G*.*
it
Dagblad voor Leiden en Omstreken.
BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278
rel*
T
Kracht in isolement.
)i V
BiftNENLANU.
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN DUITEN LEIDEN
WAAR AUKN'TLN GEVESTIGD ZIJN
'ER KWARTAAL 12.B0
'ER WEEK10.19
ANCO PER TOST PER KWARTAAL 12.60
2de JAARGANG. - ZATERDAG 30 APRIL 1921 - No. 331
ADVERTENTIE-PRIJS
TER GEWONE REGEL 022 1/3
DES ZATERDAGS t&30
INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIED
KLEINE ADVERTENTIES ?an hoogsteu
30 woorden 50 cent: Zaterdags 75 cenl* j
bi) vooruitbetaling j
v.d,
nummer bestaat uit twee bladen.
■■De Amslerdamscho verkiezingen hebben
e4ȣi een en ander te zeggen.
TA ls hel onze bedoeling was aan deze
>n lemming een speciale 'beschouwing tewij-
~~pn# dan zouden we kunnen Wijzen op hel
*r4kcr niel onbedenkelijk verschijnsel, dat
"~|i een bekend straal type, een zwerver,
gedegenereerd schepsel een li.000
ïgjleumien werden uitgebracht;op het weg-
Inkcn van dc vrijzinnige partijen; op liet
P aiaodliouden van de Soc. Domocraten en
L U' de niet onbelangrijke winst door de
Itch terzijde behaald.
ilet is echter niet daarüp dat wij dc. aan-
profe-
t'-Ojerwacht ing opgewekt dat 'bij de volgende
abr^'kiezingen, waarbij ook de vrouwen hare
TRiem zullen lalen lioonen, de reclitsche par
Ten een vrij sterke meerderheid zulle.n
ijen. Ken verwachting die door wat in
S'sniile: iaiu gebeurde, is versterkt,
aakt Als :n een plaats als Leiden het aantal
clejs der rechterzijde met 20 pet. vooruit-
laat, dan ligt daarin al een zekere vinger
lijzin:. maar als in een rood brandpunt als
imsterdam, waar de ongelooTspartijen den
8 %on aangeven, de reChtsdhc partijen een
Last hebben te boeken van 23 pet., onge-
fekend nog den Christen-Democraat die
pcli zeker ook niet tot de linkerzijde kan
VpiJrorden gerekend, dan is de voorspelling
"iet te gewaagd, dat het volgend jaar op
rpjien vr.i sterke reclitsche meerderheid kan
V-rden gerekend.
a Op zichzelf is dit een zeer verblijdend
fl I'Tsohijiisel.
i Inzonderheid in deee van onrust en re-
tolutic zwangere dagen, nu dc partijen der
Ilnkcivijilc alle wcaenlijkc wcerstands-
Iraolit missen, ligt daarin iels gerustslcl-
fends.
t Maar hel heeft -ook en liet is good
Kharop voortdurend de aandacht le vesti
gen zijn gevaarlijke zijde.
j)f Het. ajn sterke beenen die de weelde kun
hen dragen. Ook in het politieke leven,
rrl De jaren dat een part ij tot de begeerirtgs-
f I meerderheid behoort zijn voor tiaar itmer-
Tijk leven lang rrie.t a 1 t/ij«T de beste.
Zoolang men in dc oppositie is, kunnen
a][öe beginselen scihenp en zuiver op den
Toorgnond worden gesteld. Maar dit ver
hindert eerxigennate, wanneer een partij
Erode de regeeringsverantwoordelijkheid
he,lft dragen.
Wil me.n iets bereiken dan is samen
werking noodig. Dan kan niet op den
voorgrond worden gesteld wat verdeelt,
maai moet steeds worden getracht, de een
heid te bevorderen.
j(j{| En dit nu is, vooral wanneer zulk een
samenwerking van eenigszins langen duur
5 is. niet /onder gevaar, liet voortdurend
rekenen met de. gevoeligheden, van een an-
■fler slijpt zoo ligt de scherpste kantjes af
en het is niet onmogelijk dat op den langen
enpiinr de eigen kleuren cenigernralc gaan
hnblêcken.
