De Leidsche belasting.
Wij lezen in de „Leidsche Courant"
Onderstaand staatje zal ongetwijfeld
«.lien Leidenaara interes :>eer on
en wellicht ook velen daarbuiten.
Opdat het goed worde begrepen, willen
wij er vooral de aandacht op vestigen, dat
de inkomens zijn genomen van gehuwde
personen met drie kinderen. B.v. een ge
huwd Leidsck ingezetene met drie kinde
ren, die 1500 gld verdient (of liever: ver
diende in 1919), moet ƒ40.35 aan belas
ting betalen. (Zie het staatje bij een inko
men van 1500 gld.). Een ongehuwde zon
der kinderen, eveneens met 1500 gld. inko
men, zal echter meer moeten betalen.
"Wil hij weten, hoeveel, dan xekene hij
bij hot bedrag van 1500 gld. 3 maal 100 gld.
(kinderaftrek, ml. 100 gld. voor ieder kind)
is 300 gld. plus 200 gld. (terwijl een gehuw
de 700 gld. aftrekt voor noodzakelijk le
vensonderhoud, mag een ongehuwde niet
meer dan 500 gld aftrekken). 300 200 gld.
is 500 gld: Hij telt die 500 gld. bij de 1500,
en hij vindt het bedrag, dat hij aan belas
ting moet betalen, in het staatje bij het
inkomen-cijfer 2000, ml. een bedrag van
83.70.
Men ziet uit. dit staatje, dat Leideai nog
niet het slechtste figuur maakt al zijn
de bedragen toch ook al benauwend-groot,
en al dient een krachtig, doelbewust
streven er op gericht te zijn, de belasting
druk voor de Leidsche ingezetenen zoo
veel mogelijk te verlichten
Wij hebben onze volkomen betrouwbare
inlichtingen gekregen uit tot. op ze
kere hoogte willekeurig gekozen gemeen
ten.
Alléén Zaandam hebben wij met een bij
zondere bedoeling in het lijstje opgeno-
tnejL
Eenigc weken geleden toch heeft de S.
D. A. P. in Ledden zich veroorloofd, in de
Stadsgehoorzaal een openbare vergadering
te houden, om te protesteeren o.a. te-gen de
Leidsche belastingpolitiek, tegen de rechit-
eche R aadsmeerderheid, tegen heit college
van B. en W. en tegen dén bekwamen wet
houder van financiën, uur. v. d. Pot in het
bijzonder, omdat deze een te zware belas
tingdruk op de arbeiders zouden leg
gen. Als de socialisten in het bestuur on
zer gemeente maar wat meer fee zeggen
zouden hebben, dan zou het er wel anders
uit zien
Wethouder nu. v. d. Lip heeft- tegen een
der sprekers op die vergadering, het
Raadslid Dubboldemaai, een aanklacht in
gediend bij de justitie wegens beleediging.
Wij willen op deze plaats openlijk aan
klagen de Leodsche S. D. A. P., die be
doelde vergadering heeft georganiseerd,
omdat zij degenen, die naar haar wilden
luisteren, valschelijk heeft voorgelicht.
In. Zaandam heeft rood meer te zeg
gen het Zaandamsch gemeen
tebestuur isr o o d. En ziet nu eens
de belasfeingcijfers van ZaandamVer
gelijk nu eens Leiden met Zaandam!
De arbeiders betalen in Zaandam veel
meer belasting dan in Leiden. Een arbei
der, huisvader met- drie kinderen, die 22
per week verdien^ betaalt in Leiden 7.83
(Heel veèlwij geven liet ftoo), maar in
Zaandam zou liij bij eenzelfde inkomen
15.26 moeten betalen!
Uit. liet staatje blijkt ook, dat. de .inko
mens beneden 7 a 8000 gld. in Zaandam
meer belasting betalen dan in Leddendie
van 8000 en daarboven betalen er minder
dan in LeidenWij trekken hieruit geen
conclusie (voorzichtiger willen wij zijn dan
de S. D. A. P.)wij constat eer en alleen,
wat ook voldoende mag worden geacht.
Deze conclusie willen wij echter nog
trekken met instemming van allen, die
eerlijk willen oordeelen als de S. D. A.
