Dagblad voor Leiden en Omstreken. CHE CODRANT ABONNEMENTSPRIJS IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN ER KWARTAAL 6 12.50 EIt WEEK10.19 RANCO PER POST PER KWARTAAL 12.90 Iste JAARGANG. - DSNSDAG 25 JANUARI 1921 - No. 251 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIE-PRIJS PER GEWONE REGEL 10.221/1 DES ZATERDAG8 f0.30 INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIEF KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens 30 woorden 50 cent: Zaterdag9 75 ccol., bij vooruitbetaling Het Vrouwenkiesrecht. Neen, we gaan thans geen breedvoerige principieele beschouwing geven over het 1 rouwenkiesrecht. Het standpunt van de Anti-revolutionaire artij ie bekend. Zij wraakt het vrouwenkiesrecht even- oed als zij het algemeen kiesrecht ai- eurt. Maar d i e kwestie is thans niet aan de rde. De Overheid heeft voorgeschreven dat ok de vrouwen aan de 6tembus moeten erschijnen en uitspreken boe "de gemeen- 0 eraden en de provinciale staten zullen irrorden samengesteld en wie ons volk in de 1 taten-Generaal zullen vertegenwoordigen, Voor de wijze waarop wij van dat gege- LVen recht, van dien opgelegden plicht 0 gebruik maken zijn wij, zijn onze vrouwen Verantwoordelijk. In 1922, het volgend jaar dus reeds, 3*vorden onze vrouwen mot de m3nnen ter' itembus geroepen. D Zij kunnen dan, zooals sommigen zouden yenschén, t h u i s b 1 ij v e n en daardoor t «werken dat Socialisten en Communisten in Staten-Generaal vrij spel krijgen. Zij kunnen ook de liberale, de socialisti- 1 schc of de communistische candidaten stem- en er toe medewerken dat straks ons land geregeerd wordt door mannen die het openlijk uitspreken dat Gods Woord en wet daarbij als richt snoer onbruik- ,Daar is. Zij hebben het menschelijkerwijze in hare e hand om de poorten van ons land voor de revolutie w ij d open te zetten. v Maar onze vrouwen kunnen ook iets 7jand ers doen. sZij kunnen onder Gods' zegen medehel- i pen om de Christelijke meerderheid in de Staten-Generaal te bestendigen, om de Ohristelijke regèering "te handhaven en het s jevolutiegevaar dat ook voor ons land b 1 ij f t dreigen, af te wenden, o Wij vertrouwen dat onze vrouwen haar zullen kennen en doen. Maar op dat vertrouwen mogen wij niet rustig inslapen. En daarom wordt het meer dan tijd dat ernstig onder de oogen wordt gezien de yraag op welke wijze wij onze vrouwen op de haar wachtende taak het bost kunnen voorbereiden. V Het Millioen. Van~vcrschillende zijden wordt ons ge vraagd of wij niet, evenals de Rotter dammer dat doet, wekelijks een staat kunnen publicperen, waaruit blijkt hoever wij m den kieskring Leiden met de inzame ling voor het Millioen gevorderd zijn. Natuurlijk willen wij dat, en wij kunnen het ook, als de plaatselijke comité's zoo yriendelijk willen zijn, elke week den stand van zaken op te geven. Voor een dergelijke publicatie valt veel, We zouden haast zeggen alles te zeggen. Om te beginnen wordt op die wijze de belangstelling gewekt en gaande gehouden. Mocht blijken dat sommige comité's met hun arbeid niet gelukkig zijn dan wordt daarop als vanzelf de aandacht gevestigd, en kunnen voor het te laat is, maatregelen worden genomen om bepaalde streken meer grondig te bewerken. En eindelijk zal de vurige actie van den een, ook den ander prikkelen om niet ach ter te blijven, maar om het. getaxeerde be drag royaal bijeen te brengen. Een edele wedstrijd kan op die wijze wor den geboren. Wij ge»en daarom de verschillende comi té's in overweging- even te meldenle. welk bedrag moet worden bijeengebracht en 2o. welk bedrag tot nu toe werd ont vangen of ingeteekend. Voor een duidelijk