Dajiarssaiitels DE BAZAR Dagblad voor Leiden en Omstreken. ELEGANTE ELAliSCNMANIEL f 19.75 - ABONNEMENTSPRIJS IN LEIbEN EN BUITEN LEIDEN j.i i WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZUS B KWARTAAL IW j :b week10.1» i IANCO PER POST PER KWARTAAL ISA# - fL 'Vit nummer bestaat uit twee bladen. 2de JAARGANG. - ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1921 - No. 441 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGEL ICU21]2 DES ZATERDAGS (OJO INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIEF KLEINE ADVERTENTIES vu hoogstene 60 voorden 50 eest: Zaterdags 75 «®4» 4- bij vooruitbetaling -2 I Woensdag - September Mcroen 3 op „DEN BURCHT" te Leiden. EENHEID. Voor de groote worsteling die ons het volgend jaar wacht, is eenheid F in onze gelederen, een eerste voor- "w aarde. K De te houden Partijdag kan op uit» nemende wijze die eenheid bevorderen De politieke strijd. Een. der voornaamste oorzaken van de ans waarneembare politieke windstilte 't zeker wel, dat wij de dingen teveel van m kleinen kant zien, dat wij ons bij het van het politieke strijdperk teveel it allerlei kleinigheden bezighouden en |t genoeg aandacht schenken aan de r.ood- kelijkhcid en do rijke botoekenis van den g&tkundigen strijd. |De politiek staat bij velen in een 'slee-li - n reuk. Met zekere minachting verklaart migeen niet aan politiek te doen en ook et te willen doen, om rat 'hij zijn tijd ifcijn gaven en krach ten 'beter kan boste- u dan door aa.n het politieke leven deel «nemen. - - Aan het kerkelijk Wen wil men gaarne in beste krachten geven, voor hot evange- jatiework heeft men warme belangstelling, en interesseert zich voor het onderwijs en >or allerlei maatschappelijk werk, maar politiek, neon, daar houdt mon zich lie- jr niet. mee op. (Deze stemming is eenigermate ver- Barbaar. Er worden ook op het politieke 'ff niet altijd rechte paden bewandeld; er soms veel dat een woinig verheffenden tdruk maakt. Persoonlijke- en partijbelangen spelen LI eens een te grooto rol en heb gcschip- er en gelaveer dat. 'meermalen noodig is m een bepaald doel to bereiken is niet in baat. de geestdrift op te voeren. kan op hot politieke koord soms 3erbijstorer.de evoluties waarnemen en het geen liet oog, dat iemand die de din- ;en oppervlakkig ziet, en wie allerlei uil - rassen als maal gevend aanmerkt, zich met (enigen weerzin van 't politieke terrein te-, pekt. m j Eenigszins verklaar ba ar, maar itarom volstrekt nog niet goed te keuren. ■Omdat zi -h o}i 'n bepaald gebied misbrui- ren voordoen, daarom mag dit nog geen jeden zijn ons daarvan af te wenden; om- dflat. zich b.v. op het gobiod van den handel allerlei verkeerde practijken hebben inge- Bburgc-rd behoeft dit voor den Christen nog geen roden te zijn om nu den handel in het algemeen te schuwen en te voroordeelen. Politiek in zichzelf is niet verkeerd al is het waar, dat. dit. woord vaak in ongunsfci- |en zin wordt gebruikt. I' Van iemand dio door list en handigheid bracht zijn doel te bereiken en die daarbij voor verkeerde middelen niet terugdeinst heet. het dat hij „politiek" is aangelegd en een slimme politiek volgen, betoekont als «gel weinig goeds. Het gaat met de politiek eenigszins als "met de advocatuur, een zeer eerzaam en hoogst nuttig beroep en dat toch in breede ringen met een zekere weerzin wordt be- ïhouwd. Een advocaat is voor velen nand, die bij uitstek de kunst verstaat ora door allerlei handige redeneer in gen de dingen die