BIJVOEGSEL
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
B UITEN LAN 1)SCHE BERICHTEN.
ff JSK5 m ao» mm mzs
TB33 «r:5 TUL7 WH® <3* HSSSff SC*
behoorende bij de Leidsche Courant
van 2 December 1889.
tllIZIKK, LKTTKKKY EST KUKST.
Studenten-Tooneel.
't Had zich laten denken dat in den
Schouwburg gisteravond bijna geen plaatsje
onbezet zou blijven bij de gastvooretelliug
van de Leidsche Studenten-afdeeling van het
Nederlandscb Tooneelverbond, ook al zou
zich denzelfden avond op eene vergadering
van de Leidsche afdeeling der Hollandsche
Maatschappij van fraaie kunsten en weten
schappen, in het Nutsgebouw de gevierde
spreker Justus Van Maurik jr. doen hooren
en al zon die vergadering worden opgeluisterd
door den zang van mevr. C. V. Van W.
't Was voorzeker jammer dat 't publiek in
deze kiezen moest, want beide soirées be
loofden veel.
De voorstelling van het studenteu-tooneel
dan trok uit den aard der zaak zeer veel
toeschouwers. Uit den aard der zaak omdat
't waarlijk niet alledaagse!) is dat juist jon
gelui van den stand en den leeftijd der
heeren vertooners dit werk ter hand nemen,
en evenmin alle.daagscb dat liefhebbers zich
van hunne taak kwijlen op eene wijze, zoo
als we dat van hel studenten tooneel gewoon
zijn geworden. Hier wordt gewerkt met ernst
en toewijding; hier zijn de luide bijvalsbe
tuigingen zeer verdiend.
liet eerst aau de beurt van opvoering was
„Een partij piket," het overbekende tooneei-
Bpel in één bedrijf van Fournier en Meier.
Overbekend doch de heeren Maas Qees
teranus en Plemp van Duiveland hebben
ons een ridder De la Rocheferrier en een
oud-koopman Mercier getoond, zooals we
die nog niet zagen. De heer Plemp houde
het ons ten goede dat we den heer Maas 't
eerst noemen. Zijne vertolking van den ridder,
den verarmden edelman wei is waar, maar
den edelman van zoo trotsch karakter, is
eene schepping. Het losse uitstekende spel
van den gewezen koopman kwam daar echter
uitstekend tegen uit. Tal van tooneeltjes in
dit blijspel gaven zeer veel waar kunstgenot.
De heer Blok, als de zoon van den ridder,
als Raimond, vervulde zijn rol niet onver
dienstelijk. Wanneer hij weer als jonge
minnaar optreedt zal hij ongetwijfeld nog
wel losser spelen dan gisteravond. Rosa, de
koopmansdochter, zouden we zeker niet 't
laatst genoemd hebben, wanneer de rol niet
door den heer Prins ware vertolkt geworden.
De vertolker heeft zich van zijne uiterst
moeilijke taak lang niet onverdienstelijk ge
kweten; zijne houding vooral deed zijn ge
slacht niet al te zeer vermoeden.
„Op het postkantoor," dramatische? schets
in één bedrijf door Gerard Keller, is eene
overbekende grap van betrekkelijk zeer weinig
belang. De heer Buddingh heeft een volon
tair Mens gecreëerd die onbetaalbaar was en
tot het welslagen van deze schets zeldzaam
veel heeft bijgedragen. De heeren Mouton,
als de directeur Palters, Rosenstein als de
beëedigde klerk Zonder, Costers als de sur
numerair jhr. Haandelen en Schoemaker, als
Friebart de kantoorbediende, hebben zich van
de vertolking hunner rollen niet onver
dienstelijk gekweten. Iets losser we
sluiten hier natuurlijk den heer Mens, losbol
«■officio, uit had het spel hier wei kunnen
zijn. Of op een postkantoor met zooveel per
soneel, een bediende het loket mag bedienen
daarover zie men het bekende handboek
van Keukenmeester eens na.
