Dagblad voor Leiden en Omstreken. Bericht BINNENLAND. - ABONNEMENTSPRIJS IN LEIDEN EN BUITEN LEIDEN "WAAR AGENTEN GEVESTIGD ZIJN PEK KWARTAAL f 2.50 PER WEEK f 0.19 FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2.90 1ste JAARGANG. - ZATERDAG 3 APRIL 1920. - No. 3 BUREAU: HOOIGRACHT 35 - LEIDEN. - TELEFOON INT. 1278 ADVERTENTIEPRIJS 7: PER GEWONE REGEL f 0.221A DES ZATERDAGS f 0.30r INGEZONDEN RECLAMES DUBBEL TARIEF. KLEINE ADVERTENTIES van hoogstens 30 woorden 60 cent; Zaterdags 75 cent, IjJ vooruitbetaling. Dit nummer be9taat uit twee bladen. Ons blad zal Maandag 5 April (Tweede Paaschdag) niet verschijnen Directie „N. L. Crt." 's Konings eere. Wij kunnen ook van onze tegenstanders loeren. De knechten van den Perzischen koning Avbasasta, die ons in het hoek Ezra wor den geteekend, waren (bittere vijanden van het- volk Gods, en toch maken zij een op merking die ook in onze dagen en ook voor ons staatkundig leven nog van beteykenis is. Omdat wij salaris uit het paleis ontvangen, zoo schreven zij aan den Koning, en het ons niet betaamt des Ko ning oneere te zien, daarom hebben wij gezonden en dit den Koning bekend ge maakt. Deze knechten van Artasasta, zij ontvan gen salaris uit het paleis, zij worden door den Koning bezoldigd en ondertiouden, en daaruit vloeit nu voor hen de verplichting voort om voor dien Koning te leven en ,voor zijne eere op te. komen. Geldt ditzelfde ook niet van den grooten Strijd onzer dagen, waarvan de politieke vorsteling een onderdeel is? Het gj.iat in dien strijd tenslotte om d e fee re des Konings. God hcerscht als Opperheer en Hij oischt, 'dat. zijn heerschappij op alle terrein des le vens zal worden erkend, dat niet-alleen in gezin en kerk, maar ook in het maatschap pelijk en het staatkundig leven met zijne ordinantiën zal .worden gerekend. Maar nu zien we in de practijk vaak juist (het. (tegendeel. Daar zijn er zoovelen die zich voor dezen Koning niet wenschen te buigyn, die zij ne ordinantiën niet erkennen en-die het •penlijk uitspreken: wij wiilan niet dat de le Koning over ons zal zijn. De godsdienst wordt desnoods nog goed geacht voor de binnenkamer, maar in het publieke leven mag daarmee niet worden gerekend. Uit dit beginsel leven ten onzent de par tijen der linkerzijde. Hoezeer zij overigens ook mogen verschillen, hierin stemmen zij alten overeen, dat in het staatkundige le ven niet G o d regfaer-t, maar de m e n s c h, die. zich te richten heeft niet naar Gods Woord en Wet, maar naar de menschelijke ï'ede. Door Mij regeeren de koningen en stel- Wn cto vorston gerchtiglieid, zóó -zegt ons Cods Woord. En geheel in overeenstem ming hiermede zegt het program der Anti revolutionaire partij, dat noch in den volkswil, noch in de wet, maar alleen "in God de bron ligt van 'het souvereine gezag. Neen, zeg'gen de vrijzinnige partijen, niet bij de gratie Gods, maar bij de gratie van het volk regeeren de koningen, en tegen over de goddelijke souvereiniteit procla- meeren zij du souvereiniteit van het volk. Dit in den grond revolutionaire beginsel wordt, overal en op elk terrein toegepast. In de school. In de pers. In het maatschappelijke en het staat kundige leven. De eere van onzen God en Koning wordt niet gezocht en bevorderd, maar op elk ge bied miskend. En nu zegjgen ons de knechten van Ar tasasta, dat het hen die uit het paleis salaris ontvangen, niet betaamt des Ko nings oneeere. e zien. Welnu, mogen wij dan waar liet gaat om de eere van onzen Koning, die ons met zij ne gunstbewijzen dag aan dag overlaadt, -werkeloos blijven? Mogen wij zonder meer toezien waar de eere des Konings wordt aangerand? Irnmere