BUITENLANDSUHE BERICHTEN. jsc» jfcss at jst» ssia «ca «a *cj -at. rww gen :otschap, dat den wekelijk9chen ru9tdag niel op Zondag viert, treedt in de plaats van dit verbod dat oin hen arbeid te doen verrichten in fabrieken en werkplaatsen iu h-1 etmaal, door hun kerkgenootschap als rustdag aangenomen, indien zij aan het hoofd of den bestuurder van het bedrijf of de onderneming hun verlangen hebben te kennen gegeven om in dat etmaal geen arbeid te verrichten, waarvan achter hunnen naam op de in art. 11 bedoelde lijst mel ding moet worden gemaakt. Voor bepaalde bedrijven kan door ons bij de algemeens maatregelen van bestuur, be doeld in liet tweede lid van art. 5, worden vergund den arbeid van mannelijke personen tusschen veertien en zestien jaren op Zondag te doen voortduren tot uiterlijk te 6 uren di s voormiddags. Waar in eeue fabriek tol herstel of reini ging van eenen aldaar in gebruik zjndeu stoomketel de arbeid van een mannelijken persoon beneden zestien jaren onontbeerlijk mocht ziju, kan de burgemeester der ge meente waar de fabriek gelegen is daartoe schriftelijke vergunning voor eenen bepaalden Zondag verleenen. Art. 8. Het is verboden eene vrouw arbeid te doen verrichten iu fabriekeu en werkplaatsen binnen vier weken na hare bevalling. Art. 9. Wanneer een persoon beneden zestien jaren of eene vrouw in de werkuren aangetroffen wordt op eenbesloten plaats waar arbeid wordt verricht, die niet tevens een woonvertrek is, en wanneer een persoon beueden zestien jaren aangetroffen wordt aan boord van een vaartuig, dat niet bestemd is lot het vervoer van reizigers en aan boord waarvan die persoon niet woont, wordt die geacht aldaar zelf arbeid te verrichten, tenzij liet tegendeel blijke. Art. 10. Het hoofd of de bestuurder van een bedrijf of eene onderneming, waarin of waarvoor een persoon beneden zestien jaren arbeid verricht in fabrieken en werk plaatsen, moet in het bezit zijn van eene kaart, houdende opgave van den naam, de voornamen, den dag en de plaats van ge boorte van dien persoon, van den naam en de woonplaats van het hoofd des gezins waarbij of van het gesticht waarin die per soon inwoont en van het boofd of van den bestuurder van het bedrijf of de onderneming. Deze is verplicht die kaart aan de hij art. 18 bedoelde ambteuaren op aanvrage te vertoonen. Die kaarten worden ingericht naar een door ons vast te stelien model en worden geteekend en afgegeven door of van wege den burgemeester der gemeente, binnen welke de jeugdige persoon arbeid zal verrichten. De kaarten en de daarvoor noodige ge boorte-extracten worden kosteloos verstrekt. Binnen twee maal vier en twintig uren ua het eindigen van de arbeidsbetrekking tusschen den jeugdigen persoon en hem, die dezen arbeid deed verrichten, i9 het boofd of de bestuurder van bet bedrijf of de onder neming verplicht de betrekkelijke kaart, na daarop den dag van opueming en van ontslag te hebben vermeld, terug te bezorgeu bij den burgemeester, door of van wege wien zij werd afgegeven. Art. 11. Het hoofd of de bestuurder vau een bedrijf of eene onderneming, waarin of waarvoor een persoon beDedeu zestien jaren of eene vrouw arbeid verricht in fabrieken en werkplaatsen, is verplicht le zorgen, dat in zijne fabriek of werkplaats, op eene plaats, waar arbeid wordt verricht, steeds op eene zichtbare wijze i9 opgehangen eene door hem ouderteekende en door of vanwege den burgemeester gewaarmerkte lijst, vermeldende de namen en de voornamen van dien persoon of die vrouw en voor ieder in bet bijzonder den aanvang en het eiude van den werktijd de werkuren