Berechting Duitse massamoord, waarbij
642 mensen werden afgeslacht
Van de 150 SS-ers zitten 22 man in de
beklaagdenbank te Bordeaux
Kan ouderling lid zijn van een
neutrale vakbeweging?
JCEELPIJN
m lllltli
VAL DA
Toch is het zo
2
DINSDAG 13 JANUARI 1953
Drama van het „Franse Putten"
TE BORDEAUX iè onder presidium van rechter Marcel Mussy-Saint
Saens het opzienbarende proces geopend tegen 22 soldaten van Hitiers
divisie „Das Reich". Gruwelijker nog dan de bewoners van Lidice of van
Putten is het in de zomer van 1944 de inwoners van het Franse dorpje
Oradour-sur-Glane vergaan. Van de 648 inwoners werden er op 10 Juni '44
door de S.S. 642 afgeslacht, direct gedood door machinegeweervuur of
daarna verbrand in schuren en in de dorpskerk. Bij de opening van het
proces riep de rechter vertoornd uit: „Dit is het ontzettende proces van de
Hitler-furie. Staande voor de catacomben der kinderen, die zo wreed ver
minkt werden, vragen wij ons af, waarom deze doden? Waarom deze massa
slachting? En het antwoord moet luiden, dat menselijke wezens, die alle
waardigheid verloren hadden, met geweld een regiem van louter materiële
macht poogden in te voeren".
Zoals het uitgebrande dorp achterge- aanmerkelijk meer bewoners had dan ge
laten werd. is het nu nog met
omgeven als nationaal gedenkteken. Op
korte afstand werd een nieuw Oradour
gebouwd.
Zo is dus bijna negen jaar later, terwijl
in de wereldpolitiek de verhouding tot
Duitsland door andere waarden wordt be
paald, dit proces begonnen. Van de 150
SS-ers. direct verantwoordelijk voor deze
massamoord kon men te Bordeaux slechts
22 hunner voor de rechter bijeenbrengen.
Een wel tragische omstandigheid is dat
bij de beschuldiging 14 Elzassers zijn. van
wie er twaalf tot dienstneming geprest
waren omdat de Elzas tot Duits grens
land gerekend werd. Men verwacht dat
het proces 15 dagen zal duren. Een der
verschrikkelijkste perioden uit de Duitse
bezetting zal weer herleven. Zeven over
levenden zullen als getuigen worden ge
hoord.
Men tast omtrent de reden van de uit
moording van dit dorp nog in het duister.
De bataljonscommandant van de betref
fende afdeling SS-ers, majoor Dickmann,
is later in Normandië gesneuveld.
Vermoed wordt, dat het een wraak
neming was op de Résistance (verzets
mensen). die een divisiecommandant der
Duitsers hadden „gekidnapped".
De vriend van deze commandant zou
daarom zijn mannen bevolen hebben, het
eerste het beste dorp dat zij passeerden
uit te branden en de bewoners uit te
r°De troep, uit 150 man bestaande, heeft
toen op bevel van deze majoor het kleine
dorp Orodour-sur-Glane. dat door een
aantal vluchtelingen uit Oost-Frankrijk
(Advertentie/
Winterhanden
Wereldnieuws
in zakformaat
FOSTER DULLES, de aanstaande Ame
rikaanse minister van Buit, Zaken, zal
in het voorjaar een reis maken naar
India, Pakistan en verscheidene andere
Aziatische landen, aldus meldt de New
York Times. Zijn voornaamste doel is
vast te stellen, in hoeverre de regerin
gen daar bereid zijn, samen te werken
met de plannen van de regering-Eisen-
hower voor een gecoördineerde verde
diging van het Verre Oosten tegen com.
munistische aggressie.
DE TURKSE MINISTER van Buit. Zaken
vertrekt op 20 Januari naar Belgrado
voor een conferentie met Zuidslavische
functionarissen.
OOST-DUITSLAND heeft gewaarschuwd,
van plan te zijn, West-Berlijn als een
ontsnappingsweg naar het Westen vol
lediger van het verkeer met Oost-Duits-
land af te snijden, dan reeds het geval
is. Het Oost-Duitse persbureau A.D.N.
meldt, dat nieuwe maatregelen aan de
grens worden genomen „om de Oost-
duitse bevolking tegbn het binnendrin
gen van terroristen te beschermen".
IN INDO-CHINA hebben 32 Franse jacht
vliegtuigen een belangrijke waterkracht-
installatie in het. door de Vietminh be.
zette, gebied ten Noorden van Hanoi
verwoest. De aanval maakte deel uit
van de „economische" oorlogvoering
der Franse luchtstrijdkrachten met het
doel. de rijstoogst in het gebied van de
Vietminh. die in het droge seizoen van
kunstmatige bevloeiing afhankelijk is.
te doen mislukken. De Vietnamese
autoriteiten hebben op Frans verzoek,
het West-duitse weekblad Die Deutsche
Ulustrierte verboden, wegens beledi
gende artikelen over het Franse leger.
TE TEL AVIV hebben duizend commu
nistische betogers gedreigd met een
staking op grote schaal, als protest
tegen de economische politiek der Isra
ëlische regering en de ingediende voor
stellen voor een loonstop. De demon
stranten droegen borden met anti-Ame
rikaanse leuzen.
