NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
II e i e l o 111 a n l v e r s c ii ij n t d a e 1 ij k sbehalve op Z o n- e
eest dage u.
ABOMEMENT:
Dinsdag 24 December 1889. N°. 302.
ADVERTENTIES:
Uitgevers: Gebroeders Muré.
Vooi Leiden, per 8 maandenj 1.25,
Franco door het geheele rijk, er 2 maanden l.ttO.
Prijs per Summer 10 IVnt,
Van 16 regels0.90.
Elke regel meer8 0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, 4 contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bureel: Scheepmakerssteeg 6,.
203= Jaargang.
LEIDEN, 23 December.
Heden had ter raadliaize alhier de
openbare aanbesteding plaats van:
1°. bet leveren van bouwmaterialen enz.
in 16 perceeien. Minste iuschrijveis waren
de heeren: J. J. Van Hoeken en Zn., van
perceel 1, vurenhout voor 1897.perceel
2, koperwijksch grenenhout, voor f 615.80.
perceel 3, Rijnsch eikenhout voor f 797.60.
P. Qiezen te Breda, van perceel 4 iepen
hout voor 512.40.en C. Van Hoeken
van perceel 5, wijburgenhout, voor f 449.
en van perceel 6, kolders, sparren en juf
fers, voor f219.H. E. Van der Heide
van perceel 7, spijkers en klein ijzerwerk,
voor f 253.57'.en van perceel 8, kachel-
benoodigheden, voor f 272.60.N. Van
Went van perceel 9, kolkbakken, voor
f400.80C. D. Meurs te Koudekerk
van perceel 10, voor f647.50.en van
perceel 11, kalk, tras, enz. voor f 813.75.
firma Jan De Koning te Woerden, van per
ceel 12 metselsteen (Rijnsche) grijze, voor
f 1659.87'.en van perceel 13, onder en
boerengrauw, voor f1173.H. C. Visser
en Zn. van perceel 14 verfwaren, kwasteu
en glas, voor f 434.81.P. Fontein en
Zn. van perceel 15, bezeuis en boenders,
voor f 176.67.G. F. Herngreen van
perceel 16, kiuiwagens, voor f125.
2°. de levering van straatklinkers, Waal
en Rijnvorm (in twee perceeien) de heeren
De Vries Stevens vau perceel 1, Waal
klinkers, voor f 3662.50en C. Mijnlieff Fz.,
van perceel 2, Rijnklinkers voor f 486.25
3°. de levering van Ourthekeieu de heer
E. Jansen te Luik, voor f48.49per
1000 Btuks.
4°. het bouwen van een bergplaats voor
brandweerinaterieel en zand op de Gedempte
St. Jansgracht, de heer A. Verhoog Jz.,
voor f1938—, en
5° de levering van het beuoodigd druk
werk ten behoeve der gemeente-administratie,
voor deu tijd van 2 jaren, firma Gebrs.
Muré voor 40°/o beneden bet tarief.
Burgemeester en wethouders hebben be
sloten de gunning aantebouden.
Bij de op heden gehouden openbare
verkoopiug van cokes bij partijen van 100,
50, 10 en 5 heet. waren de hoogste prij
zen 52.—, ƒ27.00, 5.60 en ƒ2.75.
laagste ƒ52.ƒ26.50, ƒ5.50 en ƒ2.75.
We ontvingen hedenmiddag te drie
uur een uitnoodigiug voor de openbare les
van de muziekschool der Maatschappij voor
Toonkunst alhier, die te een uur was be
gonnen. We snelden er terstond heeu en
toen we ons een programma hadden gekocht
zagen we boe reeds bet 24ste van de 32
nummers aan de beurt was.
We vernamen dat die 24 nummers door
de wijze waarop ze werden uitgevoerd ge
tuigen gaven van bet uitnemend onderwijs
op de school gegeven. De nummers van
25 tot 32 bevielen ons wat keuze als uit
voering betreft zeer. Zoowel de nummers
voor violoncel als die voor viool en piano
werden met zeer veel gloed voorgedragen.