overzicht' van den stond der zaak, zullen wij dan gaarne zorg dragen. V De eerste inzet. Van den eersten .inzet hapgt ook voor het welslagen van het Millioen-plan zeer yeel, zoo niet alles af. Wordt de zaak bij den aanvang met kracht aangepakt, is er behoorlijko mede werking zoodat alle daarvoor in aanmer king komende gezinnen kunnen worden be zocht, on van de noodzakelijkheid van het welslagen van dit plan overtuigd, dan is mislukking uitgesloten. Wordt daarentegen de actie slapjes in gezet, maakt men er zich opz'n best met het. verzenden, en hot. laten terughalen van een circulaire af, worden niet alle adres sen „bewerkt", dan is bet tien tegon één of de geheele zaak mislukt. En dan is d i t het groote kwaad, dat de mogelijkheid om de gemaakte fouten te her stellen vrijwel is uitgesloten. Men kan toch niet wanneer de circulaires eenmaal binnen zijn, opnieuw aan het werk gaan om de ingeteekende bedragen ver hoogd te krijgen. En wanneer eenmaal de zaak half ver knoeid is, dan zal het ook haast onmoge lijk zijn, opineuw de machine in beweging te krijgen, en het gedoofde vuur weer in gloed te zetten. Daarom is het van de allergrootste be- teekenis dat de actie voor het Millioen van meet af, met groote energie wordt aange pakt- Op do Comité's die nu wel overal ge vormd zijn rust hierbij een zware taak. Zij mogen niet wachten tot zich geschik te krachten aanmelden, maar zij moe ten zezocken, en opsporen zoo noo- dig. En wanneer dit gelukt is, dan mag ook geen middel onbeproefd worden gelaten om de werkers en werksters, aan te vuren, aan te moedigen, te bezielen en tot een. on gekende werkzaamheid te prikkelen. Gewichtige belangen, laten wij dat niet vergeten, staan hier op het ©pel. De man die jarenlang ons partijleven heeft bestuurd is van ons weggenomen. Wij moeten vooruit, zonder ihem. De strijd roept. En de vijanden- zijn niet verminderd. De roode groepen zullen het mogelijke doen om door het voorspiegelen van stof felijke voordeelen, de halven en zwakken onder ons afvallig te maken en do gruwe len van de revolutie oqk over ons land 'uit te storten. En de vrijzinnigen van alle gading trach ten door zooveel mogelijk alle groepen in één machtigen bond te vereenigen in toe passing te brengen het spreekwoord dat eendracht macht maakt. Daartegen hebben wij ons te sterken met wapenen die in dezen tijd, nu de strijd veel zwaardere eischen stelt, bruikbaar zijn. Het gaat hier om de belangen van land en volk, het gaat om het heil van onze kin deren, het gaat om de ëere van onzen God. Wordt dat begrepen, en zijn in de eerste plaats de Comité's daarvan overtuigd, dan zal het ook geen moeite kosten de zaak van het. Millioen tot een goed ein.de te brengen. V Mee aanpakken. Ja, ja, zoo is het, zegt misschien deze of gene. Die Comité's moeten flink aanpakken, de werkers en werksters moeten hun plicht doen on wat m ij betreft, als hier een intee- kcnbiljet wordt bezorgd, dan zal ik'daarop naar de mate van mijn financieel© draag kracht inschrijven. Een loffelijk voornemen ongetwijfeld. Maar or is een voornemen dat n g'uit- nemender is. Hebben wij al eens geïnformeerd of het comjté wel over voldoende werkkrachten beschikt? Weet het Comité dat niet alleen op onze bijdrage, maar ook op onzen daadwerkelij ken 6teun kan worden gerekend? Hebben wij al eens een vergadering be zocht en daar genoten van anderer geest drift maar tegelijkertijd ook de andere broeders en zusters, die misschien al meni ge teleurstellende ervaring opdeden, met onze bezieling verwarmd en verkwikt en gesterkt? De mogelijkheid bestaat, dat wij dit tot nu toe verzuimden. Dat wij rustig