CACAO DE ZAAN 500 1.95 I het land van Tito de R.K. kerk straks óók genationaliseerd? Scheidende minister Acheson hield boeiend betoog Streekplan Brielse Maas door Prov. Staten goedgekeurd Wèg beklemming Over Zondagsrust nieuwe leidsche couhant 7 vrijdag 19 december 1952 Profiteer van deze uitzonderlijke, tijdelijke aanbieding Groot, royaal pak (dal komt dus overeen met $9 cent per 100 gramJ Naai Russisch voorbeeld Verbitterde, ophitsende rede van minister Kardelj in Zuidslavische parlement 7UID-SLAVIE heeft officieel toegegeven, dat de verheffing van aarts- U bisschop Stepinac tot kardinaal, geleid heeft tot het afbreken der bi liplomatieke betrekkingen met het Vatieaan. De Zuidslavische communis- sche leiders schijnen vastbesloten de R.K. kerk in hun land te nationali- erën en de banden tussen de 70.000 leden van die kerk en het Vatieaan eheel te verbreken. Dit kan men opmaken uit de bittere rede, die de iuidslavische minister van Buit. Zaken, Kardelj, in het parlement heeft ge- iouden. Woordvoerders wijzen er op, dat de Zuidslavische communisten in mn houding tegenover de kerk dezelfde weg volgen als de Russische satel- ieten. Kardelj betoogde in het parlement, dat benoeming van stepinac tot kardinaal eel uitmaakt van een „anti-Zuidslavi- :he actie", geleid door -Rome. De cam- agne staat In verband met het komende ezoek van Tito aan Engeland, op ultno- iging der Britse regering. Stepinac zou, olgens Kardelj, de morele verantwoor- •lijkheid dragen „voor de bloedbaden nder het Quisling-regiem, en de vernie- iging der orthodoxe en Joodse bevol ing". Bedoeld is blijkbaar, het „Quis- regiem van Pawelitsj, die eerste linlster was der pro-Duitse marionetten- jgering van Kroatië, gedurende de pe- lode 1941 tot 1944. Stepinac was slechts rügelaten uit „democratische" gevoelens opzicht e van de jterk. Zoals men weet, werd Stepinac een geleden voorwaardelijk vrijgelnien, adat hij vijf jaar van de zestien had uit- ezeten, een straf hem opgelegd, Wegens .misdaden tegen de staat". Resumerende: Kardelj ziet in de hou- ing van het Vatieaan een nieuw conflict tussen kerk en staat in Zuid-Slavië, om dat het Vatieaan drager is der expansi onistische Italiaanse gedachte, als zou de Balkan „Lebensraum" zijn. In Vaticaan-kringen beschouwt men het afbreken der diplomatieke betrekkin gen als een voorbode der poging, ook in Z.-Slavië een nationale R.K. kerk te Morgen geen voetbal In verband met de weersomstandig heden en de slechte toestand van de ter jelnen zijn alle voor morgen vastge- Belde voetbalwedstrijden afgelast. Leiden niet tegen Luik Het voetbalelftal van de Leidse Uni- lersiteit zou vanmiddag niet spelen te len het elftal van de Luikse universiteit, let Luikse elftal heeft op reis naar pinster in Duitsland een ongeluk gekre- len en tal van spelers werden daarbij jêwond. Zoals bekend is, zou de wed- pijd worden gespeeld op het Quick Boys-terrein te Katwijk aan Zee. tKB-wedstrijden afgelast In. verband met de toestand van de 11 trreinen zijn alle C.K.B.-wedstryden lc. foor morgen afgelast. n Aan weerszijden van het volleybalnet De uitslagen van de volleybalcompe- Itie lulden: i Dames 1ste kl.: SmashSOS 22; i. jde kl.: HKVCJMV 3—0, Te Werve— I Spinnewiel 2—2; 4de kl.: Turnlust— PAMS 3—1; 4de kl. A: Red Stars—HIOS 1—1, Excelsior—DKVC 0—3; Res. 1st. N kl.: SOS 2OVC 2 0—3; Res. 2de kl. Ie Werve 2—Olympia 2 2—2, Turnlust 2 «-Blokkeer 4 13; Res. 3de kl.: HKV 2 Pinguins 3 30; Res. 4de kl.: Red Stars J-DKVC 2 0—3, Excelsior 2—Graaf Willem II 2 3—0. Heren 1ste kl.: BlokkeerDES 1 ,^de kl.: RAS—SOS 3—1, HKV—Actief SK-1; 3de kl.: Red Stars—CSVD 2—2, IVT—CJMV 3—0, CSVD—Sparta 3—1; ïf- Me kl. A: Te Werve—Turnlust 3—0; LS Me kl. B: HIOS—SV KMH 1—3, Lycur- Oranje—SLN 2—2; Res. 1ste kl.: issh 2—KLM 2 1—3, Blokkeer 2—DES 1—3; Res. 2de kl.: Red Stars 2—Punch 0-3; Res. 3de kl.: CSVD 2—WB 2 -0; Res. 4de kl. A: Red Stars 3- pinnewiel 2 3—0; Res. 4de kl. B: HIOS Tonegido 5 13. Naar wij vernemen is het aantal leden an de Ned. Volleybalbond thans de 1.000 gepasseerd. Andersen beste sportman van Scandinavië De drievoudige Olympische, Europese n wereldkampioen