krom zijn recht te praten en men heeft er geen oog voor, van hoe groote beteekonis de advocatuur is voor de eerbie- i diging ca de waarborging van onze rechten en vrijheden. Wio alleen op de misbruiken let en Bleen op den k 1 a n k afgaat en met het loog daarop de politiek veroordeelt, handelt fdan ook niet zeer verstandig. Politiële, afgeleid van het. Grielcsche .woord „polis" bet eekent eigenlijk niets an dors dan staatkunde. Politiek, zegt Prof. Bavinck in een van .zijn verspreire opstellen beteekende bij de Grieken eerst burgerrecht-, dan uitoefening |an dat burgerrecht cloor deelneming aan het. stadsstaats)be"stuur' on vervolgens dat '«staatsbestuur zelf met. do beginselen waar naar on do vormen waarin hot 'uitgeoefend Het zou misschien aanbeveling verdienen niet van poliliok maar van staatkunde te •spreken, maar daar dit woord nu eenmaal burgerrecht heeft verkregen en toch ook nog meer beperkt van beteekonis is, zullen wij ons er van moeten blijven bedienen, als wij sproken van de uitoefening van het burgerrecht door deelneming aan het be stuur van staat en gemeente. Dit bestuur is een zaak van zeer groote be teekenis. Er hangt voor land en volk zoo veel van af. Een verkeerde staatkunde lean een land ten verderve voeren en een volk tot den on dergang brengen. De geschiedenis geeft daarvan voorbeel den in overvloed. En omgekeerd kan een goede staatkunde voor land en volk rijken zegen met zich brengen. Het. doel van den staat is toch om de menschelijke samenleving die door de zon de in den grond verwoest is en bij een on gestoorde voortwoekening van-de zonde ge heel te niet zou gaan, door do ordenende macht van het staatsgezag voor den vol komen ondergang te bewaren. Do staat, is niet een menschel ijke vinding maar een goddelijke instelling die een ver heven doel -beoogt. En de staatkunde, de politick is dus ook niet verkeerd en zondig in zichzelf, maar een. zaak die onze volle belangstelling vraagt.. Zeor zeker, aan de politiek zooals wij die zien is eon kleinen kant. Er is veel wat onaangenaam aandoet, en met het söhoone doel niet overeen is te brengen. Do staat, oen goddelijke instelling, wordt gevormd door njensolioit en de Overheid met goddelijk gezag bekleed, is eveneens -aan zondige monsehen gebonden. Daarom, ook al is het ideaal van de overheid en van hen die zioh voor het staatsbestuur imitereeseeren, naar Gods ge boden te loven en volgens de beginselen van het Woord Gods voor land en volk het goedo te zoeken, tooh zal hun arbeid steeds gebrekkig blijven cn met zonde bevlekt. Bovendien, het verstand, ook van de kracht in verhouding tot hunne groote taaie gering. Dan heeft men in de staatkunde niet te doen mot doode voorwerpen, maar mot oen levend volle, waarin zich allerlei stroomin- gen openbaren, dat niet opzichzelf staat maar leoft in verband met. andere volken en den invlood van die volken ondergaat en dat zioh niet dan met tegenzin zal voe gen daar regelen die met zijn inzicht niet strooken. Daarbij komt dan nog, dat goon enkele partij geheel naar eigen inzicht kan han delen. Altijd zal om iets te bereiken com binatie met andere partijen of groepen noo- dig zijn, met. het onvermijdelijk gevolg, dat men zioh ook eenigermate naar die anderen moet schikken. De resultaten van het optreden van per sonen on partijen zullen daarom altijd blij ven en moeten blijven ver beneden het ideaal. Hot. doel van de politiek is verheven, maar* de maoht om dat doel te bereiken klein. En nu is