bleven toezien terwijl anderen werkten. Welnu, dat is een fout die nog hersteld kan worden. Vooral in de groot-ere plaatsen mag het werk niet op enkele schouders worden ge laden. Ieder; die ook maar ©enigszins in de gele genheid is, moet meedoen. Als straks aan het einde van het jaar mocht blijken dat door gebrek aan hulp liet voorgestelde doel niet kon worden be reikt, dan zou misschien menigeen alles wil len doen om een anderen uitslag te bewer ken. Maar dan is het t e 1 a a t Daarom n u gedaan, wat men straks zou willen doen. Als straks de vijand spot, dat wij wel mooie woorden weten te spreken maar dat wij toch als het er op aankomt voor de zaak des Hoeren bitter weinig willen doen, laat het dan zoo zijn, dat die spot ons niet raakt. En als cr straks aanleiding is om God te danken voor den geschonken zegen, om te jubelen over het bereikte resultaat, laten wij dan mee kunnen jubelen en danken om dat. ook wij onze schouders gezet hebben onder dit heerlijke werk. STADSNIEUWS. Chi. H. B. S. Hot bericht over de vergadering van de Chr. H. B. S. was zoo als do lezers begrepen zullen heb ben voor een gedeelte aan een ander bericht aangehaakt. Wij maken van deze gelegenheid gebruik om nogmaals op dezo zoo belangrijke vergadering de aandacht te vestigen. Jaarfeest der Leidsclte Chr. Jongensvcreen. Gisteravond werd in het Wijkgcbouw „Pniël" (Middelstegracht 00, het Wijkge- bouw van Ds. Ricmens) het jaarfeest de zer Ver. (afdeel ing der C. J. V. „Uw Be waarder1') gevierd. Om half acht was de groote bovenzaal geheel gevuld met leden (die enkele vriendjes mochten meebrengen. afgevaar digden van andere Vereenigingen, en enr kele ouderen. Op de gewone wijze werd geopend en na het welkomstwoord van den voorzitter werd direct met het afwerken van het program begonnen. Een aantal jongens was al weken tevoren aan het'werk geweest en nu werd er een aantal werkzaamheden en voordrachten geleverd, waarnaar allen met groote belang stelling en groot genoegen luisterden, zoo dat telkens den jongens een warm applaus ten deel viel. Om kwart over negen gingen allen naar de groote benedenzaal, waar tal van aar dige .en geestige spelletjes werden gedaan, wat bij de jongens direct insloeg. Met groo te belangstelling werd ieder spel van tel kens 2 jongens, gevolgd; de toeschouwers hadden nog meer pleizicr dan de twee die aan de beurt waren! Telkens ging er dan ook een groot hoera op voor den winnaar. Zoo kregen allen een beurt bij de spelletjes, die in groote verscheidenheid gedaan wer den. Oüdertusschen was boven alles in orde gebracht en toen werd door een der voor zitters een heel mooi, ernstig verhaal ver teld, aan de hand van prachtige lichtbeel den. Onder groote spanning volgden de jongens- dit. Het was een uitstekend idee om aan het slot van den avond den jongens een ernstig verhaal te vertellen; op vele vereenigingen is de volgorde juist anders om, maar nu b 1 e e f de indruk, die anders door het vele en aardige direct op den achtergrond zou zijn geraakt. Aan het slot van den avond bedankte de voorzitter o.a. de dames, die voor een kos telijke tractalie zoo uitstekend hadden ge zorgd, en ook enkele andere vrienden cler Yoreeniging, die zoo belangeloos voor een deel der tractalie hadden gezorgd. Na dank gebed gingen allen kalm en hoogst voldaan huiswaarts, ook de ouders, die het slot van den avond hadden mee gemaakt om hun jongens af te halen, ze waren overtuigd geworden: „mijn jongen is op die Vereeniging thuis, hij heeft het er goed". De jongens van 12, 13 en 14 jaar verga deren 'sZondags; de eene groep in „Pniël" (3iK—5), de andere in „Phebe", Oude Vest 81 (6%—8), de