NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
tl e e o it r a ut verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Maandag 12 Augustus 18,19. N°. 188.
AOyERTEHTIEI:
UitgeversGebroeders Muré.
.1 A II T.
A 0 0 N F. SS E fa T
Vooi Leidenper 8 maanden1.25,
Franco door het geheele rijk, er 8 maanden f.69.
Prijs per lummer 10 Ont.
203c Jaargang.
Van I6 regels f 0.90.
Elke regel meer t 0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Baree!: Scheepinakerssteeg fe.
tads-ileri cli less
PATENTBLADEN.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het
bestuur der gemeente Leidenbrengt ter
kennis van de belanghebbenden dat de
Patentbladen voor de Gepatenteerden wo
nende in de Wijken I en II, over het
dienstjaar 1889/90, bij het College van
Zetters, in een der vertrekken van het Raad
huis dezer gemeente, op vertoon van het
lanslagbiljetverkrijgbaar zijndagelijks
des namiddags van één tot drie uren en wel
op Maandag 12, Dinsdag 13, Woens
dag 14 en Donderdag 15 Augustus
e. k., terwijl na het verstrijken van dien
termijn de onafgehaalde Patentbladen Ier
uitreiking moeten worden afgegeven aan de
Deurwaarders der Directe Belastingen alhier,
die voor hunne moeite mogen eischeu tien
Cents zonder meer.
De Burgemeester voornoemd,
N. L. J. v. BUTTING HA W1CHERS,
Weth. L° B.
Leiden, 10 Augustus 1889.
De BURGEMEESTER der gemeente Lei
den brengt bij deze ter algemeene kennis
dat het terrein van de verbrande Stads
Gehoorzaal voor het publiek ter bezichti
giug zal worden opengesteld op Zondag
den Uilen Augustus a. s.van des mid
dags 12 tot des namiddags 4 uren, op ver
toon van Toegangsbewijzen, die van af 12
uren 's middags kosteloos verkrijgbaar zul
len gesteld worden aan het Bureau vau
Politie, terwijl, ter voorkoming van wan
ordelijkheden, niet meer dan 100 Toegangs
bewijzen per kwart uur zullen worden afge
geven.
De Burgemeester voornoemd,
N. L. J. VAN BUTTING 11A WICHERS,
Weth., 1° Burgemeester.
Leiden, den lOden Augustus 1889.
De COMMISSARIS des KONINGS in de
Provincie ZUID-HOLLAND
Gezien het besluit van de Gedeputeerde Stalen
dier provincie van den 15den Juli 18S9,
n°. 85
Gelet op arl. 11 dei' wel van den 13deu
Juni 1857 (Staatsblad no. 87);
Brengt ter kennis van de belanghebbenden,
dal, ingevolge bovengenoemd besluit:
1". de opening der jacht op klein wild,
vermeld in de 2de zinsnede van art. 17 dei-
wel van den 13den Juni 1857 Staatsblad
n°. 87), voor dit jaar in de Provincie Zuid-
Holland is vastgesteld op Zaterdag den een en
dertig sten Augustus aanslaande met zonsopgang
met uitzondering van de jacht'op l'aisanlen, waar
van de opening is vastgesteld op Dinsdag
den eersten October aanslaande; 2°. van die
opening voorts is uitgezonderd de uitoefening
van het jachtbedrijf, vermeld in art. 15, lett.
e der aangehaalde wet; 3°. de korte jacht.
dagelijks en de lange jacht slechts driemalen
s weeks, en wel des Woensdags, Vrijdags en
Zaterdags mag worden uitgeoefend.
En zal deze kennisgeving, in plano gedrukt,
worden afgekondigd en aangeplakt, waar zulks
le doen gebruikelijk is, alsmede in hel l'ro-
eineiaal Blad en in de Ncderlandsche Staats
courant worden geplaatst.
De Commissaris des Konings voornoemd,
FOCK.
