buiten le gaan wonen zeer zeker zal toe nemen, wanneer de omwonenden alle voor rechten dezer gemeente blijven genieten voor gelijken prijs als onze ingezetenen, vestigen zij nogmaals de aandacht van den raad. Het financieel voordeel is niet het hoofd doel van hun voorstel. Het is hier om het beginsel te doen, dat de ongelijkheidwelke nu tusscben de belastingbetalende ingezetenen, en de niet-ingezetenendie niet in de lasten dragen, bestaat, worde opgeheven. Besprekend de onderdeelen eener eventu- eele regeling, voor zoover die door burg. en weth. in hun praeadvies zijn behandeld merken zij met betrekking tot het onderwijs op, dat een regeling met de omliggende ge- meenten Oegstgeest, Zoeterwoude en Leider dorp wenschelijkmogelijk en billijk zoude zijn. Met het oog op art. 48 der wet op het lager onderwijs, bepalende, dat het school geld voor kinderen uit andere gemeenten niet meer bedraagt, dan dat voor de kin deren uit de heffende gemeente, tenzij bij eene regeling krachtens het laatste lid van art. 16 gemaaktander* is bepaald zal voor het tot stand komen van zulk een regeling de toestemming der omliggende ge meenten noodig zijn. Het welbegrepen belang dier gemeenten, die anders tal van ingeze tenen uit hunne gemeenten zouden zien verhuizen, zal die regeling zeer bevorderen. Op het gymnasium en de hoogere burger school voor jongens kan van hooger school geld voor de omwonenden geen sprake zijn zoowel wegens het rijkssubsidiedat ook met het oog op de buitengemeenten wordt ver leend, als, wat het gymnasium betreft, om dat dan reeds het hoogste schoolgeld gehe ven wordt, dat de wet op het hooger on derwijs toelaat. Wat betreft de vraag, of het wen schelijk zou zijn het beginsel toe ie passen op de verstrekking van duinwater, zij zou den deze vraag ontkennend beantwoorden, wanneer, wat hun evenwel nog niet gebleken ishet werkelijk vaststonddat men bij de vaststelling van art. 12 der concessie op het oog had gehad, wat hurg. en weth. beweren. De overige bezwaren door burg. en weth. tegen de toepassing van hun denk beeld op duinwater aangevoerd, kunnen zij niet deelen. Want dat een geringe prijsver- hooging merkbaren invloed zou uitoefenen op het debiet: dat vei mindering van debiet de openbare gezondheid zou benadeelen en onze stad met pestilentiën bedreigendat de regeering aan zulk een maatregel belemme ringen in den weg zou leggen en eventueel benoodigden duingrond zou weigeren, dat alles kunnen zij moeilijk aannemen. Met burg. en weth. verschillen zij ten eenenmale in gevoelen ten aanzien der toe passing van hun stelsel op levering van gas. Vooreerst ligt het niet in hun bedoeling den gasprijs voor de omwoners zoozeer te verhoo- gendat er gevaar voor aanmerkelijke daling van het debiet der gasfabriek ontstaan kan. Zij wenschen voor de omwonenden het vorig tarief te herstellen. En dat tarief is de prijs, die in de meeste groote gemeenten voor het gas betaald wordt. Men had de prijsverla ging nooit op de buitengemeenten toepas selijk moeten verklaren. Die prijsverlaging toch werd volstrekt niet voorgesteld, omdat de prijs van het gas op zich zelf te hoog was, maar voornamelijk op dezen grond, dat het onbillijk was, dat ten gevolge van de exorbitante winst der gasfabriek de gas- verbruikers aanzienlijk meer in de belasting betaalden, dan de niet-gasverbruikers. Het rapport eindigt met de verklaring, dat het stelsel is rechtmatig, in het belang der gemeente, uitvoerbaar, billijk tegenover de ingezetenen, met onbillijk tegenover de omwonenden. MUZIKK, LETTEREN KN KUNST. Geboortedag