hot de taaie van den Christen niet om zich in zelfgenoegzaamheid terug te trokken cn omdat or aan dit werk veel gebrekkigs is, niet aan politiek te doen maar integendeel moet het ons streven zijn en ons ernstig begeeren, het politieke loven op 'n hooger nivoau te brengen en ook de staatkunde meer te doen beantwoorden aan de beginselen dooa' God in Zijn Woord ons gegeven. wekken wij gaarne onze lezers op, deze be langrijke vergaderingen niet te verzuimen. Do namen van de sprekers waarborgen ons dat wat goeds zal worden geboden en dat we ook van den vorm zullen kunnen genieten. Gouden appelen, in zilveren schalen. Ook vocht de afwisseling is de noodige zorg gedragen. Oor en oog zullen genieten. En dat genieten zal grooter zijn, naar mate het aantal bezoekers grooter is. Hier geldt: gedeelde vrougd, dubbele vrougd. Blijve daarom niemand die dézen dag kan vrij maken thuis. En geve God ons een opgewekt, een be zielend en gezegend samenzijn. V Ook de Vrouwen! Als de mannen" a.s. Woensdag naar Lei-, den lcomen zullen de vrouwen niet achter blijven. En als onze wakkere jongelieden ter Par tijdag gaan, blijven onze jongodochters niet thuis. Toch willen wij speciaal onze vrouwen en dochters opwekken van de partij te zijn, Woensdag. De heer Schout o n hoopt te spreken over: „Onze taak in do naaste toekomst"' Dat geldt demmnen, maar o o k de vrou wen, die thans ook een politieke taak hebben. Prof. Diepenhors t zal meer spe ciaal op „De nieuwe politieke laak der vrouw", de aandacht vestigen. Dat is ook voor de mannen van belang, maar toch. meer in 't bijzonder voor onze vrouwen, dio bij den Vjiuenden strijd den doorslag zullen «.eren. D r. Dijk" van 's-Gravonhago ral a au to onon, hoe onze strijd moet gaan „Oder eigen banier". Die banier moeten oolc onze vrouwen kennen en daarom mogen ze Woonsdag niet thuis blijven. En D s. Rem me van Huizen tenslotte zal spreken over „Bezieling" cn er is alle rjriiMT am-±a -xcvrw.a.'h' nn dal, het nop VuiritLi- en bezielend woord. Au Rijti. waardoor cox onder de vrouwen do ware geestelijke be zieling wordt gewekt. Van het schitterende tableau „De glorie Van 'het Calvinisme" moeten ook ouzo Cal vinistische vrouwen genieten en als door het vendel van Mees Havicx de Oranje- vaan wordt geplant, dan zullen ook de Oranjeharten van onze vrouwen in beroe ring komen. En als eindelijk do oude zegeliederen worden gehoord cn gezongen wordt ter c-vre van Hem, re onze r -m is cn de km-b'. van onze kracht, dan rullen mot de stcia- men van de mannen ook dio van enzè vrouwen zich p*ren eu zullen ze gezamen lijk zingen van den honing van Israels God gegeven. Neen de vrouwen mogen niet thuis blijven. Zo zullen 'het niet, willlen! En ze zullen niet kunnen! V Naar den Partijdag. De .vraag kan gedaan of het nog wel noodig is op den zoo de Heore wil a.s. Woensdag te houden partijdag nog de aan dacht te vestigen. Immers blijkens do medodoolingen, die ons gewerden wordt eon krachtige propa ganda gevoerd en is or in onze kringen voor dezen dag groote belangstelling. Tooh zouden we onzen plicht al zeer slecht verstaan, indien we verzuimden mog- eens met nadruk onze A. R.