II
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
II e i e C
o hi a fat verschijnt dadelijks, behalve op Zon- esi
Feestdagen,
ABOHIEIHEHT:
Donderdag 12 December 1339, N®. 292,
ADVEKTEBTIEM:
Bureel: Scheepmakerssteeg 6,
Uitgevers: Gebroeders Muré.
BINK ENLA.NDSCHE BERICHTEN.
i. -?
f'fi
kJ
Voo! Leidenper 3 maanden1.25.
Franco door het geheele rijk, er 3 maanden l.ttO.
Prijs per Sluiwoier 10 ('ent.
Van 16 regelsf 0.90.
Elke regel meeri 0.15.
(Iroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, k contant, zonder rabat, per regel 0.10.
203° Jaargang.
Stads-Berichte o.
BURGEMEESTER en WETIIOUDEUS van
LEIDEN,
Gezien art. 6 der Verordening van den 11 en
November 1880 (Gemeenteblad No. 4 van 1881).
Brenger, ter algemeene kennis dat lol hel
doen Inschrijven van nieuwe leer
lingen voor dc openbare scholen voor
voorbereidend en voor meer uitge
breid lager ondcrwjjs, gelegenheid zal
gegeven worden:
voor die voor voorbereidend meer uitgebreid
lager onderwijs voor jongens en meisjes, in
het schoolgebouw aan de Oude Vest;
voor die voor meer uitgebreid lager on
derwijs:
der le klasse, voor jongens, in het school
gebouw aan de Aalmarkt;
der le klasse, voor meisjes, in bet school
gebouw aan de Boommarkt;
der 2e klassevoor jongensin bet school
gebouw aan de Pielerskerkstraat
der 2e klasse, voor meisjes, in hel school
gebouw aan de Breestraat;
en wel van den 2den lot en met den 14en
December e. k.dagelijks (den Zondag uitgezon
derd van des voormiddags half negen tot negen
uren, en op Maandag, Dinsdag, Donderdag
en Vrijdag bovendien van lialflwee tot twee
uren des namiddags.
En geschiedt hiervan openbare afkondiginj
door plaatsing in de Leidscbe Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secrelaris.
Leiden, 28 November 1889.
LEIDEN, 11 December.
Den 18den dezer zal het 25 jaren
geleden zijn dat de heeren G. Van Hereon,
thans inspecteur der registratie en domeinen
te 's Qravenbage, te voren alhier, en P. J.
Idema Qreidanus, tliars inspecteur der
registratie en domeinen alhier, door Z. M.
den koning tot surnumerairs der registratie
en domeinen werden benoemd.
Den 22sten dezer zal het 25 jaren
geleden zijn dat de heer H. Van der Hoe
ven, thans hoogleeraar alhier, aan de Leid-
sche hoogeschool bevorderd werd tot doctor
in de rechtsgeleerdheid op een akademisch
proefschrift getiteld: „Opmerkingen over de
Nederlandsehe strafwetgeving voor het krijgs
volk te lande". Neemt men hierbij in aan
merking dat ook onlangs weder het ont
werpen van een Wetboek voor militair
strafrecht aan den hoogleeraar werd opge
dragen, dan blijkt 't duidelijk hoe ook
toen reeds de heer Van der Hoeven van
zijne voorliefde voor de studie in het straf
recht blijken gaf en hij zich door die sta
die eene kenuis heeft verworven die hem
op dat gebied eene eerste plaats doet innemen.
Aangenomen het beroep naar de Ned.
Herv. gemeente te Cothen door den heer
J. Boer Knottnerus cand. alhier.
Naar we vernemen is aan de directie
van de Stedelijke Gasfabriek alhier door
eenige werklieden een schrijven gericht waarin
werd aangedrongen op lotsverbetering ten
opzichte van loon en zondagsrust. De directie
schijnt in de wijze waarop deze zaak is ia
haar werk gegaan, termen te hebben ge
vonden om daaraau met kracht een einde
te maken. Althans moeten werklieden ge
daan hebben gekregen.
