<L}
'weede Blad.
Woensdag 4 Mei 1921
NGE
Hemelvaart.
)o dag der kroning is gekomen!
O all, gij Vorsten, kust den Zoon!
ij hcott <io hoiburcht ingenomen!
De Triumfocrdur stijgt ton troon!
Aard© cu Hemel galmen!
bion, von n luien.
Davert het Heelal.
(aou lö
Hot gejuich der scharen!
Met bazuingoschal l
d ontsloot u voor den Vorst der core,
O poorton dor Gerechtigheid!
e ontvingt der legerschare Toora
In Zijno Midd'laars-mnjeeleitl
Jezus utuuuc i
Jezus keerde weder
lu Zijn xietriijhiujnl,
Daar hij voor do Zijnen
Tot Hij zal verschijnen.
Bidt on plaats bereidt 1
•De IIccrc sprak tot mijnen Heore
el „Zit aan mijn rechterhand mot Mij!
[Dat alle lioogneid zich vemeoro
.Voor 't scepter dezer heerschappij!
Leg de waap'non noder,
mm Voor dien Draakvertreder,
J|2( Overwonnen liell
Schuddet Hom uw palmen,
W ie rookt Hom met psaimen,
Geestelijk Israel!
o In U verheugt zich thans die Koning,
01O Kerk, Zijn uitverkoren bruid!
Op U, tot eeuwige trouwbetooning
Strooit Hij de gaven zoeg'nend uit!
Vier mot Hom victorie,
Op den dag der glorie,
Van des Menschen Zoon,
Op den dag nor kroning
Van den Vrodekoning,
Priester op Zijn troonl
Laat ons steeds hopon, bidden, waken,
En ons versterken in ons Hoofd 1
Ook hoden wdl Hij vreugde maken,
Aan al wie dezen Gee6t gelooft!
Gij word opgenomen;
Gij zult. wederkomen,
Onzo Hemelvorst
Gij stort uit don hoogo
Stroomon op bot droge,
Laving aan wie dorst!
Van triumf zanggalmon,
Van Hosannapsalmen,
Daver o 'fc Heehal!
God is opgevaren,
Het gejuich der scharen!
Mot bazuingeschal
DA COSTA.
i/ar
50
•uild
-
Uit de Pers.
RUYS OF DUTS.
rzz Onder dit opscluiii sTuijli, Het Volk:
jLÊ. Twee boginsel-uhspraken:
lo. „In cone christelijke samenleving
moet de dag des Heeren wijding vinden on
dieuC'U auuvif-atnltoxijuen zien to onthouden
Jvan daden, welke die wijding kunnen ver
storen."
2o. „Als regel moet het houden van op
tochten cn meetings, eventueel met muziek
en banieren, qok op Zondag geoorloofd
zijn."
Beginseluitspraak no. 1 is niet precies te
rijmen mot beginseluitspraak no. 2. Inte
gendeel: het aanvaarden van no. 2 sluit best
aanvaarden van no. uit. En omgekeerd.
Beginsel-uitspraak po. 1 is te vinden in
de door den katholieken minister Ruys de
Beerenbrouc-k onderteekende memorie van
antwoord op hot voorloopig verslag dei
Tweede Kamer over het ontwerp-Zondags-
Wet.
Beginsel-uitspraak no. 2 is vervat in de
motie, door ons Kamerlid Duy6 bij do
i Tweede Kamer ingediend en de vorige week
i][. aangenomen met de stemmen van op tien
na alle aanwezige katholieke Kam;r-
g» leden.
sj Is hét wonder, dat do anti-revolutionnaire
„Rotterdammer" schrijft, dat „aan het
.voor-stemmen van zoovele Roomsch-Kalho-
e lieke leden de befeekenie schijnt, te moeten
werden gegeven van 'het gretig aangrijpen
van do gologonhoid om. met don hoer Duys,
to getuigen togen beginselen, die niot alleen
voor do anti-rovolutionnairen heilig zijn,
maar di© ook ton grondslag liggon aan het
ontwerp-Zondagewot van minister Ruys?"