Jongeliodenvereeniging (14, 15 en 16 jaar) 's Zaterdags 8 uur in „Pniël", Middelstegracht. Gelukkig dat in dezen tijd van vakvereen. en vereen, van neutrale, socialistische en communistische zijde, er ook goede chris telijke vereenigingen zijn. Steunt deze dan ook krachtig! Het is zoo belangrijk: wie de jeugd heeft, heeft den toekomst! Men late dc jeugd dan ook niet los juist op den belangrijksten leeftijd: overgang van school naar werkplaats, fabriek, kantoor, die groote overgang in het jongensleven. Voor de Clir. Geref. Jongelingsvereeniging „Spreuken 2 vre. 6" hoopt Donderdag a.s. in uo Chr. Gerf. Kerk, ingang Boomgaardsteeg, Bree- s tra at op te treden Ds. G. Salomons, van Bus- euni, mot het onderwerp „De tenten der Lamechs." Reeds gisterenavond bij do door de Chr. Zangvereeniging voor Gemengd Koor „Con Atuj- re" gehouden Generale Repetitie voor haar uit voering op hedenavond van het Oratorium van G. F. Handel „Judas Maccabaus" was er veel belangstelling. De vereeniging heeft gisteren blijk gegeven, dat zij het stuk meester is, dank zij vooral «le energieke leiding van haren directeur. Het publiek, dat hedenavond ongetwijfeld dc gehoole Stadszaal zal bezetten, kan het bes to ver wachten Men. schrijft ons nog: In plaats van den heer van Kempen, die door ongesteldheid gisteren bericht van verhindering meest zenden, zingt de heer Jos. Holthaus van 'Rotterdam do tenor-soli in Judas Maccabaus, bii de uflvoeriig van ..Con Amore" op hedenavond in de Stadszaal. Het Friescli weekblad It Heitelan huldigt do nagedachtenis van Prof. Mr. S. J. fockema Androae. Het herinnert aan zijn groote kennis van het oude Friesche recht aan zijn liefde voor Friesland, de Friesche geschiedenis, de Friesche taal- en let8rkunde. Vacantieweken bracht hij graag door te Beetsterzwaag, zijn geboortedorp, en alles wat er op het gebied van de Friesche taal- en letterkunde m het licht kwam, volgde hij met gföote nauwgezetheid. Prof. Fockema Andreao was een medewerker van It neitelan. Met ingang van 1 Februari is aan L. O. Janse, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als assistent voor do scheikunde aan de Rijks- Universiteit alhier; voor het tijdvak van 1 Fe bruari—31 December 1921 benoomd als zooda nig D. R. Kijk le Leiden. 1 De Minister van Arebid heeft bepaald dat do ze tel van 't Rijksinstituut voor Pharmaeo-Therapeu* tisch- Onderzoek te Leiden zal gevestigd worden. Men meldt ons: In Patrimonium hield Vrijdag de Chr. Zangvereèniging L. E. D. A. G. O. H. een onderlinge feestavond. Men was gezellig bijeen onder afwisseling van muziek en zang, terwijl ook voordrach- ten werden gehouden. In een door eenige leden samengestelde revue werd de geheele geschiedenis der vereeniging weergegeven. Het slotstuk was een mooi tableau, waarbij aan den directeur, den heer J. W. Snel een zilver horlogo met inscriptie werd aangebo den. Het aantal werkloozen bij de gemeentelijke arbeidsbeurs ingeschreven was Maandag geste gen tot 570 (Zaterdag 500). Hiervan waren lo«6e werklieden 99(59), siga renmakers 130(127), bankwerkers 17(15), schil* ders 54(52). opperlieden 38(32), grondwerkera 37(35), behangers 12(10) enz. BINNENLAND. Commissaris der Koningin. Bij Kon. Besluit van 22 dezer is met in gang van 1 Mei benoemd tot commissaris der Koningin in Zeeland jhr. J. W. Quarlea van TJfford, griffier der Stoten van Over ijssel. Het Bioscoopgevaar. Wij vernemen, dat het wetsontwerp legen do zedelijke en maatschappelijke gevaren, - aan bioscoopvoorstellingen verbonden, de Kamer zeer spoedig zal bereiken. Tijd. Tegen de huisindustrie. Wetsonwerp te wachten. Het Volk meldt, dat