in het hardrijden op schaats, de Noor Hjalmar Andersen is .or de in Scandinavië verschijnende agbladen als de beste Scandinavische portman in 1952 gekozen. Hij verwierf punten tegen de Finse skiloper Haku- binen 61, de Zweedse athleet Nystrom 59 a de Zweedse vijfkamper Hall 52. Gerberink naar Duitsland De doelverdediger van Sportclub En- chede, Flip Gerberink, die jarenlang in iet Ned. jeugdelftal heeft gespeeld, is oornemens als semi-prof in Munster West-Duitsland) te gaan spelen, waar j een betrekking heeft aanvaard. Davis Cup weer voor Australië of V.S. De Ver. Staten hebben zich in de flnalë van het tennistournooi om de Davis-Cup goplaats, door de Italiaanse ploeg met verslaan. Op 29, 30 en 31 De •dt de finale te Adelaide gehouden tegen Australië. Braziliaanse afgevaardigde „geëlimineerd"? Het Braziliaanse ministerie van Buit. Kaken heeft het Braziliaanse gezantschap b Wenen om inlichtingen verzocht, trent de toedracht van het overlijden Van vakbondsleider Joaquim Teixeira, die deelnam aan het wereldvredescon gres te Wenen, zo deelt, het Franse pers bureau A.F.P. mede. Volgens de Brazi liaanse politie, staat Teixeira bekend zijn anti-communistische gevoelens Men zou het volgens AFP niet onmoge- achten, dat hij „geëlimineerd" is. N.A.T.O.-conferentie geëindigd Vezbeteiing in internationale toestand gevolg van paiate Atlantische macht J}E RAAD VAN MINISTERS der N.A.T.O. is gisteren in Parijs uiteenge gaan. Begin April 1953 zal men hoogstwaarschijnlijk opnieuw in de Franse hoofdstad bijeenkomen. De scheidende Amerikaanse minister van Buit. Zaken, Acheson, heeft een indrukwekkende rede gehouden, waarin hij herinnerde aan al hetgeen voor het Westen economisch en politiek is tot stand gebracht. In het bijzonder concentreerde hij zich op het Noordatlan- tische verdrag. Er werd een zeer uitvoerig slotcommuniqué uitgegeven. Mr Linthorst Homan nam afscheid bij Zuivelbond Graai Van Lynden v. Sandenburg volgt hem op Na een vijfjarig voorzitterschap heeft mr J. Linthorst Homan gisteren in Utrecht afscheid genomen van de Kon. Nederlandse Zuivelbond F.N.Z., het top orgaan van de coöp. zuivelfabrieken m Nederland. De reden van dit aftreden is de benoeming van mr Linthorst Homan tot directeur van het Bureau Integratie voor buitenlandse economische Betrek kingen. Als nieuw bestuurslid werd ge kozen mr C. Th. E. Graaf van Lynden van Sandenburg, die na afloop van de algemene vergadering door het bestuur eenparig werd aangewezen als voorzitter. Het internationaal zuivelcongres, dat volgend jaar ter gelegenheid van het 50- jarig bestaan van de Kon. Ned. Zuivel bond voor het eerst in ons land wordt gehouden, heeft in de laatste week van Juni plaats in het Kurhaus te Scheve- ningen. Ongeveer 2.000 personen uit 47 landen zullen er aan deelnemen. Tege lijkertijd wordt in de Houtrusthallen een tentoonstelling gehouden, waarvan de bouw is opgedragen aan de heer Pieck. Profilti zal een film over de zuivelberei ding maken. Aansluitend aan het congres wordt in het jaarbeursgebouw te Utrecht een tentoonstelling van machines op het gebied van zuivelbewerking georgani. Van dit communiqué noemen wij nog het volgende: De, voor 1952 vastgelegde, militaire doelen voor het opbouwen ener gezamenlijke weermacht, bestaande uit 50 divisies (25 gevechtsklaar en 25 in reserve) alsmede 4000 oorlogsvliegtuigen in eerste linie, zijn in hoofdzaak verwe zenlijkt. Ondanks de bezwaren van Ridg. way werd overeengekomen, gezamenlijk een bedrag 848 millioen gulden beschik baar te stellen v.oor het militaire N A. T.O.