Dagblad voor Leiden en Omstreken.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LE1DKH
WAAK AGENTEN GEYESTIGD ZIJN
niB KWARTAAL IM
PEK WEEK10.1»
fKANCO PEE POST PEE KWARTAAL IRM
-
2de JAARGANG. - MAANDAG 15 AUGUSTUS 1921 No. 418
BUREAU: HOOSGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
ADVERTENTIE-PRIJS
PER GEWONB REGEL1032 Ui
DES ZATERDAGS ICL30
INGEZONDEN RBCLAH3 DUBBEL TARIES
KLEINE ADVERTENTIES tui hoogste. 1
SO voorde. 50 cent: Zatcrfogs .5 «rt
hij Toocnitbcteling -t
De Volkenbond.
Degenen die in allen ernst geloofd liöb-
£en dat met de stichting van den Volken
bond een tijdperk van ongestoorde vrede
ton aanbreken, zijn de vorige week wel
•itter teleurgesteld.
Het scheen zoo mooi.
ÏAVat reeds vroeger maar tevergeefs
Vis beproefd zou nu werkelijkheid wor-
Bll,
De wereldvrede zou voortaan worden
Jehandhanfd niet door macht, maar door
'fe c h t.
'4 De tijd zou aanbreken dat de zwaarden
'tonden worden omgevormd tot zeisen en de
ujpiezen tot sikkels.
En wie met zijn Bijbel in de hand on-
toloovig het hoofd schudde, werd als een
vchterli]ke, die niet verstaat de teekenen
ifcn den nieuwen tijd, met een medelij-
xend schouderophalen voorbijgegaan.
Het merkwaardige w.as evenwel dat de
•dichters van den Volkeub. zelf, zich om dit
rihoone instituut al bitter weinig sclicneai
io bekommeren.
Hen wilde wel den Volkenbond, maar
Ucen zoover dit met de eigen belangen
'as overeen te brengen,
j Vandaar dat de meest belangrijke vraag-
liikken voor de t-oekomst van Europa in
jideronsejs, door uitsluitend belangheb
benden worden afgedaan.
3 Alleen nu de Opperste Raad geen uitweg
leer zich te-n opzichte van de Opper-Sile-
.ische kwestie, mag de Volkenbond daar-
llfbn zijne krachten beproeven.
(llOpziclizelf zou dat een prijzenswaardige
itad kunnen zijn, maar het mooie er idea-
J daarvan wordt geheel weggenomen,
«bordat men de Volkenbond, die aan van-
ijk geheel werd genegeerd, alleen wil
ibruiken nu men zichzelf in een warnet
^ef-t gewerkt waaruit men niet meer weet
te komen, e.n nadat bovendien mog te
en, diezelfde Volkenbond met een san-
ijk gebaar de deur was gewezen,
immers ten opzichte v.an de Griekseh-
ïnirksehe kwestie, een kwestie dio meer
I In cenige andere tot de competentie van
i ta Volkenbond behoorde, werd door do
-Ir tegenwoordigers van de groote mogend
heden in den Oppersten Raad besloten
3t^h ..neutraal" te verklaren enden
fVticulieroii handel vrij te laten in het
vveren van wapenen aan de oorlogvoeren-
S'elk een droevig bedrijf!
n/Ien sticht een Volkenbond, maakt al-
0^1 ei schoonschijnende bepalingen, aoht.
t Jfs sommige landen „onwaardig" om tot
■oot lidmaat a chap te wordon toegelaten,
vaar gebruikt overigens dit instituut al-
N>n voorzoover dit met het eigenbelang is
cuereen te brengen.
3 |t Gaat weer precies als met de Vredes-
"liferentie-s en het Hof van Arbitrage, die
sTccr wel iets igoeds hebben tot stand ge
acht, maar die toch niet konden ver
aderen, dat Engeland Transvaal over-
iesterde en dat in 1914 een groot ^eel van
pro pa door den oorlogsbrand word ge-
(JjUterd.
Hieruit behoeft nog niet te volgen, dat
mj ons zonder meer van den Volkenbond
o >bben af te beoren.
^'Integendeel elke poging die gedaan
19 Ldt om oorlogen te voorkomen en het
enjcht te doen zegevieren, verdient .onze
|gVinie belangstelling.