Ja, het Rotterdamscb orgaan gaat zoo
ver, van „in deze stemming eene demon
strate te zijn tegen de samenwerking der
rechtse he partijen on tegen de politiek van
het Kabinet."
Do demonstratie is dos te opmerkelijker,
omdat do kaiiolieko Kamerleden, die vóór'
do moti©-Duys stem don, ongetwijfeld gewe
ten moeton hebben, dat minister Ruys een
wijziging van zijn ontwerp-Zondagswet
goroed had, die het naargeestige schijnwetje
nog vorder verwatert on o» heolemaal een
paskwil van maakt.
In hot. eersto ontwerp waren al6 regel
allo openbare vermakelijkheden (waaronder
ook' begrepen alle tentoonstellingen, wed
strijden on spelen) op den goheoien Zondag
verboden en kon de gemeenteraad alleen
plaatselijke uitzonderingen toestaan in don
namiddag.
In het gewijzigd ontwerp zijn als regel
alle openbare vermakelijkheden in don na
middag 'toegestaan, terwijl de gemeente
raad ook in den voormiddag uitzonderin
gen kan toestaan, doch ook in den namid
dag bepaalde openbare vermakelijkheden
verbieden.
De Zondagsrust dus, di© in het eerste
ontwerp regel was, wordt in het gewijzigd
ontwerp uitzondering.
Voor do epori en de kunst, maar ook
voor de bioscoop on de kennis, is het
anti-revolutionnairo beginsel du6 roods uit
do wet gebannen".
Rot blad ziet in hot gohoele ontwerp
niets anders dan kinderachtige larie, omdat
het in alle opzichten als uitzonderingen
weer toelaat wat het als regol verbiedt,
zoodat dus do ajiti-revolutionnaircn hot
leege beginsel krijgen om blij mee
te zijn, terwijl het overig Nederland de be
staande praktijk krijgt."
Een uitspraak die zeker in onze kringen
ernstige overweging verdient.
MEER LICHT GEWENSCIiT.
Wij lezen in D o Standaard:
Het kan inz jnderheid den rechtschen
groepen in de Kamer niet onbekend zijn.
hou er door de Anti-revolut wnnairen ge
dacht wordt over de Zondagrust. Even
eons mag men niot van iemand veronder.
6tcllen, dat hij niet weet in welke richting
onze regoering sturen wil.Het ontwerp-Zon
dagswet is daar, om daaromtrent allo on
zekerheid t© doen verdwijnen.
Hoe vreemd moest het dus aandoen, t©
zien dat- dertien Roomsch-Katholieke Ka
merleden de leiding van den heer Duys
volgden en voor zijn motie stemden, waarin
werd uitgesproken, dat. als regel hot hou
den van optochten en meetings, eventueel
met muziek en banieren, ook op Zondag
goorloofd moet zijn.
Reeds uit hoofde van een algemeen be
zwaar tegen zulke moties, waaraan geener-
loi gevolg is te verbinden, zou hot legenJ
stommen ter rechterzijde, waar men prijs
stelt op goede parlementaire manieren, to
verwachten zijn geweest. Maar \c meei
mocht men rekenen op eensgezindheid ter
rechterzijde, waar het voor enkele dei
reehtsche groepen zoo,n aangelegen punt
betrof, een beginsel dat inzonderheid de
anti-revolucionnaire part'] heilig r en dat
in liet untwérp-ZondagiWit belichaming
vindt.
Terecht is in do „Rotterdammer" ge
zegd, dat aan het feit, dat denim Rooms h-
Katholieke leden hun stem aan do motie
gaven, moeilijk politieke beteokemg valt. to
ontzeggen. Men moet to<*n aannemen, dat
deze leden precies wisten, wat zij deden
toen zij de gelegenheid aangrepen om de
60cial-democraten te volgen.
