-
1
BINNENLANUSOHE BERICHTEN
BUITEN LANDSCHE BERICHTEN.
groote trekken de hoofdzaken aanduidende
zijn die schetsen naar de meening van burg.
en weth. voldoende genoeg om de geschikt
heid van liet terrein te beoordeelt n, vooral
nu door den gemeente-architect die plannen
do ir duidelijke omschrijving in bijgaand
rapport zeer goed zijn toegelicht.
Uit die toelichting blijkt dat liet terrein
van liet gebouw 's Gravensteyn, zonder meer
bij elk der plannen in elk geval te klein
is. De volvoering van de plannen door
het voorstel van de zeven raadsleden (indien
aangenomen) geboden zou dus zijn ten koste
niet alleen van aankoop van aangrenzende
perceeien, maar bovendien van het verlies
van straatbreedte en pleinoppervlakte. Of
het Gerecht zal als plein verdwijnen en als
verlengde van de Houtstraat slechts eene 8
meter breede straat blijven voor welstand
en veiligheid zek* r i iet aan te bevelen óf
men zal voor het Pit terskerkplein een nog
grooter gedeelte moeten afnemen, door het
gebouw eenige meters zuidwaarts te ver
schuiven.
Dit kan echter natuurlijk de bedoeling
niet zijn; men zal niet de halve breedte der
fraaie Pieterskerk willen bedekken, en waar
overal elders het streven is, vooral nabij
monumentale gebouwen, pleinen te verkrijgen
of te verruimen, hier moedwillig een be
staand plein opofferen om het front van een
der hoofdkerken en den zijgevel van de ge
hoorzaal tegenover elkander te plaatsen in
een 8 meter breede steeg.
Wat de indeeling aangaat blijkt al spoedig
dat men verschillende eischen moet vermin
deren of opgeven, zal men hier de gehoor
zaal bouwen. Er blijkt alweder dat gelijke
oppervlakten van terrein nog niet in staat
stellen daarop hetzelfde gebouw te plaatsen;
de vorm van het terrein bepaalt of men het
al of niet voordeelig kan benuttigen en
weinig verloren ruimte heeft. Men heeft
volgens de drie plannen te doen met ver
bazende tochtige uitgangen, slechte toegangen,
te kleine bijvertrekken als rook-, executan
ten-, receptie-, vergader- en kleedkamers,
foyer, corridors, enz. Overigens zij nog voor
alle drie de plannen opgemerkt dat geen
woning voor den pachter in het gebouw-
ontworpen is en dat het maken van een
goed sousterrein door bezwaren bij ont
gravingen, enz. bier zeer kostbaar zou
zijn.
Nu heeft wel de heer De Sturler een
plan opgemaakt en aan de leden toegezon
den, doch daarin heeft men voor den bouw
het Pieterskerkplein noodig zelfs lot voorbij
de as der kerk, aan beide zijden slechts
eene smalle straat overlatende. Smalle corri
dors, tochtige en weinig talrijke uitgangen
en bijna volslagen gebrek aan bijvertrekken
maken ook dit plan weinig uitvoerbaar.
Bovendien zouden ai die plannen duurder
zijn in hunne uitvoering dan de plannen-
Breestraat. In overeenstemming met de com
missie van fabricage zijn ook burg. en weth.
van oordeel dat het terrein kan 's Graven
steyn in alle opzichten ongeschikt is voor
de oprichting van eene Gehoorzaal.
Wat betreft een eventueele inneming van
het Pieterskerkplein, waardoor het schoon
en eerwaardig uitzicht van de Pieterskerk
ten zeerste zou worden benadeeld, hebben
burg. en weth. mede bet advies ingewonnen
van de gemeentecommissie der Nederd.
Hervormde gemeente, welk advies onverwijld
aan den gemeenteraad zal worden medege
deeld.
