BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
- S3 IS. E3 est J SB CS K «3
v. d. Veen beeft zich op deze bijeenkomst
doen kennen als een zeer goed spreker
en als een aanwinst in de rij van onze
volkseprekers. liet publiek dacht er evenzoo
over en gaf van die meening bij herhaling
door applaus blijk.
Aan de bezoekers werden wederom gratis
geschriftjes uitgereikt, uitgegeven door de
Maatschappij -tot Nut van 't Algemeen.
Ditmaal was het uitgedeelde boekje van
twee vel omvang, het bekende van dr. 15.
Stéplian, getiteld: Kindervoeding, Kinder
verzorging en Kindersterfte in het eerste
levensjaar. De commissie doet met deze
verspreiding zeer zeker een bizonder nuttig
werk.
Benoemd tot hoofd der bewaarschool
te Oosterliltens, mej. J. Dijkstra Ie
Leiden.
WCZIKK, LETTEKEN EN Cili.VMT.
Eene Kunstbeschouwing;.
Er wordt in de plaats onzer inwoning
zier veel aan muziek gedaan; flinke maat
schappijen hebben er hare afdeelingen die
zich beijveren den leden en hunne gezinnen
iets goeds te doen hooren op 't gebied der
toonkunst; wé mogen daarvoor de besluurde-
ren dier maatschappijen dankbaar zijn.
Daarentegen doen de mannen die hier de
beeldende kunst vertegenwoordigen niets voor
ons; er komt tenminste weinig van aan
't licht, en in de stad der wijsheid, zooals
Leiden zich zoo gaarne genoemd ziel, in de
stad waar wetenschap en kunst de grootste
zorg uilmaken van onze bestuurders, zouden
we b. v. van de schilder- en etskunst niets
te zien krijgen, indien niet de heeren T.
W. Ouwerkerk en P. J. Niesten ons twee
malen in den winter eene portefeuille ter
beschouwing gaven zoodat we tenminste nog
kunnen zeggen dat in Leiden kunstbeschou
wingen worden genoten waarvan de onkosten
door de inteekening ter nauwernood worden
gedekt.
Maar laat ons tenminste waardeeren wat
we hebbenwe hebben daartoe gisteravond
gelegenheid gevonden in de benedenvoorzaal
van de Stadsgehoorzaal waar eene aan boven
genoemde heeren toevertrouwde, vrij belang
rijke, portefeuille met aquarellen en etsen
was tentoongesteld, 't V\ as er weer bizonder
gezellig in dat salonnetje met bloemen en
groen in 't midden, door zitplaatsen omgeven,
en aan de wanden de aquarellen goed belicht
en op de voordeeligste wijze opgesteld. Boveu
de kunstschatten was de witte wand op de
gewone wijze weggewerkt, voor welke bedek
king door de twee heeren wederom eens een
nieuwe sluitrand geslagen was.
De portefeuille die ons ter bezichtiging
werd geboden was er eene van de werkende
leden van het Haagsche genootschap „Pulchri
Studia". Daar waren edele voortbrengselen
onder. Onze stadgenoot Eloris Verster was
er vertegenwoordigd door eene aquarel van
voor ons weinig aantrekkelijk genre. Ze gunt
ous een blik op de kachel en den schoor
steenmantel van een atelier, zooals we op
maken uit de kwistige hand waarmee kleureu
boven den schoorsteenmantel zijn aangebracht
op allerlei voorwerpen van twijfelachtigen
vorm. De heer Verster houdt blijkbaar uiet
vau al te gemaniereerddan kunuen we in
zekeren zin met hem meêgaau. Maar of de
artist door dergelijke inzendingen, waarvoor
de kunstbeschouwer blijft staan met de ge
dachte dat 't wel aan hém zal liggen dat
hij 't niet mooi kau vinden, ons voor zijne
manier zal winnen betwijfelen we sterk. We
meeneu dat hij lijd en kleuren beter kan
besteden.