-„Keifs mag door ons geen middel onbe-
"oefd worden gelaten om heb oorlogsge-
*ar te verminderen en in do plaats van
"t recht van den sterkte, te stellen de
Jicht van het recht.
olaar wij mogen ons daarbij niet aan ge-
arlijke illusies overgeven en niet
'szelf diets maken, dat nu de oorlogen
n i het verleden beboeren en dus de lands-
rdeiliging mag worden verwaarloosd.
Het optreden van den Oppersten Raad
heeft het ons wel anders geleerd.
V Eigenaardige rekenmethode.
Het hoofdbestuur van de S. D. A. P.
volgt con eigen aardige rekenmethode.
Gelijk bekend had Minister Pop voorge
steld het aantal jongelieden dat voor dea
militairen dienst wordt ingelijfd te bepalen
op 23000.
Haar verluidt, zou mede 'in verband met
tusschen de rechtsche fracties gepleegd
overleg, de regeering voornemens zijn, dit
cin.tin.gent terug te brengen tot 19000 man.
Een niet onbelangrijke verminde
ring dus.
Toch weet Het Volk te vertellen dat
dit een vermeerdering van de mi
litaire lasten en een verzwaring van den
militairen druk beteekent.
Volgens de socialistische rekenmethode
is 19000 niet ini n d e r, maar meer dan
23000.
Dat men in roode kringen over een
.groot slikvermogen bescliikt, is bekend..
Maar deze verdraaiing van de feiten zal
w.aar we vertrouwen zelfs de „bewuste"
proletareu te machtig zijn.
Uit de Pers.
JEen mooi voorlmekl.
Op tlo jaarvergadering der Heel. Veree-
niging van Spoor- en Tramwegpersoneel,
zeg tl* abri m oniu m, jwierd een tcpmer
(king gemaakt over het slordige drukken
van het jaarverslag.
Dit verslag heeft men notabene in
Duitsehland laten drukken! Dat was zoo
veel goedkooper! Een werkgever hier te
lande, die f 300 bleef benedon het tarief,
bleek toch nog toonduurder te zijn dan
zijn Duitsche concurrent.
Men heeft op deze vergadering van een
moderne Vakverceniging wel treffend geil
lustrcerd de moeilijkheid, waarin zich ver
schillende industrieën hier te lando be
winden. Maar vermoedelijk bobben de ver
gaderden daarover niet ernstig nagedacht.
Mot economische vragen vermoeit zicli
do doorsnee modern-georganiseerde niet.
En evenmin zal bet be--of zijn doorgedron
gen, dat. terwijl men protesteert tegen
loonsverlaging, het. hoofdbestuur van de-
Een bond die loonsverlaging metterdaad
'.hielp voorbereiden.
Het is wel kras, dat een Vakbond zich
niet'ontziet, om op deze wijze de werk
loosheid hier ie lande le vergroolen.om de
moeilijkheden, die tol loonsverlaging kun
nen leiden, te vermeerderen.
Men Wijst op liet enorme prijsverschil.
Het is mogelijk, dat de tarieven der druik-
korspatroons aan den hoogen kant zijn.
Maar men lette ook eens op het verschil
tusschen do Nederlandsche en de Duit
sche loonen. Een Amsterdamsche typo
verdient minstens f 38.25, dal is 840 Mark.
Een Berlijnsche typo gaat met 300 Mark
naar huis. Nu we'on we wel, dat de Mark
in Duitsehland méér koopkracht heeft dan
iliaar koerswaai-de, maar dat doet in casu
voorde concurrentie der driikkerspa-
Itroons niets ter zake. De werkgever, die
300 Mark betaalt, kan veel lager aanbie
den dan de patroons, die 810 Mark aan
loon moet uilkeeren. Dat scheelt maar
eventjes 180%. Zoo valt het prijsverschil
waarop men to.r vergadering van de Ne
derlandsche Veroeniging wees, Leber le
verklaren.
Er moge verschil zijn tusschen do koers
waarde van de Mark en haar koop-
krachtwaarde in het Duitsche binnenland,
dat de levensstandaard van den Berlijn-
schon typograaf, die 300 Mark verdient,
lager is dan die van een Amsterdamscli
arbeider met f 30 per week, zal niemand
kunnen ontkennen. En veel lager dan bet
levenspeil, waarop zich. gelukkig, de typo
met f 38.25 kan bewegen.