en bet etmaal bestemd tot wekelijkschen rustdag. Voor bepaalde bedrijven kan door ons bij algemeeneu maatregel van bestuur vrijstelling verleend worden van de verplichting oui op de bedoelde lijst de werkuien te vermelden. Het hoofd of de bestuurder van een bedrijf of eene onderneming, bedoeld in het eerste lid, is verplicht te zorgen dat een afschrift of uittreksel van de bij dat lid vermelde lijst steeds op eene zichtbare wijze is opgehangen in elk arbeidslokaal, daartoe door of vanwege onzen minister, met de uitvoering van deze wet belast, aangewezen. (Slot volgt.) De regeering heeft een wetsontwerp omtrent gedeeltelijke herziening van de wet tot regeling van het lager onderwijs inge diend. Het maken vau een geheel nieuwe wet of het aanbrengen van zeer ingrijpende wij zigingen lag niet op den weg der regeering. Na te hebben gewezen op de ontwikkeling van het vrije onderwijs door het particulier initiatief meent de minister van binnenl. zaken in zijne mem. vau toel.dat de staat hel vrije onderwijs niet moet tegenwerken of bemoeielijkeu tot nadeel van de nationale ontwikkeling. Waar 't onmogelijk is de kosten van het openbaar onderwijs op de gebruikers daarvan te verbalen, moeten de openbare kassen wel een deel daarvan bekostigen, waarin hij echter eene onbillijk heid ziet tegenover het vrije onderwijs. Op dien grond verdeJigt hij het toekennen van een bijdrage uit 's rijks kas aan de vrije school, mits hare onmisbare vrijheid niet worde aangetast. Die rijksbijdrage zou dan beperkt moeten worden tot die scholen, waarvan de ouders der schoolgaande kinderen niet bij machte zijn bet grootste deel dier kosten zelf te betalen. Behalve tot erkenning vau de staalsrech telijke gelijkheid van de openbare en bijzon dere school, strekt bet tbaus ingediende wetvoorstel ouk om verder op het openbaar onderwijs te bezuinigen, ten einde vooral deu zwaren druk, dien de wet vau 1878 op de gemeenten legt, te verminderen. Ben betere regeling van de rijksbijdrage en eeuige beperking der eischen kan, naar de overtuiging der regeering, zonder schade voor bet onderwijs veilig geschieden. Eindelijk worden wijzigingen voorgesteld in de artikelen betreffende de akte van be kwaamheid tot het geven van lager onder wijs en de voorschriften betreffende de examens. De regeering wenscht de ongelijke wer king aan art 45 te ontnemen, door nl. de rijksvergoediug iu de gewone kosten van bel opeub. 1. o. te beperken tot de kosten van het onderwijzend personeel, door de wet gevorderd en werkelijk aan de school ver bonden, en haar te verleenen naar den om vang van den werkkring en van door de wet geèischt wordende meerdere bekwaam heid van het hulppersoneel. Scholen met een schoolgeld per jaar van i 25 of meer per leerling worden van de vergoeding uitge sloten. De vergoeding in de ko9ten vau het bouwen van onderwijzerswoningen vervalt, evenals die voor aanschaffing van schoolmeu- belen bij eerste inrichting. De vergoeding in de buitengewone kosten wordt beperkt tot die wegens liet stichten, waaronder ook de verbouw van schoollokalen, en, om weelde tegen te gaan, verminderd tot 25 percent. Mede wordt voorgesteld om aan de bij zondere school gelijke bijdrage voor perso neel te verleenen ais aan de openbare, maar ook met uitsluiting van de scholen met schoolgelden van ƒ25 per jaar of daarboven. In de bijzondere school met eene rijksbij drage moet een zeker minimum van kinderen onderwijs ontvangen in dezelfde vakken als waarin op de openbare school onderwijs wordt gegeven en hetzelfde minimum van ouder wijzers aanwezig zijn als