P. wil protesteeren vanwege de voor de
arbeiders te hoogen, voor de rijkeren naar
evenredigheid te lagen belastingdruk, dan
is er evenveel en meer reden om het. te
doen in het roode Za-andaïn, dn plaats
van in Leiden
Te betalen belasting in de gemeenten Amsterdam enz. door een
gehuwde met 3 kinderen.
ES Amslen,ain Oelll Oi ikcM 's-Giaveiriag; Maastricht Rotterdam Utrecht Zaandam Leiden
f 1100 f -
1200
1300 6-
1400
1500
1600
1700
1800
1900
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
30-
40.—
50.—
60.
70.
170.
273.—
383.—
501.—
624
754.—
892.—
1040
20000 2804
30000 4604
40000
50000
6404
8204
100000 17204
f 9.40
17.25
25.65
34.50
43.90
53.75
64.15
77.75
89.—
100.50
228
378.50
546.—
896.
1071
1246.
1421
3171
4921
6671.—
8421.—
17171.
f 13.58
21.85
30.49
39.52
48.92
58.71
66.12
76.19
86.45
96.90
215.36
333.92
455.52
586.43
701
817.28
941.83
1101.43
2530.42
4041.87
5561.87
7081.87
14681.87
f 6.98
12.81
18.86
25.13
31.51
38
41,60
51.31
58.13
66.66
137.50
211.64
288.64
368.50
449.90
533.28
017.98
704.—
1685.20
2868.69
4067.69
5266.69
11261.69
f 11.07
16.39
22.06
28.01
34.24
37.39
43.69
49.99
- 56.29
62.59
127.69
205.39
297,09
400.69
505.69
610.69
705.69
820.69
1554.69
3004.69
4054.69
5104.69
10354.69
f t
6
12.—
18.—
24.—
30
36
42.—
48.—
54;
127.50
216.—
306.—
409.50
514.50
633,—
753.
873.
2073.
3273.—
4473
5673
11673
56.17
66.99
78.22
89.77
101.43
113.19
125.05
137.02
260.50
-390.07
523.84
661.81
603.98
950.35
1097 35
1244.35
2744.35
4181.35
5654.35
7124.35
14474.35
f 15.26
"20.81
27.19
33.85
43.29
54.94
66.04
77.14
88.24
99.34
210.34
325.36
443.72
565.82
687.92
810.02
932.81
1056.02
2292.89
353602
4779.22
6022.42
12238.42
f 7.83
15.78
23.85
32.04
40 35
- 48.78
57.33
66
74.79
83.70
179.40
287.10
406.80
538.50
682.20
837.90
100047
1163.07
2789.07
4415.07
6041.07
7667.07
15797.07
De Rijksmiddelen.
De laalele maand vau lipt vorige jaar is
Voor do sclialkist zonder voorbehoud gunstig
geweest. December behoort tot de drie maan
den waarin dc opbrengst der Rijksmiddelen de
40 millioen heeft overschreden. De Meimaand
leverde voor het eerst dit nog nimmer ge
ziene resultaat mei een totaal aan Rijksinkom
sten van f41,140,000; Juli sloeg nog weer dit
record met dirie millioen. Zoover hoeft Decem
ber het niet kunnen brengen, de opbrengst komt
met die der Meimaand overeen, wil 'men het
nauwkeurig, dan komt December met
f 41,150,000, tienduizend guldon boveai Mei, op
de tweede plaats, een resultaat, waarmee wer
kelijk vrede genomen kan worden.
Over,, dc maand December- van 1919 werd
ccn opbrengst genoteerd van ruim 32 millioen,
over December 1918 een van bijna 22 millioen.
Ju twee jaren tijds zijn de Rijksinkomsten dus
welhaast verdubbeld.
Voor hel heele jaar 1920 werd ontvangen
tegen de f440 millioen hij een raming van
tegen de f-310 millioen en een opbrengst over
1919 van 1329 miilioen; de raming is der
halve met 130, de opbrengst over 1919 met 111
miJlioen overtroffen.