Do toestand in Duitsehland is, vergele
ken met onze Nederlandsche verhoudin
gen, slecht.
En van dat verschil, van die lage loonen
profiteerde nu de moderne Ncdertandsche
Yereeniging. bestaande uit personen, die
zelf niet zoo gemakkelijk werkloos zullen
worden. Wat gaan hun dan de typo's aan!
Straks willen zij wel helpen ageeren tegen
de Regeering wanneer eventueel de uit—
ikceringen bij werkloosheid niet hoog ge-
•noeg zijn. Ook- zullen zij gaarne, als de ty
po's strijden legen loonsverlaging, een
'motie van sympathie aannemen.
Dat kost niets.
En met het drukken van het jaarverslag
'in Duitsehland was wat le verdienen!
Het is wel droevig, dat wij in dezen
geest over do daden van een Vakbond
moeien schrrijven."
STADSNIEUWS.
Mr. J. A. F. Coebmjh.
Een loekead en algemeen geacht inge
zetene, de heer Mr. J. A. F. Goebergh, oud-
inot.aris .alhier, viert vandaag onder vele
blijken van belangstelling zijn 80ste ver
jaardag.
Reeds vroeg in den morgen kwam een
stroom van telegar aromen, bloemstukken
enz. den grijzen jubilaris met zijn familie
overtuigen hoe deze feestdag in broeden
bring belangstelling wekt en meeleven.
Dat kon trouwen wel niets anders. De
heer C'oebergh een bekende en zeer ge
ziene figuur, heeft niet alleen als notaris
zijn kantoor bot een zeldzame hoogte weten
op te werken, maar hij heeft ook in andere
functiën grooten invloed uitgeoefend.
Toen hij op 23-jairigen leeftijd slaagde
voor het notaris-examen werd reeds de in
druk gevestigd, dat de heer C. een ra an
was .dio boven de middelmaat uitstak.
En die indruk is in zijn verder leven be
vestigd.
Ondanks zijne drukke bezigheden als no
taris .promoveerde hij reeds in 1372 tot
doctor in de .rechten en het feit dat luj in
don tijd da.t nog zo® goed als uitsluitend
liberalen geschikt en bekwaam werden ge
acht om als schoolopziener op te treden,
als distriots-achoolopziener benoemd werd,
wijst er op, dal. zijne bekwaamheden ook
in regeeringskringen werden erkend.
In tal van belangrijke corporation had
de heer Goebergh voorts als bestuurslid
zitting en ondanks zijn hoogen leeftijd is
hij mog steeds als vice-voorzitter van de
commissie vaai toezicht en beheer van de
Kweekschool voor Zeevaart werkzaam.
De verdiensten van den heer' C'oebergh
werden door de hooge Regeering erkend
door zijne benoeming tot Officier in de
Orde van Oramje-Nassau en tot Ridder in
de Orde van den Nedcrlandschcn Leeuw.
Voorts werd hem door de Koning van
Italië, in 1897 de Kroonorde van Italië
toegekend.
Hoofdzaak voor den heer Coebargh was
echter het notarisambt, in welke kwaliteit
hij voor vele collega's tot. een voorbeeld en
voor zijn overtalrijke cliënten tot een ver
trouwd raadsman is geweest.
Bij de vele geluwonsohen dio de grijze
jubilaris op dezen dag in ontvangst heeft
te nemen, voegen wij ook gaarne de onze.
Ook van hem geldt: „oud, maar nog
niet op."
Rlijve het zoo nog menig jaar en geve
God dezen rijkgezegenden jubilaris een ge
lukkigen levensavond.
Op 't kantje af.
Een familie die .tijdelijk hier logeert is
liied.enn.aeht ternauwernood aan den dood
ontkomen.
Toen men vanmorgen ontwaakte werd
een hevige 'hoofdpijn waargenomen, maar
men was te veel bedwelmd om over de
oorzaak daarvan ma to denken.
Door het schreien van een kind schrik*©
gelukkig een der familieleden op, en werd
een sterke .gaslucht waargenomen.
Niet zonder moeite gelukte het de deu
ren te openen em die slaapkamer te verla
ten.