van mevr. Zwaardemaker-Vis ser. (1836). Zondagavond heeft de heer Louis Coenen, als nieuwe pachter van het feest gebouw te Rotterdam op waardige wijze zijn entrée gemaakt. De stafmuziek van het 4e reg. uit Leiden gaf een uitmuntend concert, hetgeen gevolgd werd door een prachtig vuurwerk dat de algemeene goedkeuring weg droeg en waarvan de vervaardiger, de heer A. Gallalle eer had. Een geanimeerd bal besloot de feestelijkheid. Men schrijft uit Brussel dd. 1 Mei Zelden, misschien wel nooit, heeft de mu ziekzaal der „Grande Harmonie" een zoo talrijk, uitgelezen en opgewonden publiek mogen bevatten, als gisteren avond, bij het eerste van de drie door Anton Rubinstein hier te geven uitvoeringen, het geval was. Een storm van toejuichingen ver welkomde den virtuoos bij zijn optreden, en werd na elke der acht Bcethoven'sche sonaten, die het programma uitmaakten, herhaald. ~MLj ~WE2 m XI Si Jmrm ~WB2 Tot viermalen toe werd de gevierde kunste naar na atioop van het laatste nummer te ruggeroepen. De gravin van Vlaanderen, die voor elke der drie uitvoeringen hare aanwezigheid heeft toegezegdbetuigde den virtuoos hare onbegrensde bewondering voor zijn spel en onderhield zich nog geruimen tijd met hem. De gisteren avond uitgevoerde sonaten waren Op. 27 31 58 57, 90, 101, 109 cn 111. Morgen namiddag te twee ure heeft de Schumann-uitvoering plaats; Dinsdag avond de Chopin-uitvoering. Zooals men ziet, gaat Rubinstein bij de volgorde der te vertolken m( esters chronologisch te werk en niet zooals de meeste virtuozen, die hunne meest schitterende bravour-stukken ten slotte geven, volgens de toenemende moeielijkheid van uitvoering: een effectbejag dat door eenen Rubinstein kan worden versmaad. Op een-en-vijftigjarigeu leeftijd is hier een componist overleden wiens naaui wel is waar op geen enkel concert-programma, maar dan toch op minstens één stuk van elke muziek-bibliotheek van jeugdige klaviervir- tuosen prijkt, nl. Louis Gobbaerts, die, on der dezen naamzoomei als onder het ana gram Streabbog en Ludovic, een buitenge woon aantal zeer gewilde en lichte arrange menten van bekende opera's en operetten en ook eigen composities de wereld ingezon den heeft. Marcella Sembrich is door haar land- genooten te Warschau uitgefloten, omdat zij een lied van Schubert in het Duitsch zong. In DuitschUnd willen zich de direc teuren der groote schouwburgen verbinden geen artist te engagceren, die zijn contract verbroken heeft om in Amerika of in het buitenland te zingen. Reeds zijn 46 direc- tiën toegetreden. Men meldt uit Amsterdam Het plan bestaat, om de verzameling van het museum-Broekerhuis over te brengen naar het Nederlandsch Panopticumen het Broekerhuis met den daarbij behoorenden tuin in te richten tot uitspanningsplaats voor kinderen. Op deze wijze hoopt men finan- cieele resultaten te verkrijgen, gunstiger dan die dei exploitatie van het museum. De tuin zou tegen betaling van entrée toegan kelijk gesteld worden. Een bewonderaar van Liszt (Engelsch- man natuurlijk) heeft voor f6000 gekocht een uniek exemplaar van het programma van het Manchester-theater van 16 Juni 1825. Daarin leest men: „De heeren'Ward en Andrews hebben de eer te berichten, dat heden-avond de kleine Frans Liszt, het wonderkind waarvan de geheele wereld spreekt, zich op de piano zal doen hooren en door 'zijn uitnemend talent alle vroegere, tegenwoordige en toekomstige virtuozen zal overtreffen." En dan spreekt men nog van de hedendaagsche reclame! Mej. Stella Bolle, onze landgenoote, is voor het volgend seizoen als chauteuse legere