Dagblad voor Leiden en Omstreken.
BINNENLAND.
IEOWE LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN
WAAS AGENTEN GEYESTIGD ZIJN
ER KWARTAAL s 12.59
ER WEEK10.19
1NCÖ PER POST PER KWARTAAL 2.90
Iste JAARGANG. - DINSDAG 18 JANUARI 1921. - No. 245
BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIBEN. - TELEFOON INT. 1278
Particuliere woningbouw.
De Nieuwe Courant van 13 Januari
jvat over bovenstaand onderwerp een be-
;grijk artikel dat ernstige overweging
erdient.
Uit een officieel rapport van de subcom-
nissie voor volkshuisvesting uit de Ge-
ondheidscommissie te Amsterdam, 20 Dec.
1. gepubliceerd, wordt aangetoond, dat in
920 de woningbouwvereenigingen te Am-
berd am 85 pet. duurder bouwden dan
particuliere ondernemers.
In 1914 was het verschil 35 pet.
Ook al niet onbeteekenend, maar dit
'erschil is te verklaren uit het feit dat het
loei van de Woningstichtingen toen in
eerste plaats was, verbetering
•an de volkshuisvesting.
De tijden zijn echter veranderd.
De groote vraag is nu niet meer in de
j porstè plaats hoe het woningtype in het
3' ilgemeen kan worden opgevoerd, maar op
reik© wijze in het nijpend tekort aan
iruikbare woningen kan worden voorzien.
Door den nood gedwongen is men er toe
'ekomen de eischen voor het verstrekken
ran voorschotten en bijdragen aanzienlijk
e verlagen.
(Vasthouden aan het oorspronkelijke
[oei beteekent niet: betere woningen
louwen, maar niet meer bouwen.
Het betere is hier geworden de v ij a n d
ran het goede.
De toestand wordt langzamerhand voor
le publieke kassen onhoudbaar.
Woningbouw op groote sdhaal is voor
;een enkele gemeente mogelijk.
Het. gevolg is, niet alleen dat het aan-
;al woningen niet vermeerdert maar dat
lan opruiming van krotwoningen zelfs niet
gedacht kan worden.
Er moet dus wel een anderen weg wor
den ingeslagen.
Het rapport wijst daarop als het heet:
Ware het op het oogenblik alleen
te doen om de beste oplossing van
het woningvraagstuk, dan zou er geen
aanleiding bestaan, de voorziening in
de woningbehoefte door anderen dan
gemeente of vereenigingen van Over
heidswege te bever deren.
Nu echter de woinguood zoo hoog
gestegen is, dat aanbouw van een zoo
groot mogelijk aantal woningen in
korten tijd van bet meeste belang moet
worden geacht, bestaat er aanleiding,
naast-de werkzaamheid van gemeente
en vereenigingen, ook de hulp van de
bouwondernemers te aanvaarden en
hun daartoe van overheidswege steun
te verleenen.
Wat dan ook sinds December van het
porige jaar geschiedt.
Iets nieuws is dit niet.
In Engeland wordt, dit stelsel reeds toe-
t en niet zonder succes.
Op 15 December j. 1.verklaarde Minis
ter Addiom in het Lagerhuis dat op 1 De
cember 16.187 woningen voltooid waren,
waarvan 5065 door eigenbouwers, en 52.396
Sn aanbouw door verenigingen - en ge-
ineenten en 21488 door eigenbouwers.
Daar werken de eigenbouwers dus rü£t
Kracht aan de opheffing van het woningte
kort mee.
En zou dat hier dan niet mogelijk zijn?
1 Een verschil van 85 pet. is onder de te
genwoordige omstandigheden toch al te
jgroot en zeker groot genoeg om de parti
culiere woningbouw zooveel mogelijk aan
ie moedigen.
Merkwaardig is echter dat aan deze
zijde van het woningvraagstuk in het
overgroote deel der gemeenten weinig
aandacht wordt geschonken.