De behandeling van de zaak van den
diefstal van muziekinstrumenten in de infan
terie kazerne alhier, is reeds voor eene voor-
loopige commissie van officieren aangevangen.
Wc waren hedenavond in de gelegen
heid de tentoonstelling te bezichtigen van
teekeningen van de leerlingen der teeken
leasen aan de St. Jozefsgezellenvereeniging
alhier gegeven. Twee malen per week
wordl daar gedurende de winteravonden les
gegeven in het handteekenen door den heer
P. J. Niesten, leeraar aan de burgeravond
school en decoratieschilder alhier, en in het
bouwkundig teekenen door den heer 0. G.
Van Oerle. Een 40-tal jongens nemen aan
die lessen deel.
We hebben de vruchten van het daar
gegeven onderwijs dus hedenavond gezien
en hebben er een woord van lof ten volle
voor over. I)aar is flink, veel en met lust
gewerkt, en zonder eenigermate afbreuk te
willen doen aan het handteekenwerk, dat
van jongeien is, hebben we voor de vruch
ten van het bouwkundig teeken-onderwijs
bizonder veel lof.
Ook de namen der bekroonden kwamen
we te weten. De jury bestond nit de hee
ren P. J. Niesten, C. G. Van Oerle en G.
W. Schrijvers, rijtuigschilder alhier. Voor
handteekenen werden bekroond (in volgorde
naar het tentoongestelde werk): O. H. Van
der Drift, J. Schouten, A. Slewe, J. B. P.
Schouten en F. (1. Smit; voor het bouw
kundig teekenen: C. H. Van der Drift, J.
Breedeveld, J. Siegteuhorst, A. Sltwe en
L. J. P. Van der Drift. Maar ook de niet
bekroonden een bravo! voor hun streven.
Allen hebben hun best gedaan eu het on
derwijs is in uitstekende handen.
In het Panorama op de Hoogewoerd
wordt thans tentoongesteld „Zwitserlaud,
oostelijke helft." Was de reeks „Savoije
en de Montblano" bizonder b.langrijk, deze
nieuwe serie is 't niet minder. De trolsclie
natuur in al hare heerlijkheid, met al bare
verrassend schoone gezichtpunten, maar
daartussclienin der menschen kunst, de
kunstige loop- en spoorwegbruggen, de
wonderlijk bewerkte viaducten en tunnels.
Wie hier leest over de spoorwegwerken
daar ginds, kan zich moeilijk een duidelijk
beeld denken van de werkelijkheid. Dat
beeld wordt hier gegeven, gegrepen uit 't
midden der natuur, uit het midden der
kunstwerken, van af de ineest gevaarlijke
punten. Of is ze niet prachtvol die Rijn-
val bij Schatt'hausen, de Mutterberg bij
Brunnei:, Lucern, Rigi, Pilatus, Limmatp
Zijn ze niet kunstig uitgedacht en uit
gevoerd, de Rigi spooiweg, de tunnel van
de Axenstraat vooral, met het daar geboden
overheerlijke vergezicht naar Fluëlen? De
Wilhelm-Tell-kapel bij Fluëlen brengt ons
terstond den kampvechter voor Zwitserlands
vrijheid, den held uit den aanvang der
14de eeuw voor den geest.
Machtig grootsch lijkt ons de St. Got-
thardspoorweg en zijne kunstwerken bij
onderscheidene plaatsen gelegen. Van ge
heel auderen aard is hel gezicht op bet
nederige dorp Airoio, op Brieg eu den
Simplon, het Sialvedro dal, de Tessin-brug
eu Bellinzona, de brug van Poschiavo en
Pic de Verona, de brug en het dorp Maria
en den Pic de Margua, den weg in de
Tamina-kloof, Appenzell, enz. enz. Deze
reeks is weêr bizonder schoon. De tweede
helft van Zwitserland volgt de andere week
eerst komt eene reis door Italië aau de
orde, ten slotte nog eene nieuwe serie van
de Parijssche tentoonstelling, terwijl dan bij
de sluiting van den jaarkring 1889 ook het
Panorama sluiten zal.