Het blijspel in twee bedrijven „Archeulo-
gen" vormde na het heerlijk opgedischte
en fijn gekruide voorgerecht, de kostelijke
hoofdschotel. Het stuk, geschreven door
hem die er den hoofdrol in vervulde, door
den heer Maas Geesteranus, is uitstekend
in elkander gezet, met geestige en fijne
zetten rijk gekruid en geeft gelegenheid tot
tal van alleraardigste tooneelen.
De heer Barman (de heer Maas Geeste
ranus) is eeu zeer vermogend man, rijker
aan geld dan aan gezond verstand. Van
dit laatste gemis profiteert een gelukzoeker
Van Derven (de heer Buddingh) die voor
geeft oudheidkenner te zijn en voorheen
directeur van bet archeologisch museum te
Mechelen te zijn geweest. Van Derven
maakt bij Barman den lust voor archeologie
gaande en op des renteniers buitengoed
wordt alles om- en opgegraven, om te zien
of er ook een of ander voorwerp uit den
véértijd te vinden is. Voor groote sommen
verkoopt Van Derven potten en pullen,
munten en penningen van twijfelachtige
echtheid en waarde aan den liefhebber-
archeoloog en deze laat zich kostelijk beet
nemen. Van Derven slaat zelfs het oog op
de eenige dochter van Barman en de vader
die intusschen zeer veel moeite doet den
gelukzoeker tot directeur van het archeolo- van
giscl) museum in de plaats te doen aanstel- be"
len zou naar zijne meening zijne dochter
aan niemand beter kunnen geven.
Maar Barman heeft nog een zoon Willem
(de heer Mouton) en deze weêr een vriend
Victor Thoien (de heer Plemp van Duive
land), en deze vriend nu is de ware
archeoloog en de schrijver van eeu bekend
en kostbaar werk over het vak. Maar de
al te bescheiden vakman moet zich ten
slotte bekennen dat hij behalve voer het
oude, ook nog oog en hart heeft voor hel
jonge en schoouezijn archeologen hart
ontwaakt voor Ella, Barmans schoone
dochter (de heer Driebeek).
We zijn dus nu getuige van een wed
strijd tusschen de nare archeoloog en ware
minnaar Victor Thoien, eu hem die zich
uit hebzucht slechts den schijn diei bc-ide
qualiteilen geeft, Van Derven. De eerste
heeft zoon en dochter aan zijne zij ie; de
laatste den vader. En dezen te overtuigen
was nu de taak van de kinderen. We
moeten zeggen de toon daartoe door
den zoon nu en dan aangenomen was wel
eens wat overdreven oneerbiedig. Maar ze
slaagden volkomen. Niet Van Derven, maar
Victor Thoien werd directeur van het
Archeologisch museum; niet Van Derven,
maar Thoien werd door Ella uitverkoren.
Barman laat zich overtuigen; er gaat hem
een licht op; gelukkig voor Ella en Thoien
nog bijtijds. Van Derven krijgt van Barman
eene weinig twijfelachtige vingerwijzing om
te vertrekken, en de anderen krijgen
elkafir. Nog moet genoemd worden Fiiip,
de huisknecht op het landgoed, die het
komen van Van Derven en den boudheden-
rommel" hoofdschuddend aanziet en ontslag
wil vragen omdat hij voor 't eerst in zijne
veertig dienstjaren erwten moet doppen
die niet op de plaats gegroeid zijn en er
niet konden groeien omdat de geheele
moestuin is omgegraven. Filip (de heer
Schoemaker) zal echter ten slotte toch
maar blijven.
Onder de uitmuntende tooneeltjes mogen
we vooral niet vergeten dat tusschen Ella
en Thoien, waar de bekoorlijke schoone den
bescheiden geleerde waarlijk al niet méér
aanmoedigen mag. Maar ze heeft er slag
van en weet vlam in 't vuur te krijgen.
Allen speelden in dit onderhoudende blij
spel verdienstelijk. Bepaald uitmuntend
waren Barman, Victor Tnoleu en Ella;
onbetaalbaar was wederom Van Derven.
Bepaald slank en vlug in hare bewegingen
was Ella niet. Ze zal als mevrouw Thoien
een uitmuntend figuur maken.
