DeTMieawóte
yyVODELLEN
VOORJAAR 1921.
A. WAALS,
COSTUUMS en MANTELS
JAPONNEN.
Aan het einde der week.
DE MOOISTE COLLECTIE
De verwachting do vorige wed? uitge-
6proken dat de L o n d e n s c h o Con!^ j
r e n t i e nog middelen on wegen zou weten
te vinden oin tot een bevredigende oplos
sing te lcomen, is niet vervuld.
Do onderhandelingen zijn afgebroken en
met de strafmaatregelen is reeds een begin
gemaakt.
Do toekomst zal leeron of dit tweesnij
dend zwaard niet in de eerste plaats wondt,
hen die 't hanteorcn.
In Kusland is het dan eindelijk tot
een tegenrevolutie gekomen.
Het volk is zoo lang geplaagd, getergd,
gemoord, uitgehongerd, mishandeld, dat
het tenslotte in wanhoop naar de wapenen
heeft gegrepen en de moordende coramu-
ni/sten naar -tie keel is gevlogen.
Wat van dezen bloedigen burgerkrijg het
einde zal zijn is nog niet bekend.
Misschien dat het. nog eenmaal aan het
Sovjet-bestuur gelukt het verzet neer te
slaan en den opstand in een zee van bloed
te smoren.
In spanning wachten wij thans de nadere
berichten af.
Het Russische volk wordt wel zwaar be
proefd.
Hameloos groot is het lijden, althans
in de groote steden.
Welk een verschil met ons land, waar' we
in niets worden gehinderd, waar alles zijn
normalen loop neemt en waar het heerlijke
voorjaarsweer van de laatste dagen als van
zelf 6temde tot lof en dank.
En altijd weer vragen wij ons af:
Wat onderscheidt ons? Wie zijn wij, dat
wij zoo rijk werden gezegend?
In het altijd onrustige Spanje is
weer een politieke moord gepleegd.
De minister-president werd door een aan
tal onverlaten neergeschoten. We zijn ech
ter zoo aan massa-moorden gewoon ge
raakt dat zulk een voorval, hoe droevifj
ook, nauwelijks vermag in 't bijzonder onze
aandacht te trekken.
In Ierland blijft het onrustig. Nog
steeds vloeit daar het burgerbloed. Hoe
lang nog?
Het mislukken van de Londensche con
ferentie zal misschien ook voor ons land
nog minder aangename gevolgen hebben.
Onze export-handel, zoo vreest men, zal
in hooge mate worden bemoeilijkt en het
schijnt niet onmogelijk, dat de N. O. T. zij
het misschien in ietwat anderen vorm weer
zal herleven.
De Eerste Kamer heeft zich deze
week bezig gehouden met de behandeling
van de begrooting.
Zeker niet te vroeg.
Marino en Oorlog zijn reeds in veilige
haven.
De heer I d e n b u r g toonde zich een
waardig opvolger van Df. Kuyper. Niet
genoeg kunnen wij de lezing van zijn kos
telijke rede (zie le blad) aanbevelen.
De Tweede Kamer heeft de Onge
vallen-verzekering helpen uitbreiden en
houdt zich thans bezig met de Tabaksbe
lasting.
In de D r e n t s c h e v e e n e n is het tot
_een droevig conflict gekomen, waaruit op
nieuw blijkt hoe gevaarlijk het is, maar
steeds nieuwe revolutie brandstof bijeen te
brengen.
Brieven uit Voorschoten.
Amice,
Volgens belofte zou ik een en ander
6chrijven over onze A. R. Raadsfractie.
Zoo go weet is pas bij de toepassing der
evenredige vertegenwoordiging ons aantal
raadsleden tot drie uitgebreid. Jammer dat
ons overschot van stemmen niet iets groo-
ter wa:s, dan hadden wij vier zetels gehad.
- Wij hopen echter op later; hij 'een vol
gende stemming is met oenigo inspanning
het getal wel op vier te brengen.
