Trou-Ringh voor 't Jonge Holland
Bolle, Koster eo Cohen.
F. E. FELD.
SOUVEREIN ELIXIR.
ADVERTENTIE N.
BOEKENCATALOGUS
G. I. VAN DER BURGH
Speelwerken
Speefidoozen,
Boeken, Pakketten enz.,
KOOYKER's Boekhandel
Maarsmanssteeg 6.
Specialiteit in Glacé, Castoren,
Tricot en Bal-Handschoenen.
Nouveautés
Capuchons Bulgares,
Bier brouwerij
MIRT.
Heden verschijnt
H. DE VEER.
Vierde Druk in gr. 8°. formaat, gebonden in PRAGHT-
BAND, verguld op snede.
Prijs f 3.90.
Uitgaaf van S. G. VAN DOESBURGH, te Leiden.
liet door mij in 1835 in algemeen gebruik gesteld
Stukken buiten verantwoor
delijkheid der redactie.
Wat is de oorzaak dat binnen Leiden meer
dan de helft van hetgeen in belastingen
aan de gemeente wordt opgebrachtstrek
ken moet tot behartiging van het
openbaar lager onderwijs.
't Ts niet genoeg steeds te jammeren over
de ellende eener kwaal, zonder de oorzaak
op te sporen en 't is dan ook de kennis
van de oorzaken hoofdzakelijk, die tot een
beteren toestand kan leiden.
In 1881 toen binnen Leiden de school
wet van 1857 in werking trad, bestonden
er 26 bijzondere scholen met 2830 leer
lingen en bepaalde de gemeenteraad zich tot
8 openbare scholen met 1250 leerlingen.
Art. 17 der bedoelde wet werd derhalve ten
uitvoer gelegd, niet het minst door den in
vloed van den burgemeester mr. D. Tieboel
Siegenbeek naar het beginsel dat het open
baar onderwijs aanvult wat het bijzonder te
kort schiet. Van de 1250 leerlingen der
openbare scholen op 1 Juli 1860 ontvangen
830 kosteloos onderwijs, en 't spreekt dus
van zelf, dat de uitgaven voor het openbaar
onderwijs grootendeels strekken in het belang
van de ou- en minvermogenden en alzoo in
gericht voor 2500 leerlingen, dewijl men
de zorg voor meer uitgebreid lager onderwijs
overliet aan de bijzondere school.
't Duurde niet lang, of de bijzondere
scholen der 1ste klasse diaconie- en wees-
huis8cholen werden opgeheven en wat het
meer uitgebreid lager onderwijs betreft volg
den de meesten der bijzondere scholen van
de 2de klasse (zoogenaamde gemengde scho
len) denzelfden wegslechts één hoofdonder
wijzer en ééne hoofdonderwijzeres van een
bijzondere gemengde school voor meer uit
gebreid lager onderwijs werd krachtens art.
68 4°. dier schoolwet overgeplaatst aan het
hoofd van openbare scholen, zoodat ten slotte
voor de ouders en voogden van kinderen
slechts de kans over bleet tusschen de bij
zondere christelijke scholen onder kerkelijken
invloed, beheer en bestuur of de openbare
school; want er bleef slechts overig eene
jongejuffrouwenschool en een jongeheeren-
school voor meer uitgebreid lager onderwijs,
die konden genoemd worden gemengde
scholen, d. i. zonder kerkgenootschappelijk
verschil.
En zoo heeft men, na verloop van 25
jaren verkregen
1°. een vermeerderiug van ongeveer 1800
schoolgaande kinderen.
2°. een vermeerdering van 2500 leerlingen
op de openbare scholen.
3°. een vermeerdering van 700 leerlingen
op de bijzondere scholen.
4°. een gemeentelijke kweekschool voor on
derwijzers en onderwijzeressen met 113
kweekelingen en 107 onderwijzers en on
derwijzeressen.
5°. een daaraan verbonden Leerschool met
185 jongens en 159 meisjes.
Toeneming van bevolking der gemeente
en toenemend schoolbezoek veroorzaakten
een vermeerdering van schoolgaande kinderen.
Opheffing der meeste bijzondere scholen
noodzaakten tot vermeerdering der openbare
scholen.
Behoefte aan onderwijzend personeel maakte
stichting eener kweekschool noodzakelijk.
Toenemende vraag tegenover minder snel
beschikbaar onderwijzend personeel had het
natuurlijk gevolg dat de bezoldiging van
onderwijzers en onderwijzeressen moest wor
den verhoogd.