neen! Het betaamt ook ons niet des Konings oneere te ztent Ook op ons rust de taak om ons te wer pen in den strijd en voor de eere des Ko ning» op te komen! Wanneer wij dit erkennien en immers dat kan wel niet anders dan kunnen wij niet alleen blijven statin, maar sluiten wij ons aan bij onze politieke organisatie. Dan laten wij niet anderen arbeiden, maar dan gaan we ook zelf aan het werk. Dan steunen wij niet langer een z.g. neu trale pens, maar eisc'hen voor ons g e z in een c h r i s t e 1 ij k dagblad. O, zeker, we weten het wel, dat het ook in onze kringen niet alles goud is wat er blinkt, dat er zeifis in de gelederen van hen die het Sojj Dèo Gloria in hun vaan del schrijven, veel is wat anders behoorde te zijn. Maar dat mag er ons toch niet 'toebren gen om nu maar du handen in den schoot te leggen cn de riemen in de boot. Wij moeten ons plaatsen op een hopger standpunt, om over allerlei kleinigheden heen te zien- en allleen het groote beginsel: de eere des Konings, in het oog te vatten. Ging het in den politieleen -strijd en den strijd voor onze pers om persoonlijke of partij-belangen, om eigen eer of voordeel, -wij zouden niet beter kunnen doen dan ons terug te -trekken en onzen eigen weg te gaan. Maar daarom gaat het niet. Niet de eere en- de macht van personen of partijen, maar de eere en du glorie van onzen God is de inzet van den strijd! Hoe schoon is, zoo bezien, onze taak. Hoe groot wordt dan ons voorrecht. Wulk een eere te mgen behooren tot hen die iets mogen doen voor onzen God en -Koning, die niet noodig heeft van men- schunbanden gediend te worden, maar die niettemin aan nietige menschenkindereu vergund in Zijn diensi werkzaam te zijn. Wij ontvangen (salaris uit het paleis. Niet te tellen zijn de zegepingen ons ge schonken,. Maar dan geldit ook van ons dat het niet betaamt des Konings on- eere te zien. Welkom in Leiden. Leiden ontvangt a- s. Maandag- gasten. Van alle zijden zullen ze hierheen ko men, de jongelingen, leden van de afd. ZukM-Iolland van den Bond' van J. V. op Geref. Grondslag-. Welkom jongeUmgcn, van harte wel kom ün onze ou.de veste, waar gij komt, niet in 'de eerste plaats om Van de schoone omgeving te genieten, maar om te werken en uitspanning te zoeken door inspanning. Belangrijke c-nderwerpen komen aan de orde. Onderwerpen, dlie er op wijzen dat re kening word/ gehouden met de vragen die in onze dagen hoofden cn harten, óók van de jongeren vervullen. Er -is een tijd geweest dat van vrijzin nige zij de den spot werd gedreven met onze ..Christelijke Jo-ngelingsvereeni- gjingen." Ook aan de overzijd<e wordt thans in gezien -van hoeveel belane* het is de jeugd, de jongelingen te organisceren en hen toe te rusten voor den grooten strijd di:e hen wacht. Daarentegen zijn er in onze kringen soms verschijnselen die er op duiden dat de belangstelling, e enigermate ver- fLauwt- Dal mag en -dat moet niet- Werkc de vergadering van a- s- Maan dag er toe mode dat de groote beteeke- niis .van onze Christelijke'Jo-ngoliingsvere eenigjingen weer opnieuw worde ver staan en gevoeld. Het gevolg zal zijn, moeten zijn. meer liefde, meer belangstelling, meer meele ven. meer steun. Welkom, Zuiid-Hollandsche jongelin gen! Welkom! En een rijk gezegend samen zijn I STADSNIEUWS. In het vorig nummer deelden wij mede dat a.s. Maandag 's middags te 3- uur in ons Bureau, Hooigracht 35, gelegenheid zal worden gegeven, H.H. Commissaris sen met het bereikte resultaat geluk te wenschen en de Bureaux te bezichtigen. In antwoord op een gestelde vraag mer ken wij hierbij op, dat niet alleen min of meer officieele personen, maar* alle