Natuurlijk zijn wij zeer ingenomen met
onze verbeterde positie in den raad, bij
vroeger vergeleken toen wij één zetel had
den, en toen dezelfde candidaat ook steedg
door de liberalen gesteld werd. Daardoor
scheen het wel of wij dien zetel hadden te
danken aan de vrijgevigheid der hoeren vrij
zinnigen.
Nu de juiste verhoudingen van de par
tijen door het huidige kiesrechtstelsel aan
het licht kwamen, bleek dan ook, dat wij
eteeds waren achtergesteld, en dat een be
trekkelijk zéér kleine groep de lakens uit
deelde;.
Iels wrfc wij dikwijls zien gebeuren, en
waarbij zoo'n kleine groep dan nog de ge
dachte koesterde, dat dit zoo behoorde,
want zij alleen vormde toch het denkend
deel der natie.
Geluidei g is hieraan paal en perk gosteld,
en nu zij de macht niet meer heeft, is haar
verdwijning dan ook slechts eon kwestie
yan -tijd.
Hoe groot echter de lichtzijde is van
onze sterkere positie in den Raad, toch is
er ook een schaduwzijde, die er toch eigen
lijk niet zijn moest. De A. R. raadsleden
zijn allen goed anti-revolutionair, doch
hehooren gedeeltelijk tot de z. g. reebtor-
m gedecltijk tot de linkervleugel der par
tij, met het gevclg dat er nu en dan wel
eens wat aan da onderlinge samenwerking
hapert. v-
Toen de Kiesvereeniging indertijd een
candidatenlijst inzond, plaatste zij natuur
lijk als no. 1 hét oudste zittend lid (die
thans wethouder i6) die werkgever is, ook
no. 2 was een werkgever en no. 3 een
Werknemer.
Nu'ie er gem sprake van, dat alle drie
niet pal zonden ©taan voor onze A. R.
beginselen, doch uit den aard der zaak, is
de een wat meer conservatief en de ander
wat meer vooruitstrevend en zoo kan dit
verschil in opvatting wel eens wat groot
blijken. Nu is het eon vanzelf sprekend
feit, dat iemands maatschappelijke positie
ook van invloed is op ziin houding in, den
INGEZIEN MEDEDEELIKGEN" a 45 ct. PER REGEL, ZATERDAGS 60 ct.
lllSIll
Wij bieden U thans,
zoowel in
als
Speciaal op onze schitterende collectie
vestigen wij Uwe aandacht.
Onze prijzen zijn gebaseerd op de
greote dating der grondstoffen.
S150
Haarlemmerstraat 114,
t.o- de Dorikersteeg.
raad, doch dafc is m. i. wel te ondervangen
door een goede onderlinge samenwerking.
En dat is het, wat mij als buitenstaan
der, en misschien meerderen met mij wél
eens opvalt, dat van die onderlinge samen
werking niet veel valt te bemerken.
Er behoorde meer contact te zijn, meer
eensgezindheid door onderlinge bespreking
van onderwerpen, ten opzichte waarvan
onze mannen nauw. aaneengesloten dienen
te staan.
Ik heb qen sterk vermoeden, dat er on
der onze leden zeer weinig samenspreking
over punten der agenda is geweest, en dat
wreekt zich. Nooit kan op deze wijze door
de fractie de volle kracht worden ont
plooid; ja, zelfs zou het kimnen gebeuren,
gezien de verschillende richtingen, dat ev
inplaats van eenstemmigheid, verdeeldheid
moest worden geconstateerd, wat nooit zou
kunnen gebeuren, wanneer over punten, die
hoog noodig eenstemmigheid vereis'chen,
vooraf de juiste houding onderling was
bepaald.
Nu is in een gemeenteraad niet altijd de
agenda van dien aard, dat dit steeds noo
dig is, maar toch komt het wel eens voor,
dat éénstemmigheid zeer gewenscht is, en
juist doordat elk lid een zaak van zijn
standpunt beziet, kan oen onderworp van
alle kanten worden belicht, en kan daar
door ook het juiste standpunt worden inge
nomen.
Laten wij hopen, dat dit door de heeren
zelf ook zal worden ingezien, en zij, hoe
uiteenloopend- hun maatschappelijke posi
tie ook zij, zoo veel mogelijk de noodige
samenwerking zullen betrachten, daar dit
toch slechts kan dienen tot versterking
van hunne positie in den raad.
