DE BAZAR Dagblad voor Leiden en Omstreken. BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 verstelbare Divan 46.50 OWE LEU GODKANT ABONNEMENTSPRIJS in leiden EN buiten leiden 1 f WAAR agenten gevestigd z3jn IR kw abtaal ib£9 '■{b week t t 10.18 «IInoo pee post pee kwartaal la^j 2de JAARGANG. - DINSDAG 6 SEPTEMBER 1021 - No. 437 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGEL DES ZATERDAGS (£80 INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL T AKI EI KLEINE ADVERTENTIES ru hocgïten» 60 woorden 60 cent: Zatcrdsgs 75 eccfc, I- MJ Tooraitbctaliac Werkloozenzorg. w.Do vorige week hebben wij betoogd, dat n'jdien er gronden aanwezig zijn voor do t Verheid oin de Werkloozeniverzekering fi- 5incieal te steunen, deze steun niot beperkt Sn worden tot de georganiseerde werk- cllndien de werkloosheid ais algemeen ^liatechappelijk verschijnsel, met steun van -r) Overheid besbrodon moet worden, dan ;j«jöu «ij geen enkele reden, om de niet-ge- i^ganiseardcn van dozen steun uót te sluiten. liet. mag waar zijn-, wat Mr. Raaymakers vAreof, dat. de vakvoreenigiiïgen groot be- aar zullen hebben om ongeorganiseerden de voordeelon der voreeniging te laten Ben en dat het voor de onorgamseorden fer onaangenaam moet zijn zich voor de Jrzckeriii'g tc vervoegen tot de georgani- Kden die hen niet mot vriendelijke oogen dien aanzien, deze bezwaren zijn toch niet >ii genoegzame betoekcnis,om daarom alle jorganis eerden van de vorzekering uit te Ten opzichte van de .patronnabijdragen btódt hetzelfde. Volgens de - door het Bestuur van het phr. Nat. Vakverbond aangenomen conclu des, zullen de werkgevers per in hun dienst jjnde arbeiders hebben bij te dragen, ter- jjjl; alleen de georganiseerde daarvan y[on pnofiteeren. 'Is dat billijk en ie het met de verzeke- wfcgedaehte niet in flagranten strijd? ^•E'en andere vraag is echter of er grond lom de patroons te dwingen in de verze- Dring bij te dragen. [Alles hangt hier af van do opvatting, die "en hooit van 'het karakter dor workloozen- i ■zekering. :i Volgens den heer S in e en k in „Voer het jfialo Leven", heeft de werklooeheids ver- lering inzondorheid ten doel het drukkon m de loonen te voorkomen on „het 6ur- /Jus van arbeidskracht op te knopen." LHoe gemakkelijk zegt hij, zullen werk- |fizo arbeiders werk aanvaarden tegen een [garen loonstandaard, dan de Vak vereen i- hg wist' te verkrijgen. Wordt eenmaal %or sommige werkgevers een lager loon sttgckoerd, dan zullen weldra anderen jyatm. Het werk der Vakvaroeniging de ver- wtigi en het zal hoogst, moeilijk vallen n Se loonen weer spoedig te bréngen op hoogere peil. Het doel dat de Vakvereeniging mot de fzekering tegen do werkloosheid vooral 'wogt is, don arbeiders beletten onder den iang der diverse omst andigheden werk aan 'i nemen op voorwaarden, die schadelijk Wen zijn voor alle vakgenooten." 'lMot verschillende voorbeelden wordt dan vol gons duidelijk gemaakt, dat di- aiBe organisaties ©ndnsteunmg verleen- em, om te voorkomen, dat de work- liozon in de noodzakelijkheid zouden Jtaion toete geven aan de onredelijke ■ohen dor werkgevers of van hunne die- H^eriinmerd wordt aan een uitspraak van der leiders van do Engelsche Scheeps- teiDierliedcnvereeniiging. „Hot is volslagen buk»gelijk, bescherming in vakaangelegeu- jfedoïi te verzekeren, als oen doixle of de lelrl der vakgenooten leegloopcn en ver- lOngeren. En tenzij de vakgenooten bereid ij a in meerdere of mindere mate heb sur- Jhi'S van arbeiderskracht aan de markt op ie koopen, kunnen