Zien we wat naar links aan de straat
zijde, dan valt ons daar de molenvliet van
Bauffe op. Daar zien we ook weer een dak
van een huis ter zijde, dat er uitziet of de
verfpot er over heen gevallen is. De schilder
heeft onze aandacht meer gevraagd zoo
is de uitspraak van velen voor 't overige
gedeelte, dat knap gedaan is. Dan is in ze
keren zin het doel gemist, want door de
bedoelde reusachtige roode vlak wordt onze
aandacht naar elders getrokken. Van Gerard
Muller zien we aan dezelfde zijde de om
geving van een boerenwoning met een jong
meisje. Ook alweer 't genre dat er, naar
onze meeuing, en zoo we hopen, nooit in
zal gaan; in elk geval is't goed gedacht.
Aan de andere zijde viuden we een jonge
violiste van P. Van der Velde, die ous veel
te doorschijnend is om bevallig te zijn.
Nu zijn we in een kostelijk hoekje ge-
komeu. Terstond naast Van der Velde zien
we een prachtige Windt, een kostelijk por
tret van fiipperdawe kunnen moeilijk zeg
gen of de zorgzaam afgewerkte aquarel of
zijn bekende narrekop ons 't best bevalt,
maar beide achten we meesterstukken. De
buurvrouw is van Eereiman; een overheer
lijke, kloeke houdekop die de vroegere bijna
noch verbetert. Daarbij, in denzelfden hoek,
van G. Henkes eene bevallige couranten-
lezende vrouw, fijn geteekend, en eene prach
tige, bizonder knappe Maasbrug van A. L.
Koster. Bloemstukken vinden we er van Vau
de Sande Bakhuysen, twee stuks, die knap
gedaan zijn.
Nu gaan we even naar den tegenover
liggende» hoek en vinden daar ook veel
goeds. De suppoost, van Heukes, voorop;
uitmuntend en waar van teekeniug en toon.
Van E. Witkamp Jr. eene fraai geteekende
vrouw met naakt kind en van VV. C. Nakken,
„bij de klaverkar." Een knap kerkinterieu-
vau Itoeterink, een goed boschpad van Uur
genholtz en een zeer goed en fijn geteekeud
„Voorjaar te Kralingeu", van Doeleman,
zonder nu juist te gemaniereerd te zijn, zooals
aan de andere zijde die vrouwen van Stroebei,
die erg in bloempotjes doen.
Van J. G. Vogel zijn er twee knappe
nummers, waarvan vooral uie in sepia in
drie kleureu ons zeer bevalt; we bedoelen
den polder met de watermolens. Van Vau
der Velde, vinden we daar nog een goed
strand met visscherspiuk en van Elchauon
Verveer eene treurende vrouw aan't strand.
„Aan de studia" van mej. C. Pruys v. d.
Hoeven, lijkt ons evenals baar jong meisje,
iets verder, zeer goed vau teekeniug en van
kleur. Daarnaast zien we van Le Gom te een
prachtig getypeerde» koetsier op den bok
en elders van denzelfden een binnenhuis.
Maar vooral mogen wc de ets daarnaast niet
vergeten dat kloek geteekende boschgezichl,
passend hard van toon en prachtig diep.
Van Jozef Neubuys hadden we gaarne in
't water wat meer leven gezien.
Van mevr. Bilders vau Bosse een knappe
watermolen, van Ter Meulen wagens langs
't strand, van Willem Oppenuordt twee zeer
goed gedane land- en watergezichten,
waarvan ons 't gezicht aan de Vecht 't best
bevalt. Het koolland van Schippcrus vonden
we niet mooi, evenmin als wat Van de
Weele er ditmaal zond. De paarden bij
't hek van Ferd. Liiitz, 't kind in de wieg
van Fritz Jansen en het biuuenhuis van
Schmidt Crans konden ons ook niet zoo ge
heel en al voldoen.
De dame naast de piano van Getard Muller
is naar onze meening goed gedaan; alleen
is 't ons niet zeer duidelijk waar de linker
arm blijft; 't gezicht is goed gedacht. De
visscherspinken van 11. W. Mesdag zijn goed
belicht en schoon van teekeuing; de Bern.
Höppe is weêr van geheel andere opvatting,
doch kan ons ook bevallen; de jonge vrouw
over haar werk inslapeude, vau Rich. Bis
schop is kloek opgezet.
