Aan het einde der week.
Hongarije na den oorlog.
Op de vraag of 'het lungs- den weg van
hot volkenrecht of op eenige andere wijze
ooit onder de menschen komen zal tot een
rijk Van liefde en vrede, 'heeft Prof. Ba-
Bavinck dit treffenjde antwoord gegeven:
„Do wetenschap geeft hier geen ant
woord op: maar Kant heeft mei zijne „Kri-
itiiek der rei een Vermmfl" ook bedoeld', de
wetenschap te beperken, opdat er cene
plaats zou overblijven voor het geloof
en de h o o p.
Aan deze uitspraak werden wij onwille
keurig herinnerd, deze wcelc toen de
Volkenbond le Genève bijeenkwam,
die als een dor eisóhen van loclaling stelt-:
eerbied voor internationale vc-rplichling'en
Neen', we zullen ons niet laten verlei
den (e gaan dVoonien van een vrederijk,
waarin geen oorlog meer gevoerd zal
wordten, maar toch is er reden ons te ver
blijden dat althans iels gedaan wordt om
/hot „vrede door het zwaard" to vervangen
door het „vrede (foor recht".
Het ziet er anders nog allesbehalve vrc»
delievend uit in de verschillende landen.
Turkije en Griekcnlan d gaan
voort elkaar te bevechten.
Volgens berichten uit Grieksche bron
hebben de dapperen van Koning Conslan-
tijn belangrijke voordeel en behaald.
Maar tot hoe duur een prijs.
De Grieken, zoo meldt 'een kort en bon
dig telegram, hebben 20.000 man verloren.
Tusschen En g e 1 a n d en F r a n k r ij k
is weer eens een wrijving ontstaan, dit
maal in verband met het door Duitschland
betaalde milliard goudmarken.
Met Engeland en Ierland is het
med'e nog niet in 'het reine. De Engelsclie
regeerig heeft tamelijk vérstrekkende loe-
^eggingeiv gedaan, maar nog zijn naar het
men 't laat voorkomen, maar als dat niet
schijnt de Ieren niet tevreden.
't Kan zijn dat men meer tevreden is clan
liet geval is, dan zou 't aanbevoling ver
dienen te denken aan den drinkebroer, die,
toen 'hij T onderste uit de kan wilde ne
men het deksel op den neus kreeg.
In D u i t s c li l^a n d, waar het mede on^
rustig was de laatste weken naar aanlei
ding van d'en op Erz-b erger ge pleegden
moord, beginnen dc gemoederen weer een
weinig le kalmeeren.
De conservatieve partijen gaan blijk
baar inziem dat ze verstandig doen zich
c«n weinig te maligen en de regeering
begrijpt dat ze 'tenslotte Loch ook de mo
narchistische elementen noodig heeft om
de rust te verzekeren ens de welvaart Le
bevorderen.
Voor Nederland was het een goede
week.
Holland groeit weer!
Onze Minister van builenlandsche zaken
werd gekozen lot voorzitter van de ver
gaderingen van dien Volkenbond.
Een hoogc onderscheiding in de eerste
plaats voor d-crJ heer Van KarnenecK, maar
ook vror ons land, dat nog meetelt en nog
meespreekt waar 'het geldt dc internatio
nale belangen.
Hoe geheel anders zou 't geweest zijn in
dien in 1918 de staatsgreep van Mr. Troel-
stra was gelukt en ons kleine land door
ouderlingen strijd verscheurd.
Niet zonder beleekenis was verd'er dc
opening van de Jaarbeurs te Utrecht,
waar ook de algemeenc malaise terdege
wordt gevoeld, maar waar toch ook weer
nieuwe handelsbetrekkingen lot stand' ko
men en nieuwe relation worden aange
knoopt.
Onze Volksvertegenwoordiging
heeft deze week haar arbeid weer aange
vangen.
Als eerst het kiesrecht nader geregeld
is, zal dc volgende week een) crisisdebat
worden gehouden, waarbij d'o houding van
de Regeering gedurende de crisis naderin
het licht zal worden gesteld.