De groote Nutszaal, waarin de openbare
les plaats had, was nu en dan bijna te klein
om het aantal opgekomen toehoorders te be
vatten. Te half zeven nam het avondgedeelte
eeu aanvang. Het programma daarvoor belooft
zeer veel belangrijks, en is, voor zoover we
dit konden zien, in zeer goede handeu.
Door de leerlingen van het genoot
schap Mathesis Scieutiarum Geuitrix wordt
hedenavond aan hunnen naar Ned. Indië
vertrekkende!) leeraar, den heer dr. P. Van
Romburgb, een blijk van waardeering aan
geboden bestaande in een prachtig album,
vervaardigd in het atelier van den heer J.
A. Loeber, boekbinder alhier.
De Leidsche afdeeling van de Hol-
landscbe Maatschappij van fraaie Kunsten
en Weienschappen zal op Vrijdag 27
December a. s. hare vierde vergadering met
dames houden, des avonds te acht uren in
het Nutsgebouw. De heer mr. N. De Roe
ver, archivaris te Amsterdam, zal eene
letterkundige voordracht houden, terwijl met
eene musicale voordracht zal optreden de
heer Jan G. Slriening, leeraar aan de
Leidsche muziekschool. Het ijverige bestuur
van de maatschappij zit waarlijk uiet stil.
De inteekening op de door de heeren
Chr. Timmuer, Leonides Van Praag en J.
G. H. Mann te geven twee soirées is van
dien aard dat reeds nu besloten is dat ze
zullen doorgaan. De programma's zijn ook
reeds vastgesteld en zullen bevattenTrio's
D-mol van Mendelssohn en Bes-dur van
Rubiusteiu, D-mol van Schumann en Bes-
dur (op 97) van Beethoven. Verder Sonate
Cinol voor piano en viool van Beethoven
en voor piano en violoncel van Rubinstein.
Dezer dagen reeds zullen de diploma's,
waarop de datums der soiréeB zijn vermeld,
aan de inteekenaren worden aangebodeu.
De bovengenoemde programma's beloven
waarlijk zeer veel schoons en 't zal zeer
zeker de degelijke inuziekliefüebbers bizonder
aangenaam zijn te zien dat men iu Leiden
voor goede muziek toch nog wel ooren
heeft.
Tijdens den brand in de fabriek van
den heer Zaalberg in de Vestestraat op 11.
Vrijdagavond is uit diens kantoor uit eene
lessenaar vermist eene som van f 300.
Aanvankelijk werd gedacht dat zich een
jongen aan diefstal daarvan had schuldig
gemaakt doch later bleek dat dit niet zoo
was doch daaraan schuldig wordt geacht
eeu op gemelde fabriek geplaatste opzichter.
De zaak is iu handen der politie.
In de Remonstrantse!)» kerkte'sGra-
venhage trad gistervoormiddag op lis. P.
Van der Veen, Lutherse!) predikant alhier.
Op den tweeden Kerstdag zal in de Nieuwe
kerk aldaar des voormiddags optreden pro
fessor dr. J. H. Gunning, alhier.
Oji de voordracht ter benoemiug van
eene onderwijzeres 2e klasse in de hand
werken voor meisjes aan eene openbare
kostelooze school te 's Qravenhage komt
voor utej. J. C. Schutt, onderwijzeres in de
handwerken, alhier.
OEEICIEELE UEltlCUTEft.
Eij kun. besluit is aan B. Smink, zich
schrijvende B. Smink Jzn., gewezen cipier
van het huis vau bewaring te Harderwijk,
verleend een pensioen ten laste van den
staat van f27 'sjaars;
is aan den voor den dienst iu lndie be
stemden soldaat M. Dubois, vau het kolo
niaal werfdepot, vergunning verleend tot
het dragen vau de herinneringsmedaille voor
het deelnemen aau de Fransche expeditie iu
Toukin, China en Annam.
De minister van oorlog zal op 26 dezer
geen audiëntie verleeueu.
Bij kon. besl. zijn benoemd: tot
controleur der directe belastingen, invoer
rechten en accijnsen te Drachten, L. R.