Nauwe aaneensluiting is een gebiedende
eisch, daar dan alleen de noodige kracht
kan worden ontwikkeld.
Tot onze schade hebben wij ste?ds on
dervonden, dat verdeeldheid verzwakking
teweeg brengt en onze tegenpartij heeft
vroeger steeds met succes het „verdeel en
heersch" in practijk gebracht. Steeds is
hun streven geweest, de partijen die saam
behoorden te gaan, tegen elkaar uit te
spelen, om zoodoende 'hun invloed te ver
zwakken en dam door zelf op het kussen te
blijven.
En steeds meer zal in de toekomst noo
dig blijken, dat nauwe aaneensluiting een
eisch des tijdfe is, daar de lijnen steeds
scherper worden getrokken.
Wat vroeger door niemand ooit werd
mogelijk geacht, is een feit geworden. De
S. D. A. P. heeft hier twee zetels hazet, en
best mogelijk dat bij een volgende verkie
zing hun aantal nog met één vermeerdert.
Nn gaat hun groei gelukkig nooit ten
koste van ons, doch het resultaat zal to.dh
zijn, een scherpere belijning van de twe.e
uiterste beginselen, geloof tegen ongeloof.
Niet het minst zal overal die 'Scherpere
partijverhouding aan bet licht treden, bij
de uitvoering der nieuwe schoolwet.
"Onze mannen zullen dan met hand en
tand moeten vasthouden en opkomen voor
hot 'beginsel, want van de tegenpa? tij wordt
alles in het werk gesteld om het Chr. on
derwijs neer te halen.
De voorproefjes daarvan zien wij al da
gelijks in verschillende plaatsen. Ik las
verloden week nog ©en uitlating van een
specialiteit op schoolgebied, die sprak van
onze nieuwo schoolstrijd.
Nu io die strijd niet meer een geldelijke
strijd, dodh een strijd die wij zlka te voe
ren hebben, om onzen invloed op het Chr.
onderwijs te 'behouden. Vadertje Staat be
taalt, doch het zou wel knimen zijn dat het
een Pyrrhus overwinning was die wij be
haald hadden.
Het ie te hopen, dat wij nooit behoeven
te zeggen: nog zoo'n overwinning en wij
zijn verloren. Door velen wordt voor het
Chr. Onderwijs een donkere toekomst tege
moet gezien. ÖVëï het .Chr, Onderwijs
detzer plaatse hoop ik de volgende maal
iets te schrijven.
REFLEX.
Naschrift van de Redactie.
Het is misschien niet overbodig op te mer
ken, dat uit het feit dat het eene raadslid
werkgever en de andere werknemer is, vol
strekt niet behoeft te volgen dat daarom
de een meer conservatief is en de ander
meer vooruitstrevend.
Wij moeten met redeneeringen die een
dergelijken s e h ij n kunnen wekken uiterst
voorzichtig zijn en geen voet. geven aan de
gedachte die hiermee in nauw verband
staat, dat bijv.; de belangen van werkge
vers niet behartigd zouden kunnen worden
door werknemers en omgekeerd.
Onze raadsleden hébben de. belangen van
de geheele burgerij te behartigen. Natuur
lijk blijft ook bij eenheid van 'beginsel, ver
schil van opvatting over bepaalde* punten
mogelijk. Terecht wordt dan ook door on
zen briefschrijver op onderlinge samenspre
king en voorlichting aangedrongen.
Fahricks- en Transportarbeiders.
DeNederlandsche Bond van Chriete-lijko Far
brieks- en Transportarbeiders heeft te Utrecht
zijn tweejaarlijksche algemeen o vergadering ge-
krachtens do woningwet voor het gemeentelijk
houden.
Tolde de organisatie per 1 Jan. 1919 73 afdee-
lingcn met 3998 leden, dit aantal was op 1 Jan.
1921 geklommen tot 149 afdeelingen met 12530-
ledon.
