Uit het Sociale Leven.
afwijzend te-beschikken op ecu verzoek ran J. H.
Sundermcycr t-u P. ,\aa ükieii, om het uitbrei
dingsplan der gemeento in dier voege te wijzigen,
dat de geprojecteerde 10 M. breede straat tus
schen de Witte Rozenstraat en Gerrit Doustraat
vei viel.
De minderheid van de Commissie van Fabri
cage was destijds van oordeel, dat de kosten,
vei bonden aan liet aanleggen dezer straat, niet ge-
evcnredigd waren aan hot nut, dat zulk een
6traat in.dit weinig drukke stadskwartier zou op
leveren en bepleitte daarom inwilliging van Let
vcizoek. Daarentegen meende do meerderheid dor
commissie, dat de ontworpen straat niet uit hot.
uitbreidingsplan mocht vervallen, aangezien zij
niet" enkel het. tot stand brengen van eene verbin
ding tusschen do Witte Rozenstraat en do Gerrit
Doustraat beoogde, doch deol uitmaakte van hot
gehcele uitbreidingeplan en als zoodanig o.m. een
deel vonndo vau een verkorte verbinding tusschen
de omgeving vau de Riju- en Sehiekade en -lie
der Vreewijk6traat.
De Gezondheidscommissie was in 1916 eenzelf
de gevoelen toegedaan.
Do heeren Sundermeycr en vau Ulden komen
op de zaak terug en verzoeken den Raad ander
maal de meergenoemde straat «it het uitbreidings
plan te doen vervallen.
De Commissie van Fabricage sluit ztch blijkens
haar ter visie liggend rapport thans geheel aan
bij hare minderheid van 1916. De commissie go-
leolTj dat uit het niet tot stand komen van do
ontworpen 6traat geen hinder voor het verkeer
zal voortvloeien, zelfs wanneer dit mettertijd
mpcht toenemen. Immers, naar haar oordeel is
aan de straat, geen behoefte, aangezien de verbin
ding van den Witten Singel met dc Jan van
Goyenkado door Gerrit Doustraat en de Witte
Rozenstraat voldoende verzekerd is en men ran
de plaats der huizen aan de Noordzijde van
laatstgenoemde straat ter bereiking van de Ger
rit Doustraat slechts een onbeteckenenden omweg
moet maken, daar de ontworpen verbindingsweg
vlak bij den Witten Singel,op ongeveer drie
vierden van het eiudo der Witte Rozenstraat,
ligt. Do verbreking van het huizenblok tusschen
de beide laatstgenoemde strpten zou dan ook h. i.
ondoelmatig zijn. Ook zou do tot slandbrenging
der straat wegens de hooge kosten van onteigening
of aanloop van het in den weg 6taando perceel
zeer kostbaar zijn; de uitgaven zouden niet opwe
gen te'gèii het weinige nut, dat de nieuwe ver
keersweg zou opleveren. Aan inwilliging van het
verzoek is daarentegen het voordeel verbonden,
dat vermoedelijk vier nieuwe woningen zullen
verrijzen.
Tot zooverre het gevoelen der Commissie van
Fabricage. In het College van B. en W. heerscht
omtrent het al dan niet doen vervallen der straat
geen eenstemmigheid.
Do meerderheid acht op de gronden, door de
Commissie van Fabricage aangevoerd, inwilliging
van het verzoek gcwenscht.
De minderheid van het College in voor hand
having van het in 1916 ingenomen standpunt öp
de vermelde gronden.
Onder medcdecling, dat de Gezondheidscom^
missie evenals in 1916 tegen de gevraagde wijzi
ging van det uitbredingsplan is en dat na de te
\isi<l legging van het ontwerp tot herziening in
gevolge artikel 28 der Woningwet, geene bezwa
ren ziin ingediend, geven B. en W. als Collego
den Raad al6nu in overweging het uitbreidings
plan der gemeente in dier voege te wijzigen, dat
de geprojecteerde 10 M. breëdo dwarsstraat tus
schen do Witte Rozenstraat en de Gerrit Dou
straat vervalt.
KORTE BERICHTEN.