In ARGENTINIË zijn, zoals eerder ge
meld. de branden der te velde staande
gewassen onrustbarend toegenomen.
Enerzijds neemt men aan, dat deze
branden veroorzaakt zijn door vonken
uit locomotioven. anderzijds meent men
dat deze branden door saboteurs zijn
gesticht. Bij de bestrijding van het
vuur zijn twaalf boeren en landarbei
ders om het leven gekomen en vele
anderen moesten met brandwonden in
ziekenhuizen worden opgenomen.
IN EEN VERSLAG aan de Sociale Raad
van de V.N. waarschuwt de centrale
opiumraad, die de internationale verde
ling van verdovende middelen regelt,
voor de gevaren die verbonden zijn aan
het op de markt brengen van grotere
hoeveelheden preparaten met verdo
vende werking.
HITLER ISde piloot van de maand"
en wel van het 36ste eskader Ameri
kaanse bommenwerpers, gestationneerd
in Fuerstenfeldbruck. Zijn voornaam is
echter niet Adolf maar „Gene". De ge.
lauwerde is sergeant Gene D. Hitier uit
Pocatelle-Idaho. Zijn voorouders woon
den reeds in 1783 in de staat Maryland.
De eretitel „piloot van de maand" wordt
toegekend aan de beste vlieger van de
formatie.
DE 80-JARIGE koning Haakon heeft
morgen het nieuwe zit'ingsjaar van het
Noorse parlement geopend. In zijn
troonrede verklaarde hij, dat Noor
wegen actief zou blijven samenwerken
met de Ver. Naties, terwijl de opbouw
der defensie-strijdkrachten, volgens het
drie-jarenplan, wordt voortgezet.
woonlijk. laten uitkammen, de mensen
verzameld (vrouwen en kinderen ir
kerk, de mannen in zes schuren er
rages! en heeft ze toen omgebracht. Ver
volgens heeft men de kerk en andere ge
bouwen in brand gestoken. Velen derge
nen die deel uitmaakten van het „moord
commando". zijn óf gesneuveld óf on
vindbaar.
De twaalf beklaagde Elzassers, die ge
prest waren tot dienstneming, waren tot
de dag. waarop de zitting begon, i
lopig in vrijheid. Elf van hen zijn pas
Zondagavond in Bordeaux aangekomen.
De vertegenwoordigers van de „Ver
eniging van nabestaanden van de slacht
offers van Oradour" zijn. volgens de
respondent van „Le Monde" op het stad
huis van Bordeaux ontvangen.
De voornaamste schuldigen aan
massamoord zyn niet ter rechtszitting
aanwezig. Het grootste deel van hen zal
bij verstek worden veroordeeld. Kapitein
Kahn, die het bevel tot uitmoording deed
uitvoeren, en luitenant Barth zijn als
mist opgegeven.
Behalve het tribunaal en de beklaag
den bevinden zich in de rechtszaal 17
verdedigers, een 50-tal Franse en
dere journalisten en de zeven overleven
den van de massamoord, o.m. n
Roufauge.
De verdedigers van de twaalf gepreste
Elzassers wensen, dat het proces tegen
hen gescheiden wordt van dat tegen de
Duitsers. Een van de verdedigers
zocht, na de opening, inderdaad onmid
dellijk om scheiding van het proces.
Mocht de president van het militaire
tribunaal, Marcel Mussy Saint Saens, dit
verzoek inwilligen, dan moet er rekening
mee gehouden worden, dat ook de ver
dedigers van de Duitse beklaagden om
uitstel zullen verzoeken.
Het grootste deel van de Elzassers liep,
toen hun regiment, „De Führer" in Nor
mandië in de strijd werd geworpen,
de geallieerden over
Twee van de 22 beklaagden ware
de opening niet aanwezig in de kleine
rechtszaal.
He tribunaal bestaat uit. zes officieren
en als president een burgerlijk rechter,
Marcel Mussy Saint Saens.
Op deze joto ziet men mevrouw Rou-
fange, de enige vrouw behalve 6 man-
nen. van 't Franse dorpje Oradour-sur-
Glane. die aan de sadistische moordlust
der S.S.-ers ontkomen is. Zij was
alle vrouwen en kinderen in het kerk
gebouw van het dorp opgesloten,
de Duitsers het in brand staken. Zij
slaagde er in, door een raam de kerk
verlaten, maar werd door de Duitse
kogels getroffen. Later bleek, dat zij niét
dodelijk gewond was en thans treedt zij
te Bordeaux in het proces tégen 22
S.S.-ers op als getuige. Niet minder dan
642 mensen, mannen, vrouwen en kin
deren werden vermoord of kwamen in
de vlammen om.
Winkelpersoneel protesteert
bij Staatssecretaris
De bedrijfsunie van de samenwerkende
organisaties van handels- en kantoorbe
dienden. bedrijfscommisie detailhandel,
heeft bij staatssecretaris Van Rhijn ge
protesteerd tegen het feit, dat deze in
verband met de koopavond een algemene
vergunning heeft afgegeven tot afwijking
van enkele bepalingen van het werk
tijdenbesluit voor winkels 1932.