En deze oorzaken maakten dat de kosten
van het openbaar lager onderwijs tot die
hoogte zijn gestegen dat zij per hoofd op
f 4.50 's jaars zijn gekomen, daar de ouders
en voogden het openbaar boven het bijzon
der onderwijs verkozen, de door de bur
gerij verkozen raadsleden de schoolverorde
ningen hebben vastgesteld en ^het college
van dagelijksch bestuur met de uitvoeiing
belast werd.
Maar de schoolgelden zijn te laag en daar
door worden in den hoofdelijken omslag
dubhel belast zij, die hunne kinderen naar
de bijzondere scholen zendende, behalve het
verschuldigd sciioolgeld nog moeten dragen
in hetgeen de kosten van het openbaar on
derwijs meer bedragen dan de schoolgelden
en het rijkssubsidie.
Dat bezwaar eischt eene onpartijdige, ern
stige en gemoedelijke waardeering, en
tevens eene voldoende oplossing.
Die volgt.
L. M.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD: H. v. Zoelen, jm. 23
j. en A. Siljee, jd. 24 j. C. Kruit, jm. 30 j.
en H. v. d. Wilden, jd. 28 j. C. Teske, jm.
23 j. en A. Marlijn, jd. 19 j.
De Heer en Mevrouw MARTIN FIT-
TICA betuigen hunnen hartelijken dank
voor de vele blijken van belangstelling, bij
de geboorte van hunnen Zoon ondervonden.
Kraamvisites worden bij voorkeur afge
wacht Maandag en Dinsdag, 29 en 30
November.
Leideiï, 22 November 1886.
door bovenstaande Firma's aangeboden,
worden door
Nieuwen Rijn16,
zoo spoedig mogelijk zonder verhooging van
prijs geleverd.
Onze zuoeven verschenen
met de alom bekende
uiterst billijke prijzen
wordt op verlangen gratis en franco
toegezonden.
Hamburg. EPSTKIX ENGEI.KE.
Exportboekhandel.
Ruime keuze van alle soorten van
Fijn .VI nn ricwerkPoppenwa
gens. Ilieten Stoelen en Vogel
kooien tegen concurreerende prijzen.
Maarsmanssteeg 19.
in Tricot-Tailles, Hut-lies,
(Schorten
ENZ.
Distilleerderij
l«te kl.ï
en Likeurstokerij
W IJ N HANDEL.
ij il i' i' c ht
STOOMB1ERBROUWERIJ „de Rand",
Rntt t' r il ii
11. KAVELAARS EN ZONEN.
Tegen keel- en borstlijden z'j» de
Stóllwerek'sclie Borsi-Bonhons, per
pakje 35 cents, het aanbevelenswaardige
huismiddel. Zij zijn in voorraad ir de
meeste Apotheken, goede Comestibles-win-
kels en suikerbakkerijen.
Antwerpen: Zilveren Medaille; Zurich
Diplom.; Gouden Medailles: Nizza
1881, Krems 1884.
4 200 aria's spelende; met of zonder
expressie, Mandoline, TrommelKlok
ken, Hemelstemmen, Castagnetten,
Harpspel enz.
2- 16 aria's spelende; verder Néces
saires, Sigarenstandaards, Zwitsersche
Huisjes, Photographie-Albums, Schrijf-
nécessaires, Ilandscboenendoozen, Presse
Papiers, Bloemenvazen, Sigarenkokers,
Tabaksdoozen, Werklaschjes, Flesscheiï,
Bierglazen, Stoelen enz.alles met mu
ziek. Het nieuwste en voortreffelijkste,
vooral geschikt voor St. Nicolaas-
en Kerst-Cadeau, is steeds verkrijg
baar bij
J. II. HELLER, Bern (Zwitserland).
Daar de grondstoffen in den laat-
sten tijd een belangrijke prijsvermin
dering ondergaan hebben, geef ik op
de vroegere prijsberekeningen in mijn
Prijscourant nog 20 pet. korting,
zei)8 op de geringste bestelling Alleen
van direct aan de Fabriek bestelde
Goederen wordt de echtheid gegaran
deerd. fiei 111liM-rde Prijscouranten
worden franco verzonden.