-bouwprogramma. Dit bedrag dus vliegvelden e^jnilitaire verbindin gen. nodig bij de brandstofvoorraden voor straalvliegtuigen. Circa 35 nieuwe vlieg velden worden in West-Europa aange legd. zoals eerder door ons vermeld. Uitdrukkelijk is vastgesteld, dat de in getreden verbetering in de internationale toestand kan worden toegeschreven aan de ontwikkelde macht der Atlantische mogendheden. Een verslapping bij het opbouwen ener Atlantische weermacht, onmiddellijk 'het gevaar weer doen toenemen. Het Kremlin is er niet in ge slaagd. tweedracht te zaaien in de vrije wereld. Dit zijn vrijwel de belangrijkste constateringen uit het slotcommuniqué. steun aan Frankrijk voor Indo- China hadden wy reeds vermeld. Ache- heeft een krachtig vermaan doen horen tot „Europese eenheid" Hy heeft extra gewezen op de noodzakelijkheid, dat Duitse strijdkrachten zich voegen bij de Westelijke c.q. Atlantische verdedi ging, want anders zouden landen als Noorwegen, Denemarken en Neder- d op fatale wijze worden blootge steld. ingeval van oorlog. De scheidende Amerikaan: in Buit. Zaken maakte door de De les van Londen, film van de B.B.B. In tegenwoordigheid van prof. dr L. J. M. Beeï, minister van Binnenlandse Za ken, staatssecretarissen en diplomaten, r. R. Mijnlieff, het hoofd van de Binnenlandse Veiligheid en ir F. C. C. baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen, voorzitter van het Rode Kruis is gisteren in Seinpost te Scheveningen de première gegaan van de eerste film van de stichting Bevordering Bescherming Burgerbevolking. De film, naar ontwerp en onder regie van. Kees Stip, heeft aam „De les van Londen". Men ziet hoe het optreden van de burgerbevol king de wederstad heeft kunnen redden. Heel de strijd tegen vuur en vernieling, ziekte en ellende, maar ook het dappere volhouden der bevolking is in deze rol prent vastgelegd. „De les van Londen" zal in vele bioscopen als voorfilm wer den vertoond. Sleutelketting-kalender 'Van de Nederlandse Ford Automobiel Fabriek N.V. te Amsterdam ontvingen wij een practisohe sleutelketting-kalen- der voor automobilisten. In de plastic houder kan men elk kwartaal een nieuw kalenderblaadje schuiven. Onder het kalendarium is ruimte voor het noteren van de kilometerstand en voor de data van olieverversen en doorsmeren. Het wordt aangeboden ter gelegenheid van het feit dat Ford 50 jaar wereld organisatie is. Inbreker(s) maakte(n) f 22.000 buif Bij busonderneming in Bergen op Zoom Bij éen inbraak in het kantoor van d Brabantse Buurtspoorwegen en Autobus diensten te Bergen op Zoom is gister nacht ƒ22.000 buitgemaakt. De dader of daders moeten door het indrukken een ruit zijn binnengekomen en hebben daarna de brandkast geforceerd. He staat vast dat de inbraak is gepleegd tus sen middernacht en 's morgens vijf uur want op de overige uren van de dag wa: personeel aanwezig en men heeft niet: gemerkt toon van zijn afscheidswoorden en dt grote stijl van zijn voordracht diepe in druk Het was zijn laatste officiële pers conferentie in Europa, die op de slui- van de NA T.O.-zitting te Parij: volgde wy stippen nog aan, dat de N A.T.O.- raad ditmaal het standpunt heeft inge. nomen, dat de militaire inspanningen geen economische crisis in de landen mo gen veroorzaken. Over de verdeling der lasten voor 1953 werd geen beslissing genomen Zulks zaf gebeuren op de ferentie in het voorjaar. Nieuwe president-directeur Oud-min. Wemmers aan de top bij Staatsmijnen Minister Zijlstra heeft de onderne- ningsraad van de Staatsmijnen thans medegedeeld, dat hij voornemens is oud minister H. H. Wemmers, die onlangs zyn functie als directeur van de Staatsmijnen heeft hervat, tot voorzitter van de direc tie der Staatsmijnen te benoemen, tegenwoordige president-directeur va.. Staatsmynen. dr ir Ch. Th. Groothoff. zal op 1 April 1953 zyn functie neerleg gen wegens het bereiken van de pen sioengerechtigde leeftyd. Deze mutaties hebben we reeds eerder aangekondigd. Tevens heeft de minister het voorne en ir A. Hellemans. thans bedrijfslnge- ieur van Staatsmyn Wilhelmina, tot directeur der Staatsmynen te benoemen. De leden van de ondernemingsraad der Staatsmijnen hebben eenparig hun in stemming met deze plannen betuigd Bevordering officieren nog niet definitief geregeld Minister Staf heeft aan de Tweede Kamer voorgesteld de tydelyke nadere voorzieningen voor de bevordering van officieren en reserve-officieren der Kon. Landmacht ook na 1 Januari a.s. nog een jaar te handhaven. Twee wetten die een definitieve regeling zullen brengen, ver keren in een vergevorderd stadium van voorbereiding. Deze nieuwe wetten ver vangen de bevorderingswetten uit 1902 ga 1905. Een romantisch dossier