De bloemen, op allerlei wijze gegroepeerd
en in groote hoeveelheden naar het tooneel
gedragen waren waarlijk verdiend. Dat was
vooral ook de krans den auteur van (/Ar
cheologen", den heer Maas Geesteranus, aan
geboden. Een woord van lof moet ons uit
de pen voor de tooueelschikking in de drie
vertoonde stukken, '-vooral in het laatst
besprokene.
Hel publiek heeft zich kostelijk ver
maakt; dat zal zeker niemand twijfelachtig
noemen. Trouwens de schouwburg daverde
herhaaldelijk van het ten volle verdiend
applaus. De Leidsche studentenafdeeliug
van het Nederlandscb Tooneelverbond heeft
gisteravond haren naam weêr hoog ge
houden.
De voorstelling werd opgeluisterd door
de muziek van een flink orkest, samen
gesteld uit leden van het muziekcorps
van het 4de regiment infanterie en geleid
door den heer J. Oostelaar. De voorstelling
werd bijgewoond, zooals te doen gebruikelijk
is, door de jongens van de Kweekschool
voor Zeevaart, die in de pauze onderscheidene
vaderlaudsche en andere liederen niet on
verdienstelijk ten beste gaven. De uit- j
voering van gisteravond zal zeker zeer velen, i
Martini en „Adienx
van G. Uizet. Niet
den geprezen de uitvoering van het bisnum-
iner Pastorale" van Bizet. Mevr. Van W.
had gisteravond waarlijk een groot succes.
De heer. Van Maurik werd natuurlijk
stormachtig toegejuicht; /natuurlijk" zeg
gen we omdat reeds zijn optreden het pu
bliek den gullen lach om den mond brengt.
Véór de pauze was ,/Een Verkoudheid",
na de pauze Lachen en Schreien" de titel
van de voordracht.
In ,/Lachen eu Schreien" teekende ons
de spreker op boeiende wijze het lachen en
schreien in onderscheidene karakters. Hoe
do luchthartige, hoe de menschenhater, hoe
de zwaarmoedige lacht en schreit.
In ,/Eene verkoudheid" deed spreker een
omstandig verhaal van de geschiedenis eener
verkoudheid. Hoe deze rondwaart als een
geest, door zakdoeken en slaapmutsen om
geven, en vooral in den winter het mensch-
dom bekruipt. Dan is zij de vriendin van
den apotheker, die aan al die verkoudenen,
jong eu oud, heel wat verdient,
Maar ziet daar bekruipt ook de ver
koudheid baren vriend en deze brengt het
op zijne vrouw over. Ook de dochter des
apothekers wordt er door aangetast als ze
hare moeder kust. Doch daar wordt op
eens ook de provisor verkouden. Daar is
iets gebeurd dat begrijpen apotheker en
apothekersvrouw beiden. Dat kan zoo maar
niet op zijn beloop gelaten worden; en weldra
blijkt dat de hefdekus 't hem gedaan heeft.
Enfin ze krijgen elkaftr. Dat bij dit ver
haal heel wat gelachen is laat zich begrijpen.
Het bestuur, zou gaarne in December nog
eene soiiée geven en tot medewerking daaraan
heeft zich reeds bereid verklaard de heer
Jan G. Strieuing, leeraar aan de muziek
school alhier. Pogingen zullen worden aan
gewend om mej. Aleida Roelofseu tot mede
werking uit te noodigen, enz. enz. 't Belooft
dan in elk geval weer een bizonder ge
zellig avondje te zullen worden.
Maar wat zeker niet ongewensebt zou zijn,
dat is eene vermeerdering van het ledental.
De abonnementsprijs is niet boog en zal niet
verhoogd worden. Het ledental bedraagt ruim
70; doch eene afdeeling van de Hollandsche
maatschappij voor fraaie kunsten en weten
schappen verdient den steun van meerderen.
Wordt die steun voldoende gevonden dan
zullen hoogstwaarschijnlijk zes kunstavonden
per jaar worden gegeven. We mogen't voor
't kunstlievend Leiden waarlijk hopen.
Naar
van oorlog
het voorl. verslag betreffende de veslingbe-
grooting voor 1890 lijdt het geen twijfel
of wanneer een visschershaven te Scheve-
ningen mocht worden gebouwd, de haven
door een fort zou moeten worden ver
dedigd.
