Set Burgnisjë,
ELEGANTE
Pleeghuizen.
GAS- EN ELECTR. 811EI
Zit-
BLOUSES
Advertentiën.
ROETMANS 1522
DER3E PERSOMEU
MODEHUIS H. MACK
Eerste Detftsche CifGOÉfaÉiirtne!
J. L. CREYGHT0N, Aalmarkt 2
F. VAN DORP PZN
f Sa{ely.C3rSi
f 'Gelijk wellicht bekend is zijn eonige Amster
dam sche heeren naar Amerika vertrokken om
Hen dienste der tramwegen de safety-car nader
He bestudeeren.
In het „Polytechnisch Weekblad" wijdt de
lieer Ir. J. M. Verfi eenïge 'beschouwingen aan
deze nieuwe motorwagens. De „Msb." ontleent
er het volgende aan:
j Men zal wellicht allereerst de vraag stellen:
wac is een „safety-car"? Het antwoord moet
.luiden: een zeer lichte motorwagen van geraf-
fineerd vernuftige constructie. Het is «helaas "iet
goed mogelijk 'het woord „safety-car" (ook wel
ione-man-car) fn goed Nederlandsch te ver talon;
wij lazert in de dagbladen reeds de woorden
„velligheidswageri" en „eénmansvvagen", doch
gelooven niet, dat deze woorden gemakkelilk
burgerredht zullen verkrijgen. Het is nu eenmaal
'den Amerikanen eigen, om nieuwe vindingen
met een kort kernachtig woord aan te duiden,
dat veelal niet gemakkelijk vertaalbaar is.
-Toepassing der safety-cars berust nief op een
geheel nieuwe vinding, doch is meer een lo
gisch doorgevoerde verbetering der reeds be
staande motorwagens.
Mien wenschte minder personeel en minder
stroom te gebruiken- Beide eischen bleken nu
zeer goed te verwezenlijken als men begin; met
de motorwagens lichter en kleiner te bonwen.
Het is toch ten zeerste gebleken, dat bij opecy-
boapiug van reizigers in drukke straten her ge
bruik ran groote en zware motorwagens, even-
Jtueel met volgwagens, niet raadzaam is. Deze
{Zware massa's zijn veel te traag in aanzetten cm
stoppen, het in- en uitstappen van vele passa
giers tegelijk duurt in verhouding te lang, het
aanzetten neemt vee! meer stroom en vet oor
zaak t veel hoogiere belastingstooten in de cen
trale, terwijl men bovendien minstens 2 man per
motorwagen en één man per volgwagen aan
personeel noodig heeft. Besluit men dus tot in
voering van 'kleinere, nieuwere motorwagens,
ronder volgwagen, in snelle opvolging geredera,
dari heeft men de volgende voordelen:
1. De lichtere wagens zetten snel aan eli kun
nen snel stoppen; dit maakt een snelle opeen
volging van wagens mogelijk en den dienst re
gelmatiger. Het verhoogt ook de .veiligheidvan
het verkeer.
2. Het rijden kost minder stroom en *ie: «In
zetten minder hooge stroomstooten.
3. De wagen is door één persoon te bedienen
zoodat met de helft van het personeel kan vol
staan worden.
4. De rijtijd is korter, wat voor het publiek
aangenamer is.
5. De snelle opeenvolging van wagens prik
kelt tot rijden, het vervoer stijgt en is toch pp
zeer drukke trajecten nog baas te blijven.
6. De slijtage aan den weg is geringer door
.het geringe gewicht ran de wagens.
Dat deze voordeden niet alleen in theorie
bestaan, is thans reeds in de praktijk ten dui
delijkste gebleken; men kan met de toepass Ins
van deze wagens zoowel de exploitatie-uitgaven
sterk verminderen als de inkomsten verhoogen.
Voor dit laatste is echter vooral noodig een
juiste inrichting en juist gebruik van de safety-
cars. De moeilijke toestand deed echter de cota
etructeurs den bouw der wagens van een nieuwe
standpunt bezien en men bracht_jüle mogelijke
technische verbeteringen aan, welke het rijden
met den wagen veraangenamen kan. Hierbij
zij aangestipt, dat de safety-car niet de con
structie is van een enkele firma, doch door ver
schillende fabrieken in onderling 'betrekkelijk
weinig verschillenden vorm wordt vervaardigd.
