I
'i
n
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
o H r a es v e r s c h if si t d as el ij k sb e Ii a i v e o p 1 o ii- e §8
A 8 0 11 E E i
i.«o.
Zaterdag 5 October 1889,
A
USE
Si:
Bureel: SeEseepenakcrssteeg ft-.
234;
Uitgevers: Gebroeders Muré.
H
wm
N
4' -•
t!t e i
Feestdagen,
Vooi Leiden per 8 maanden
Franco door het geheele rijk,
er 3 maanden
I 8.25.
Prijs per Summer SO I'eat.
OVERT
Van 16 regels0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, k contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Af
203e Jaargang.
Aan de geabonneerden op de Han
delingen en Ingekomen Stukken van
den Gemeenteraad zijn de nos. 195-200
der Ingekomen Stukken verzonden.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den gemeenteraad op
Vrijdag 4 October 1889, des namiddags
te 2 uren, ten raadhuize der gemeente.
De voorzitter, de heer L, M. L)e Laat de
Kanter, opent de vergadering.
Aanwezig zijn de keeren Le Poole, Vat.
Masyk Huyser van Reenen, ïockema Andreae,
Schneither, Zsayer, Du Rieu, Zilleaen, Knap
pert, Driessen, Van Hamel, Was, Kaiser, Has-
selbaeb, De Goeje, K-etser, Tieleuian, Van
Hoekeu, Ue Sturler, Juta en de voorzitter.
Afwezig met kennisgeving de beuren
Bool, Van Buttingba Wichers, Cock, Alma,
Zaalberg en Verster van VVulverhorst.
De notulen van de vorige vergaderiug
worden gelezen en na eeue kleine uit
breiding, op verzoek van den heer Was,
goedgekeurd.
De voorzitter geeit kinnis o. a. van de
rolgende
Ingekomen stukken.
1". Missive van mej. P. C. Verpoorten te
Nijmegen houdende dankbetuiging voor hare
benoeming tot tweede onderwijzeres aan de
Meisjesschool le klasse.
2°. Suppletoire slaat, dienst 1889, op de bc-
grooting van hei Heilige Geest- of Arme Wees-
en Kinderhuis.
3°. Adres van P. Van der Horst en andere
Ibewoners van de Haverzaklaan, in zake meer
dere straatverlichting in die buurt.
4°. Begrooting, dienst 1890, van de Slede-
Ijie Werkinrichting.
5'. Verslag over den cursus 1888/89 van
de Gemeente-instelling tot opleiding van O.-I.
imbtenaren.
6". Verzoek van mej. G. A. Fischer, om
ontslag als derde onderwijzeres aan de school
3e klasse n°. 3, wegens hare benoeming te
ïlissingen.
7". Nog wordt medegedeeld dat in prolon
gatie is belegd hij de Leidsclie Bank een
bedrag van 08000.
Aan de orde is nu 1°. het voorstel tot
tijdelijke aanstelling van een leeraar aan het
gymnasium. Het voorstel wordt zonder
discussie of hoofdelijke stemming goed
gekeurd.
Hierna komt wederom aan de orde het
verleeneu van subsidie aan de vereeniging
tot opleiding van bewaarschoolbouderessen.
De heer De Goeje wenschte wel dat
ditmaal het vo .ratel zou worden gedaan in
anderen, aannemelijker, vormspreker zou
de toelage dan gegeven willen zien als kosten
'oor de diensten door de inrichting aan het
ouderwijs bewezen.
Bij burgemeester en wethouders bestaat
tegen het indienen van het voorstel in dezen
'oim geen bezwaar, hoewel 't den voorzitter
voorkomt
op
het
het
bestaan. Bovendien laat ook de toestand
van de gemeente-flnancieu liet toestaan van
het subsidie, ouder welken vorm dan ook,
niet toe en zijn er zaken die veel uieer
behoefte hebben aan de aandacht van liet
gemeentebestuur in deze.