Hier volge een klein slaatje om den eoiormen
vooruitgang der gewono Rijksinkomsten
vanaf hel laatste vredesjaar aan te toonen:
1913
1914
1917
1918
1919
1920
f 176,bOD, 157.3/
f 174,341,299.93
f 235,074,094.34
1 249,231,943.04
f 328,911,963 02
f 439,623,590.—
'Gaan we enkele der voornaamste post on na,
dan blijkt dat grondbelasting en personeel heel
secuur hebben opgebracht op enikele luttele
honderdduizend gulden na wat men er van
venvacht had. De inkomstenbelasting bracht
20 millioen meer op dan de raming aanwees,
35 millioen meer dan in 1919 was ingekomen.
De sprong van 49 tot 84 millioen in één jaar
tijds is verbluffend. In aanmerking dient in-
4usschen genomen, dat die sprong niet alleen
to danken is aan hoog er inkomen .doch voor
een belangrijk gedeelte ook. aan de belasting-
wijziging.
Van die 84 miHioen komt bijna 70 millioen
op rekening van het dienstjaar' 19191920;
Tan hel dienstjaar 19201921 is nog slechts
een goede 12/é millioen binnen. We moeten
(het zeker, als 'n kleine verschrijving aanmer
ken, dat in de cotsIo elf maanden 'des jaar a
ruim 70 millioen aan Rijkainkomslenbelasting
beboerende tot het dienstjaar 19191920 werd
ontvangen, 'terwijl die ontvangst met de maand
December er bij de 70 miHioen niet haalt.
Daar dc totaalcijfers kloppen heeft, er wellicht
oen verkeerde hoeking plaats gevonden.
Do dividend- en tantième-belasting wist zich
meer dan 150 procent boven de raming te
ipla&ison; de opbrengst luidt ruim 25rA millioen
bij een raming van tien.
De opbrengst van den suikoraccijns beweegt
iieh op hetzelfde peil als vorig jaar en komt
met f 36,480,000 bijna anderhalf millioen bo-
»en het geraamde bedrag.
Aan wijn-, gedistilleerd- en bieraccijns werd
over het verscheiden, jaar ontvangen, dc bui
tengewoon hooge som van 157 millioen. De
wijnaccijns pareert op ditai allesbehalve tot
verheuging stemmend en post met een, bedrag
van ruim Wi millioen, een J' millioen meer
dan in 1919; "t bier .met ruim drie millioen,
't dubbele van hét voorgaande jaar. zoodat in
1920 meer dan 52 mitlioen aan gedistilleerd-
accijns in de schatkist is gevloeid: de raming
was op 33 millioen gesteld en de opbrengst
óver 1919 bedroeg bijna 39 miHioen. Over De
cember allcèn bedroeg de opbrengst van den
gedistilJeent-accipis ruim 8J-= millioen. Vanzelf
steekt daarin oen. aanmerkelijk bedrag -voor
vervroegden inkoop met bet oog op de ver
dubbeling van de beffing. Maar zelfs als we
de Decembcr-opbrengst zouden halveereo, dan
nog is de jaaropbrengst van een afmeting wel
ke ieder die het wel meent mei de belangen
des volks tot hoogen ernst moet stemmen.
De totaal-indruk van den gewonen dienst is
uitermate bevredigend en die indruk wordt
nog versterkt, wanneer wij even den blik rich-
.tcn naar dc inkomsten, ontvangen uit de op
centen geheven ten bate van het leeningfonds
1914 en naar de ontvangsten uit de belastin
gen, in vérband met de buitengewone om
standigheden.
De eerste ver toon en een jaarcijfer van 'ruim
f 57 millioen, bijna 11 millioen meer dan 1919;
de laatste een jaarcijfer van 1215 miHioen,
slechts f 10 millioen minder dan de totaal-op-
brenjgst van het voorgaande jaar. Tien millioen
minder en desniettegenstaande een bedrag, dat
door niemand kon worden verwacht. Immers,
in de totaalsom prijkt de oorlogswinstbelasting
met een bedrag van f 168 millioen, leiwijl die
som verkregen is door heffingen op de oor
logswinst vóór 1919 gemaakt. Een vijftal maan
den geleden nog dorst minister De Vries-nau
welijks op een opbrengst van f 100 millioen
rekenen eui dan was toch reeds die opbrengst
een. onverwachte meevaller. Maar het lijkt wel
of in de laatste maanden nog eens extra werk
van nog te innen vorderingen wordt ge
maakt. Dc maand' December bijvoorbeeld gaf
het op één na hoogste bedrag, aan oorlogs
winstbelasting van het geheclo jaar.