Misschien kan .wat wij hieromtrent uit
Ihet Amsierdamsche rapport meedeelden er
[toe medewerken dat de passieve houding
s'an onze gemeentebesturen in een meer
actief optreden veranderen.
Zoowel het belang van de volkshuis
vesting als dat van de gemeentefinanciën
zou er door worden gediend.
STADSNIEUWS.
Het stervende Weenen.
Maandagavond trad in de Oosterkerk alhier op
pfarrer H. Jacqu&mar, secretaris der Evang. Zeiir
tralverein für iiinere Mission in Osterreich om te
spreken over „Das sterbende Wien."
Na een kort openingswoord van Ds. Schokking
werd het woord gegeven aan den heer Jacque-
mar die begon met zijn dank uit te spreken voor
wat Holland voor de Weensche kindoren in hun
ellende deed.
Evenwel heeft men slechts oen klein stukje ge
zien van de ellende die in Weenen heerscht.
Op de vraag, of het thans beter gaat, kan ge
antwoord worden: ja en neen.
Het gaat den Weeners als een bedelaar, die
twee, drie goede maaltijden krijgt, maar mor
gen of overmorgen staat men weer voor dezelfde
ellende. Tot trahen toe geroerd van dankbaar
heid, zinkt Weenen langzamerhand al maar die
per in het moeras. We kunnen ons er niet uithef
fen en niet boven verhoffen.
We zien den tijd komen, dat we onherroepe
lijk verzinken in nood en ellende.
Op de vraag, waarom het juist zoo slecht in
Weenen, en alleen daar zoo slecht is. antwoordt
spr. dat niot de oorlog, doch het vredesverdrag
van St. Germain hiervan de oorzaak is, waarmee
de dood over Weenen is uitgesproken. v
Al die gebieden, waaruit Weenen baar levens
middelen betrok, reeds honderden jaren lang, zijn
aan andere landen toegewezen. Een stad van 2
millioon inwoners kan zoo «iet blijven bestaan,
ook niet op den langen duur door liefdegaven.
Hot is niet een voorbijgaande catastrophe, doch
een doodelijke toeestand. Door de Ersatz-arfeike-
len, het een al slechter dan het andere, is onder
voeding het algemeens verschijnsel in Weenen,
waardoor alle menschen getroffen worden, het
meest de ouden van dagp en de kinderen. Bij
de laatsten word door buitenlandsche dokters een
stemmig 90 a 97 pet. ondervoeding geconstateerd,
waaronder een groot aantal in hoo ƒ6 mate. Er
zijn kinderen, die na S maanden niet kunnen zit
ten, dio na één jaar 5 K.G. wogen.
De middenstand wordt wel zeer zwaar getrof
fen. In deze kringen wordt alle huisraad verkocht
,ont 1 of 11/2 maand te kunnen leven.
In stil, onderworpen lijden zinken zo telkens
dieper en zien ze geen einde komen.
De groote mijnwerken zijn Oostenrijk ontroofd,
zoodat er geen brandstof is en tienduizenden uit
trokken, om hout te hakken in het Weener woud.
Ganache familiën vielen met keukengereedschap
pen op één boom aan. Na veel moeite hot ver-
sche hout huiswaarts te hebben gebracht, ver
wekte het wel rook, doch geen warmte.
Spr. verhaalt verder, hoe Weenen. een Eldo
rado is voer de buitenlanders, om met hun koop
krachtig geld er voordeolig te leven. Een mid
dagmaal van 50 cent kan de middenstand met
100 kronen onmogelijk betalen. Alles koepen de
buitenlanders voor een 'prikje* Eigenlijk is Oos
tenrijk in een staat ajs men hier voor de winkels
ziet: „Uitverkoop".
De oorlog heeft in de huisgezinnen voel ellende
gebracht, vooral op zedelijk gebied. Veel huwe
lijken werden ontbonden. De verhouding tueschqp
do ©chtgenooten was in vele gezinnon na den
terugkeer van den vader er niet beter op gewor
den. De kinderen worden hiervan de onzalige of-
fors, terwijl door het zoo lang ontbreken van
gezag de misdaad onder 'de jeugd geweldig toe
nam.
