a
BIJVOEGSEL
pi
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
g>1»le C o 11 rmil ver se a if n t dadelijks, behalve op Zo ii- en I1 ees t <1 aesi.
ADVERTESTlESï:
Bureel: Scheepmakerssteeg 6.
Uitgevers; Gebroeders Muré.
(au.)
BUITENLANÜSOHE BEHIOJITEN.
BH
ASSOfJRIEfiiERm
Voor Leiden, per 8 maanden1.8».
franco door het geheele rijk, per 8 maanden 1.90.
Prijs per %mmncr 10 IViu.
Van 6 regelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingena contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Dinsdag 23 April 1889. iV\ 95,
203e Jaargang.
behoorende bij de Leidsche Courant
van 23 April 1889.
üe heir Q. II. F. De Haas, direc
teur der Martha-stichting te Alfen aan den
Rijn, ontving, behalve een aantal kleediug-
slukken, met inbegrip vau twee giften, elk
groot f200, de som van f 1224.11£ voor
genoemd gesticht. Voorts werd nog f 158.60
als opbrengst van eeue brochure oulvangen,
terwijl X. uit Utrecht nog bovendien f 300
heeft geschonken voor den bouw van een
nieuwe school aldaar.
Gisterenmiddag, te ongeveer halfdrie
uur, ontstond door eene onbekende oor;aak
een hevige brand in de suikerwerk fabriek
van de heereu Bensdorp C°.Amstel 144
tc Amsterdam.
De brand begon op een werkplaats, waar
nimmer vuur gebruikt wordt, zoodat het ge
heel onbegrijpelijk is hoe de brand daar
kon ontstaan, te meer daar de meeste werk
lieden juist aan het schaften waren. In een
oogetiblik tijds stond het geheele achterge
bouw in lichtelaaie en greep hei vuur, door
de groote hoeveelheden suiker, welke het iu
zijne nabijheid vond, snel om zich heen.
De eigenlijke fabriek komt uit iu een door
loopenden gang, maar is omgeven door de
perceelen aan den Amstel en belendt de ach
terzijde van het Grand ïhéatre der heeren
Van Lier.
Er was dus heel wat moeite om met het
blusehmateriaal het vuur te bereiken. De
vele werksters, die aan de fabriek arbeiden,
zochten in het eerste oogeublik van schrik
een goed heenkomen en toen spoedig daarna
de brandweer kwam, vond zij een groot deel
van het perceel reeds aangetast. Oogeublik-
kelijk toog zij met alle kracht aan het werk.
Vier stoomspuiten, de Jan Van der Heyde
met vier slangen, de Vechtwaterleiding werdeD
spoedig na elkander in het werk gesteld tot
bestrijding van het vuur en dat met zoo
goed gevolg, dat men dra den brand meester
was, en zich geheel kon wyden aan de be
scherming der belendende perceelen.
Een zware en dikke rook steeg toen
uit het brandende perceel op, dat nog steeds
met dikke waterstralen werd nat gehouden,
en waarvan het bovengedeelte is uitgebrand.
Evenwel, gevaar was niet meer te duchten
en de brandweer kou gemakkelijk bet smeu
lende vuur verder bestokeD.
Er is waterschade, ook in de kleedkamer
van bet Grand Tbéatre, welks brandschel
het eerste eein gaf. De burgemeester nam
het tooneel vau den brand in oogenschouw.
Met het oog op de mislukte parachute-
geschiedenis, waardoor duizenden ingezetenen
en vreemdelingen Zaterdag 6 dezer te Am
sterdam werden teleurgesteld, brengt het
N. v. d. I). de volgende historische anecdote
in herinnering. Bejaarde Utrechtenaren,
schrijft het Nieuws, zullen zich zeker nog
wel herinneren, dat jaren geleden ('t was
1 April 1825), door dagbladen, aanplak
biljetten, ja zelfs door den omroeper bij
bekkenslag, werd bekend gemaakt, dat een
man met een valscherm van den tweeden
omgang van den Domtoren zou afspringen.
Dit prikkelde de algemeene nieuwsgierigheid.