Bij onderzoek bleek dat door een defect
aan de lamp, gas kon uitstioomen.
De 39-jarig® L. Ouwerkerk, wonende
"Waardgracht, liep Zaterdagmorgen 'half 12
langs den waterkant vau den Oude Vest, toen
hij door een toeval getroffen word. Hij viel
voorover te water, maar werd door eenïge
voorbijgangers op 't droge gebracht en in een
huis aan don Oude Veel binnengedragen. Dr.
Nierner verleende de geneeskundige -hulp. Toen
O. weer tol bewustzijn kwam heef', hij zich
met zijn moeder naar huis begeven
Zaterdagmiddag kwart voor tweeën had er
op de Haveribrug oen aanrijding plaats tus-
sdhen een motorrijder en oen wiel rijdster, Mej.
J. Fuhler uit Amsterdam. Deze laatste kwam
te vallen. Zij zelf bekwam geen leisel, maar
'het rijwiel werd beschadigd. De sdliuld ligt
aan de wielrijdstcr, die verkeerd uitweek.
Zaterdagavond te tien ure brak er brand
uit in het perceel Prinseslraat 43e, bewoond
door den heer B. Mark. In een kookpan,
waarin vet, was de vlam van een gasstel ge
slagen, waarop do houten schoorsteen even
eens slam vatte. Met enkele emmers water
weid de 'brand gebluscht. Het uitgerukte
brandweermateriaal der politie hoefde goen
dienst te doen.
Zondagmiddag te 5 uur werd de 52-jarige
W. Verkorf, wonende Langeslraat, op den
Hoogewoerd, ter hoogte van den "Watersteeg,
door een motorrijwiel met zijspan aangereden.
Hij bekwam oen mict ernstige hoofdwonde en
•klaagde over pijn in liet rechterbeen. Nadat thij
in den .winkel van Jami.ii was binnengedra
gen, verleende dr. VVeebers geneeskundige
hulp. Hij was echter niet ernstig gewond.
De motorrijder heeft hem iu den zijspan-
wagen naar huis gebracht. De schuld liöht aan
Verhoef, die zonder uit te kijken de etraat
overstak.
Do heep .T. ,T. Piket herdacht heden
den dtag, dat hij 25 jaar geleden bij de fir
ma Keizer, Stationsweg alhier, in dienst
trad.
Do jubilaris werd vanmorgen van huis
gehaald per rijfuig en ontving, na eenige
hartelijke woorden van een der firmanten
een enveloppe met inhoud en een kistje
sigaren.
Daar or lieden, in verband met den Ka
tholieken feestdag, geen werk verricht
werd, e.n dus het overige personeel niet
tegenwoordig was, zal deze feestdag, vol-
fgens den uildrukkolijken wenech van den
jubilaris, zonder verdere festiviteiten vor-
loopen.
Do lieer Pikel was eerst 5 jaar werk-
kaam bij den heer Keizer zelf en na diens
dood nog 20 jaar bij de weduwe Keizer.
Moge hij nog lange jaren met zijn gewo
ne. lust en ijver bij deze firma werkzaam
kij".
In. verband met de a-s. vergadering
der Kiesvere&üiigmg welke D.V. op Vrijdag
26 Augustus zal gehouden woxdeai, is an
onderscheiden kanten de opmerking ge
maakt, dat deze vergadering wel wat hl
te vroeg werd aangekondigd.
Het bestuur der Kiesvereeniging stelt ep
prijs op mede te de-elcn, dat het «tot vroeg
tijdige aankondiging dier vergadering ver
plicht was, iu verband met de voorst ellen
tot regiem ent s herziening.
In artikel 16 van hot reglement der
Kiesvereenigin g is lic.t volgen de bepaald
„Voorstellen tot wijziging van het regle
ment kunnen gedaan worden door licb
bestuur of door minstens 10 loden.
Z ij kunnen" allee n in b e h a n-
deling komen indien ze min
st e ns 14 d a g e n te voren ter
k e n n is der leden zijn ge br a c lit.
Omdat dus deze .termijn moest worden
in acht genomen, heeft het bestuur reeds
Donderdag 11 Augustus dc voorstellen tot
roglements wijziging gepubliceerd en de
vergadering aangekondigd.