Gister verscheen de „Almanak van
het Leidsche Studentencorps voor 1890",
voor rekening van dat corps uitgegeven.
Deze jaargang is op dezelfde wijze ingericht
als zijne vijf en zeventig voorgangers. Na
de gewone opgaven van kalender en derge
lijke vindt men, in ruim 200 bladzijden,
een aantal gegevens omtrent de Leidsche
hoogeschool. Wij deelen daaruit het vol
gende mede. Het onderwijs is thans toe
vertrouwd aan 48 hoogleeraren, waarvan 8
in de juridische, 9 in de medische, 11 in
de philosophische, 15 in de literarische en
5 in de theologische faculteit. In de
literarische faculteit is nog steeds eene
plaats vacant. Verder zijn aan de academie
verbonden 3 lectoren en 5 privaat-docenten.
Tnsschen 15 November 1888 en 15
November 1889 hadden er 68 promotiën
plaats, waarvan in de rechtswetenschap 47,
staatswetenschap 5, geneeskunde 5, wis- en
natuurkunde 1, scheikunde 1, klassieke
letteren 4, Nederlandsehe letteren 3, godge
leerdheid 2. In hetzelfde tijdvak werd het
eerste gedeelte arts-examen door 31, het
tweede gedeelte eveneens door 31 candida-
ten met goed gevolg afgelegd. Dé graad
van tandarts werd aan 5 candidaten ver
leend. Het groot-ambtfnaars-examen werd
door 5 Leidsche studenten met succes
afgelegd. Tot proponent werden bevorderd
bij de Ned. Herv. kerk 8 candidaten, bij
de Remoiistranlsche broederschap 1.
Het totaal aantal studenten wordt opge
geven als 980; waarvan in de faculteit der
rechten 398; geneeskunde 383; wis- en
natuurkunde 6]letteren en wijsbegeerte
57 godgeleerdheid 63, en aan de Indische
inrichting 18. Van deze 980 studentun
zijn 698 leden en 61 oud-leden van het
corps; 221 zijn niet lid.
Hoezeer het vereeiiigingsleven ook onder
de studenten bloeit, blijkt uit de niet min
der dan 30 bladzijden lanbe lijst van
commissiën en gezelschappen.
Van deze laatste behooren 15 tol de
openbare, de 66 andere tot de bijzondere
vereenigingen. De meeste van deze behoo
ren tot de rubrieken: disputen, locale
gezelschappen en sportgezelschappen. Vooral
de laatste bloeieu welig; men vindt gezel
schappen, die zich wijden aan turnen eu
schermen, schieten, schaatsenrijden, roeien,
cricket, wielrijden, paardrijden, wandelen,
kegelen eu het voetbalspel.
Te Leiden verschijnen de beide studen
tenweekbladen Vox Sludiosorum en Minerva.
Op de naamlijsten eu de opgaren van de
besturen der vereenigingen volgen de ver
slagen van het corps en zijne gezelschap
pen, en die der colleges. Van ouds zijn
deze laatste verslagen de plaats, waar de
studenten hunne klachten eu wenscheu
betreffende het onderwijs kenbaar maken.
Te meer waarde moet aan die verslagen
worden toegekend, daar zij door de ver
schillende faculteitsvergaderingen zijn vast
gesteld. Met name het verslag der medische
faculteit bespreekt uitvoerig de leemten in
hel onderwijs, dia voor een groot deel
blijken voort te komen uit deu onzalig
gestegen toevloed van medische studenten.
Het mengelwerk dat met de „Mixed
Pickles" deu almanak lesluil, is dit jaar,
althans quanlitatief, in vergelijkiug met het
„voorwerk" slecht bedeeld. Het wordt
voorafgegaan door drie belangwekkende
levensbeschrijvingen: van prof. Rauwenhoff
door zijnen ambtgenoot Tiele, van prof.
d'Ablaiug door mr. J. 11. Bijdendijk en van
prof. Cobet door dr. J. J. Hartman. De
almanak is versierd met de prachtig uitge
voerde portretten (photogravure) van wijlen
de hoogieerareu Rauwenhoff' en d'Ablaing
en van den rector magnificus, prof. Fran
chimont.