bestuurders van den Sigarenmakersbond de vorige week een on derhoud gehad hebben met den directeur-ge neraal van den arbeid in verband met een door dien bond gezonden adres aan de re geering inzake afschaffing van de huis-in dustrie. Er is aan hen medegedeeld, dat binnen niet langen tijd een ontwerp van wet op de huis-industrie het licht zal zien- Een belangrijke beslissing. De minister van Landbouw heeft, meldt dc R o 11 e r d. dezer dagen aan het Nationaal Zeemansfonds een mededoe- ling gedaan, welke van groot belang is voor de weduwen van zeelieden, die door zeeon gevallen zijn omgekomen. Deze mededeeling houdt in, daf de nage laten betrekkingen van schepelingen, die bij gewone zee-ongevallen gedurende het tijdvak tusschen het begin van den oorlog en den dag van inwerkingtreding van do wijzigingswet der oorlogszoeongevallenwet 1920 zijn omgekomen, alsmede aan hen, die tengevolgo van deze ongevallen blijvend geheel of gedeeltelijk ongeschikt lol wer ken zijn, ondersteuning kan worden ver leend. Het vcrleenen van dezen steun zal ge schieden op de basis der Zeeongevallenwet 1919, door uitbetaling van een rente in wekelijksche termijnen, ingaande 1 Januari 1920, zoodat over 1920 een bedrag in eens wordt uitgekeerd. De uit to keeren bedragen worden ver minderd: le. met de geregelde uil keerin gen vanaf 1 Januari 1920 van derden ge noten; 2e. de rente aan kapitaal, waarvan redelijker wijze kan worden aangenomen, dat het op 1 Januari 1920 nog aanwezig was. Het Rijk stelt de benoodigde gelden ter beschikking, die ruim 40.000 zullen be dragen. Het betreft hier dus personen aan wie een gewoon zeeongeval is overkomen tusschen 1 Augustus 1914 en 15 September 1919. Het bestuur van het Nat. Zeemansfonds is roeds aan de uitvoering, bezig: Sommige FEUILLETON. Langs den afgrond. 11) „Neen, bet is even goed mijne schuld," riep zij. „Gij kunt het niet helpen, dat ik hier gekomen ben; ik deed het uit eigen beweging. Maai' Paul, wat gaat gij nu doen?" „Ik ga onderzoeken hoe diep het water is," antwoordde hij, langs de rots naar be neden klauterende. „Och doe dat niet! Gij zult stellig ver drinken!" „Als ik het niet doe, dan verdrinken wij allebei." „Neen, zoo moet gij niet spreken. Laten wij liever bidden." „Och Paul, ga toch niet verder", riep zij weer na eenige oogenblikken. „Ik kan u 1 haast niet meer zien, en wat moet ik dan J beginnen?" „Wees maai* gerust Abie, ik voel vasten grond." „Maar wat moet ik doen?" vraagde zij. „Ik ben zooveel kleiner dan gij, ik kan er onmogelijk door." „Dat behoeft ook niet, ik zal u wel i iroogvoets overbrengen. Maar haast u, er js geen o ogenblik te verliezen." „Wat moet ik dan doen?" „Ga op mijn schouder zitten. Kom, dezen kant uit. Gauw! gauw!" ,,0, ik zal vallen," riep zij ang6tig. „Neen, gij zult niet vallen, als gij maar durft.- Zie zoo, houdt u maar aan mijn haar vast en laat mij niet los." „Maar ik zal u zoo'n pijn doen." „Dat doet er niet. toe, trek gerust al mijn haren uit," antwoordde hij lachend. Trek nu uw voeten op. Daar gaan wij!" En Paul waadde moedig door den steeds stijgenden vloed, terwijl Abigail veilig en droog op zijn schouder zat. Gekikkig waren er geen kuilen of galen in dit gedeelte van het strand, hetgeen de ergste gevolgen had kunnen hebben. Thans werd het water bij eiken voetstap ondieper en na verloop van eenige oogenblikken stonden zij veilig, en zoover Abigail betrof, droog op het strand. Paul was tot aan zijn schouders toe doornat; maar daar gal hij niet om, hij had er pleizier in. Het geval was zoo nieuw en zoo avontuurlijk, dat hij thans, nu alle gevaar geweken wa, op het punt stand er hartelijk