yeede Blad.
c plannen voor „Het Milliocn".
•liet Dageiijksch Bestuur der Staten-
Leiden wordt deze week aan alle le-
in het Staten Kieskring Bestuur een
[rijven gericht waarin het bekendo
>g eens nader wordt toegelicht, en de
opgewekt aan het werk te
t de Centrale „Ter Aar" wordt voor
:tie aan de Sta ten-Sectie Leiden toe-
d, daar 'de*broeders uit dit district
lelijker met Leiden dan met Gouda
vergaderen.
(e noodzakelijkheid van „het Mil-
duidelijk te hebben uiteengezet geeft
culaire aan op welke wijze gewerkt
arden.®
is de bedoeling dat op iedere plaats
iten Kieskring Bestuurslid commis-
rmt en zich hiertoe met alle plaatse-
rereenigingen als Kiesvereeniging,
anda-Uiub, Jongolingsvereeniging,
vereeniging enz. in verbinding stelt,
ven wordt verder welk bedrag men
iedere plaats op kan brengen, en
nadrukkelijk op gewezen dat men
de kleine giften niet gering moet
Dit grootsohe plan moef door allen
m, jong en oud, rijk en arm, worden
inlijkt. De bijdragen kunnen per
ler maand, of per 3 maanden worden
1 December a.s. moeten overal de
jlijko commissies zijn gevormd en de
en adressen aan den Secretaris van
en-Sectie, den heer G. Mizee, Haar-
straat 156, Leiden, worden opgege-
ichrijven eindigt met een. opwekking,
blijdschap te arbeiden en to off eren,
ihierin de nagedachtenis van Dr,
te eoren, door uit te bouwen de A.
inselen.
Uit de Pers.
EINIGr INDRUKWEKKEND
L' PKAEADV1ES.
lezen in de R o 11 e r d a m rn e r
den Minister van Justitie werd on-
de besturen van groote gemeen-
vraagd, in hoeverre bij de bezoldi-
fan de commissarissen van politie een
itoeslag diende verleend te worden,
f Amsterdamsche gemeentebestuur gaf
htkennend bescheid en baseerde zijn
ig op het oordeel van de commissaris-
ilven, die niets voor dit instituut voel-
I zekere graagte werd uitgebuit dit
U van ambtenaren, die zelven éénpa-
gen deze „fokpremie" zioli verklaar-
iwel werd om doze houding naar
te taxeeren van de zijde der voor
ts van den kindertoeslag van B. .en
;evraagd overlegging van den staat
it kindertal der fungeerende commis-
dit verzoek werd voldaan en wat
nu uit den overgelegden staat?
bij deze zestien ambtenaren het
te getal kinderen van één huisgezin
sdraagt.
van deze zestien ambtenaren er niet
die meer dan twee^kinderen heeft be
de 18 jaar.
van deze zestien ambtenaren er
s drie zijn, die twee kinderen beneden
r bezitten.
luè aan dit praeadviés, met zooveel
le begroet, ook veel waarde ia te
Dr. A. KUYPEE.
„Nationale Staatkundige Gids", het or-
an den Bond van Vrije Liberalen, vindt
n herdenkings-artikel over Dr. Kuyper,
Ióén passage bijzonder treft. Het is deze,
wordt geteekend wat naar hot oordeel
blad de „blijvende waarde" yan Dr. Kuy-
gjman zeide on3 eens, sprekende over oen
a Ascli van "Wijk's. Ik heb samen met hem
jerd. Dat was in. de dagen dat wij niet
w begrijpen hoe iemand gezond verstand en
ïhappelijken aanleg kon hebben en tegelijk
in uiterstorthodoxen kant kon 6taan. En
zoo vonden wij, studenten, Vaa AscK vhn Wijle
een zonderling, een onbegrijpoiijk wezen.
Het is aan die opvatting dat Kuyper eon einde
hoeft gemaakt.