De heer Was acht nu de zaak op veel
zuiverder standpunt gekomen. Hij acht de
verhooging van de als schoolgeld door de
gemeente verstrekte f1200 zeer billijk, voor
al tengevolge van de uitbreiding die de
Kweekschool na 1873, toen het subsidie ge
schonken werd, heeft ondergaan. De gron
den in bet advies van de commissie aan
gevoerd acht spreker eveneens niet overwe
gend. Maar dat de som van f 1200 voor
schoolgeld verhoogd worde acht de heer
Was zeer billijk.
üe heer Van Reeneu kan niet vóór het
voorstel stemmen; hij beeft vernomen dat
toestand van ons eenig geschikt terrein, het
Schuttersveld, heeft zeer veel bedorven. Wat
waren daar al niet een kosten gemaakt en
wat is daar op die wijze niet een geld ver
loren gegaan wat in gunstiger omstandig
heden zooveel nuttiger had kunnen worden
besteed. De stemming was bij 't publiek
zeer zeker door al dat gevallen nat niet
prettiger gewordenin dén woord de ge
gevens waren niet gunstig.
En toch liep nog zeer veel in goede orde
af en was de belaugstelling voor wat door
de 3 Octobervereeniging was op touw gezet
zeer groot. Hierin zoeke dan ook bet be
stuur de voldoening voor zéé moeitevolle
dagen van lang niet ongestoorde voorbereiding.
In de kerken vau verschillende gezindten
werd Leidens ontzet dankbaar herdacht; bijna
huis aan buis was de driekleur uitgestoken
en de stadgenooten, van welken leeftijd of
de vereeniging f2000 heeft kunneii krijgen i van welk geslacht, hadden zich met de ge-
van de Maatschappij lot nut vau 't alge- l liefde kleuren getooid.
Te half negen 's morgens waren reeds
dat door de aanneming
worstel in dezen vorm, de kans
verkrijgen van eene subsidie van de provin
®sle siateu, die gevraagd zal worden, wel
«enigszius minder zal worden.
Be heer Pockema Andreae is door het
tapport der commissie voor de bewaarscholen
Ble' Teel beter ingelicht en hij kan op deze
gronden wjji,L stem niet aan het voorstel
8e,eib omdat de commissie van een geheel
Wkeerd punt uitgaat in haar advies,
he heer Van Hoc-ken kan zijne stem aan
voorstel niet geven, wederom omdat hij
me' inziet waarom de gemeente op zich
°™>en moet, de verplichtingen waaraan zich
'ijk onttrekt. Hij ziet ook niet in dat
!OU<ta onze subsidie de inrichting zon te
gj°nde gaan, getuigen zoovele inrichtingen
rt" hier ter stede ook zonder die hulp
meen, doch dat de directeur der inrichting
toen gezegd zou hebben dat f1000
noeg was omdat
stuar f 1000 zou
lleer.eu meent dat deze zaak ook meer bij
de Maatschappij tot nut van 't algemeen
thuis behoort. Spreker wijst bovendien op
bet hooge tracteiuent van den directeur.
De voorzitter wcêilegt zooveel mogelijk
bet dcor eeuige der vorige sprekers aange
voerde legen de aanneming van het voorstel
en besluit met den wensch dat de meerder
heid van den raad van meening zal zijn
dat 't billijk is dat de gemeente betaalt wat
ze vouc de haar bewezen diensten verschul
digd is.
De heer Van Hoeken komt er nogmaals
tegen op dat telkens voor dergelijke inrich
tingen op den steun van rijk of gemeente
wordt gerekend, llij acht 't zeer waar
schijnlijk dat de gevraagde som toch wel
bijeen zou komen langs anderen weg en
staat de inrichting geheel op zi'di zelve dan
eerst zal blijken of ze de kracht in zich
heeft om te bestaan en te blijven bestaan.
De heer Van Reenen acht de zaak zelve,
door de verandering van den naam, nog
niet veranderd en hij meent Jat de nu voor
gestelde toelage niets is dan een verkapte
subsidie.
De beer I'ockema Andreae wil in elk
geval zien hoeveel de gemeente dan méér
zou moeien bijdragen dan nu.
De voorzitter drukt er nogmaals op dat
er nu geen sprake meer kan zijn van een
subsidie maar van bet betalen van hetgeen
de gemeente schuldig is.