be langstellenden toegang hebben. „Con Amore", Christelijke Zangver- eeniging voor Gem. Koor alhier, die pas haar uitvoering gaf in de Stadsgehoor zaal, neemt, naar men ons mededeelt, voor het komende jaar in studie het. Oratorium van G. F. Handel: Judas Maccabaus. Het bestuur noodigt volgens een in dit num mer voorkomende advertentie dames en lieeren uit lid te worden. De Leidsche Kunstclub de Sphinx houdt gedurende deze róaand in haar ge bouw aan het Rapenburg 81 een tentoon stelling van werken van W. Scliuhmacher cn C. J. van Urk. Bij de eergisteren gehouden verkiezing van Hoofdingelanden cn Hoofdingelan den-plaatsvervangers van het Hoogheem raadschap Rijnland werden gekozen: In het 4de district tot Hoofdingeland- plaatsvervanger de heer N. Th. Geertse- ma te Haarlemmermeer. In het 6de district, herkozen tot Hoofd ingeland de heer J. M. D. Graaf van Lijn den, te Lisse; tot Hoofdingeland-plaatsver vanger de heer P. Yerdegaal te Lisse. In het 6de district*; gekozen tot Hoofd ingeland in de vacature ontstaan door het overlijden van den heer Scherpenzeel: de heer C. van Muiswinkel, te Alphen. In het löde district, gekozen tot Hoofd ingeland in de vacature ontstaan door het overlijden van den. heer J. de Bruin: de heer W. Los te Alphen. In het 14de district, herkozen tot Hoofd ingeland: de heer E. J. Speelman en tot Hoofdingeland-plaatsvervanger: de heer W. Warnaar, beiden te Sassenheim. In het tweede district verkreeg geen der candidaten de" meerderheid, zoodat daar een herstemming moet plaats heb ben. Uit de studenten heeft zich alhier een comité gevormd,, met het doel* een studen tenorganisatie te stichten, die als het noo dig mocht blijken, zich ter beschikking kan stellen van het wettig gezag om te gen de revolutionaire beweging op te treden. Aan studenten van wie verwacht kan worden dat zij aan de zijde van het wet tig gezag zullen staan bij mogelijke revo- lutionnaire woelingen is een circulaire gezonden om zich bij dit comité aan te sluiten. -Onze stadgenoot, de heer G. A. Bots is als lid van de Jury-af deeling aange wezen bij den vakwedstrijd en tentoon stelling van banketbakkerij en kokerij,, te houden in complex Doele te Rotterdam, op 11, 12, 13 en 14 Mei, door-de Nederl. Ban- kelbakkers-Vereeniging, afdeelin-g Rotter dam. De afiïeeling Leiden van d|en Ned. Centr. Bond van Christel. >arbeidersfsters) in de bedrijven van voedings- en genotmid- dele.n, (vakgroep brodbakkers) vergaderde Donderdagavond in Patimonium om te komen tot een afd. Drankbereiders. Als spreker trad op het hoofdbestuunslid de 'heer Kannegieter, met het resultaat dat door de aanwezigen. 9 in gtital, tot oprichting van een afdeeling besloten werd. Onze Christelijke Gymn. Vereeniging ...Tahn" hoop den 2en Paaschdag, met haar Dames- en Heerenafdeelingen, een turn- mansch te houden naar Haarlem en Om streken. Het Daver o juichtoon, -klinkt op aller wegen" zal zeker dien dag menigmaal o - schallen en het den. volke «kond doen dat het deze turnvereenigingn ernst is met haar streven. DeuChr. Bond v. Gymn. Vereenigingen in Nederl. hoopt 2en Pinsterdag te Leiden haar 2e Lustrum vieren. Op het program ma komt o.tn. voor: Wedstrijden en Turn- demonstraties en Optbcht der deelnemende vereenigingen. Men meldt ons dat de Oud-Weezen Zangvereeniging" .