tsilt &S&
«fcr.
blijken hoe moed en tegenwoordigheid van
geest een mensch het leven redden.
Het was Juli van het jaar 18-—, toen
Groningen geteisterd werd door een ver
schrikkelijke cholera-epidemie. De doodgravers
hadden druk werk. Nu eens groeven zij een
grafkuil voor een lijk der eerste klasse, dan
weer bevonden zij zich op de plek, waar de
armen hun laatste rustplaats vinden. Niemand,
lijk of arm, kind of grijsaard, niemand werd
gespaard door den ontzettende» vijand, die
als alvernielend monster uit Azië tot ons
was gekomen,
Groningen wa9 toen nog een vesting en
had een sterk garnizoen. Weldra was het
militair hospitaal opgevuld met lijders, van
welke de meeste stierven. Zoodra een sol
daat gestorven was, werd het lijk naar een
groote, daartoe ingerichte zaal gebracht, in
een kist gelegd en roet een laken overdekt,
waar het dan bleef slaan totdat er zeker-
heid bestond, dat van schijndood geen sprake j
meer kon zijn. Des nachts werd in dit ver
trek steeds gewaakt door een geneesheer,
die dan tevens den dienst waarnam in hit
over den man, die hem door zijn groote
tegenwoordigheid van geest bet leven redde.
Te Bieselinge hebben de inspecteur
van het geneeskundig toezicht en de heer
Persant Snoep, geneesheer te Kapelle, een
onderzoek ingesteld betreffende geruchten,
volgens welke eeuige personen aldaar lijdende
zouden zijn aan trichine ziekte. Dat onder
zoek heeft de waarheid dezer geruchten be
vestigd. De aan trichine-ziekte lijdende per
sonen, waarvan niemand ernstig ongesteld is,
hebben vletsch gegeten van een uit Katten- I
dijke afkomstig varken.
Be ITEK LAS DtitJH E B Bil lOUT K
B E E it E.
Volgens het Handelsblad van Ant
gesteld is. De laatste spreker was ile socia
listische leider Hebei, die cene zeet uitvoe
rige rede hield, maar ook een buitengewoon
bezadigden toon aansloeg.
Yrfdr Hebei vo rden het woord, namens
de kleine groep der VVelfen, baron Von
Decken die zich tegen de wet verklaarde en
de nationaal-liberaal Kulemann, die eenige
wenschen zijner partij ontwikkelde, in het
bijzonder ten aanzien vau een juridisch
nauwkeuriger formuleering van enkele bepa
lingen. Bebel, die natuurlijk niet zonder
eenige aanvallen op de politie en de regee
ring bet principieels standpunt der sociaal-
S democratie uiteenzette, deelde ook de volgende
i zeer merkwaardige statistiek mede. Gedu-
i; ren le de. elfjarige toepassing der socialistenwet
zijn er 14-00 gedrukte blaadjes en werken
j verboden, 12 drukkerijen van sociaal-demo
De nacht was warm, maar in de zaal der
dooden werd het kunstmatig koud gehouden.
In twee lange rijen stonden eeu dertigtal
kisten in het ruime vertrek; de witte lakens
maakten eeu huiveriugwekkeuden indruk.
Do droefgeestige stilte werd slechts gestoord
door het knabbelen van muizen achter het
houteu beschot, en toch was er onder al die
dooden een levende.
Bij bet raam aan een klein tafeltje, op
gestapeld met boeken, zat een jongen man.
Hij werkte kalm en bedaard door, zonder
er aan te denken dat hij zich in een grooten
grafkelder bevond. Het licht van een half
afgebrande kaars viel op zijn schoon, ver
standig gelaat, de groote blauwe oogen
teekenden moed en zelfvertrouwen en het
zware, krullende bruine haar schonk den
geheelen persoon iels aantrekkelijks. Hij
waakte.
Het was stil, doodstil. Zelfs de adem
haling van den lezenden geneesheer kon
men niet hooren. Plotseling echter was 't
alsof iemand zuchtte. De jonge mau hief
luisterend bet hoofd omhoog, maar hoorde
niets; hij moest zich vergist hebben.