Hier volgt een kleine vergelijking van dc
laatste drie maanden van 1919 en 1920 waar-:
uit wel duidelijk blijkt dat deze buitengewone
bron van Rijksinkomsten nog lang niet schijnt
opgedroogd:
Oorlogswinstbclasting:
October "19 f9,925,981; October '20 f 28,301,664
Novemb. '19 f8.731,762: Novemb. '20 f 12,504.101
Decomh. '19 f 7,595,524; Docemb. '20 f 24,341.955
Tellen we dc bedragen' uit den middelen-
staat bijeen, dan blijkt 1920 te hebben opge
bracht de".som van f711,336,018, dat wil zeg
gen, moer dan vier maal zooveel, als het laat
ste vredesjaar 1913 iu 's Rijks schatkist deed
vloeien.
We gclooven evenwel, niet bijzonder pessi
mistisch te zijn, wanneer we het vermoeden
uitspreken, dal het hoogste punt thans dan ook
voorloopig wel bereikt is. „Msb."
5r.*?èH
DR. KUYPER EN IDENBURG.
Het pas verschenen werk van de Dames
Kuyper, bevat treffende bijzonderheden
omtrent den inrrigen vriendschapsband tus-
sch Dr. Kuypr en den heer Idenburg.
Wij nemen daaromtrent hot volgende
over:
Zooals prof. Rutgers mijns vaders beste
vriend is geweest in de grootsche jaren
van zijn vollen levensstrijd, zoo is de heer
Idenburg mijns vaders beste vriend ge
weest in den langen levensavond. Ik weet
wel, dat do heer Idenburg ©n mijn vader
elkander leerden kennen en waardeeren
long vóór de levensavond van mijn vader
begon, toen prof. Rutgers nog leefde en
zelf nog in zijn vollen kracht stond.
Doch nu zie ik, dat die jaren van vriend
schappelijk samenwerken en elkander na
der loeren kennen door Gods liefderijke
bestiering de voorbereiding zijn geweest
tot die inniger verhouding, die eigenlijk
eerst begonnen is in de schemering van
den levensavond van mijn vader, en die,
naar mate de schaduwen lengden en het
daglicht doofde, al teederder en liefdelijker
is geworden.
Wat mijn vader nóodig had in de dagen
zijner kracht, heeft Prof. Rutgers hem in
vollen maat geschonken. Geen ander had
toen die. plaats naast mijn vader als zijn
beste vriend zóo kunnen innemen.
En evenzoo had geen ander voor mijn
vader, in zijn ouderdom, toen hij naar
geest en lichaam steeds hulpe-behoeven
der werd, voor mijn vader kunnen zijn wat
de heer Idenburg is geweest.
In die beste trouwe vrienden, wier na
men voor iminer aan de levensgeschiede
nis van mijn vader verhonden zullen blij
ven, heeft God mijn vader wel een zeer bi
zonderen 2ogen geschonken. Pi-of. Rutgers
•en de heer Idenburg, door God zoo onder
scheidenlijk gevormd en toegerust, zeiven
door banden van trouwste vriendschap
verbonden, zijn, door Gods voorzienig be
stel, ieder op hun wijze en op hun trijd, voor
•mijn vader onontbeerlijke vrienden ge
weest.
En zooals hej, leven van mijn vader
niet zal zijn te schrijven zonder dat prof.
Rutgers daarin de eereplaats krijgt, die
hem toekomt, evenmin is de (zelfs
vluchtige; geschiedenis van den levens
avond van mijn vader fee schrijven, zonder
met groote dankbaarheid den lieer Iden
burg te vermelden.
Hij is een der hoofdfiguren van mijn9
vaders levensavond. .Hij heeft hem bij het
vallen van den avond, en bij het naderen
van den nacht, getroost en gesteund, ja,
hem met leedere handen geleid door het
dal der sc had uwe des doods tot aan de
poort des Hemels. Op die gewijde plaats
beeft 'toen God Zelf deze vriendschap ont
bonden. Mijn vader mocht ingaan in de
eeuwige rust. en de heer Idenburg moe9t
terug in het leven dezer bedeeling, waar
hem,na het verscheiden mijns vaders, dub
bele arbeid en dubbele verantwoordelijk
heid wachtte-
.Nooit zullen wij, kindefen. nooit zal ons
gereformeerde volk vergeten, wat dc heer
Idenburg voor mijn vader in zijn levens
avond geweest ig.