Direct gevolg kan zulk C9n mol ie niet
hebben. Alleen kan men wel uit het voor
stemmen iets afleiden, omtrent de gezind
heid ten opzichte van deze zaak. En uit dat
oogpunt beschouwd, zou eenig nader li.ht
niet onwonschelijk zijn. Indien er tenminste
prijs op wordt gesteld, dat juist de «on
clusie die voor de hand ligt, niet getrokken
zal worden.
K£r>K EN SCHOOL
NED. HERV. KERK.
Drietal. Te Baambrugge: P. J. Steenbeek
te Wilnis, C. Doornveld Hzn. te IJssolstein en
J. Timmer to Montfoort.
Beroepen. Te Engelen: C. R. van Lely-
veld te Dinter; te Delfshaven: Dr. W. Lodder
to Doorn.
Aangenomen. Naar Vlieland: J. W. Ver-
jburght, ctn. pred. lo'Utrócht.
B o d a n k t. Voor Nijehaske: S. Ybema te Fer-
v.erd.
GEREF. KERKEN.
Tweetal. To Jutrijp-Hommorls: J. Duiven,
cand. to Rottum (bij Heorenveen) cn F. Wiera-
ma to Oosterbierura.
Beroepen. To Glanorbrug: J. van Henten
te Olodckork; to Oboinde-NijegaJ. Hooks tra te
Ten Post; te Komhom: J. Duiven, cand. te Rot
tum (bij Hoercnvocn); to Boilcn: Dr. D. K. Wie-
lenga cand. te Rotterdam.
Bedankt. Voor Hollandsehe Veld: A. de
Boor to Garrelsweer.
Da. J. Dijk. f
Zondag is to Oppenhuizen overleden Ds. J. Dijk
Herv.pro d. aldaar, in den ouderdom van 40 jaar.
Emeritaat.
Ds. J. Wieten, predikant bij de Nod. Horv.
Gem. te Amsterdam, heeft tegen 1 Oct. a. b.
emeritaataangevraagd.
Ds. J. Hengevold, overgekomen van Zoo-
torwoude, deed Zondag 1 Mei zijn intrede bij de
Ned. Horv. Gemocnte van Schipluiden, voor wel
ke 't een blijde dag was, nu de vacature na
slechts 71 maand vervuld werd. Ds. EL deed zijn
intrede sprekende naar aanleiding van I Kon. 22:
14, nadat hij des morgens bevestigd was door
den consulent Ds. T. M. Loran, van Do Lier, met
een predikatie over HandeL 1: 8. Den niouwen
leeraar word toegezongen des morgens Gcz. 91:
5 en des namiddags Ps. 134: 3, terwijl hij word
toegesproken door don consulent en, den vorigen
aredikant van Schipluiden, Ds. P. G. de Vey
Mestdagh, van Wassonaar. Beide malen, maar
vooral des middags, was het vriendelijk kerkge
bouw vol. Ook uit omliggende plaatsen, alsmede
uit Zoeterwoude, was monigeon opgekomen om
do intrede bij to wonen.
D s. L. J. van Leeuwen hoopt Zondag 19
Juni afscheid te nemen van do Ned. Horv. gemeen
te te L i s s e, om Zondag 26 Juni d. a. v. intrede
te doen te Hilversum, na bevestigd to zijn door
Ds. J. W. H. Kalkman, om.-pred. te Woerden,
vroeger predikant te Hilversum.
Ds. H. W. to Wi n k o 1, gekomen van Nije^
hasko, word Zondag bij de Ned. Horv. Gemeente
van Vollenhove bevestigd door Ds. K. de Bol,
zijn ambtgenoot aldaar, met 1 Potr. 4: 10 en 11.
Des namiddags hiold hij oen intreerede over
Matth. 28: 18-20.
Na des morgene bevestigd te zijn door zijn
vriend Ds. H. Vissor uit Zwolle met oen pre
diking over 1 Petr. 4: 10 en 11 deed Ds. R.