Nog viuden we er prachtig geteekende
koeien aan 'l water vau Jan Vrolijk, een zeer
goed stilleven en een biuuenhuis vau Val
kenburg en nog eenige goed gedane nummers
van J. G. Smits, Wolbers, Schipperus en
vooral van Koermeester.
V\ e hebben dus weêr veel goeds gezien
en we mogen er de heeren Ouwerkerk en
Niesten dankbaar voor zijn. We hopen van
harte dat ze er in slagen zullen de kunst
beschouwingen gaande te houden eu den
kunstzin hier meer en meer gaande te maken.
De heer Fischer is, door het vertrek
van den heer Maunheit, als lyrisch bariton
aan de Rotterdamsche opera verbonden.
OFHICIËKlili UËKICHTËX.
Door Z. M. is W. G. M. Eyck van Zuy-
lichem benoemd tot burgemeester der ge
meente Schiermonnikoog.
Door Z. M. is aan den gepens. luit.-
kol. der art. van het leger iu Ned.-Indië
C. M. Gude, alsnog verleend de titulaire
rang van kolonel.
De minister van oorlog brengt ter
kennis van de belanghebbenden, dat in het
jaar 1889 geen studenten in de geneeskunde
aan de universiteiten hier te laude, op den
voet der bepalingen van het reglement van
30 Oct. 1880 gewijzigd bij kou. besluit van 14
Sept. 1883, zulleu worden toegelaten tot de
verbintenis, bedoeld bij artikel 18 der wet
van 2 Augustus 1880 [Staatsblad n°. 145,)
om, na het verkrijgen van den titel van
arts, eene benoeming tot oflicier van gezond
heid bij het personeel van den geneeskundi
gen dienst der landmacht aan te nemen.
In de gisteren gehoudeu openbare ver
gadering van den raad van State, afdeeling
voor de geschillen van bestuur werd behan
deld het beroep van J. Van Wielingen c. s.
tegen eeu besluit van gedeputeerde staten
van Zuid Holland van 15 October 1888,
waarbij afwijzend is beschikt op hun verzoek
om vernietiging van een besluit van stem
gerechtigde ingelanden van de Boschpolder
onder Woubrugge.
Rapporteur-staatsraad oir. Vau Vladeracken.
's Konings beslissing deelen wij later
mede.
Naar men verneemt heeft de staats
commissie voor de herziening van hel In
dische strafrechthet wetboek van straf
recht voor Europeanen in eerste lezing
vastgesteld.
Naar wij vernemen, heeft de staats
commissie voor de militaire wetten hare
werkzaamheden geëindigd, eu kan haar rapport
binnen eenige dagen worden tegemoet gezien.
Haar advies luidt gunstig voor het beginsel van
persoonlijken dienstplicht, op zoodanige wijze
toegepast, dat aan de bezwaren voor het
maatschappelijk leven zooveel mogelijk wordt
tegemoet gekomen. Voorts heeft de meer ler-
heid zich verklaard voor eene verhooging
van het cijfer der jaarlijksche lichtingen.
[Avondpost.)
Op grond van zeer vertrouwbare in
lichtingen kan het Dagblad v. 's Gravenhage
ten stelligste tegenspreken het door liet Va
derland medegedeeld gerucht, als zou de
Belgische gezant, baron d'Anethan, benoemd
worden tot gezant te Londen en in de re
sidentie worden vervangen door den heer
Anspach, gezant van België te Madrid. Het
kan zijn dat de heer Anspach wegens ge
zondheidsredenen Madrid verlaat; maar van
eene vervanging van den Belgischen gezant
te Londen is geen sprake en zeker niet door
baron d'Anethan, die reeds vroeger voor een
gezantschap bij een der groote Noorsche
boven heeft bedankt en die niets liever
weusclit dan zijn land bij ons hof te blijven
vertegenwoordigen.