's Ghavënuagb den 19den Juli 1889.
LËIUEIN, ÏO Augustus.
VERSLAG
van deu toestand der gemeente Leiden uver
net jaar ISaS.
Vervolg.)
HOOFDSTUK X.
Armwezen.
Evenmin als in vorige jaren behoefden
in 1888 buitengewone middelen te worden
aangewend om in den nood der be-
hoeftigen te voorzien. Klachten over gebrek
aan werk kwamen niet tot het gemeentebe
stuur. In 1888 moest f 1800 worden besteed
aan onderstand, vervoer- en verplegiugskos-
ten, en wel voor verpleging van verlaten
kinderen, onderstand aan hulpbehoevende per
sonen, het verstrekken van nachtverblijf,
voeding van arrestanten, transporten van
doortrekkende personen, gratificatiën bij
gouden bruiloften, terwijl f200 werd be
taald aan het Ger. Minneuhuis voor de
verpleging van 2 personen. Over 1888 is
in de arrnbus op het raadhuis gevomieu een
bedrag van f 134 en onder de armbesturen
verdeeld.
Bedeeld werden onafgebroken 2880, tijde
lijk 4688 personen.
De uitgaven van de door de gemeente
gesubsidieerde instellingen beliepen volgens
de laatst goedgekeurde rekeningen over 1887
H. G. Weeshuis f 3069S.42
R. K. Wees- en Oudeliedeu-
huis17437.90
Ev. Lutb. Wees- en Oude-
liedenhuis5064.42}
Israëlietische armen 1135.13
Werkiurichting16598.08}
Voor bezoldiging of beloouing van genets-,
heel- en verloskundigen werd uitgegeven
f 6580, voor ziekenverpleging en geneesmid
delen f 10166.746.
In de Stedelijke Werkinrichting werden
opgenomen 23055 volwassen personen en
3918 kindereu, totaal 27573 personen, ge
middeld per dag 75 personen, evenals in
1887. Aau arbeidsloon werd uitbetaald
f 381 i.416 eu aan voeding f 3115.986. f 3000
suusidie word uit de gemeentekas verleend.
Irr de boofdbauk van de Stadsbank van
leening werden gelost 23587 panden voor
f 129.394; aan de beide hulpkantoren 50137
panden voor f 158,727.Aau interest
werd ontvangen f8333.52; verkocht werden
1574 panden. Beleend werden bij de boofd
bauk 16511 panden voor f 84,063,25, bij de
hulpbauken 58111 panden voorf 209,569,75.
De Leidsche Maatschappij van weldadig
heid besteedde f 6525,315 voor ondersteu
ning, verdeeld over 199 huisgezinnen en
150 eenloopeudé personen. Een. bedrag
van f 27793,U46 kou aau arbeidsloon wor
den uitbetaald.
De Spaarkas van 't Nul van 'l Algemeen
telde 104 inbrengers die f 1627.84 te zameu
inbrachten.
In de schoolspaarbank van 't Nut van 't
Algemeen werd gemiddeld door 65 kindereu
der school 4de klasse n° 1 gespaard, een
bedrag van f 187.62.
De vereeuiging tot voortdurende onder
steuning der nagelateue betrekkingen van
verongelu&te visscbers der reederijeu te
Katwijk aan Zee en Noordwijk aau Zee beeft
te Katwijk ondersteund 29 weduwen, 36
weezen en 1 bejaarde en te Noordwijk 6
weduwen en 3 weezen. Uitgekeerd werd
f3312.25.
De vereeniging vau de H. Elisabeth on
dersteunde 390 zieken en 135 kraamvrou
wen, met f2428,23; 242 leden droe
gen bij.
De vereeniging van de H. Vincentius a
Paulo eu Liefdewerk van de H. Cuuera
gingen voort behoeftige huisgezinnen te
steunen.