Naar het Vad. verneemt zal de op
non-activiteit gestelde generaal-majoor ridder
Alewiju als kommandint der bereden artillerie
worden vervangen door den kolonel Egler,
thans kommandant van het le reg. veld
artillerie te Utrecht. Deze zou op zijn beurt
worden opgevolgd in het regimenls-commando
door luit.-kolonel Greve van het korps.
Beide hoofdofficieren zouden echter voor-
loopig bun legenwoordigen rang nog blijven
behouden.
Naar het J). v. Z.-Ii. en 's Or,
neemt heeft het Z. H, Paus Leo XIIL
behaagd, de ouderscheiding „Pro Ecclesia
et Ponlifice" toe te kennen aan de heeren
T. C. B. Ten Hagen, te 's Gravenhage, A. P.
W. Van der Lugt, te Rotterdam, en J.
Lomans, te Amsterdam, welke ouderscheiding
hun in naam van zijne heiligheid door het
heugen blijven.
een hoogst gezellige, lang in het ge- Nederla"'leche bedeva»rle" be'
Onlangs is te Noordwijkerhout op het
jachtveld van jhr. Dedel, door den jachtop
ziener C. Duivenvoorden een prachtige
arend met een vlucht van bijna drie meter
geschoten.
Gisterenvoormiddag is te 's Hage
overleden de heer R. baron Van Heeckereu
van Molencaten, ordonnans-officier van Z. M.
den koning.
In Mei 1850 te llattem geboren, werd
hij in Juli 1870 benoemd tot 2n luitenant
der infanterie eu na, ouder andere bij het
regiment grenadiers en jagers te zijn inge
deeld, als ord.-olficier bij Zr. Ms. grooten
staf geplaatst. De overledene was ridder
van de Eikekroon; ridder 3e kl. van de
orde van St. Anna (Rusland) en van de
kroon (Pruisen).
De teraardebestelling heeft niet daar ter
stede plaats.
Uit Den Haag wordt aan de P. N, Ct.
gemeld
Met 1 October 1890 zal de hoofdcursus
Fraaie Kunsten.
In het Nutsgebouw dan had, zooals
gezegd, de derde vergadering plaats van de
afdeeling Leiden der Hollandsche maat
schappij van fraaie kunsten en wetenschap
pen. De Nutszaal was overvol; of dit het
gevolg was van de aankondiging dat me
vrouw C. V. van W. zou zingen of van
die dat de heer Justus Van Maurik Jr. zou
lezen durven we niet beslissen. Beider op
treden zal er het zijne toe hebben bijge
dragen.
Te acht uur werd het programma ge
opend met twee nummers door mevr. Van
W. te zingen en wel /Adeline verbeid" van
Th. H. H. Verhey en „Einen Schlimmen
Weg" van Ad. jenseu. Van beide num
mers moet worden gezegd dat ze uitmuu
tend werden voorgedragen en dat 't pu
bliek dit eeus was bewees het applaus.
Eveu verdienstelijk werden na de pauze
door mevr. Van W. gezongen „Romance"
de l'hótesse Ara- j te 's Bosch met dien van Kampen stiam-
minder mag wor- i gesmolten en te Kampen gevestigd worden.
Het locaal van den hoofdcursus te 's Bosch
zal alsdan worden aangewend in verband
met de uitvoering van wenschelijk geachte
veranderingen in de garnizoensindeeling,
waartoe te zijner tijd het koninklijk besluit
van 1881 zal moeten worden gewijzigd.
Ook dezen winter zullen docr den hoer
dr. Louis Mulder te 's Hage verschillende
landbouwvoordrachten worden gehouden.
In de maand December zal die gewaardeerde
spreker te Bodegrave, Hillegersberg en Kui
lenburg op samenkomsten van landbouwers
landbouwkundige onderwerpen behandelen.
De bekende zaak aangaande het duel
tusschen den Btudent en den luitenant zal
den 5den December a. s. voor de arrondisse-
luenls-rechibank te 's Gravenhage worden
behandeld.
Naar men zegt, zal in de nahijheid
van 's Hage door een buitenlander een groote
hondenfokkerij opgericht worden.