De vergunning is namelijk afgekon
digd zonder dat de vakverenigingen var
werkgevers en van werknemei-s in d<
gelegenheid waren gesteld hun mening
over de vergunning kenbaar te maken.
Liftkabel brak; drie
dames ernstig gewond
In een flatgebouw te Parijs is een lift
waarin zich drie dames bevonden, neer
gestort. Juist op het moment, dat de lift
de vijfde étage passeerde, brak de kabel
met genoemd gevolg. De drie dames
één hunner is de echtgenote van de Britse
luchtvaartattaché J. G. Elton zijn ern
stig gewond naar een ziekenhuis vervoerd.
Prof. dr J. Ridderbos werd 40 jaar
geleden hoogleraar
Eminent theoloog en een van de bekendste
figuren in de Gerei. Kerken
•t is Vrijdag a s. veertig jaar geleden,
dat prof. dr J. Ridderbos, een van de be
kendste figuren in de Gedeformeerde
Kerken en eminent Oud-Testamentlcus,
optrad als hoogleraar aan de Theologiscne
Hogeschool te Kampen. Sinds 2Vz jaar is
de thans 73-jarige emeritus. Hij heeft de
theologische literatuur met vele werken
errijkt en is, mede als prae-adviseur
op tal van synodes, voor de Geref. Ker-
en van grote betekenis geweest.
Op 24 Nov. 1379 werd hij in Bcdum
geboren. Hij studeerde aan de Vrije Uni-
Advertentie)
Rheumatische pijnen slopen
Uw gestel en Uw lichaam.
Bestrijd ze met Kruschen en begin
zo een nieuw leven - fit en vief
vrii van oijn.
Zoals Kruschen duizenden verlichting
bracht reeds na betrekkelijk kort gebruik.
kan zich ook bij U die weldadige bloed
zuiverende werking voltrekken. Met Kru
schen regelmatig gebruikt geen on-
-r bloed meer. En daarmee is dan de
oorzaak weggenomen van die kwellende
rheumatiek. Koop vandaag Kruschen bij
Uw apotheker of drogist en begin morgen
ochtend die heilzame kuur.
versiteit en promoveerde daar in 1907
magna cum laude op een proefschrift
over de theologie van Jonathan Edwards
Hij was toen reeds enkele jaren (sinds
1905) predikant in Oosterend (Fr.). In
1909 vertrok hij naar Meppel en in 1912
naar Bussum. Enkele maanden later werd
hij tot hoogleraar benoemd, als opvolger
van prof. M. Noordtzij. Op 16 Januari 1913
hield hij zijn inaugurale oratie over de
betekenis'van het Oude Testament voor
de Christelijke religie. Hij doceerde de
Oud-Testamentische vakken. Op 6 Juni
1950 nam hij afscheid: hij werd opgevolgd
door dr A. de Bondt.
Hij heeft vele belangrijke boeken ge
schreven, zoals: Het Godswoord der Pro
feten, Israël en de Baals, Het Oude Tes
tament in onze prediking. Abraham de
vriend Gods. en de Korte Verklaring van
Jesaja en de kleine profeten. Hij redi
geerde het Geref. Theologisch Tijdschr~ft
en De»Bazuin en is eindredacteur van het
Gereformeerd Weekblad.
Zijn leerlingen kennen hem als een
vaderlijke vriend, als een man van be
zonken wijsheid. Zijn zoons werden alle
drie predikant en doctor in de theologie;
Herman N. en Nico H. zijn hoogleraar.
resp. in Kampen en Amsterdam, en dr
S. J. is predikant in Amsterdam.
Nederlandse vinding
Elk beeldlijnsysteem op
één televisietoestel
Een Middelburgse raddo- en televisie-
óeskundiige. de heer J. v. d. Hiele, heeft
in samenwerking met de heer J. Qui-k,
directeur van een trameformator enfafcriek
te Haarlem, een vinding op televisie
gebied gedaan, die een wijziging kan
brengen in da bouw va-n ontvang-anpa-
raten. Het is een sohakeling. waarmee
od een televisietoestel alle beeldsyste
men kunnen worden ontvangen. Er is
inmiddels op deze vinding octrooi aan
gevraagd. meldt het A.D.
Beeld voor Scheveningen-
radio in IJmuiden
Het hoofdbestuur van de P.T.T. heeft
de Scheveningse beeldhouwer Th. van
de Nahmer opdracht gegeven, een beeld
houwwerk te vervaardigen voor de hal
van het radio-ontvangstation Schevenin-
gen radio op het sluiseiland te IJmuiden.
Het ontwerp geeft een impressie weer
van de vonk. zo men wil d» aethergolf.
die voor het station PCH het belang
rijkste medium is in zijn bemiddeiend
werk voor de scheepvaart. Zodra het
werkstuk, dat van gepolijst koperen
vlakken zal worden vervaardigd gereed
is. zal het in de hal van Scheveningen
Radio worden geplaatst.
Opheffing bedrijfsgroepen
Opgeheven zijn de bedrijfsgroep Bouw-
industrie met een aantal vak- en onder
vakgroepen en een aantal tot d^ be
drijfsgroep Houtindustrie behorende or
ganisaties.