De verceniging heeft zich thans geheel in dienst
gesteld voor dergelijke kindoren.
Spr. waardeert het ten zeerste, dat 't buiten
land de kinderen trekt, doch niet steeds kan dat
zoo blijven. Bovendien kunnen do kinderen dio
weer terugkomen, zich niet meer schikken in de
Weensche toestanden. Ze zijn er slechter aan
toe, waarom do vereeniging in Oostenrijk self
tehuizen wil oprichten, waardoor de kinderen
l|!jven in Oostonrijksche toestanden!. De ver
eeniging heeft een herstellingsoord aangekocht,
waar honderden kinderen kunnen verblijven.
Ze bezit ook een melkkeuken voor auigeHngon.
Verder heeft ze een tehuis over dag voor Evan
gelische kinderen. Spr. wekt op het comité verder
to-steunen, opdat dit tehuis een blijvend kinder
huis kan worden.
Ook zou met een paar duizend Hollandsche gul
dens een tehui6 voor ouden van dagen kunnen
worden opgericht, waarmee niet lang gewacht
mag worden.
Onze toestand, aldus besluit spr., heeft. God
over ons gebracht, dat is onze overtuiging. Uit
,drt standpunt is de toestand te beschouwen, als
een goede gave, komend van den Vader des lichts.
Het snelste paard, dat tot de volkomenheid
vort is het leed. Het leed nemend uit Gods hand,
doorleefd mot zijn God uit de kracht zijns Gods,
ervaart hij van dit leed als heerlijke vrucht Gods
zegen.
De in het Duitsch uitgesproken rede werd door
Ds. Locher vertaald.
Na een kort slotwoord van Dr. Schokkiug
de Gereformeerde predikanten waren verhinderd
werd do bijeenkomst met dankgebed geslo
ten.
De kerk was dicht bezet.
Toch is slechts een klein deel van het. Leid-
sche publiek bereikt.
Giften worden nog gaarne door de leden van
het comité in ontvangst gonomen.
Prof. S. J. Fockeraa Andreae. f
Maandagncht omstreeks 3 uur is, nog vrij plot-"
seling op 76-jarigen leeftijd overleden prof. mr.
,.S. J. Fockema Andreae, oucl-lioogleeraar in het
oud-vaderiandsch recht aan do Leklsohe Univer
siteit.
Prof. Sybrandus Johannes Fockema Andreae
dus meldt de „ft R. Crt.", -werd 4 Juni 1844 te
Beetsterzwaag geboren, gonoot zijn voorbereiden
de academische opleiding aan hot gymnasium te
Leeuwarden en studeerde daarna aan de Leidsehe
Universiteit in de rechtswetenschappen, waar hij
op 24-jarigen leeftijd, 16 December 1868, werd
bevorderd tot doctor in de rechtswetenschappen
op een proefschrift getiteld: Beschouwingen over
Burenrecht. Kort na zijn promotie werd- hij be
noemd tot kantonrechter te Lemmer en daarna
te Hilligersberg en bekleedde nadien achtereen
volgens het ambt van rechter aan de toenmalige
rechtbank-te Leiden en do rechtbank to Amster
dam.
In 1877 weid hij benoaid tot hoogleeraar in
het oud-vaderiandsch recht aan de Leidsehe Uni
versiteit. Hij aanvaardde dit ambt 10 September
18?7 met een rede getiteld: Gronden voor do
beoefening van de Germaansche rechtsgeschiede
nis. Tal van geschriften en tijdschrift-artikelen
zijn sedert van zijn hand verschenen, o.a.: Over
zicht van de oud-Nederlandsche Rechtsbronnon
,(1881); De Stad VoHenheven en haar recht
41885)Bijdragen tot de Nederlandsche Rechts
geschiedenis, welke achtereenvolgens in verscha
lende bundels zijn verschonen^ Rectorale Rede,
uitgesproken 8 Februari 1891 ter gelegenheid van
het 349-jarig bestaan der Leidsehe Hoogeschool.