Het interneeringsdepot to Harderwijk kan
dit jaar nog niet worden opgeheven.
Te Schoveningen werden 39.378 buiten- on
6726 binnenbaden genomen, togen resp. 64.275 er
13.758 in 1919.
Van 5 tot 12 Sepf. werden onder 982 veebe-
slagon in ons land mond- en klauwzeergevallen
geconstateerd.
In den omtrek van Dinteloord werd 28
mud tarwe per gemet tegen andere jaren 16 mud
geoogst.
De weesinrichting te Neerbosch ontving
tweo giften f2000 en een van f1000.
Met 1 Oct.' wil men te Utrecht den gaspriis
verhoogen met 2 cent en brengen op 20 cent per
kubieke meter.
Gedurende Aug. is uit de zoutontginningen
Ic Bookelo 2435 ton zout afgeleverd.
—Te Nieuw-Pekela hebben 400 stakende aard
appelrooiers tegen verhoogd loon het werk hor-*
vat.
De Engelse he Regeeringheeft.
112 vliegtuigen aan de Zuid-Afrikaansche Unie
geschonken. De waarde van dit geschenk is ge
schat op 175.000 p.et., „amper een jaarse rente
op ons oorlogs6kuld", rekent „De Burger" 'uiten
Gemeenteraad Alphen.
De Raad der 'gemeente Alphen' vergader
de gisterenmiddag te 2 uur. Voorzitter de
burgemeester. Aanwezig alle leden.
De voorzittei4 opent de vergadering met
gebed.
Naar aanleiding van de notulen merkten
de lieeren Herngreen en v. Dam een en an
der op. In verband met de opmerkingen
wordt besloten in de notulen enkele wij
zigingen aan te brengen.
'B. eni iW. brengen rapport uit van hun
onderzoek betreffende een tweetal vragen
van den heer De 'Wolf op de vorige verga
dering aan B. en W. gericht.
De heer De Wolf is niet tevreden over
het antwoord van B. en W. De gemeente
heeft partij gekozen om de arbeiders uit
te sluiten, wat hij ten sterkste afkeurt.
De voorzitter zegt: de arbeiders heb
ben zelf vrijwillig den arbeid neergelegd.
IDe heer v. D ij k wijst er op dat B. en W.
de vraag van den heer De Wolf'hadden
kunnen beantwoorden door dë* .ontkenning
dat de gemeente arbeiders zou hebben uit
gesloten.
De heer De Wolf: De gemeente heeft
wel arbeiders uitgesloten. Door verkeerde
inlichtingen heeft de gemeente geen bouw
vakarbeiders uitgesloten, maar transport
arbeiders.
'De heer v. D ij k zegt dal de heer de Wolf
zijn vraag verkeerd heeft ingekleed. Hij
had moeten vragen: waarom heeft de ge
meente transportarbeiders uitgesloten.
De heer Nomen acht dat het gemeen
tebestuur zwak gestaan heeft in deze zaak.
Plet gemeentebestuur heeft hierin ver
keerd gehandeld. Door het gemeentebe
stuur zijn inlichtingen aan een bepaalde
partij verschaft. Plet gemeentebestuur had
zich niet mogen bemoeien met het econo
misch conflict. Spr. hoopt dat in 't vervolg
door B. en W. een eigen weg zal 'worden
bewandeld.
De heer II e r n green vindt dat er niets
ongemotiveerds is in deze gschidenis. Als
men inlichtingen komt vragen, moet 't ge
meentebestuur die geven. Plet heeft nipt te
vragen naar een achtergrond, wat spr.
nader toelicht.
De heer v_. Leeuwen deelt mede, dat
als de zaak cloor w as gegaan, de gemeente
geen bouwmaterialen had gekregen. Spr.
is voor de genomen maatregelen en zal ze
in 't vervolg ook bevorderen.
De heer v. D ij k acht de maatregelen
van het gemeentebestuur volkomen cor
rect.