Liberalen en Roornsclien hobben elkaar altijd
beter verstaan. Zij ontmoetten elkaar op menig
gebied donken wij slechts aan do Kunst in
haast iedere uiting en daar de Roomsche gaar
ne bereid is over kerk en godsdienst te zwijgen,
als men hem daarover met rust laat;"bood do da*
gelijksche omgang weinig moeilijkheid.
iMot don Calvinist is het anders. De strengheid
van zijn meeninggn, zijn opvatting van den Zon
dag, zijn goheole houding maakten hem wat
vreemd voor den liberaal. Het kan niet ontkend
worden dat hij in liberale oogen zoo niet min
derwaardig dan toch mindor bruikbaar voor pu
blieke functies was.
Daaraan heeft Dr. Kuyper een einde gemaakt.
Hij heeft zijn volgelingen tot den Staat gebracht-,
hun de macht gegeven, en aan den verbaasden
liberaal het bewijs geleverd, dat de orthodoxo
kring niet minder dan ieder ander in staat waa
hot materiaal voor ministers, burgemeesters, wet
houders, notarissen en ambtenaren te leveren.
Dit is voor staat en godsdienst boide een ge
luk. Niet alsof alle liberalen ongodsdienstig wa
ren. Maar men vorgote niet dat zonder orthodoxie
iedere godsdienst gevaar loopt uit te teren. De
orthodoxie is altijd het krachtige element in do
lcork. Dat de orthodoxie mede op het politieke en
Staatsleven invloed ie gaan oefenen, aan den an
deren kant daardoor haar aanraking met de we-»
reld behoudt, achten wij voor beide een zegen.
Het is Dr. Kuyper aan wien de groote, onver
getelijke verdienste daarvan toekomt. Als de ge
schiedenis hem om niets anders zal herdenken,
zal zij hem om die reden toch groot noomen.
Staien-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De Staatsbegrooting.
Aan de orde is de stemming over het
voorstél-R u t g e r s om de motie-Van de
Laar (spoedige verhooging van de renten,
uit te keeren krachtens de Invaliditeitswet)
te behandelen bij de landbouwbegroot.ing.
Dit voorstel wordt met 45 tegen 23 stem
men verworpen, zoodat de motie nu*
dadelijk bij het algemeen debat wordt ge
houden.
De heer Van Ravostgijn (Coram.)
krijgt verlof voor zijn interpellatie in zake
do instructies, welke onze gedelegeerden
naar de Volkenbondsvergadering hebben
meegekregen. De dag der interpellatie zal
nader worden bepaald. Zoo mogelijk zal zij
plaats hebben bij de begrooting vah Buiten-
landsohe Zaken.
Aan den heer Os&endorp (S.-D.)
wordt toestemming verleend, om zijn inter
pellatie over de nieuwe regeling der onder
wijzers-salarissen te houden.
De Voorzitter is bereiddeze inter-
pollatie eenigszins spoedig aan de orde te
stellen. Hij wil haar doen houden Vrijdag
26 November.
Do heer Ossen dorp (S. D.) heeft
daar tegen bezwaar. De interpellatie moet
nog vroeger worden behandeld.
Een stem: Vanmiddag!
De heer Ossendorp (S. D.)Er is in
onderwijzerskringen een 'heftige beroering
ontstaan, zoowel onder de Christelijke als
onder de Openbare Onderwijzers. Er moet
zoo gauw mogelijk een eind komen aan
de spanning.
Spreker vraagt de interpellatie a. s. Dins
dag te houden.
Geroep: Morgen!
De lieer Ketelaar (V. D.) sluit zich
bij den heer Ossendorp aan. De zaak is in
derdaad van grooter belang dan de alge-
meene best-houwingen over de Staatebe-
grooting en deze kunnen er gerust voor
worden afgebroken. Het is hier geen kwestie
die alleen den Minister van Onderwijs aan
gaat, maar ook den Minister-President. En
er zit in de onderwijzerskringen heel wat
électriciteit in de lucht.