voor de openbare school gevorderd wordt. De volledige uitvoering vau het voorstel der regeering r.alboogsteus kosten 3,809,350, te weten voor de openbare ebool ƒ2,447,150, voor de bijzondere school ƒ862,200 of ten hoogste meer ƒ444,130, waar tegenover een vermindering staat van pl. m. 94,130, zoo dat de totale vermeerdering van uitgaven ƒ350,000 bedraagt. Maar die boogere uit gaaf zal, volgens de regeering, brengen ge lijkstelling van de gemeenten onderling, ge deeltelijke voldoening aan den eisch van rechtsgelijkheid tusschen de bijzondere en de openbare school, tot opheffing van de meest stuitende en jarenlang nadeelige on gelijkheid. Ook acht de regeering tempering der eischen van het getal onderwijzers plicht matig eu wijziging van den iuvoeriDgster- mijn weiischeiijk. De regeering stelt verder voor: één on derwijzer zoodra het leerlingenaantal boven 30 is, twee op 91 eu verder opklimmende met één voor elke 55 boven de 90. De rijksbijdrage zal de bijzondere school niet tot openbare maken. De bevoegdheid der kweekeliugen wordt uitgebreid, met verhooging bij waarborgen van geschiktheid. Het opleidingssteisel der onderwijzers wordt hoofdzakelijk behouden. Het rijk zal te gemoet komen in de kosten van vorming der onderwijzers, onverschillig of de openbare dan wel de bijzondere on derwijzer hen opleidt. De rijkskweekscholen en rijksnormaalles sen ziju behouden. De raadsbesluiten omtrent den leeftijd waarop kinderen de school mogen bezoeken en die betreffende bet ontslag aan onder wijzers behoeven voortaan de goedkeuring van gedeputeerde staten. Het vergelijkend examen voor de benoe ming van schoolhoofden wordt afgeschaft, maar voor beuoeming van het schoolhoofd wordt een stage van 5 jaar als hoofd eeuer school vereisoht. De heffing van evenredig schoolgeld wordt mogelijk gemaakt. Het verplicht examen in nuttige hand werken vervalt als vereischte voor de akte van onderwijzeres. De wiskunde vervalt uit het hoofdonder wijzers-examen en daarvoor wordt een at zonderiijke akte verkrijgbaar gesteld. De gemeente krijgt geen bevoegdheid tot het sub9idieeren eener vrije school, ter voorkoming van overbrenging van school strijd in de gemeenten. De minister van financiën maakt be Vend dat bet saldo van 's rijks schatkist op 18 dezer bedroeg: bij de Nederlandsche bank. f 12,57 8,346,666 en bij de betaalmeesters. 1,799,141,50® Te zamenf 14,377,488,17 '1'e Aruhen is overleden de gepen- sionneerde schout-bij-nacht W. A. De Gelder. Volgens de Zutph. Ct. is aan den heer Jan W. F. Brandts Buijs te Zulfen door de regeering eene subsidie verleend tot voortzetting zijner muzikale studiën in bet buitenland. De lieer J. F. lluijser, de bekende' wielrijder, zal niet inter aan de wielerwed strijden deelnemen. Tot leeraar aan de Leerlioeve voor zuivelbereiding te Oudshoorn, welke op 1 Mei wordt geopend, is benoemd de beer D. A. De Jong Jz., rijks-veearts te Delft. De Leidsche spoorlooper en de con ducteur die gebruikte spoorwegkaartjes vau de Holl. IJzeren Spoorwegmaatsck. in den handel brachten, de conducteur door ze weder rechtelijk toe te eigenen, de spoorlooper door ze op te koopen, wetende dat ze door mis drijf verkregen waren, hebben bij hunne cassatievoorzieniug geen baat get ouden. De hooge raad nam gisteren aan, dat het feitelijk vaststond dat de kaartjes waren kaartjes van genoemde spoorwegmaatschapprj, eu meende dat de vraag welk recht aan spoorwegkaartjes moet toegekend worden, iu deze niets afdeed. De raad verwierp dus de cassatievoorzienin- gen, zoodat het veroordeelend arrest vau het bof iu beide zaken