De discussie over dit punt wordt nu ge
sloten en bet voorstel bij hoofdelijke stem
ming aangenomen met 16 tegen 4 stemmen.
Tegen stemden de keeren Van Reenen,
I'ockema Andreae, Driessen en Van Hoeken.
Nog worden zonder discussie of hoofde
lijke stemming toegestaan
3°. het verzoek van J. H. Eraikiu om
een stoep to leggen voor het perceel aan
den Stationsweg no. 8, en
4°. het verzoek van J. H. Van den
Broek, om terugbetaling van schoolgeld,
lager onderwijs.
Daar niets meer aan de orde is en nie
mand meer het woord verlangt sluit de
voorzitter de vergadering.
velen
op
jongens en
't pad om rond het park eeu ge- i meest in trek
straat 94 en C. De Neijs, 'Janvossensteeg
41 en 2de premies J. Mollet, Uiterstegracht
1 en J. Van Wijk, Nieuwe Beestenmarkt 21.
De vliegerwedstrijd zelf kon wederom
niet doorgaaD door de onbruikbaarheid van het
Schuttersland. De tentoonstelling werd dus
gerekt en door muziek opgeluisterd en na
afloop werden de vliegers in optocht door
de stad gevoerd, de bekroonde vliegers aan
't hoofd van elke afdeeling en de muziek
voorop.
Gedurende de wedstrijden te water en te
land werkte het weder nogal meê. De op
komst van het publiek was echter heel wat
grooter dan die van de mededingers. Zoo
kwam b. v. maar één jeugdige dikhuid ten
tooneele die natuurlijk het veld ruim had
en toch nog half geduwd, half getrokken
onder een weinig tevreden geknor de baan
aflegde. Evenals het Park in den ochtend,
was ook hier de baan door politie en infan
terie afgezet. De wedloop van Leidsche
het kooitrappen waren nog 't
ze aan het gemeentebe- I schikt plekje te zoeken waar de Koraal-
vragen. De heer Van lauRuk goed kou worden geboord. Die plek
jes waren nogal talrijk en naar onze meening
is deze uitvoering in het park verre te ver
kiezen boven die op den stadliuisloren of
j onder de luifels van de Koornbeurs. Heeren
offleiereu der d. d. schutterij hadden wel
willend het muziekkorps van het bataljon
ter beschikking gesteld en onder directie
van den heer Ary Van Leeuw en werden zeer
goed uitgevoerd „Prélude lléroique" van
Bach, eeu koraal van Schumann, gebed van
Beethoven, Psalm 118, enz. 't Was eene
gelukkige gedachte van den heer Van Leeuwen,
voor 't dóórklinken bij eenige nummers de
pauken te gebruiken. Te 10 uur begon rle
fontein op de Vischmarkt te springen en,
nam tevens de carillonbespeling op den
stadhuistoren een aanvang.
De uitdeelingen vau brood en haring aan
omstreek 3100 vrouwen, in het Waaggebouw,
en van tabak en bons voor bier aan om
streeks 2600 mannen, in bet gebouw der
vereeniging „Nut en Genoegen," liepen or
delijk af. Te tien uur werd in het gebouw
der gymnastiekschool op de Pieterskerkgracht
de Vliegertentooustelling geopend. Eene flinke
hoeveelheid vliegers van elke afmeting en
zeer verscheiden van voorstelling was daar
bijeen en trok zeer de aandacht der be
zoekers.
En die bezoekers waren zeer velen; 't was
werkelijk een zwaar werk de toestroomende
belangstellenden gelegenheid te geven alles
in oogenschouw te nemenmaar 't liep
ook hier in de beste orde af. Bekroond
werden
I. voor den fraaistcn vlieger: Prijzen A.
Scbregel, Pieter-Huibertshof en Koosje Riet
hoven, St. Aagtenslraat 25; 1ste premies L.
Mew.iug, Janvossensteeg 45 en P. Van
Rijzen, Witte Laan buiten de Koepoort, en
2de premies B. Hoogkamer, Lange Schei-
slraat 19 en J. i ietz, Mimiebroêrs-
gracht 25.