De meeste meuscben waren van oordeel, dat
die roekelooze zeker mors dood op de straat
zou terechtkomen. Het was iets ongehoords,
en toch op den dag, dat de salto-mortale
zou plaats hebben, stroomden duizenden met
schuiten en allerlei voertuig naar Utrecht.
Het was een jagen en dringen om een goed
plaatsje te krijgen, en men kon ten laatste
in den omtrek van den Dom letterlijk over
de hoofden loopen. Geen zoldervenster was
oubezet en tot zelfs op de uokken der daken
zat 't vol toeschouwers. Intusschen werd
ren uiassa stroo aan den voet van den toren
uitgespreid, nu en dan vertoonden zich eenige
heeren, in groote drukte, op den omgaug,
eu enkelen waagden zich zelfs op de balus
trade. u Daar hè j'em!" klonk het uit dui
zenden monden. Eindelijk, op't vastgestelde
uur, werd de luchtreiziger, onder een groot
regenscherm, een besteedster", door eenige
heeren, geholpen, op de balustrade gezet,
uien gaf hem een klein zetje, en de aëronaut
daalde omlaag, tot dat hij iu het uitgespreide
stroo neerviel. Als een doorgebroken dam
stormde nu alles toe, om den waaghals, dien
men minstens zwaar verminkt achtte, te
helpen. Maar hoe groot was de verbazing
en de teleurstelling, toen men ouder de
parapluie een ledepop ontdekte. De
straatjeugd maakte er zich meester van en
de pop werd met luid gejuich rondgedragen.
Er waren er wel, die mopperden, maar rui
ten werden toch nergens ingeworpen, en
men eindigde in het algemeen met lachen
toen men vernaai, dat enkele studenten, die
iu die Jagen nog wel een potje mochten
breken, een goed geslaagde Aprilgrap hauden
uitgehaald, die winkeliers, bakkers en koffie-
huishouders een zeer voordeeligen dag had
bezorgd.
Deze week is het te Den Helder al
bijzonder ongelukkig geweest voor onze
torpedobooten zegt de Ueldersche Ct, De
Ardjoeno liep Maandag met groote vaart
tegen de sluis en bekwam daardoor zeer
belangrijke averijde boeg is als het ware
geheel verpletterd en in elkander gedrukt.
De Cycloop, op weg naar Amsterdam,
brak in het Noord-Hollandsch kanaal ue
stoomschuif en moest naar hier teruggesleept
worden.
Nog een andere boot brak de zuigpomp
en werd daardoor voorloopig ook onbruik
baar.
Het droevigste ongeval had gisterenmid
dag plaats met de torpedoboot XV, die op
de reede manoeuvres maakte. Toen deze
boot, nadat zij eerst stii lag, volle kracht
achteruit begon te werken, kregen tivee van
de vier torpedisten, die het roer hielden, een
hevigen slag van den helmstok en geraak
ten overboord. Een van hen wist zwem
mende de boi t weder te bereiken, doch de
andere was door den slag bewusteloos ge
worden en zou dan ook zeker in de diepte
zijn verdwenen, indien niet de sergeant
Hellendoorn in het water was gesprongen.
Deze moedige man had het geluk den zin
kenden drenkeling uit de diepte op te dui
ken en aan boord terug te brengen. De
ongelukkige is ter verpleging in het marine-
hcspitaal opgenomen.
Donderdagmiddag is, te Arnhem in
allen eenvoud, begraven de gepensiouneerde
schout-bij-nacht De Gelder, wiens leveu ver
bonden was aan een roemrijk tijdperk uit
onze geschiedenis. Hij behoorde tot de
jonge en aankomende zeeofficieren, die bijna
60 jaar geleden dienst deden op de Schelde,
en daar, bij zeer moeilijken dienst in een
stormachtigeu winter, met eene vijandelijke
stad als lagen wal, blakende van vuur en
geestdrift, zich hadden voorgenomen waardige
telgen te zijn van het voorgeslacht. Als
adelborst op de kanonneerboot bij VauSpeijk
dienende, had hij het aan eene dienstver
richting te danken, dat hij afwezig was toen
Van Speijk de onderlinge afspraak gestand
deed, om liever den brand in het kruit te
steken, dan zich over te geven.