In bet gesticht „De Voorzienigheid" wor
den nog steeds arme meisjes verpleegd en
opgevoed onder leiding van geestelijke
zusters.
De liefdadigheidsinstelling „Stille ar
moede" bloeit, f6377.45 werd uitgedeeld.
Een batig saldo bleef van f483.32.
Over de Nederlandsche Vrouw en vereeni
ging Tesseischade spraken we reeds
vroeger.
De afdeeling Leiden van het Nederlandsch
Genootschap tot zedelijke verbetering van
gevangenen telde 102 contribueereude leden,
waaronder 26 behoorende tot bet correspon
dentschap te Noordwijk. Aan 54 ontslagen
gevangenen werd ondersteuning verleend.
De Vrouwenkraammoeders voorzagen in
de behoeften van niet minder dan 537
kraamvrouwen.
De studenteuvereeniging met hetzelfde
doel bioeit zeer. Het ledental bedraagt
138, dat der buitengewone leden 204 en
der donateurs 23. Aan 495 vrouwen werd
onderstand verleend, dus aau 100 meer dan
het vorige jaar. Het reservefonds bedraagt
f377,69.
Voor rekening der afdeeling Leiden der
vereeniging Nederlandsch Mettray worden
knapen op de kolonie verpleegd.
De vereeuiging Geiriiloth Gasidiu zorgde
voer bijstand aan zieke en het begraven
van overledene Israëlieten. Ze ging op den
ingeslagen weg voort evenals de Israëlie
tische weezencorporatie.
Van hi t Comité Leiden en omstreken der
Maatschappij tot opvoeding van weezen itt
het huisgezin bedroeg bet getal leden en
begunsligeis 46 tegen 49 in 1887; het is
dus met 3 verminderd.
In de kinderbewaarplaats werden 8630
kinderen geplaatst voor den geheelett dag eu
988 voor den balveu dag, tegen 7247 en
682 in 1887.
De vereeniging „Uit liefde" telt 321
ledeu, en wel 248 gewone, 50 buitenge
wone, 22 damesleden en 1 donateur.
Het zieken- eu begrafenisfonds „Tot hulp
der menschheid" telt 12252 ledeu voor bet
begrafenisfonds en 4070 ledeu voor bet
ziekenfonds, f46303.97 werd ontvangen.
Het ziekenfonds „De nieuwe sociëteit van
voorzorg" telt 410 leden.
Hot zieken- en begrafenisfonds „Toevlucht
in deu nood" telt ruim 420 leden. Voor
39 leden werd lijkgeld betaald.
De vereeniging tot instandhouding vau
het Kolfl'foiids blijft baren bijstand verleeneu
aan hulpbehoevende Indische ambtenaren
en officieren of hunne weduwen en weezen.
Machtiging werd door het gemeentebestuur
verleend tot het ontvangen van:
1°. Een legaat van f 300, besproken door
mej. J. W. F. De Sain, voor het kerkbe
stuur van den 11. Petrus, en
2°. Een legaat van f 500, besproken door
J. H. Sleurs, voor liet R. K. Parochiaal
Armbestuur.
HOOFDSTUK XI.
Landbouw en Veeteelt.
De veestapel iu onze gemeente bestaat
uit 214 paarden, 289 runderen, 2 ezels en
muilezels, 40 schapen, 142 varkens eu 24
bokken en geiten. Ouder den veestapel
komt, grappig genoeg, wederom tusscben de
varkens en de lammeren in, één houder vau
schaapskudden voor.
Ter markt werden aangebracht 89 paarden,
40 veulens, 30078 runderen, 5476 kalveron,
60112 schapen, 47544 lammeren, 2785
magere varkens en 12790 biggen.
Nog werden verkocht, wat de laudbouw-
voortbreug8elen betreft, 137 HL. tarwe,
178 rogge, 230 gerst, 286 haver, 97 maïs,
29341 aardappelen, 366,830 kilo boter en
1736 partijen kaas.