zij nooit, de wezenlijke bescherming in vakaangelegenheden orlon- 'pn, welke zij wenschen." i En de heer Smcenk voegt hier aan toe, lat het opkoopen van het. surplus van ar- pLdokracht een noodzakelijk middel is tot fan-dhaving van het verkregen etandaard- ipon.. Volgens deze redeneering is het logisch, lat. de verzekering zich beperkt tot de ge- irganisocrden maar minder logisch is dan, jat de patroons verplicht worden eenzelfde looi als de verzekerden in de premies bij te dragen. In het. algemeen wil het ons voorkomen dat voor een bijdrage van de werkgevers maar dan op andore motieven wel zekere rechtsgronden zijn aan te voeren en dat zulk een bijdrage in elk geval zeer gewenseht is. Maar dan zal moeten losgelaten worden de conclusie dat voor moer arbeiders dan verzakend worden bijdragen worden ge vraagd. Waarschijnlijk zullen de aangenomen conclusies in de verschillende bij het Ver bond aangesloten vakbladen nog wel nader worden toegelicht. Misschien is er in verband daarmede aan leiding op deze zaalc nader terug te komen of ons oordeel te wijzigen. V Geen crisisdebat, De vorige week schreef Mr. Troelstra in Het. Volk een hoofdartikel, waarin op hot 'houden van een breed en grondig crisis- debat- werd aangedrongen. A lies moest daarbij volgens Mr. Troelstra overhoop worden gehaald. Hot g a n 6 c h o rcgeeringsbeleid. Niet alleen liet opknappen van het Kabi net met. twee nieuwe planken, maar ook zou duidelijk moeten wordon aangegeven, waarom in deze reparatie Landbouw en Ko loniën niet werden betrokken, terwijl ook hot. „reaotóonaii© beleid" van Minister Aal- -bense" aan de orde moest worden gesteld, Een formeel begrootingsdebat dus, dat zeer lang zou kunnen duren. Thans echter, slechts oenige dagen later is de wind plotseling gedraaid on heet het dat liet debat tot bij de behandeling van de begrooting lean worden uitgesteld. Naar aanleiding van do opmerking in verschillende bladen, dat door zulk een de bat do agenda in 't gedrang zou komen, zegt Het Volk: „Inderdaad bevat de agenda voor 7 dezer onderworpen, waarvan djö afdoe ning moeilijk w ach teen kan. Wij denken aan de technische wijziging dor kieswet, den rechtstoestand der ambtenaren, het noodwetje voor de gemoente-financiën on de interpellatie-Schaper over de wo- rtingcimilairo. Mocht het onmogelijk blijken, deze za ken tegelijk met do bespreking der re- goerinigsorieis af to doen, dan zou mis schien voorloopig mot. overlegging van schriftelijke gegevens door de regeering kunnen worden voorstaan, terwijl de Ka mer bij een der eerste bijeenkomsten der nieuwe zitting zou kunnen besluiten, een adres op de Troonrede uit" te brengen, waar aan dan zoowel een bespreking als een conclusie omturnt de crisis Zou kunnen worden verbonden. Mr. Troelstra had blijkbaar heel de agen da over 't hoofd gezien, of wat nog moor verklaarbaar is, hij heeft van de zijde van het Vakverbond een wenk gekregen, zijn gedragslijn to herzien en het roer om te gooien. Alles heel verklaarbaar. Maar bij een partijleider, diee zélfs veel hoogere aspiraties heeft on die eens zelfs droomde van de eerste plaats in het land is zulk eon impulsiviteit die telkens het. ver bijsterende „Wat nu" op de lippeu brengt niet do meest gewensclitc eigen; hap. ven en andoren daarvoor verantwoordelijk te stollen. Don poging daartoe vinden wij in H e t Volk van Maandagavond, waarin do voor stelling wordt gegeven als zou de politie, die de botoogere verspreidde, zonder oenige ro den zijn opgetreden. Was er tegenstand