De vervaardiging der lichte motorwagens is
eigenlijk eerst in de laatste jaren mogelijk ge
worden, door de meerdere ervaring, die men
uit de automobiel- en vliegtuigindustrie kreeg
omtrent loepassig van speciaal staal. Hiermede
kon men trucks van aanzienlijk geringer ge
wicht vervaardigen dan tot dusverre mogelijk
was en door toepassing van een lichten boven
bouw van niet te groote afmetingen heeft men
een zeer iicht wagentype verkregen, dat rccli
voldoende robust gebouwd is. Hierbij is mee
echter n:et gebleven; om het volle voordeel' uit
het geringe gewicht te. trékken, is men verder
gëgaan.
De niet te groote afmetingen van den wagen
maken het mogelijk om den bestuurder ook als
conducteur te lat^n dienst doen. Hiertoe moet
men het kaartjes-systeem verlaten en een zelf-
registreerende kas aanbrengen. De wagen heeft
'aan sleChts één tóegang; de uitstappende reizi
ger^ verlaten eerst den wagen, waarna de in
stappende reizigers met afgepast geld hun ver
voerkosten in de kas, die onder het oog van
den bestuurder is aangebracht, vokloen. Knoeien
of d'oorloopen, zonder betaling is practisch on
mogelijk, vooral als de passagiers zich er aan
gewennen eenige controle hierop uit te oefenen.
De ingeworpen geldstukken worden automatisch
geregistreerd, zoodat fraude van den bestuurder
evenmin mogelijk is. Voorziet men den bestuur
der tevens van een geldwisselapparaat, dat de
meest voorkomende muntstukken door drukken)
op een knop automatisch iin de verlangde hoe
veelheid uitwerpt en gewennen de passagiers
aan den eisch zooveel mogelijk gepas; geld ge
reed te houden, dan is de vertraging bij di; be
talingssysteem minimaal. i
Men gerieft de passagiers verder nog door
efcctrische verwarminjg, goed geconstrueerde
zitpiahtsen, lingericht voor vooruitij-den, groo
te ratnen, schelknoppen bij iedere zitplaats
(meestal sterkstroomsignaien), goede veering
van den wagen en zq# laag mogeüiken opstap.
Doen deze maatregelen voor het comfort, ge
paard aan een sneller vervoer en talrijker mo
torwagens, meer lust bij het publiek ontstaSn
om van de tram gebruik te maken, men heeft
bovendien nog talrijke maatregelen genomen
om de veiligheid ran het verkeer te verzeke
ren. waardoor veliig met groote snelheid kan
worden gereden. Eén der eerste maatregelen
hievoor is een veiügheidsrek. Een voor den wa
gen aangebracht latwerk doet bij aanraking van
personen «of voorwerpen een schepvorinig rek
op straat vallen, dat den persoon of het voor
werp „opschept" en veilig voort draagt tot de
wagen stilstaat. Een dergelijk even vernuftig
als goed werkend appa'raat, treft men tegen
woordig op bijna aHe Amerikaansche motorwa
gens aan.
Een sneller rijden maakt echter ook een snel
ler stoppen noodzakelijk, terwijl het tevens ge-
wenscht is den bestuurderè, die thans een dubbe
le functie heeft, zoo min mogelijk te vermoeien.
Men is dan ook bij deze wagens tot de toepas
sing van de arukiuchtrem overgegaan, waar
van de bediening door middel van een remk-raan
zeer eenvoudig is en geen kracht kost. Aange
zien men dan toch druklucht op de wagens
heofc, gebruikt men deze bovendien voor net
openen en sluiten van de deuren en voor het op
en nedenklappen van den opstap. Al deze ver
richtingen 'worden gecentraliseerd met één han
del uitgevoerd.
Men kan hiermede gewoon zoowel als zeer
krachtig remmen (noodrem); bij dit laatste
werkt de zandstrooiér tevens automatisch en
worden de deuren tegelijkertijd ontgrendeld,
zoodat ze met de hand te openen zijn; ook de
trede klapt in dit geval neer. Bij eventueele
ongelukken kunnen de passagers den wagen
verlaten; gewoonlijk is daartoe achter in den
wagen bovendien nog een nooddeur aange
bracht. 'De zandstrooiér kan overigens ook on
afhankelijk bediend worden. Ongelukken bij het
op- en afspringen tijdens den rit zijn met deze
inrichting volmaakt uitgesloten, want ,de be
stuurder kan eerst de dieuren na remmen ope
nen, terwijl dan 'tevens pas de trede, die onder
het rijden is opgeklapt, neer is. Wegrijden met
geopende deuren en neergeklapte trede is bo
vendien onmogéHjk gemaakt.