-mannen en vrouwen op te roepen om Woensdag 14 September don partijdag bij te wonen. Wij hebben de een meer, de ander min der, maar wij hebben toch allen zonder on derscheid behoefte aan een sterkend en ver- frissohend geestelijk bad. Hot is zoo mooddg dat. wo eenis eon oogen- blik worden losgemaakt, van onze dagelijk- scho beslommeringen, losgemaakt ook van do kleine politieke zorgen, om cons bepaald to worden bij de groote beginselen, die den staatkundigen strijd beheorsohen en om eens met de broeders en zustors uit andere plaatsen samen te zingon, samen te biclden, samen ons te sterken in onzen God en zoo nieuwo krachten te garen voor den komen den strijd. 't Gevaar is zoo groot, dat we zullen ver slappen on ook dat wo bij ouzo vele kleine beslommernisseai de grooto, lijnen uit het oog zulleii verliezen. Daarom was ;t zulk een kostelijke ge dachte een partijdag te orgainisooien on yooiTzooyer ckuo nog noodig mocht zijn, V Ruim van hart, Van verschillende zijden wordt ons ge vraagd of ook -Christelijk Historische broe ders en zusters den partijdag kunnen bij wonen. Het doet ons genoegen deze vraag toe- 6te"mmend te kunnen boantwoorden. In de eerste plaats worden p ar tij ge- no oten verwacht. Maar ook geestverwanten, zijn hartelijk welkom. Wij zijn ruim van hait en wanneer er van onze naaste geestverwanten zijn, die met ons willen genieten dezen dag, dan zul len wij ze gaarne een hartelijke ontvangst bereiden. Onze Etalage is bezienswaardig. BREESTRAAT 161. STADSNIEUWS. burgervader, thans goed vooruitgaande is. Naar wij vernemen mocht de hoor de Gij- selaar gisteren reeds enkele oogeriblikken wandelen en zal hij binnenkort liet Zieken huis kunnen verlaten. Do Partijdag. Gisteravond kwam liet regelingseomité voor don a.s. partijdag, voor hot laatefc bijeen, iu het gebouw der „Nieuwe Leidsche Courant" ten ©inde do laaUte regelingen te treffen voor den Prtijdag. Ook thans was do opkomst uitstekend. De moeste dorpen waren vertegenwoordigd' en do nog ontbrekende bijdragen worden thans d-x>r do afgevaardigden der buitengemeenten afgodra gen aan den penningmeester. De volgende bijdragen kwamen in: Leiden f 3.50. Oogstgoesfc 10.— SassorJiojv 40_. Hill-cgoa „50.— Voorschoten Alphen Woubruggo Oudo-Wetering Noordwijk Katwijk aan den Hi in 25.— 50.- 10.— 20.- 40.— 25- 20.- tan onderscheidene kanten word verzekerd dat ook buiten, voor den partijdag voel belangstelling is, en do programma-verkoop uitstekend loopt Opgemerkt word, d>.c voor de partijgenoot-n uit. do Rijnstreek on aangrenzend-:- dorpen-, wel op oen geschikte tijdeen boor naar Leiden vortrokt, maar dat. do vertrektijd uit Leiden zoor ongunstig uitkomt. Deze boot vertrekt kwart voor vijf -;ii, Lei den aan do Haven, cn nu ligt hot voor do hand dat de passagiers reeds to kwart övor vior het terrein zouden moeten veria ten. Dit zou én om den spreker. Ds. Rename, die omstreeks di-n lij aan 't woord zal zijn. èn om de goed-.- jr.io zoer zeker te bejammeren zijn. De gedachte werd geopperd. !e" preiveren z:-'ii een specialen boot (Busboot) to doen varen. Men ie dan aan geen iijd gebonden en er is kahs do 1 do animo to.t bezoek vtn don partijdag dar. nog veel grooter zal zijn. De pa r-t i j dag boo t zou dan moeten afvaren van Lcimuldsu via Oude- Onzo burgervader. •Met blijdschap zullen velen ang-Mwij- feki ven.eii.au cl-a.1 Ui toestand cetiaeu kork, Hazoi'swotklo, Leiderdorp naar Leiden. Besloten werd aan dpzo gedacht© uitvoering t© g-oven, eir door de N. L. C.' mot vermelding yan liet tariof voor elk dorp, hieraan publiciteit te doen geven. Do heer Bond a van Oude-Wetoring nam op zich t© trachten dit plan lieden (Zaterdag) tot uitvoering to brengen. Aan de Leidscho leden van het Comité werd opgedragen do noodig© regolingen t© troffen, op hot terroin en zich nog nader