't Zou ons niet verwonderen indien het
Kabinet daarbij, vooral in verband met
bet verdwijnen van den heer De Vries,
wiens opvolger begint met in zijn voel-
stappi/n le gaan wandelen, enkele harde
n»f-;n Le kraken kreeg.
Gelukkig is er bij den Minister-presi
dent meer vastheid van koers dan bij dien
lcicler van de S.D.A P die de vorige weck
op oen breed debat aandrong en| in cl'e
Kamer •stemde voor ccn voorstel om zulk
oen» debat voorlodpig 'Offföftgelijk le iiiti-
ken
Telkens-verschijnen nieuwe gezichten in
de Kamer
'Nauwelijks zijn do opengevallen plaat
sen» van de hoeren de Geer en Hclsdingcn
door nieuwe leden ingenomen of de heer
Trcuib maakt bekend, dat hij zich uildc.
Kamer en uit de politiek terugtrekt.
Het spreekwoord zegt, dat men iemand
niet dood moet zeggen voor hij begraven
is. Dit schijnt ons ook lien opzichte van
den heer Treub niet ongewenscht.
Gewoonlijk volgt op zijn laatste woord
nog een later woord en wie weet hoe spoe
dig wc hem weer in do polilieke arena
ontmoeten.
UHOOTE DOCHTEKS.
Aan het Chr. Volksblad onlleenen
wij het volgende:
„Kind", rei een mevrouw,, die op haar
wandeling 'n jong paartje tegenkwam, tot
het meisje, „je bent nog maar vijftien
jaar nog een kind, en ga je nu ad met een
jongen?"
liet nfefeje schaamde, zicli niet eens
Waarom zou ze ook? Haar vriendinne
tjes deden 't immers allemaal en.... zij
was oud en wijs genoeg.
Nu zou ik toch wel eens ernstig willen
praten met vaders en moeders van zulke
„groote" dochters.
Gaat zoo iets met uw goedkeuring?
Neen natuurlijk. Ik denk, dat gij niet
oen's wist, dal uw Annet wel eens met eem
„jongen" liep en dat Betsie zoo nu en] dan
eens een „ontmoeting" had.
Och, dat gaat zoo, niet waar? Je kunt
dc kindoren niet aan een touwtje houden
en ze moeten toch ook hun vrijheid heb
ben Een wandelingetje kan geen kwaad..
J.a, zie, maar 'toen ik uw meisje zoo ver
trouwelijk met een jongen) zag gaan, heb
ik toch bij mij zelf gedacht, dat er ver
moedelijk in uw gezinsleven liet een of an
der zou haperen.
In de cerate plaats ontbreekt er dc rech
te vertrouwelijkheid. Wat weet ge eigen
lijk van uw „groote" dochter, moeder?
Komt ze met haar nooden en bezwaren
tot -u? Vraagt ze u om raad? Raadpleegt
zo u in de keuze van haar vriendinnen]?
En hebt ge we'l eens ernstig en teer met
haar gesproken, neen, nu niet dadelijk
over sexueelc vragen, maar over liet die
nen van God enl over een leven met God?
Is uw meisje ook niet een) beetje uithui
zig? En 'hebt gij daar ook schuld aan? Is
uw huiselijk leven in orde? En hoe "staat
het mei de huiselijke gezelligheid? Vindt
uw dochtertje liet heerlijk, gezellig -bij u
thuis te zijn? En brengt ze haar vrien
dinnen mee in den huiselijken kring?
Ja, maarde .Zondagavond. Dan wilt
ge zelf ook wel eenfe uit en geeft ge uw
kinderen de vrijheid.
Juist, die Zondagavonden) doen veel
kwaad. En laat ik u nu één raad 'geven.
Blijf juist op Zondagavond thuis. En laat
uw KiiiUuron ijij v» blij-.-o»- Uw <lool.Lo«-l jo.
is nog ra&ar zoo jong, ge kunt haar nu nog
wel naar uw wil buigen.. Maar cloet het dan
nu. Straks is het te laat.