De heer W ij n k o o p (Comm.) acht hefr
noodzakelijk, om de interpellatie reeds mor
gen te houden. Hij doet daartoe een voor
stel. De zaak is buitengewoon ernstig. De
onderwijzers vergaderen morgen zelf ook.
De Voorzitter gelooft, dat er door
de aanvraag der interpellatie zelf al ont
spanning zal komen en eveneens door de
spoedige behandeling, maar hi] ziet geen
vroegere gelegenheid dan Vrijdag 26 No
vember, omdat dan het algemeen debat ook
achter den rug is. De Kamer moet regel
matig afwerken, wat er aan de orde is. Dat
is van het grootste belang.
Het. débat wordt gesloten.
Het voorstel-W ij n k o o p. (om de inter
pellatie reeds morgen te houden) wordt met
43 tegen 31 stemmen verworpen.
Voor: 3e linkerzijde, behalve de Keeren
B raateen Van de Laar.
Het voorstel-0 ssendorp om .de in
terpellatie a.s. Dinsdag te houden) wordt
met 43 tegen 31 stemmen verworpen.
Voor: de linkerzijde, behalve de heeren
Braat en Van de Laar.
Het voorstel van den Voorzitter
(om de interpellatie te houden op Vrijdag
26 Nov.) wordt zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Over het voorstel van den Voorzitter, om
bij 't algemeen debat over do landbouwbe
groot.ing een'spreektijd vast, te stellen van
twintig minuten, ontwikkelt zich eenig do-
bat.
De heor Tëenstra (V. D.) vindt dien
tijd te kort en wil den tijd van een half uur,
maar de Voorzitter deelt mede, dat
reeds 12 sprekers zijn ingeschreven. Hij kan
er dan ook geen 10 minuten bij doen.
Een voorstel-T eenstra (spreektijd
van een half uur) wordt met 39 tegen 35
stemmen verworpen.
De Kamer gaat daarna voort met het al
gemeen debat over de Staatsbegrooting.
De heer De Wyekersloot de
W eerdesteyn (R.-K.) spreekt over de
rede van mr. Treub, met de algeraeene
strekking waarvan hij het eens is. Ook wat
de wensohelijkheid van de breeders uitvoer-
politiek en de noodzakelijkheid van bezui
niging en zuinigheid betreft. Maar toch
heeft de Regeering ook op het stuk van de
uitvoerpolitiek groote verdiensten, hetgeen
spr. nader betoogt.
Hij geeft ten aanzien van de economische
politiek allerlei wenken. Hij drjugt aan op
bevordering en bescherming van de eigen
industrie. Het eenige middel om onze eigen
industrie te behouden als wörk-gclegenheid,
is de gebeele of gedeeltelijke sluiting onzer
grenzen, yoor de landen met lage valuta.
Amerika en Duiischland doen evenzoo. M$n
moet natuurlijk niet generaliseeren en ae
sluitfng der grenzen zou zich dan ook moe
ten bepalen tot enkele artikelen, die daar
voor in het belang onzer industrie in aan
merking komen. Tot de plattelands-partij
wil spr. niet overgaan, omdat volgens hem
de partijvorming wordt beheerscht door
ihoogere beginselen dan eigen stoffelijk
voordeel.
De heer H. Hermans (R. K.), be
strijdt de politiek der sociaal-democraten,
waardoor verwachtingen worden gewekt, die
niet te bevredigen zijn, en die 'n ontzaglijke
teleurstelling zullen wekken.
De heer C. J. Kuiper (R. K.) is over
de groote lijnen van het beleid van dit ka
binet tevreden. Hij brengt hulde aan Mi
nister Aalberse, die veel heeft gedaan voor
de stoffelijke en geestelijke verheffing van
den arbeider en bestrijdt het militarisme.