HET GEHEIM VAN DR. KUYPERS
WERKKRACHT.
Het streng systematische was 't geheim
van Dr. Kuypcrs kracht.
Zoo sterk werd, dit punktueele doorge
voerd, dai elke minuut als 't ware hare
eigen bestemming had.
Bij een gesprek kwam al spoedig het
'gouden horloge dp tafel en met onver
murwbare zekerheid stond vast. dat na een
bepaald aantal minuten een punt moest
zijn afgehandeld.
Een merkwaardig voorbeeld van dit me
thodisch arbeiden geeft ons de •m-ededee-
ling der Dames Kuyper, in „De levens
avond van Dr. Kuyper, over den voorberei
denden arbeid van het boek: ,.A n t i r e-
volutionaire staatkund e",
waaromtrent dc heer Kok, uitgever te
Kampen, haar ale volgt inlichtte.
t Was in het voorjaar van 1915, dat uw
vader mij liet komen om over deze uitgave
le spreken. Hij vertelde mij, voor dit om
vangrijke boek heel wat speciale studie te
hebben gemaakt, en dat er een kleine bi
bliotheek voor werd aangeschaft. Toen al-
los, ook de omvang en de wijze van ver
schijning, geregeld was, vroeg ik, wanneer
Lij dacht dat het laatste gedeelte van hét
werk gereed zou kunnen zijn.
„Dat zullen we eens even uitrekenen,
Kok", was zijn antwoord.
Uw Vader nam potlood en papier, en
zachtkens voor zichzelf sprekende, rekende
■hij eerst uit, hoeveel uren hij op de ver
schillende dagen voor dit wenk kon vrij
maken. k Hoorde hem zeggen: „Maandags
zooveel, Dinsdag zooveel.... dat as dus to
taal zooveel uren per week. Het geheele
werk wordt zooveel pagina's, dat is dus
zooveel pagina's schrift. Ik kan per uur
schrijven zooveel pagina's dat is dus...." en
na eenige berekeningen zeidc uw Vader
plotseling: „als er dus geen 'Verhindering
komt, kan ik met de laatste copy nog net
in December 1916 gereed komen. Reken dus
daar maar op, Kok" zoo zeide uw Vader
letterlijk, 'k Weet röe nog levendig te her
inneren dat ik toen bij mij zelf zeide: nu
daar zal nog wel een paar maanden aan
ontbreken. Doch 't kwarn precies zoo uit.
Geregeld als een klok vorderde het werk,
en zelfs tijdens zijn vacantic in Dresden
wilde hij de drukproeven blijven nazien.
Om dit mogelijk te maken, had uw Vader
de hulp van het Duitschc gezantschap in
geroepen, en door de welwillende mede
werking van den gezant, den heer Von
Kuihlraann, namen de officieele Diritsche
koeriers, die het verkeer Lusschen Den
Ilaag en Berlijn onderhielden, de druk
proeven over dc grens mede, en zoo ont
ving ik ze ook weer geregeld zonder opont
houd terug.
Zonder deze" regeling zou het zeker niet
mogelijk geweest zijn, de proeven over de
grens te krijgen; want 't was in do dagen,
toen het verkeer zoo goed als geheel ge
stremd was
Niettegenstaande 'de geraamde ömVaiïg
van het werk werd overschreden, kon toch
de laatste aflevering in Januari 1917 wor
den verzonden, juist zooals uw Vader hèt
had bepaald, en 't is zeker wel een buiten
gewoon sterk staaltje van dc wijze, waarop
uw Vader gewoon was systematisch te ar
beiden.
Uit het Sociale Leven.
Advies-commissie „uitgetrokken"
sigarenmakers.