Ook heb ik er volstrekt niet tegen, dat
ge op Zondagavonden een luchtje gaat
scheppen, oen wandelingetje gaat doen.
Maar ge zijl dan mèt uw kinderen. Waar
om staat het nu „gek", wanneer die
„groote" kinderen niet hun ouders op
straat komen?
Ik bedoel volstrekt niet, dat gij als een
veldwachter elk oogenlblik uw „groote"
dochters wantrouwend zult aankijken.
Ma?if ik weet, dat het niet goed is,
wanneer een gezin zoo uit elkaar spat.
Dan is er iets niet in orde. Do band aan u
en aan het gezin, liet leven nnel u -era in
het gezin is een zegen voor uw „groote"
dochters. Vergeet het niet en/ acht het
prachtig opvoedingsmiddel, dat God u uw
gezin gaf, niet gering.
Maak er gebruik van.
En uwe „groote" dochter heeft,, hopen
we, nog lijd genoeg, om met haar aan
staanden" man veel prettige wandelingen
Ae maken. Maar meisjes van vijftien jaar
mloeten kinderen zijn.
Leidsche Penkrassen.
Amice!
Zoo go uit liet raadsverslag reeds gc-
in Cheviot. Kamgaren en Laken, g
in alle moderne kleuren en S
garneeringen, g
in zeer uitgebreide sorteering g
voorhanden.
Prijzen vanaf f 4.75 tot 4
f38.- en f40.- oo- I
A. WAALS, Haarl.straat 1141
oms*\
zien zult hebben is de ledige plaats van
den heer van der Pot als wethouder thans
ingenomen door denl heer De Lange, waar
door het geheele college van B. en W. uit
leden van dc rechterzijde is samengesteld.
Opzichzelf is dat zeker eenj verblijdend
feit. Als men bedenkt dat nog betrekkelijk
kort gclc'den do liberalen onbeperkt
lieersclilen en dat met de antirevolutio
naire partijen evenals met de andere ree lit-
6che partijen zoo goed als niet gereken)I
wercf, zood'at men er zelfs niet aan dacht
aan hen een welhouderszetel af te slaan,
dan is er zeker alle reden tot blijdschap
en dank.
Toch is T ook mijn overtuiging dat zulk
een samenstelling mot uitsluiting vkn de
geheele linkerzijde» niet de meest gc-
wenschle 'is,' en) 'td'eed mij goed dat dc
rcchtsche fracties ook nu weer evenals
een jaar geleden, door een daad' getoond
hebben er niet anders over te denken'.
W'jj zelf hebben le lang gezucht onder
de vrijzinnige overheersching en we heb
ben teveel moeten klagen, over achteruit
stelling, dan dat we nu in dezelfde fout
zouden mogen vervallen.
Vandaar dat ik hel vorig jaar de be
noeming van den heer Aan der Pq( als
wethouder met blijdschap heb gezien en
dat ik, hoe gaarne ik den) heer de Lange
ook een plaats in het-collego van B. en; W.
zie innemen!, toch gaarne gezien zou heb
ben. dat aan dc linkerzijde een candidaat
beschikbaar was geweest.
Dit. bleek echter niet het geval te zijn.
Zóóver is het nu gekomen met de vrij
zinnigen in Leiden, dat zelfs als men op
zoek gaat naar een wethouder, dit zoeken
toch zonder resultaat moet blijven.
Duidelijk is door denl heer Mulder uit
een gezet, waarom na bet bedanken van
den heer Eerdmans aan de linkerzijde geen!
enikele ernstige candidaat overbleef. Van
Sommige zijden hoorde ik dat dc lieer Van
Hamel door d'ezo verklaring ietwat pijn
lijk zou zojn getroffen en volgens Het
Volk zou hij zoll's tamelijk ontstemd zijn
Dit schijnt me.' center wel eéni Weinig]
vreem'd, De heer van Hamel heeft op 30
Maart j.l. reeds 'zijn 74ste verjaardag ge
vierd en hoewel hij voor zijn leeftijd' nog
zeer kras is en nog volstrekt niet op, gaal
het toch m.i. niet aan iemand van zijn
leeftijd nog met'het zware ambt van wet
houder te belasten, stel dat hij daartoe
zelf geneigd zou zijn geweest.