bevestigd is. De arrondissements-rfclitbank te 's Gra- «enhage deed gisteren uitspraak in zake den diefstal eu de heling van kippen eu konijnen te Leiden en veroordeelde de drie visscbers, de beide eersten tot 5 maanden en den derde tot 6 weken gevangenisstraf. De vierde be klaagde, de koopman die liet gestolene had opgekocht, werd ter zake van heling tot 6 maanden gevangenisstraf veroordeeld. Alles -met vermindering van 1 maand voor eiken beklaagde, wegens ondergane preventieve hechtenis. Aan den Leidsclien timmerman eu den koetsier, die koffiebooueii gestolen en geheeld hadden, werd respectievelijk 8 eu 2 maanden gevangenisstraf opgelegd. De twee jeugdige kerkroovers uit Rijns burg werden ontslagen van rechtsvervolging, met last dat de jongste tot 21 September 1896 en de oudste tot denzelfdcu datum van 1894 naar een rijksopvoedingsgesticht zouden worden gezonden. Vrijdagnamiddag, eveu voor half vijf, betrapte de politie te Rotterdam weer een paar kleine jongens, nog geen tien jaren oud, op diefstal van chocolade door insluiping in een winkel aan den Visschersdijk. Daar de beide beugels zich verzetten legen hunne arrestatie, nam de agent een knaap ouder deu arm, terwijl een tweede den andereu over deu schouder leide. Zoo ging het naar bet bureau aau de Pauwensteeg. Zooals altijd was er veel volk, nu te meer daar de jongens door trappen en spartelen aan de handen der politie-ageuten zochten te ontsnappen. Bij de Vischmarkt gekomen, ontmoette de politie echter onverwachte hindernis. Beu aantal vischvrouwen gevoelden medelijden en veront waardiging dat u zulke kleine schapen, die toch niks gedaan konnen hebben," gearresteerd werden. Toen beioepen op het medelijden der agenten met „je hebt toch ook kinderen," enz. niets op het plichtgevoel der beambten uit werkte, wildeu de vrouwen, geholpen door eeuige werkelooze rondloopcis, de beugels uit de bauden der politie rukken. Door de hulp van drie heeren, die bereidvaardig de hand havers der orde bijstonden, tot versterking was gekomen, welke liet volk afsloeg, werden de kleioe arrestanten naar bet commissariaat gebracht. Benige oogenblikxen later keerden echter de drie heeren op hunne schreden terug, om hun onderbroken weg te vervolgen. Daar barstte de wraak der vischvrouwen en helpers los tegen de heeren, welke „die arme bloeien zoo mishandeld hadden," en met dezen onzin werden zij aangevallen. Ben van het drietal maakte zich uit de voeten in de richting van de Posthoornsteeg; de kerels, die hem nazetten, konden hem niet inhalen. De beide anderen werden echter schromelijk mishandeld, met stompen en slagen op het gelaat eu het lichaaai overladen, terwijl hunne kleederen gescheurd werden. Bene poging om iu eeue nabijzijnde herberg te vluchten, mis lukte, omdat men daar de deur gesloteu hield( waarschijnlijk om de klanten niet te out. stemmen. De een borg zich daarop in den nabijzijiiden vischwinkel, waarhi en de andere, die onderwijl nog veel moest lijden, hem met eenige inspanning kon volgen. Inmiddels aangekomen politie zette deu toegang tot het huis af, tot het volk was afgetrokken, het geen nogal eeuigeu tijd duurde. Een oude bekende der politie zal zich wegens mishan deling van eu verzet tegen ambtenaren in functie, voor deu rechter moeten verantwoor den. (Maatbode.) Gisterenmorgen is te Haarlem een be stelwagen van de de Holl. IJzeren Spoorweg Mij. met paard en al in de Bakenessergracbt geraakt door liet rijden tegen een boom. Hei paard bereikte zwemmende bet wed naast de kazerne, alwaar het op 't droge werd gebracht. Inmiddels waren de goederen