te Luik geëngageerd. Voor het middenraam van de firma Goupil Co. (Plaats) te Den Haag is deze week een schilderij tentoongesteld: „De zang les", van J. Stroebel. BINN EIS LANDSCMË BERICHTEN. De minister van financiën maakt be kend dat het saldo van 's rijks schatkist op 1 dezer bedroeg: bij de Nederlandsche Bank f 19,503,760.38 en bij de betaalmeesters ƒ2,938,693.466. Te zamen ƒ22,442,453,846. Blijkens bij het departement van ma rine ontvangen telegrammen zijn: Zr. Ms. schroefstoomschip 4de klasse Bonaire, onder bevel van 's konings adjudant in gewonen dienst, den kapitein-luitenant ter zee W. baron Van Hogendorp, in den namiddag van 1 dezer weder van Plymouth vertrokken, ter voortzetting der reis; Zr. Ms. schroef- stoomschip 4de klasse Javaonder bevel van den luitenant ter zee der 1ste klasse C. Hoffman, op reis naar Oost-Indië in den morgen van 2 dezer te Gibraltar aangekomen. Aan boord was alles wel. St.-Ct. Bij beschikking van den minister van binnenlandsche zaken is bepaald, dat de commissie, belast met het afnemen derexamens B volgens art. 69 en C volgens artt. 61 65 der genoemde wet, voor het jaar 1886 zitting zal houden te Delft; en zijn benoemd tot lid en voorzitter dier commissie J. F. W. Conrad, inspecteur van den waterstaat, te 's-Gravenhage, tot leden: E. Gugel, N. H. Henket, mr. B. 11. Pekelharing, dr. H. Behrens, C. M. Schols, J. A. Snijders C.Jzn., II. A. Ravenek, dr. G. J. Legebeke, P. Van der Burg, dr. C. A. Scheltema, dr. S. Hoogewerff, hoogleeraren aan de polytech nische school; A. M. K. W. baron Van Ittersuin hoofdingenieur van den waterstaat, te's-Hertogenbosch; A.J. H. Beeloo, hoofd ingenieur-adviseur voor scheepsbouw, te 's-Gravenhage; L. C. P. W. Visser, hoofd mzi w^r B» /m.. T^r nar*., ingenieur der marine, te Amsterdam; A.C. Broekman, eerstaanwezend ingenieur bij den aanleg van staasspoorwegeente's-l lertogen- boschB. Hoogenboomingenieur van den waterstaat, te Hoorn; F. Ph. J. Mahieu, ingenieur voor het stoomwezen der spoor wegdiensten, te 's-Gravenhage; A. Huet, dr. L. C. Levoir, A. LeComte, J. A. Van der Kloés, leerareu aan de polytechnische school. De minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de com missie belast met het afnemen van het exa men tot toelating van jongelieden als adspi- rant-administraleur bij de zeemacht, is sa mengesteld als volgt: voorzitter, J. C. L. K. Van Wely, inspecteur van administratie; leden: M. C Hazenberg, officier van admi nistratie le kl.C. A. Hofmanhoofd eener openbare burgerschool, te 's-Gravenhage; J. Schmal, hoofd eener openbare lagere school, te 's-Gravenhage. De minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat gelegenheid bestaat tot plaatsing van eenige scheerders bij de Nederlandsche zeemacht. Nadere bijzonderheden vermeldt de Staatscourant. De aandacht van belanghebbenden wordt gevestigd op de in de bijvoegsels der Staatscourant van 4 Mei opgenomen prijs courant voor de aangifte gedurende het 2de kwartaal 1886 van de waarde der daarin vermelde goederen, ter berekening van het in- en uitvoerrecht in het tolgebied van Nederlandsch-Indië te heffen. Men deelt aan het Vad. mede, dat de dirigeerende off. van gez. 2e klasse (luit.