Advertentie)
PUISTJES... ontsieren Uw
gelaat, juist als U er aantrekkelijk wilt
uitzien. Ze verdwijnen dikwijls in 24
uur door de ontsmetten- i
de en snel genezende
DEBRALINE
(heldere vloei stof)
Herdenking van prof. Lorentz
in Arnhem
Op 18 Juli a s. is het 100 jaar geleden,
dat de bekende Ned. natuurkundige prof.
dr Hendrik Antoon Lorentz, die in 1922
de Nobelprijs voor natuurkunde ver
wierf, in Arnhem werd geboren. De ge
meente Arnhem zal op 31 Januari een
herdenking organiseren in „Musis Sa-
i" te Arnhem, waar o.a. het woord
zullen voeren prof. dr A. D. Fokker, prof.
dr H. B. G. Casimir, prof. dr ir A. J.
Kluyver, prof. dr J. J. L. Duyvendak en
dr J. E. baron de Vos van Steenwijk.
Voor de bijeenkomst zal namens de ge
meente een krans worden gelegd bij het
Lorentz-monument in Park Sonsbeek.
Chinese kloosterzuster van
Ned. schip vermist
De politie van Hongkong is een onder
zoek begonnen naar de verdwijning
een 52-jarige Chinese Boeddhistische
kloosterzuster die, met het Nederlandse
schip 'Tjiluwan op weg naar commun
tisch China, overboord gesprongen is.
Geref. Synode over de vraag
Commissie acht gevraagde interpretatie van
vroegere uitspraken niet nodig
(Van onze Kerknieuwsredacteur)
De Generale Synode der Geref. Ker
ken heeft gisteravond besloten er bij de
classicale vergaderingen op aan te drin
gen zoveel mogelijk te bevorderen dat
hulpbehoevende kerken, die daarvoor
wat betreft haar ligging ten opzichte van
elkaar, in aanmerking komen, zich com
bineren tot de dienst des Woords. De
synode was van oordeel dat de stijging
der kosten voor de steun aan hulpbehoe
vende kerken het noodzakelijk maakt dat
in de naaste toekomst zowel naar ver
meerdering van inkomsten alsook naar
bezuiniging op de uitgaven wordt ge
streefd.
De synode overwoog dat een combi
natie van kleine kerken tot de dienst
des Woords mogelijk is, zonder dat de
geestelijke bearbeiding van deze kerken
schade lijdt, en ook de dienaar des
Woords daardoor groter ruimte krijgt
voor de besteding van zijn tijd en kracht.
Heit besluit werd genofnen op voorstel
van ds Y. K. Vellenga.
Neutrale organisaties
De synode behandelde vervolgens het
rapport betreffende een schrijven van
G. van Dijk en J. H. Wernsen uit Alphen
aan den Rijn. Zij hadden bij hun kerke-
raad bezwaar gemaakt tegen het benoe
men tot ouderling van personen die lid
zijn van een neutrale vakorganisatie,
en verzochten de uitspraak van 1946 van
een zodanige aanvulling of verklaring
te voorzien, dat aan deze naar hun ge
voelen ergernis gevende practijk in som
mige kerken een einde komt.
De commissie stelde voor geen nadere
interpretatie te geven van de uitspraak
van de synode van 1946, aangezien de
bedoeling er van voldoende duidelijk is,
en het karakter en de strekking er van
volkomen in overeenstemming is met de
uitspraken van de synode van Leeuwar
den 1920 en Sneek 1939/'43.
Verscheidene synodeleden uitten hun
teleurstelling over dit rapport. Ouderling
drs T. Spaan van Leidschendam vroeg
zich af hoe een neutraal georganiseerde
ouderling op huisbezoek de leden kan
i zich aan te sluiten bij een
Christelijke organisatie, zoals de synode
1920 toch van de kerkeraden ver
langde. Ook hij achtte een nadere uitleg
overigens niet nodig.
Positief
Prof. dr K. Dijk meende dat iemand
wel lid kan zijn van een algemene orga
nisatie, mits die niet in strijd is met het
Woord Gods. Maar als er een Christe
lijke organisatie is, en een lid van onze
kerk gaat bewust de Chr. organisatie
voorbij, dan zou .spr. zo'n lid niet op de
nominatie willen zetten voor ouderling.
Spr. had geen behoefte aan nieuwe
conclusies, maar hij achtte het rapport
onbevredigend, omdat de positieve eis
vroegere synodale uitspraken er niet
sterk genoeg in naar voren komt. Hij
achtte het gewenst dat de Synode zou
uitspreken het wel niet noodzakelijk te
achten een nadere interpretatie te geven
van vroegere uitspraken, maar dat zij
toch nog eens positief stelt dat ieder lid
van de Geref. Kerken de Chr. organi
saties moet steunen. Zij hebben de steun
van de kerken broodnodig, aldus prof.
Dijk.
Ouderling O. den Ouden meende dat
de synode de Alpheftse broeders rustig
en nuchter moet meedelen, dat een
kerklid in een neutrale vakorganisatie
niet op zijn plaats is en ouderling C.
Goote wilde deze gelegenheid aangrijpen
om te wijzen op het belang van de Chr.
vakbeweging.
Onjuist beroep
De voorzitter van
H. W. H. van Andel, achtte dit laatste
niet aan de orde in deze zaak. Deze
broeders beroepen zich voor hun bezwaar
tegen neutraal georganiseerde ouder
lingen op de uitspraak van 1946 (o.a.
dat de gelovigen zich bij het licht
der Heilige Schrift gemeenschappelijk
hebben te bezinnen op de betekenis van
dit belijden op elk levensterrein") en dat
beroep is onjuist.