En gelijk bekend, de socialisten hebben
evenmin als de communisten lust 0111
in het college van B. eni W„ waar ze vol
gens den heer van Eek handlangers zou
den zijn van het kapitalisme, zitting te
nemen.
Eerlijk gezegd verblijd ik mij daarover.
Ik weet wel, dat velen' van miijno parlij-
genooten daarin ïniot mij van meening ver
schillen, maar ik kan nüet inzien! dat So-
r.iaal-Dcnrocraten, vooral zooals wij ze hier
kennen, in het college van B. en W. op
hun plaats zijn.
Als ik raadslid was, zou ik dan ook zeer
ernstig bezwaar maken mijn stóm op een
socialist als weth'ouder uit te brengen,
waar het toch volgens hun eigen, varkla
ring hun ideaal is de (egen|\voordige orde
van zaken om te kceren en waar ze zich
als leden van den Gemeenlteraad niet m dc
eerste plaats geroepen achten de wet te
houden en de Gemeente te* besturen), maar
meer le doen wat dait deel van do kiezers
dat hen naar dten| Raad afvaardigde van
hen verwacht. Ik kab liet daarom niet an
ders dan gelukkig achten, dait de Socia-
ilisten zoo verstandig zijn een Welkomdor&-
zetel te weigeren.
'Als ik mij over hel. optredenl var.
.den beer Do Lange als wethouder ver
blijd, dau is dat genot loch ook weer niet
(onvermengd, daar deze benoeming) voor
de A.-R.-fraclie een zeer belangrijkever-
kwakking bclcekenl.
Regel was toch, dal de, heer de Lange
als woordvoerder van de fractie optrad,
niet omdat hij gaarne er/ veel spreekt,
maar onidat hij vanzelf de aangewezen
leider was. Thans zal een ander lid als
woordvoerder moeten: optreden en daar de
aanvallen van links zich vooral ook op
den heer do Lange en in hem op do A.R.-
partij zullen richten, zal die nieuwe
woordvoerder zeker gccra gemakkelijke
laak hebben.
Van harte hoop ik daarom dal onze
raadsleden door een/ goede werkverdeeling
ten door ernstige studie van dc onderwer
pen die aan de orde komen het thans ge
leden verlies zooveel inogclijk zullen her
stellen.
Dat hel. lidmaatschap van den Raad
langzamerhand veel van zijn bekoring
heeft verloren is meermalen opgemerkt-
en T is ook dezer dagen hier weer duide
lijk geworden, 't Is toc-h geen kleinigheid
dat tegen een) zoo kalm en bezadigd -man
als de heer Kuiven'hovcn, die wel dc laal-
sto is om door zijn optreden den (egieng
stander te prikkelen, betoogingen op touw
worden ge/.et als j.l. Zaterdag gebeurde,
nadat eerst en in den Gemeenteraad en
door slrooibiljet:len> de gemoederen ge
noegzaam waven geprikkeld.
In hel stelsel Aan do Socialisten zijn der
gelijke betoogingen geheel op hun plaats.
De gekozenen zijn immers niet anders dan
de mandatarissen van de kiezers die al
leen hebben le doen) wat door de kiezers
of wat daarvoor gehouden wordt, is ge
last.
Maar 't is volkomen verklaarbaar dat
door dergelijke voorvallen in steeds bree.-
tiere kringen een zekere afkeer onsiaat
legem het publieke lc\en. en dal mannen
die de eerst aangewezenten zijn om in het
openbare leven leiding (e geven, zich al
moer gaan terugtrekken.
Ik juich dat niet toe, integendeel, juist
doordat do bosten en de meest bekwamen
zich beschikbaar stollen zal een; verdere
daling van hét peil van verschillende
collegien voorkomen kunnen worden, maar
verklaarbaar is liet (och wol.