Anderhalf jaar geëist tegen employé van reisbureau Tegen de 41-jarige employé van e reisbureau C. A. C. de H. te Wassenaar ior de Haagse rechtbank gistermid dag anderhalf jaar (m.a.) en voorwaar- delyke terbeschikkingstelling aan de re gering geëist. De H. zou, door het opmaken van een geschrift, waarin hij zich uitgaf als general-agent van een buitenlandse lucht vaartmaatschappij de KLM hebben be wogen tot afgifte van f 1191.70 Voorts had De H. ten behoeve van een vriend, valse brief opgesteld, waarmede deze toeristenvisum voor Canada zou kun- verkrijgen. Ook zou De H. valse be talingsopdrachten hebben gesteld ten van en getrokken op de Bank of America en Trustcompany in ruil voor Nederlands geld Ten slotte zou De H by Haagse garage een waarborgsom heb ben gestort voor een huurauto door ge bruik te maken van vier valse traveler cheques. De officier van Justitie zei in zyn re quisitoir, dat van het dossier De H. een zekere romantische bekoring uitgaat door de vindingrykheid van verdachte. De verdachte werd reeds tien maal veroordeeld De verdediger, mr K. W. P. Klaassen, as van mening, dat zyn cliënt door zyn pathologische fantasie zich een bestaans- mogelykheid wil veroveren. Hij pleitte clementie Uitspraak 30 December. Expositie in Ned. Post- museum geopend (Van een onzer verslaggevers) Gisteravond is in het Ned. Postmuseum an de Zeestraat in Den Haag de ten toonstelling geopend, gewijd aan het werk van de Leidse bouwmeester Wii- van der Helm, waarvan wy gisteren reeds melding maakten. Dr R. Weber, directeur van het museum, heette de aan wezigen welkom, waarna ir Terwen, architect te Rotterdam, die de tentoon stelling ingericht heeft, aan de hand van lantaarnplaatjes een toelichting gaf op het werk van Van' der Helm. Vervolgens sprak prof. dr H. E. ter Kuile van de in Delft een rede uit, waarin hy de belangrykheid van deze tentoonstelling aantoonde. Tenslotte maakten de geno digden een rondgang over de expositie, waarop afbeeldingen van Leidse bouw werken uit de Gouden Eeuw. door Van der Helm ontworpen, te zien zyn. De tentoonstelling duurt tot 18 Januari. Het prijsindexcijfer voor het gezins- verbruik is volgens het Centraal Bureau de Statistiek van 15 October 15 November jl. met 1 punt gedaald op 119 (1949 100). taal of dialect? Een lezer uit de legerplaats 't Harde deelt mij mede dat ér „bij 'hem op de kamer" allerlei onderwerpen behandeld worden, o.a. de vraag of er tussen Fries en Limburgs een diepgaand ver schil bestaat ten opzichte van het karak ter, met andere woorden kan men vol houden dat het ene een taal is en het andere 'n dialect. Inplaats van Limburgs kan men natuurlUk ook Zeeuws, Gro nings, Drents. Oostvlaams of Brabants zetten Daarmee verandert de zaak niet. Nu wil ik wel voorop stellen dat m.l. het sop de kool niet waard is. Maar er zijn in de laatste paar jaar vooral ten op zichte van het Fries gevoeligheden ont staan en we hebben hier alweer te doen met een der slechtste menselyke eigen schappen: de zelfverheffing. Een Fries die met zelfvoldoening zegt dat zyn uitingsvorm zoveel boven Drents ol Gronings staat, omdat het een taal is en de andere slechts dialecten zyn. maakt zich ongetwyfeld aan deze zelfverhef fing schuldig. Op grond waarvan be weer ik dit? Ik wil dit gaarne duidelijk maken. Het spreekt vanzelf dat men om tot dit verschil te komen, een vaste maatstaf moet hebben. Welke is dit? Sommigen zoeken het in de onverstaanbaarheid van de Spreek- of schrijftaal voor met- Friezen. Maar deze maatstaf is niet vol doende. Want het Limburgs of het Zeeuws of het Oostvlaams is even onver staanbaar voor een Hollander als net Fries. Anderen zoeken het In bet be staan van een letterkunde in het Fries. Doch ook dit houdt geen steek. Men weet waarschynlyk dat er een dik Gro nings Woordenboek bestaat, samengesteld door K. ter Laan. Met andere woorden, het Gronings is stellig zeer verschillend van het in het Westen des lands gespro ken Nederlands, anders zou het geen zin hebben er een woordenboek van te ma ken. Voor de andere streektalen geldi hetzelfde, al is nog niet van elk dezer een woordenboek gereed