Alleen in het laatst verloopcn hondsjaar wer
den 41 nieuwe afdeelingen opgericht. Van deze
leden werken er omstreeks 3500 in de verschillcnr
de transportbedrijven, 3500 dn bet vjisscherebe-
drijf on 7500 in diverse fabrieksbedrijven.
Aan inkolsten was het laatste jaar geboekt
f 415.15S wat met het saldo over 1919 ad
f 46.359 een totaal aan inkomsten gaf van
f 456.518. De uitgaven waren in totaa. f 4311462.
Alleen aan contributie werd over 1920 ontvan
gen oen bedrag van f 194.001. Aan bijzonderen
^teun tijdens het groote havenconflict in hot
voorjaar 1920 werd boven dit bedrag nog f 29.962
bijeengebracht.
Voor steun bij slaking en uitsluiting werd
f 103.663 uitgekeerd.
Besloten is het tegenwoordig H.B., gedeeltelijk
bestaande uit gesalarioerden en gedeeltelijk uit
nietrgesalarieerden, om te zetten in een geheel
gesalarieerd hoofdbestuur. In verband hiermede
werd tevens besloten den bondsraad te reorgaai-
seeren en te doen bestaan uit vertegenwoordigers
der diverse vakgroepen.
Een voorstel van het H.B. om tot wijziging
der coKtribptieregeling over te gaan, kon geen
meerderheid verwerven. Als plaats voor do vol
gende algemeens vergadering werd Rotterdam
aangewezen.
PROF. DR. H. BAYINCK.
Do heer J. II. Kek, te Kampen, schrijft in do
Standaard het volgende:
Door, wat een menech „toevallige omstandig
heid'- noemt, kwam ik ongedacht tot do ontdek
king, dat de 13 Maart a.s. in het leven van den
zoo kranken Hoogleeraar, een wel zeer bijzondere
dag zal gijn. Het zal op dien dag dan toch veer
tig jaren geleden zijn, dat Dr. Bavinck als pre
dikant te Franeker door zijn vader, Ds. J. Ba*
vinclc, in het ambt van Dienaar des Woorde werd
bevestigd, en van dien dag af zijn op zoo bijzon
dere wijze door God gezegenden' arbeid een aan
vang nam.
Stond Dr. Bavinck- nog in zijn volle kracht, dan
zou dezo dag zeker tot een feestdag voor hem ge
worden zijn. Dit is thans helaas ten eenenmale
uitgesloten. Zelfs da minste viering van dezen
dag is niet mogelijk. Het is dan toch geenszins
om die reden, dat ik langs dezen' weg do aan
dacht op dozen datum vestig.
Maar iflièr, die den kranke min of meer van
nabij kent, weet wel welk een gevoelig hart hij
altijd in zijn brecde borst heeft gedragen, hoon
zeer hot nu in zijn l'ijdenedagen door hem werd
gewaaierd,, wanneer er belangstelling werd ge
toond, en hoe dankbaar hot hem stemde bewij
zen van deelnoming te mogen ontvangen in den
moeilijken weg, waarin God zijn dienstknecht
heeft gevoerd.
Welnu, moge deze groote gebeurtenis, de her-
deuking van den veertig-jaren langen arbeid van
Prof. Dr. H. Bavinck voor Kerk en Staat, voor
Land en Volk, in stilheid worden herdacht door
allen, die God danken voor de groote weldaden
in Dr. Bavinck aan ons volk geschonken. Klim*
me er op dezen dag uit eiks hart, en van eiken
kansel, een gebed op, dat het Godo alsnog beha
gen mocht, den kranke weder op te richten en
tc herstellen, cn doe ieder die er lust toe -heeft en
zich 'gedrongen gevoelt den-kranken zubilaris het
schriftelijk bewijs vamzijn teedero belangstelling
toekomen, opdat deze gedachtenis-dag een licht-
fttroal woipt- op. zijn .ziokbfrcl, waarop hij. zoo go-
duldig en zich ten volle overgevende aan zijn
trouwen Heere en Meester, ligt te wachten op wat
God oyer hem beschikkeiT zal.
Leidsche Penkrasjes.
Amice.