Met Mevrouw van Itallie beeft nu dc
derde vrouw in onzen Gemeenteraad plaats
genomen. Dit spijt me in meer'dan één op
zicht. Naar ik hoor is de opvolgster van
Mr. a*an der Pot. een bekAvame vrouw era
ik heb geen enkele reden om daaraan te
twijfelen, maar ók sta zoo ge weet nog op
het 011de standpunt dat de vrouw niet in
de eerste plaats voor het publieke leven
aanflowerfn]; iftii. zq. ik.ZOU ll-aaSt ZCggCIl.
er te hoog A'oor staat.
©aarbij komil nog iels anders. De beide,
vrouwelijke leden die we tot nu toe, had
den. hebben zich steeds bescheiden op den
achtergrond gehouden en dat Avasook"
voor haarzelf heel verstandig. De kans be
staat echter dat ze. door het optreden van
Mevr. van Itallie naar den voorgrond wor
den getrokken!. Als deze dame spreekt, zul
len zij niet achter mogen blijven. Dat zou
op do kiezers een slechten indruk kun
nen maken. Op dc Socialisten rust nu cent-
maal het noodlot, dat ze altijd het. moest
en 'hel, langst moeten spreken en daarom
vrees ik in dit opzicht het ergste.
En zoo zal in dc toekomst het heengaan
Van den heer Van der Pot nog een! veel
grooler verlies kunnen blijken te zijn, dan
we thans vermoeden.
Als ik nog oven/ terug kom op wat ik de
/vorige weck schreef o\'er het Koninginne-
feest, dan wil ik allereerst den lieer
Schreud'er d'ankenl Aoor zijn bereidwillig
heid om op de door mij geopperde be
denkingen tc antwoorden).
En ik wil er aan toevoegen dat. ik d'c be
zwaren, verbonden aan eem feestviering,
zooals ik die zou wenschén, niet onder
schat. Ik heb op dit gebied ook eenige er
varing, al moet ik er dadelijk aan toevoe
gen, dat ik nooit een; l'ee,st voor enkele
'duizendo kinderen heb helpen orim
ran.
Maar dit zou ik juist ook niet
schen. Ik begrijp a'olkomcn dat 't riiji
gaat'., laat ik zeggen om 7500 kUidere;
een to brengen ei ze feest tc laten v
Dat zou practiseh niet avcI mogelijk
de leiders zor.den een onmogelijke
(hebben en da kind enen zouden iii?t
nieter*.
Jk had me echter de zaak zoo vq
p'eld. Voor de kinderen Aran b.v, dei
en de tweede klas zou zonder veel j
an kosten een feestje in school geoj
seerd kunnen wurden. Een kinder™
gauw gevuild. Meteen mooie vertelliuj
vensje, een spelletje en een kleinolj
lie is eem kind al de koning te rijk.
Met do groote kinderen zou dan
eert optocht gehouden kunnen woni
eera heel mooien optocht. Mien mo]
meegemaakt hebben en 't A'an nabij
'ben gadegeslagen om te zien met In
intlvousiasme de kinderen als ze du
onderwijzers een weinig wordeni j
ir.oedigd en op weg geholpen, aaiitfe!
bereiding van zulk een optocht 'W
werken.
Na afloop zouden natuurlijk de kfcj
óf schoolisgcwijze of naar leeftijd ge
dén kunnen wordeni. Een deel zou oj
Schuttersveld,dal zoonoodig in twee al
gen kon worden verdeeld, bezig get
kunnieij worden, en een] ander gedeêj
eera ander terrein of zoo noodig i
Stadsgehoorzaal. Maar nu do leiders
lcüds'lers, waarvoor naar de heer s
der berekent een 750 personen j
zouden zijn. WïiL dit bezwaar betrefl
OAcr maak ik mij nu heel niet oiij
Als in re-ra kleine plaats met ren kin
'jtal kinderen de. tientallen helpen]
goA'Oiideij kunnen worden, dan zulk
een plaats als Leiden cle honderdtal!
iter wel te vinden zijn. Als iederei
wijzer cn onderwi jzeres .in zijn of lm
going ren paor krachton| zoekt, J
dit bezwaar dunkt nite in enkele
blikken opgelost.