Na een breedvoerige discussie sluit de
voorzitter de bespreking over het rap
port.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
Een verzoek van A. Krefelt om wijziging
van de algemeene politieverordening voor
hem, die de Israëlietiscbe- godsdienst is
toegedaan, al zoo, dat hij zijn winkel op
den Zondag -mag geopend houden. Naar
B. en W. om advies.
Aangeboden wordt de gemeenlëreïcènlng
over 1919. Inkomsten f 608,204.35, uitgaven
f 688,677.80,5. Nadeelig saldo f 80,473.45,5.
Naar B. en W. gaat. om advies een ver
zoek van de 'IIoll. Mij. v. LandBóuw be
treffende 'het onderhoud van verschillen
de wegen.
Van Ged. Staten is terugontvangen bet
raadsbesluit aangaande het geven van
grond in erfpacht aan de Coöp. Tuinbouw
veiling Alphen a. d. Rijn. Besloten wordt
de door Ged. Staten opgegeven w ijzigingen
aan te brengen.
Van den Minister van Arbeid is de tele
grafische goedkeuring ontvangen op het
besluit van d'en raad betreffende liet hou
wen van 14 woningen door de bouwver-
eeniging „Alphen's Belang".
'B. en W. doeni thans een voorstel om
eenige door den minister opgegeven wijzi
gingen» in de voorwaarden en den btfUW
der woningen aan te nemen.
Wethouder Vlasman bepleit het
.(voorstel.
De heer Herngreen stelt voor het
voorstel uit te stellen en keurt de onder-
handsche overeenkomst betreffende be
stekken, bouw, enz. af.
De heer den Hertog sluit zich hier
bij aan.
De heer v. Dijtf vindt de huren voor
de arbeiderswoningen '(f5 per week) te
hoog.
'Het voorstel Herngreen wordt aangeno
men met 105 stemmen.
P. Herstemming over het voorstel van den heer
van Dam, om de bespreking over de verbouwing
van de O. L. School aan den Oudshoorn6chen weg
te verdagen tol na de oprichting^van de Neutra-
de M.Ü.L.Ó. échool. "Vf
Verworpen met 87 stemmen.
Ru wordt in stemming gebracht het
voorstel van B. en |W. om de school naar
de gemaakte bestekken te verbouwen.
De heer Herngreen wenscht een be
drag te noemen voor den aan te koopen
grond. Hij vindt f8 per M2. veel te hoog.
De heer de Wolf wil fi. en ,W. machti
gen om den grond aan te koopen tegen
den laagst mogelijken prijs.
De heer den Hertog begrijpt den
heer Herngreen niet. Hij wil de zaak nu
spoedig afhandelen. Het betreft hier een
school, geen huizenbouw.
De hoer v. D ij k wil de prijsbepaling aan
B. en W. overlaten.
De voorzitter deelt, mede, dat als de
prijs te hoog is, B. en W. een voorstel zul
len doen om op een nieuw terrein een
nieuwe school te bouwen.
In stemming wordt gebracht het voor
stel tot het verbouwen van de school tot
•7 lokalen. Z. h. st. wordt hiertoe besloten.
Ook het voorstel van B. en W. betreffen
de het 'dempen van de sloot enz. wordt
aangenomen.
De lieer Herngreen stelt voor een
.som te noemen (in geheime zitting) waar
mede de grond kan worden aangekocht.
Hiertoe wordt besloten.
2. Voorstel van B-. en W. inzake den inbreng
van enkele hoefslagen aangekocht van G. van
Veen, in het Grondbedrijf.
Z. h. st. aangenomen.
3. Voorstel van B. en W. om.in te trekken art.
6 der verordening, regelende de indeeliug en do
bezoldiging der Politie.
De v o o r z i 11 e r acht het billijk dat het
aantal dienstjaren voor het geheel e perso
neel zal medetellen. Een breedvoerige dis
cussie volgt.
De -heer Herngreen begrijpt niet
waarom de voorzitter thans voor het in
trekken is, daar hij eenige maanden gele
den er nog tegen was.
De voorzitter zegt dat luj de vorige
maal geen motieven aanwezig achtte dat
de Raad dit artikel, zou willen schrappen.
Spr. is er altijd vóór geweest.