De commissie zal een amendement van
prof. Dijk in studie nemen.
De synode besloot' een' schrijven van
rouwbeklag te zenden aan haar prae-
adviserend lid prof. dr J. H. Bavinck,
wiens echtgenote gisteren is overleden.
Vandaag zou de synode o.a. het tucht
recht der meerdere vergaderingen en
artikel 36 Ned. Geloofsbelijdenis behan
delen; vanavond is er een comité-zitting.
iAdvertentie
vandaag., morgen verkouden! 8e-
^Lscherm Uw keel tegen infectie met
HL de beproefde geneeskracht van
hoest-
vlwr\d bonbot
Van het erf van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
iroepen te Vroomshoop (toez.) H.
Roest te Beuningen.
ingenomen naar Holten (vac.
Jac. de Vries) J. H. Israël te Oosterwijt-
werd.
Geref. Kerken
ingenomen naar Oud-Vossemeer
A. Koning-te Barchem.
Geref. Kerken art. 31 K.O.
Bedankt voor Voorburg B. Geuchies
te Wapenveld.
Chr. Geref. Kerken
veetal te Arnhem J. Prins te Am
sterdam en J. M. Visser te Enschede.
v e e t a 1 te Ede G. Blom te Meer
kerk en W. F. Laman te Rotterdam-West.
Baptisten Gemeenten
Bedankt voor Noordbergum J. A.
Scholte te Nieuw Weerdinge.
Vrije Evang. Gemeenten
Benoemd tot predikant in algemene
dienst J. J. van Petegem te Apeldoorn.
Ds G. Eggink geschorst
Ds G. Eggink, Geref. predikant te
Murmekezijl, is voor die tijd van drie
maanden voorlopig in zijn ambtsbedie
ning gesohorat. op eenparig advies var
de commissie van appèl, het modenamen'
van de Particuliere Synode van Gronin.
gen en deputaten naar art. 49 K.O. Ir
Murmekezijl zouden reeds geruime tijd
persoonlijke moeilijkheden met de pre
dikant bestaan.
Comité gebedssamerikomsten
zet zijn werk voort
Het landelijk comité tot het houden
van gebedesamenkomsten om te komen
tot hereniging der Gereformeerde Ker
ken vergaderde dezer dagen in Utrecht.
Eenstemmig was men van oordeel, dat
het werk moet worden voortgezet, juist
in de gegeven omstandigheden.
De vergadering sprak de wens uit in
de toekomst niet genoodzaakt te zijn zich
uitsluitend tot het organiseren van ge-
bedssamenkomsten te moeten beperken.
Een nieuwe werkwijze wordt bestudeerd.
Het comité werd uitgebreid met mej. H.
van Zijl uit Den Haag en de heren F.
Bossenbroek te Zeist en P. Moerman te
AmsterdamSeore taris-penningmeester
is A. Groenendijk, Schietoroekselaan 32,
Rotterdam, gironr 257841.
De Ned. Herv, Gemeente in Frankrijk
geeft thans eeri maandblad uit „Hervormd
Frankrijk" ter vervanging van de circulaires
van de predikant der gemeente ds Ch. M,
Commissie-Pompe bepleit:
Eerder voorwaardelijke
invrijheidstelling
Spoedig zal in druk verschijnen hel
rapport, dat een commissie onder
zitterschap van prof. mr W. P. J. Pompe
in 1952 heeft uitgebracht aan de toen
malige minister van Justitie, mr Mul-
der ij e, over de wettelijke regeling der
voorwaardelijke invrijheidstelling var
veroordeelden. Het bevat enkele in gr ij'
pende voorstellen tot herziening van he
Wetboek van strafrecht op dit punt.
De commissie acht het o.m. wenselijk,
dat in bijzondere gevallen lang gestraf
ten na het verstrijken van 1/3 deel van
hun straftijd voorwaardelijk in vrijheid
kunnen worden gesteld, en kort gestraf
ten als de helft der straftijd is uitgezeten.
Thans is' voor beide groepen in vrijheid
stelling eerst na 2/3 deel van de straftijd
mogelijk. Verder wordt bepleit, dat
tevoren steeds het advies va-n de rechter
zal moeten worden ingewonnen, evenals
dit bij gratiebesLissingen is voorgeschre
ven. Het rapport wordt in opdracht var
minister Donker gepubliceerd om d<
publieke opinie in de gelegenheid t<
stellen zich over de voorstellen uit U
spreken.