geboden, waren er klappen gevallen of mensehen gearresteerd dan zou dit natuurlijk ook de schuld van de politie zijn geweest. Do S.D.A.P. heeft toch zeker liet. recht om te betoogen, waar en wanneer zij dat "verkiest. Eq zij heeft toch zeker het rocht om als dat uit partijoogpunt, wensohelijk wordt geacht, een raadslid, die niot stemt zooals men dat wensCht. io achtervolgen en voor zijn huis samen te scholen'? En als dat voor de opvoeding van politieke te genstanders noodiggmoéhfc zijn, zou zij dan ook niet het reehtviebben verder te gaan? Waar bemoeit de politie zich eigenlijk mee? Zoo worden do roode arbeiders opgevoed En zij, .gevleid als „bewust" verstaan het niet, hoeo zo gebruikt wordn als marionet ten in oen politiek spel. En als dat spel vorloren wordt, dan zijn 't ui i e t d e leiders, dio het gelag beta len, dio weten zich altijd te dokken maar dan zijn 't de misleide arbeiders, die dan vergeleken worden mot eieren die nu eenmaal moeten worden stukgeslagen, zal men ommeletton bakken. Het schelden op de politie heeft dan ook geen ander doel, clan de aandacht van de voran two ordelijke leiders, af te leiden, en anderen verantwoordelijk te stollen. Een extra koopje IS ONZE met zwaar Gobaün kleed, COMPLEET BREESTRAAT 161. STADSNIEUWS. V Ergerlijk. Ergerlijk en onverantwoordelijk was het optreden van de Leidsche Sociaal-democra ten, die zidh niet ontzagen werklooze arbei ders te laten betoogen togen een raadslid dat er een eigen meening op na houdt, ten- cindo hem door vreesaanjaging tot andere gedachten te brengen. Maar nog veel ergerlijker is de poging dio nu gedaan word,om de verantwoordelijk heid voor de gevolgen, van zich af te srliui De Partijdag. Hot cgeiings^rmitó verzoekt. ons te wil len mededelen, dat de programma's (tevens beivijs van ttegang) voor den a.s. partij dag, morgeen zullen worden verkrijgbaar gesteld. Er zal met deze programma's worden ge colporteerd, waarvoor zich een aantal jon gens en meisjes gaarne beschikbaar stelde Voor hen. wien eventueel goeu program ma ter verkoop wordt aangeboden is de ge legenheid opengesteld deze te bekomen aan een der onderstaande adressen, waar deze eveneons ad 10 cent (Sted. Bel. inbegrepen) verkrijgbaar zullen worden gestold: J. du Pon, Haarlemmerstraat, Firma B. de Kier, Groenesteeg en in den Sigaren- handel van H. Lambooy Jr.. Hoogowoerd No. 96. In cone advertentie in dit nummer, doet het bestuur der 3-OctobervereenigLng eene oproeping uitgaan tot meerdere deel neming aan den „Romamtisohon Optocht". Reeds zijn alle groepen ingedeeld, waar voor circa 500 personen zich opgaven, dooh het bestuur zou gaarne aan nog enkele groepon, die hiervoor in aanmerking ko men, uitbreiding geven om daardoor het. ge heel vollediger en mooier te maken. Wij ondersteunen het verzoek der 3-Oot.- vereeniging gaarne, en verwijzen onze le zers nadrukkelijk, naar bedoelde adverten tie, waarin men het adres voer aangifte vinden kan. t— Door den buitengewoon droogen zo- nier, zoo meldt men ons, staat een kastan jeboom aan den Oude Singel, bij den Oost- dwarsgracht, voor de tweede maal in bloei Tussclien de bruine verdorde bladeren zijn de witte bloesems duidelijk zichtbaar. Ds. J. W. Brass te Rotterdam, vroe ger predikant bij de Luthersche Gemeonte athior, herdacht Zondag mot zijne gemeen te zijne 25-jarigo ambtsbodiening. Nadere bijzonderheden vindt men onder kerk nieuws. Gisteravond kwart over zessen raak te het linkerachterwiel van cenJ over den Hooerevoerd rijdeniton groenlenwagen los, waardoor de