Met 123 stemmen wordt verworpen
het amendement de Wolf en Kooren.
Met voorstel van B. cn W. wordt nu z.
.h. st. aangenomen.
4. Voorstel van B. en W. om een erediet te ver-
Icencn van f 150.voor het maken van kisten
tot berging van materiaal in de school School
straat.
Z. li. st. aangenomen.
5. Voorstel van B. en W. omtrent bepaling van
de voorwaarden voor het verstrekken van kapi
talen aan het gas- en clectriciteitebedrijf.
Z. h. st. aangenomen.
6. Verzoek van P. Vermeulen, alhier, om eervol
ontslag als klokluider en klokkenist van het to
renuurwerk aan den Oudshooruedien weg.
Eervol ontslag verleend.
7. Verzoek vdn 'Joli. VerÜuijn, alhier, om eervol
ontslag als lid van. de le Commissie tot Wering
van Schoolverzuim
-Eervol ontslag verleend
8.' Bendeniing fob een'lief1 van do lo Commis
sie tot Wering van Schoolverzuim, vacature Joh.
Verduijn.
Aanbevolen worden dc heeren: 1. P. van der
Bijl, 2. H. Kok.
Benoemd wördt de heer P. v. d. Bijl met
^3 stemmen tegen 2 stemmen op den heer
«H. 'Kok.
9. Voorloopigo vaststelling der rekening va.i
het Lovensmiddelenbedi i.if dezer gemeente over
het jaar 1919
'Al-dus besloten, (f 66,370.74,5 totale uit
gaven.)
10. Voorloopijgo vaststelling der ïekeningcn
van de hoogdruk-bionwaterleiding-, ga on c!o<*-
tricitei'sbcdrijven dezer gemeente over het jaar
1919.
Rekeningen z. h. st. vastgesteld.
11. Voorstel van B. en W. tot regeling van de
uitbetaliug van den toeslag op de aannemingssom
voor de gemcentcreiuiging over het exploit at ie jaar
Mei 1920/21.
Z. h. st. overeenkomstig het voorstel van
B. en W. aangenomen.
12. Adres van A. Snol, weduwe van wijlen den
gemeenteveldwachter A. Vis, om toeslag op haar
^pensioen, met voorstel van 'B. en W. om
(toeslag te verleencn.
De heer Hemgree n acht dat dit adres
eeriigevolg is van het besluit van den Raad
om aan veldwachter lluner een toeslag 'te
verleencn. We moeten het pensioen niet
afhankelijk stellen van de omstandigheden
,voor al of geen werk. De Raad is hier op
een verkeerden weg. !We moeten nu wel
toegeven. Op dc volgende vergadering ko1-
men, stellig weer nieuwe adressen.
De voorzitter zegt dat verschillende
gemeenteraden' aan de gepensioneerden
40 pet. toeslag op hun pensioen hebben ge.
geven. Spr. is daar voor-.
De heer Gersman noodigt B. en W.
uit om op de volgende vergadering "te ko
men met een lijst van hen die voor pen-
sioensverhooging in aanmerking kooien.
Dit voorstel vindt geen steun.
De heer den Hertog wil elk geval af
zonderlijk behandelen en de verschillende
adressen afwachten.
De heer H emgreen is daar sterk te-
gen.
Het voorstel van B. en W. wordt nu z. li.
st. aangenomen.
13. Vaststelling van het le suppletoir-kohier
Hondenbelasting, dienstjaar 1920.
Hiertoe wordt z. h. st. besloten.
Rondvraag.
De heer de Wolf zegt dat door den
houw van een nieuwe, school aan de Ha
ven kade verschillende huisgezinnen op
straat zullen gezet worden, daar de wonin
gen worden afgebroken. Ilij stelt voor om
een 8-tal noodwoningen te bouwen.
De' v o o r z i 11 e r zegt dat "hij deze cjuaes.
tie in overweging zal nemen.
De heer d e n II e r t o g vraagt naar een
adres van de afd. van de Mij. v. Land
bouw betreffende het houden' van winter-
cursussen. De voorzitter zegt dat de
zaak met spoed zal behandeld worden. De
schuld ligt bij de afdeeling, daar die te
laat. kwam met haai' adres.