Dijkstra, als candidaat en hulpprediker ge
komen uit Hemmen, den len Mei zijn intrede bij
do Horv. gemeente van de Krim (0.)sprekende
over 2 Petr. 1: 19.
Zondag deed Ds. J. Tholen bij de Geref.
Kerk te Leerdam zijn introde, na bevestiging door
Ds. S. O. Los van Giesendam.
D s. M. Post dood Zondag zijn introde bij do
Geref. Kerk van Bunschoten cn Spakenburg (13.)
mot een predikatie over Hebr. 12: 28 en 29. Be
vestiger was Ds. W. Veder van Gouda.
Ds, R. Haitsma hoopt Zondag 29 Mei a.6.
van *do Geref. Kerken van Gaast en Piaam af
scheid te nemen en Zondag 5 Juni (La.v. to Uit
huizen intrede to doen, na bevestiging door Ds.
T. D. Prins van Bolsward.
Van Vrijzinnig-Hervormd© zijde meldt men aan
do „N. R. Ct.", dat het voor do Vrijzinnig-Her
vormden te K r a 1 i n g e n Zondag een buiten
gewone dag was, wijl zij in de Hoflaankerk al
daar een vrijzinnige prediking Iconden hooren. Op
verzoek der Vrijzinnigo Horvoimden in Kraüngcn
toch had Ds. J. P. van Mello de ochtendbourt
op 1 Mei „royaal en onmiddolijk afgestaan" aan
een vrijzinnigen predikant.
D r. V e 11 e n a a r, vroeger gereformeerd pre
dikant, thans overgegaan tot de Hew. Kerk, zal
dezer dagen coHoqium doctum doen voor het prov.
kerkbestuur van Friesland.
Brieven uit Voorschoten.
Amice
De algemeen© malaise die zich overal
•doet gevoelen, doét ook zijn invloed gelden
hier te Voorschoten.
Was tot heden werkloosheid in ©enigs-
zins grooteren omvang hier onbekend, de
thans algemeen heerschende werkloosheid
begint ook hier grooter afmeting te krij
gen.
Voorschoten is, wat zijn bevolking be
treft, van ©enigszins ander© samenstelling
dan andere dorpen in den omti ak.
Zij bestaat hier voor een deel uit een
land- en tuinfoöuweriae-, ten voor een deel
uit fabrieksbevolking, vandaar dat Voor
schoten dan.ook een ©enigszins eigenaardig
cachot heeft gekregen.
Door de aanwezigheid van de fabriek der
N.V. Koninkl. Bdetmetaalbedrijven, zijn hier
oen massa personen gevestigd, die daar
aan werkzaam (rijn, zoowel vaklui in de
goud- en zilverhranche, als kantoorperso
neel en anderszins.
Het go'ld steeds, wanneer men daar een
plaatsje in dat bedrijf kon veroveren, dan
was de boterham gekocht, warut werk was
daar in overvloed en het personeel breidde
zich steeds uit, wat natuurlijk ook mee
werkt© tot meerdere bloei van de ge
meente. Menigeen die daar jong was ge
komen, heeft door den töji zich daar een
uitstekende positie verworven.
Doch de reactie doet zich daar
ook gevoelen, en dat is te begrijpen,
daar al het daar geproduceerd© behoort
tot de luxo voorwerpen, en daar in alle
takken van handel en nijverheid een ma
laise is ingetreden, zelfs in de noodzakelijk
st© behoeften, daar kan het niet anders dat
de terugslag in de nijverheid wat weelde
artikelen betreft het ergst werd gevoeld.
Wat nooit is gebeurd, gebeurt thans; dé
werktijd die toch door den 45-urigen werk-
tijd al korter was dan vroeger, is thans tot
do helft, nJ. drie dagen ingekrompen, en
bange zorg vervult veler hart, dat dit nog
het eind niet is.
Wel ontvangen allen toch een flink deel
van hun loon, doch schade is het altijd, en
men vraagt zich wel eens af: zou dat blij
ven; zou de toestand nog niet ernstiger
werden; wie weet, hoelang doze malaise
aanhoudt.