- kol.) chef van het militair hospitaal te 's-Hage, dr. Van Pelt, benoemd zal worden tot le kl. (kolonel) en zal optreden als hoofd van het le mil. geneeskundig district te Amsterdam, ter vervanging van den kolonel Timmerman, die tot inspecteur van den ge neeskundigen dienst wordt benoemd. In het hoofdbestuur der „Maatschappij tot Nut van 't Algemeen" moeten tegen 1 Juli twee nieuwe leden gekozen worden, ter vervanging van de niet herkiesbare heeren J. A. Böhringer en mr. C. 11. B. Boot. Door dat bestuur zijn der afdeelingen twee dub beltallen aangeboden, om daaruit eene keuze te doen. Deze bestaan uit: vacature-Böhrin ger de heeren A. C. Wertheim en mr. A. J. Royaards beiden le Amsterdam vacature- Boot de heeren mr. B. Mees te Rotterdam en mr. A. Bloembergen Ezn te Leeuwarden. De Haagsche correspondent van de Midd. Ct., deelt het volgende mede: Naar aanleiding van de erfenis die den heer Do- mela Nieuwenhuis is ten deel gevallenme'- den sommige bladen dat hij belangrijke som men daarvan afstond voor verschillende doel einden, ten bate zijner partij. Andere cou ranten spreken deze berichten evenwel ten stelligste tegen, en uit goede bron meent men te weten dat hij het kapitaal der erfenis oumiddellijk op zijne kinderen heeft doen overschrijven. Op die wijze eene moeilijke klip om te zeilen moge voorzichtig wezen, het pleit minder voor de waarheid zijner overtuiging, en de echtheid zijner socialis tische beginselen, dan voor de zwakheid van den mensch, zelfs al noemt hij zich vol bloed sociaal-democraatzoodra het aardsche slijk, dat verfoeide kapitaal, hem onder de handen komt. Dat het prestige van den lei der bij de sociaal-democraten hierdoor veel geleden heeft, ligt voor de hand, en voor de partij van Van Raay schijnt hij zich met altijd meer veilig te gevoelen. De politie heeft hem dan ook al eens in bescherming moe ten nemen en men spreekt ervan dat hij zijn „ondankbaar vaderland" zal verlaten, en zijne kansen in Duitschland zal gaan beproeven. Zoolang het opgaat kan hij dan daar den martelaar spelen, den „profeet" die in zijn vaderland niet wordt geëerd. Gedurende dit jaar is nog geen enkel geval van desertie op de Scheveningsche vloot voorgekomen, een omstandigheid, die be wijst, dat orde en tucht onder de zeelieden in vergelijking met vorige jaren zeer verbe terd zijn. De oorzaak van het verlies, door het Paleis van Volksvlijt over 1885 geleden, moet uitsluitend gezocht worden in de min dere ontvangsten van „entiée- en bespreek- gelden", die opnieuw het bewijs leveren, dat de maatschappij in de eerste plaats de nadeelige gevolgen ondervindt van de ver mindering der algemeene welvaart. Verscheidene socialisten ventten Zater dag-avond, omstreeks 10{ uur, op den Vij gendam en in de Damstraat te Amsterdam Recht voor Allen rond. Onder hen bevond zich ook de bekende Belderok; deze wist door zijn schreeuweu in de VVarmoesstraat een volksophoop te veroorzaken, waarop de politie zich genoodzaakt zag, hem te arres teeren. Dit ging met zooveel verzet van een aantal lieden uit de volksmenigte ge paard, dat de agenten van hunne stokken moesten gebruik maken om de menigte uit een te drijven. Te Nijmegen is overleden de heer R. Everwijn, oud hoofdingenieur bij het mijnwe zen in Indië. Naar het Hbl. verneemt, is de wieler wedstrijd van den Alg. Ned. „Wielrijders- bond" op den baan te Nijmegen vastgesteld op 6, 7 en 8 Augustus a. s. Blijkens mededeeling van den heer J. Van 't Lindenhout kunnen de 800 weezen van de inrichting te Neerbosch voor f 100,000 's jaars worden onderhouden. In de laatste jaien is echter gebleken dat de weesjongens in de verschillende werkplaatsen en op de boerderij jaarlijks f 15000, kunnen verdienen, zoodat het benoodigde kapitaal tot f 85,000 wordt teruggebracht, d. i. ruim f 100 voor ieder. Te Renkum zijn Zaterdag op eene der grootste stoomsteenfabrieken de werkzaamhe den plotseling gestaakt moeten wordenruim 60 