Omtrent de vraag of aan het gebouw
's Gravensteyn zoodanige waarde op geschied
en oudheidkundig gebied moet worden toe
gekend, dat niet dan in de uiterste nood
zakelijkheid tot de stooping zou mogen worden
overgegaan, hebben burg. en weth. het ge
voelen ingewonnen van de commissie voor
het stedelijk museum, wier taak het is
voortdurend te waken voor het behoud van
alles wat waarde beeft of belangrijk is voor
de oudheidkunde en de geschiedenis der
kunst.
Na de Burcht is 's Gravenstein het oudste
overblijfsel der stad. Floris V, werd hier
geboren en op 's Gravenstein en 's Graven
hof zetelde de regeering. 's Gravenhof is
verdwenen en ingenomen door de school-
Van Wijk en de Doopsgezinde kerk. 's Gra
venstein bleef behouden en werd later ver
groot met de gebouwen aan het Pieterskerk-
plein en de Papenstraat. Vooral het laatste
is door zijn fronton van Xaveri van groote
kunstwaarde. Vooral is 's Gravenstein ook
een geschiedkundig gedenkteeken van den
Roomsch koning, den stichter onzer stad
en zijne opvolgers, te gelijk van liet recht,
dat tot voor eenige jaren hier onafgebroken
zijn zetel hield. Dus óu om de kunstwaarde
én om de historische beteekenis wenscht de
commissie bovengenoemd, het gebouw be
houden te zien, terwijl toch ook voor den
bouw van de Stadsgehoorzaal het door
slooping te verkrijgen terrein te klein
zou zijn.
lil den Speet, geeft dr. 8. G. De Vries
een beschrijving van de door mevr. Staal
geb. Cobet aan de Leidsche bibliotheek ver
maakte handschriftelijke nalatenschap van
Cobet. liet geheel bestaat uit portefeuilles
met manuscripten en uit ongeveer 125deelen,
bevattende uitgaven van Grieksche schrijvers.
Onder de papieren zijn in de eerste plaats
te noemen twee portefeuilles met collatiën
en afschriften uit Grieksche handschriften,
welke prof. Cobet zoowel te Leiden als te
Parijs en in de meeste Italiaansclie boeke
rijen heeft bestudeerd; zij betreffen hoofd
zakelijk de schrijversAratus, Aristophanes,
Athenacus, Charito, Cornutus, Demosthenes,
Diogenes Laërtius, Iamblicbus, Julianus,
Plato, Simplicius, Sophocles en de Scboliasten
op dezen dichter en op Aristophanes.
Behalve die collatiën bevat de verzameling
eeu reeks deelen met adversaria op het ge
bied der palaeographie, metriek, geschiedenis
enz.; een groote menigte papieren vol met
tekstverbeteringen op bijna eiken üriekschen
schrijver, voornamelijk een groot „apparaat"
voor een uitgave van Athenaeus, welke tut
Cobets lievelingsplannen is blijven.behooren
een e geniiandig door hem geschreven exeui
plaar zijner met goud bekroonde verhande
ling „Prosopographia Xenophontea" een deel
van ziju collegtwerk over tie Itomeinsclie
antiquiteiten, ui. het 5e deel, handelende
over de Sacerdotes; een Historia Critica Co-
micorum Graecorum, voortgezet tot Eupolis
(hoofdzakelijk naar Meineke's bekend werk
'van het jaar 1839); ettelijke brieven van
zijnen getrouwen vriend C. Badham, enz. enz.
De omstreeks 125 deelen gedrukte werken
vormen een reeks van zeer vele Grieksche
schrijvers, meestal in de uitgave van Didot
en Teubner, welke Cobet als handexemplaren
dienden, en waarop hij aan de randen tal
van tekstverbeteringen in vroeger en later
tijd heeft bijgeschreven.
Sedert Zaterdag wordt een stadswerk-
man vermist. Men heeft totnogtoe geen
spoor van hem kunnen ontdekken.
Gisterochtend werd in de Leegewerf-
steeg eene jongedochter 11. genaamd, dood
te bed gevonden toen men baar wekken
wilde
Gistermiddag is de boekbinder II.