"fl. Tiet - daarom zoo dringend noodzakelijk
ktcc.ls weer in gedachtenis te brengen het
bekende woord van Mr. Groen van Prin-
ler.T: In ons isolement, dTwiz. dn onze
celfstandigheid, in onze begin-
clvaslheid ligl onze krac-hla
I Neen. k oen bedoelde daarmede niet, dat
nr^amenwerking met andere partijen ongcoor
d3<">fd 2 ii zijn.
11 Maar dat isolement, die beginsel vastheid
pserd wel als onmisbare voorwaarde voor
jsiinie nw e k ing ges told
0 fuis om de onwrikbaarheid van e.en
standpunt zoo schreef Groen van Prin-
felerer aan Da Cosla dat men niet ver
waal., kan aan andersgeeinden zonder vrees
■t^ au mede-gesleept te worden met. aantrek-
^Jkingskraehl, de hand worden gereikt.
Dit woord heeft in 't bijzonder voor onze
Mtiagen beteckenis. Wij leven in oen tijd dat
{alles wankelt en glijdt, en wee onzer, wan-
jncer we dan geen vast sleumpimt hebben
Koor onzen voet.
Als we dan niet met 'beide handen vasf-
—jgi ijpen en vasthouden onze Anti-revolu-
^Imnaire beginselen, dan zullen we iuplaals
_Elv"i kracht.igen tegenstand te bieden, in
—kien s .com van den lijd mee ondergaan.
i Met beginselen, zoo is den den laalslen
"wiioermaien betoogd, moeten wij voorzich
tig zijn. Wij moeten niel van alles beginsel-
kwes'Jies maken, en wij geven gaarne, toe.
dai hi-?riiij de noodige voorzicht igjheid moet
wm'dt betracht.
Maar het loslalen van vroeger bo
lden beginselen is niel minder gevaarlijk.
Z'k-v die beginselen passen niet altijd
bij do praclijlk; vasthouden aan de. beginse
len /al tengevolge hebben dat wij meer-
E^«n;>!en geïsoleerd zullen slaan, maar dit
«al ons (och niet verhinderen grooteu in-
VloL'iijüit te vctencn. N
Van een partij, al is zij klein, kan veel
kracht uitgaan, mils zij vasthoudl aan hare
beginselen en daarvan geen duimbreed
wijkt.
Er zijn.op dit gebied verschijnselen die
te denken geven.
Groote voorzichtigheid is daarom gebo
den.
Beginsels Lu d i c en (bcginselp ro p a-
ganda is noodzakelijk. En daarnaast in
alle besturende en vertegenwoordigende col
leges een kloek belijden van de beginselen.
Inzonderheid in dagen van politieken
voorspoed zullen we alleen sterk slaan,
door isolement, zelfstandigheid, beginsel
vastheid.
V Prinses Juliana,
't Is fcc6t vandaag in ons Koninklijk ge
zin.
Feest door heel 'hel. land van Oost tot
Wo l, van Zuid tot. Noord.
i' K. Tlontrhri nrin-f- Juliana verjaart
I .Weer ia een jaar tot hare levensjaren
toe, - iiaan.
Mot blijdschap mag worden teruggezien
op oen jaar van gezonden groei, van viCi*
spoedige ontwikkeling.
De eorste lentedagen zijn voor dit jeug
dige leven reeds voorbij.
Een tijd van ingespannen studie, van
ernstige voorbereiding, voor een uiterst
zware en verantwoordelijke laak is aange
broken
Wij kunnen het ons indenken dat. op een
dag als deze de vreugde in het Koninklijk
gezin niot onvermengd is, dat vooral op
zulk een blijden gedenkdag weieens niet
zonder zorg getuurd wordt naar de verre
toekomst, die ook voor oen Koningskind
wel cons o zoo droef en donker kan zijn.
Maar 'toch is vandaag dc vreugde over-
heerschend.
Moge God ons Princeeje nog vele jaren
sparen en haar bij het verder opgroeien
zegenon.
Leve ook in haar hart de belijdenis van
baron groot en voorvader:
Mijn Schild endo betrouwen
Zijt Gij o God en Heer
Op zoo wil ik bonwen,
Vetfaat mij nimmermeer.