weiklieden werden voorloopig afgedankt die thans geheel broodeloos zijn geworden. Men schrijft aan de 2V. R. Ct. uit Drente: De vroegere maaltijden als aard- appelmalen, steenmalen enz., zijn, evenals vele andere gebruiken der voorouders, van lieverlede verdwenen. Men placht eertijds daardoor op de gemakkelijkste wijze alle krachten te vereenigen om spoedig iets te verrichten. Door een aardappelmaal bekwam de arbeider of weduwe, wier aardappel ver bouw niet toereikend was voor winterbe- hoefte, zooveel van de gezamenlijke genoo- digdeu, dat in deze behoefte voorzien was. Door de zoogenaamde steenmalen werd de benoodigde metselsteen voor een geheelen of gedeeltelijken aanbouw eener behuizinge spoedig ter plaatse gebracht. Allen die over paarden beschikten, deden een of meer toch ten naar den steen handelaardie slechts daar waar goede waterwegen waren, gevon den werden. Zoo kwamen de benoodigde bouwmaterialen in één of twee dagen ter plaatse. Doch al zijn deze malen afgeschaft, niet tevergeefs klopt de Drentenaar, die „tim meren" wil, bij zijne dorpsgenooten aan. Kén woord is voldoende, om op een be paalden dag alle krachten in beweging le brengen ter aanvoering. In plaats van erwten, „stoele" en „schink" (ham)'geeft men thans koffie en „stoete", benevens ster ken drank, en ter eere van onzen tijd dienen we er bij te voegen, dat het tegenwoordige geslacht de regelen der matigheid meer in het oog houdt dan de vaderen. Ieder land bouwer rekent deze hulp tot een zijner eerste dorpsplichten. Ook bij het binnenhalen van brandstof neemt men veeltijds nog tot dit middel zijne toevlucht, en uitstekend ver staat menigeen hier het Drentsche spreek woord: „met een metworst naar een zij spek smijten." 's (.H1VEMHGE. Door Z. M. is aan den heer dr. W, Burck, adjunct-directeur van 's lands plan tentuin te Buitenzorg, vergunning verleend tot aanneming der versierselen van officier der Koninklijke orde van Cambodja, hem dour den vorst van dat rijk geschonken. Door Z. M. is benoemd tot substituut- officier van justitie bij de arrond.-rechtbank te Almeloo jhr. mr. D. O. Engelen, thans ambtenaar van het openbaar ministerie bij de kantongerechten in het arrondissement Leeuwarden, voor de kantons Leeuwarden, Berlikum, Dokkum en Bergum, ter stand plaats Leeuwarden, en is aan jhr. mr. H. B. Sinissaert, op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als kautonrechter- plaatsvervanger in het kanton Alphen, en is, met ingang van 15 Mei 1886, benoemd tot kantonrecht.-plaatsvervangerin het kanton Alphen J. W. C. Bloem, burgemeester van Oudshoorn. Door den minister van koloniën is de heer J. M. W. Ochsendorf ter beschik king gesteld van den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië, om te worden be noemd tot derden stuurman bij de gouver- nements-marine daar te lande. De ministers van financiën en van oorlog zullen op 6 dezer geen audiëntie verleenen. Maar al te vaak gebeurd het, dat dienstboden, om in het bezit te geraken van den dusgenaamden „godspenning" een dienst zoeken en nadat men haar het geld gegeven heeft, zich eenvoudig op den vast- gestelden dag van indiensttreding niet aan melden. Gisteren stond deswege, en ook voor twee andere feiten voor de arrondissements rechtbank alhier terecht de dienstbode VV. v. L. in Maart jl. vervoegde zij zich bij eene familie te dezer stede, bij wie eene meid kon geplaatst worden. Toen men haar om getuigen vroeg, toonde zij een briefje dat, naar zij zeide, door hare vorige me-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1886 | | pagina 2