om te lachen. Hiervan werd hij echter teruggehouden door het zien van Abigails ontsteld gezichtje. „O Paul!" aeide zij, zoodra zij haar voet op don yasten grond had gezet. Maar on eens begon hare stem te beven en vulden hare oogen zich met. tranen. „Abie, wat scheelt er aan?" riep hij. „Het gevaar is nu voorbij". Maar zij kon niet antwoorden. Zij ging op het droge zand zitten, en het gelaat in haar zakdoek verbergende, begon zij bitter te schreien. Paul stond zwijgend naar haar te kijken, maar eindelijk sprak hij: „Kom, Abigail, het had niets te bedui den. Er was in' 't geheel geen gevaar bij. Ik had u met gemak kunn-en dragen al waart gij tweemaal zoo zwaar geweest." ,,'t Zal dadelijk overgaan", klonk het van achter den zakdoek, en een o ogenblik later glimlachte zij hem toe door hare tra nen heen. „Kijk, Abie," zeido bij, „uw gezicht hoeft veel van een Aprildag." „Neen, gij moet mij niet uitlachen," ant woordde zij nog half schreiend. „Ik weet, 'dat ik heel laf ben geweest, en gij waart zoo moedig en kalm, Paul." „Nu lacht gij mij uit," antwoordde hij. „Neen heusch, Paul, dat doe ik niet," sprak zij en vervolgde met grootcn ernst: „Gij zijt een held, Paul. En ik zal u nooit vergeten nooit, nooit!" „Zoo denkt gij er nu over," antwoordde hij, even ernstig sprekende als zij, „omdat gij wat zenuwachtig en overspannen zijt, maar als gij morgen de zaak kalm be schouwt. zult gij inzien, dat het niets te beteekenen heeft, wat ik gedaan heb." „O neen, Paul, daar vergist gij u in." „Och kom, ik heb een eind door het wa ter geloopen, dat was alles. Iedereen had dat kunnen doen. Er was niet het minste gevaar bij." „Als gij niet zoo kalm waart geweest, zouden wij nu nog jammerend op de rots punt gestaan hebben," hield zij vol. „Nu Abie, ik zal u maar niet langer te genspreken," zeide hij. „Gij beziet do din gen altijd door het vergrootglas der edel- moedagheid. Dat is nu eenmaal uwe natuur, daar kunt gij niets aan doen. Ik welde maar dat cr meer menschen waren zooals gij, dan zou het vrij wat prettiger zijn op de wereld." „Spreek toch niet van edelmoedigheid," riep zij, plotseling opspringende. „Ik ben zoo in mijzelf verdiept, dat ik er in 't ge heel niet aan denk, dat gij druipnat zijt. O Paul, als gij ziek wordt en dood gaat, dan is het niijne schuld." Tot eenig antwoord begon hij hartelijk te lachen, en een oogenblik later beklommen zij het steile pad, dat over de duinen huis waarts voerde. Hoewel druipnat en rillend van koude, gevoelde Paul zich toch gelukkiger dan in langen tijd het. geval was geweest. Abigail was vriendelijker voor hem geweest «laa ooit to voren, en hij had nu de overtuiging dat, wat er ooit gebeuren mocht, hij altijd op hare vriendschap zon kunnen, vertrou wen. Er werd weinig gesproken op den tocht over de duinen en door >lo lommer rijke laan, die naar Rose Vallien voerde. Met een hartelijken handdruk en oen korf! „goeden dag" namen zij afscheid bij het hek van Abigails woginn. Toen hij eenige passen gedaan had. keer de Paul zich even om. Zij stond hem na to kijken met een stralend gezichtje en wuifde hem vriendelijk toe. Wat zag zij er lief uit, beschenen door het licht der onder gaande zon. Nog langen tijd daarna zou haar beeld, gelijk zij daar op dien zomei* avond stond, hem voor den geest zweven. Weinig 'dacht hij, dat zij bij een volgen de ontmoeting als vreemden tegen o vee elkander zouden staan. Geheel vervuld van het avontuur van dien middag ging Abigail naar binnen en deed op baar eenvoudige^ kinderlijke manier oen trouw verslag van het gebeurde. J (Wordt vervolgd4

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1