Aan het examen voor de 2e afdeeling
der krijgsschool te 's llage, dat in April
zal worden gehouden, nemen deelvan het
reg. gren. eu jagers, de le luits. C. D. De
Roou en G Blaauw; van het 2e reg. inf.,
de le luits. C. J. A. De Bont; van het 4e
reg. inf., de le luits. A. L. Klerk de Reus,
C. Hemmes en 11. F. C. baron Van Ompbal
Mulert; van het 5e reg. inf., de le luit.
W. J. Steinbuchvan het 8e reg. inf., de
le luit. J. A. J. Smit en van het instr.-bat.,
de 2e luit. J. G. Seelig.
Er zijn voor het wapen der inf. 6
plaatsen.
De opperschipper J. Weers, broeder
der orde van den N. Leeuw, is 1°. dezer
op zijn verzoek gepensioneerd, na eenen
diensttijd van 55 jaar bij de kon. Ned.
mariue, waarvan hij geruimeu tijd belast was
met het onderricht in het splitsen en knoo-
pen, benevens tuig-oefeningeD aan de adel
borsten van het kou. iusi. voor de marine
te Willemsoord.
Hel Rbl. verneemt dat uit de fabriek
van zilverwerk van de heeren Van Kempen
en Zonen, te Voorschoten, een prachtstuk
voor Ned.-Indië verzonden is per stoomschip
Sumatra der Ned. Stoomvaartmaatschappij,
dat wel verdieud vermeld te worden.
Het moet dienen als huldeblijk aan den
heer J. M. Rosskopf, ter herinnering aan
zijn 20jarigen arbeid als iuspecteur van het
lager onderwijs in Ned.-Indië en wordt dien
heer aangeboden door verscheidene ouderwij
zers en onderwijzeressen aldaar.
Het stuk zelf mag echt monumentaal wor
den genoemd, bijzonder passend voor het doel,
waarvoor het uitsluitend is vervaardigd.
De beeldwerken, ouderwijs-attrihuten en zeer
doelmatige versieringen, zijn uitmuntend be
werkt.
In de eerste jaren van het tot stand
komen van den Nieuwen Waterweg van
Rotterdam naar zee, werd de zandplaat
nabij de haven van Brielle steeds grooter,
zoodat men reeds voorspelde, dat binuen
eenige jaren geen schepen meer in of uit
zouden kunnen varen. Juist het tegendeel
blijkt echter thans 't geval te zijnnu de
Rotterdamsche waterweg steeds in diepte
toeneemt, wordt ook het vaarwater van
Brielle naar Rotterdam aanmerkelijk beter.
De bevolking van Amsterdam bedroeg
op 1 Jauuari jl. 399,051 zielen, tegen 390,016
op 1 Januari 1888.
De uitslag vau de gisteren te Amster
dam vanwege de A uist. Sport. Club gehouden
internationale hardrijderij op schaatsen, om
het meesterschap van de wereld was als
volgt: Baan lang 1 Eng. mijl (1609 m.)
De heer A. Von Panschiu van St. Petersburg
legde de baan af iu 2 min. 59 sec., de heer
Jos. Donoghue van Newburgh (Amerika) in
3.5, de heer G. Jurrjens van Amsterdam in
3.10, en de heer L. Tebbutt van St. Ives
(Engeland) in 3.14.
Op 21, 22 eu 23 April e. k. zal te Ain
sterdam eeu internationale tentoonstelling van
postzegels, poststukken, albums enz. worden
gehouden.
Door het „Leger des Heils" te Utrecht
worden, naar men verneemt, pogingen in
het werk geBteld om in het westelijk gedeelte
der slad een tweede vergaderlokaal te koopen
of te bouwen; het tegenwoordige blijkt voor
het groote getal belangstellenden en nieuws
gierigen reeds te klein.
Men schrijft aaD de Nijm. Cl. uit
Apeldoorn, dd. 8 Januaii
Sedert eeuigen tijd loopen er weder
minder gunstige berichten omtrent's konings
toestand. Wij kunnen evenwel uit zeer
goede bron mededeelen dat die toestand
niet bepaald zorgwekkend is, en er daarom
voorloopig geen bulletin uitgegeven wordt.
Mocht daarin evenwel verandering komen
dan heeft de burgemeester dezer gemeente
de opdracht gekregen iederen dag den
toestand aan liet gemeentehuis te laten aan
plakken.