wagen over den grond sleep te en de gezamenlijke aardappelen etc. over de straat rolden. De voerman heelt al!.s in een anderen wagen oveigeladen. Tn het huis van den heer M.. TJtrècht- sche Veer. is een glazen dakiantenrn ver niel.!. Aan kwaadwilligheid wordt i-iet ge dacht. Op het Schuttersveld zal Zaterdag 10 Sept een uitvoering plaats hebben der Rijks-groepen van lichaamsoefeningen uit Lelden en omstreken. Nadat de .gezamenlijke deelnemers in optocht naar het terrein getrokken zijn, zullen o.a. uitgevoerd woirden: oefeningen in staalden door pl.m. 160 jongens onder leiding van den heer O. de Bruyn Jr. Stokoeïenimgen van 250 meisjes onder leiding van Mevr. G. J. Kruythooft—Ko- iiing3. Vend er verschillende oefeningen en bal spelen, terwijl na afloop zoo mogelijk uit reiking der behaalde diploma's zal plaats hebben. BINNENLAND. Kon. bezoek aan Zeeland. Naar wij vernemen, zullen H M. de Ko ningin cm Prinses Juliana bij Haar bezoek aan do Provinciale Zeeuwsche landbouw- tontooTifitellmg,welke van 13 tot 17 Ssptem- bor te Vlissingen wordt, gehouden, ook Zeeuwooh-Vlaanderen bezoeken. Onder valsche vlag. Hot volgende lazen wij in do „Maasbode": In den Haag en misschien ook elders hebben cle communisten een allor-ba- naaiist. trucje to baat genomen om hun on evenwichtige ideeën aan don man te bren gen. In den vorm van eon feestwijzer voor den Koninginnedag verspreidden ze daar oranje-kleurige pamfletten, waarin zij hun opruiors-takbiek op sljnksohe wijze nu zonder gevaar te loopen met de politie in aanraking te komen in praktijk bren- gon. Daartoe moeten de nachtmerrie van het stel Tribunisten, dat do leiding heeft de Koninklijke Petroleum Maatschappij en natuurlijk ook do „misdaad aan Groenon- daol bedreven" dienst doen. Wat deze laatste aangelegenheid betreft, is oen beetje muziek niet ongewensoht; er word zoo pas immers in do eigen leringen nog geklaagd over hert- ergerlijk gebrek aan belangstelling voor den jeugdigen marte laar van het militarisme, wiens roem roods aan 't tanen schijnt voor hij goed en wol gevestigd is. Lazen we onlangs niet, dat hij, tijdona zijn vermageringskuur, 1 pond is toegeno men? Maar daarom heiligt hot doel do midden Ion nog niet. En van een zeer minderwaar dig middel bedient zich de wolf, die zich in een sohapenvaoht. steekt. Wat dit alles irctusschen met do ver knochtheid van ons volk aan hot. Oranje huis te maken heeft? Zelfs in dit commu nistisch druksel op oranje-papier speurt men vergeefs naar eonig serieus verband. Ter Volkenbondsvergadering. Te 5 uur 54 minuten zijn Zaterdag van Den Haag naar Gonève vertrokken de No- dorlaadscho afgovaardigon naar do verga dering van den Volkenbond, voor zoovor niot reeds daarhoen vertrokken of uit een andere plaats or hoen reizende, vergezeld van do ambt an aren dio tor hunner assisten tie zijn aangewezen. Gezant te Athene. Thans is benoemd tot gezant der 2ö klasse van Nederland te Athene, jhr. mr. W. 11. de Beaufort, gezantschapsraad aan het Nederlandsche gezantschap te Was hington. Consulaatwezen. Bij K. B. is aan den heer C. Lang- berg. op zijn verzoek, eervol ontslag ver leemt als vice-consul der Nederlanden te Seoel (Japan). Do waarneming van het vicc-consulaat is opgedragen aan den con sul van Frankrijk te gemelder plaatse, deni heer E. Gallois; is den heer H. Barer.ds op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als consul der Ne derlanden te Antofagasta (Chili'. De waar neming van dezen consulairem post is op gedragen aan den heer M. Sc'mieter, aan