Ingestled is een Centrale Commissie van
Advies inzake ondersteuning vain „uitge
trokken"- sigarenmakers. Benoemd is tot
lid en voorzitter J. R. Snoeck Herikemans,
's-Gravenhage, lid der Tweede Kamer; tot
leden prof. mra dr. G. W. J. Bruins, hoog
leeraar Ned. Handelshoogesc'hool, Rotter
dam; Ant. Folmer, "s-Gravenhage, direc
teur Dienst der Werkloosheidsverzekering
en Arbeidsbemiddeling; Joh. Kok, Eindho
ven, voorzitter R.-K. Tabaksbewerkers-
bond; J. Ant. Wiegant, Amsterdam, direc
teur techn. bur. van het Verbond van Ver-
eenigingen vaiii Sigarenfabrikanten in Ne
derland èn van de R.-K. Ver. van Sigaren
fabrikanten.
Uit" het grondwerfebedrijf.
De Algemeene Noderlandsche Grondwerkere-
bonu hield Zondag j.l. drie districtvergaderingen
te Zwolle, Utrecht en te 'e- Gravenhage, waar
de volgende voorstellen werden besproken en
aangenomen om aan de patroonsbonden op te
zenden voor de landelijko overeenkomst, welke
1 Mei 1921 moet in werking treden.
1. Het contract zal geldend zijn voor bouw
grond- en waterwerken
2. Uurloon gelijk de geschoolden, f 1.05;
3. Ziekteuitkeering 80.pet. 26 weken;
4. Bepalingen, dat do patroons geen ontslag
kunnen geven, lom do feestdagen de ontloopere,
voor uitbetaling;
5. Bij aangenomen werk zal uitbetaald worden
wat verdiend is over de 6 werkdagen
6. Bij vorst zal van de eersto zes dagen 70
pet. van het- loon betaald worden;
7. Acht vacanliedagcn met dubbel loon.
Uitgetrokken Sigarenmakers.
Do Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
ingesteld eene Centrale Commissie van Advies,
in zake ondersteuning van „uitgetrokken" siga
renmakers; en benoemd: tot lid en voorzitter
den heer J. R. Snoeck Henkemane. to 's-Gravcn-
hago, lid van de Tweede Kamer dor Statcn-Gene-
raal; tot leden de hoeren: Prof. Mr. Dr. G. W.
J Bruins, hooleeraar aan de Nederlandsche Han-
dolehoogcsckool te Rotterdam; Ant. Folmer, te
's-Gravenhage, directeur van den Dienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
Joh. Kok te Eindhoven, voorzitter van den R. K.
Tabaksbcwerkerebond: J. Ant. Wiegant, te Am
sterdam, directeur van het technisch bureau van
het Verbond van Veroenigingen van sigarenfabri
kanten in Nederland en van de R. K. Vereeniging
van Sigarenfabrikanten.
Leidsche Penkrasjes.
Amice
"Voor wie van uitgaan houdt, bestaat
daarvoor in Leiden nogal gelegenheid. 'Aan
uitvoeringen en opvoeringen ontbreekt het
ook in onze kringen niet en gewoonlijk be
hoeft daarbij over gebrek aan belangstel
ling niet te worden geklaagd. Ondanks de
tamelijk hooge toegangsprijzen is de groote
stadsgehoorzaal menigmaal dicht bezet.
Nu denk ik er niet aan, dit in liet alge
meen af te keuren. Een menSch, die inge
spannen arbeidt, die niet werkt omdat het
nu eenmaal een middel is om aan den kost
te komen, maar die zijn arbeid verricht
met zijn h a r t, heeft ook wel eens behoef
te aan ontspanning, waarbij dan meerma
len tevens gelegenheid wordt gegeven om
te offeren voor het beroemde goede doel.
Ik verheug mij dan ook telkens wanneer
ik lees dat een af andere uitvoering, die
een waarlijk Christelijk karakter draagt,
druk bezocht was en welgeslaagd.
Alleen zou ik in dit verband willen waar
schuwen tegen een kwaad dat ook in onze
kringen al meer voortsluipt. Ik bedoel dit,
dat het steeds meer gewoonte wordt de
kinderen op.de planken te brengen,
waar ze dan ongetwijfeld genieten van het
goedkeurend ge trap en geklap van de me
nigte, maar wat voor hunne opvoeding, als
ik goed zie, hoogst verderfelijk is.
Overigens hebben goed voorbereide op
en uitvoeringen ongetwijfeld hun goede
zijde.