Het bericht uit Rijswijk omtrent
straatroovers, overgenomen uit de N, R.
Ct. was minder juist. Wel heeft een heer
die Zaterdagmiddag te ongeveer 2 uren
met eene dame op den weg wandelde, een
slag met een stuk hout op het hoofd ge
kregen van een dronken scharenslijper, waar
door een bloedende wonde onstond, doch
van een mes trekken en om geld vragen
was geen sprake.
(D. v. Z.-H. en 'i Or.)
Door wijlen de baronnes Vau Wasse-
naer van Catwijck, geboren Hofman, is aan
de diaconie der Ned. Herv. gem. te Voor
burg gelegateerd f5000.
Het diploma der kweekschool voor
machinisten te Amsterdam is uitgereikt
kunnen worden aanW. E. Bernelot Moens,
C. W. M. Bervoets, P. J. Beversluis, J.
Blank, C. M. Boer Leffel, J. J. Bredius,
A. C. A. Eschauzier, H. C. C. Fraissinet,
F. L. Gemmeken, H. W. De Kort, J.
Ladage, J. J. Loogen, H. v. d, Masch
Spakler, J. Meijer, J. A. Metelerkainp, A.
P. J. Norlier, B. Parma, B. L. De Ridder,
G. F. H. Rombouts, F. A. Schram, A. G.
Schuring, VV. Smith, C. A. Stants, P. H.
Steenhauer, H. C. Stoop Bennik, W. Van
der Tholl, D. Versteeg, G. J. H. Weste
nenk en J. C. De Witt Hamer.
De heer Dn Toit heeft Amsterdam
Donderdag weder verlaten, terwijl zijn
secretaris, de heer Ockerse, reeds Woens
dagavond naar Londen is afgereisd. Hun
bezoek gold blijkbaar alleen dr. G. 13.
Clark M. P., consul generaal van Trausvaal
voor Engeland, die in deze qnaliteit tijdelijk
te Amsterdam vertoefde voor de afdoening
van zaken, in verband staande met eeu
eerstdaags uit te schrijven leening der
maatschappij Transvalia. Dr. Clark is
Donderdag naar Londen vertrokken, en de
heer Du Toit naar Brussel, waar zijn
echtgenoote vertoeft. Tegen het einde der
volgende week keeren de heer en mevr.
Du Toit voor een langdurig verblijf hier te
lande terug. (Dbl. v. Red.)
Naar men aan het Rbld. mededeelt,
zouden de terreinen van de voormalige gas
fabriek te Amsterdam heden zijn verkocht
voor f 1,100,000.
Donderdagmiddag is op eene alleen
staande hofstede, bewoond door de gebroe
ders Van Loon en hunne zuster, aan den
straatweg naar Moerstraten, op ongeveer
ver- j een uur afstand van Bergen-op-Zoom, eene
poging tot moord gepleegd, vergezeld van
diefstal eu inbraak.
Drie personen kwamen op genoemde hof
stede en vonden de zuster alleen te huis.
Met een knuppel brachten zij haar eenige
slagen op het hoofd toe, die haar het be
wustzijn deden verliezen, van welke omstan
digheid de dieven gebruik maakten de
kasten en laden te openen en zich 35 cent
toe te eigenen, terwijl een bedrag van
eenige houdt rden guldens aau specie en
papier niet door hen werd gevonden. Terwijl
zij nog bezig waren, kwam een der broeders
thuis, waarop de dieven door een raam ont
vluchtten. Na bekomen aangifte bij de
politie mocht deze er in slagen de drie
schurken nog des avonds te arresteeren en tot
bekentenis te brengen. Gisteren zijn ze naar
de gevangenis te Breda verroerd.
De toestand der vrouw is hoogst ernstig.
De geneesheer die de eerste hulp verleende,
constateerde schedelfractuur en verscheidene
gapende wonden aan het hoofd.
de meening van den minister
in het regeeringsautwoord op
ENCISLAS St.
De Britsche Einin Pacha commissie
zond aan de dagbladen een brief van den
Mahdi aan Emin Pacha. De Mahdi spoorde
daarin den Duitscheu reiziger aan, zich aan
hem over te geven eu tot den Mohauime-