met 4° sprekers in verbinding te stollen-, omtrent hun aankomst. Nadat dóór den Voorzitter aan alle loden vji hot Comité was dank gébracht voor hun krachti ge modowerking en de hoop was uitgesproken dat do a.s. partijdag heel hot antirovolutk>naire volk. in Leiden en Onigoving tot vorsterkLng* en esn- heid der beginselen zou mogen leiden, werd do vergadering door den Voorzitter gesloten, waar na de hoor J. O. Venmoor van Hïl Legem voor ging in dankzeggiiig aan den Heore. In do vergadering gehouden door het Be stuur van de Afd. Loid-en van den Alg. Nederl. Rond van Arbiders (slons) in hot Balckors-, Cho colade- en Suikerbewerkingsbcdrijf met het per soneel van do Biscuitfabriek „Nutrix" werd naar ,nien ons meedeelt, met algemeen© stenuuen on derstaande motie aangenomen. De vergadering gehoord de bespnA irig.m in zake de pogingen van het Bestuur oni oontact te krijgen imet de Directie van do Nutnx, teneinde do arbeidsvoorwaarden te regelen, spreekt haar misnoegen uit over de houdiug van bovengenoemde Directie waardoor het ou- mogelijk is om in o verlog met haar te tre-Jen in zake do arbeidsvoorwaarden 6preekt als haar wonsch uit dat do Directie iu overleg niet de organisatie» zal treden; cn draagt het Bestuur op om alsnog een po ging te doch om een onderhoud met de Directie t© verkrijgen, en gaal, over tot de orde van den dag. -Wij vestigen de aandacht onzer abonné's op de dorpen, op vorzook dor lirma, speciaal op de in dit nummer voorkomende advertentie van do Haagsche KöEfiebaal alhier. De vcreeniging van ..Oud leden van Prediker" opgericht naar aanleiding van liet GO-jarig bestaan der Chr. Jongeling.s- veroenfiging Prediker 12 ve-rs la, hield haar gewono drien>aandel'ijksohe verga dering. Het bestuur was zoo gelukkig geweest zich voor dien avond te verzekeren, van do medewerking van dien heer H. M. v. d. Ros Jr., om eer.lo lezing te houdan ovea' de draadlooze lelegraplliie en telephonic, verduidelijkt door lichtbeelden en toestel len. Nadat dé voorzitter op de gebnuikelijke wijize de vergadering had geopcnjrl en de motulen! van de opiichtingsvoirgadering waren gelezen en goedgekeurd, werd de heer v. d. Bos in de gelegenheid gesteld liet een en andev rijn er.dorwerp betref fende te di>en hooner) en| zien. spreker begon inei liet nut. en -ie voor doe len van de draadlooze telegraphic uit een' te zelen on 'trok oen parallel tussehêii hét grijze verleden en thet hod on. Do liegi.'.solen van de draaülo -." di graph ie, aldus spr., werden al in de oud heid toegepast. Men riep mJot een bazuin hetv o Ik ten strijde of wel men brandde waehtvuren op do-bergtoppen om elkan der le waarschuwen. Er waren dus één xerzender en verschillende ontvangers. Evenzoo is dit het geval met de draad-< looze telegraph ie. Aan de hand van lichtbeelden en toe- sf ellen lichtte spreker verschil lende za ken doe en gaf onsi als leeken. eenigszins een inzicht in de géhominisSon van deze nog niet alom bekende wetenschap. ijireker leidde ons in gedachten -rond in liet station voor draadlooze telegraphie te ScheveningenJ en- x-orklaarde ons de wer king van de verschillende toestellen. Met k!i in menden aandacht volgden de aanwezigen/ het interessante beloog van den spreker en uit de gestelde vragen bloek dat velen eenigszins een inzicht hadden gekregen inhetbehandelde onderwerp. Do voorzitter was a'an ook ongetwijfeld de tolk van alle aanwezigen loen hij den heer v. d. Bés bedankte voor ziju^ leerrijke lezing. Dat de jeugdige