[Hiermede alteen heeft men zich echter nog
niet tevreden gesteld, ook de controller en zijn
bediening isverbeterd. Een controller van zoo
klein mogCfljke afmetingen heeft men voorzien
van een speciaal handel. De bestuurder moet, om
te kunnen rijden, den knop neergedrukt houden,
d.w-z. hij moet zioh steeds bewust zijn den
wagen te besturen). Laat hij den knop tos
hetzij door een ongeval of onbewust dan(
wordt de stroom uitgeschakeld en de noodrem-
inriohting (inclusief zandstrooiér, deur- en op-
staprontgrendding) treedt onmiddellijk in wer
king. De lichtheid van den wagen maakt dan
een zeer sr»el stoppen mogelijk, zoodat inder
daad gebleken is, dat deze „Safety cars" veilige
wagens ziin.
Men ve'rooriooft den bestuurder thans ook te
/zitten onder hét rijden wat door de lage
ramen zeer goed' mogelijk is. Principieel!
hiertegen bok in het geheel geen bezuj
ohauffeurs zitteif immers ook. Een handren
neerklapbaar handel, dat derhalve een mui
•plaatsruimte inneemt, dienlt den bestuurder j
tot reserve, voor het geval de luchtrem j
weigeren; overigens heeft men er niet de n
nauwgezetheid naar gestreefd om een Ijkt
zing of verstopping van de Jeid&ngen te v
komen en m ieder geval de gevolgen ervanj
onschadelijk mogelijk .te makten.
Nu is liet duidelijk, dat juist de combi;
van al deze verbeteringen en de toepasskf;
van op de dienstregeling, dit type motoni
tot een succes maken. Laat men een aantal
deze dingen na, dan .is een niet veel gunsi
resultaat dan met de zwaardere wagens te i
wachten. Teneinde de kosten zoo laag mo?i ijrj
te houden, heeft men alles aan deze wagen tg.
.veel mogelijk volgens standaardmodel genui
Wat de nadeeten betreft, zoo wordt weiCT
gemerkt, dat de bestuurders van deze wam
yan een beter gehalte dienen te zijn, dan
de gewone motorwagens dienst doen; zij éJjjg
tooh alléén de verantwoordelijkheid voor»
wagen. Gebleken is echter, dat dit geen al
wegend bezwaar oplevert, want dat de be
bestuurders de bediening van de safety-; 3i
zeer op prijs stellen, Door het aanzienlijk
ringer benoodïgd personeel, kan men overijl)
.dezen bestuurders ook een hoogcr salaris
Ven. Bedenkingen, welke geuiit zijn tegen P
sterktste van het veel 'lichtere onderstel zif
,de praktijk vrijwel ongegrond gebleken; me!
tegenwoordige type ondervindt men geer* KH
last. Dat bij eventueele ongevallen do bestuu;
thans alleen moet optreden, kan niet als «s |k
te gr.oot bezwaar gelden, indien het publiek1
dewerkt.
Over het geheel genomen schijnt het welt M
te staan, dat de dnvoering van de safety-car
de bovenomschreven wijze een ?eer gunst;
invloed op de exploitatie-uitgaven zoowel
inkomsten heeft. Het is dus neet vewonder
dat de toepassing in Amerika zeer snd
neemt en rrfen in Europa het denkbeeld in
sttge overweging neemt.
G. G. b. z. a. als hulp in de
Huishouding. Br. Bur. van dit
Biad onder No. IG97.
Tegen half Juni te Oegst-
met pension. Br. Bur. N.
Leidsche Courant No. 1095.
Mevr. MEYERiNG, Rijn- en
Schiekade 122, vraagt een
voor den dag of dag en nacht-
Zich aan te melden 's avonds
na 8 uur.
- TE HUUR
GEVRAAGD, DOOR KLEIN
GEZIN (3 personen) tegen
15 Juli a.s. of eerder of iets
later, een flink
BENEDEN- of E&VENHIÜS.
Huurprijs f400.- a f600.-
Franco brieven aan de
Electr. Handelsdrukkerij
C. DE BINK ZOON,
Stille Rijn 9, alwaar tevens
inlichtingen worden ver
strekt. 1101
BRUILOFTS-
feestartikelen, Liedjes, enz,
PRATfl 0u,Ie Singel 14,
tnn I U Tel. 889. 1100
Doet Uwe inkoopen
bij hen, die in dit
blad adverteeren.
C VAN ZEIJL ALPHEN A/D R|JN G 142
HEEREN- en DAMESKLEEDING naar maat.
Costuntes voor Begrafenis-vereenigingen met klasse uitmonstering.
ROUWCOSTUMES in 2 x 24 uur GEREED.
Passende coupe - Solide bewerking - Degelijke voering
Engelsche stoffen - Uitgebreide stalencollectie
(Lid der Centrale Inkoop-Vereeniging H. C. K.) 5389
SANGUINOSE
(Vinism Sanguinosum; in vacuo)
ZSJSVER PLANTAARDIG TONICUM.