En worde ook voor onzo geliefde Prin
ses het. fiere woord van hare Koninklijke
jytoemr het lovensdevies:
Christus voor alles!
V De Zondagswet,
Opnieuw gaat een juichtoon op in liet
vrijzinnige kamp.
Donderdag werd men verrast met de be
slissing van de Kamer, inzake bet houden
van optochten op Zondag.
En gisteren verscheen de m »morio van
antwoord inzake het ontwerp-Zondagswet.
waarin door do Rogeering zeer belangrijke
•wijzigingen zijn aangebracht.
„In do eerste plaats zoo weet de 'f e 1 c-
graaf to vertellen, zal in de wereld der
„openbare vermakelijkheden", waaronder
het wetsontwerp, begrijpt alle wedstrijden
spolcn, tentoonstellingen vertooningen, op
voeringen, met vreugde worden
vernomen, d a t h e t reeds b ei a a m-
de artikel 9 van het omwerp
aan merkel ij k is verzacht. Ter
wijl het oorspronkelijk wetsontwerp ril i
openbare vermakelijkheden gedurende den
gcnooien Zondag verbood (oen ju-i' iidis
pensatie voor den namiddag door iicn ge
meenteraad) worden thans do opc-nbrn i
vermakelijkheden alleen in den voor
middag verboden. In den namiddag e»
'6 avonds zullen zij dus onbeperkt mo
gen plaats hebben, behoudens bevoegdheid
van den gemeenteraad, (welke bevoegdheid
trouwens op het oogenblik ook ieeds be
staat.) om voor de uren na den middag be
paalde openbare vermakelijkheden te ver
bieden. Verder is do bepaling opgenomen,
dat voor bepaalde openbare vermakelijkhe
den, bij bestuursmaatregel aan te wijzen,
zelfs voor den voormiddag dcor
don gemeenteraad verlof kan w orden, ge
geven."
Is het wonder dat de Regeoring uil den
vrijzinnigen hoek een ...goede aauieeke-
ning" krijgt?
Noen, men heeft nog niet wel niei; a 11 e 6
bereikt, algehcele vrijheid naar het. recept
van den Vrijheidsbond blijft het ideaal,
maar het gaat toch good zoo.
Nog een klein stapje, en de zaak is in
orde.
A11 e o n is niet d u i de 1 ij k waar
voor op die wijze nog eon
r cch te c h Kabinet noodig is.
STADSNIEUWS.
De Middaghoogte.
Gisteravond sprak Dr. A. H. de Ifartogli
in de Stadezaal over „Het geloof in een
persoonlijk God". Na een kort openinge
woord van don voorzitter Ds. VV. Roisse-
yain, ving Dr. do Hartogh aan met op te
merken, dat het vreeselijke in het natuur
gebeuren ishet o n p e r s o o n 1 ij k e.
Dit komt.uit in de ijzeren noodzakelijkheid,
dio als wet het geheele natuurgebeuren
beheerscht. Tegenover dezen dwang blijft
echter toch het mysterie der liefde, dat in
dien ijzeren drang weldadig aandoet en ver-
ti oost en verzacht. Wie nu de natuurwetten
opspoort, legt. er ziöh dan pas bij neer als
hij logiciteit en wetmatigheid ontdekt. En
wanneer hij zich neerlegt bij bet onpersoon
lijk natuurgebeuren, Jan blijft iiij zelf loth
m e n s c h, met allen merrechelijken drang.
Want die menschclijkheid puurt met onein-
digon drang naar het Eeuwige. De mensch,
product van de 6tof, is iemand die in don
korten tijd dat hij bestaat, eeuwigheden na
speurt. In 't heelal gezien, is de menich als
sief fel ijk wezen verkwijnend klein maar,
naar don geest is hij eeuwig groot, zoo-
dat. hij alles kan speuren en nagaan. Ja
Nietzsche greep zelfs naar den Ueber-
menseh.
Als mensolien zijn wij bovennatuur-^
1 ij k e, aldoorvorschendo geesl en.