Het Soer. Rbld. meldt:
l)r. Snouck Hurgronje zeer ziek van
Banjoemaas te Poerworedjo aangekomen en
in de kaboepaten gelogeerd, heeft zich di
rect ouder behandeling van dr. Hijmans ge
steld, en is thans zoo goed als hersteld.
Een paar aldaar als zeer knap bekend
staande hadjis zijn erg verlegen met hnn
figuur tegenover de geleerdheid van dr.
Snouck Hurgronje; hij spreekt prachtig ma-
leisch, tot groote verwondering van de
inlandsche hoofden, en verstaat ook het
Javaansch.
UNIVERSITEIT.
Heden werd bevorderd tot doctor in de
geneeskunde, aan de rijks-universiteit alhier,
de heer M. C. A. Bijleveld, geb. te Rot
terdam, na verdediging van zijn academisch
proefschrift, getiteld: „Compressiemyelitis".
OFFICIEELE BERICHTEN.
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot rech-
ter-plaatsvervanger in de arrondissements
rechtbank te Utrecht, mr. C. E. Harbord,
advocaat en procureur aldaar;
is benoemd tot kantonrechter-plaatsver-
vanger in het kanton Amsterdam n°. 3 mr.
A. H. M. Tan Berckel, advocaat en procu
reur te Amsterdam.
Ook de heer Heldt bleef in de gis
termiddag gehouden zitting van de tweede
kamer aandringen op geuade voor Geel en
wilde dezen niet laten lijden voor de min
achting, die anderen voor de overheid be-
toonen, of voor de agitatie, die zij onder
het volk onderhonden. Hij raadde den
minister nogmaals, die zaak te herzien en
nader te onderzoeken.
De minister van justitie erkende de nood
zakelijkheid van straffen tegeu misbruiken
van vreemde visschers tegen tiollandsche
vaartuigen.
De ministers van justitie eu van mariue
verzekeren, dat op de visscherij in de ter
ritoriale wateren scherp zal worden toe
gezien.
De minister van justitie ontkent over
eene vorige regeering afkeuring te hebben
uitgesproken. Men late behandelingen van
deze thans buiten beoordeeling.
Het algemeen debat is gesloten. Bij de
behandeling der artikelen is aangenomen
met 55 tegen 38 stemmen een amendement
om niet acht uieuwe ambtenaren van het
openb. ministerie bij de kantongerechten
aan te stellen.
De heer De Beaufort bracht ter sprake
het gebeurde bij de uilzetting van een
vreemdeling te Hengeloo.
De minister van justitie weet alle schuld
aan de nalatigheid van dien vreemdeling,
terwijl de burgemeester zijn plicht deed.
Uitzetteu van hunne inboedels, have eu
goed, gelijk met deze vreemdelingen, ge
schiedt vaak.
De heer De Beaufort bleef dit in strijd
met de vreemdelingenwet achten.
De post „geheime uitgaven", door den
heer Domela Nieuweuhuis bestreden, omdat
daaruit geheime spionnen konden bezoldigd
worden, werd aangenomen met 79 stemmen
tegen één, die van den heer Domela Nieu
weuhuis.
In de gisteravond voortgezette zitting
van de tweede kamer werden de beraadsla
gingen over hoofdstuk IV van justitie voort
gezet.
Bij de 6de afdeeling (gevangenissen) her
innert de heer Mees aan de herhaalde klach
ten in de couranten over den toestand van
het jongenegesticht op den Kruisberg. Spr.
beeft een sterk vermoeden dat de berichteu
uit onzuivete bron vloeien; intusschen heb
ben ze indruk gemaakt. Deze minister beeft
als kamerlid de discussiëu vroeger bijge-