Telkens meer menschen komen tot de overtuiging, dat
r.ij geen gewoon staal verdragen; zij probeeren het; een
paar dagen, een paar woken gaat het goed; dan is de
maag in de war, de eetlust weg, de spijsverteering ge
stoord. Gelukkig wordt het tegenwoordig meer dan vroeger
ingezien. Prof. Nothnagel uit Weenen zegt het met zoo
vele woorden: „heü staal moet ons in organische ver
binding worden toegediend door de plaDt.J'
Eu tal van lijders aan bloedarmoede zijn ge-kweld en
in hunne genezing belemmerd door eigenwijze menschen,
die dit niet wilden begrijpen. Gelukkig tegenwoordig
breekt de Sauguinose zich meer en meer baan; de een
vertelt het aan den ander.
Gij- behoeft van de Sanguinose geen Likeurglaasjes
te gebruiken. Tweemaal per dag een eetlepel is genoeg.
Daar is géén middel, versta het goed, geen enkel middel,
dat zoo snel helpt in alle gevallen van uitputting en
algemeene verslapping.
8anguinose wordt verkocht in alle apotheken en bij
alle voorname drogisten. 4598
WACHT U VOOR NAMAAK.
SANGUINOSE kost per flacon f2.6 flacon3 i 11.
12 flacons f21,
VAN DAM Co.,
De Riemerstraat 2c/4,
Den Haag
Vraagt bij Uw Winkelier
echte Leidsche Heerenbaai, Portorico en Maryland,
alsmede Lichte- en Zware Shag en
Prima ongesausde Pruimtabak.
BST OVERAL VERKRIJGBAAR, -nt
TUBERCULOSE.
4914
Dr. KAULING's geneeswijze. Spreekuur te Amsterdam, Sin
gel 30 iederen DINSDAG van 10 tot 2 uur. Te Vaikenswaard
lederen eersten en derden Donderdagder maand van 10 totl uur
Aan de „NIEUWE LEIDSCHE COURANT" kunnen
voor tijdelijk
worden geplaatst, speciaal belast met de werving van
Abonné'sin verschillende dorpen om Leiden.
Brieven te richten aan het Bureau van dit blad
onder motto COLPORTAGE.
BREESTR. 131-133 - TELEFOON 1723
0
IN
VOILE EN CRÊPE DE CHINE
0
Firma G. DE WILD, DELFT.
Zadelmakerij en Lederhandel.
Vervaardigt alle soorten PAARDENTUIGEN en ONDER-
DEELEN tegen scherp concurreerende prijzen.
;s voor Coöp. Boerenbonden en InkoopvcreeniQinQen.
H.H. LANDBOUWERS en VRACHTRIJDERS, doet Uw
voordeel en vraagt Uwen leverancier uitsluitend ons fabrikaat
Onovertroffen in trekkracht,
duurzaam en voordeeiig in prijs.
SCHRIFTELIJKE GARANTIE.
Het adres voor: 1092
Koe- en Paardenlanddekken
Fabriek enMagazyn KROtëSTRAATSTEEG 33, DELFT.
voor Leiden en OmstrekenFa. J. DE LA BIJE, Korte Hare, Leiden.
GEVRAAGD, opname in Chr. gezinnen:
1°. Voor een Tuinmansleerling te Voorschoten
2°. Voor een Smidsleerling in of bij Leiden;
3°. yoor 2 Leerlingen van de M. U. L.-School
of bij Leiden. i
Brieven met prijsopgave aan Nieuw Voordorp, Voc
schoten, waar ook eene KEUKENJUFFROUW k
worden geplaatst.
STEEDS GROOTSTE
SORTEERING UURWERKEN
OP IEDER GEBIED.
H. III. PIERROT,
Horlogemaker.
Maarsmansteeg 14.1
'Telefoon No. 1293.
Zie onze keuze CARILLONS.
ïW Vertrouwd en aanbevolen
j adres voor reparation aan alle soor-
Uurwerken. 1093
UITGEBREIDSTE KEUZE: i
WAARONDER VEEL NIEUWS IN VOLANTLAMP
MET ZIJDEN RANDEN.
ALGEMEEN ASSURANTIEKANTOOR
LEI DEM, PLANTSOEN 37
TELEFOONNUMMER 1233.
SLUIT ALLE ASSURANTIËN VOOR HANDEL,
SCHEEPVAART,INDUSTRIEËN PARTICULIEREN
koopmahsTAMIOENatal'
voor Flensjes -Tulband - Rozijncbrood -Sausen, enz.,
'Speciaal'voor huishoudelijk gebruik.
Bij winkeliers verkrijgbaar in pakken van; k. 1 en 2k K.G.