Wanneer men de Socialisten hier in Lei
den hoort over het al of niet aanvaarden
van Wethouderszetels, dan krijgt men zoo
den indruk, dat het een 'Socialistisch be
ginsel is, geen wetho uderszetels te aan
vaarden.
Door in het. college van B. en W. zit
ting te neanen zegt de heer Van Eok, zou
den wij mede de verantwoordelijkheid moe
ten aanvaarden van de fouten en misda
den van het kapitalisme.
Onze verantwoordelijkheid tegenover
het proletariaat verbiedt dat. Gaan wij
mede besturen, dan moeten wij het proleta
riaat opwekken om zich aan te passen aan
het kapitalisme, om gelaten te dragen de
ellende, die de handhaving van dit stelsel
eis ebt. Wij kunnen en mogen dat niet,
want ons doel moet zijn het proletariaat
op te wekken tot strijd tegen het kapi
talisme de hoofdoorzaak van zijn ellende.
Ik vestig hierop nog even de aandacht,
niet om deze kwestie zelf te bespreken*
maar alleen om even te laten uitkomen,
(hoe hopeloos verdeeld de Socialisten ook
op dit punt zijn.
Want wat de heer Van Eek zoo vurig
bestrijdt, wordt door zijn partijgenoot de
Amsterdamsche wethouder De Miranda in
de socialistisdhe Gids met evenveel warmte
verdedigd.
Hij vestigt er in de eerste plaats de aan
dacht op, wat ook in ons blad al meerma
len gedaan werd, dat er tusschen het lid
maatschap van den Raacl en het Wethou
derschap geen principieel verschil is. Wie
voor de verantwoordelijkheid terugdeinst,
zegt hij, moet zooals Domela Nieuw,enhuis
in zijn tijd, elk openbaar lichaam don rug
toekeeren. De arbeidersklasse heeft iets an
ders noodig dan propaganda, en daarom
,gaat het niet aan de verantwoordelijkheid
voor den gang van zaken af te wijzen.
Wat de beeren Van Ede c. b. voorstaan,-
is z. i. een bewijs van gebrek aan zelfver
trouwen en van weinig geloof in de socia
listische beginselen. e
In hoeverre dit laatste juist ie, laat ik
buiten beschouwing, 't Zou niet zulk een
wonder zijn wanneer het geloof in de juist
heid aan de gepropageerde beginselen ont
brak.
In den Senaat is Vliegen er, al 'toe moe
ten komen Marx de grondlegger van het
hedendaags oh socialisme te verloochenen
en de praefcijie verloochent stuk voor stuk
de theoriën die met zooveel vuur aan de
kiezers worden voorgehouden.
Denk slechts aan het militair isme, de so
cialisatie enz.
Wat ik echter zeggen wildo is d i t, dat
in, i, aar do vraag of Socialisten wethou
der kunnen zijn onder ons wel w:
weinig aandacht wordt geschonken
Uit tactisch oogpunt zijn' velen
tegen. Geen heter middel trouwens
oppositie tam te maken, dan ze vt
moeilijkheden te plaatsen.
Maar de zaak heeft ook een -ande;
Is het gewenscht, is het in het
land en gemeente, dergelijke mam
plaatsen op zoo verantwoordelijke
Me dunkt dit vraagstuk mocht
wat wij de laatste jaren beleefd heli.
eens ernstig- onder de oogen worden
Een praoht-ondêrwerp voor een verg,
van do Kiesvereeniging.
Wij klagen weieens over te weii
langstelling envolkomen terecht,
komt dit vaak ook niet doordat we ti
het afgetrokkene redeneeren en te
aandacht schenken aan actuoele zat
Als do Kiesvereeniging eens pun
boven bedoeld, do Geüneente-begrool
houding-van onze Raadsfractie enz,
agenda plaatste, zou dan de belang!
niet toenemen?
't Is nu alweer wat last in den ti
schien. Bijna angstwekkend snel vl
tijd voorbij. Do veelbesproken prep
onder de vrouwen, is er heelemaal Ij
echo ten en do volgende winter zittel
spoedig middèn in de voorbereidt
de verkiezingen.
