NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
eze Courant verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en
Feestdagen.
ABONNEMENT:
Woensdag 18 Augustus 1886. N°. 193.
ADVERTENTIE N:
Uitgevers: Gebroeders Muré.
Kostelooze Vaccinatie.
sole Courant
Voor Leiden, per 3 maanden1.25.
Franco door het geheele rijk, per 3 maanden 1.60.
Prijs per Nummer 10 ('ent.
Van 16 regels0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, 4 contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bureel: Scheepinakerssteeg; 6.
200e Jaargang.
Aan de geabonneerdcn op de Han
delingen en Ingekomen Stukken van
den Gemeenteraad is verzonden het
Zittingverslag van Donderdag 5
Augustus.
Stads-Berichten.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge-
ineenle LEIDEN brengen ter keunis «au belang
hebbenden dal gelegenheid beslaat 101 koste-
looze vaccinatie en revacolnatle «oor
onvermogende!) in het lokaal der Stads-Waag
op eiken Woensdag, des namiddags Ie een
aur.
Bttrgemeesler en Wethouders voornoemd,
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 14 Mei 1888.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN;
Gezien art. 8, Ie alinea der Wet van 2 Juni
1875 {Staatsblad no. 95), lot regeling van
het toezicht bij het oprichten van inrichtingen
welke gevaar, schade of hinder kunnen ver
oorzaken;
Brengen bij deze ter algetneene kennis dal
voor hen op heden vergunning is verleend aan
F. G. VAN DEN üKRGil, en rechtverkrijgenden,
tot het oplichten van eene smederij, in hel
perceel Sleeuslraal No. 1.
En geschiedt hiérvan openbare kennisgeving
door plaatsing in de Leidsrlie Courant.
Burgenteesier en Wethouders voornoemd,
DE KANTEIt, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 16 Augs. 1886.
MIIZIEK, LETTEREN KV KUNST.
Maurice Strakosch onderneemt in dit
najaar eene concert-kunstreis door de groote
steden van Europa, met Christine Nilson
en mej. Sigrid Arnoldsen, een pas ontdekt
sterretje.
Aan het conservatoire te Namen is
de le prijs voor pianospel door de jury met
algetneene stemmen toegekend aan een meisje
van 8 jaren, Julliette Voué.
Edison kan op zijne lauweren gaan
rusten. Zekere uitvinder, die zich ridder
of jhr. Van Eiewijek noemt, heeft een toe
stel uitgevonden dat, bevestigd aan het een
of ander muziekinstrumentmenschelijke of
diergelijke stem, orgel, piano, enz., auto
matisch in notenschrift opschrijft al watten
gehoore wordt gebracht. Een componist
heeft zoo iets maar om den hals te hangen
en hij kan naar hartelust gaan itnproviseeren.
Liszt's laatste .Symphonische Dich-
tung", die onlangs te Dresden het licht
zag, is getiteld Von der Wiege bis zum
Grabe".
In de beide Hongaarsche kamers zullen
moties worden ingediend, om het lijk van
Liszt naar zijn vaderland over te brengen.
De regeering heeft beloofd die moties te
zullen steunen.
Hervé heeft zich in Engeland laten
naturaliseeren.
BINNEN LANDSCHE BERICHTEN.
TWEEDE KAMER.
Grondwetsherziening.
De uitkomsten van het afdeelingsonder-
zoek der thans opnieuw nagenoeg geheel on
veranderd ingediende voorstellen van veran
dering in de Grondwet zijn in voorloopigc
verslagen en verslagen medegedeeld.
De algemeene beschouwingen gaveu de
meening terug van sommigen, die twijfel
den aan het tot stand komen van grond
wetsherziening bij de bestaande partijverhou
ding en aan de noodzakelijkheid der herzie
ning waar kiesrechtverbetering door belas
tinghervorming onder de tegenwoordige
Grondwet te verkrijgen ware. Dit gevoelen
werd niet gedeeld.
De tegenstanders der schoolwetgeving had
den gaarne gezien dat een verandering van
hoofdst. X ware voorgesteldofschoon ande
ren onder hen verklaarbaar vonden dat de
Reg na mislukking van de eerste poging,
zich thans van herziening van het art. 191
onthield. Deze bleven niettemin aandringen
op wegneming der bekende grieven.
De meerderheid oordeelde aandrang tot
wijziging van het Xde hoofdstuk niet noodig
en meende dat de voorstanders van veran
dering daartoe het initiatief hadden te ne
men bereid als zij was gematigde voorstel
len in het belang eener bevredigende oplos
sing van den strijd ernstig te overwegen.
Sommige tegenstanders der bestaande
schoolwetgeving betoogden evenwel het hoogc
belang van kiesrechtherziening en van wijzi
ging in de regeling omtrent de troonsop
volging. Beperking van den omvang der
Grondwetsherziening wilden ook voorstanders
der onderwijsregeling, maar andeien vonden
voor het buiten behandeling laten van een
deel der regeeringsvoorstelien geen reden.