En dit nu typeert voor den meuo'h den
naam van persoonlijkheid. Of vol
gens KantWeet dc meüsch zich in alle
omstandigheden verantwoordelijk, omdat
hij zich redelijk en zedelijk beweegt. De
mensch knn zich met. zijn denken verheffen
boven tijd en ruimte, on leven in wat %ijn
willen zoekt, als vaste wetten, als bet
eeuwige, als hot bovennatuurlijke.
Even pauzeerend ging spr. verder, dat
ccn persoonlijkheid tot. stand komt, wan
neer hij tegenover zich iets vindt. Hoo meer
de mensch zic-h onderscheiden gaat van het
andere om hent heen. Hij komt dus tot
zelfbepaling van het „Ik". Het „ik"
wordt men door beperking en men
i s hot, (men wordt het zich bewust) door
o n l-porking. Steplum George heeft ge
zegd, „do meeuwen vlogen om de schedels
der Vikingen en zweven nog om de dread
noughts, maar wij zweven uit boven den
•tijd der Vikingen, naar bet Eeuwige". Want
een natuurkracht is onpersoonlijk, de
mensch echter is persoonlijk. Een natuur
kracht loopt, af als ccn klok, do mensch be
gint zijn eigen dagtaak, zijn eigen werk.
De mensch, do cLrcvendo, als boven na
tuurlijk, individu zoekt daarom ook een na
tuurlijk, boven-inenscheïijk wezen.
Kunnen we God nu echtor daarom per
soonlijk noemen?
Het Goddelijke is Al-Oorsprong, Al-
Draagkracht aller diagtn.
Treden wij mot. dien .Ge .1 in verband, dan
doen wij menschcn dat, juist als persoon
lijkheden. De persoonlijkheid spruit voort
u i t. den Goddel ijken scheppingsdrang. Dus
moet de mensch daar eerst i n hebben ge
zeten. Dus heeft de mensch nog het godde
lijke aan zich. Anders heeft hij geen le
vensgemeenschap met God, want in het ge
bed roept de mensch het Bovennatuurlijke
aan on krijgt daardoor een bovennatuurlij
ke rust. De beestmensch zoekt, het natuur
lijke, do geest mensch het persoonlijke (het
bovennatuurlijke).
Het verdiepen op zichzelf van don mensch
in den- Algcost, is dus de subjectieve grond
voor den persoonlijken God.
Maar nu: is God op zichzelf per
soonlijk? Dus objectief? De oud Christe
lijke kerk noemde God: „drie personen in
een wezen". Eigenlijk belet-kent. persoon
masker, waa'rdoor en waarachter men
spreekt. Persoon is dus hier: wijze van
openbaren.
Deze openbaringswijze is drievoudig.
Dp eerste is: Vader. Dit beteekent le-
v nsoorsprong. God is dus de oor
sprong van alles.
Do tweede is: Zoon, d.w.z. draag-
krac h I van alles. Deze draagt wat uit
den Vader komt.
Do dorde isGeest. Deze werkt d e
A 1-v o le i n d i n g. Deze drie-onderschei
ding is niet specifiek Christelijk,, maar
vinden we terug o.a. in de Indische gods
diensten.
Dus: God is niet onpersoonlijk, wij stel
len ons met God op persoonlijke wijze in
verband ja ten slotte is God b o v e n-
pcrsoonlijk: d.w.z. persoonlijk in
Zichzelf.
Hiervoor staat do mensc-h verstomd en
met eerbied, en zingt Vondel zijn hcogstc
lofhymnen en wij begrijpen met. Niotzsehc
dat wij gebaard zijn uit liet Licht der
Eeuwigheid, als een vlam. Wees dan e-en
baken in zee en werpt uw hemelsch schijnsel
uit. naar de ondergang der zon on op do
schepen, die voorbij u trekken uit hot be
sef: „Ik ben uit de vlam der Eeuwigheid ge
baard on ben meer dan licht...
Op een vraag van den heer F ranken,
hoe nu deze God heet, wat, zijn naam is.
wil dr. do H. een bijbelsch antwoord geven.
Gods naam is Wonderlijk. Vervolgens
Almachtige, dan Jehova. Deze
laatste wordt aan Mozes medegedeeld. Voor
deze naam geldt, dat hij de naam van Gods
heiligheid is. Eindelijk is God: Jmma-
nuel. Deze is alleen aan Jezus Christus
gegeven.