Daarna bestrijdt spreker de rede van den
heer Schaper wien hij verwijt, dat hij de
godsdienstige gevoelens van de Katholieke
arbeiders aanrandt; zoodoende wordt de
kloof tusschen de arbeiders hoe langer hoe
breeder.
De heer De Geer (C. H.) wijst er op,
dat de begrooting vrijwel hetzelfde beeld
vertoont, als het vorige jaar: een reusach
tige stijging van de uitgaven en daarna een
bijna reusachtige stijging van de inkom
sten. Er. is een tekort geraamd, maar wij
weten, evenals verleden jaar, dit fictief
is, want de uitgaven zullen in den loop Van
het. jaar nog aanzienlijk stijgen. Te hopen
is, dat ook de inkomsten zullen meevallen,
Men verwijt den minister van Financiën,
dat hij vaak maatregelen niet noodig acht,
die eerst wel noodig waren, maar dat ver
wijt is onbillijk, want de minister kon niet
steeds de stijging der inkomsten voorzien.
Deze Mi'nisterwe kt den s c h ij n
e e n o n z e k e r e f i g u u r t e z ij n, m a a r
dat komt, omdat de financieele
toestand zoo onzeker is en men
niet alles vooruit kan bereke
nen. Aan de persoonlijke blamage van den
minister doet spreker niet mee. Nieuwe mid
delen zijn noodig, maar alles dient er op te
worden gezet» om de stijging van de uit
gaven tegen te gaan. Een stijging van 150
millioen per jaar kan niet aanhouden. Het
is vrij eenvoudig om maar steeds de belas
tingen op te sohroeAren, doch reeds nu komt
een Onevenredig deel van het nationale in
komen in de publieke kas terecht.
Men zal een grens moeten trekken. De
particulier komt tot bezuiniging onder den
prikkel van het heilige moeten. Ook de
Staat zal' daartoe moeten komen en dient
te beseffen, dat hij niet meer kan uil geven
clan hij heeft.
De.toestand is gevaarlijk en dat, dient
de Kamer en de Regeering te beseffen. De
hooge bezoldigingen van tegenwoordig
moeten leiden tot beperking ili de
aanstelling van ambtenaren.
De 'dure materialen moeten leiden tot so
berheid. Het. is jammer, dat de eerst-bef rok
kenen daarvan niet steeds doordrongen zijn.
De heer Rutgers A.-R.) begint met
woorden van hulde te brengen aan de na
gedachtenis van dr. Kuyper. De rechterzijde
heeH voor de samenwerking veel aan hem
te danken. Zonder hem zou zij niet zijn^
wat zij thans is. De anti-revolutionaire
partij aanvaardt zijn politieke nalaten
schap.
Spreker betoogt verder dat voor een
partij isolement eigenlijk het beste is. Het
njpakt haar sterk. Maar in h e t lands
belang moet men vaak tot samenwerking
komen.
Hierna houdt de afgevaardigde eene phi-
lippica tegen den heer Van de Laar, die
steeds optreedt vohr de groote gezinnen,
maar stelselmatig de positie van het kabi
net tracht te ondermijnen, dat voor die ge
zinnen optreedt. De heer Van de Laar is te
genover de regeering voortdurend h oogst
onrechtvaardig. De redevoeringen
van den heer Van de Laar zijn geheel m i s,
zooals de partij vdn dien heer geheel mis
is (Gelach). De samenwerking van de
rechterzijde is voor onzen politieken toe
stand absoluut noodzaak. Zonder de samen
werking van de rechterzijde zou er op poli
tiek gebied een toestand van grenzenlooze
verwarring ontstaan. Nog steeds is de rech
terzijde één inzake kerk en staat, oyerheid
en huwelijk, Zondag, zedelijkheid en eed.
Geroep Zondag?
De (heer Rutgers Ook bij de opmer
king dat de schoolstrijd uit is, kan een,
kantteekening worden geplaatst. De samen
werking van de rechterzijde is nog steeds
noodig en daarom steunen ook de anti-revo-
lutionnairen dit kabinet. Zij steunen het, om
eijn program, zijn personen en zijn daden.