De heer Koorn stelt een drietal vragen
waarop in de volgende vergadering door
B. en W. zal worden geantwoord.
De heer D. v. Leen w e n zegt dat de
klok te Aarlandervëeni in ëciV zeer w issel
vallige positie verkeert. "De klók loopt
voor, dan weer aeliier en is onbetrouw baar.
Ook klaagt spreker óver den gevaarlijken
toestand waarin de stijger hij het stoom
gemaal Neptunis verkeert. Hier moet wor
den ingegrepen vóór er ongelukken plaats
hebben.
De v o o r z i11 er deelt mede 'dat door
hem reeds maatregelen waren genomen
om de klok te verbeteren. De heer I.Tshnuf
uit Assen, maker van de klok, is er bij
geweest. ------
De lieer D. v, Leeuwen zegt, dat de
dorpstimmerman er bij geweest is en dat
die er maar eens flink met den' hamer op
gesl^erv heeft, opdat er verbetering zou
intreden
De voorzitter zal de zaak nog eens
nader bezien. Ook zegt bij toe maatregelen
te zullen nemen' betreffende den toestand'
aan het stoomgemaal.
Hierna geheimo zitiinr.
Leidsche Penkrasjes
Leiden, 26 Sept. 1920.
Amice,
Deze week zag ik een troep zigeuners
langs mijn woning gaan. 't Waren eenige
woonwagens, zooals $r zooveel ons land
doortrekken.
Velen hebben allicht medelijden met dit.
volk. Verschoppelingen zijn zij. De cenc na
de ander stad wijst hen heen
Hócvcle borden staan er niet langs den
weg: „Verboden standplaats voor woon
wagens". Meestal storen ze zich er maar
weinig aan en denken zeker: we. moeten
toch ergens staan.
Zigeuners! 't Zijn eigenaardige ïnen-
schcn. Hun zwervend leven heeft ook zijn
stempel gezet op hun karakter, en hun af
wisselende levensomstandigheden hebben
het daarheen geleid, dat zij de meest on
verschillige personen zijn die men zich den
ken kan.
Waar leven die zigeuners toch van? Hét
is een vraag, die als vanzelf opkomt. Deze
vraag is lang niet. gemakkelijk te beant
woorden, daar alle zigeuners niet. gelijk
van aard zijn. Do meeste menschen zeggen
alras: „niets dan van bedriegen en roo-
vcn". Dit is een kras antwoord, waarmede
ik het toch niet geheel eens kan zijn.
Zigeuners zijn „natuurmenschen"
en zij voeden zich met hetgeen zij in de n a-
tuur vinden, komen zij echter in steden of
dorpen, dan zijn zij, indien het geld hun
niet ontbreekt er als de kippen bij om de
normale menscheljjko voeding tot zich te
nemen. Hebben, zij geen geld, of hog beter
gezegd, hebben zij er geen geld voor over
dan bedelen of stelen zij.. In elk geval zij
zorgen dat zo zoo goedkoop mogclijlc
aan de kost komen.
Maar vooral is de zigeuner een natuur-
menseh en wil hij ook direct zijn behoeften
uit de natuur hebben. Wat is echter daar
bij het geval?,
In ons klein Nederland is do grond pri
vaat bezit en 6teeds beb'ouwd mot eigen ge
wassen van boer of landbouwor. En als dus
onze vriend zigeuner zijn behoeften van het
land trekt, vervalt hij alras in diefstal bij
den boer of bij den tuinman.
En'omdat hij dus daardoor nu „toch ste
len moet", ontvreemdt hij alles wat hij krij
gen kan. De boeren vertrouwen de zigeu
ners nooit en vreezen hen dikwerf. En
daar hebben zij reden voor, want er is ge
spuis en geboefte onder.
Hebben dus de menschen gelijk als zij
zeggen: de zigeuners leven alleen voor dief
stal?
Ik meen dat dit niet geheel opgaat.
Alle zigeuners zijn in de eerste plaats
niet altijd in de gelegenheid om te kapen.