Iederoen begrijpt dat de toestand voor
hen niet rooskleuig is, en den aard van het
vak brengt het mee, dat men niet zoo gauw
van werkkring kan veranderen.
Niet te verwonderen is het ook, dat er
al ontslagenen zijn.
Ook in andere vakken is de werkloosheid
nu grooter dan vroeger ooit hot geval was.
Ik hoorde juist dat er nu aü een vijftig
werkloozen zijn. Voor oen stad zou dht de
moeite niot zijn, doch op een. dorp, met een
bewolking van ettelijke duizenden, is dat
veel, en waar moeten zij heen? Werkeloos
heid heerscht overal, dus naar omliggende
gemeenten behoeft men niet te gaan, daar
is het minstens evenzoo ah hier.
Gelukkig is er in de toekomst uitzicht
dat veloen aan het werk kunnen komen, door
den aanleg der èflectrische tramlijn. Dit
geldt natuurlijk vooral voor die werklui,
die landwerk gewoon zijn of menschen zon
der vakkennis, en die zijn er in ©en platte
landsgemeente altijd heel wat. Er zijn veel
menschen die dan dit, en dan dat werk
hebben en die van alles kunnen: tuinwerk,
hooibouw; in één woord: alles wat er al
zoo in verschillende jaargetijden zich voor
doet. Wanneer nu met dien aanleg wat
wordt voortgemaakt, dan zijn die menschen
tenminste alweer geholpen.
Een jaar geleden waren hier geen werk
loozen, er was overal werk in overvloed, en
daar or veel vraag naar werkkrachten was
maakt© men ook gebruik van de gelegen
heid, en ging eisehen stellen.
Wij gingen hier groofsteedsch doen; daar
de eisehen niet werden ingewilligd, brak in
land- en tuinbouwbedrijf een staking uit,
met al den aankleve van dien, als daar zijn
posten, hinderlijk volgen van werkwilligen
enz. Pogingen om tot overeenstemming f.e
komen leden schipbreuk ende staking bleef
voortduren.
Naturlijk zijn er altijd lui die niet mee
doen (over het al of niet gemotiveerde van
die staking wil ik niet oordeelen) en de
stakers deden moejite om die mensaben van
het werk terug te houden met alle geoor
loofde en soms ook ongeoorloofde midde
len. Zoo zag men gebeuren dat een werk
willige naar huis ging om te schaften, ge
ëscorteerd door onze geheele politiemacht
(2 man yen daarachter een scheldende troep
Stakers; later gingen ook enkele van de
respectieve echlgenooten der stakers mee
doen. To tb otsingen kwam het echter niet,
en d© staking; is als een nachtkaars uitge
gaan, zonder dat de eisehen waren ingewil
ligd. Het was een tegenvaller, en velen kwa
men niet mer-r in hun ouden werkkring te
rug, zoodat zij in plaats van beter er min
der van geworden waren. Van dit alle.s
hoort men niets meer, niemand die over
staking denkt, nu het aanbod van werk
kracht de vraag overtreft, is men blij als
men tenminste iets hecfl. Vandaar dal ook
de organisaties in de metaalnijverheid, wat
Voorschoten betreft, zijn ontbonden of tot
ondergang gedoemd.
Zoolang er vraag naar werkkrachten is
kan men actie voeren en resultaten berei
ken, doch in een algemeene slapte baat een
organisatie niét vee). Ik wil over het al of
niet wenecheLijko van organisaties hier
geen boom opzetten. Ik wil je alleen den
toestand, zoo die hier (ihans is, objectief
weergeven, en die is niet zoo erg bemoedi
gend.
Gelukkig zoo wij weten, dat geen haar
van ons hoofd valt zonder den wil van on
een Hemelschen Vader, en wanneer wij in
dat geloof leven, dan leenen wij rusten, we
tende dat alle dingen mouten medewerken
ten goede.