Deze naam nu is boven allo naam, om
dat God daarin Zijn liefde legt. Wij ken
nen God niot anders noemen, zooals Hij
zichzelf mededeelt. Als God zijn Naam
openbaart, straalt Hij als het Zonnohart
zaligheid en heerlijkheid uit. Want in den
naam Jezus Christus, wordt juist de vol
heid Gods lot. den mensch medegedeeld".
Na oen enkele verduidelijking van den
heer Franken, sloot Ds. W. Boisscvain mot
een vriendelijk speech je dezen iccrzamen
avond.
Dr dc H, eindig'" r 1.zegging.
We vestigen de aandacht onzer lezers
op de advertentie in dit nummer (betreffen
de onze Christelijke Hoogere Burgerschool
alhier. De uilgeschreveyi lgening is voor
drievierde volleekend. Voorwaar, een mooi
succes voor het bestuur. Wie nog geld be
schikbaar heeft om goed rentegevend te
3/eleggcn leze dc. advertentieman haastczicli.
Men steunt het Chr. onderwijs en doet zich
zelf voordeel.
Door den secretaris der Leidscho Chr.
Oranje Veneeniging word heden, bij ge
legenheid van Juliana's Verjaardag de
naam der vereeuigin« geschreven in hot fe
licitatie boek ten palcize.
Hedenavond opent do boer A. Korenboff in
hot perceel Rapenburg 3 tegenover d ..do Gijse-
laarsbank" een zaak in Kriudeoiers en Grutters
waren, Boter, Kaas, Eoieren, Fijno Ylèeecbwa-
ren en Comestibles.
Door bijtrokking van een aqliter de winkel ge
legen vertrek heeft de zaak welke niet groot
van omvang is meer ruimte gekregen en komt
de ctalleering dor verschillende artikelen beter
tot zijn recht.
„Klein maar rein" zouden we van deze zaak
kunnen zeggen.
Do vele vcpakte artikelen en „chocolaterie"
zijn smaakvol geëtaleerd en geven 'n aangenomen
indruk.
Do heer KörerJhoff, die sedert jaren in het eo-
mo6tiblcsvak is werkzaam geweest (o.a. bij de
la. Roodenburg) heeft genoegzame vakkennis op
gedaan en zal niets onbeproefd laten zijn tookom-
stiigo clientele naar genoegen te bedienen, llem
zij voel succes ia zijn nieuwo zaak toogowcnsclit
Het was lieden de laatste dag, dat do heer
v. d. Mijlo, chel aequiwiluur aan do Stedelijke
Lichtfabrieken, aan dezo instelling werkzaam
was.
De ambtenaren aan het magazijn Hooigracht
werkzaam, meenden, omreden de hoer v. d. Mijle
aan het hoofd dezer afdecling staat, hem een
hartelijk afscheidswoord to moeten toevoegen.
Do hoor Meeuwbsc, inspecteur der Lichtfabrie
ken, voordo namens do overige ambtenaren liet
woord tot den vertrekkende, en schetste in een
voudige woorden, hoe de heer v. d. Mijlo, e tends
op een humane manier, deze afdool ing had be
stuurd; ,,en", zoo besloot hij, „wij hopen dat U
dit geschenk, bestaande uit een bureaulamp steeds
als een aangename herinnering zult beschouwden,
en U met pleizier zult terugdenken aan den tijd
dat U liier werkzaam was, wij van onzen kant,
zullen etee'ds met genoegen dezen lijd gedenken,
"dat wij mot U hebben samengewerkt."
Do heer v. d. Mijlo dankte in hartelijke woor
den, en verzekerde dat liet hom genoegen deed,
dat do ambtenaren van deze afdeeling hem bij z'n
afscheid een dergelijk bewijs van sympathie gaven
en vervolgde, dat het hem steeds een aangename
herinnering zou zijn, wanneer hij den tijd her
dacht, met de ambtenaren te hebben gewerkt.