De sympathie voor het kabinet is niet
afhankelijk van het aantal anti-revolution-
naire ministers. Toch zijn er punten, waar
tegenover spr. critisch staat. Hij denkt
daarbij allereerst aan de opera-subdidie.
Alles moet venneden worden wat de eenheid
der rechterzijde in gevaar kan brengen. H ij
hoopt clat ook het militaire
vraagstuk die eenheid niet in
gevaar zal b n g e n. De anti-revo-
lutionnairen kunnen zich over het alge
meen ook bij het militaire regeeringsbeleid
aansluiten. Men vert,rouwe echter niet te
eeer op den Volkenbond. Ook wijst 6pr. op
België, waar de weerkracht van het leger
geregeld wordt versterkt. De oorlogstoe
rustingen zijn nergens, in weerwil van den
.Volkenbond afgenomen.
De vergadering wordt geschorst tot de»
avonds acht uur.
Uithef Sociale Leven.
Landarbeiders.
De leden der aid. Waaxens en Omstreken, in
de -Friescho gemeente Hennaarderadeel, van den
Chr. boerenbond hebben besloten* aan hun vaste
arbeiders oen toeslag ineens van 1150 toe to
kennen.
De Voreeuigiug van landarbeiders in noor
delijk Friesland heeft afgewezen het verzoek der
arbeidersorganisaties om in 1921 het loon der
mannelijke en vrouwelijke werkkrachten met 20
pet. te verhoogen.
De aldoolingcn van don Nederl. Landarbei-
dersbond in do gemeenten ïdaarderadeel en Rau-
wedderhem hobben aan de onderafdeelingen van
de Frïesche Mij. van Landbouw in die streek
voorgesteld den maximum arbeidsdag buiten-den
hooitijd te bepalen op 10 uur en verder voor de
vaste arbeiders een weekloon van f32.plus
emolumenten, voor de losse arbeiders een uurloon
van 65 ccut.
Het bakkersbedrijf.
Van de zijde van den Christelijken Bond van
Arbeiders in de Bedrijven van Yoedings- en Ge
notmiddelen, meldt men in verband met cle actie
in het bakkersbedrijf, dat naar aanleiding van
de motie, door do werkgevers 'aangenomen, waar
in zij besluiten bet grondloon van zes-en-dertig
gulden per week onder geen beding te verhoogen
en ,alle verdere wijzigingen, na afloop der bespre
kingen met de arbeidersorganisaties in cle aange
boden concept-arbeidsregeling voorgesteld, zonder
meer a! te wijzen, een schrijven aan de bakkers-
patroonsbonden is toegezonden, waarin het'Hoofd
bestuur vorklaart van deze motie goede nota to
hebben genomen.
Voorts verklaart het H. B. dat liet volkomen
blijft handhaven de bezwaren tegen de arbeids
regeling als in het schrijven van 8 November
opgenomen; dat het nifeltemin bereid is, zij het
onbevredigd, deze arbeidsregeling te teekenen,
alsook om op grond van de in de motie govraagdo
verklaring, op organisatorische wijze medo te
werken aan de goede functioneerlag van hot door
Iiunne besturen voorgestelde kinder toeslagfonds.
T-rmsn
Het besten, erte --
vers in liet en ;mnver
wante bedrijven Ilorec.au' n vu .logouabs zijn .-ru
stige bezwaren tegen do bezahngen- van de ar
beidswet. 1919; voor zooveri deze betrekking
hobben op het hotel-, restaurant- en cafébedrijf,
onder aandacht, gebracht van den minister van
arbeid. Adr. verzoekt den minister, voorstellen te
doen tot wijziging van deze bezalingen. Afschrift
van het verzoek is gezonden aan de ledeu van do
Tweede Kamer.