Dat hij een waardige opvolger was van
Van Speijk eu eenzelfde geest hem bezielde,
getuigde de Militaire Willemsorde, die wel
dra zijne jeugdige borst versierde; dat hij
op dat tooueei werkzaam bleef, het eereme-
iaal van de Citadel.
Na eene eervolle loopbaan in opvolgende
rangen te hebben doorloopen, mocht hij nog
vele jaren een welverdiende rust genieten.
(Arnh. Ct)
Als een bijzonderheid meldt men aan
de Arnh. Ct., dat de familie De Waal, te
lleteren en Randwijk, 1 broeder en 3 zusters,
te zarneu 335 jaren tellendeze oudjes zijn
nog zeer kras en leggen zelfs wandelingen
af van 2 uur.
De sociaal-democraat Van der Stadt
is in hooger beroep gekomen van het ver-
oordeeleud vonnis der rechtbank te Hee
ren veen.
Voor de rechtbank te Breda stond
eergisteren terecht C. V., huisvrouw van
J. K., oud 26 jaar, wonende te Prinsen-
hage, beschuldigd van op 16 Maart haar
driejarig stiefzoontje zoodanig mishandeld te
hebben, dat het aan de gevolgen is bezweken.
Uit de verklaring der gereehtsdocloren bleek
echter dat volgens ben dit niet bet geval
was, daar het kind, zooals uit de lijk
schouwing was gebleken, aan bloedarmoede
is overleden.
Da ontaarde stiefmoeder erkende ten volle
haar misdrijf: zij bekende bet arme wicht
mishandeld te hebben, door het met een
pook tegen de liezen en den onderbuik
te slaan en vervolgens met kracht tegen
een stoel te werpen, /.ij begreep dat door
deze barbaarsche en onmeDScbelijke behan
deling hel leven van het kind verkort was.
Zij verklaarde ten slotte, dit gedaan te
hebben omdat de vader en ook zij veel last
van het arme schepseltje hadden, omdat
het niet zindelijk was.
Het O. M., waargenomen door den sub
stituut-officier mr. Mathon, eischte tegen dit
onmen8ch een gevangenisstraf vau 12 jaren,
terwijl de toegevoegde verdediger, advocaat
Mathon, uit de verklaringen der getuigen
afleidde, dat het monster zich slechts aan
mishandeling had schuldig gemaakt eu dus
tot een gevangenisstraf van hoogstens 2 jaar
kon veroordeeld worden.
Uitspraak Donderdag 25 April a. s.
Uit Waalwijk wordt gemeld dat de
schoenfabrieken in «lie streek op't oogenblik
volop werk hebben. Waalwijksch en Lang-
straatsch fabrikaat staat tegenwoordig hoog
aangeschreven en de fabrikanten breiden hun
betrekkingen sterk uit.
Men schrijft aan de N. R. Ct, uit
Tilburg
Naar aanleiding van hel feit, dat op 18
April 1889 de gemeente Tilburg tachtig
jaren als stad bestaat, kan nog het volgende
worden medegedeeld.
Tilburg heeft zijnen naam te danken aan
het bestaan van drie kasteeleu of burchten,
waarvan er één iu bouwvalligen toestand nog
bestaat, nl. in de wijk Heike. Een tweede,
Muerenberg genaamd, iu de nabijheid van
de Lei, is in eene bouwhoeve herschapen,
en het derde, tusschen de Velthoven en het
Goirke gelegen, is eerst een veertigtal jaren
geleden geheel afgebroken. Het heeft het
langt den naam van kasteel gehandhaafd.
Naar aanleiding van deze drie kasteeleu
draagt Tilburg in haar wapen ook drie torens.
Zeker is het dus dat Tilburg oorspronkelijk
Drieburg, later Drilburg en toen Trilburg,
geweest is, waaruit haar tegenwoordige naam
is ontstaau. Er is wel eens beweerd dat
Tilburg haren naam dankt aan den ouden
liiulenboom op het Heuvelpleiu, Tilia Burges
genaamd, doch deze bewering vindt minder
grond dan de vorige.