Yan wel ingelichte zijde vernemen wij dot
liet 121-jarig bestaan der Leidscho Chr. Oranjo-
Yereeniging op Donderdag 26 Mei a.8. in de Stads
gohoorz. op feestelijke wijze zal worden herdacht
Als feestredenaar hoopt, op te troelen Ds. J.
D o u m a- v a n 's-G r a v e n li a g e, Eere-voor-
zitter der vcroeniging.
Vorder zal door muziek, zang tableaux en gym
nastiekoefeningen een eu ander worden afgewis
seld.
Nadere bijzonderheden zullen later worden ge
publiceerd.
De N. V. Leidsclie Ijzerhandel v.li. ,T. C.
Bernard Yischmarkfc alhier, exposeert een arti
kel dat in de huishouding en voor onzo sportiovo
merschen, waarvoor liet seizoen wcnlcr aanbreekt,
van groote beteekonis is.
De Storno Canned Heat" is een Amerikaansch
artikel, dat als kook- en verwarmingsapparaat
een prachtige uitvinding is.
Do „Storno" is een busje waarin een paarsach
tig brandbaar product is verpakt, dat op het eer
ste gezicht doet deuken aan een waxine blokje.
Wanneer men dit aansteekt dan wordt dit blokje
vloeibaar en ontstaat er een groote flink liit-to-
govendo spiritusvlam. Niet door middel van oen
pit, zooals in het genoemde waxineblokje, maar
de geheele oppcrvlakto geeft een evenredige vlam.
Wanneer men evenwel de vlam dooft, dan stolt
do vloeibare stof weer uit zichzelf en sluit men
do bus met het deksel weer af, welke nveu in den
zak of koffer kan meedragen.
Bij de „Storno" zijn verkrijgbaar comforen,
(céu of tweepits) welke geheel opvouwbaar zijn
en daardoor op uiterst gemakkelijke wijze zijn
uioe to voeren.
Wij raden onze lezers, die voornemens zijn de
n.s. zomermaanden, te kampceren, zeil of fiets
tochten te maken, enz. ernstig aan eens kennis ie
maken met de „Storno" dio ook voor ziekenka
mers, kinderkamers enz. zeer bruikbaar is.
Do N. V. „Leidscho Ijzerhandel verstrekt gaar
r.e inlichtingen.
Gisteravond word door do Leidscho Chr. Be
sturenbond besloten tot de oprichting van ccn
Christelijk Mannenkoor, ten dienste van de Chr.
arbeidersbeweging. Het voorloopig bestuur wordt
gevormd door de hoeren H. J. Singling, C. Du-
pont. en N. Verbiest, Secr. Evertsenstr. 30.
Vertrouwd mag worden dat volo Chr. georga
niseerde arbeiders zich bij dit Mannenkoor zul-'
len aansluiten.
Op Maandag 9 Mei a.s. zal in de Stadsge
hoorzaal een concert gegeven worden door het.
beroemde „Dresdener Zangkoor."
Dit koor, waarvan Prof. Otto Richter dirigent-
Aan het Zoeklicht.
Leiden, Prinsessedag 1921*
Een. heerlijke dag vandaag,
liet ruime, hemelrond,
Vertelt met 'blijden mond
Gods eer en heerlijkheid.
Alles groent en jubelt.
En het heerlijk lentefeest, worclt nog
schooner door de wapperende vlaggen, do
kle.urige Oranje-wimpels en de vroolijke
vlaggetjes aan de beugels van den tram, dio
ons herinneren aan den geboortedag van
on§-Prinsrsje.
O, er is vaak veel donkers en droefs iii
ons leven, veel wat tot somberheid stemt,
vooral wanneer we zien, hoe allerwegen on
tevredenheid en haat worden gezaaid en
de harten verbitterd.
Maar op een dag als deze moeten wo
onze oogen openen voor het licht, moe
ten we wel danken vóór wat God ons ook
in het rijk der natuur schenkt, moeten wet
wel j'u b c 1 c n en on/.c sjem paren in liet
groole koor. dat zingt lor eerc van Hem,
die de werelden schiep en die met namo
ons land en ons volle zoo rijkelijk zegent.
OBSERVATOR.
is/ beslaat uit 75 jongens en jongelieden, terwijl
.medewerking is toegezegd door den pianist. „Heia
rich Bergzog".