De vereenig ingen worden er door in
staat gesteld, zonder bezwaar voor de
meestal leege schatkist, voor haar doel en
streven propaganda te maken, het Chris
telijk publiek dat in dit opzicht bij de uit
gaande wereld eenigszins ten achter staat,
heeft gelegenheid zich te ontspannen en
soons valt ook werkelijk fee genieten van
hoogstaande kunst, die geheel beantwoordt
aan liet doel den Schepper te ©eren en
groot te maken en den mensch, die als van
de aarde aardsch er op aangelegd Ks, te
wroeten in het stof en te loopen met zijn
aangezicht naar de aarde, op te heffen
naar boven.
Aan dit doel werd, naar ik vernam, on
langs beantwoord bij de uitvoering van
„Ex Animo", waar werkelijk Iets goeds ten
gehoore werd gebracht.
En dit geldt ook- en zeker wel in bijzon
dere mate van de uitvoering die de vol
gend© week door „Con Amore" zal worden
gegeven.
Lk had nog niet het genoegen deze zang-
vcreeniging te hooren wel heb ik veel
goeds van haar gehoord maar het be
roemde oratorium dat zal worden opge
voerd is mij niet geheel onbekend.
Ook de niet muzikaal ontwikkelde ge
voelt hier de hand van den meester en
komt, als hij althans niet een hart van
steen heeft, onder den indruk van de
machtige muziek, een indruk die niet zoo
gemakkelijk door de beslommeringen van
het leven wordt vervaagd.
'lij
ti\
Er is dan mi ook geen tvrijfd aan,
de Stadsgehoorzaal zal. ondanks den i
Upogen enlree-prij». geheel gevuld woi
Het gaat mij altijd eenigszins aan
hart dat dergelijke uitvoeringen slecht
éénmaal plaate vinden. Ik vind dat ja»
mer in de eersfee plaats voor de zangen
sen en de zangers, die een geheel jaar mt_
ten studeeren om zulk oen werk behoorlijl
te vertolken, maar ook omdat nu van derïe
gelijke uilvoeringen sléchts betrekkelijk at
weinigen kunnen genieten.
Zou het b.v. niet mogelijk zijn, dat enkel»
dagen later hetzelfde stuk nogeens, maai
dan tegen een sterk verlaagd tarief weit
opgevoerd? Ik weet niet of dit uit finan
cieel oogpunt mogelijk is er zijn aan
zulk een uitvoering hooge kosten verbon
den en misschien zijn er ook andere be
zwaren, maar anders zou ik zeggen: laai
men het toch niet nalaten.
Er is ook in cmze kringen zooveel na-l i
maak, er valt voor ons publiek van hoog-L
staande kunst zóo weinig te genieten, dafttii
naar het mij voorkomt elke gelegenheid^.
moet worden aangegrepen, om het weinig»
dat gegeven kan worden, zooveel mogelij!
onder ieders bereik te brengen. t 0j
Misschien zijn er onder de lezers die d&ia;
financiële bezwaren van geen bieteekeni|s
achten, omdat zij meenen dat met een uitL
verkochte zaal toch al genoeg „verdiend1} r'
wordt.
Ik kan dat verstaan, omdat ik zelf ooi
wel eens in dien geest heb geredeneerd. D«
penningmeester van zulk een koor was cc
ter eens zoo vriendelijk mij een financie»
verslag van zulk een avond te loonen e
ik moet eerlijk zeggen dat ik er verste!'
van stond.
Zoo gaat hel nu eenmaal ook in het
wone leven. Wij zien aan wat voor oogeiicj,
is en' oordeelen naar den schijn, maai' w».0J
vergeten vaak het spreekwoord, dat lie
niet gemakkelijk is eens anders boeken te;e
lezen.
Trouwens, in een tijd als we nu beleven
hebben de meeste mensohen al genoeg U
'doen om hun eigen boeken voor elkaar Iq
houden.