In 1796 had Tilburg 8532, in 1822
10,337, in 1860 15,583, in 1876 25,397
en thans 32,000 inwoners, wel een bewijs
dat de bevolking sterk toeneemt. Deze woont
op eene uitgestrektheid van ongeveer 7950
bunders. Ofschoon reeds sedert de helft der
zestiende eeuw alhier lakenweverijen be
stonden, bleef tot 1809, dus juist de vesti
ging als stad, de machinale wolspinnerij
onbekend. Toen richtte de firma Van Dooreu
en Dams de eerste machinale spinnerij op,
die door paarden gedreven werd. Eerst in
1827 werd de stoomkiacbt te hulp geroepen,
In 1845 waren er te Tilburg 8 stoomwerk
tuigen, die in 1874 tot 89 waren vermeer
derd, en thaus tot ver over de honderd ge
stegen zijn.
Aan de gemeente Tilburg zijn de volgende
historische herinneringen verbondende
schenking van het landgoed Alfen door den
Salischen Frank Engelbert aan den geloofs-
prediker Willebrord, den 21sten Juni 712;
de plundering door Maarten van Rossum,
in 1543; de verovering van den bnrg door
den Staatschen kolonel De la Guarda
in 1581; de plunderingen der Staatsolie
troepen in 1586; de plunderingen door de
Franschen in 1672 en 1702; de schermut
selingen tnsschen de Franschen en de bond-
genooten in September 1794; het vestigen
alhier van het hoofdkwartier der Neder-
landsche troepen door den pri is van Oranje
in 1830; 's koniugs intocht den 29 April
1841; het overlijden van koning Willem II
den 17 Maart 1849.-
Uit Valkenburg (L.) schrijft men aan
het D. v. Z. H en 's Gr.De kluis op den
Schaefsberg zal in de Paaschweek weder
bewoond worden.
De begevers dier fondatie, jhr. üe Villers-
Masbourg te Kasteel Schalven en de weleerw.
heer pastoor Voncken te Schin-op-Geul, hebben
tot heremiet benoemd Nicolas Laurent, oud
67 jaren, geb. te Villers-sous-Cousances
(Frankrijk). De man woont echter reeds 37
jaren te Margraten (L). Ook daar leidde
bij tot dusver eeu afgezonderd leven.
Men meldt aan het I), v. Z. en 's Gr.
Bit Heerlen:
Verleden week Woensdag werden inge
volge bevel der Rechtbank te Aken door
den plaatselijken rechter te Geilekirchen bij
alle graanhandelaars aldaar, zoomede te
Bornchem, Bergerhof en Gilrath, de handels-
boeken in beslag genomen. De twee vol-
geude dagen werd een gerechtelijk onderzoek
in de woningen ingesteld. Eindelijk werd
Zaterdag al de gevonden rogge in beslag
genomen.
Zelfs bet reeds op wagons geladen graan
aan 't station werd verbeurd verklaard. Het
graan werd in zoo groote hoeveelheid in
beslag genomen, dat het niet gewogen maar
bij hoopen gemeten werd.
Het in beslag genomene wordt op 150.000
kg. berekend. De uitspraak van den rechter
wordt met belangstelling te gernoet gezien.
BB S3 Ej Cw I E.
Het bestuur der NederlaDdsche Club
te Brussel is gewijzigd en bestaat nu uit de
volgende ledenee.revoorzitter, baron Ge-
ricke van Herwijuen, gezant vau Z. M. den
koning der Nederlanden; voorzitter, G. De
Jager; onder-voorzitter, L. Von Ende; se
cretaris, J. W. Swarth; penningmeester, R.
Stuffken; A. De Koning, J. C. A. Smits,
11. De la Mar.
Do Vereenigiug telt nu 87 gewone leden,
4 buitengewone leden en 21 elders wonende
buitenleden.
In tegenspraak met de bewering van
Parijsche dagbladen, dat aan generaal Bou-
I langer het verder verblijf in België zal wor-