Dezo uitvoering strekt ten bate van het nood-t
lijdende Duitschc kind.
Het comité dat dezo avond organiseerde en
zich groote moeite getroost, roept de gaetvrij-
het onzer siadgenooten in, tot huisvesling van
cenige jongens wciko tot het DresdeDer Koor bes»
hooren.
.Zij die hiertoo genogen ziju, kunnen zich wen
den tot Mevrouw Schokking-Metelcrkamp, Ivoor-
steeg 15 of tot Mevrouw Boot-Filippo Lago Rijn
dijk 94. Men zie do advertentie in dit nummer.
DE ZONDAGSWET,
Verschenen is de Memorie van Ant
woord (2e Kamer) in zake het bcdocldi
wetsontwerp. We ontleenen er het vol-
génde aan:
Geen nieuw beginsel.
Bij de bestrijding van dit voorstel ver
liezen de tegenstanders uit liet oog, dat
reeds in 1815 e.en Zondagswet tot stand,
kwam, welke betoogt de Zon-dagshe i-
liging krachtdadig te bevorderen. Dio
wet is nochtans begrijpelijkerwijze ver-'
ouderd, rniet haar bepalingen wordt ge
transigeerd en reeds de ccribied voor do
wet gebiedt aan zulk een halfslachtigen
toestand een einde te maken. Daartoe dezo
wet kortweg af le schaffen, ware een maat
regel,- tot welken dit Kabinet zeer" stellig
niet zou kunnen medewerken. In e.en
c li r i 6 t e 1 ij k e samenleving
moet de dag des II e e r e n
wijding vinden en dienen andersden
kenden zich le onthouden van daden welke
die wijding kunnen verstoren.-Zoo min mo
gelijk behoort voorts tot 'liet verrichten
van werkzaamheden op Zondag te worden
genoopt. De overheid dient bij een en an
der het goede voorbeeld te geven.
Van deze beginselen gaat het wetsont
werp uit, dat wel verre van iemand te
dwingen tot handelingen met zijn overtui
ging in strijd, ieder vrij laat zich te gedra
gen als hij passend acht, alleen hem belet
datgene te doen wat tegen het gesleldcpos
tulaat. zou kunnen indruischen.
Geheel onjuist is de opmerking, dat alle
wedstrijden op Zondag onmogelijk
gemaakt zouden worden. Reeds in zijn oor
spronkelijke redactie opende art. 9 gelegen
beid om in alle gemeenten waar daartoe
aanleiding bestaat, vrijwel alle wedstrijden
te doen plaals vinden.
Thans is 'het artikel aldus geformuleerd,
dat elk reëel bezwaar uit dezen hoofde, aan
hel wetsontwerp te ontleenen.ook waar dit
is gericht legen andere openbare vermake
lijkheden, de pas wordt afgesneden.
D*e beperking van den
Zondagsdienst voor open
bare middelen van vervoer
is noodzakelijk om een zoo breed mogelij
ken groep van ambtenaren en beambten
in het genot van den vrijen Zondag te stol
len. Werd de dienst geheel slop gezet, dari
zou er reden zijn voor dc klacht dat stads
bewoners de gelegenheid benomen wordti
zich in Gods vrije natuur te bewegen.
Thans zal het voorschrift-, dat trouwens
reeds in menig opzicht is verwezenlijkt^
slechts ten gevolge hebben, dat cr minder
keuze is van reisgelegenheid en dat mem
zich wellicht met minder ruime plaataenl
heeft te vergenoegen. Het nut dat de bo*
paling afwerpt, weegt stellig wel op tegetf
deze kleine ongeriefolijkhcdon.
Voor het houden van optochten (art. 5)'
pleegt reeds thans do middag bestemd 13
worden. He.l zou met het karakter van hefi
wetsontwerp strijden, indien ook dispen
satie voor morgenuren moge tijk werd ge
maakt, waaraan trouwens blijkens deprao*
tijk geen volstrekte behoefte beslaat.
Landarbeid (art. 6) die niet volstrek#
noodzakelijk is, b.v. ten gevolge van cm
weersgesteldheid, blijft reeds thans op
Zondag achterwege. Het artikel is aldu»