Gemeentelijke Aankondigingen.
Goedkoope Klompen.
De Gemeentelijke Duurte-commissïe
maakt bekend, dat op Zaterdag den lsten
Mei a.s., in het gemeentelokaal aan de
Lammermarkt (nabij molen „de Valk")
van des middags 1 tot 5 uur verkocht zul
len worden goedkoope BEWERKTE
KLOMPEN tegen verlaagde prijzen.
De Gemeentelijke-Duurtecommissie,
A. J. OOSTDAM, Voorzitter,
E. SCHOTMAN, SecretAris.
Gemeentelijke Vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Zaterdag) aan de gemeentelijke Visch-
winkels (Vischmarkt en Sta dshulp werf)
VERSCHE SCHELVISCH verkrijgbaar is
f 0.16 en SCHOL a f0.22 per pond.
N. C DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
Leiden, 30 April 1920.
Apotheken die tot en met Zondag op
Maandagnacht eiken nacht en des Zon
dags geopend zijn:
M. J. Markx, Haarl.straat 274-, Tel. Gil;
iW. Pelle, Kort Rapenburg 12, Tel. 594.
AGENDA.
Vrijdag. 30 April. Openbare vergadering
in de Oosierwerk 8 uur, ter gelegenheid van
den verjaardag van H. K. H. Prinses Ju
liana. Sprekers Ds. H. J. Kouwenhove» en
ds. M. J. Punselie.
N.BIn onze agenda nemen wij al
leen die vergaderingen op, die le voren
per advertentie in ons blad ziin aange
kondigd).
f 1000,— als eerste bijdrage voor de aan
koop van een nieuwe kantoor-installatie.
Dc heer J- D. W. Tellier, Qürichter der
veroeniging trad nu naar voren en ge
tuigde van zijn blijdschap dat hij ge
tuige ioocht zijn van den bloei en groei
der organisatie waarvan hij het voor-
•rrHit j r rl ^ediadi iniedb oprichter te
zijn.
He lange rij van sprekers te noemen
zou ondoenlijk zijn, volstaan wij alleen
met te vermelden dat het woord werd
gevoerd namens liet C. N. V., Patrimo
nium, Nedl Handelsreizigers Voreent-
gilig, Am sterdam sch e Chr.-.Best. Bond,
terwijl de lieer Ivruijlhof van Rotterdam
Waimens dfe hfdeeling en het bestuur
complimenteerde met het jubileum.
Een aardig moment was het. toen een
liefdezuster naar voren trad om namens
de Neet Chr. Bond van Verpl. perso
neel de feli'c>taties liarer organisatie
over te brengen.
Alsnu nam de heer Bossenbroek,
voorzitter der vcrceniging hel woordJ
om alle. sprekers te beantwoorden. Hij
zei de. dit niet ieder afzonderlijk te zul
len doen.om d:e.s tijds wille, hoewel hij
toch voor enkelen eene uitzondering
wilde maken. Hij sprak dan allereerst
een woord van dank tot. den heer Tel
lier en bracht hem hulde voor de daad
van moed nu 25 jaar geleden verricht
met liet planten van d'e Chr. Vakbewe
ging. Hij dankte hem voor -de liefde
die hij de organisatie nog steeds bleek
toe te dragen en bad hem op zijn le
vensavond Gods zegen toe.
Ten slotte dankte hij het 'C. N. V.,
voor de steun van hun ondervonden en
constateerde dat. jufst voor het' bestuur
van het C- N. V. de arbeid zoo moeilijk'
is omdat er door het C. N. V. moet wor
den gearbeid met Troffels en Zwaard,
'd. w. z. dat het- verbond' moet bouwen
en verdedigen heide.
Nadat vorverscïïingen waren rondge
diend behoorde deze receptie tot het
verlcdene.
Het Regeerings bruinbrocd.