Nauwelijks had hij zijn gemakkelijke hou
ding weder aangenomen, toen nogmaals,
maar iets duidelijker dan te voren, een
zucht weid geslaakt. De dokter sprong op
en blies zoo snel mogelijk de kaars uit.
Daarop ging hij op zijn teenen van de
eene kist naar de andere, voelende en
tastende.
Neen, neen, allen waren wel degelijk dood.
Zou hij zich dan toch vergist hebben? Maar
toch! Daar hoorde hij een geluid alsof
iemand rilde; hij legde zijn hand op het
laken en de man er onder trachtte zich in
zijn nauwe ligplaats le bewegen. Met een
kalme stem alsof hij aan een ziekbed stond,
vroeg de jonge man: //Wel vriend, hoe
gaat 't er nu mee?
z/'t Is koud, ik bevries."
jJa ventje, we hebben je in een koude
kamer gebracht, omdat je zoo'n hevige
koorts hadt. Je moet nog vijf minuten stil
blijven liggen, zonder je te bewegen. Be
loof je mij dat, 't is voor je bestwil."
De soldaat beloofde het, en de genees
heer snelde weg in de duisternis, met moeite
zijn weg vindende tusschen de kisten. Hij
haalde met den grootsten spoed een paar
ziekenoppassers en ging met dezen terug
naar het lijkenvertrek. De als uit den doode
herrezene werd opgenomen en naar een der
zalen gebracht, waar de dokter h m dade
lijk opwekkende middelen toediende, ter
wijl hij hem warm deed toestoppen, zonder
dat de man vermoedde van waar hij kwam.
Wij kunnen verder kort zijn. De zieke
die tusschen dood en leven gezweefd had,
herstelde vrij spoedig en verliet het hospi
taal, zonder te vermoeden dat hij reeds in
het kleine huisje van zes plankeu had ge
rust. Eerst later, veel later hoorde hij het
geval en begreep toen aan welk ontzettend
gevaar hij was ontsnapt.
Algemeen werd het gedrag van den ge
neesheer bij deze gelegenheid geroemd. In
dien hij de tegenwoordigheid van geest niet
gehad had om bet licht uit te blazen, zou
de man, als hij het laken van zich had af
geworpen, waarschijnlijk van schrik gestor
ven zijn, zoodra hij bemerkt had dat hij
in een grooten grafkelder lag te midden
van lijken. Menigeen zou ook eerst hulp
gehaald hebben, vódr hij de griezelige taak
aanvaardde om in de diepste duisternis den
levende onder de dooden te gaan zoeken.
Ware zulks in dit geval geschied, dan zou
de hulp waarschijnlijk te laat gekomen zijn
want hier was in de eerste plaats een ge
ruststellend woord noodzakelijk.
De schijndoode, die nog leeft en een wel
gesteld landbouwer in Overijsel geworden
is, spreekt nog steeds met dankbaarheid
werpen is de beweging onder de dokwerkers j cratische bladen gesloten, 10,000 huiszoe
le Antwerpen uitsluitend een niets betee&e j kingeo door de politie gedaan, vele hon-
nen'l vertoon van socialistische opruiers; berden vereeniging n ontbonden, enz en
de vurklieden reeds lang voor het ^och js jiet cjjfer (}er sociaal-democratische
stemmen van 300,000 in 1881 tot 763,000
wi rden de w\ rklieden reeds
vermeerderd werk des winters betaald en i
zijn zij dan ook te verstandig om zich in
te laten nu t manifestation welke niets anders j
bedoelen dan wat de Franschen noemen
eene reeds openstaande deur in te
trappen.
De werkstaking is in de Borinage
geëindigd, zooals gemeld ie, maar zij breidt
zich thans weer in het centrum uit. In de
mijnen van la Hestre, Mariemont, Sainl-
Eloi en Houssu hebben de werklieden
geheel of ten deele den arbeid op
geschort.