Blijft I ems 10 Ito nog.over het kol
'zwaai'. Bij matige schatting zoil ét
naar dc heer Sc'lireuder berekent"!
geval noodig zijn ren' bedrag A-an
waarvan dn gemeente 1000 bijcïraa
dat aan particuliere giften nog ƒ301
eengchi acht moei wordeni. Of die sq
Vrijwillige giffen bijeen zou zijn te
gen? Nu. ik geloof 't wel. Wanneer!
die 7500 kinderen tijdig gevraagd
(iets voor een feestpot bijeen le bf
dan zullen, dit leerde' mij de onderl
op andere plaatsen, sommigienj nielj
anderen heel weinig, weer and era
meer, en enkelen zelfs een vrij aafl
drag. Als al de kinderen gcmiddelj
maal een dubbeltje meebrengen/, dai
zaak al in órde. Ik wil echlter" aan
'dat dit doel niet bereikt kan AvoedeJ
zou men dan denkera, dat. één enkele 1
in de bladen aan dé gego'ede kind!
den om steun voor eera kinderfee^
abiddende zou zijn om het ontbraka
•tc vullen'?' -r 5|
Tk kan het niet gelooveni.
Zeker, belt is een! heel bedrag,]
wordt ook al veel gevraagd voor
cveneenb noodzakelijke doeleinden]
ik kan niet inzien dat (lit geld nil
besteed zou zajn.
Dal dc andere kinderen niet j
hunkeren om ook van de partij te
wezen, kan ik niet goed inzien.. Als
kind van 0 of 7 jaar heb, dan zal il
mij voorkomt, de verzekering dad
4 of 5 jaar óók een beurt krijgt,
wat a;l le schrale troost zijn.
Met deze opmerkingen) stap ik ij
kwestie af. Tot mijn spijt ben ik i|
ovbrtuigd dat mijn plan om pri
zoowel als om financieele reden®!
onuitvoerbaar is, en ik vlei mezelfi
hoop, dat de Comm. de moeite za!
doen om deze zaak nog eens crnslii
iknjkcn.
W/io weet, misschien zijn do 'bj
bij nadere beschouwing minder g
het oppervlakkig sdhijnt..
Als ik door m'ijn schrijven dit!
heb, dat è'n de Commissie voor dol
feesten èn de schoolbestuurders dj
nog eens onder de oogeni zien, dam
al meer dan tevreden zijn.
VEK
Toen Prof. Sebestyen in de in 't vorige
artikel genoemde vergadering aan de V. U.
sprak, werd hem ook gevraagd, hoe bij
over "t An Li-s emi li sin ie dacthlt. Zijn ant
woord, dal hij theoretisch natuurlijk geen
vijand A'an rle Joden mocht zijn, maar dat
zijn practijk in dit opzicht niet geheel met
zijn theorie avereen|stenide, bevreemdde
ons Hollanders niet weinig. Imimers
wij mogen eens brommen op een Jood',
als bij er ons veelaü door onize eigen
schuld fusschen genomen hééft, maar
van een Jodenhaat hebben we eemwrn-
diig geien voorstelling. Ook de Joden be-
schouwïëri we als Nederlanders," die zich
alleen door een anderen godsdienst era wat
daaruit voortvloeit A_an ons ónderschei
den.
Ganech anders echter in Hongarije.
Daar haat men de Joden met een haaf.,
zoo groot als te onze rut geer/ „Protestant"
zelfs niet op een processie-moeting!
zijn Roomsohen medf.*burgers toedraagt.
En waarom haten de Hongaren de kin
deren Van het oud'ö Bondsvolk zóó? Dat
niof-mdc God toch „Zijn uitverkoren, Zijn
vólk. Zijn deel, Zijn schat op aarde, Zijn
lieveling. Zijn eerstgeboren!" En hoe kun
nen Christenien, Gereformeerden, die (och
ook hopen met die heerlijke namen ge
noemd 1.6 worden, de nakomelingen/ van
de dragers van „dien- heilnaam" zóó haten?