De Minister van Landbouw is voor
nemens, naar gemeld wordt, den prijs van
het ongebuilde meel benoodïgd voor het
bakken van het z.g. regeerkigs-bruinbrood
maandelijks met. f2.50 per 100 kilo te ver-
hoogen, waardoor natuurlijk de prijs van
genoemde broodsoort ook in verhouding
elijgen zal. De bedoeling van Minister van
IJsselstein is, naar men van bevoegde zij
de mededeelde, om zoodoende langs ge
leidelijken weg hel publiek te gewennen,
aan een duurderen bruinbroodprijs, zoodat
"tegen 15 September e.k., de datum waarop
bloem en meel geheel vrij verhandeld zul
len mogen worden, de overgang naar het
„vrije" bruinbrood zonder al te groot prijs
verschil zal kunnen geschieden.
De datum van 15 September e.k. is voor
■het vrijgeven van bloem en meel gekozen
in verband met den nieuwen oogst, ook
vooral van Amerika, welke voor den
Nederlandschen meelhandel een groot fac
tor is.
Chiistelijke Internationale van Spoor- en
Tramwegpersoneel.
Moan dag- 2d April vereaderden te
Brussel de afgevaardigden va.n het
Christen Syndicaat van Spoorweg-per
soneel van België, van het S.\cheat des
Cheminots der France en van den Ned
F. K. Bond van Spoor- en Tramweg
personeel. In beginsel werd het besluit
tot stichting genomen en werd! besloten
in de rnaand Juni in Den TIaag' de be
sprekingen voort te zotten. Wat do aan
sluiting der Christelijke organisaties Sn
dc Centrale landen betreft, zullen de
Franschc en Belgische organisaties'
zich refereeren aan de beslissingen der
Algemeen© Christelijke internationale,
welke, eveneens in de maand' Juni zal
bijeenkomen.
Verkeer met vrachtauto's.
iVan verschillende gemeenten ont
vangt de directie van 'de Vereen iern-
van ivccieriuriüftcue i.it:nueonlcn in den
laalslen lijd' aanvragen voor verordenin
gen, waarin bepalingen zijn opgenomen
betreffende het rijden met zware
vrachtauto's. In verband hiormade
brengt zij ter kennis van de leden dat,
naar de directie vernam, bii het depar
tement van waterstaat wordt overwo
gen, cm voor het verkeer met zware
vrachtauto's bijzondere voorschriften in
liet leven te roepen. Voor dc voorberei
ding van deze voorschriften is een sp<
ciale commissie 'ingesteld,
Prov. Staten van Nocrd-Holiand.
Het Centraal Stembureau te Haarlem
verklaarde gisteren dn de vacalr.ie—
•Tonckheer als lid van de Provinciale
Staten van Noord-Holland gekozen mr-
H. Louis Israels.
Fokker.
Dezer dagen zal de N V. Vliegtuigen-
fabriek ..Fokker' beginnen met de af
levering van vliegtuigen aan de lucht-
vaartafcleelingSoesterberg.
Aan -die Marine leverde Fokker reeds
een twintigtal jachtvliegtuigen welke
schitterend voldoen.
Kaas.
Van 3 October 1919 tot 31 Maart. 1920 is
ruim 11,000,000 K.G. kaas uitgevoerd.
Het motor-kenteeken.
Op 1 Mei a.s. zal in werking treden het
gewijzigde art 7 van het Motor-Kenteeken-
besluit, luidende:
„Het nummer met letter, moet zoowel
links en rechts van de richting van het
rijtuig als van achteren zichtbaar zijn.
Daartoe moet het worden aangebracht:
a. hetzij aan weerskanten op een meta
len plaat, welke aan de voorzijde van het
rijtuig in vasten stand recht en ongeveer
horizontaal vooruitsteekt;
•b. hetzij aan weerskanten van het voor
gedeelte eener benzinebewaarplaats of
dergelijk voorwerp indien dit voorgedeel
te, zich vlak achter het balhoofd bevindt,
terwijl het bovendien aan de achterzijde
van het rijtuig wordt aangebracht op een
metalen plaat, bevestigd aan het zadel,
aan den bagagedrager, aan het achter
spatbord of wel aan de duo-zitting.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderlag '29 'April.
De behandeling van de Lager onderwijs-wet
wordt voortgezet.