De J. op de St. Jacobsgraclit, na een be
zoek aan zijn knechtje, op het trekpad on
der Soeterwoude, bij 't grijpen naar zijn
hoed die afgewaaid was, te water geraakt
en bij afwezigheid van hulp verdronken.
Wel kwam hij nog levend op den vasten
wal, doch weldra gaf bij daar den geest.
Bij de op heden gehouden openbare
verkooping van cokes bij partijen van 100,
50, 10 en 5 heet. waren de lioo gste prij
zen 54.—, ƒ28.—5.80 en 2.85.
laagste 54.27.50, ƒ6.70 en 2.85,
OFiiciËKiii'; tüitttcti IEV
Bij Zr. Ms. besluit is, met ingang van
1 Februari 1890:
1°. de luit. ter zee lste kl. J. H. Gre-
mer, ter zake vau in, doch niet door den
dienst ontstane lichaamsgebreken, op pen
sioen gesteld, onder toekenning van een
pensioen vau f1398 'sjaars; en voor wer
kelijk verblijf in militairen dienst in 's rijks
overzeesche bezittingen en koloniën en tus-
schen de keerkringen, van een verliooging
van pensioen van f975 'sjaars;
2°. bevorderd tot luit. ter zee lste kl.,
de luit. ter zee 2de kl. J. M. Phaff.
Bij Zr. Ms. besluit is de adjunct-com
mies bij de directie der maiine te Wil
lemsoortl T. Q. Harder, met den lsteu
April a. s. eervol uit 's rijks dienst ont
slagen.
Voor de betrekking van commies
griffier der tweede kamir van de staten-
generaal hebben zich aangemeld de vol
gende heeren (alphabetiscb gerangschikt):
1. Mr. W. P. J. Bok, advocaat en
procureur te Amsterdam.
2. Jbr. mr. W. A. R. Engelen, werk
zaam geweest aan de griffie der rechtbank
te Leeuwarden en advocaat aldaar, thans
woonachtig te 's Gravenhage.
3. Mr. G. W. Van der Eeltz, advocaat
en procureur te Groningen, tevens heëedigd
klerk der griffie der arrondiast ments-recht-
bank aldaar.
4. Mr. S. J. M. Van Qeuus, advocaat
en procureur te 's Gravenhage.
5. Mr. S. J. Hogerzeil, werkzaam ter
griffie der arrondissements-reebtbank te Am
sterdam, advocaat en procureur bij genoemde
rechtbank.
6. Mr. A. F. Van Leyden, advocaat en
cominies-redacteur ter gemeente-secretarie,
te Amsterdam.
7. Jhr. mr. W. H. Do Savornin Lob
man Az. adjunct-commies bij het minis
terie van biniienlandsche zaken.
8. Mr. J. J. Mol!, advocaat en procu-
cureur, tevens beëedigd klerk ter griffie van
de arrondissements-rechtbank te 's Graven
hage.
9. Mr. H. J. A. Mulder, advocaat en
procureur te 's Gravenhage.
10. Mr. R. J. 11. Parijn, advocaat en
procureur, adjunct secretaris van tie staats
commissie tot voortzetting der herziening
van het burgerlijk wetboek, te 's Graven
hage.
11. Mr. J. Paulus, adjunct-commies bij
het departement van buitenlandsche zaken
en secretaris der commissip, belast met bet
afnemen der consulaire examens.
12. Mr. C. O. Segers, te Leiden, werk
zaam bij de af leeling invoerrechten en ac
cijnzen aan bet departement van finan
cien.
13. Mr. A. Tak, kantonrechter plaats
vervanger, secretaris der kamer van koop
handel en fabrieken en advocaat en procu
reur te Schiedam.
14. Mr. F. J. A. Vos de Wael, advo
caat en procureur bij de arrondissements
rechtbank te Zwolle.
15. Mr. M. P. 11. Wicrx, advocaat-
procureur eu candidaat-notaris te 's Gra,
veuhage.