Volgens de Indépendance Beige ismen
in officieuze kringen nog lang niet overtuigd
dat Stanley en Emin Pacha de Duitsche kusi
van Oost-Afrika veilig zullen bereiken. Wel
gelooft men, dat, indien zij zich werkelijk
naar Mpwapa begeven, zij vervolgens naar
Mom'oassa of eenige andere plaats op Britsoh
gebied zulien gaan.
ËA'eS Be A N n
De hertogin-weduwe van Albany, zuster
van 11. M. de koningin der Nederlanden,
heeft de laatste drie maanden doorgebracht
bij haren vader, den prins van Waldeck-
Pyrmont. Volgens Truth zou er sprake zijn
van eene verloving van de hertogin met
een Duitsch vorst.
Zaterdag 11. werd in het Aquarium te
Londen, in tegenwoordigheid van een zeer
talrijk en hoogst rumoerig publiek, een wed
strijd vau lichaamskracht gehouden tusschen
Samson, die gedurig voorstellingen geeft en
beweert //de sterkste mau der wereld" te
ziin en Sandow, een jong Duitscher, die dn
uitdaging van Samsuu, dat niemand zijne
toeren zou kunnen nadoen, had aangenomen.
Het publiek was de reden wordt niet
gemeid zeer tegen Samson ingenomen en
gaf daarvan onophoudelijk luidruchtige blij
ken. Er was veel twist over den prijs dien
Samson stellen zou en over de voorwaarden
onder welke allerlei toeren verricht moesten
worden. Ten slotte deed Sandow alle zware
toeren bijv. het buigen van ijzeren staven,
het verbreken van een keten, die om borst
en armen geslingerd was evengoed als
Samson, ofschoon kennelijk met meer in
spanning. De 100 p.st., die als inzet be
paald ware;;, werden hem toegewezen^ Sam
son beweert echter in een schrijven aan de
bladen, dat hij geen „fair play" gehad heeft
en blijft volhouden, dat hij de sterkste man
der wereld is.
Lord Ealmouth, de bekende Engelsche houden aan het
spuitsinan, is te Maidstone overleden.
V IHK 8 J H.
Presidint Carnot, die bij de opening
van de Hari,sche tentoonstelling aan de mai-
res der hoofdstad 20.000 fres. zuud vour
de armen, heeft dit thans naar aanleiding
van de sluiting herhaald.
De opbrengst der directe en indirecte
belastingen in de afgeloopen maand is
1,213,900 frs. meer dan de raming en
1,240,100 frs. meer dan in dezelfde maand
van 1888.
5J 'i a,4. tl
De Reichsanzeigcr ontving gisteren-
naroi ldag een telegram van keizer Wilhelm,
waarin d ze opnieuw zijne ingenomenheid
betuigt met de ontvangst, welke hem te
Kunstanlinopcl is ten deel gevallen en waarin
hij meldt, bij fraai weder de Dardanellen te
zijn gepasseerd.
Het bericht dat keizer Wilhelm op
zijn terugreis zoowel den koning van Italië
als den keizer van Oostenrijk zal ontmoeten,
wordt in onze staatkundige kringen beschouwd
als het duidelijkste bewijs, dat sedert het
bezoek vau dui czaar gewichtige diplomatieke
onderhandelingen aanhangig zijn.
Gisteren is de beraadslaging over de
socialistenwet in eerste leziug gesloten, en
heeft de rijksdag eene commissie van 28
eden benoemd, in wier handen het ontwerp
gestegen in 1887, zooals toen bij de rijks-
dagverkiezingen is gebleken. Gij ziet,
mijne heerenzoo eindigde Bebel met
stemverheffing zijner rede, ffdat de uitzon
deringswetten aan de geestelijke macht der
sociaal-democratie in splinters vallen als het
glas tegen graniet."
Bij <io behandeling der wet in de com
missie zal de strijd waarschijnlijk het heftigst
zijn over de quaestie der uitwijzing door de
politie, daar zoowel de vrijconsersatieven als
de nationaal-liberalen niet langer hunue
toestemming willen geven, dat aan de politie
de macht geschonken wordt, sociaal-democra
ten uit hunne woonplaats weg te jagen.