Het lied der aethergolven
WOENSDAG 14 JANUARI
Hilversum I. 402 m. VARA: 7.00 Nieuws
7.13 Gram. 8,00 Nieuws 8,18 Gram. 8.50 Voor
de huisvrouw 9.00 Gram. 9,40 Gram. VPRO:
10.00 Schoolradio VARA: 10 20 Voor de vrouw
11.00 R.V.U.: prof. dr ir M. J. Dols: „Wereld
voedselproblemen" 11.30 Gram. 12.00 Dans
muziek 12 33 Voor het platteland 12.38 Orgel
en trompet 1.00 Nieuws 1.15 Commentaar 1.20
Dansmuziek 1.45 Gram. 2 00 „De weg om
hoog" 2.15 Jeugdconcert 3.00 Voor de kin
deren 3,30 Voor de jeugd 3 50 Blokfluiten
semble 4.10 Voor de jeugd 4.45 Voor de zie
ken 5.15 Accordeonorkest en solist 5 50 Rege-
ingsultzending: W. Ruys: „Het onderwijs
lan het Nederlands sprekende kind in Indo-
lesië" 6.00 Nieuws 6.20 Reportage 6."30 R.V U.
Ir H. Groot: „Nieuwere onderzoekingen over
•lsel" 7 00 ..De kathol"
het socialism
c 7.15 I
:ntaal
VPRO: 7.30 Voor de jeugd VARA:
8 00 Nieuws 8.05 Politiek commentaar 8 IS
Amusementsmuziek 8.45 „Café Pa
hoorspel 9 55 Lichte
49 bij machte om Wies tot de oude onderworpen- .van „zo duizelig, even buiten gaan staanen
Peet Meier weet die morgen niet wat hij aan heid terug te brengen. Wanneer ze die avond, na glipt de achterdeur uit.
zijn nichtje heeft. Zo stil en gedwee als ze an- het gedwongen excuus-vragen in't bijzijn van Jo- „Wat die tegenwoordig bezielt, dat snap je niet!"
ders is, zo kribbig en obstinaat toont ze zich nu. hannes Gevering en zijn vrouw, half versuft van klaagt Aartje tegen haar bezoekster, die het meis-
„Ik kan niet goochelen!" zegt ze bits, op een moeheid in bed ligt, weet ze zeker dat 't gebeur- je verbaasd en een beetje verschrikt nakijkt,
vermaning om een wachtende dreumes wat vlug- de van deze week zich niet herhalen zal. Een der- „Alles doet ze even langzaam, en ze is 's mor-
ger aan een kaartje wol te helpen. gelijke vernedering nog eens weer te ondergaan, gens nog niet goed en wel uit bed of ze zucht
En wanneer hij haar later niet onvriendelijk, dat moet
verzoekt, eens even aan Aartje te gaan vragen
of er al koffie is, geeft ze werkelijk snauwend
Byesfï* Mi'»"!» rüü Sri:xz
zichzelf tot iedere prijs besparen.
Zo verlopen er dagen en weken. Wies doet haar
„ark gehoorzaam en zwijgend als voorheen. Een
maal wordt ze nog opgeschrikt uit de doffe lus-
Peet schrikt
Zo'n brutale mond heeft
van 't kind gehad. En ook de klanten trekken ver
wonderde gezichten.
„Die begint te durven zeg!" gniffelt een bak
vis, die achteraan staat, tegen haar vriendin.
Doch Meier bevalt deze verandering allerminst.
Die meid lijkt wel op hol geslagen, je zou zeggen
dat er wat bijzonders gebeurd was. Ze zal gauw
weer het vriendelijke bescheiden huisgenootje van
elke dag moeten worden, anders ziet hij zich nog
genoodzaakt om strengheid te gebruiken.
's Middags aan tafel komt de verklaring, door
Aartje in striemende woorden gegeven, 't Is
een schande, zoals ze vanmorgen beledigd is!
Als zij Peet was, dan hield ze dat nest geen
dag langer in huis. Dan zette ze haar netjes bui
ten de deur en dan moest ze maar zier waar
ze terechtkwam, zo'n onbeschoft wicht!
Met voor haarzelf raadselachtige onverschillig
heid laat Wies dit alles over zich heen gaan.
Zelfs de langdurige boetpredicatie bij Peet in 't
kantoortje, anders één van de ergste verschrik
kingen die ze zich denken kan, glijdt langs haar
af alsof ze tegen een ander gericht is en zij er
alleen maar als derde bij staat.
die zijn zoon mei keilde
door
AiSNIE SANDERS
alweer ook!"
„Zou ze dan wel goed in orde wezen? Zoiets
is toch onnatuurlijk voor zo'n jong meisje."
Aartje trekt haar schouders op.
„Ze praat nergens over, dus weet ik ook ner
gens van. Als er wat aan scheelt, dan kan ze
d'r eerlijk mee voor de draad komen!"
De buurvrouw gaat er niet verder op in, maar
bij zichzelf merkt ze nog op dat zij 't wel weten
zou, als haar Greetje er zo aan toe is.
Buiten, op een omgekeerde emmer, zit Wies
haar verdriet uit te snikken. O, zie je wel, 't
komt allemaal precies zo uit als ze gedacht heeft!
't Is haar schuld, haar schuld alleen, dat het zo
gegaan is met Joost!