VYeniholt, adjunct-controleur der zelfde
middelen te Kozeudaal, en tot adjunct
controleur der directe belastingen, invoer
rechten en accijnsen te Rozendaal P. C. v. d.
Vliet, ontvanger der directe belastingen en
accijnsen te 's Gravenpolder c. a.
MISMiNLANiliSOMË BEKIÜHTJ5H.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft bepaald:
1°. dat het met ingang van 1 Januari
a. 8. verboden is schapen niet gemerkt op
de wijze hieronder sub. 2°. bepaald te ver
voeren in de gemeenten of gedeelten van
de gemeenten, gelegen iu de provincie Lim-
bnrg ten oosten eener linie als is omschre
ven in art. 2, iu verband met art. 6 van
het kon. besluit van 7 Juni 1864 (Stil.
n°. 60), met dien verstande, dat de linie
zich niet beweegt bewesten den linkeroever
der rivier de Maas;
2°. dat de schapen gemerkt worden met
een looden uierkteekeu, vertoonende aan de
eene zijde het rijkswapen en aan de keer
zijde de letters VP en een nummer. Het
wordt om den nek gedrageu aau eeu vier-
draads gegalvaniseerd ijzerdraad, waarvan
de uiteinden iu het lood zijn vastgeknepen,
en dat zoodanig wordt omgehangen, dat het
Diet over den kop van het dier kan worden
afgeschoven.
Den Eisten December 1889 heeft
aan bet departement van buitenlandsche za
ken de nederlegging plaats gehad der akten
van bekrachtiging van de op I Februari
1889 te Gravenhage onderteekende ver
klaring tot wijziging van 5 van art. 8
der internationale overeenkomst van 6 Mei
1882, tot regeling van de politie der vis-
8cherij in de Noordzee, buiten de territo
riale wateren.
In de Staafacourant zullen in het ver
volg telken jare, zoo mogelijk omstreeks de
maand December, geplaatst worden opga
ven van akten van den burgerlijken stand
opgemaakt door Nederlandsche consulaire
ambtenaren.
In de Zaterdag gehouden zitting van
de tweede kamer, bij de behandeling van
het hoofdstuk waterstaat, drong de heer
Mees aan op lotsverbetering der telegraaf
ambtenaren.
De minister zeide, dat de lotsverbetering
der telegrafisten ook hem zeer ter harte
gaat en verbetering wordt overwogen. Dat
op de gezamenlijke kantoren het meest
postambtenaren als directeuren worden aan
gesteld, ligt aan de anciënniteit. Zeer
gaarne wil hij den steun der kamer inroepen
voor verbeteriug van het lot der telegraaf
ambtenaren, die lotsverbetering ten volle
verdienen, Een volgend jaar hoopt hij
dankbaar vau de wenken gebruik te
maken.
Bij art. 168 bestreed de heer Kerdijk de
afschaffing van de emolumenten voor post
directeuren wegens levering vau couranten
en tijdschriften. Waarom hier de prikkel
weggenomen tot ijver en die behouden hij
de bemoeiingen der postambtenaren in zake
de rijkspostspaarbank, In elk geval meende
spreker dat de betrokken ambtenaren ou-
voldoeude schadeloos zullen worden gesteld
en drong hij op billijker vergoeding aan.
Voorts wees hij op het geval van een
wegens beweerden diefstal ontslagen postbode
te Warfuui, terwijl later zijn onschuld zoo
goed als zeker bleek. De man is nu alsnog
eervol ontslagen, maar spreker drong aan
op schadeloosstelling voor het geleden
onrecht.
De minister verzekerde dat het niet in
zijne bedoeling ligt het publiek te be-
uioeielijkeu. De aanneming van abonne
menten zal nu toch geschieden ten post
kantore, uiaar voor rekening van deu staat.
Daardoor zal juist mogelijk worden de bladen
ongeadresseerd te doen bezorgen.
Het hoofdstuk waterstaat werd aange
nomen.
^jAan de orde kwam nu koloniën, en wel
hoofdstuk X der begrooting.