Ook schreef hij in de Geschiedkundige Opstel
len, aangeboden aan mr. R. Fruin, een bijdrage:
Familieplicht en recht tot vergoeding bij dood
slag (1894). In 1906 verscheen van zijn hand
het Oud-Nederlandsch Burgerlijk Recht en in 1910
de tweede uitgave met aanteekeningen van Hugo
de Groet: Inleiding tot de Hollandsche Rechts
geleerdheid. Op zijn 70sten verjaardag, den 4
Juni 1914, het jaar waarin hij wegens het be
reiken van den 70-jarigen leeftijd het hoogleer-
aarsambt moest neerleggen, Week, hoe groot een
schare vrienden en vereerders, bijna alle ond-
leorüngen, hij zich had verworven.
Den Sleten Sept. 1914 legde hij zijn ambt neer,
doch de band tussclien hom en dc Leidsehe Uni
versiteit bleef behouden, want nadien heoft hij
nog geruimen tijd de studenten in de gelegenheid
gesteld, te zijnen huizo privaat-colleges to vol
gen.
Ook op politiek gebied had de hoogleeraar een
werkzaam aandeel en tal van jaren was hij te
Leidon oen der leidende personen, als hoedanig
hij ook op openbare vergaderingen krachtig de
liberale beginselen verdedigde en bevorderde. In
I den Leidschen gemeenteraad was hij gedurende
do vele jaren dat hij van (Ut college deel uitmaak
te, een der meest" geziene letten. De rogeoring er
kende zijn verdienste door hem te benoemen tot
ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw.
De overfed ene was. verder lid van tal van weten
schappelijke vereenigingen en genootschappen.
Zijn heengaan is voor de wetenschap in het alge-
oneen en voor de Leidsehe Universiteit in het
bijzonder een gevoelig verlies.
Hst stoffelijk overschot zal Donderdagmiddag
half 2 in het familiegraf op de begraafplaats aan
de Groenesteeg alhier worden bijgezet.
1 Wegens het overlijden van prof. mr. S. J.
Fockoma Andreae zal het Leidsch Studentencorps
tot en met Donderdag den rouw aannemen.
Het bestuur der Jongel. Vereeniging
„Obadja" alhier, verzoekt ons er de aan
dacht op te willen vestigen dat morgen
avond bij de lezmg van Dr. S. O. Los uit
sluitend toegang zal zijn tot het Kerkge
bouw aan de Hooigracht.
Benoemd tot pedel der Leidsehe Uni
versiteit, de heer L. Th. Dóe, te Leiden,
zoon van den afgetreden titularis.
Het aantal werkloozen neemt toe. Maandag
waren o.a. bij de Gom. Arbeidsbeurs ingeschreven
33 grondwerkers (Zaterdag 31 Opperlieden 41
(37); schilders 58 (55); meubelmakers 7 (4);
electriciens 7 (5); sigarenmakers 128 (124);
warmoeziors 7 (5)losse werklieden 89 (75).
ADVERTENTIE-PRIJS
PER GEWONE REGEL10.221/*
DES ZATERDAGS 10.30
INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIEF
KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens
30 woorden 50 cent: Zaterdags 75 cenL
bij vooruitbetaling
Prins Hendrik.
Naar wij vernomen, is Z. K. H. de Prins voor-
nemons tegen het einde der volgende week voor
korten tijd naar Schwerin te vertrekken in ver
band met den verjaardag van Zijne Moeder, de
Groothertogin Marie van Mecklenburg.
Kaas.
De Minister van Landbouw heoft be
paald dat het voemschrifrt, vervat in zijn
beschikking van 19 Juli 1920, dat met 4
Sept. 1920 geen kaas tem uitvoer zal wor
den. toegelaten daai voorzien van eein der
daarvoor voorgeschreven Rijkskaasmer-
ken, niet van toepassing is op 'gekruide
kaas met een gewicht boven 15 K.G., op
zachte of gemalen kaas in b&k en voorts
omder amder te steil en voorwaarden op
zachte, 'rechtstreeks uit melk bereide kaas,
verpakt in staniod, tot een gewicht van
ten hoogste )4 K.G. per stuk.