Verschillende pafroonsvakvereenigingen in Zee-
lad hebben besloten, actie te voeren tegen de ar
beidswet 1919. Uit de voorzitters is een comité
van actie gewormd, dat eeii adres aan den minis-»
ter zal opstellen, waarin op verlenging van den
werktijd zal worden aangedrongen.
Onzo Yisscherij naar Duitsrhlund.
„De Visscherij Courant" weet te melden, dat
er te lJmiiiden ernstig over gedacht wordt, hot
bedrijf to verleggen naar Duitschland.
De grootste IJmuidensche reedcrij, de „Vis-"
scherij-Exploilatie-Maatschappij", laat reeds ccni-»
ge barer trawlers voor Duitsche havens visschen,
nu hebben verschillende firma's al maalrege-»
len genomen clat voorbeeld te volgen.
.Zijn wij goed ingelicht, dan zullen de firma'a
van Voorst, nohn e.a. filialen of kantoren vesti
gen in Emden, om van daar uit het bedrijf uit ta
oefenen. En meerdere reeders staan gereeed of zijn
reeds in bespreking, dit voorbeeld te volgen.
'Nu reeds kan worden medegedeeld, dat vijf
tien fJmuidensche trawlers van Emden uit
ter visschorij zullen gaan, waar ook gebunkerd
ka» worden, voor naar wij vornemen slechts
30 Mark per Ion, wanneer geregeld cle viscli daar
wordt aangevoerd,
-Deze regeling zal wanneer ten min9te geen
gunstiger toestand intreedt met 1 Januari
a.s. ingaan.
De bemanningen zullen hun gage ontvangen
berekend tegen een besomming van f 4000 per
reiswordt méér besomd, dan wordt ook do gage
hooger, die in ieder geval in Hollandsch geld
wordt uitbo(aald. Het plan is, dat de lJmuideni
sche schepen om de drie of vier roizen telkens
een keer IJmuiden zullen aan doen.
Omtrent de wijze waarop de visschorij door
de Duitsche regeering gesteud wordt, meldt het-»
zelfde bfad het volgende:
„We hebben onlangs gemold, dat de visscherda
hay en van Wilhelmshaven zal worden uitgebreide
Nader wordt bericht, dat hiervoor 2 millioen
mark is uitgetrokken. In Geestesmunde is zoo
als ook reeds gemeld is een nieuwe vischhal
in aanbouw. De spoorwegverbindingen aldaar
worden geheel verbeterd. Ook Emden vergroolt
zijn visschersliaven, en heeft er van gemoentewego
een trawlerbedrijf ingesteld. Cuxhayen, wat tob
nog toe badplaats was en visschershaven, heeft
van gemeentewege drie groote hotels aange
kocht en die ingericht voor.... woningen vau
vischersgezinnenOok de rookerijen daar zija
aanmerkelijk uitgebreid en vele nieuwe zijn in
aanbouw: voortaan zal de Engelsche „vorsche"'
haring daar, en niet in het buitenland, worden
bereid lot pekelharing of bokking. De onderne
mende Duitscher durft zelfs in dezen tijd alles
aan; en ons land
Het Bloedsuikergehalte in het
hooggebergte.
Frenkel-Tissöt te St. Mo'rilz heeft, blij
kens een artikel in het „Deutsche Archiy
für Klinischo Medizin" een onderzoek inge-
Bteld naar 'de veranderingen in het bloed-,
suikergehalte in het hooggebergte bij nor
male en pathologische toestanden. Hij is
daarbij tot eenige belangrijke conclusies
gekomen, vooral met het oog op de behan
deling van sommige stofwisselingsstoornis-
"sen (o. m. suikerziekte), waarbij het bloed
suikergehalte veranderd is. Bij gezonde
personen vond schrijver geen wijziging in
het suikergehalte van hot bloed; patiënten,
die reeds afwijkingen in dit opzicht had
den, vertonden dezelfde getallen, die ook in
de vlakte bij dezelfde aandoeningen ge
vonden worden. Zonnebaden en lcwarts-
lampbestraling wijzigen bij gezonden ia
dien zin, dat oorspronkelijk hooge waar
den een tendenz tot dalen, lage en normaio
een neiging tot stijgen hebben. In de ultra-
violettesi ralen der lichtbronnen ziet schr.
het bl o e'd s u ik e r m o b iï i seeren d e moment.