wien in de Duilsche of Engelsche taal ge schreven moet worden. Audiënties. De Minister van Oorlog verleent Don derdag a.s. geen au dién Lie. De gewono audiënties van de ministers van Waterstaat, Koloniën en Marine ai. (zullen» respectievelijk 8, 9 en 8 September a.s. niet plaats hebben. Mijn „Laura-VoreenHpug" Naar de „Maasbode" uit goede bron' verneemt, is door de mijn „Laura-Ver- eeniging" besloten tol den bouw van c>3n tweede schacht-installatie in de gemeente Bijgelshoven. Naar verluidt, is de nieuwe mijn bere kend op cene productie van 750.000 ton per jaar. Met do werkzaamheden zal tegen het einde van het jaar worden begonnen. Do Eerste Kamer. Naar men verneemt, zal de morgen te houden Ministerraad in het bijzonder ge wijd zijn aan het ontwerpen van het Ant woord op het Voorloopig Verslag, uitge bracht over de voorstellen tot Grond wetsherziening. Naar verluidt, zou het niet onwaar schijnlijk zijn. dat naar aanleiding van de van verschillende zijden» ingebrachte bo zwaren do regeering haar voorstel tot wijziging in de wijze Tan verkiezing voor do leden der Eerste Kamer »:<ude terug nemen, en derhalve de thans bestaande wijze van verkiezing handhaven. Het heengaan van Mr. Treub. De heer Treub verstaat de kunst om de politieke - wereld voor verrassingen Ie plaatsen. 't Is nog niet zoo heel lang goledon dat hij do Vrijz. Dcm. Bond vaarwel zei, om oen spiksplinternieuwe partij, den Economi- schcn Bond op to richten. FEUILLETON. Een erfenis uit de Krim. f2) Ik De marketooifcetor wierp zich aiao den hals Jöju de edelmoedige groenvrouw, en onder tfarmo tranen riep zij luid snikkende: I „Dank. dank, moeder Briohe!" „Nu, nu, laat het zoo goed zijn. Uwo ■Panen makon mij het hart week," 6prak Boeder Briohe. „Wat is dit dan nu voor ■ponders? Wat ik u aanbied is oeno klei- Egheid; gij zijt in zoTg; ik kan u helpen. Ki doe het. Zoo iets gebeurt dikwijls hier t>i> do markt. Mocht gij op uwen krijgstocht bijgeval mijnen 'airmen dwazen en verlceer- jfcon Isidore ontmoeten, zoo bewijst hom oone Af andere dienst., en wij 'hebben niets to ver leken en." J,,0 neen", antwoordde Robert, „wij zul- Jen nooit uwe goedheid naar waarde kunnen Fergoldon." „Genoeg, genoog!" viel moeder Briohe in, iZwijg nu maar en breng mij uwen engel Ikier! Maar wanneer moet gij vertrekken?" t „Mórgen vroeg," zuchtte de jonge moe- ijler. 1 „Morgen vroeg? Dat ie kort dag. Gij zult t.wen tijd d8,n wel noodig hebben om -gereed 'h lcomen. Gaat dan en ik zal den kleine llalon avond wel koman halen." „Maar, goede moedor Briohe, wij 'hebben nog „Wat? Laat mij to oh met rust. Weet ik dan wat 'bij mij kosten zal? Wij zullen bij uwe terugkomst daarover wel spreken." „Maar „Nu, val mij niet langer lastig!" ging de koopvrouw schijnbaar boos voort. „Ik ben slecht geluimd, hoor, en als ik zoo ben, kan niemand wat met. mij beginnen." Welke moeite het echtpaar verder ook aanwendde, er was uit moeder Briohe, niets anders uit to krijgen. Do ingekochte groen ten worden betaald on de goede koopvrouw gaf een mandje aardbeziën „voor den klei ne" op den koop toe. De soldaat laadde alles op de handkar on ging er mede heen, Daarna verlieten oak do ouders hunne wel doenster met tranen der oprechte dankbaar heid. Eenige uren later begaf moeder Briche zich naar de kazomo, waar hare helpende handen de marketentster goed te pas kwamen. Eerst laat keerde zij naar hare woning te rug. mat haar ploagklnd op den arm, dat gelukkig oud genoeg was om zonder gevaar aan de moeier te kunnen worden ontwend. H. Vijf