Het korte antwoord van de.; hoogleeraar
bevredigde ons niet. Men nu.et dat ant
woord dan ook in Hongarije zei 'f gaan ha
len. of hel altham zoeken in litteratuur
•ver dit y raag stuk, om eeraigazifts Uvre-
öera gesteld te wordeni. Al komt men 11a
zoo'n kort verblijf werkelijk nog niet als
Anti-semiet terug!
Als ge echter in Siófokl) zijl en daar
al de weelde Aan een moderne badplaats
ziet en ge hoort dat bijna alle gasten Jo
den zijn, als ge dezelfde „aan zichzelf
ontwassen weelde" in de vele café's., res
taurants, e. d. van Budapest opm'crk't, ent
ge zijl er na eenige oefening (eerst kon
den we absoluut geen Jcod van een in den
regel ook doiikenhar.igeu Hongaar onder-
scheidlenj in geslaagd, cm vast te stellen,
dat het grootste percentage der bezoekers
Joden zijn als ge in bijna alle groote
zaken er) op vrijwel alle banken) Joden
aanh*eft als ge de eerste klas-eoupé's
der 'treinen met Joden gevuld ziet, als
ge met Joden spreekt, die lachen om de,
•moeilijkheid A-an het A-erkiijgem van een
pas nasi' het thans door de Roemenen
veroverde gebied, terwijl ge in Budapest
A-oor 'het pas'senbureau lange rijen gedul
dig wachtende mierlschcn. die na uren en
uren wachten toch vaak nog onverrichter
zake naar huis kunnen, gaan, hebt go-
ziera, .—als ge dit en vcól 'nmcr.hobt opge
merkt'en ge stelt daar tegicnpvor de ra ver
armden, schame.l gekleedén, vermagerden
eigenlijken Hongaar, dan begint ge tc be
grijpen, dat er dit land zoo iels als een
Jodenvraagstuk bestaat. Ge ziet in, d'at
het betrekkelijk klein aantal Jóden fbij
'de volkstelling in 1910 warera er mini
1) In het vorige artikel obusieivelijlc
„Siójok" gedrukt. Andere drukfouten in
dazo ai-tt. wil do lezer (es) zelf wel verbe
teren?.
900.000, d.i. juist 1/20 A-an. de toenmalige
beAolking) door hun ontzaglijken rijkdom
onoA'-en'redig veel 'macht-bezitten- en dus
gevaarlijk kunnen woixlcn. Temeer
Avaar een buitensporig groot percentage
van hen ccn academische opleiding heefL
ontvangen en; dus allerlei invloedrijke
p03l.cn bekleedt.
Toch is hiermee de Jodenhaat nog niet
verklaard. Zeker, d'i-o rijkdom prikkelt,
vooral daar zc voor een deel ,',O.W." is,
gedurende den oorlog achter It front ver
diend, terwijl dc Christenen/ aan 't front
hun bloed verloren. Maar de oorzaak zit
veel dieper. Zc konden niet alleen ge
vaarlijk word'enjr, zij zijn ook gevaarlijk
geworden. E11 dat omdat- ze „der Ongodis-
leralagen niet vernield era do pogingen der
hel niet beschaamd hebben", gelijk da
Costa hét Israël zijner dagen) toeriep.
't. Waren vooral do Joden, die in Honga
rije de leer van Marx aanhingen en in
praktijk bracliteit. Ze A-oncTen met Lieb-
knecht, dat liet socialisme eera machts
vraag is, slechts op do straat te bes/lissen.
In de vreesëiijke dagen na den wapenstil
stand hebben de Communisten, waarvan
d'c Joden het overgroo'te deel A'ormden
zoo waren b.v. 24 A an de 2/3 Vol k<scom|m is-
sarissen Joden getoond tot wat gruwe
lijke consequenties de rovolufciebcgineelen
leiden. De toen bedreven gruwelen, het
verlies voorts van groote doelen van het
land een gevolg van de toepassing van
bet „geen man en geen eertf," dait alles
el aat, voor het grootste deel op den naam
der Joden.