Uitgifte van stuivertjes.
In een Nota naav aanleiding van het verslag
over het wetsontwerp tot regeling van do inkom
sten en uitgaven van het. Staalemvmlbodrijf voor
liet dienstjaar- 1921, deelt cle minister v. Finani
cien mede, clat cle tot dusver aangemunto nikke
len stuivertjes allo in omloop zijn gebracht. Het
voornemen tot aanmunting van f 150.009 aan T
cents-stukken ten behoeve van Nederland en va»
f 1.000.000 aan 5 ceuts-slukken ten behoeve vaa
Nedorlandseh-Indie zal niet kunnen worden uitge
voerd voordat in de zeer dringende behoeften vu»
Ned.-Indie aan zilveren en koporen pasmunt zal
zijn voorzien.
FEUILLETON
ol
ismeente onder het kruis
(Onder dc Pclgrim-vadcrs.) -
fs zij die om geheel verschillende re-
weigerden zich bij de onderneming
1' broederen aan te sluiten, Ghristoffel
r en Kenelm Winslow, wilden bij de
bing tegenwoordig zijn.
tress Carver hield, voor de laatste
Van haar leven, dc handen van haren
Ifen zoon, van hem, dien zij heimelijk
al hare andere kinderen had geliefd^
fte handen gesloten.
'het heiligdom harer ziel had deze Pu-
sche moeder zich die voorkeur dilcwijl6
ten; au vroeg zij zichzelve af, of God
aer misschien voor wilde straffen, door
-Veelgeliefden zoon van haar te verwij-
Moedig spfalc zij tot hem over de
«nst, die toekomst, welke voor hen niet
[/[dezelfde zou zijn.
ij zegt, mijn zoon, dat gij u geroepen
fit tót de heilige bediening, qii ik ge
bet; maar als gij de oplegging der han-
jult ontvangen hebben, wat zult gij daft
I? De kolonie hier zal heel klein zijn ge-
fen.»
peder, ik houd hot er stellig voor,
dat over twee jaren hier geen enkele En-
.gelschman meer zal gevonden worden," zei-
de Christoffel op hoogornstigen toon;
„maar ik weet waar ik de boodschap des
Heeren brengen zal. -
Gij wilt, zegt gij, een nieuw Engeland
stichten? ik zal aan het oude Engeland God
verkondigen: het i6 onze moeder, haar
hebbek wij het bloed onzer aderen en den
adem van onzen mond te danken."
Mistress Carver richtte zich in.hare volle
lengte op'.
„En do vervolging?" sprak zij; „de ge
vangenissen, het schavot; al de ellenden die
wij met zooveel moeite ontvlucht zijn?"
„Dat is het juist, wat mij aantrekt" en
de oogen van Christoffel schitterden met
een vreemden glans, „ik ben als de zoon
van Zebedeüs; ik wil gedoopt worden met
dèn doop waarmede mijn Meester gedoopt
is om mij te verlossen.
Als Hij mij die genade wil verleenen",
voegde de jongeman er met een zachtere
5 stem bij. „Do tijd is voorts kort, en uw
j heengaan verbreekt al de banden die mij
aan de aarde hechten."
j „Al de banden?" vroeg de moeder dnet
-een aarzelende stem.
„Alle!" herhaalde Ghristoffel.
I Mistress Carver zweeg; zij 'had een
oogenblik gedacht dat haar zoon zich Lncy
Brewster ter vrouw zou kiezen; zij wist
niet, dat het meisje hem had afgewezen.