De minister van Landbouw heeft be
paald dat de N. U. M. consenten zal kun
nen endosseeren voor uitvoer van 50 pCt.
van de-kaas, voorzien van het Rijksmerk,
gedurende het tijdvak van 5 December 1920
tot 2 Januari 1921 bereid door producen
ten,'die zich schriftelijk hebben verbonden
tot nakoming dei- hun met betrekking tot
de binnenlands oho melkvoorsieaiiag opge
legde verplichtingen.
De crisis-instellingen.
De Minister van Landbouw heeft een
specificatie gegeven van do voordeelige en,
de nadeelige saldi der verschillende, crisis-
instellingen. Hieruit blijkt dat het totaal
bedrag der voordeelige saldi bedraagt
f 12.177.219.51 5, dat der nadeelige saldi
f 3.471.319.71. Het totaal voordeelige saldi
bedraagt alzoo ruim f 8.500.000.
Omtrent het Rijkskanteor voor kleeding-
voorziening deelt de Minister liet volgende
mede:
Het financieel resultaat dezer voorzie
ning kan nog niet worden bepaald. Wet
kan worden medegedeeld, dat tegenover
het totaal bedrag der credieten ad
f 13.600.000, waarover ten dienste van de
financieering der onderneming, ten laste
van 's Rijks schatkist, is beschikt een
vordering staat op de Republiek Polen
ten bedrage van f 17.800.620.40.
Deze vordering spruit voort uit de le
vering aan Poten van bijna den geheeld*
voorraad kleedingstukken waarover het
Rijkskanteor na beëindiging der kleeding*
distributie de beschikking had. Deze ver
koop iö op crediet geschied. De schatkist
biljetten welke uit hoofde dezer levering
van de Poolsche regeering zijn ontvangen,
zijn inwisselbaar op 2 Januari 1922. Dv
hoofdsom der vordering bedraagt
f 15.759.362.04 bij welk bedrag is opge
teld een som van f 2.941.258,36 wegens
berekende rente over het tijdvak van 1
Juli 1919 tot 31 December 1920.
Internationale Luchtvaart.
Naar wij vernemen zal in het a.s. voor
jaar een groote internationale luchtvaart
dienst worden geopend, welke de voor
naamste hoofdsteden van Europa met
elkaar zal verbinden.
De Ivonink. Ned. Luchtvaartmaatschap
pij heeft in samenmer'king met verschil
lende buitenlandsche luchtvaartonderne
mingen dezen dienst georganiseerd.
Het ligt in de bedoeling diensten te ope
nen tussohen Amsterdam—Londen: Am
sterdamHamburgSwinemundeKopen
hagen; AmsterdamBerlijn; Amsterdam—
BrusselParijs.
De verschillende diensten zullen in el
kaar sluiten, zoodat zeer vlugge verbin
dingen tot stand kunnen worden gebracht.
Do dienst welke zoo mogelijk op 1 Maart
aanvangt wórdt onderhouden door Fokkers
vliegtuigen, plaats biedende Voor zes pas
sagiers.
Voorloopig zal Amsterdam als centrum
voor de intern, luchtvaartdienst bestemd
zijn. Wij vernemen echter, dat _plannei>
aanhangig zijn om het centrum naar Rot
terdam over te brengen, zoo gauw alt
daar ter slede de noodige terreinen gereeé,
zullen zijn.
Ei eren prijs.
Op de eiermarkt te Tiel waren gisteren
dubbel zooveel eieren ter markt als de vo
rige week (80.000 stuks). De handel was
flauw en de prijs liep niet minder dan
7 Y>9 cents, vergeleken bij dien dor vo
rige week terug. De groothandel besteedde
911)4 per 100 stuks, particulieren ga
ven tot 12K- cent per stuk.
De Beurtbevrachtingen.