REFLEX.
(Op het schrijven van Dixi hoop ik bij
gelegenheid nog we loens terug te komen).
nq-d Nieuws.
Zuurbier gaat naar den Read.
De vrije-socialirt Zuurbier, colporteur van
het weekblad de Vrije Socialist, pleegt ge
woonlijk eiken Maandag op de weekmarkt op
hei Amstelveld te Amsterdam zijn anarchis
tische geschriften te verkoopen. We zijn daar
Maandagmorgen eens heengeloopen, aldus
„Vaz Dias" en inderdaad vonden we hem op
zijn gewone plaats legen de Ani6lelkerk.
Hij verklaarde daar juist aan een aantal
omstander? dat de Vrije Socialist dien mor
gen heel wat aftrek had gevonden. Zijn ge
wone redevoering zou hij niet houden, want
zijn. koel liet dat niet toe; die had te veel ge
leden met 't reclame-maken voor Hadt-je-me-
maar. Een collega zou het werk overnemen en
hij zelf zou alleen verkoopen.
De collega zei oja..: Ons principe brengt mee
dat we niet in bestuurscollege© kunnen zitting
nemen!
Ecnige oogenblik-ken later vroegen wo den
Vrijen Socialist Zuurbier of hij zijn benoeming
tot lid van den gemeenteraad' aanvaardde. Zon
der zich een ©ogenblik te bedenken, antwoord
de hij: Natuurlijk!
Een 2/4-jarig zoontje van
den gemeenteveldwachter Moerland to Heke
lingen, is in een achter het huis liggende sloot
geraakt en jammerlijk verdronken.
De Nederlandsche Ma a t-
schappij voor Cinematografie filmfabriek Po
lygoon, directie J. Stoop e Haarlem, die de
technische leiding heeft, wordt een film welke
„Het Nederlandsche Volksleven" in beeld zal
brongen vervaardigd. De heer D. J. v. d. Ven,
die in 1919 leider was van hot Nederlandsch
historisch Volksfeest, heeft de speciale leiding.
Op een daarioo tot 'hem gericht verzoek is hij
ingegaan, nadat hij zich verzekerd had dat
h-t in-beeld-brengen van het Ncderlandsch©
Vólksleven met piëteit geschiedt, terwijl de
samenstelling onder zijn leiding moet plaats-
li fcben. Begonnen is met het maken van een.
lente-film, weergevende hoe hot lente wordt in
Nederland en hoe daarop door de 'bevolking
van Nederland op het platteland en in de stad
wordt gereageerd. Reeds zijn in verschillende
streken tan het land opnamen gemaakt van
oude gebruiken. Daarmede wordt nog voortge
gaan. De film zal met Pinksteren sluiten en in
het najaar kunnen worden vertoond.
Het is de bedoeling om, wanneer de Lente-
film succes heeft, ook een zomer-, herfst- en
•win ter film te maken.
In den nacht van Zondag,
op Maandag stortte te Herzogenrath een goe
derentrein met kolen beladen van een helling.
De machinist werd levenloos onder do locomo
tief uitgehaald.
Te Pannesheide, grenzen-
de aan Korkrade, kwam oen Daiische grensbe
ambte onder de electrischo tram, terwijl bij een
vluchtenden smokkelaar achtervolgde. Beido
beenen werden hem afgereden, Onderweg naar
het hospitaal te Bardenherg overleed hij aan
de hekomen verwondingen De ongelukkige
was pas vóór eenige weken uit de Siberische
gevangenschap teruggekeerd.
Aan de gasfabriek 'te De-
venler kreeg de arbeider B. bij liet omstooten
van een bak met gloeiende kolen en asch een
gedeelte daarvan over het lichaam, ten gevol
ge waarvan hij aan. gezicht en armen ernstige
brandwonden bekwam.
Aan den loonstrijd tus-
schen do verveners en de arbeiders is in de
omgeving van Wolvega een einde gekomen. Na
vijf weken staking is de arbeid op hetzelfde
loon als in 1920 hen-at.