gekomen. Het is my bekend dat er hier en daar aan gewerkt wordt, maar het schrijven van zulk een werk is een arbeid voor een geheel mensenleven en dus in het 'niet te verwonderen dat er nog niet van deze streektalen woordenboeken bestaan Weer anderen zoeken het verschil in het feit dat er oude werken in «en taai bestaan. Ook dit geldt niet, want er is een tyd geweest dat iedere streek zyn eigenaardigheden in zijn taai had; voorai was dit het geval vóór het Algemeen Be schaafd Bestand, dat byzonder door het ontstaan van de Statenbybel (1635) een sterke stoot heeft gekregen. Ik zou nog wel.andere bases kunnen opnoemen, maar men zou met my tot. de gevolgtrekking komen dat deze alle maal ondeugdelyk zijn. Waar moet men dan het verschil wei zoeken? Naar mijn mening niet in ae taal zelf, want hier komt men ten hoog- to: graad-verschillen wat betreft hei onderscheid tussen een streektaal en hel Algemeen Beschaafd. Het verschil Ugi op het gebied der taal. maar het an sociaal-politieke aard. Niemana zal op het ogenblik nog betwyfeien oat het Afrikaans een af zonder Lyke taai geworden. Maar de afwykingen zyn :t zo groot of een Nederlander kan een Afrikaner vrij goed verstaan, ais hy al te snel spreekt. Ik geloot zeits dat dit gemakkelijker is vooor ren Hol lander dan het verstaan van eer, Lim burger of een Zeeuw. En waarom noemt dan het Afrikaans een taai en hel Limburgs of Zeeuws niet? Eenvoudig omdat we hier te doen hebben met een van een afzonderlijk volk, dat zicb politiek en sociaal bewust is geworden. En hierin nu juist steekt het grote ge- voor het dryven naar een erken ning als taal. Op den duur wil men, wat :n ook in theorie moge beweren, zich de practyk afscheiden: afzonderiyke Fries-sprekende rechters, onderwyzers, dominees, advocaten, dokters enz. heb ben. Friese straatnamen, Friese kranten, Friese tydschriften niet ter weten schappelijke bestudering van de afwy kingen, maar ais afzonderlyk volk en land. En dat in een tijd, waarin de ia millioen Nederlands sprekenden op de gehele wereld hun uiterste best behoor- te doen zoveel mogelijk tot een eenheid te komen zonder ••het eigene daarom te verwaarlozen. Het Afrikaans heeft een ontwikkelingsgeschiedenis van drie eeuwen achter zich en eerst in de laatste eeuw is het als taal erkena Maar Afrika ligt ook zo ver van ons laqa af en heeft geheel andere maatschappelijke toestanden en omstandigheden. Hier is het logisch dat er een scheiding kwam. Doch wat betreft Fries, Limburgs. Zeeuws enz. is het eenvoudig een dry ven van enkelen, die deze taien of dialecten tot zelfstandige eenheaenzou den willen bevorderen. Zoals lk in het begin reeds schreef: het sop is de kool met waard ais men over de kwestie taal of dialect gaat twisten in een land als het onze dat. Gode zij dank, sedert de 16de eeuw een eenheid vormt op het gebied van taai. rechtspraak, onderwys en wat niet aL Want in de grond van de zaak 1 s er Het Zonnehuis liet een nieuwe film maken door Homecker Een mens was teveel" rolprent met bijzondere kwaliteiten De Chr. Vereniging tot Verpleging van behoeftige chronische zieken „Het Zonnehuis", die in Beekbergen, Doorn en Schiedam tehuizen heeft, deed een nieuwe film vervaardigen door de cineast Rudi Hornecker. De titel is „Een mens was teveel". Het is een film, die veel meer is geworden dan. een propagandafilm. Wat het laatste betreft; Men zou zelfs kunnen zeg gen, dat de film helemaal geen propagandafilm voor „Het Zonnehuis" is. Alleen maar een aanklacht tegen een maatschappij, die hulpbehoevende, mensen als chronische zieken verzuimt de juiste verzorging te geven. Als zodanig is het een film met een sterke sociale tendenz en het is uiter mate verheugend, dat „Het Zonnehuis" zichzelf verloochend heeft en dt zaak: de verzorging van de patiënten, in het centrum heeft geplaatst. Rudl Hornecker heeft daartoe vele moderne opvattingen in zyn film ge bracht. Het is qua compositie, filmische vondsten en opvattingen een knappe film. Als we dat vergeiyken, met wat we tot nu toe aan Nederlandse speel films zagen, dan is „Een mens was te veel" beslist een grote vooruitgang. Er