De minister van financiën maakt be
kend dat het kantoor van den betaalmeester
te 's 11 age wederom van 9 uren t.'es voor-
middags tot 2 uren des namiddags zal ge
opend zijn.
De officier van gezondheid 2e kl. J.
J. Van Driel, van het regiment grenadiers
en jagers, is gedurende het jaai 1890 be
last met het geneeskundig onderzoek der
miliciens bij de militieraden en ten over
staan van gedeputeerde staten der provincie
Zuid-Holland.
Eerstdaags zullen bij bet regiment
grenadiers en jagers, het 4e en 7e regiment
infanterie, de getransformeerde geweren M.
1871/88 worden ontvangen voor de miliciens
der lichting welke thans onder de wape
nen is.
Niettegenstaande de margarine, die
naar Engeland wordt vervoerd, thans niet
mc«r als boter, maar als margarine moet
worden verkocht en als zoodanig ook ge
stempeld is, neemt het gebruik daarvan
aanmerkelijk toe. j(Arnh. Ct)
Ook te Oegstgeest heerscht de influenza
in vrij hevige mate. Sterfgevallen komen
totnogtoe niet voor.
Door de officieren der dd. schutterij
te 's llage zal aan hun afgetreden komman-
daut, baron Van Hardeubroek van's Heeraarts
berg en Berg-Ambacht, als souvenir worden
aangeboden een zilveren beker, waarvan het
deksel met de wapens van Den Haag en
Nederlaud zal prijken.
In Den Haag is op 70jarigen leeftijd
overleden de heer C. Goekoop Dz., oud
burgemeester van Goedereede en Stel
lendam.
Te Rotterdam is in den ouderdom
van 98 jaren overleden de lieer W. Otter-
vanger oud-strijder van Waterloo.
Gelukkig kunnen wij, zegt Het Vad.
bij net bericht dat de luit.-ter zee 2de kl.
jhr. Van Spengler, bij Atjen door een scbot
ernstig verwond, de mededeeling voegen,
dat een telegram, bij de familie ontvangen,
meldt, dat de toestand van den gewonde
bevredigend is.
Naar het llaarl. Dbl, verneemt is de
toestand van den len luitenant der genie
baron L. Quarles de Quarles, wien zulk
een ernstig ongeluk is overkomen bij de
sluizen te IJmuiden, vooruitgaande en be
staat er alle hoop dezen officier voor het leger
te behouden.
Omtrent de griep-epidemie van 1837
leest men in de Krouijk van Purmerende
en omliggende dorpen eu meeren geschreven
door wijlen den heer G. Van Sandwijk, van
1819 tot 1866 hoofdonderwijzer der stads
burgerschool te Purmerende, op bladzijde
149 bet volgende:
„Purmerende 1837. De griep of influ
enza die nu meer dan ooit in Europa beerschte
werd ook in het begin dezes jaars in ons
land opgemerkt en nam al spoedig zeer toe.
In Februari en Maart beerschte zij hier
vrij hevig. In Maart stierven er bier 18
(bet gewone getal is anders 8 h 9). Deze
ziekte sleepte er ook velen in ons land in
net graf; als eeu bijzondeiheid mag het
aangemerkt worden, dat men in de Haar
lemmer Courant van den 28 Februari het on
gehoord getal van 62 doodadvertentien vond
[Purm. Ct.)
De uitvoer van kipeieren van Tessel, c
neemt nog van jaar tot jaar toe. Naar a
matige berekening zijn in 1889 niet min-
der dan een half miliioen eieren naar elders t
uitgevoerd, waarvoor f 15.000 werd ont
vangen.
Te 'Arnhem is door de politie proces-
verbaal opgemaakt tegen een winkelier, die i
Zaterdag in gesloten jachttijd, in zijn win- I
kei, voor het raam eenige hazen ten ver-
koop had uitgestald. De winkelier gaf voor
dat hem de hazen uit Duitschland waren
toegezonden, maar daar hij het bewijs van
oorsprong niet kon verloonen, zijn de ha
zen in beslag genomen. (j, Ct.)