De Minister van Onderwijs, de heer de Visser,
zet zijn gisteren aigebr-oken rede voort. Hij acht
in zekere mate de bedenkingen van de heer Rut
gers i£gen de structuur van dezen bersten titef
/jitót, maar heeri de historische lijm eetiigs-
zics doorgetrokken. Spr. meent verder, dat de
heer Abr. Staalman te ïvooge elschen wil stellen
aan de kweekschoolopleiding ten aanzien van
dc lichamelijke opvoeding. Alleen onderwijzers
I. o. 'kunnen intusschen toegelaten worden tot
het gymastiek-examen. zoodat nimmer paeda-
gogisch onbevoegden les in gymnastiek zullen
kunnen geven. De heer Gerhard heeft 'ieei
•mooie lieveligsden'kbeelden geuit, maar hij zou
op zeer groote moeilijkheden stuiten, indien,
hij stond op de plaats van spr.. om die denk
beelden in de wet neer te leggen1. Omtrent de
wenschelrjkheid, leesonderwijs pas op hel ner
geilde jaar te laten ingaan, bestaat geen com
mon s opinio, al moge de heer Gerhard haar
diep gevoelen. Zijn denkbeelden waren in een
vorm aangegeven, waarin zij niet voor verwe
zenlijking vatbaar zijn. De heer Gerhard heet'
den vinger gelegd op de wonxlei, dat niet genoeg
wordt gelet op het eigen initiatief van het kind.
Maar zijn. egen denkbeelden drijven in een in
tellectualistische richting, die hem brengt op eer.
standpunt, waarop dezelfde reroqrde4'n&> Past.
De aigemeene beschouwingen over .den eersten
titel worden gesloten.
Bij art. 1 verdedigt de heer Oito (U.-L.) een
amendement om te bepalen, dat onderwijs ge
geven aan ten hoogste vijf gezinnen, is huis
onderwijs.
De begrenzing van den minister tot ten hoog
ste drie gezinnen acht spr. niet gewenscht.
De Minister zegü, dat de beslaande regeling
nooit tot moeilijkheden aanleiding zal geven.
Dit zal wel het geval zijn met het amendement
O Ito, ie meer daar hij het aantal kinderen van
7 verdeelt over hoogstens 5 gezinnen.
Spr. zou daarom gaarne zien dat dc heer
Otto zijn amendement introk. Spr. zal dan liet
artikel zoodanig wijzigen, dat gelezen wordt:
onderwijs niet gegeven in scholen of daarmede
gelijkstaande gebouwen.
De heer Oito (U.-L.) trekt zijn amende
ment in.
Bij art. '2 licht de heer Bulten (R.-K.) een
amendement toe om hef onderwijs in handen
arbeid voor de lagere scholen facultatief te stel
len en een amendement om aan het slot van
hef derde lid in te voegen: „cn onder kennis
der natuur, vermeld onder 9 van genoemd lia,
de eenvoudigste kennis van gezondheidsleer.
■De heer Zadelhoff (S.D.A.P.) steunt het amen
dement Bullen inzake het onderwijs in handen
arbeid en we! op paedagogischc gronden.
iMet het verplicht stellen zal de ntiister pre
cies het tegenovergesetldte bereiken.
Oo-k het tweede amendement Bulten steunt
spr. gaarne.
■De heer Ketelaar (V.D.) licht een amende
ment toe op art. 2, dat strekking heeft de han
denarbeid facultief ie stellen maar te bepalen
dat het kan onderwezen worden bij de vakken
in art. 3 bepaald. Algeheele afschaffing acht hij
niet gewenscht.
■De heer Otto (U.-L.) licht een amendement
toe op art. 2 om het vakteekenen onder fe bren
gen bij de vakken waarin onderwijs kan gege
ven worden. Z. i. behoort het niet onder de ver
plichte vakken opgenomen fe worden.
Voor teek enen is aanleg noodig, dit kan men
de kinderen niet. leeren en) daarom is de tijd.
aan dit vak besteed, voor de meeste, kinderen
weggegooid.
Dc heer Van der Molen (A.-R.) licht een
amendement toe van de commissie van rap
porteurs, om alinea 3 van art. 2. hetwelk een
emschrijvjig godt yan wat onder yaderlana-
sche geschiedenis begrepen wordt, te doen
•schrappen.