zyn zelfs momenten in, die een onuit wisbare indruk achterlaten. Het verhaal is dat van het zieke meis je Nora, jong en verloofd, maar ten dode opgeschreven, omdat zij lydt aan een kwaal, die haar langzaam ten grave sleept. Wat die kwaal is, vertelt de film niet. Een dokter ziet u zelfs helemaal niet aan het bed van Nora. Hij schudt zyn hoofd slechts op de achtergrond. De volle nadruk valt op het lot van de zieke. Van de ene familie verhuizen naar Nog geen subsidie voor „oud kavalje" in Delft (Van een onze De vergadering Staten had gistere loop. Het voorstel verslaggevers) »n de Provinciale een levendig ver- an Ged. Staten om St. Barbera Stichting te Delft een subsidie van 18.375,te geven voor de restauratie van het St. Barbera kloos ter, waarin de R.K. Studenten sociëteit gevestigd is, werd hij een motie van mej. A. B. Pomper (Arb.) aangehouden. De heer L. Krol (C.H.) vond het onjuist om een oud „kavalje" te gaan restaureren als dat lokaal 600.000 moet kosten. Het staat slechts op de voorlopige lijst van Monumentenzorg. De heer Vlasboom (S.G.P.) vond ook de historische beteke nis te gering om er zoveel geld voor uit to geven. Eigeniyk komt er een heel nieuw gebouw en wanneer de R.K. stu denten dat willen hebben, moeten ze het maar zelf betalen. Hij vroeg G. S. het voorstel terug te nemen. Jhr mr W. L. Schorer (VVD) en de heer G. van Praag iComm.) voelden er evenmin voor. Jhr mr van Asch van Wijde lA.R.) begreep niet waarom hier de St. Babara Stichting, die slechta huurder is, de sub sidie aanvraagt. De gemeente Delft, al: eigenaresse moest er achter staan. Slechts de heer M. P. A. Meyssen (K.V.P.) was enthousiast voor do sub sidie en noemde de overblyfselen van he' klooster „een monument van historisch» bewogenheid". Het baatte hem echter niet, want toen tenslotte mej. Pomper met haar motie kwam, antwoordde de Gedeputeerde mr J. J. R. Schmal. bereid te zyn in de zomerzltting deze subsidie worn onder ogen te zien, nadat men geïnformeerd zou zyn omtrent de hou ding van de gemeente Delft. Goedge keurd werd de verhoging met 403,— van de subsidie ln de kosten van he van het Hofje van Elisabeth Paui Delft. Goedgekeurd werd een garantie- verklaring voor een vyftig-jarige ai teitslening van de Nederlandse Jeugd- hcrbergcentrale, groot 79.000,— (De heer Vlasboom (S.G.P.) was er tegen), Een subsidie aanvrage van de Vereni ging voor Maatschappelijk Werk in de Ziekenhuizen te Leiden werd afgewezen. Ten behoeve van het bevolkings onder zoek op tuberculose in het district Gouda werd 2000 per jaar voor do periode 19531957 uitgetrokken. Na een uitvoerig debat hebben Prov. Staten het streekplan voor de Brielse Maas. dat in de zitting van 11 Maart 1952 op een motie-De Mpnchy was gehouden, aanvaard. Het plan voo o.m. in een recreatie-gebied, vooral de bevolking van Rotterdam en Pernia van belang, van 41 hectaren. Langs de oevers van Zwartewaal-Nieuwesluis komt een watersportcentrum. Het zg. Wyde Slik komt in handen van dc Domeinen, die het uitsluitend voor agralrsche doel einden zullen gebruiken. De vergadering werd om half zeven geschorst tot hedenmorgen 10 uur. de andere en tenslotte belanden in rusthuis. Een van de vele, waar men een woord uit de film te gebruiken, meer van dan vóór de patiënten leeft. De sfeer van dat rusthuis is zeer bij zonder weergegeven, doordat men de figuur geschapen heeft van een oude, dwaas geworden toneelspeelster, die met haar fantasieën het leven van mede patiënten op haar kamer nog ondraag- lyker maakt, dan het al is. De hoofd verpleegster van het rusthuis ziet, als zy eens een inrichting bezoekt, die wèl ge richt is op het leven voor de patiënten, hoe het kan en moet. Zelfs dan wordt met geen enkele aanduiding gewezen op Het Zonnehuis. De camera toont alleen een ander beeld, rustiger en prettiger, dan dat van het beroeps-rusthuis. Voor Nora is het dan echter al te laat. Zy is gestorven. Een scène, die, in tegen stelling tot andere sterfscènes, die zo wee ten zyn, zeer bijzonder is weergege- Nora droomt, dat ze. vastgebonden en brancard, langs een spooriyn ligt. Ze roept om losgemaakt te worden. Dan