DOOR
Hel voorschrift van dit middel is gevonden onder de nagelalen papieren van den beroemden
Zweedschen Geneesheer YERNET. die in den hoog» n ouderdom van nonderd en vier jaren is
overleden, terwijl deszelfs vader en grooDader den leeliijd van honderd twaalf en honderd
dertig jaren hebben bereikt. Het was een familiegeheim, waarover hij zich in dezer voege uit
laat: Aan het dagelijkcch gebruik van dit Likeur wordt het lang leven van dit geslacht met regi
toegeschreven Dit middel onderhoudt voortdurend de gezondheid, zonder dat men eenig ander
geneesmiddel noch aderlating behoeft. H»t herstelt de krachtwekt de levensgeesten op.
neemt bevingen en aandoeningen der zenuwen weg. benevens alle onreine en sljjmachliue
stollen uit de maag, welke oorzaak zijn van s'echte spijsvertering, alsook zuur, schede lioold
pijn en oprispingen; het doet de misselijkheid bedaren, doudi de wormen en maden, verlicht
de walerzuehtigeii en bevordert de maaudelijksche zuivering der vrouwen, geneest de wnie
vloed en geelt de gezonde gelaatskleur en t ij vermagering hei verloren vleesch weder en purgeert
onmerkbaar en dat wel zonder snijding in hei ijjf. en is alzoo van groot nut voor obstruction
of verstopping van den onderbuik. Het neemt alle tiisschenpnnzeiide of afwisselende koortsen
weg. Alle hoedanigheden van dit middel op ie geven is overbodig, want in één woord: het is
de herstelling der menschelijke nauitir. omdat liet tegen alle kwalen meer of min nuttig werkt.
Prijs per Flacon f I, 50 en 30 Cents.
Met gebruiksaan» jjeiiiB alleen ecbl verkrijgbaar: Ie
Leiden, F. AOOK DIJKRreêstrant,
's HageSNABILIE, Apotheker, Buitenhof; Gouda. A WOLFF, Drogist. Grootemarkt, en
meer bekende Depóts in andere steden.
J. p. G. GELATFF, Geneesheer,
Corresp. Lid van het Genootschap ter bevordering der Genees-, Heel-
Verlos-, Schei- en Natuurkunde te Nieuwer-Amstel,
SPOORTREINEN,
vertrekkende van- en aankomende te Leiden
gedurende den winlerdieust.
HOLLANDSCHE IJZEREN SPOORWEG.
Vertrek
Aank
Vertrek
Aank.
Vertrek
Aink.
Vertrek
Aank.
Leiden.
Amst.
Leiden.
Roti.
Amsterd
Leiden
Rotterd.
Leiden
7.13
8.33
7.
8.06
6.50
8.02
6.—
7.09
8.55
9.46
8 06
9.25
7.85 f
8.24
7.55
8.52
11--t
1 1.50
8.26
9.10
8.20
9.10
9.45
10.52
11.06
12 22
9.13
10.09
8.45
10 04
10-151
10.58
12.06
1.21
10.09
1 1.16
9.50
10.40
10.58
12.02
2.10
3.-
10.43
11.39
1 1.50
12.40
1 23
2.07
3.45
4.36
12 43
1.28
1 1.55
1.25
2.45
3.42
4.45
6.—
1.32
2.52
1.20
2.17
3.35
4.42
5.57
7.12
2.20
3.17
3.25
4.16
4.50
5.54
7.—t
7.47
2.40
3.40
4.25
5 43
6.18
6.58
8.32
9.23
4.19
5.16
5.33
6.23
7.32
8.29
9.06
10.24
5.49
6.54
7.30
8 20
7.55
9.02
9.50
10.41
6.25
7.09
8.20
9.88
8.50
9.47
10 32
11.19
8.23
9.19
10.-
10.5o
9.50
10.30
9.41
10 48
10.—
1 1.02
10.53
11.49
11.25
12.21
Exprestreinen le en 2e klasse.
NEDERLANOSCHE RHIJNSP00RWE6.
Vertrek Leiden.
8.07
11.—
Vertrek Utrecht.
6 30
3.50
6.50
9.30
5.37
9.20
2.10
8.32
12.—
4.27
6.55
Aankomst Utrecht
3.42
9.—
8.45
10.40
1.21
5.40
10.35
S T 0 011T R A M W A Y'S.
NOOR D-ZUIDHOLLANDSCHE.
Leiden. Hillegom. Haarlem.
Vertrek
Aank
Vertrek
Aank.
Vertrek
Aank
Vertrek
Aank
Leiden.
Hilli-g.
Uitleg.
Haar!