Juist daarom zou het misschien ai
ling verdienen no geens een paar
ringen met actueele onderwerpen
schrijven. Het bezwaar dat de winte
.v<3orbij is, (heeft hier toch veel min*
téekenis dan op het platteland. M
wil het bestuur der -Kiesvereenigin
gedachte weieens overwegen.
Het conflict aan de veiling is jam;
noeg nog steeds niet opgelost. W
integendeel verder van huis dan
voren.
Het is nu niet meer een p 1 a a t'
maar een 1 a n d e 1 ij k conflict, en
men wol, dat daardoor de kans op oei
dig einde grooter is, omdat beide p
(eenvoudig zoo niet kunnen doorgaan
ik ben daar zoo gerust nog niet oj
De oorlog zou ook zoo spoedig u
Een zoo groot conflict kon imnif?
lang duren! Maar 'theeft wèl lan
duurd. Alleen moet men niet vrag
dat alles gekost heeft en hoe ontzett
gevolgen zijn.
Ik vrees dat 't hier ook zoo zal ga
kooplieden zeggen: we geven den etr
der geen beding op. En de tuinders
zich ook wel schrap zetten. Met ak
tenslotte, dat beide partijen zware
zen lijden en dat misschien ook
die niet bij de kwestiezijn betrokk
beiders enz. de dupe worden.
Ik vind 't daarom zeor te betreur
de arbitrage-gedachte niet meer instr
vind.
Maar zou 'i nog niet mogelijk ziji
Hot is eigen aar dig op te merken li
zelfde zaak van verschillende kanfct
worden bekeken.
Sommige menschen zijn onverhei
optimisten; zij zien alles van do li
of lachen over de moeilijkheden f
wijl anderen alles van den donkeren
gezien en altijd een pessimistischen
aanslaan.
Dit geld ook bij do beschouwing t
geestelijk en zedelijk leven. Er zijn
overal en op elk gebied verslappi
achteruitgang meenen te constat®
daarnaast zijn anderen die zich ver
over den vooruitgang die ze op vele:
rein meenen waar te nemen.
Daar hebt ge bijv. het bericht da!
zer dagen onder Kerknieuws las 0'
kerkbezoek te Rotterdam. Van de
leden der Ned. Herv. Kerk komen
delcl 's morgens een 10.000 in de E
's avond een 4000. Zeker een bedi
laag cijfer. Als we daarbij gaan te
duizenden die in andere kerken ge
voedsel zoeken, dan blijft het toch
nog een klein percentage, dat t
heeft aan de verkondiging van het
ge l ie.
In andere plaatsen, ook in Leiden
niet anders. Ik heb niet de noodig
vens om aan te geven boe groot 'het
is van hen die 's Zondags de verse!
kerken bezoeken maar oen oppen
beschouwing leert mij wol dat het
trekkelijk klein percentage moet zij
Tot op zekere hoogte is dit bedi
Maar het mag toch ook geen
geven voor een verkeerd en ongezon
misme.
Er worclt in onze klingen wel
wezen op de S. D. A. P. waar zoo
activiteit ontwikkeld wordt, maar
toüh de overtuiging dat als ze ee
jaar lang eiken Zondag samenl
gingen heieggen om hunne boginsc
bespreken en te propageeren, het gc
hoorders bedroevend klein zou zijn
ker niet het tiende gedeelte zou b
van hen die eiken Zondag de god
oefeningen bezoeken.
-Als we de zaak zoo bezien, als
dacht schenken aan het feit hoe in
de kerken en evangeli6atiegbouwen
dagscholen Gods Woord wordt ver!
dan is er geen geen reden om al I
mistisch te zijn, maar mogen we
danken voor- het groote voorrecht
hierin boven vele andere volken
Natuurlijk mag dit geen reden
pu maar op de lauweren té gaan r
Dat allerminst.
En van niet minder beteekenis n
Waarheid die door zoovele duizen
leden wordt, ook in de przrctijk
huiselijke, het maatschappelijke
kundige leven wordt beleefd.
Daaraan ontbreekt helaas nog 1
Ook in Leiden.
Met groeten,
v' - v JSEa