Waar men ook komt en wie men ooi
hoort, overal wordt geklaagd. w
De fabrikanlen klagen over de weinig»
orders, de winkeliers over den geringer
omzet, de consumenten over de hoog» c
prijzen en vele werklieden over de dreigen- og
de of reeds werkelijkheid geworden,werk- öc
loosheid. 0
Of er wel niet eens feevoet en fee hartig
geklaagd wordt? Waarschijnlijk wel. Ze- jr(
ker, de toekomst schijnt voor menigeen vei gS
van gunstig, maar zijn er ook niet velen di< ee:
de laatste jaren zeer groote winsten had- eE
den "fee boeken en die, nu de lucht een wei-£ 0
nig betrekt, het hardst klagen over de
slechte tijden? p
Zeker, dit is een algemeen menscheljjl
verschijnsel. We 'hebben or allen aan!-^™
voor. Maar goed te keuren is het toch niet
De weldaden worden vaak ook dooft
Christenen als iets heel gewoons geaccep-|s"
leerd en dc tegenslagen al mopperend ge£„
dragen. Heel anders dan bij Habakuk, cl'mrs
zich, sterkende in zijnen God, het. „heilig z
nochtans" wist uit te spreken en in
bangste nood van vreugde opsprong en^ a
zich verheugde in den God zijns beils.
Als ik hieraan herinner dan is dat na-tg
tuurlijk niet om de aandacht van de wer4jgi
kelijke nood af te leiden. De werkloosheid|ei
b.v. is een schrikkelijke plaag, Waaroven^
we niet licht mogen heen loopen. Qjs
Ook in Leiden zijn er al heel wat men-;
schen die zonder werk en dus zonder vor-tgj
diensten zijn.
Met hulp van de gemeente is een der lo-Q
kalen, van „Patrimonium" beschikbaar ge-Lj
steld, waar zij, die dit wenschen, hun ledi-L
gen tijd kunnen doorbrengen. OpzichzelfLg,
niet kwaad, maar Locli vraag ik me af, oft
het niet. mogelijk zou zijn aan dezé men-L,
schen eenige bezigheid fee verschaffen.
Werkverschaffing in den vorm van werk-|
zaamheden die evengoed niet gedaan kon-L0
den worden heeft zeker zijn bezwaren,|(j
maar ledigheid is ook een schrikkelijkLn
kwaad waartegen dc beste karakters nau-j E
welijks bestand zijn.
Van karakters gesproken. Woensdag-
avond heb ik over dat onderwerp
mooie lezing gehoord van Dr. Los. Ik hehl
genoten. a
Maar juist daarom vond ik liet zoo jam-L,c
mer dat het kerkgebouw 'niet tot in alleL^
hoeken gevuld was. Hier was nu gelegen-|e
heid om kosteloos nog wel iets telra
leeren, en toch bleven er nog heel watUj
plaatsen onbezet. Een verschijnsel dat menj^
ook in andere vergaderingen al te veelL(
aantreft. |ni
Een gevolg misschien van het feit dat erh-(
oi
eet
it.
lil
onder ons le weinig karakters zijn? Ik
het niet.
Dr. Los sprak o.nsi. over het 'rechtvaar-!
digheidstype en in verband daarmede over
„muurkarakters' Mannen en vrouwen die
stóón voor hun beginsel. Die bezorgd
zijn voor het recht Gods en die dorsten
naar die gerechtigheid voor heel het le
ven.
Inderdaad aan zulke karakters hebben
wij behoefte. Er zijn teveel mceloopers. Het
is een betrekkelijk klein getal waarvan ge
zegd kan worden dat ze staan voor huii|
zaak, voor Gods zaak, dat ze er voor vech
ten en als een muur van geen wijken weten.
Voor het kweeken van zulke karakters
is de Jongelingsvereeniging een uitnemen-,
de leerschool en ik zou dan ook wel alleG
ouders willen opwekken-(och vooral tezor-L
gen dat hunne jongens die veroenigingen k f
bezoeken en tot werkzame leden worden:^
Natuurlijk moeten ook de gezinnen mee-js,
werken. Als daar gezinnen zijn waar aïlesj,Ja
even slap is, waar vader niet warm looptL
voor de publieke'zaak, en waar moederL
nog altijd verliefd is op een neutraal blad,L(
geloof dan maar niet dat daar gemakkelijk nf
stevige karakters gekweekt worden. j
Ik had nog wel enkele punten waarover
ik wat. had willen zeggen, maar ik mag?^
niet teveel ruimte in beslag nemen endaar-}
om zet ik hier een punt. j 0
Groetend, fe'
HERMa#. 'I (I