Zenuwziek, dat kan een mens immers alleen
maar worden als hij op de één of andere manier
een schok heeft gekregen. En wat voor een schok
zou dat bij hem anders geweest kunnen zijn
dan die mededeling die zij hem even tevoren
teloosheid, die haar sedert die bewuste Zondag gedaan had? Daar heeft hij zeker niet mee
kenmerkt. Dat is wanneer op een middag een zijn vader durven gaan en zijn moeder is dood,
van de buren aan Aartje vertelt, dat ze juffrouw evenals de hare En natuurlijk is hij toen in zijn
Talinga gesproken heeft en van haar heeft verno- angst en verwarring naar Rotterdam gevlucht,
men dat Joost Maaskamp zenuwziek is. dat laat zich gemakkelijk indenken. Wat hij in
„Is 't niet vreselijk juffrouw Meier, op zo'n die grote stad heeft gezocht? Misschien hoopte hij
leeftijd en zo onverwacht eigenlijk!" in de roezige drukte daar zijn gedachten een beet-
Aartje, gestreeld door dat „juffrouw Meier" je te kunnen verzetten. Misschien ook wou hij
knikt heftig ten teken van instemming zijn zuster gaan opzoeken, de verpleegster, van
„Ja mens, zo zie je maar weer, een ongeluk wie hij altijd zei dat ze zoveel op die gestorven
zit in een klein hoekje!" moeder leek. Best mogelijk dat hij haar in ver-
De buurvrouw schudt haar hoofd. trouwen nemen en om raad vragen wilde, maar
,,'t Is helemaal geen ongeluk geweest! De dok- zover schijnt hij toch niet gekomen te zijn. Im-
Voor de kwaal van opstandigheid houdt Peet ter in RotterdamHola Wies, kind, pas op mers, als dat wel het geval Was geweest, dan
echter uitstekende geneesmiddelen op na. Een voor die schaal!" zou de hele stad er nu zoetjesaan wel r
lange Zondagmiddag in de huiskamer, onder het Maar Wies heeft het bedoelde voorwerp al vlug de hoogte zijn, en dan zouden de mensen haar,
waakzame oog van de heer des huizes, die voor neergezet, haar handen trillen en van haar ge- Wies, heus niet zo gewoon behandelen als ze nu
deze gelegenheid zijn middagrust opoffert, is wel zicht trekt alle kleur ineens weg. Ze mompelt iéts doen.
11 00 Nieuws 11.15 Socialistisch nieuws i
Esperanto 11.20—12.00 Gramofoonmuzlek.
Hilversum II. 298 m. NORV: 7.00 Nieuw.
7.10 Gram. 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram. 7,45
iHHk r de dag 8.00 NleuA
ïrspel 12.00 Planoc
umentaal kwintet 2.20 Grar...
lisjes 3,00 Jeugdconcert 3 45 Gram
or de Jeugd 5.20 Orgel 5 50 Militaire
en p|ano „Vroui
'45 Geest
iekbespre
inlands overzicht 7.50 Gram 8 00 Radio-
t 8.20 Strijkorkest en solist 9 00 „Jezus
relreligies" 9 20 Vocaal
solisten 9.40 Gra
1.00 Nieuws 11.1512.00 Gram
Engeland. BBC. 330 m. 1.00 Gram 12
irogramma 2.00 Nieuws 2.10 Ooggetül
lag 2 30 Lichte muziek 3.00 Voor de s
00 Hoorspel 5.00 „In All Direction*
Discussie 11.45 Grar
dracht 1.00 Amuser
NorthernOrchestra 2,45 Voor de kleuters
vrouw 4 00 Lichte muziek 4 30 C
isementsmuziek 5.15 Mrs Dale's
boek 5 30 Amusementsmuziek 6 00 St
6.45 Verzoekprogramma 7.15 Voo
Jeugd 7.45 Hoorspel 8.00 Nieuws 8 25 Sport
a 9.00 Hoorspel 10 30 ..Can
8 30 Gev. progra
I come in?" 11 00 Nieuws 11.20 Amusement
muziek 12 05 Voordracht 1220 Gev. muzii
12.56—1.00 Nieuws.
1.15 Schoolradio 3 41
00 Nieuws 7.40 Klassieke muziek 8 0
do fluitspeler", opera 9 25 Gram. 9 5
ïziek 10.00 Nieuws 10.15 Kamermuzie
10 55—11.00 Nieu\
mphonie-orkest en
■ram. 10.00 Nieuws
3ram. 1050 Nieuw.
RHEUMATIEK...
^ts'Xï'
~i d« ptfn.tlllend, Th.rmoïèïe!
Nieuw weekblad voor
Geref. kerken
Binnenkort zal het eerste nummer ver
schijnen van een nieuw algemeen orgaan
het kerkelijk Gereformeerde volks
deel. Het zal de titel dragen: „Centraal
weekblad ten dienste van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland".
Het doel van het Centraal Weekblad is
leesbare, begrijpelijke beschouwingen te
geven over belangrijke vraagstukken
■aarvoor de Geref. Kerken geplaatst zijn
n daarnaast nieuwsblad te zijn met al
lerlei rubrieken, reportages enz. Het zal
voorlopig acht pagina's groot zijn.
Uitgeefster is Drukkerij Libertas N.V.
i Utrecht. De redactieraad bestaat uit
prof. dr J. Waterink (voorzitter), H. Die
prof. dr K. Dijk. prof. mr W. F. de
Gaay Fortman en ds W. A. Wiersinga.
Vaste medewerkers zijn ds R. Bakker.
Corn. Basoski. luit.-kol. ds B A. Bos. ds
Th. Delleman, dr A. van Deursen. mevr.
dr F. T. DiemerLindeboom, prof. mr
I. A. Diepenhorst, prof. dr R. van Dijk,
mevr. J. M. de Groot—Vreugdenhil, Jos
de Jonge, ds A. B W. M. Kok. ds J. v. d.