Gi stermorgen viel een 9-
jarig jongetje dat op de werf van de Oude
Gracht to Utrecht aan het spelen was (e wai
ter en zou zeker verdronken zijn als niet een
zekere J. Troost gekleed te water was gespron
gen cn het reeds zinkende ventje gered had-
In eon winkel werd het bcwustelooze knaapje
weer bijgebracht en daarna naar de ouderlij
ke woning vervoerd. Een groote menschenmas-
sa sloeg deze kranige redding gade.
B. v. d. L. uit V a s s e c n J. R.
uit Hezinge, gemeente Tuhbergen, zijn bij een
poging om een koe uit Duitschlanl binnen te
smokkelen door de militaire poiitio verrast.
Voor de Jeugd.
Toen Saa-rtjes Vader den onderwijzer
sprak, zei deze to.t liem: „U zult eens zien,
mijnheer Lelieveld, vóór u de ©ogen süuiil,
is uwe dochter een Christin 1" Nu weet
iedereen wel, dat een Jood niets ver&chpik
kel-ijkers kan overkomen, dan dat zijn© na
bestaanden Christen worden. Hij brengt
zijne vrouw en kinderen liever naar het
kerkhof dan dat hij hoort dat ze Jezus
Christus als hun Zaligmaker erkennen.
't Spreekt dus van zelf, dat hij Saartje
ernstig onderhanden nam en haar op al
lerlei manieren het slechte en goddelooze
van haar gedrag onder het oog trachtte
te hvenmen. Ze legde hierbij echter eeno
koppigheid (zoo noemde vader hot ten min
ste) aan den dag, die anders nooit in haar
karakter was op te merken. Zij zelf was
Zich totaal geen kwaad bewust, ook wist
ze toen nog in 't geheel niet waarom die ge
schiedenis van dien twaalfjarigen knaap,
hoewel geheel verkeerd voorgesteld door
baren onderwijzer, haar zooveel belang in
boezemde. Eén ding scheen ze echter onbe-
!wust te voelen, dat haar onrecht werd ge
daan om haar do waarheid te verbergen.
Dat prikkelde haar tot verzet, zelfs zoo erg,
Bat ze ten slotte weigerde naar de Jood-
eche les te gaan, als men haar niet wilde
jyertellen, wat er met dien knaap was ge
beurd. Natuurlijk voldeed haar Vader,noch
haar onderwijzer aan dien eisch en zoo
kwam het dat Saartje van nu voortaan niet
meer ndar de Joodsche school ging, tot
grooten spijt van Vader, maar tot blijd
schap van Moeder, die hierin een bewijs
dacht te zien dat haar dochter minder
vroom was geworden.
Dat laatste viel Moeder echter bitter te
gen, want al spoedig bemerkte ze het te
gendeel, doordat Saartje even getrouw haar
andere Joodsche plichten vervulde als
vroeger.
't Was juist in dezen tijd dat ons Jodin
netje nog tot een© andere, zeer treurige
ontdekking kwam. Wijl zo de oudste doch
ter was, moest ze al spoedig Moeder in de
huishouding behulpzaam zijn. Op een leef
tijd dat andere meisjes nog school gaan en
hun overigen tijd, waarin ze niet behoeven
te leeren met spelen doorbrengen, moest zij
'thuis komen en Moeder huipen.
't Is te begrijpen, dat het samenwerken
met een moeder die voor haar man en kin
deren geen liefde had niet best ging. Het
jonge meisje, dat zooveel behoefte aan
liefde had, doch van jong kind af in dat
opzicht zooveel had moeten missen^ hoorde
nu meermalen Vader en Moeder ruzie ma
ken. Meestal liep Vader dan maar weg met
e,en bedroefd gelaat. Eens zag ze hem zelfs
bij het heengaan een traan uit het oog weg
pinken. Toen kon zich zich niet meer stil
houden. Zij vloog hem om den hals en kus
te hem, totdat zich een glimlachje op zijn
gelaat vertoonde en hij een paar lieve
woordjes tot haar sprak, waarna Vader
vertrok en niet thuis kwam vóór Saartjo
en al de kinderen reeds lang sliepen.