Dc commissie is van meeivlng, dat ook zo mier
dit te vermelden, het. vair zeli spreekt, dat onder
vaderlandsche geschiedenis de eenvouiigsie
kennis der gemeente, provinciale en staatsin-
richDingen van Nederland is begrepen.
De heer Van der Bilt (R.-K.) wenscht fa-
cultafieisteÖng ram den handenarbeid, want
vooral op hei platteland zal daarvan weinig te
recht komen.
Gaarne zou hij ook van den Minster verne
men, dai onderwijs in de gezondhe'dsiecr in te
'hoogste klasse verplicht gesteld wordt.
De heer Van Bcrcsteyn verdedigt dc handen
arbeid als verplicht vak. Het luisteren en na
praten moet vervangen worden door het doen
en praten. Op school beschouwt men de han
den als lasiigc uitsteeksels, die moeten verdwij
nen. (Gelach.) Men moet daarentegen het kind
de handen leeren gebruiken.
De heer Albarda (S.D.) verzet zich tegen
■het amendemeut-Otto, om het teekenen als ver
plicht vak ie schrappen. Als we vakken a:s tee
kenen schrappen, blijven er ten slotte alken nog
maar wat sommen over van vaten en kranen,
.die openstaan cn van wandelaars, die elkander
tegemoetkomen'. (Gelach).
De heer Schokking (C.-H.) kluit zich aan bij
hel betoog van mr. Van Beresteyu in zake den
handenarbeid, maar de heer Van Wijnbergen
(R.-K.) meent, dat het met het oog op den over
gangstijd praotisch niet veel zat geven of men
dat verplicht of facultatief stelt, waarna de heer
De Wijckcrsloot de Wccrdesteyn (R.-K/ ech
ter weer de verplichtsteüing van den handenar
beid verdedigt.
De heer Otto (U.-L.) merkt op, dat het heel
gemakkelijk is om te pleiten voor z.g. ciooie
vakken als teekenen, maar dan zijn er nog meer,
bijv. muziek!
De lieer Albarda (S.D.): Zwemmen!
'De heer Otto (U.-L.:) Dansen. (Gelach).
Daar koint hef echter niet op aan. Er zijn prac-
tisclie overwegingen, die cfeni doqrslag moeten
geven. Wanneer men handenarbeid verplicht
stelt, moet men, er ook speciale lokalen voor be
schikbaar steden. Er ziin. allerlei practische ge
volgen, die men in het oog moet houden.
De Minister verklaart zich tegen het opnemen
ran de gezondheidsleer als afzonderlijk vak.
Voorts is het een novum om te spreken van „de
eenvoudigste beginselen' van een vak. Mere
.moet zonder meer het vak zelf noemen zooals
met aHe andere vakken geschiedt. Ook kan
spr. geen offia'cele interpretatie geven volgens
welke de gezondheidsleer valt onder natuur-
ken/nis. Dat zou gevaarlijk zijn. Wel wil spr.
beioven, dat hij wanneer er een officieele bes.is-
simg moet worden genomen zoo vrijgevig mo
gelijk zal zijn. Ook tegen de facultatiefstelüng
van handenarbeid! heeft hij bezwaar. Bij aan
neming van het amendement-Ketelaar zal zeifs
•die facuiatiefsteH-'ng verdwijnen en daarom
meet hij dit amendement vooral ontraden. De
ontwikkeïng van het onderwijs in vooruitstre-
vcnd'e richting eischi, dat thans handenarbeid
verplicht wordt gesteld. Ook het teekenen moet
verplcht blijven.
De heer Ketelaar (V.-D.) trekt zijn amende
ment irt
Het amendement-Bulten (handenarbeid ia-
cultatiei) wordt mei 31 iegen 25 stemmen aan
genomen.
Het amendcment-Otto (teekenen facultatief)
wordt" met 55 tegen 3 stemmen verworpen.
Het amendement der commissie van rappor
teurs (om de bepaling, dat. onder vaderlandsche
geschiedenis ook wordt verslaan staats- en ge-
meente-nrichting, te schrapper^), wordt met 29
tege»2S stemmen verworpen.