(directeur den heer A. Teljeur Jr.) onderaf deeling van den Ned. Prot. Oudweezenbond. met ingang April geen onderafdeeling meer is van bovenge- noemden bond, en alzoo een zelfstandig koor geworden is onder -de zinspreuk ,,Z a n g zijonzeLeu e". Tot*voorz. is benoemd door het bedanken van den heer Joh. N. v. Ammers, de heer I. Delfos. Hedenmorgen sloeg aan het Utrecht- sche Veer een zolderschuit, geladen met isteenen, om. Persoonlijke ongelukken had den niet plaats. De zomertijd. Men zij er aan herinnerd dat de zo-- mertijd wordt ingevoerd op Maandag a.s., den 2den Paaschdag. De klokken worden in den nacht van 4 op 5 April dus 1 uur vooruit gezet. Patrimonium. D?. 3 C. Sikkel van Amsterdam is thans als vast medewerker aan het weekblad Patrimonium" verbonden. Invoer van vee in België. Herkauwende dieren en varkens, be stemd voor de slachtbank, mogen langs de grenskantoren Ach el en Esschen in België ingevoerd worden. Vertrek s.s. „Prinses Juliana". De bemanning voor het stoomschip „Prinses Juliana" heeft gisterenmorgen gemonsterd. Het schip zou hedenochtend half elf met een volledige Ilollandsche bemanning uit Amsterdam vertrekken. De passagiers zouden heden tusschen 3 en 5 uur in IJmuiden aan boord komen. De „Prinses Juliana". Omtrent de brand in de „Prinses Ju liana" schrijft men nader uit Vlissingen aan de „Maasb.": De op 13 Maart j.l. te water gelaten nieuwe mailboot „Prinses Juliana" voor de Stoomvaartmaatschappij Zeeland, ligt in het Dok alhier voor het terrein van de Kon. Maatschappij „De Schelde". Vrijdag morgen was men in het voorschip bezig de daar aangebrachte betimmering te be werken met Litiumverf, waarbij de be timmering met een rol wordt bewerkt. Even voor 9 uur vatte het houtwerk plot seling vlatn en geraakte een groot deel daarvan in brand. Zoowel de fabrieks- brandweer als die der marine en van de stad kwamen op het bericht van het ge beurde aangesneld en met tal van slangen werd het vuur bestreden. De in het schip werkende arbeiders konden het ongedeerd verlaten, wat een geluk was, daar hevige rookwolken uit het schip opstegen. Doofl krachtig werken der genoemde brandwe ren, kon het vuur tot de bedoelde betim mering worden beperkt en is er uitwen dig aan het schip niets van de brand te zien. De afwerking van het schip zal na tuurlijk door het voorgevallene eenige vertraging ondervinden. Uit de textielindustrie. In de op Zaterdag 8 Mei a.s. te Apel doorn te houden algeraeene vergadering van den Ned. Christ. Textielarbeidersbond „Unitas" zal o. a. aan de orde komen een voorstel van het hoofdbestuur, om den ze tel der'organisatie van Enschede te ver plaatsen naar Utrecht en het aantal hoofd bestuurders met twee uit te breiden. Ver der wordt voorgesteld om de uitlceerjng bij staking en uitsluiting al naar gelang van de contributieklasse te bepalen op f2 tot f 14 per week, met een toeslag van f 1 per week voor ieder nietverdicnend kind beneden 14 jaar. Verhooging der briefport? Men deelt aan de „Msbd." mede, dat' door de Regeering opnieuw wordt over wogen, voorstellen te doen tot verhooging van het briefporttarief, alsmede van an dere tarieven. Levensmiddelen voor de Weensche kinderen. Op het verzoek van den heer Wil liams, voorzitter van het bestuur van de Britsche transportarbeidersfederatie, om voor Weensche kinderen bestemde levens middelen te lossen uit de te Rotterdam liggende s.s. „Batavier III", „Batavier IV" en een lichter, heeft, naar de „N. R. Crt." verneemt, de gehouden ledenvergadering van de Nederl. Federatie van Transport arbeiders afwijzend beschikt. Het bestuur van den Centralen Bond van Transportarbeiders, dat geen bezwaar, heeft- tegen de lossing en het vervoer van levensmiddelen, voor Weencn bestemd, begint daar uit tactische overweging al leen niet aan, om geen relletjes te veroor zaken. De levensmiddelen worden dus door de in staking zijnde havenarbeiders niet gelost. Staking in het TransportfeadrljL In c:n druk bezochte