Bij de gemeentelijke anbeidsbeurg
zijn ingcrchreven: i stcenvormer, 1 oven-
Vuiler, 1 (kalkbrander, 3 boekdrukkers, 12
letterzetters. 28 opperlieden, 29 grondwer
kers, 2 gasfitters. 9 tinVmerledcn, 8 ijzer-,
viecbteis. 1 beton we rkehr, 1 graniet-
schuurdcr, 2 steenhouwers, 2 metselaars,
1 aspbaltdekker. 1 schilder. 1 straat raaken
1 behanger ,1 beeldhouwer, G meiubehna-
tkcr-, 3 mach. houtbewerkers. 1 leerlober,
i vellcnblooter. 3 stokers. 10 bankwerkers
3 se heepski inkers, 1 ketelmaker, 2 boyen-
werkers, 2 kornmakors, 2 kettingsmeJen,
1 ii.strumentmaker, I voorslager, aar.-
lvuiler 1 wagenmaker, 1 vuurwerker, i
ragclkolcer, 4 boekbinders, 1 cocoswcwr,
1 touwslager, 1 louwspinner, 2 hand-
drutkkers, G8 ieiarb. iders, (gedeelte
lijk), 1 wever, 1 ïsakker, 4 koek- en banket
hakkers, 5 slagers. 1 kok, 1 stripper, 1 ta-
bak^kerver, 10 sigarenmakers, 2 sigaren-
sorteerders, 1 lonipensorteerder, 5 maga-
zijnknecliten, 9 loopknechten, 2 nachtwa-
keis. 4 kantoorbedienden. 2 boekhouders,
G schrijvers, 88 losse werklieden.
Afdeeling Vrouwen: winkeljuffrouw!
1 werkster, 11 t.vxlielarbeidsters, (gedeel
^lelijk), enz.
Ia dc stedelijke werkinrichting zijn van
7 tot en mot 13 Augustus opgenomen 16G
volwassen personen en 30 kinderen. To
taal 196 personen.
BINNENLAND.
De reis der Koningin.
Blijkens een uit Drontheim ontvangen
telegram zijn de Koningin en de Prinses
met de „Merope" to Drontheim aangeko
men. De Koningin en de Prinses bezoch
ten dc Sognefjord, Balhomen en Gudvaa-
igen, waar zij een uitstapje maakten .naar
Sta!helm, voorts FjaerlamT, met een tocht
je naar den glelscher ea do Nordfjorcl,
vanwaar zij een tochtje naar Loevenvand
maakten.
Prof. dr. D. P. D. Fabius.
Naar „De Standaard" verneemt, is do
gezondheid stoestand' van prof. Fabius
goed vooruitgaande.
De hoogleeraar is een goed deel van den
dag weer op en hoopt binnenkort zijn
werk weer geheel te hervatten.
Midden in de ziekte echter (in Juni) Ï3
dc aderont.steking van 't been op den rech
terarm overgesprongen, waardoor de volle
dige beschikking over de rechterhand nog
wordt gemist.
Het bericht omtrent zijn onI slag als
hoogleeraar. werd door prof. Fabius als
juist erkend.
i geschiedenis van een beroemd
lied.
ten der beroemdste liederen iu de Duitsche
jl begint mot de woorden:
1 Jezus is mijn toeverlaat!
jïlijmijn Heiland, ds in 't leven;
Zou ik dan «niet aan Gods raad
fUij blijmoedig cvergeven,
I Schoon der graven lange nacht
Huiv'rend soms wordt ingewacht?
1 De vervaardigstcr van liet oorsproifkeijke
5 Louise Henriotte, priuses vaa Oranje, de
p'.e dochter van onzen stadhouder Frede-
Hendrik, prins van Nassau eu Oranje,
BiLzoon van admiraal Coligny.
2ij was geboren te 's-Gravenhage in No-
pber 1027. In December 164G huwdo zij
bderik "Wilhelm, «kourvorat van Brandeu-
tg. die later bijgenoemd werd de Groote. In
was haar te Kleef een zoon goboren^ die
en herfst van het volgeden jaar stierf,
li de keurvorstin met haar gemaal op reis
6 naar Brandenburg.