Het 2e amendement-Bulten' (onder kennis
der natuur ook opnemen de eenvoudigste ken
nis der gezondhed) wordt met -4 tegeni 21
stemmen aangenomen.
Het artikel wordt aangenomen, en dc verga
dering verdaagd tot 's avonds 6 uur.
Avondvergadering.
flnjde avon(dvergadering werden allereerst
versChifenlde' kleinere ontwerpen afgedaan.
Daarna wordt voortgegaan met de begrootiiig
van de posterijen, de telegrafie en dc teleionie.
De Minister van Waterstaat vervoigt zijne
rede en bespreekt daarbij in den brcedc de re
geling van den Zondagsdiens.
Deze kan niet geheel worden gemist. In een
continubedrijf is de Zondagsdienst onmisbaar,
maar deze dienst zal zoodanig bepcikt worden
als tegenover het publiek verantwoord is. Op
Zondag is één bestelling voor de grootere steden
voldoende, op het platteland kan volstaan wor
den met gelegenheid te geren tot afhalen var
brieven.
Spr. vertrouwt, dat als gevolg van den vrijen
Zaterdagmiddag, hel aantal stukken op Zondag
te bestellen allengs zal verminderen, zoodat la
ter de ZoiKlaggbesteliing kan worden afgeschaft.
Spr. verdedigt' de overname van de gemeente
lijke telefoonnetten door het rijk in het belang
van een rationeel gebruik. Mien heeit hierbij
vooral te iet ten op de intercommunale, en de in
ternationale verbindingen. Het rijk is hiervoor
thans in hooge mate afhakelijk van de wijze van
exploitatie der gemeentenetten.
Hierna komt spr. tot de klachten over den
dienst. Hij herinnert er daarbij aan, dat in Nov.
1918 de toestand van het bedrijf verre van roos
kleurig was. De magazijnvoorraden waren on
voldoende; eerst in Mei 1919 kon er eenige ver
betering komen.
Al 'het mogelijke wordt gedaan om den ach
terstand voornamelijk op de groote kantoren in
te halen. Dat gaat natuurlijk geleidelijk en het
is niet mogelijk allen, tegelijk te helpen. Boven
doen ontbreekt het aan technisch geschoold per-
.solnêel.
Ten aanzien van het postverkeer doet zich de
moeilijkheid vreor van het beperkte treinverkeer,
zoowel in binnen- a's buitenllaiid. Daardoor
ontstaat dikwijls ophooping van brievcn-post,
hetgeen aigemeen stagnate vèïwerkL Dc klacht
ran het lange wachten aan, de loketten, onder
zoekt spr. gaarne. Het is echter niet mogelijk ze
alle te voorkomen.
Nog^verschillcnde andere klachten bespreekt
de minister; verschillende misstanden zijn te
wijten aan de bijzondere omstandigheden, waar
onder de dieirst lijdt; ook komt het voor dat
door het publiek zeer wordt overdreven.
De heer Teenstra (V.-D.) heeft uit hetgeen
de minister heeft voorgelezen vernomen, dat bij
de post en telegrafie-alles voortreffelijk is; de
klagers alleen deugen niet, die geven overdre
ven voorstellingen en misschien de Kamerleden
oftk. <r,-„
Spr. komt krachtig 'op tegen 's ministers voor
nemen ten-aanzien van dc Zondagsdienst op het
platteland en in kleinere plaatsen. Moeten de
menschten dan maar zeK een afhaaldieiSsi or-
ganiseeren, wat de post behoorde fe doen.
De heer Van Beresteyn (V.-D.) zegt dai
"s ministers rede diende om alles goed te pra
ten.
De heer Wedkamp 'C.-H.) dient van repliek;
hij is het niet eens me: den heer Teepstra en
zeg: dat de niees:e Waden voor het platteland
met op Zaerdag. maar op Vrijdag verschijnen.
Hij dient een motie in, waarin wordt gezegd, dat
het isolement van het platteland zooveel moge
lijk behoor: te worden opgeheven.