(N. R. Ct)
In de gisteren door de bndget-commissie
van den rijksdag gehouden zitting bevestigde
de vertegenwoordiger van het departement
van buitenlandsche zaken de berichten
omtrent het vernietigen der expeditie van
dr. Peters.
Hij verklaarde verder, dat de betrek
kingen met Zwitserland van voortreffelijken
aard zijn; de regeering was niet ongeneigd,
omtrent een nieuw vestigingsverdrag met de
Zwitsersche republiek in onderhandeling te
treden.
U081Ë88iJ Si.
Aan het Fremdenblatt wordt nit
Berlijn geseind:
Naar men verneemt was de bijeenkomst
tusschen graaf Kalnoky en prins Bismarck
vau bijzonder vriendschappelijke» aard.
Daarin ligt een nieuw bewijs vau de goede
betrekkingen tusschen de beide rijkskanse
liers en de twee natiën. Men mag er ook
eeu nieuwen waarborg in zien voor het be
houd van den vrede.
II O IV C A R IJ E.
De landdag heeft gisteren beraadslaagd
over het adres aau den keizer. Nadat de
heer Rieger had voorgesteld tot de dis
cussie over te gaan en de Jong-Czechen
zich daartegen hadden verzet, sprak de heer
Gregr gedurende twee uren ten gunste van
het adres en werd door de Oud-Czechen
toegejuicht. De heer Von Schwarzenberg
betoogde dal de rechten der Boheemsehe kioon
slechts dan kunnen gewaarborgd worden,
wanneer men zich strikt aan de grondwet
houdt. Te midden van toejuichingen ver
klaarde de meerderheid zich uitsluitend te
woord des keizers. Heden
voortzetting van het debat.
De dagbladen der oppositie te Buda
pest uiten de vrees, dat prins Von Bismarck
getracht heeft zich de goede gezindheid vau
deu czaar te verwerven, ten koste van
Oostenrijk.
TURK IJ E.
De Duitsche keizer en keizerin begaven
zich vddr hun vertrek uit Konstantinopel
tiaar den sultan oui afschiid te nemen,
waarna de sultan hun een tegenoezoek bracht
en hen naar den Bosporus vergezelde, waar
de Hohenzollern gereed lag. Na ontbijt in
het paleis aan de kade geleidde de sultan
de keizerin naar het jacht, liet afscheid
was zeer hartelijk. De vorstelijke personen
drukten elkaar herhaaldelijk de band, terwijl
keizer Wilhelm den sultan verzekerde, dat
hij zijn bezoek aan Konstantinopel nooit
zou vergeten en herhaaldelijk ziju dank
voor de Oostersche gastvrijheid betuigde.
De sultan dankte eveneens in «arme
bewoordingen vuor de eer, hein dooi
's Keizers bezoek bewezen, en nadat de
vorsten ook van liet wederzijdsch gevolg
luidden afscheid ge ooien, begaf de keizerin
zich aan boord van de Hohenzollern, terwijl
de keizer en prins Heinrich zich naar de
Kaiser lieten roeien.
Bij het afscheid nemen gaf de sultan
graaf Herbert Von Bismarck de groeten
mede voor zijn vader, den rijkskanselier.
Omtrent de reis van de Duitsche keizerin
naar Athene wordt nog het volgende voor
val gemeld: Bij het kanaal door de land
engte van Corinthe liet inen den trein die
de keizerin en de Griekschs koningsfamilie
naar Kaiamaki en Piraeus vervoerde, stil
houden, om der keizerin gelegenheid te
geven, de nieuwe kanaal werken te bezichti
gen. De keizerin betoonde zich hoogst
ingenomen en uitte de beste wenschen voor
het welslagen van liet werk.
A 83 E R I H A.
Bij de gehouden verkiezingen hebben
de democraten overwonnen in den stad en
in den staat New York.
De republikcinsche meerderheid in de aan
staande wetgevende vergadering is van 30
tot op 6 teruggebracht.