Naar wij vernemen, zijn met ingang van
Zaterdag j.l. de beuintbewachtimgen op de
Amsterdam sche schippersbeu-rs met 30 pot.
verlaagd. In verband hiermede heeft de
Centrale Schippersbond gasteren een
audiëntie aangevraagd bij den Minister
van Landbouw.
Rijkssteun voor de Werkeloozenkassen.
Als het orgaan van de R.-K. Vakbewe
ging goed is ingelicht, bestaat bij de Re
geering, mede op advies der z.g. verzeke-
ringscommissie, het voornemen, om den
wenkelaozenkassen haar .taak op afdoende
wijze mogelijk te maken.
BUITENLAND.
HET NIEUWE FRANSCHE KABINET.
Het kabinet-Briand zal zich Woensdag
aan de Kamer voorstellen.
Het nieuwe kabinet is in parlementaire
kringen gunstig ontvangen.
Ook de pers ontvangt het ministerie met
welwillendheid en wijst op de soepelheid
en de handighèid van den nieuwen pre
mier, wiens kwaliteiten uitnemend van pas
zullen komen bij de regeling der buiten
landsche kwesties.
De „Rappel" schrijft: Briand zal ernaar
streven door zijn handigheid zooveel mo
gelijk voerdeelen te behalen en door zijn
voorzichtigheid zoo weinig mogelijk ge-
vaarkansen te loopen.
Do „Ganlois" zegt: Millerand gaf de
FEUILLETON.
Langs den afgrond.
5) i
O, wat dat betreft; ik ben een hoop slech-
iter," antwoordde de knaap met een gullen
lach'.
„En dus hebt gij evengoed straf ver-
Öiend als Davdd?" vraagde Mary weder.
Paul zweeg. De redeneering zijner moe-
Ster ging boven zijn begrip. Het sprak van
zelf, dat zij gelijk had, maar hij kon niet
begrijpen waarom.
Mary Vivian beschouwde zijn stilzwijgen
als een stilzwijgende bekentenis van schuld,
en paste bijgevolg de verdiende kastijding
zonder mededoo-gen op hem toe.
Met een glimlach van voldoening om
'de dunne lippen en een gevoel van zege
praal in het hart, woonde David de straf
oefening bij. Paul onderging zijne straf
met het gezicht van iemand, die een leelijk
'drankje slikken moet. Hij deed zijn best om
denken, dat hij het noodig had, en dat
jhet hem, door de een of andere geheimzin
nige werking, op den langen duur goed
zou doen.
Het spreekt van zelf, dat dergelijke
ij&oo rvallen een verderielijksn invloed op
hut karakter van David uitoefenden. Lang
zamerhand werd zijn rechtvaardigheidsge
voel volkomen verkracht. Het werd hem"
een vaste gewoonte zijn eigen schuld op
Paul "te schuiven, en waniteer dit niet kon
geschieden, dan aarzelde hij niet ten koste
van eene onwaarheid, daarvan gebruik te
maken.
En toch was David in den grond van
zijn hart geen slechte jongen. Men had hem
niet eens ondeugend kunnen noemen. Hij1
was zoo beschroomd en bevreesd van
aard, dat hij slechts zelden deel nam aan
de ruwe spelen der andere knapen van zijn
leeftijd. Paul, ja, die was een bengelaltijd
haantje de voorste, wanneer er iets in het
dorp te doen was.
Oppervlakkig beschouwd was David
dus de beste van de twee. Hij was be
daard, leerzaam, en haalde nooit jongens
streken uit. .re
Met zijn helderen blik kwam Paul al
spoedig tot de ontdekking, dat al dat lief
kozen en toegeven David meer kwaad dan
goed deed. Hij gaf er niet om nu en. dan in
de plaats van David een pak slaag te krij
gen, maar hij begon to begrijpen, dat het
voor zijn broertje oneindig beter zijn zou
indien deze zijn eigen last leerde dragen.
De jongens uit bet dorp schenen er even
zoo over te depken, want zij hadden David
reeds den bijnaam van „moeders kindje"
gegeven.