De heer Smcenk (A.-R.) repliceert. Hij is
vo3daan over de beperking van den Zondags
dienst om relig-ieuse en economische redeem
De heer Van Stupele (S.D.A.P) zegt dat aan
het hoofdbestuur niet meer aanwezig zijn men
schep die op dc hoog;e zijn van den modernen
tijd; zij zijn verambtenaard; men doet er nets
dan adm n-lstreererr.
Dc Minister zegt dat men) hem verkeerd be
greep. Maar itiet alles kan in eens goed ge
maakt worden. Men late spr. en den dfrccteui-
gecraai den tijd. Men moet geduld hebben. Den
heer Teeustra verwijst spr. naar hetgeen Wed
kamp cn-Smcenk gezegd hebben. Er moet -n
eik geval gelegenheid gegeven worden tot het
afhalen van brieven.
Het wetsontwerp wordt z. li. s. aangenomen.
De vergadering wordt gesloten.
BUITENLAND.
Causae belli en casus belif.
Wat be teekenen deze vreemde ter
men?
Een uitvoerig an tv/oord' op deze
vraag geelt de Duilsche professor in de
gcographie Georg Wegener in een
boek getiteld: „Dc geopraphischei oor
zaken van den oorlog/'
Hij zet uiteen, dal de „causae belli"
de langzaam zich ontwikkelende oor-
logsoorzaken zijn, waardoor d'e politie-
ke spanning zoolang -toeneemt tot de
ontploffing volg. De „casus belli" is de
plotselinge gebeurtenis, soms uitgelokt,
soms, m l n s c heli j kerw ij ze gesproken,
te. va.'lig plaatsgrijpend, die de onmidl
dellijke aanleiding Lot de ontploffing
wordt. Anders gezegd: do ...causae belli
zijn hel ophoopen van de springstof;
de „casus belli" is het slingeren van
de lont in die stof-
ï'rof- Wegener is van meening, dat
over hel algemeen bij het behandelen
van de vraag, wie aan den oorlog^schuld'
hadden, te weinig gelet is op de „causae
bellien le veel op de „casus belli".
Wat koi't Kan jden oorlo-g ■voorafgi'ng,
wat er de dadelijke aanleiding toe
vormde, werd haarfijn uitgeplozen en
wat jarenlang de catastrophe voorbe
reidde ontsnapte veeltijds aan het on
derzoek.
Meel iTierk'wanr.dillgri idingen brengt
Prof. Wegener in zijn hoek naar voren-
Hij toont aan, dat alle groote mogend
heden streefden naar uitbreiding van
hun invloed'ssfccren; dat dlaarbij nood.-
zakelijk hun plannen eEkaar moesten
kruisen; en dat de kruispunten de wis
sels waren, waarop de vredeswagen
schokkend ontspoorde-
Zulk een wissel lag op den Balkan-
In Zuidwestelijk richting gingen de-
plamun van Rusland1.' Het enorme
Tsarenrijk zocht een weg naar deMwl-
dellandsche Zee-
In Zuidoostelijke richting gingen 'de
planner, der Centrale mogendheden.
Zij trachtten over dOn Balkan het. Zui
den van Azaë -te bereiken. In Konstan-
t-inopel a:an cl'en Bosporus, sneden
elkaar de Russische en de Duitsch-Oos-
tenrijksche lijnen.
Een schikking, die beide partijen be
vredigde, was niet mogelijk. De één of
de ander moest ui't den weg gaan.
Engeland Wenschlc den Indiischen
Oceaan met bezittingen te omkransen.
Het had Australië. Briisch'-Indfië en
Kaapland. Het wilde er Egypte nog bij
hebben en meester zijn in de land'en,
die het. Suez-kanaal beheerschcn. Per-
zië moest de verbiu dings schakel tus
schèn Tndiië en Afrika vormen. Èr zou
een Engelsch© sprtorlijn Kaapstad—
'Kaïro—Calcutta komon.
Maar de Dui'lsche Bagdadb'aan-plan-
nen sneden het Engelsche ontwerp.
Een lijn Hamburg—Perz'sche golf
moest de liïn Omiro—Calcutta passeeren.
Weer een kruispunt, een wissel', een'
gevaar voor den vrede.