II. Grootste vlieger: Prijzen W. J.
Van der Steen, Ouden Rijn 100 en G.
Kleiuholtz, Levendaal 50; 1ste premies J.
i Comelisse, Oraujegracht 105 en D. Van der
Ham, Molenstraat 9 en 2de premies H.
Duiverman, St. Aagtenstraat 21 en A, Oost-
veen, Vo'moleugracht 3.
III. Geestigste Vlieger: Prijzen A. Van
Houten, Hervormd Weeshuis en J. Over-
dijk 3de Gurtestraat 71; 1ste premie N.
Heus, Boerhavestraat en 2de premie J.
Jansen, lleerensingel (Qastbuislaan) 164.
IV. Vreemd model, meest kunstig be
werkte vlieger: Prijzen. M. Bonte, Lauge-
brug 53 en J. Van der Steen, Langegracht
110; iste premies J. W, Regeer, Gorte-
De roeiwedstrijd was eveneens niet zoo
geanimeerd als wel gewecachi* locü
gaf dit nummer van het feest stof genoeg
tot vroolijkheid. Op de Beestenmarkt en de
Lammermarkt was 't iutusschen formeel
kermis en werd het publiek allerprettigst
beziggehouden door vanwege de feestcom
missie uitgezonden artisten.
Op Zomerzorg, Zomerlust en Amieitia
gaven in den avond de muziekcorpsen van
de schutterij, de infanterie en de jagers
muziekuitvoeringen. Vooral op Zomerzorg
was nogal publiek. Op de Beestenmarkt
en Lammermarkt werd gedanst en gejoeld
en daar was dan ook het volksfeest gecon
centreerd.
Te halfelf werd eeu aanvang gemaakt met
het afsteken van het vuurwerk op het Gal
gewater. Te 8 uur was de leuning van de
öorstelbrug reeds met nieuwsgierigen be
hangen en velen die tegen het aanvangsuur
kwamen konden weinig meer genieten dan
wat hunne ooren hun overbrachten. Het
vuurwerk, vervaardigd door den heer A.
Gall te Rotterdam mag echter als volkomen
geslaagd en zeer schoon worden aange
merkt.
Zoo is ook deze 3 Octoberviering weder
om in de beste orde afgeloopendat hier
en daar eens een persoon of een kind te
water geraakte die eebter weêr gered
werden en dat hier en daar kleine
schermutselingen plaats hadden spreekt bij
zulk eeue feestviering en zoo druk verkeer
als van zelve. De commissie van de 3 0c-
tober-vereeniging beeft vooral bij deze feest
viering eene zware taak gehaddoch 't is
er de commissie niet naar om zich te laten
ontmoedigen. Ze heeft dan ook nu weêr
voor hare bemoeiingen alie erkentelijkheid
der stadgenooten verdiend.
S-ESiïïSAÏ, 4 öctober.
3-Octoberfeest.
Is waarlijk niet gemakkelijk
ijverige
voor
onze ijverige 3 October commissie om elk
jaar weer wat nieuws te verzinnen om het
feest van Leidens ontzet waardig te vieren.
Toch zou ze er ook dit jaar wel weer vol
komen in geslaagd zijn, doch de treurige
De beambteukamer van de Universiteits
bibliotheek was heden in feestdos. De heer
J. P. De Sauvage, de custos dier inrichting
herdacht zijne 25jaiige ambtsvervulling en
dat zeer velen dit met hem herdachten be
wezen de heeren die in stolen getale zich
in die zelfde kamer hadden vereenigd om
op dezen dag den ijverigen man hulde te
brengen.
Alles was in feestdos zeiden we; we
bedoelden daarmee het afgescheiden deel der
beambteukamer waar de beer De Sauvage
met zijne gewone vriendelijkheid u te woord
staat en u helpt zooveel in zijn vermogen is.
Door den heer Witte waren op die plaats
lal van planten en bloemen aangebracht en
de werktuigen bij den jubilaris dagelijks in
gebruik, inktkoker, presse papier, enz. waren
versierd, ja zelfs zijne pennehouder was voor