„Ik zou" toch niet zoo flauw willen zijn,"
zeide Paul op zekeren dag, toen hij zijn
broertje in tranen vond, omdat hij bij een
belegeringspel onder den voet was geraakt.
„Gij hebt geen gevoel," snikte David;
„gij weet niet. wat een pijn zij mij gedaan
hebben."
„Praat tech niet zulk een onzin!" „Alle
flinke jongens spelen mede, alleen lafaards
zijn bang voor pijn."
„Als gij mij weer een lafaard neemt,
zal ik het aan moeder zeggen", dreigde
David, eensklaps op een geheel anderen
toon.
„O, ik dacht, dat gij dan met mij zoudt
vechten," lachte Paul, „dat zou vrij wat
verstandiger zijn."
„Neen, dat zou bet niet," zeide David.
„Het rs heel slecht om te vechten, vooral
met zijn eigen broer."
„Dat. weet ik nog zoo zeker niet," zeide
Paul met een ondeugenden lach. Maar ik
begin langzamerhand te gelooven, dat
het vrij wat beter voor u geweest zou zijn
als gij wat meer klappen hadt gehad."
„Het is slecht van u om zoo tegen mij
te «preken," zeide David, op het punt om
weer te gaan schreien."
„Kom, kom", zei Paul goedhartig, „zoo
erg is het niet gemeend. Wij moeten goede
vrienden blijven, David, liet door dik en
dim voor elkander opnemen. En ale wij
een6 onder den voet raken dan moeten wij
er ons boven op zien te werken zonder ons
om builen of schrammen te bekommeren.
Moeder hoeft genoeg aan haar hoofd, en
wij behoeven haar niet met. onze klachten
lastig te vallen, wanneer ons een vinger
zeer doet. Hei, daar roept Tom Pernance;
wij gaan haasje-over spelen, dus moet ik
weg. Gaat gij mee?"
Maar David volgde hem niet. Hij wacht
te' tot Paul zich bij de andere jong©118 ge
voegd had, en begaf zich toen naar huis om
zijne moeder alles wat er dien middag ge
beurd was op zijne manier over te vertel
len.
HOOFDSTUK III.
Te Pen wharf had men, gelijk in zoovele
plaatsen in Cornwallis, eene bevolking, die
zich gedeeltelijk met den landbouw en ge
deeltelijk met het werk in de mijnen bezig
hield. Drie vierden vaa de mannen en jon
gens en een groot aantal meisjes vonden
bezigheid in de Wheal Anthony, die aan
de andere zijde van den heuvel, dus buiten
het gezicht, gelegen was; de overige be
woners werkten op de boerderijen in den
omtrek. Et waren natuurlijk enkel© win
keliers en ambachtslieden in het dorp,
maar deze vormden verreweg de minder
heid.
Penwharf was schilderachtig gelegen,
juist op dat punt van de vallei, waar het
riviertje een plotselinge wending maakte.
Oude lieden vertelden, dat Pen beleekende
punt of elleboog, en dat Penwharf de elle
boog van de rivier was.
Do plaats had zich als het ware van zeU
gevormd. Was men volgens een vast plaa
to werk gegaan, dan zou waarschijnlijk
alles bedorven zijn geweest. Maar nu lagea
de verschillende huizen in een bekoorlijke
wanorde aan den voet van den heuvel ver-
spreid. Een ieder, die zich hier eene wo
ning 'had gebouwd had zijn eigen vrijen
wil gevolgd, en het geheel was daardoor
wel zeer schilderachtig doch hier en daa®
eenigszins wonderlijk geworden. In de
gansche plaats was geen enkel openbaa®
gebouw te vinden, behalve de school en dq
kapel der Methodisten.
De laatste was zoo gebouwd, dat zij
gemakkelijk tot woonhuis ingericht kou
worden voor het geval, dat de gemeont»
verliep, of dat. men oen groeter bedehui*
noodig mocht, hebben. De kerk van bet
kerspel lag drie mijlen vorder.
(Wordt vory^lgd-i