Di' zijn een paar-staaltjes uit de vele,
"die Prof. Wegener aanvoert ten be-wij-
ze, dat een oorlog niet plotseling ont
staat, zooals een vechtpartij op straat,
wanneer twee ruziea.chti|ge mertschen
elkaar iegen liet lijf loopen: maar dat
hij het product is van geldelijk zich
vormende en onlwikkéleude factoren.
Deze factoren nu. 'deze belangen-bot
singen, döze kruising van staatkundige
lijnen, noemt d'e schrijver de „causae
belli", de oorzaken van den- oorlog-
Het doodschieten van dén Oosten-
rijkschen troonopvolger, het mobili-
secren van Rusland tegen Duitschland,
waren slechts bewegingendiic men
zou kunnen vergelijken met het ballen
van een vuist, hel toeschreeuwen van
een uitdaging enz.
Ieder gevoelt, dat aan zulk een uiting
van toorn iets vooraf moet gaan. Zij
moet een reden hebben1.
Welnu; bij liet uitdagen, onmiddel
lijk vóór clen strijd, bij de casus belli,
hebben "de oorlogs-experts lang en
breed stilgestaan, terwijl ze over 'de
„causae belli", over dc oorzaken va.n
■den toorn der volken, vlucWiig zijn
Keengegjedeu.
Volgt men dc wording der „causae
belli", der eigenlijke oorlogsoorzakcg
dan geeft men- niet, zooals zoovolen in
beide gedagvaarde partijen gedaan
hebben, bepaalde personen de s.chukf,
maar dan beschouwt men ook de lei
dende staatslieden op het oogenblilc
van het. uitbreken der catastrophe als
kweekelingen van een politieke rich
ting, dlie zij niet maakten, maar dio
hen maakte. En dan wacht men cr ziek
voor, een Poincaré, een Grey of een
Wilhelm TI persoonlijk verantwoorde,
lijk fe stellen .voor dc over het menscli-
dom gebrachte ellende.
Het boek van Prof. Wegener is een
doordacht stuk werk, waaruil velen in
onzen tijd leering kunnen putten.
•Uit de Omgeving
WASSENAAR.
Gemeenteraad.
Ts twee uur werd Woensdag- de openbard
vergaderng heropend. Afwezig de heeren F. R.
P. Lazarom en H. v. Wissen.
Aan de orde is punt 10 der agenda, voor^
schotten woningbouw. Het verzoek van de Wis-
senaarsche bouwvereeniging tot verhooging van
het bouwvoorschot tot een gezamenlijk bedrag
van ruim f 13000, wordt met aigemeene stem-,
men ingewilligd.
Vervolgens wordt behandeld het verzoek van
de Wassenaarsche Woningbouwvereen:g:ng om
voorschot tot het bouwen van 27 arbeiderswo-
npigere en 10 nvddenslandswontngert. terwijl
de vereeniging St. Wi&brord een voorschot
vraagt voor den bouw van 53 woningen. Hef
komt B. en W. ongewenscht voor deze ver-
eemgiiïgen in hetzelfde jaar woningen te doen
bouwen. Zij zijn daarom tot de conclusie ge
komen de nieuwe bouw vereeniging de voor
keur te moeten gevent De kosten zullen vootf
de gemeente dezelfde blijven.
Met deni bouw van middenstandswoningen
door de oude bofuwvereenig'mg kunnen B. en W.
zich geenszins vereenigen, omdat de gemeente
hierbij geheet aHeem het voorschot versirekten.
Echter om b.v. voor ambtenaren een gescJïikte
woning te verstrekken meenen B. en W., ifat zij
gevoeglijk enkele perceelen, daarvoor geschikt,
kunnen aankoopen.
De voorzitter merkt h'enbij tevens op, dat
ipet dit alles nog niet beweerd is, dat de oude
bouwvereeniging geen goed werk heeft verricht.
Hij wil alleen den concurreiifestrijd t us scire n
beide vereeriiigingen voorkomen.