Maar in dat geval b 1 ij v e n het toch'
dieven Van natuur, zult ge zeggen.
Dit stem ik toe, maar voeg er aanstonds
bij, er zijn ook menschen onder hen, dio
niet stelen en niet rooven! De zigeuner is
vooral ook een hartstochtelijk hande
laar en voorn, in paarden. Meestal
6pelcn ze op dc markten de rol van tus-
schenhandelaar en verkoop en ter
stond wat zij eerst gekocht hebben. Dat
laatste ligt voor de hand, want zigeuners
zijn lang geen paardenfokkers. Ook de zi
geuners-paarden zijn meestal op de resul
taten van de roof aangewezen. Zij zien er
bijna altijd niet te vet uit, ja zijn soms ge
heel vervallen. Geregeld werk hebben zij
niet, een ruime vaste weide kennen zij niet.
Toch zijn de „paardjes", 1 e d e n van het
Zigcunersgëzin, evenals, dc niet kwaadaar
dige honden die bij de wagens loopen. De
zigcunershond is trouw.
Doch ik wensch nog even bij den woon
wagen zelf stil te staan. In doorsnede zien
al deze woningen er verwaarloosd en ver
vuild, soms zeer gebrekkig uit. De meube
len zijn schaarsch. Soms vindt men er een
kastje, eenige hangmatten, een bedstede,
waaronder een bewaarplaats voor rommel,
av. o. het huisraad, een kachel, soms enkele
stoelen en een tafeltje, wat lompen en klee-
den, stroo, hout, enz. enz.
Het huisraad is meestal gering. Eenigo
pannen dienen vor het koken alsook voor
het verzamelen van het vuile water cn af
val. Deze pannen doen OA'eral dienst voor,
Hygiene kent de zigeuner niet!
Het meeste van den inboedel is of dooc
vinden of door bedelen of door diefstal bijt
eengobracht. Klecren haalt de'zigeuner niet
uit het magazijn in de stad, maar haalt
die van het land als het goed er ligt <o
bleekcn of te luchten. Ja,daar wordt
veel door hen gestolen!
Het huwelijksleven van den zigeuner ia
ook zeer bijzonder. Al is het nu mot de
zigeunersvrouw niet zoo gesteld als eer
tijds met de vrouw van de Batavieren, on
danks de nieuwe wetgeving kan de „vtouw
van den woonwagen" zich nog niet op vrij
heid beroemen, daar de man een heerschcr
over hanr en over het geheele gezin is.
De arbeid van vrouwen en het gezin (van
opvoeding der kinderen is geen sprake) is
soms stoelenmatten, vlechtwerken makeit
en voorwerpen fabriceeren met koperdraad
enz. om deze dan in de stad te verkonpen.
Enkele zigeuners zijn rijk. Vele van hen
zijn r ij k geweest of worden nog r ij k.
Hun rijkdom blijkt echter nooit in het
grootscheeps leven, maar de rijkdom van
den zigeuner uit zich alleen in het groot
scheeps handelen. Daarom staat voor hem
zoo vaak het eene uiterste tegenover het
andere.
De armeren onder de zigeuners worden
door dc anderen vaak vertrapt en in alles
bemoeilijkt. Dan beginnen zij eenvoudig
met een scbarenslijperskar of trachten met'
een draaiorgel er weer „bovenop" te ko
men.
Vrij aardig is het in een zigeunerskamp,
waar de troep des avonds om het kampvuur
is gezeten en het draaiorgel, dat dikwerf
ook des morgens vroeg „reveille" speelt,
zijn klinkende muziektonen hooren doet
En dan vertellen zij elkander van hun tal
rijke avonturen en levenservaringen, waar
naar ook gij mijn lezer, indien ge er bij
tegenwoordig waart, met smaak zoudt luis
teren.-
Met groeten,
HERMAN.
De oprichting. Hovy. Smaad
en hoon. Wat wil Patrimo
nium? Anti-socialistisch?
Klaas Kater.
Het was op den avond van den 3en Januari
1876 dat Patrimonium gesticht werd.