Tot gouverneur van Massachusetts iB een
republikein, en tot gouverneur van Ohio een
democraat gekozen.
De verkiezing van een democratisch si na-
tor te Y\ ashiugton is zi-ker.
Luidens bericht uit Melbourne heeft
een aantal inlanders der Soloman-eilanJen
een Engelschman en drie inlandsche jongens
vermoord en opgegeten. De bevelhebber van
een Engelschen kruiser bombardeerde de
dorpen waar de moord was geschied, vv aarop
de inlanders naar de bergen vluchtten. Ook
andere gruwelen zijn op deze eilanden
gepleegd.
I'KR T KL EG it A A F.
BERLIJN, 8 Nov. [Part. tel. Hbl.) In
dë begrootingsconiinissie deelde graaf Ber-
chetn, de onder-staatssecretaris van buiten
landsche zaken, mede, dat de onderbande
lingeu, welke worden gevoerd met een con
sortium vau Engelschen en Nederlanders
over liet verkoopen vau een gedeelte van
het Duitsche grondgebied in Zuid-West
Afrika, vermoedelijk met zullen slagen.
Ook verzekerde graaf Berchem, dat majoor
Von Francois, die zich in dit gebied bevindt,
geen gevaar loopt. De regeering vreest nitt
voor zijn veiligheid,
[Majoor Von Francois houdt met 18 man
schappen een Duitsche post in Herero-lai d
bezet. Na den dood van dr. Peters begint
men ook bevreesd te worden over dezen
officier, zoodat de Keulsche afdeeliDg der
Duitsche koloniale vereeniging reeds een
vergadering heeft belegd tegen 15 Nov. ter
bespreking van de vraag: Hoe kan de rijks
commissaris majoor Von Fraiifios met zijn
18 man in Zuid-West-Afrika gered wor
den? Red. Hbl.]
«CHUOL- KV KERKNIEUWS.
Naar de Ned. Herv. gemeente te
Leiderdorp is beroepen ds. Gerritsen te
Wierden (cl. Almeloo).
LEIDEN8 November. J
Door het prov. kerkbestuur van Gro-|
ningen der Ned. Ilerv. kerk is tot de evan-f
geliebedieniDg toegelaten de heer J. Boet|
Kuottnerus, alhier.
Ook het L. H. verneemt, dat di
toestand van Z. M. den koning voortduren,
gunstig blijft.
H. M. de koningin en de prinses makei
meermalen rijtoerenH. M. zelfs meerma
len tweemaal per dag. Dinsdag maakten
H. M. de koningin en de prinses weder eea
rijtoer, en door het schoone weder uitge
lokt, stapten zij in het Oraujepark uit, en
wandelden zij paleiswaarts.
Z. D. H. de prins Von Wied nam heden
deel aan de vierde en laatste jachtpartij op
Groot Hazebroek. Ook de Duitsche gezant,
baron Von Saurma-Jeltsch, behoorde weder
tol de deelnemers.
De prins verlaat morgenochtend te 8 uren
per Rijnspoor de residentie.
De heer H. Paul, civiel-ingenieur te
Gouda, heeft van het gemeentebestuur van
Bodegrave eene opdracht ontvaugen tot het
ontwerpen van een plan voor de verbin
ding van den Rijn bij Bodegrave met den
IJsel of de Gouwe.
Eergisteren had te Utrecht de begra
fenis plaats van eene vrouwelijke Heilsol
daat". De lijkkist was bedekt met eeuig»
fraaie kransen, waaronder een van het Heil-
leger, waarvan de vlag half ontplooit op dl
lijkbaar lag. Achter den lijkwagen bevon
den zich eenige rijtuigen, waarin familie ei
officieren vau het Leger hadden plaats ge
nomen; daarachter volgden zoowel vrouwe
lijke als mannelijke Heilsoldaten in hunm
uniform. De lijkstoet «erd begeleid do«
bonderden nieuwsgierigen.
Woensdagmorgen is van Sneek g'
vankelijk naar Leeuwarden vervoerd
zekere Sch., die ouder vier oogen met