&it sterfgeval vernietigde voor langon lijd
op bet in stand blijvon van 't keur-
huis', en van het huis Hohenzoilern.
beroofde snoeder bracht don volgenden
ftter eenigo rustige maanden door le Tan-
ttuunde, in de Altmark, waar zij vermoede-
t haar hart in dit lied ontJaslto.
De denkbeelden in bel lied staan in nauw
•b md tot haar dageüjksch gebed, waarvau
I oorspronkeMjkv, handschrift te Berlijn be
ard wordt.
Jesu, meine Zuversioht,
Uii ster
jiihoop o
ktelijk 1
ll beroc
Hel gebed luidt: „Laat ons, o allergotrouw-
ste V'ader, t'allen tijde deaiken aan 'het oogen-
Ivlik, waarvan de eeuwigheid af.iangt, opdat
liet ons niet overvalle als een strik, maar ons
s'eods -bereid vinde, om IJ met blijdschap te
volgen en met een volkomen verïiouwen, als
Gij ons met den tijd dijken dood treft.. En
eindelijk, als de dagen mijns levens zullen zijn
algeloopcn, on ik don tol der matuur moei be
talen, woes Gij, mijn allergïtrouwste. inuigge-
licfde Vader, dan een blijvende verkwikking
voor mijn afgematte ziel in do imarton des
doods; versterk mij door de vertroosting van
den Heiligen Geest on varfriaclx mij met .liet
water des eeuwigen levens, 't welk is het kost
baar blood, dat vergoten werd door LTw Zoon,
mijn Verlosser, opdat ik mijne ziel mag we
dergeven aan U, in LTwo handen, in de on
twijfelbare hope van cene aanslaande heer
lijke opstanding, en dat ik mijn mond moge
sluiten m*t den zoeten, naam Jezus."
In den loop van haar leven komt de grond
toon van het lied dikwijls opnieuw voor. Wij
vinden het „loevoorzieht" en 't „vasthouden van
zijn hand in het geloof" terug, als zij in deze
onrlistige lijden zegt:
„Wanneer do Heore J-c;us nog op a ar do
was, zou ik mij nog meer verootmoedigen,
Hem nog meer aanhangen dan <Je Kananee-
solie vrouw. Maar wat ik op li oh am olijke wij
ze met gebaren niet kand oen, dal zal ik in
den geest en in mijn hart ('oen, in het oi,be
paald vertrouwen Jat Hij, in den staat Zijner
hccrlijklicidv zulk een Hoogeprics'er en »e-
trouwo Zaligmakei is, dat Hij imdeiijdoji kan
fcihben en helpen kan."
En lvoe haar -goest 2ii boven ..do begecr-
Jijkhedon dezer wereld" verhief, dat bewijzen
imre woorden in Ujdeu van droefheid en
smart. „Hoe bitter is de dood! vlecsch e.n bioed
deinzen voor hem terug. Maar ik reis naar
de liaven der -hemehsche rust Reeds zie 'ik
do linnen en torens van de hemels tad."
Dit lied schijnt haar echtgenoot, den groo
ten keurvorst voor den geest gc-zweefd te heb-
b -a, oen hij op zijn sterfbed 'lag.
Nadat de hofprediker Coehius gebeden had
zoi de keurvorst: „Als oen vogel in eeai hollen
boom, zoo verberg ik mijne ziel in de won-
den van Jezus." Toen de predikant hem do
woorden voorzegde: „Dit is eon golrouw
woord, en alle aanneming waardig, dat Chris
tus Jezus in de wereld gekomen is, om 'de
zondaren zaiig tomaken," voegde de keurvorst
er bij: „A'an welke ik de vooraamsnle ben."
Met zijn zwakke krachten riep hij: „Wan-
n&fer zal ik daar komen en het aangezicht van
God aanschouwen? Kom Heere Jezus o!
k m, Heere Jezus, ik Iran bereid."
En daarop herhaalde hij met zwakker stem
de woorden van Luthers vertaling, die in oa
zen statenbijbel luiden: „Ik weet, mijn Ver
losser leeft, en Hij zql den DaPte over het
slof opstaan (volgens Luther: ^En Hij /al
mij "eenmaal opwekken uil de aarde)." Met
deze getuigenis op zijne lippen stierf liij.