nadert een spoorwegarbeider. Zij zegt: „Bent U God?" „Neen" zegt hij. ik ben een knecht, maar ik ral je losmaken." En hy geeft haar een dronk uit zijn koffieketeltje. Een zeer simpele, maar uitermate boeiende en roerende scène, die in het verhaal zeer goed past. Het slot van de film is, dat de dwaze toneelspeelster, om hulp schreeuwend, het venster van haar kamer stuk slaat. Meer niet. Een kreet is het. Een kreet om hulp. „Het Zonne huis" zal op de propaganda-avonden, waar de film van Januari af gedraaid wordt, zeggen, dat zy die hulp bieden Wy hebben veel waardering voor het initiatief. En ook voor de vervaardigers en spelers. Rudi Hornecker ln de eerste plaats. Naast hem Cok Berger, als Nora, een moeilijke en zeer behoorUjk gespeel de rol. Peter Aryans is Frank, de ver loofde van Nora, Mya Horna is Mea Merano.de toneelspeelster op retour, Kit Hoyting speelt de hoofdverpleegster van het rusthuis en Victor Colani is Nico- lini, de ex-partner van Mea Merano. Naast hen een stoet van medewerken den. van wie we nog noemen Coop Krulder. om haar rol van directrice van het rusthuis. Het geluid in deze film verdient aparte vermelding, omdat het een smalfilm is en de geluidsopname een karwei op zichzelf was. Het dameskoor „Bel Canto" o.l.v. Herman Knipscheer en Henk Zou- tendyks poppentheater waren medewer kenden. Dc film wordt omstreeks Februari in Den Haag en Rotterdam vertoond. We twyfelen er niet aan, of deze goed ge slaagde film zal de verdiende belangstel ling trekken. Hendrik Greven. 1 echts c h e i d, hill-en en om deze reden raad ik dan ook myn lezers in Harde aan hun tijd liever aan iets nut- ?ers te besteden dan aan haarkloveryen in deze aard. die geen enkel nul heb- sn. maar die slechts kunnen leiden tol <g meer gespletenheid, verbittering, haat en jaloersheid in oze reeds zo droevig gespleten samenleving. Den Haag Dr F. C. Dominions Handelscijfers over November Ned. uitvoer begint weer terrein te verliezen De waarde van de geïmporteerde goe deren in November 1952 bedroeg 697 millioen (vjn. ƒ746 millioen). terwyi voor een waarde van ƒ653 millioen (v.ra. 708 millioen) werd geëxporteerd. De uitvoer bedroeg 94 pet (v.m. 95 pet) van de invoer. De gunstige verhouding tussen in- en uitvoer, die de laatste maanden van 1951 to zien gaf (Sept. t.m. November 1951: invoer ƒ2.158 millioen, uitvoer ƒ2.212 millioen), kan men in 1952 (Sept. t.m. Nov. 1952: invoer ƒ2057 millioen, uit voer 2.062 millioen) niet meer in die mate waarnemen. Bovendien is het niveau van de invoer thans 100 millioen en dat van de uit voer 150 millioen lager geworden. LORD NUFFIELD president van de British Motor Corpo ration. De 75-jarige miüionnair is een van de grootste automagnaten ter wereld en was als fietsenmaker begonnen. Zyn opvolger wordt de 56-jarige Leonard Lord, vroeger Nuffields grootste concur- Uit de pers T"\E rede van minister Zylstra in de Tweede Kamer biykt ook op „D e Zakenwerel d", weekblad voor han del, industrie en financiën, indruk te hebben gemaakt Het blad spreekt van „een nieuw en fris geluid" en schryft: „Wanneer wij tot voor kort de nei ging hadden te geloven, dat ons nieuwe kabinet ondanks zijn brede basis naar links overhelde, dan kunnen wij in ieder geval thans tot de conclusie komen dat dit eventueel naar links overhellen niet op rekening mag worden geschreven van de nieuwe minister van Economische Minister Zylstra moge dan als jong econoom hebben blyk gegeven van op vattingen die de oudere economen van orthodoxen huize, vaak overigens ten onrechte, de wenkbrauwen hebben doen fronsen, het staat thans toch wel als een paal boven water, dat deze opvattingen nooit en te nimmer als Jinks georiën teerd" hadden mogen worden gequalifi- ceerd. Wanneer minister Zijlstra's daden even goed zullen zijn als zyn woorden (en wy hebben geen reden hieraan te twij felen), dan kan het bedrijfsleven hem zyn volle vertrouwen schenken en zelfs de meest verwoede Nederlandse „Mc Carthy" zou in de uitlatingen die de minister in zijn grote rede ln de Tweede Kamer heeft gedaan, geen stof tot „ver volging" kunnen vinden. Wij achten dit te verheugender, om dat deze jeugdige minister tenslotte dagelijks te doen heeft (en zulks ln zuiver zakeiyke zin) met mannen als Van de Kicft, Suurhoff en Dc Bruyn, waarvan de linkse oriëntering, in elk geval van de twee eerstgenoemden, wel onbestreden is. Wy geloven dan ook dat minister Zylstra het in deze omgeving verre van gemakkelyk zal hebben en zich vaak zal moeten schrap zetten. De heer Van Leeuwen zeide na het de schapen. 