Leek, mevr. A. M. de MoorRingnalda,
ds A. Pos, prof. dr R. Schippers. H. J. J.
Slavekoorde en A. Wapenaar. secretaris
is H. de Jong.
Nog deze maand zal een proefnummer
verschijnen.
College van kardinalen
weer voltallig
De Paus heeft gisteren in het Vaticaan
in het groot consistorie 24 prelaten tot
kardinaal verheven^ waardoor het colle
ge van kardinalen voor het eerst sinds
200 jaar voltallig is geworden. De nieuwe
kardinalen achter het ijzeren gordijn,
Stepinac uit Zuid-Slavië en Wyszynski
uit Polen waren afwezig uit vrees dat
zij niet meer in hun vaderland zouden
worden toegelaten.
Albert Schweitzer voor de
V.P.R.O.
Morgenavond om kwart voor acht
wordt in de jeugduitzending van de
V.P.R.O. een toespraak uitgezonden die
prof. dr Albert Schweitzer in November
hier heeft gehouden. Schweitzer hoopt
morgen in de wildernis van Lambarene
de leeftijd van 78 jaar te bereiken.
Meer dan
studentenveren
Nederland zulli
derde Interr
penhagen o a
i vertegenwoordiger
jen uit 40 landen
eze week deelneme
udentenconferentie i
bespreking van i
natuurkude (F) J. Groef-
la. Haren (Gr.); cand. ex. geneeskunde:
an Rees. CAE Volckmann, U H Joustra,
n te Groningen, J H G de Jong, Maas-
ht, D L Fontein, Rekken, J M Mlnderlioud,
Neem een doos echte
PAS Tl LLES
voorkoming' van griep
XJET AANTAL spookverhalen is
x± rijk gevarieerd, evenals de waar
dering dde men daarvoor koestert.
De één vindt het een vorm van bij
geloof, de a'ndeir ziet er het wenk van
duivelse machten in, een derde ver-
ondeirstelt er een ondergrond van
waarheid in te kunnen ontdekken
weer een ander beschouwt het als
kletskoek waarover hij zioh het hoofd
niet behoeft te breken.
Geen haar op ons schaars beplante
hoofd denkt er dan ook aan u een
griezelverhaal voor te zetten, waarbij
de koude kriebels u langs de rog
lopen. Integendeel, we geven de fei
ten zoals ze zijn.
Bij Peekatel dan, in de buurt van
Schwerin (Duitsland) bevonden zich
enige heuvels, waarover de vreemd
soortigs te venhalen liepen. In één dier
heuvels, zo luidden de plaatselijke
verhalen, huisden onderaardse gees
ten die zich bij tijdi en wijle te buiten
gingen aan zware eet- en drinkge
lagen. Dat zij zioh zo nu en dan een
dergelijk verzetje veroorloofden, be
hoeft ons niet te verbazen, want het
moet een vrij eentonige huisvesting
geweest zijn in de ingewanden van
een berg. We kunnen dan ook vrije
lijk aannemen dat de bevolking uit
de omgeving hiervan niet zo'n ophef
zou hebben gemaakt, mits het hierbij
was gebleven.
Maar en nu komt het veront
rustende de onderaardse geesten
haalden voor hun orgiën telkenmale
het benodigde eet- en drinkgerei uit
een andere heuvel in de burnt. Nu
kunnen we het beschavingsrpeil van
deze geesten wel op prijs stellen en
onzè waardering uitspreken voor het
feit, dat zij netjes met mes en vork
aten, doch aan de andere kant moe
ten we de panische angst van de be
volking óók kunnen begrijpen. Een
ontmoeting met een geest, gewapend
met mes en vork en eventueel nog
voorzien van een servet, moet een
hoogst enerverende aanhliik opleveren.
Hoe diit ook zij, de hardnekkige
verhalen die hier de ronde deden
waren voor de anchaeologen voldoen
de aanleiding de heuvels open te leg
gen en de inhoud te onderzoeken.
Het bleken grafheuvels te zijn. In
de grootste daarvan vond men ver
schillende brandgiraven en twee alta
ren, waarnaast een stenen trog die
een skelet bevatte In de andere heu
vel werden eveneens graven aange
troffen. maar ook twee bronzen mes
sen en een z.g.n. ketelwagen, die bij
de godsdienstoefeningen in die tijden
in gebruik was. De graven dateerden
van ongeveer 2000 jaar vóór onize
jaartelling.
Ieder kan nu voor zichzelf uitma
ken welke elementen van de spook
vertelling zich rond deze heuvels
hebben gehandhaafd, door 4000 jaar
historie en talrijke voliksverhuizin-
fcen heen. Een hoogst merkwaardige,
ontdekking!
En nu weer wat anders. U weet,
dat de Amerikanen er zioh gaarne op
beroemen dat allerlei vraagstukken,
voortvloeiende uit de Europese vol
ken- en statendndeliing hun vreemd
zijn. Dit is een grandioze vergissing.
Zij hebben bijv. een „kanalenkwestie"
welke in beginsel niet afwijkt van
het tussen Nederland en België han
gende geschil.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)