De heer Cremer verklaarde dat zijn ver
trouwen in het beleid van den minister iu
het laatste jaar niet is toegenomen. Verleden
jaar namen hij en enkele vrienden eene af
wachtende houding aan, maar zij zijn onbe
vredigd gebleven. De herziening in het re-
geeringsreglement en de comptabiliteitswet
zullen niet door den minister ondernomeu
worden. Uit niets blijkt de voortvarendheid
en de vaste wil des ministers, ook niet uit
zijn opiumpolitiek. Spreker zal niet terug
komen op de koloniale discussie, maar het
financieel beheer blijft hij afkeuren.'s Minis
ters optimisme in zake Atjeh en zijn houding
op godsdienstig gebied, waarbij hij met ter
zijdestelling van een hoofdbeginsel van bet
regeeringsreglement het kruis wil stellen
tegenover de halve maan, een houding, die
meer dan eeuige andere op de toekomst van
Indië invloed kan uitoefenen. Spreker zal
dus tegen stemmen met vele vrienden.
De heer Van Nunen achtte 's ministers po
litiek beleid te vaag om daarop een afkeurend
votum te houwen. Iu sommige opzichten is
afkeuring zeker onrechtvaardig. Zeide niet
de heer Van Houten zelf, dat men van hem
geen exclusieve bevordering van protestant-
sche belangen te verwachten had? Ook in
zake opium acht hij 's ministers houding niet
afkeurendswaardig, noch zijn aanschrijving
omtrent de kitten noch zijn inzichten omtrent
de verboden kringen. Welk vorig minister
heeft meer gedaan voor de beperking van
het opiumgebruik? Wat de Atjeh-politiek
betreft, de heer Norinan zeide dat deze
minister niets kon bederven, daar zijn voor
gangers reeds alles bedorven hadden (gelach).
Men kan in dezen minister niet afkeuren
zaken, waarop men bij zijn voorgnnenniet
lette. De benoeming der koffiecommissie is
sterk afgekeurd. Toch bewijst het koffierapport
de noodzakelijkheid van dit onderzoek. Wat
het financieel beleid aangaat, spreker heeft
betreurd, dat de minister te ver gaat op
den weg, ook door zijne voorgangers be
wandeld, om buitengewone uitgaven door
gewone middelen te bestrijden. Zijns inziens
draagt niemand meer de verantwoordelijkheid
voor den slechten toestand vau de financiën
van Indië dan zij, die jarenlang er onbeperkte
heerschappij voerden. Als men alleen de
liberale politiek de beste acht, moet men
dezen minister het vertrouwen ontzeggen,
maar als men let op nlle omstandigheden
kan men dat vertrouwen niet ontzeggen.
De heer Bool motiveerde zijn stem voor
het hoofdstuk. Hij heeft den minister met
genoegen zien optreden, omdat deze als kamer
lid vaak den vinger op de wonde legde en
hij als minister vaak die wonden zal willen
genezen. Ons kolouiaal bestuur is te zeer ge
centraliseerd. De guuveri.eur-geueraal haugt
af van het opperbestuur, dat moet letten op
de wenschen der vertegenwoordiging. Deze
minister heeft daarop steeds gewezen en is
bekend om zijn werkkracht, liefde voor Indië
en kennis van Indië waarin hij door niemand
wordt geëveuaard. Wel heeft hij ook maat
regelen genomen waarmede spreker zich niet
kan vereenigen. De opiumpolitiek des ministers
acht hij hoogst bedenkelijk zij zal millioenen
kosten zonder moreel voordeel te geven, maar
toch blijft hij van dezen minister politieke her
vormingen verwachten. Bovendien, nu pas
de schoolwetaanneming den vrede predikt
zou het vreemd zijn die periode te openen
met het afbreken van het ministerie.
De heer Mees wenscht nu ook zijn stem
te motiveereu. Het optimisme van den minister
schijnt dubbel gevaarlijk; het schijnt conta
gious, als men let op de rede van deu beer
Van Nunen bij de Indische begrootiug.
De besmettelijkheid schijnt eeu snel ver
loop te hebben! Spreker had niet veel ver
wachtingen van den minister na zijn uit
voerige redevoeringen als kameriid. Hij volgde
de extensieve methode, maar men miste in