Hol lied heeft zijn weg gevonden tot de
harten van «allo standen en partijen in Duitseh
land, en heeft dikwijls veel troo l geschonken
in tijden van verdrukking. Wij ontleenen hier
een en ander van het uitvoerig werk van Dean
Koch: History of Church Song and Ghuroh
Music of flu Christian and particularly of 'the
German Protestant Cliuicli. (Geschiedenis van
hel kerkgezang en. de kerkolijke nuaziek der
Christelijk o on vooral van de Duit cue pv ces-
lanlócbe kerk).
Op zekeren dag stond koningin Louise, ,,de
goede engel van Pruisen" gedurende de Napo
leontische vtrnedcring in het begin dezer eeuw,
voor bet portie* barer voorganster op <len
troon, de keurvorstin Louise Henrietlc, in de
gaDrij 4e Ch a riot l er burg. en zeide „Het koste
lijk lied „J&zus is mijn toeverlaat" heeft het
volle burgerrecht in elk Christelijk gezin er
langd. Daar is een wonderbaar bezielende
kracht iu,
Het galmt van eeuw tot eeuw alle tijden door
Onder alle wisselingen. Zóó dikwijls wij liet
'hooreu in kerk, aan sterfbedden, bij lijk lasten
en graven, is liet altoos nieuw in de de ver
troosting en den vrede die het behelst en
modedcelt Hol kon alleen voortkomen uêt cvn
hart zoo rein, zoo waar, en zoo voortreffelijk
als liet hare." Na eenige oogeublikken. ge
zwegen te hebben, ging zij voor de piano zitten
en zong met haar lieve st».m: „Jezus is mijn
toeverlaat."
Een merkwaardig feil wordt medegedeeld
omtrent hot gebruik \an dat lied door een
soidaat, die in het uiterste gevaar vorkeerde.
Na den noodloltigea slag bij Jena, iu 't jaar
13Ö6, toen het Pruisische leger- over de Saaie
terugtrok, werd een trompetter van Laagon-
sa'lza van zijn escadron afgesnoden en door
verscheiden Fran.sche soldaten le paard, ach
tervolgd.
Ofschoon ter dood toe vervolgd, wilde de
bravo trompetter zich niet aan den vijand
overgeven, maar joeg wat hij kon. naar den
oever van de Saaie, lerwiji 'hij al zijn-hoop van
te zullen ontkomen, vestigde op eenc poging
om de rivier over to zwemmen.
Hij kwam evenwel aan den rand van een
steile rots, aan welker voet de rivier voorbij-
ruisohte, 'erwijt de tegenoverliggende oever
ving en zandig wao,
Er was geen tijd om een keus te doen; zijne
vervoïgeis zaten bom op de hielen. IJlings be
sloten, verhief hij zijn hart tot God, drukt®
de sporen in de zijden van zijn paard, en
ruiter en-ros plooip'en in de diepte neer.
Een luide 'kreet van verbazing en schrik
werd door "do vervolgers geslaakt. Zij blev-n
aan den rand der rols stua-n en keken naar
boneden naar den trompetter, die zichzelf uit
het water omhoog werkte, Zijn paard was ge
dood, maar liij bereikte den glooienden oever
Zonder aan zijn verder behoud te denken,
was zijn eerste indruk God tc danken voor
zijn wonderbare redding. Hij knielde op «Dn.
«ever neer, trok de trompet van «iju ik?
naar voren, eu blies er hel koraal: „Jezus is
mijn toeverlaat" op.
Op de Fransche soldaten, die, op den kant
der rots gekomen, getuigen waren van en
«hoorden al wat de trompetter deed, maakt®
dit zulk oen indruk, dat zij hunne reeds aan
gelegde karabijnen lieten' zakken en onwille
keurig de knieën hogen, alsof zij in 't geen er
had .plaats gevonden, een merkwaardige tus-
sdbonkomst der Yoorzieniglioid bespeurd had
den. 1
Middelerwijl kwamen de andere Franach®
soldaten naar boven, die niet in dezelfde g&-
voeLens deelden.
Toen de laatste tonen van iiet gewijde EeJ
verstorven waren, «werd door een noodlottig
schot, door eon d zor laatslgekomenen getoMt
de biddende ziel van don trompetter in 4|
tegenwoordigheid Gods gevoerd, y;J,