Haarlem
Hilleg
Hilleg.
Leideh
3
3.45
4
4 53
6.24+
6.52
7.42
5.80
7.-«
7.22
7.28
8.30
6.40
8.10
8.58
8.55
9.54
7.28
8.52
10.16
10.21
1 1.10
7.56
8.55
10.28
11.07
12.32
11.46
12.40
9 26
10.21
11.52
1.04
1.10
2 06
10.37
11.46
1.16
2.34
3.28
12.10
1.10
2.3A
2.34
3.58
4.54
1.32
2.34
4.04
3.52
5.22
6.18
2 54
3.58
5.28
4.46
6.12
4.24
5.22
6.49
6.04
7.82
8.80
5.44
6.46
8.10
7.25
8.55
9.52
7.54
8.55
10.25
8 50
10.20
9 24
lü.20
10 50
12.12
10.85
l 1.25
Alleen Vrjjdags.
Behalve Vrijdags.
Leldeu.
IJ 8 E L.
Voorschoten. 's llage.
Vertrek
Vertrek
Aankomst
Vertrek
Vertrek
Aankomst
Leiden.
Voorschot
's Hage.
's llage.
Voorschot.
Leiden.
7.16
8.15
7.20
7.45
7.55
8.20*
7 30
8.25
8.50
8.55
9.20
10 15
9.30
.0.25
10 50
10.55
11.20
12.15
1 1.30
12.25
12.50
12.56
1.20
2.15
1.30
2.25
2.50
2.15
3.15
2.30
3.30
3.51
S.56
3.20*
4 30
5.24
5.50
4.10
4.35
5.30
6.30
7.25
7.50
5.55
6.20
7.15
8 30
9.25
9.50
7.65
8.20
9.15
10.-
10.25*
Lelden. Voorschoten. Wassenaar.
Vertrek
Vertrek
Aankomst
Vertrek
Leiden.
Voorschot.
Wassenaar.
Wassenaar
Voorschot
Leiden
8.55
9.25
9 45
9.50
10.10
10.50
12 55
1.25
1.45
1.45
2.05
2.5IT
5 55
6 25
6.45
6.45
7.10
7 50
RIJNLANDSCHE.
iilnk Leiden.
Aankomst
Katwijk aan Zee
(.Station
Vertrek Kat
wijk aan Zee
(.Station.)
Aankomit
Leiden.
8.05
8.45
7.—
7.40
9 20
10.-
7.87
8.17
10.12
10.52
9 20
10.—
11.10
1 1.50
10.12
10.52
12.15
12.55
1 1.10
11.50
1.15
1.55
12.15
12.55
2.25
3.05
1.15
1.55
3.30
4.10
2.25
3.05
4.25
5.05
3.30
4.10
6 10
6.50
4.25
5.05
7.35
8.15
6.10
6.50
8.35
9.15
7 35
8.15
11.—
11.40
9 40
10.20
NOORDWIJKSCHE.
Vertrek
Vertrek
Aankomst
Vertrek
Aankomt
Leiden-
Leiden.
Rijnsburg.
Noordwijk
Noordwijk
Rijnsburg
aan Zee.
aan Zee.
9.20
9.40
10.16
7.21
7.57
8.17
11.10
11.32
12.08
10.54
11.30
1 1.50
1.15
1.37
2.13
12.59
1.35
1.65
4.25
4 45
5.21
3 14
3.50
4.10
6. tO
6.32
7.08
5.54
6.30
6.50
7.35
7.57
8.33
7.19
7.65
8.15
11. -
1 1.20
11.56
9.24
10.—
10.20
STÜ0MB00TEN.
LEIDENKATWIJK AAN ZEE.
Stoomboot GEBR. HAKKER.
Dageljjks. behalve Zondags, vertrek Leiden 6.45
9.30 en 10.15 sm 12.30, 2.15, 4.30, 6 en 7.30
nam Vertrek Katwjjk aan Zee 7.45, 8.80, 11 en
11.50 sm., 2.45, 4.30. 6 en 7SO nam.
LEIDEN-NOORBWIJK.
Van Leiden 9 's m 1 en 4.15 nam., Zondag II
ra en 4.15 nam., Vryd. 11.30 sm. en 4.15 nam.
Van Noordwijk 7 en 11 'sm. en 2.30 nam. Zondag
7.15 m. n o* 1.30 nam. Vrjjd. 7 'sm. en 1.30 nam.
Ie W oendag der mand geen dienst.