T)p de kade naast haren vader, die de
laatste bevelen gaf, wachte Anna Carver
het oogenblik af om op de „Speedwell" af
te stappen, die de passagiers naar Sout
hampton moest overbrengen.
Zij wilde eenige noodige schikkingen
voor hare moeder maken, die nog krank on
zwak was.
Bij haar stond de zwakke mistress Win
slow met een klein kind op den arm; twee
anderen hielden haar bij den rok vast.
„Het wordt u wel moeilijk gemaakt; wilt
gij mij Samuel geven?" zeide Anna.
De oogen van de ernstige mistress
Winslow wendden zich een oogenblik naar
Anna; zij ging door voor de strengste ma*
trone der kleine kolonie, de naam van haven
man was de derde op de lijst der kolonisten,
na dien van Brewster en Carver niemand
had haar een teeken van zwakheid zien ge
ven, ook gevoelde zij met verwondering
dater 6tillo tranen langs haar gelaat
vloeiden.
„Ik zal Samuel houden", zeide zij lang-*
zaam en op éenstemmigen toon; „hij maakt
dat mij het hart niet breekt."
Anna ging tot haren vader; zij wilde
niet schreien, haar hart was droeviger ge
stemd, dan dat van mistress Winslow.
Waar is het, dat deze in Holland een
ouden vader, een zwakke moeder achterliet,
die 'haar beloofden te eeniger tijd haar te
zullen volgen maar aana wist wat zij ach
terliet, wat zij voor altijd verloor.
De heer Carver had zieh verwijderd.
Anna ging met een paar andere vrouwen
in het kleine schip; zij legde een oorkussen
op het enge bed dat voor hare moeder be
reid was, toen zij een hand op haren schou
der voelde. Zi.i wendde zich om en zag met
schrik het gelaat van Kenelm Winslow
naast zich. Zijne trekken waren angstig en
6treng.
„Nog eenmaal, Anna!" sprak hij mot een
heesche stem; „wilt gil de mijne zijn, en
mij den weg naar den befriel wijzen; of zegt
gij mij voor altijd vaarwel?"
Zij wendde een droevigen, maar vasten
blik tot hom. „11c kan niet, Kenelm!"
„Nu dan, vaarwej, vaarwel voor altijd;
ik laat u aan uw God!"
En met een sprong stond hij weer op het
dek van het schip; een oogenblik later lag
de vlet, die hem aangebracht had, weer
aan de kade.
Anna was in de hut alleen gebleven; zij
was uitgeput; hare beenen weigerden haar
te dragen; zij wist. zij zag slechts éen ding
in dien vreeselijken angst.
Zij was alleen in de wereld; maar zij was
alleen mei. God.
De inscheping was nog niet begonnen.
De heer Robinson, die aan de landings
plaats stond, had de gemeente om zich heen
vergaderd, welke hom zoo dierbaar was en
hem uit Engeland vergezeld dad, en bij
wie hij hoopte binnen eenige maauden zich
weer aan te sluiten.
De stem des gebeds verhief zich voor de
laatste maal gemeenschappelijk; het. ver
trek werd geheiligd, zooals ook de aanvang
der onderneming geheiligd was geworden.
Wat de pelgrimvaders ondernamen, was
onder biddend opzien tot den Heer geschied
en werd onder biddend opzien tot Hem
voortgezet.
„Gaat," sprak de eerwaarde Robinson,
„gaat uit. kracht van het verbond dat gij
met onzen God bezworen hebt.
Tot-hiertoe hebt gij mijne onderwijzingen
met leerzaamheid aangenomen. Maar ik be
zweer u voor God en zijne engelen, dat gij
mij niet verder volgt, dan gij mij Christus
hebt zien volgen.
De Heer heeft noè meer waarheid uit zijn
Woord 1c voorschijn te brengen. Ik
kan niet genoeg Nden toestand der hervorm
de kerken betreuren, die tot een punt in den
godsdienst gekomen zijn, en niet verder
wilten norm cian tot de middelen van huaui
her\