Een negental mannen kwamen in een eenvou
dig huis aan de Lindengracht te Amsterdam bij
een, om zooals het in de officieele stukken heet,
ernstig to besproken welke maatregelen genomen
tonden worden tegen den allengs wassende»
et room van ongeloof en revolutie, die dreigde de
werklieden van Nederland mee te sleepcn en hen
inplaats van tot de kern des volks, tot het
groote gevaar voor onze natie te maken.
Na breede bespreking kwamen 7 van deze 9
mannen tot. het besluit dat een Chr. Werklieden^
vereeniging moest worden ongericht. Het merk
waardige van deze vergadering was, dat daar
niet alleen werklieden als oen Klaas Kater aan
wezig waren, maar ook een patroon de bekendo
heer Hovy wiens nagedachtenis onder ons nog
altijd in dankbare herinnering voortleeft.
Van de firma van Kempen te Voorechotcn werd
indertijd getuigd dat „Patrimonium" en „Boaz"
elkaar daar dc hand reikten. Ditzelfden kon >ok
worden gezegd van d enheer Hovy die steeds
toonde een open oog on een warm hart te heb
ben wanneer het ging om do belangen van de
Christelijke werklieden.
Na eenige voorboreidende vergaderingen kwam
in September de Vereeniging tot stand
Het begin was klein en niets wees er op, dat
hun pogen met goeden uitslag zou worden be
kroond.
Nietig en zwak waren deze eenvoudige mannen
in verhouding tot het groote werk dat' veiricht
moe6t worden.
En wanneer ze zichzelf daarvan niet Eewust
waren dan hebben hunne tegenstanders wel ge
zorgd dat ze daarvan overtuigd werden.
Met hoongelach werd hun optreden begroet,
evenals in de dagen van Nehcmia eu
spottend werd ook nu gevraagd: Wat willen
deze amechtige Joden?
Maar gelukkig, zij gaven den moed niet op. M)t
vertrouwen op God hebben zij de hand aan den
ploeg geslagen. Zij gevoelden dat zij niet kon-<
don en niet mochten allaten maar dat het hunno
roeping was de banier van het woord Gods ook
op dit terrein van het leven te ontplooien.
En hun #vert rouwen is niet beschaamd.
Spoediger dan men had durven verwachten nan
dank zji den ijver van mannen als Kater enHovy
het verbond in omvang en bloei toe.
Het in 1876 geplante stokje is geworden tot
een boom die zijne takken over heel ons laad
uitbreidt en waarvan in den loop der jaren, heer
lijke vruchten mochten worden geplukt.
„Patrimonium" (Vaderlijk erfdeel) was ge
boren.
Maar wat wil dit Verbond. Wat beoogt het?
Op deze vragen gaf de lieer Kater in 1877 kort
na de oprichting het volgende antwoord:'
„Patrimonium wil juist hetzelfde als het Alg-
Ned. Werkl. Verbond en lean en wil .er
toch niet mee samengaan.
En dat waarom niet? Omdat een klove ons
scheidt.
Wij willen hetzelfde, dat is waar, maar wij wil
len het niot uit hetzelfde beginsel, niet op
dezelfden wijze, niet langs denzelfden weg.
niet tot hetzelfde doel.
Wij willen hetzelfde. Ook in on6 oog is do
vraag om te zijn, om te worden erkent als leden
der maatschappij, die men niet verdringen, niet
verdrukken, niet egoistisch cxploitoeren mag, al
leszins billijk en daarom ook vragen wij dat de
afstanden die er tusschen de verschillende rangen
in do maatschappij bestaan, niet meer dan noo-
dig is worden verwijd, dat men ons de lasten dos
levens niet moedwillig verzware, maai: ze Chris
telijk helpo dragen en zooveel mogelijk ver
lichte; ons als de minder bedeelde broeder op
z'n minst als natuurgenoot het voortbestaan
gemakkelijker make en daartoe liefderijk terzijde
sta.
Wij gelooven dat het lot der wereld door een
almachtige Heiland wordt bestuurd, weshalve
wij niet de hand des gcwelds naar anderer goed
willen uitsteken, noch ook wanneer do omstandig
heden ons daartoe gunstig schijnen, door drang
in liet werk fe stellen ons willen toeëigenen wat
God aan anderen heeft toebctrouwd.