De bevolking van Arnhem bedroe** op
1 Januari 1890 50005 zielen.
De huishoudster te Nijmegen, die een
valsch getuigschrift omtrent haar gedrag
had overgelegd, om eene dienstbetrekking te
verkrijgen, is deswege door de rechtbank te
Arnhem veroordeeld tot t-ene gevangenisstraf
van 14 dagen.
Gedurende hot laatste kwartaal van
1889 werden uit de bijzondere strafgevange
nis te Leeuwarden ontslagen 9 en stierf 1
gevangene, Lr kwamen bij 148 gevangenen,
onder welke 147 militaire gevan.enen uit
Leiden. De laatsten worden geheel afgeschei
den van de anderen gehouden, liet totaal
gevangenen op 1 Januari was 309.
Op sommige plaatsen in Friesland
ziet men reeds lammeren in de weide. De
beestjes springen en dartelen, als waren we
in April.
In zake de bekende vermoedelijke
dieven der firma Berger te Venloo werd
door den heer rechter-commissaris aldaar
gehoord de eigeneresse van het „Café Ara-
be" te Antwerpen, waarin de twee ver
dachte personen twee dagen vóór hun ver
trek vertoefden. De personen werden door
genoemde eigenaresse als dezelfde her
kend zij waren, volgens baar zeggen, steeds
terughoudend en vertoefden meestal alleen
in een achterkamer. Ook waren zij in liet
bezit van 2 zware valiezen, zoo zwaar zelfs,
dat de café bediende zijne gasten als lood
gieters beschouwde. Een een antler moet
echter thans door de verdachten worden
ontkend.
Een zeer misplaatste grap werd dezer
dagen door een student van het Maastricht-
sche gymnasium uitgevoerd.
Door professor B. weid hem een niet on
verdiende sttaf opgelegd, en uit wraak zond
hij aan den Limburger Koerier ten over-
lijding8-annonce,waarin des professor's weduwe
aan familie en bekenden den dood berichtte
van haar echtgenoot.
De heer B. diende dadelijk een klacht
in, doch heeft die weder ingetrokken en
zich met een flinke afstraffiug van den student,
welke tevens van het gymnasium is wegge
zonden, tevreden gesteld.
Ifru L $jc I
Te Brussel beeft prins Roland Bonaparte
in een vergadering van het aardrijkskundig
genootschap een voordracht gehouden over
zijne reizen in Noorwegen. De opkomst
der belangstellenden was zoo groot dat 200
personen geen plaats konden vinden en
onverrichter zake moesten terugkeeren. Na
afloop der bijeenkomst werd prins Roland
tot lid van het genootschap benoemd.
De vernieuwde werkstaking in het
land van Charleroi (Vrijdag liepen 10000
man ledig) schijnt toe te schrijven te zijn
aan ontevredenheid van een deel der mijn
werkers met de verkregen concessien en ook
aan de wijze waarop de vermindering van
werkuren door sommige mijnbesturen wordt
toegepast, die b. v. 's ochtends en 's avonds
een half uur verminderen, te zamen wei
een uur minder arbeid, maar niet voor
dezelfde werklieden.
E W G e L A JS O
Na de bruiloft van zijn zoon zal
Gladstone naar Oxford vertrekken, ten einde
zich aldaar aan de studie te wijden. Als
een gevolg daarvan wordt een aantal tijd
schriftartikelen te gemoet gezien. Op het
oogenblik is Gladstone op llawarden druk
bezig, 18,000 boekdeelen, grootendeels eigen
handig, over te brengen naar een nieuwe
ijzeren boekerij.
ÏAAHHK IJ K.
Bij de Zaterdag in de kamer van
afgevaardigden gehouden interpellatie over
slechte verzorging van den soldaat antwoordde
de minister van oorlog, dat de kamer zich
steeds bereid toont om alle kredieten toe te
staan, welke voor het leger worden gevraagd.
Het slot der beraadslaging was, dat eene