De huur der woningen van St. Wfllebrordus
eerst bepaald op f 4.60 is na bespreking met B.
en W. gebracht op f 5.10. De vereeniging vraagt
daarom een voorschot van f 396 000 en een
jaarlijkschc bijdrage van f 11213.76, mits het
rijk van eerstgenoemde som 3/4 vergoedt. Met
aigemeene stemmen wordt Jiiertoe bestoten.
Aan de Wassenaarsche -bouwvereemging zal
als bovengeschreven worden bericht.
Het reglement der gasfabriek dat ter her
ziening bij de leden gecirculeerd heeft wordt na.
een enkele aanmerking van den teer Beelaerts
met aigemeene stemmen goedgekeurd.
Met aigemeene stemmen, wordt besloten een
bedrag van f 448 te ve'rleeneni tot voorziening
v,an de rijwielbergplaats bij de O. L. School
no. 1.
Het voorste! van B. en W. om afwijzend !d
beschikken op het adres om adhaesie te be
tuigen aan het adres van de Tweede Kamer in-,
zake plaatselijke keuze, wordt aangenomen.
Inzake de verlaging van het maximuni-aanlal
vergunn ngen stei-en B. en W. voor het aantal
vergunningen te brengen van 1 op 350 inwoners
voorheen bedroeg dit 1 op 300.
Het voorstel van dem heer v. Mansveüt oin
toekenning van. een subsidie van f 50 voor de
Nat. Chr. Geheetonithoudersvereenigir.g, wo'rdt
verworpen met 6 iegen 2 stemmen. Voor dé
heeren v. Mansvelt en v. Barnevetd.
Aan de orde is thans het voorstel tot verdien
p'ug van de verwatering. De voorzitter memo
reert, dat het eerste gedeelte is uitgevoerd voor
een bedrag van ruim f 6000. Het tweede deel
za! ruim f 10.000 kosten; wat aanmerkelijk
minder is omdat dit gedeelte naar verhouding
grooter is. Met aigemeene stemmen wordt B.
en W. machtiging verleend in onderiiandehng
ie treden met den aannemer.
B. en W. stelen vervolgens voor het haven
en vaartgeld re verdubbelen. Het voorstel van
den heer Rooijakkers om hooger marktgeW lei
heffen voor dc verwatering, ontraadt de voor
zitter ten sterkste. Overeenkomstig het voor
stel van B. en W. wordt besloten.
Tot onderwijzer aan de O. L. School no. 2'
wordt met Ingang van l Mei benoemd de heer
W. F. Z. Stom te 's-Gravenhage, tijdelijk ais
zoodanig werkzaam.
B. eri W. vragen den raad machtiging orer
te gaan tot aanbesteding van den bouw van
een stalling voor den gemeentelijken rc n. g gs-
dienst. De begrooting hiervoor bedraagt f 5457»
De heero Wouters vraagt, waar dit plan reeds
een jaar'oud is, of het utei gewenscht is l.ct tcj
herziien. Met aigemeene stemmen wordi 13. cil
W. hierna machtiging verkend.
B. en W. stellen vervolgens voor dc gë-
moemepens:oenen te verhoogen tot een maxi
mum van 40 pCi., overeenkomstig het later
door de Eerste Kamer te nemen beslluit Lang*
durig wordt alsnog gediscussieerd over ver
schillende toaoen en pensioenen van gemeenië-
personeel, waarna he: voorstel van B. cn W,
wordt aangenomen.
De salarisverordening, als door de salariscoiri-»
missie voorgesieW, wordt met aigemeene stenw
men aangenomen.
Tenslotte geschieden nog eenige wijzigingen
der begrootingen 1919 en 1920.
De voorzitter brengt verder ter spake he?
raadsbesluit in zake verbetering van „De Klip".
De voorzitter vraagt ontheven te worden van
dit besluit en de zaak nogmaals te onderzoc-keir*
Het voorstel wordit hierna gewijzigd naar B,
en W. om praeadvyes, terwijl 'het op de eerst
volgende vergadering op de agenda za! ges
plaatst worden.
B. en W. vragen voorts machtiging tot aan
koop van een nieuw paard voor de gemeente,
terwijl één paard voor den slach: za! verkocht
worden. -Wordt conform besloten.
Na de rondvraag sluit de voorzitter de verga*
deripg. i .v-
