 100 K.G.,
beliepen 't vorig jaar om dezen tijd pl.m.
22 a 24 en thans nog slechts 11 h 12.
Tegen den 8-nrendag.
In de to Brussel gehouden conferent ie van
de internationalo foderatio voor woning
bouw en openbare werken, werd door dep
ihoer Hendrix secretaris van den NedcrL
Aannemerebond gerapporteerd over don wo
ningnood in Nederland en de middelen om
daaraan een einde te maken.
De heer Hendrix betoogde, volgons de
Telegraaf, dat als oorzaken van den
woningnood in Nederland zijn te beschou
wen: le. de vermeerdering van de bevolking
met 36 procent in 20 jaar; 2e de belemme
ring van den woningbouw door invoering
van de woningwetten en bouwverordenin
gen; 3a stilstond tijdens den oorlog door
gebrek aan materialen, werkkrachten, enz.;
4e. hot gebrek aan geschoolde arbeiders na
den oorlog ten gevolge van de mobilisatie
en' van de gelijkstelling der loonen voor ge
schoolde arbeiders, waardoor de aansporing
om een vak to loeren ontbreekt; 5© do in
voering van den aahturendag; 6o. do finan-
oioole moeilijkheden ra. n. ten gevolge van
de 'hooge loonen.
Spreker haalde daarbij ais voorbeeld aan
woningdienstj te *Arr|sterfla(m, waaruit
blijkt, dat voor een arbeiderswoning
in die stad f 425 per week moet
worden betaald alleen om het voor den bouw
vereisehte arbeidsloon te dakken.
Spr. becijferde dan verder dat op het
oogenblik in .Nederland een achterstand is
van 165.000 woningen. Er zouden 14 jaar
verloopon eer dio achterstand is ingehaald,
indien do bevolking -tationair bleef en ca?
werd doorgebouwd als voor den oorlog.