Dit voorval opende echter haar oogen
voor den vreeselijken haat, die haar moe
der in het hart voedde tegen vader. Nau
welijks had de heer Lelieveld de deur ach
ter zich gesloten of zijno vrouw kwam als
eene woedende tijgerin op Saartje af en
verweet haar, dat ze voor zoo'n slechten
man als haar vader was, veel meer liefde
loonde., dan voor haar moeder. Met vroese-
lijke vloeken en bedreigingen, trachtte ze
nu haar kind aan het verstand te brengen
dat ze zulks niet meer mocht doen en ver
heelde het 'toen in het geheel niet meer
dat ze haar man eenvoudig haatte en wel
het meest om zijn vroomheid.
Het meisje stond bij dezen hevigen aan
val als verpletterd. Zóo had ze Moedor nog
nooit gezien. Haar oogen, haar mond, haar
houding en vooral haar woorden en die
vreeselijke vloeken, alles te zamen, toonde
haar een ontzellenden haat, die do;r niets
te overwinnen scheen. „Moeder, Moeder!"
bracht ze stotterend uit. Doch dit scheen
haar echter nog meer te prikkelen. Einde
lijk sloop ze naar haar kamertje. Nadat de
deur gesloten was, wierp Saartje zich op
bed en schreide, schreide totdat de slaap
haar overmande. Ongeveer -twaalf uur in
den.nacht werd ze wakker en bemerkte
loen eerst dat ze nog niet uitgekleed was.
Eerst begreep ze er niets van, maar spoe
dig herinnerde zo zich al het gebeurde. Ze
legde haar handje, op haar hart, en voelde,
ja 't was of daar iets gebroken was. O,
wat deed het daar pijnl Nooit had ze zoo
iets gevoeld. Lang, heel lang lag ze wakker
totdat eindelijk do slaap haar brandende
oogjes sloot.
Den volgenden morgen mochten de kin
doren geen van allen Vader goeden mor
gen zeggen. Moeder had he.t beslist verbo
den. 't Leek wel of de andere kinderen daar
gaarne aan voldeden, maar Saartje kan het
niet laten, 't Allerliefst had ze Vader om
den hals gevlogen om hem zoolang te kus
sen en te slrcelen, totdat zijn droeve don
kere oogen weer vroolijk begonnen te kij
ken, maar dat dorst ze niet. Toch nam ze
het oogenblikje waar, dat Moeder even de
kamer verliet, om Vaders hand te grijpen
en heel zacht te fluisteren: „goeden mor
gen Vadertje!" Tot belooning sloeg Vader
een dankbaren blik op zijn oudste dochter
en fluisteixle cvenoens: „goeden morgen
mijn kind
Dienzelfden dag kwam er een brief van
een© tante dio groot© invloed zou uitoefe
nen op het verdere leven van ons vrien^
dinnetje. Daarover echter later.
Moeders verjaardag.
Ieder jaar als de Moeder in het gezin van
Mijnheer Van Leeuwen verjaarde was het
groote vreugde. Ditmaal had het naderen
van dien heugelijken dag reeds bijzonder©
vreugde en blijdschap opgewekt in de har
ten van alle huisgenooten. Er was dan
ook w©l reden voor. Immers, als Moeder
dezen dag zou mogen beleven, was z©
reeds vijftig jaar gespaard gebleven en d©
groote liefdo Gods sprong reeds daarom
bijzonder in het oog, maar vooral ook om
dat de hevige ziekte, nog zoo kort geleden
doorgemaakt, haar niot had weggenomen,
gevoelden alten des te meer dat er grootfl)
stof was tot dankbaarheid.
(Wordt vervolgd),.
fi