Omtrent de afdeeling Leiden en omstreken
van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw zijn geen bijzonderheden meê te
deelen.
De afdeeling Leiden eu omstreken der
Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde bloeit en telt 175 leden A en
47 leden B. De rekening sloot met een
batig saldo van f367.63, 11 vergaderingen
werden gehouden.
Van de Leidsche Planteubeurs is de toe
stand niet ongunstigze telt 5 leden-dona
teurs en 56 gewone ledeD. Wekelijks wordt
Zaterdag van 12-2 uur beurs gehouden in
een der lokalen van bet hotel de la Posle.
HOOFDSTUK XII.
Nyverheid, Handel en Scheepvaart.
In de Kamer van Koophandel en Fabrieken
werden de aftredende ledeu wederom her
kozen. Voor de vacature-Van Hartrop werd
gekozeu de heer D. A. J. Hoogenstraaten.
De kiezerslijst werd vastgesteld op een getal
van 258.
Door bet departement Leiden der Neder
landsche Maatschappij tot Bevordering van
Nijverheid, opgericht in 1778, werden vier
vergaderingen gehouden. Van bet recht lot
introductie werd veel gebruik gemaakt. Be
zoeken werden door 30 leden gebracht aan
de fabriek van de heeren J. M. Vau Kempen
en Zoon te Voorschoten en aan de Ned.
Gist- en Spiritusfabriek te Delft.
Het ledental ging dit jaar iets vooruit
en bedroeg op 't eind van bet jaar 105.
Algemeene vergaderingen en congres werden
onlangs, met eene daaraan verbonden ten
toonstelling van Leidsche nijverheid, alhier
gehouden.
De Kon. Ned. Grofsmederij kon dit jaar
wederom aau gemiddeld 200 werklieden
werk geven. Ze mocht zich in drukke werk
zaamheden verheugen. O. a. werden afgeleverd
een passagiersboot, een sleepboot en 6 vaar
tuigen.
De vereeniging „Nut en Genoegeu" ver
gadert Zaterdagsavonds van 8-11 uren en
telt 540 leden, die voor het meerendeel ook
ledeu zijn van het ondersteuningsfonds. Ge
durende 1888 werd f 2050 aan ziekengeld
uitgekeerd. Een 40-tal kinderen van leden
eu weduwen kreeg gedurende den winter gratis
teekenouderwijs.
De Typografische vereeniging „Laureus
Jansz. Coster" telt 131 leden, terwijl nog
14 personen zich voor het lidmaatschap aan
meldden. De vereeniging wordt gesteund
door een beschermheer en 69 donateurs.
Ongeveer f 1000 werd aan ziekengeld uit
gekeerd. Aau de vereeniging zijn 22 ver-
eenigingen van elders aangeslotenvan het
toelagefonds is f 3000 op de meest soliede
kantoren belegd.
De Timmerlieden- en Modelmakers-ver-
eenigiug telt 168 leden. Aan 40 ziekeu
werd f 300.80 uitbetaald. Er werd geen
feest gevierd, doch ieder lid ontving van
bet overschot f 4.36.
De Tabakswerkersvereeuigiug „Hulp door
Vriendschap" telde 9 donateurs eu 111 leden.
Aan ziekengeld werd uitgekeerd f891.
De Scboenuiakersvereeniging Door Vriend
schap verbonden", telt 66 leden, 9 dona
teurs en 1 eerelid. Aan ziekengeld moest
méér worden uitgekeerd dan het vorige jaar.
De Smeden- en Koperslagersvereeniging
„Nut door Vriendschap" telt 65 gewone
leden, 6 eereleden en 8 donateurs. Aan
ziekengeld werd ruim f 200 uitgekeerd; geen
der leden overleed.
De Metselaars- en Steenhouwersvereeniging
telt 60 leden; aan contributie werd ont-