vproerjiging doorga op ien ingeslagen weg en nog meer van zulke avonden organiser:re, dan z.al ouk van uozo icreeniging nog nut uitgaan. Nadat de voorzitter d'e aanwezigen liad opgewekt, niet te msterj voor al!:- oud-le den van Prediker lid waren van o-*ze vor- eeniging. sloot hij deze welgeslaagde ver gadering, nadat oen der '.eden ui uankzeg- ging was voorgegaan. Maandag' 19 dezer is het 25 jaar' go- loden, dat "Prof. G. J. P. J. Bolland aaai de Leidscho universiteit hol. koogleoraaxsambt aanvaardde. In verband met zijn gezond heids: oostand is het de wonsch van den hooglcoraar, dat deze dag onopgemerkt voorbijgaat. - Zooaila onlaings gemold werd, zou do hoor Schouten, lid der Tweede- Kamer, van Rotterdam op 14 Sopt. a.s. voor de J ongol i ngsvoro, n.-.Obadja" con propagan- darode houden. Daar c hier ook op 14 Soi>':. !o "Pariij-lag gehouden werd', hcert lo ?o moeten zijn, on dozo datum -te vor- i.ofcton. Do hee.r Schouten komt nu 21 Sopt, a.s. Hot onderworp is: „Eea noodzak-olijk werk." Dezo vergadering zal gehouden wor den in de Hooigraebtkork cn zal to .3 uur aanvangon. Hot is bijna onncodig allo gewtverwan- icn op te wekken dozo eani-ner.lon sprt-kor to komon hooron, vooral cok, nu de toe gangsprijs zoo laag mogalijk is gesteld n.l. op f 0.1Ó. De kaarten zijp vanaf heden ver krijgbaar bij de boekhandel aren B. de KI or, Gioenec'ccg on J. du Pon HaarLstr. SI cn vorder bij de leien dor J.-A''O Tiiging. Hot verdient overweging zich tijdig van oen toegangskaart te voorzien, aangezien do toeloop groot zal zijn. Do meeste onzor lozers zullen het Kamerlid Schouten, na zijn redo op don Partijdag nog oons willon hooron voor do Jongcl.-VcrconigLng. Wij vestigen de aandacht van belang hebbenden op de publicatie van Mees ll'av i e x bolrefanie oen hed-onavond to houden oefeniuig. Vanwege do gem'oente z-ijn alhier, bij verschillende bmg.gen, borden ge- plaaisl met de mcjedrAiag dal motorrij tuigen. -met een zwaardere asbelastingdait 100Ó K.G., daar niet mogen passeeren. De remise -der N. Z. II. T. M. aan darj Iloogo Rijndijk za'L vanaf 16 Sept- gaslc/iioni worden, daar dit gell»ouw in gduuik wordt genomon vvoor liet bc.i' materiaal der nieuw aan te leggen Iran fijn Leiharf— Den Haag. De stadstrams zul! -n t nadero aanikonikiging in de remise le Rcjrtsburg Worden geplaatst, wat voor Ji- ->p do stads tram rijdende bestuurders en c-onductour.? niet bepaald aangenaam is. duur zij die vIoji eersiténi en dienL laatsten dionst beb- l>en, zich dan naar Rijnsburg mor tea be geven of van daar terugkeeren. BINNENLAND. De voorkeurstemmen. Mot. don grooton invloed van de voor keurstemmen bij de verkiezingen is het straks gedaan. De Tweede Kamer hooft gistermiddag mot. 42 tegen 30 stemmen besloten, dat oen candidaat om door voorkeurstemmen geko zen to worden, ten minste oen aantal stom men zal moeten hebben, gelijkstaande mot de helft van de lijstkieedoeler. De lijetkiesdeelor ontstaat door het. aan tal op de lijst uitgebrachte vommesn te de*? len door het aantal aan de lijst toegewenst- plaatsen. Gemeentelijke winkels. Do Minister van Binnonlaai«lsehe Znket- lieeft. naar de ..Zw.Crt." meldt, aan Gede puteerde Staten de volgende t! i.:o go» zonden: Het is mij gebleken, d.i! nou loor ver schillende gemoenton d»H>r middel van hal len on gom eentew in kol s hand»'! wordt go dnovon in aRorlei goederen, blijkbaar net do bedoeling, \eor do iwgezeiuuen, wegcrni

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1