vergadering van de Vakgroep „Voerlieden" van den Cen tralen Bond van Transportarbeiders op Donderdagavond in „Casino" te Amster dam werd de volgende motie met alge- meene stemmen aangenomen: De vergadering van de Vakgroep „Voer lieden" van den Centralen Bond van Transportarbeiders, gehouden 1 April in „Casino", besluit geen werk te zullen verrichten, dat de staking van de Havenarbeiders zou kunnen schaden en spreekt uit, dat leden, die zich daaraan schuldig maken, van het lidmaatschap van den Bond moeten worden geroyeerd. neemt met verontwaardiging kennis van het ontslag van voerlieden door de Di rectie der Aïhsterd. Rijtuig-Mij., omdat die voerlieden werk, waarvoor wordt ge staakt. niet konden verrichten. besluit met dat ontslag niet accoord te gaan en rekent er op. dat de ontslagen voerlieden onmiddellijk na de normale hervatting van het werk in het vervoer bedrijf weer op hun plaats zullen worden gesteld. „Het Volk". De heer J. J. de Roode. lid der hoofd redactie van. „Het Volk", die door zijn aanstelling tot hoofd der afdeeling „Ar- beidsverzekering" van het Internationaal Arbeidsbureau van den Volkenbond, de journalistiek vaarwel zegt, zal Maandag 12 April a.s. naar Londen vertrekken, om zijn functie hij het nieuwe instituut te aanvaarden. Hij zal in de hoofdredactie van „Het Volk" worden opgevolgd door den heer J. F. Ankersmit, thans plaatsvervangend hoofdredacteur van het soc.-dem. hoofd orgaan. (Hbld.) FEUILLETON. EEN VERWOEST LEVEN door HUGO KINGMANS. (Nadruk verboden.) 3ï Maar zij had daarop terug geheftigd: „Ik begrijp niet, wie jou het recht geeft, je met mijn zaken te bemoeien. Laat mij maar kalm gaan, hoor. Ik ben oud en wijs genoeg! En wat mijn moeder betreft, om trent haar ben ik je geen verantwoording schuldig,, maar ik wil je wel zeggen, dat ik met haar volkomen toestemming ga, als je er tenminste op gesteld bent, dat te weten." Diep had Jan Folmer toen gezucht. Vol komen toestemming van haar moeder! Hij begreep wel, wat die toestemming be- teokende! Die was natuurlijk afgedwon gen. Marie was altijd haar moeder de baas geweest. Oprecht en hartelijk, ondanks haar groote gebreken, had hij, eenvoudige jon gen van het land, haar lief. En hij had gehoopt, als zij zijn aanzoek had aange nomen, haar te doen veranderen, zoo God het wilde, ook in geestelijk opzicht. Want voor z'n baas, boer Jorissen, was het lang geen geheim meer, dat z'n knecht, Jan Folmer, Qfik de fcam&nkom- sten bezocht van het groepje, dat zich van de kerk had afgescheiden. De verandering in den geestelijken toe stand van Jan Folmer was oorzaak, dat hij dacht, ook daaromtrent veranderde ge voelens bij Marie te wekken, die naar hij maar al te goed opmerkte veel te luchthartig door het leven ging. Eitter werd hij echter teleurgesteld. Maar zijn liefde bleef onveranderd, wei'd zelfs intenser. Het voorwerp zijner liefde echter liep rond met de gedachte: waar bemoeit zoo'n „boerenkinkel" zich mee, om mij te ka pittelen over mijn vertrek naar de groo te stad. HOOFDSTUK III. Marie Lolckerse was geen gewoon dorps meisje. Toen zij nog maar klein was, zei- de vrouw Lolckerse vaak.tot haar man: „Ik; begrijp dat kind niet. Van wie heeft zij toch dat karakter? De kinderen uit de buurt zijn te min voor haar. Die houdt ze op een afstand. Ik begrijp er niets van. We kunnen op den duur nog veel last met haar krijgen." Zij gaven het kind ook geen opvoeding, als meer in het dagelijksche leven valt 'op te merken. De opders zuchten en klagen dan over hun ongezeggelijke kinderen, over de ka- raktergebrekea ijm hen, over hun on deugden, maar intusscheii ziet men, dat van een