1667 - Tweede Kamer terecht met een zucht van verlichting: „De beklemming is van ons geweken". En wij sluiten ons bij deze woorden graag aan." AN het onderwerp van de Zondags- heiliging heeft het R.K. apologetisch weekblad De Bazuin een speciaal nummer gewijd. Het blad wil daarin afstand nemen zowel van een angstval ligheid, die ver afstaat van de vrijheid der kinderen Gods, als van een onver schilligheid, die tekort doet aan de eer bied voor Gods wet. We lezen: „Doel van de l^gndag is de uitdrukke- lyke Godsverering door enkeling en ge meenschap; wat de bereiking van dat doeL in de weg staat la (algemeen ge- sprol^en) ongeoorloofd. We kunnen dat ook anders uitdrukken. We kunnen zeggen: Wil de Zondag werkelijk een dag zyn. gewijd aan de dienst des Heren, dan moet de Zondag worden getekend door een sfeer van rust en vrij-zyn. Die sfeer is nodig om tot Godsverering te kunnen komen. En dan is (in het alge meen) alles wat inbreuk maakt op die sfeer ongeoorloofd. Deze overwegingen leiden, uiteindclyk tot de volgende prac- tische richtlijn: Ongeoorloofd zijn op Zondag al die bezigheden, die nodeloos aan de Zondag het karakter van een werkdag geven, dan wel afbreuk doen aan het karakter van Dag des Heren. Op Zondag worden wel de bedden opge maakt, het eten wordt gekookt enz., maar je gaat niet de kamers een grote beurt geven, dat hoort op Zondag niet thuis. Op Zondag moeten de koeien gemolken worden, en do melkbussen opgehaald en naar de zuivelfabriek ge bracht; dit is weliswaar een door-de- weekse bezigheid, die aan do Zondag het karakter van een werkdag geeft, maar het gebeurt niet nodeloos! Er zyn tal van omstandigheden, waaron der op Zondag door-de-weekse arbeid mag worden verricht: dat kan gebeu- ren om redenen van algemeen belang, afgetreden als onvoorziene nood. enz.; het gebeurt dan allemaal niet nodeloos. We zyn echter op Zondag niet verplicht tot een nieta- doen uit eerbied. We kunnen gerust allerlei bezigheden zoeken, als deze aan de Zondag maar niet het voorkomen van een werkdag geven of afbreuk doen aan het karakter van „Dag des Heren". Men kan dus rus tig gaan breien en haken, figuurzagen en knutselen etc., allemaal dingen, die het karakter dragen van vrij gekozen tijdpassering, afleiding, speelse liefheb berij; zij leggen op de mens niet de druk en zij nemen de mens niet ln beslag op die wijze als bij het door-de-weekse beroep en bedrijf het geval is." 13 gei 225400 per stuk. vette k, 220—260 per 100 kg. nucht 100 kg. v (1), 120—140 r Handel: mclkko» i 180—300 (1) Ivercn 45—65 chapen 100— en 15—30. n 213—235; N.-H blai 3 50—9.50 (1 75—3-10 Iven «5—75 ct. haren n .7 25 tot 3 50. jonge Handel traag. De prijzen rl.ia en bedroege 17 30 tot 19 30. prr 100 stuk* Kiloprijs 3 05 7 16 tot 18 18. grote eieren 3 60 lot 18.91. alles per 100 s IJMUIDEN, 19 Dec Pr(Jren taring 31—18 Aanvoer 710 1 +0.39. Trier 497 1525 -0 07. Erfde 575 **8 Voorwaardelijk geheelonthouder. uwer open te Bor, d, San-.beek en L; Gemaal te Leidschendam Maandag in gebruik Maaandagmiddag wordt het nieuwe electrise he gemaal van de Driemanspol der te Leidschendam officieel door de voorzitter van het polderbestuur, de heer J. Huisman, ln gebruik gesteld. Zoals bekend is, neemt dit gemaal de plaats in van de drie molens, die het werk niet meer konden verrichten. De Amerikaanse regering verlangt van de redery .der UNITED STATES het snelle schip, dat de „blsuwe wimpel" veroverde, een extra bouwaandeel van tien millioen dollar. De redery heeft nu 4.0 0' Grave bi^ monde van h«r president verklaard, haren' Roe.- dat «J eerder het schip zal afstaan dan ti. |dil bedrag betalen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 0195 | | pagina 7