Het verslag omtrent de bepalingen over
de troonsopvolging loopt hoofdzakelijk over
de al of niet noodzakelijkheid van den waar
borg der wettelijke erkenning van huwelijken
van prinsen of prinsessen uit een ander dan
het regeerend stamhuis.
Bij onderzoek van Hoofdstuk III, kies
recht, werd breedvoerig gehandeld over de
reeds bij het adresdebat behandelde vraag
over het toekennen van een groote mate van
vrijheid aan den gewonen wetgever bij de
toekomstige regeling van het kiesrecht.
Tegenover de aanwijzing der gevaren aan
het niet aan banden leggen van den wetgever
in dit opzicht, herinnerde de meerderheid
aan de gezindheid van regeering en kamer
meerderheid tot samenwerking op dezen
grondslag, dat de Grondwet zich onthoude
den gewonen wetgever een bepaald kiesstelsel
voor te schrijven, maar hem inde gelegen
heid stelle om de kiesbevoegdheid geiijken
tred te doen houden niet de ontwikkeling
der natie, zonder evenwel den weg te banen
tot het algemeen stemrecht.
Naar een lid meende moest de Grondwet
wel degelijk het algemeen stemrecht, in ge
zonden zin opgevat, mogelijk maken.
De meerderheid meende niet geroepen te
zijn hare zienswijze, in het adres van ant
woord nedergelegd, thans in een artikel te
formuleeren en achtte 't beter, die zaak
over te laten aan de regeering, tot wie men
het verzoek richtte zich spoedig bezig
te willen houden met het ontwerpen der
voorstellenopdat de kamer haar oordeel
kunne vestigen over hetgeen in de plaats
zal komen van het minder doelmatig geble
ken kiesstelsel op den grondslag der huur
waarde.
In het verslag over hoofdstuk IV wordt
als het oordeel van vele leden vermeld, dat
de kiesbevoegdheid voor de leden der ge
meenteraden geheel moet worden losgemaakt
van die voor de tweede kamer en der pro
vinciale staten, omdat, waar voor rijk en
provinciën geen census meer vereiscLt wordt,
bijdragen in de gemeentebelastingen als voor
waarde van kiesbevoegdheid wenschelijk kan
blijken.
Naar het oordeel van vele leden kwam
het bij een zoo belangrijk en hier te lande
betrekkelijk zoo nieuw onderwerp als de
administratieve rechtspraak bovenal op aan,
te waken, dat de Grondwet aan eene goede
wettelijke regpling geen hinderpalen in den
weg legge. Of door onveranderde aanneming
van de voorstellen der regeering aan dezen
eisch zou worden voldaan, werd door hen
betwijfeld.
Over hetzelfde onderwerp werd in eene
afdeeling door het lid Tarn com be Sanders
een nota overgelegd. Dat lid is niet over
tuigd van de wenschelijk beidom thans den
grondslag te leggen voor de invoering eener
administratieve rechtspraak. Naar zijne
meening bestond tot dusver over het alge
meen ten deze, in het wezen der zaak, geen
redelijke grond tot klagen. Het was zeer
de vraag, of de regeling van dit gewichtig
onderwerp reeds voldoende was voorbereid
om rijp voor beslissing te kunnen geacht
worden, en in elk geval was van eene gron
dige behandeling daarvan eene groote ver
traging in den voortgang der grondwets
herziening te duchten.
Defensiewezen.
Onder verwijzing naar het voorloopig ver
slag over het vroeger ontwerp betreffende de
detensie, werd dooreen aantal leden opnieuw
de meening ontwikkeld, dat de voorstellen
der regeeriüg strekten om den gewonen wet
gever bij de regeling van het krijgswezen
een veel te grooie macht toe te kennen en
de dienstplictitingen van de noodige waar
borgen tegen oplegging van een al te zwareu
druk te berooven.
Bij anderen vond dit wetsontwerp warme
ondersteuning.
De meeste leden wenschten het be
ginsel van artikel 185 der tegen
woordige Grondwet te handhaven. Huns
inziens zou door uitzending van dienst
plichtigen te land, buiten hunne toestem
ming, naar de koloniën, een te zware druk
op de ingezetenen worden gelegd, die door
het nut van dien maatregel in geenen deele
zoude worden gerechtvaardigd.
Er waren intusschen ook leden, die het
op de gronden, door de regeering aange
voerd, wenschelijk achtten aan den wetge
ver de bevoegdheid voor te behouden, oui
de dienstplichtigen te land builen Europa
uit te zenden.
Enquête-voorstel.
In de toelichting tot het enquête-voor
stel omtrent de werking der wet op den
kinderarbeid en de wenschelijk beid barer
aanvulling en omtrent den toestand der
fabrieken en werkplaatsenbetoogen de voor
stellers, dat het arbeids-contract principiëel
verschilt van het gewone koopcontract en
dat daarom de handelsvrijheid de beperking
van arbeidscontract niet uitsluit. Loonsre-
geling moet echter buiten de bemoeiing van
den staat blijven. Voor het onderzoek tot
aanvulling van de wet op den kinderarbeid
achten zij eene parlementaire enquête te
vei kiezen boven eene administratieve, omdat
anders geen getuigen ontboden en tot rnede-
deelingen verplicht kunnen worden.