Naar het D.v.Z.-H.en s Gr. verneemt,
heeft de heer J. D. Pasteur te Doetinchem,
zijn ontslag als notaris aangevraagd.
De raad van Smilde heeft het besluit
tot ontslag der openbare onderwijzers inge
trokken.
Uit rente meldt men aan de N. R. Cl.
Nu de prijzen der remplafanten in deze
provincie, die vddr enkele jaren tot f600
en daarboven liepen tot f350 f 375 zijn
gedaald, begint de lust om zich als plaats
vervanger te verbinden af te nemen, en
neemt de emigratie naar vreemde wereld-
deelen toe. Sommigen begeven zich thans
naar Amerika, om daar eeue geldsom over
te sparen. Een boerenknecht te Roswinkel,
die drie jaren in Noord Amerika doorbracht
en dezer dagen terugkeerde, beeft ongeveer
f700 overgespaard. Hij zal thans, in gezel
schap van een ander, nogmaals naar Amerika
vertrekken. Ook uit de gemeente Beilen
zullen eenige boerenknechten derwaarts gaan.
Uit Bergen-op-Zoom wordt aan d,e
R. R. Cl. van 8 dezer gemeld:
Hedenmorgen, toen de korstoomboot van
den heer De Meulemeester de haven verliet,
sprong plotseling eene kraan van den
stoomketel, met het gevolg dat de stoker
verschrikkelijke brandwonden bekwam, welke
het ergste doen vreezen. De ongelukkige
werd onverwijld naar het gasthuis vervoerd.
De machinist werd aan handen gewond,
doch kon de machine blijven bedienen.
Van de f 750, die onlangs uit eene
keet op den buitenpolder te Werkendam
gestolen is, is gisterenmorgen door werk
lieden onder eeue houtmijt f275 gevonden,
die deze gelden in handen der justitie
gesteld hebben.
Omtrent den persoon, die in de
onderaardsche gangen van den Bloksberg
te Meersen was verdwaald geraakt, wordt
aan de N. R. Cl. nader bericht, dat hij,
hoewel van de doorgestaue ontberingen be
komen, nog altijd niet buiten levensgevaar is.
Hij had niet minder dan zeven dagen zonder
voedsel in den berg doorgebracht en zou het
volgens de verklaring van een geneeskundige
geen vijf uur langer hebbeD kunnen uit
houden. Zijn gaug naar den berg wordt
aan misbruik van sterken drank toege
schreven.
Zondagavond 11. is een dief de woning
binnengedrongen van een armen blinden man
te Craubeek-Klimmen. Al diens gespaard
geld werd ontvreemd. De politie doet onder
zoek.
PER TELEGRAAF.
NEW-YORK, 10 Jan. Volgens de laatste
berichten uit Haïti, gedagteekeDd 29 De
cember 1888, is den troepeu van generaal
Legitime, den president der republiek, weer
een geduchte nederlaag toegebracht door de
insurgenten, die door generaal Hippoleyte
worden aangevoerd.
LEIDEN, ÏO Januari.
Omtrent de ziekte des konings meldt
men uit Apeldoorn.
De toestand is ongeveer dezelfde gebleven
eetlust en slaap zijn echter weder iets ver
minderd.
Het bezoek, gisteren door den vice-
admiraal jhr. Van Capelleu, chef van het
militaire huis des konings, op het paleis
Het Loo gebracht, staat, naar men wil, in
verband met de aanstaande benoeming van
een opperbevelhebber van het Nederlandscbe
leger.
Naar het Vaderland verneemt, zal de
raad der Ned. Ger. kerk te Leiderdorp niet
iu hooger beroep komen van het eerstdaags
door het Haagsche gerechtshof uit te spreken
vonnis in zake de kerkelijke goederen.
Een ledig slaand huis wordt iu gereed
heid gebracht om door ds. G. Vlug te
worden betrokken, ingeval hetgeen men
waarschijnlijk acht het hof de uitspraak
der rechtbank tot ontruiming der pastorie
mocht bevestigen.