Wij begeeren don weg te bewandelen van sa
menwerking met allen die mot on6 dc opperheer
schappij van God en zijn Christus wenschen te
erkenneu en dies willen buigen voor elke door
Hem gestelde macht, opdat alles strekko tot eer
en verheerlijking van Zijnen grooten Naam, het
welk wij al6 het doel van geheel ons leven liier
benéden beschouwen.
Wat Patrimonium wil blijkt ook duidelijk uit
de statuten, waarin verklaard wordt dat P. in
de overtuiging dat Gods Woord en de tradition
onze6 volk6 do vertrouwbare grondslagen ecnor
Christelijke maatschappij uitmaken, waar n hst
zich ten doel stelt allorwege de kennis (i.Jorvan
te verbreiden, om de liefde daartoe op te wek
ken, teneinde op deze grondslagen de belangen
der maatschappij in haar geheel en die dei-werk
lieden in het bijzonder, dooi' alle geoorloofde mid
delen te bevorderen.
In overeenstemming met deze begirise'
door Patrimoniiun steeds gearbeid, al moet woru. a
toegegovcn, dat dc laatste jaren wel niet een an
dere koers wordt gevolgd, maar dan toch op een
andere wijzo en met andere middelen wordt ge
arbeid.-
Dit behoeft trouwens niét te vcrwvndercn.
.Men stond aanvankelijk voor een vreemde
taak.
Het terrein moosl Hog worden ontgonnen.
Aanvankelijk waren er niet weinigen ook
onder dc Christelijke .werklieden die Patrimonium
beschouwdeu als een anli-sociali6tische vereeni
ging, die dan ook alleen noodig wa6, als de so
cialisten zich bisgonnen te roeren.
.Vapdaar dat.de heer Kater kpn verklaren dat
Domcla Nieuwenhuis een van dc beste propagan
disten voor Patrimonium wa6 geweest. Als doze
rumoerige socialist orgen6 was opgetreden, dan
word vaak ook Klaas Kater geroepen, en kroeg
hij gelegertheid een afdeeling op to richten.
In Je eerste jaren werd meer het zwaard ge
bruikt dan dc troffel.
Toch heeft Patrimonium ondanks de gebrekkige
leiding in den loop der jaren veel goed6 voor
het maatschappelijk leven verricht.
In een volgend nummer hopen wij Aio/óp
terug te komenj om dan tevens de aandacht te
vestigen op dc vraag of Patriinohium in onzen
tijd nog wel recht van bestaan heeft
Voor belangstellenden laten wij hier volgen
dc namen van de opricht ei s van Patrimonium.
Het waren W. C. Bcerman6, J.J. Glinderman,
W. llovy, K. Kater, B. Poesiat, J. Witmond cn
J. Wolbers.
De heer Kater, onder de ouderen onder ons
waarschijnlijk geen onbekende, was een origine'1
man, oen go'ed 6proker en handig debater.
Hij wist ook de pen te roeren en kon daarbij
soms gOA'öclig krabben, wat blijkt uit hot vol»
gende „gedicht" in het orgaan van het Ned,
Workl. Vei bond aan hem gewijd:
lk ben eeh kat die kater beet
En ook een goedig beest.
En daarom vind ik het zoo vreemd
Dat men dien kater vreest.
Of is liet soms een andere kat,
Die men ook kater noemt,
En door het krabben dat hij doet
Alom thans wordt genoemd?
Welaan hoe het ook moge zijn,
Laat ons goen kater .vroezen.
Maar ook niet in deez' pennestrijd
Hem meer de les gaan lezen.
Veeleer geef ik u dezen raad:
Geef veel aan dezen strijd,
'En hebt ge dan geen motto's meer,
Wend u dan maar tot mij.
Niet zonder voldoening nam de heer Kater iil
„gedicht" in het jaarboekje van 1886 oa'cr. 't Wm
hem een bewijs dat ziju krabben gevoeld was, _j