Het onderzoek over den toestand der
fabrieken en werkplaatsen zou moeten loo-
peu over de vraag: aan welke gevaren de
werklieden in de verschillende takken van
nijverheid blootstaan, welke voorzorgsmaat
regelen worden genomen, en in hoever de
klacht over de hoogst gebrekkige inrichting
der fabriekslukaleu gegrond is, in hoever
de gemeentelijke verordeningen kunnen mede
werken tot verbetering van den toestand,
welke wettelijke voorschriften uit een tech
nisch, hygiënisch en zedelijk oogpunt aan
beveling verdienen, wat noodig is voor het
prefentieve toezicht en hoever men daar
mede kan gaan zonder de nijverheid te veel
te belemmeren.
Z. M. de koning-groothertog heeft,
naar wij vernemen, benoemd tot kommau-
deur der orde van de Eikenkroon kolonel
Don Francisco d'Amëida, adjudant; tot offi
cier dier orde den luitenant ter zee De Serpa
Pimentel en dr. May Figuera, lijfartsallen
behoorende tot het gevolg van Z. M den
koning van Portugal op zijn jongste bezoek
aan Amsterdam.
De minister van financiën maakt be
kend dat het saldo van 's rijks schatkist op
14 dezer bedroeg: bij de Nederlandsche Bank
f 20,966.054.06 en bij de betaalmeesters
ƒ1,789,900.086. Tezamenƒ22,7 85,954.146.
Door een aantal fabrikanten te Hel
mond Deventer en Tilburg zijn adressen
tot de regeering gericht, waarin wordt aan
gedrongen op de aanstelling van een Neder-
landschen consul in den Congo-staat.
De verwarming der derde klasse wag
gons in den winter zal waarschijnlijk met
den aanvang van den winterdienat 188087
op alle lijnen der groote spoorwegonderne
mingen worden ingevoerd. Vad.
De residentie-briefschrijver van het Z.
D. verhaalt dat de collectie zilverwerk voor
de tafel, welke de koning bezit, uit meer
dan zeven duizend stuks bestaat. Zij bevat
nog een groot aantal voorwerpen, die reeds
aan koning Willem van Engeland (stadhou
der Willem lil) behoorden.
Jhr. mr. De Sturler, attaché aan het
ministerie van buitenl. zaken, is benoemd
tot ridder van het Legioen van Eer.
Gedurende de afgeloopen maand Juli
1886 zijn door de Nederlandsche Rhiju-
spoorweg-maatschappij vervoerd 152,154 rei
zigers, met eene opbrengst van f 311,987.21
bagage 728 tonnen, opbrengst f 10,114.14;
bestel-, ijl- en vrachtgoederen 72727 ton
nen, opbrengst f 134,181.02; opbrengst van
het vervoer van levende dieren en rijtuigen
f 4999.04; diverse ontvangsten f 3726.
totale ontvangst f 465,007.41; totale ont
vangst vanaf 1 Mei 1886 f 1,240,303.84.
Over de lijn Leiden—Woerden werden vervoerd
15525 reizigers, met eene opbrengst van
f 10,079.546; bagage 31 tonnen, opbrengst
f 208.58; bestel-, ijl- en vrachtgoedtren 1864
tonnen, opbrengst f 2055 17 opbrengst van
het vervoer van levende dieren en rijtuigen
f 168.67; totale ontvangst f 12,511.96'; totale
ontvangst van af 1 Mei 1886 f 36 703.07.
Omtrent de komst van dr. Jorissen
uit Transvaal naar Europa, meldt de Londen-
sche correspondent van het N. v. d. 1). het
volgende.
Zooeven (Vrijdag) is dr. Jorissen alhier
aangekomen. Hij heeft ditmaal (de anelste
reis van zijn leven van Pretoria gemaakt,
in 30 dagen van de Transvaalsche hoofdstad
naar Londen. Dit is te danken aan de vol
tooiing van den spoorweg van Kimberley
naar Kaapstad.
Hij zal eenige dagen in Londen vertoeven
en denkt in het midden dei volgende week
in Nederland te komen. Het doel zijner rei»
is, met de Nederlandsche belanghebbenden
over verschillende Transvaalsche aangelegen
heden, ook financieele, te confereerendoch
het hoofddoel is de spoorweg-concessie,
waartegen in den Transvaalschen volksraad
door de Engelsch gezinde partij allerlei tegen
kantingen worden in het midden gebracht,
hoofdzakelijk zoo het schijnt, omdat de con
cessionarissen (de heeren Van den Wall Bake
en Groll) Nederlanders zijn. Vreemd genoeg
schijnt een zeker gedeelte van den Trans
vaalschen volksraad de voorkeur te willen
geven aan eene Engelsche maatschappij, maar
president Kruger heeft gezegd met de quaestie
te zullen staan of vallen, en hij heeft de over
winning behaald, in zooverie, dat er een
uitstel verleend is van zes maandenom te
trachten met de concessionarissen eenige
wijzigingen in de overeenkomst te treffen