uit den wagen gelosi. De koetsier kwam met den schrik en een nat puk vrij. De korporaal F., die in den nacht van 7 op 8 FVbr. deu soldaat S. op de binnenplaats der kazerne te Utrecht met een zakmes een wond toebracht, die een bijna onmiddellijken dood ten gevolge had, is lot 9 jaren gevangenisstraf veroordeeld. De veroordeelde heeft appèl aaugeteekend. Uit Renkum schrijft men aan het D. v. Z. H. en 's Gr. van 15 dezer: Dezer dagen hebben wij melding gemaakt van het 15 jarig meisje, dat met een gedeser- teerdeu Belg heimelijk de ouderlijke wouing had verlaten. Beiden zijn thans terug. Te Oosterbeek had het meisje hare klompen tegen schoenen verwisseld, eer zij met den trein naar Breda gingen. Vervolgens zijn zij naar Mecheleii eu van daar naar Brussel vertrok ken, eu keerden, toen de middelen waren uitgeput, naar Nederland terug. Te Groes- beek werden zij door de politie gearresteerd, vervolgens naar Nijmegen en Arnhem ver voerd eu gisteren naar Oosterbeek overge bracht. De Belg werd gevangen genomen eu het meisje naar de ouderlijke woning terug gebracht. Eene vrouw te Zuiiichein bad een wondje aan baren vinger, waarop zij geen acht sloeg. Bij het verrichten van huiswerk kwam er vuil in, waardoor bloedvergiftiging ontstond, tengevolge waarvan zij is over leden. Men meldt aan de N. S. Ct. uit Beetslerzwaag: De brigade maréchaussées is uit Appel scha hierheen teruggekeerd eu in den veen- polder te Beets ingekwartierd. Een paar verveDers ziju met het werk be gonnen ua Faschen begint het baggerwerk overal. Blijkens een te Kloetinge ontvangen brief is de sedert 10 Febr. jl. spoorloos ver dwenen secretaris dier gemeente behouden en wel in de nieuwe wereld aangeland. (O. Cl.) Men meldt aan het Hbl. uit Eindhoven dd. 15 April: Ter aanvulling vau mijn te legram van hedenmiddag dient: Gisteren liep bot gerucht dat de werkstakers dezen mor- geu het plan hadden, de meisjes het werken te beletten; zij hadden dat echter uitgesteld tot dezen middag. Aan het raadhuis was intusschen aangeplakt en verder afgekondigd, dat het op straf van boete verboden is met meer dan drie man op openbare pleinen of wegen bijeen te zijn. Te 2 uur verzamelden zij zich echter eu trekken naar de fabriek. Door de politie aaDgemaaud uiteen te gaan, weigerden de werkstakers aan dit verzoek te voldoen; zelfs toonden eeuigen hunner revol vers en messen. Nu werden zij met de blanke sabel uiteengejaagd. De aanvoerder van den troep werd met nog een paar andereu in verzekerde bewaring genomen. De maréchaus- sées zijn versterkt met manschappen mt aDdere brigades. Zaterdag ontving de pastoor van de parochie Heike te Tilburg de treurige tijding van het overlijden van Mgr. Brinkman, bis schop van Munster, genoemde bisschop heeft zich, ten tijde van den Culturkampfin Duitsch- land, geruimen tijd in deze parochie schuil gehouden en de toen genoten gastvrijheid steeds geroemd. Den 25n Mei zou het vijftig jaar geleden zijn, dat Z. D. H. met de pries terlijke waardigheid bekleed werd. (1). v. Z. H. en 's Gr.) BËLCIK. Generaal Boulauger heeft te Brussel bijna reeds een duel gehad. Gelijk men weet heeft de lndépendance Beige volgehouden, dat de generaal een bijeeukomsl heeft gehad met prins Victor Bonaparte. Naar men be weerde, beeft genpraal Boulauger gezegd, dat liet blad voor het verspreiden van dat gerucht 10,006 francs van de Fransche regeering heelt ontvangen. De hoofdredacteur der lndépen dance Beige, de heer Berardi, zond toen de generaals Coliiguon en Merckelbagh naar Bou-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1889 | | pagina 2