werkelijk trachten, om die gebre ken, die ondeugden te bestrijden, al bit ter weinig komt. Ja. maar al te vaak wor den do kinderen er, willens of onwillens, in gesteund. Hoe ouder Marie werd, hoe meer haar hooghartig kaï-akter op den voorgrond trad. Toch werd zij op school de lieveling der onderwijzers, want zij had een bevat tingsvermogen, als de oude hoofdonder wijzer, die al menig jaartje op het dorpje had gesleten, nog niet had meegemaakt. Hij moest volmondig erkennen, dat hij haar niet genoeg kon leeren.op school, daar ze de andere kinderen, zelfs de meest „pientere" er van, ver vooruitstreefde. Hij besloot dart ook maar, omdat hij schik had in haar vorderingen, haar ge heel belangeloos privaat-les te geven. Vader en moeder hadden er eerst wel wat op tegen, dat Marie na schooltijd weer een paar uurtjes les nam, maar op het dringend verzoek of liever gezeur van het meisje, gaven zii, ook al, omdat het toch geen geld kostte, hun toestem ming. Dat waren voor de kleine Marie de ge lukkigste uren van don dag. In alle vak- ken werd zij onderwezen. En de oude onderwijzer, die wel literaire smaak be zat, trachtte ook die haar bij tg brejigeji, wat hem wonderwel getukte. Hij gaf haar boeken, die niet boven haar krachten gingen, mee naar huis en in haar vrijen tijd werden die door haar ge lezen met evenveel vuur als zij alles deed. Tegen huiswerk maakte zij niet de geringste tegenwerping. Als het maar geen boerenwerk was! Zij wilde niet, ge lijk de andere meisjes, des zomers met een grooten stroolioed op naar het land gaan, werken in het gewas, tot de avond viel, om dan vermoeid, terug te keeren, het bed op te zoeken, terwijl liet daglicht nog niet van den hemel was. Ze had zich, kind, onervaren, onmondig, als ze nog was, vast voorgenomen, dat werk niet te doen. Je krijgt er maar een zon-verbrand" gezicht van en op de handen kwamen bla ren van het werken. Bovendien moest zij zich dan vereenzel vigen met de arbeidersmeisjes, waarbo ven zij zich verheven achtte. Zij prees zich daarom dan ook geluk kig, dat „meester" zich over haar ont fermde cn haar lps gaf. Ze was feitelijk al een jaar langer op school dan noodig was. De mcnschen op het dorp vonden het een schandaal. Lokkerse was waarlijk niet rijk, integondeel, hij had moeite ge noeg, op te worsteten tegen UeJ. lfiyen, met z'n talrijk kroost, waarvan Marie de oud ste was. Het was vonden de dorpelingen van de ouders niet meer dan plicht, het kind van de school te halen en haar aan het werk te zetten. Zoo'n nuf was toch ook niets meer dan de andere dorpskinderen. Het schaap, moest maar eens flink aange pakt. Dan gingen die streken er wel uit! Maar de ouders (en vooral de moeder) waren zwak. Het kiud speelde ln huis de baas, vooral als vader niet thuis was. Maar opeens kwam er verandering. Lokkerse vond, dat het nu mooi genoeg was. Hij vernam zelfs, dat de meester van plan was, haar Duitsch te doen leeren. Dat paste nu lieelemaal niet voor een meisje, vond hij. Bovendien: de winter, was gekomen; cle verdiensten waren zeer gering en haas Jorissen, bij wien Lokker se arbeider was, kon wel een aankomend meisje gebruiken, die bij de boerin een uitstekende opleiding zóu krijgen. Toen baas Jorissen dit, zonder eenige bijbedoe ling had gezegd, had Lokkerse onmiddel lijk aan Marie gedacht cn er met z'n vrouw over gesproken, die er in toeetem- der terwijl vader op zich nam, het Marie aan te zeggen. Moeder zag daartegen op, want zij vreesde van het dertienjarig meisje een uitbarsting, als nooit vertoond zou züul J iWpwIl ïervuiKü-la

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1920 | | pagina 1