maanden waren sedert dit gebeurde vervlogen. Onafzienbare rijen stonden in do. Dopau-yoq^tojndominan togonovor do Rus sen geschaard. Niettemin was hot in den loop van den zomer tot goen beslissamden slag gekomen; on deze werkloosheid, vor- eonigd met de cholera, had onder de rijen der troepen ontevredenheid doen ontstaan. Het was hierdoor gebiedend noodzakelijk geworden, aan het. talmen een einde te ma ken, en daar de Russen de Domui;vorsten dommen ontruimd hadden, was men ge dwongen een nieuw plan tor aanwending aller beeschikbare strijdkrachten te ont werpen. Reeds in Juni., derhalve bij den aanvang van ons verhaal, had Napoleon don voor slag gedaan tot oen aanval op Sebastopol het sterkste bolwerk der Ruisen, aan de Zwarte Zoo. Eerst na vele maanden word na lang wikken en wegen tot. deze onderneming l>e- sloten, dio thans, nu den Bussen belang rijke krachten tor verdediging dier sterkte ten dienste stonden, op veel grooter zwa righeden moest stuiten dan in den be ginne. Den 4en September verlieten de Engel- schon, den 5on de Franschon en de Tudcen de haven van Varna. Hot vereentgdc getal dor tot do landing in de Krim bestemde troepen beliep 65.000 man, en don 14 on September werd in de baai van Kalanten de ontscheping dozer troepen Ugoaaen, cm ill yisr dagen voleindigd. Reeeds weinige dagen later brak men op om Zuidwaarts langs do kust op Sebasto- pol aan i o dringen. Op den morgen van den 20en volgde de aanval der geallieerden op de Russen aan de Alma. Van beide zijden werd mot de grootste dapperheid gestreden, tot eindelijk de Russische bevelhebber, vorst Mensikow, voor do overmacht wijken moest. Deze nam nu zijne stelling in aan de Zuidzijde van Sebastopol, nam alle maat regelen van verdediging, versperde door het laten zinleen van ©enige schepen, de haven togen den aanval dor vijandelijke vloot, versterkte de bezetting dor vesting oq wachtte nu goed verzekerd den vijand af. De geaJlieoorden voerden hunne troepen aan do Zuidzijde togen do vesting aan en ktgerden zich daar in dezo orde, dat de Fransdhen den linkor- en de Engclsohen on Turken den reohtorvleugel vormden1. Mensikow bezette intueschen de nfhellin gen van de grootendools in de rotsen uit gehouwen etaiV Iulccmian, en verwachtte Ihier nieuwe versterking, terwijl do Rus- sisehe opperbevelhebber Totlebon in het binnenste dor vesting bozig was do verdedi- igingswerktuigen in don besten toestand te brengen. Van do brug van Tokerman uit besloot nu Mensikow oon aanval op den rechter vleugel der Engclschcn to doen: cn dien overeenkomstig drongen op den 5en No- vembor twee Russische kolonncs, 31.000 man sterk op de vijamdeolijko stelling in en wierpen de overrompelde EngcLschcn op bijna elk punt terug: later wordon echter met behulp der Fransehen do Russen weder genoodzaakt van de hoogte terug te wijken, Het was eon hoot, moorddadig gevoohrti geweest. Aan beide zijdon warm zoor grooto verliezen geleden. In don door de tenten der verbondene legers govormdea omtrek, bovonden zich eene menigte van, dooden on goowondon. Toen de nacht aan het moorden een oindfll maakte, waren Fransahen en Engelschem bezig om hunne in den slag gevallene strijdmakkers op te zoeken. Rondom wan do grond als mot lijken bezaaid. Sommigo dezer gestorvonen schenen te lachen, als waren zij ingeslapen onder liefe* lijko droomon, andoren ventoonden in hu» ne verstijfde gelaatstrekken nog den woe. deiT'J 'ucht van heelt oorlogsvuur 4 (Wordt ven'olgd), A

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1