Wol zegt een Ilongaarsch schrijver, prof.
Kovdcs, hoogleeraar aan do (Gere f.)
'ideologische School to Budapest, dat „de
Hoiigaarsehe Joden geen- Joden, maar Hon
garen zijn", doch de gcestcn-omikeerendc
oorlog schijnt ook hierin verandering ge
bracht te hebben: althans in eon geschrift
A-an twee Hongaarsclie dames gericht „aan
de vrouwen van de beschaafde wereld" lees
ik, dat ze behalve door de ontwapening era
ontreddering van het leger, ook direct en
op verraderlijke wijze hebben meegehol
pen aan het A'crliezen van zoo zeer be
treurde landstreken. En wij bemerkten, dat
ze geen gevolg wilden geien aan dc over
al te lezen aanmaning: spreek slechts
Hongaarsch en toch de gehate taal der
Oostenrijkers spraken.
OA'er dit alles hoop ik later in een ander
verband'uitvoeriger tc spreken di't zal
al genoeg zijn 0111 iets van der Hongaren
Anti-se.mitismie te begrijpen. Aan de Jc-
dten dankt Hongarije voor een niet gering
deel hel verlies van het z.g. „bezette ge
bied" (geen een| wou 't nog „verloren ge
bied" noemen!); vele zijner edelste bur
gers vielen als slachtoffers A-an de Joden;
overal waar geld uit te geven en ie Arcr-
dienten is vindt men Joden hoe vaak zei
de hf/cr Bakó 'tegen ons: „liet stinkt hie,r
weer «aar Joden"!) deze factoren doen
begrijpen, dal op een groot feest, gevierd
ter herinnering aan cfc op 1 Juli J910 be
gonnen legen-reA-olutie, de vraag A-an één
der sprekers: Wie draagt de schuld van
onze ellende en onzer/ nood? door duizen
den beanLwoord werd met „De Joden!" Ge
begrijpt dan dien baat, al kunt ge hem niet
•in alle deelera goedkeuren.
Men meene nu oehter niet, dat er in
Hongarije evenials in Rusland Joden-pro-
groms plaats hadden of zulllen hebben.
Daaijvoor is het Hongaarsehe volk evenals
het Holi-andsche veel le vrijhfS
en dus ook de vrijhcid-gunnentiJ
witte terreur, waarover a). wal root]
ker om da t hij meer van de roode!
houdt.!./ zoo verschrikkelijk gesca
heeft in don meest letterlijken!
woords o.a. hij monde van dera hcj
in Mei van het A-orige jaar in doj
nier heeft slechts weinige Gofl
ten en dus nog minder Joden getroj
wel omd'at zc slechts op 'L witte piy
roodë pers bestond. Zeker enfkelej
grijpelijke uitibarslingen der volf
zijn te betreuren, maar overigens
slechts Communistische Joden als
deelden van wettige rechtbanken
We'l stelt men pogingen in 't w
gevaarlijken invloed der Joden tl
gaan. Politiek betecdcenen ze op 1
blik zeer weinig, economisch is
hun macht nog heel groot-, en o|-
schappelijk gebied worden* ze
onze oogen een weinig vreemd rn'
streden. Er is n.l. een bepaling!
dat slechts een beperkt aantal J
jongemannen' .meer eA'eniredig
jjproentage .Joden aan de Univi
mogert st-udeeren. We vonden
ling vreemd., waar konden van»
oordeelen over haar rechtvaardig
nog minder over haar doelt/refter
En gij. sints twintig eeuwen if'
eens wéér beloftenis beërvers!
(naar Davids troon! naar Davids
Als deze raad van onzc-n groot
sclien dichter door zij n Stam gene®1
opgevolgd, dan zou het JodeöJ
ook ui Hongarije eerst géheel zij0
