jtBZ SS C H
mm j R <-m iti TT.
heeft Victor Hugo de vrijheid genomen
deze figuur te vervormen en dit kan men
hem als letterkundige op zich zelf niet
kwalijk nemen, alleen komt daardoor op
hem de verantwoording voor den goeden
samenhang van het geheel. De muze der
geschiedenis, aan wie hij de gehoorzaam
heid opzegt, is ook van hare zijde voor
niets meer aansprakelijk.
Wat nu den Napolitaanschen gelukzoeker
Jabiani betreft, het komt ons zeer waar
schijnlijk voor, dat niet de goede stad Na
pels maar veeleer het vindingrijk brein van
den grooten schrijver het geboorteland van
dien man geweest is. Dat nooit iemand van
dien naam een overwegenden invloed aan
het Engelsche hof bezeten heeft, staat in
ieder geval vast. Nu vragen wij in gemoede
of het te verdedigen is dat een schrijver
zulk een voortbrengsel van zijne eigene ver
beelding vooraan plaatst in de handeling,
vooral wanneer deze handeling voor een groot
deel politiek is en de schrijver naar het
oordeel van deskundigen niet te houden is
voor een meester op het gebied der staat
kundige wetenschappen.
Tot dusver alleen geschiedkundige ver
wijten. Gaat men nu over tot de letterkun
dige beoordeeling van het stukdan kan
men het, naar bet ons voorkomt, niet
met de hand op het hart een meesterstuk
noemen, wanneer men niet bevangen is door
een zeer verklaarbare verblinding ten opzichte
van den genialeu schrijverdie het in 't leven
riep. Dat zijne schildering veel, zeer veel
schoons heeft, behoeven we niet te zeggen.
Iemand, die zoo tot in de toppen der
vingers toe genie is, kan moeielijk iets schrij
ven of het getuigt van die genialiteithet
oefent eene zekere aantrekkingskracht op
den geest, de lezer of toehoorder gevoelt
zich door ieder zijner voortbrengselen zoo
medegesleeptdat hij zich alles op de eene
of andere wijze tracht te verklaren en eerder
geneigd is zijn eigen bevattingsvermogen te
beschuldigen dau te twijfelen aan het ge
liefde dogmade onfeilbaarheid van het
genie.
Het komt ons voor dat in „Maria Tudor"
van Victor Hugo behalve historische onwaar
heden ook wel degelijk fouten tegen de aesthe
tics voorkomen. Ouder het vele schoone
gaan zulke fouten licht verloren of, wat
erger is, de fouten worden door het gezag
van den auteur tot schoonheden verheven.
Wij vragen in de eerste plaats naar de
hoofdintrige van het stuk. Deze ligt. opge
sloten in de vraag: „Wie van beiden?" d.
w. z. Wie van beiden is door de bijl
van den scherprechter getroffen, de trotsche
intrigant Fabiano of de edele werkman Gil
bert? Des schrijvers taak is natuurlijk met
al zijn macht het publiek te doen wenschen
dat de eerste het offer zal geworden zijn.
Hij moet dus den lezer of toeschouwer zoo
veel mogelijk afschuw voor den eerste en
zooveel mogelijk sympathie voor den laatste
inboezemen en nu is de vraag: //[leeft Vic
tor Hugo dit doel bereikt?" Op deze vraag
meenen wij niet zonder voorbehoud beves
tigend te kunnen antwoorden?
Wie is Fabiano Fabiani? 't Is een schurk,
een slecht mensch, toegegeven. Wij zien
hem ten minste voor onze oogen een man,
die hem in den weg staat, vermoorden en
aan eene vrouw, nog wel een koningin, gehui
chelde liefde zweren. En toch durven wij
vragenis de afschuw van het publiek voor
dien Fabiano voldoende opgewekt? In
staatkundige drama's is het vrij wel aange
nomen gebruikpolitieke misdaden als ver
schoonbare of zelfs in 't geheel niet als mis
daden te beschouwen. Welnu, als intrigant,
als politiek schaakspeler kan Fabiano in 't
eerste bedrijf niet anders dan dien vreem
deling vermoorden. Van de gehuichelde
liefde zullen wij maar zwijgen, want valsche
liefde zweren vooral aan vorstelijke perso
nen, dat doet in het drama nu letterlük
ieder fatsoenlijk mensch. Hier staat tegen
over, dat Fabiano in vele opzichten de
blijken geeft, dat bij ook deugden bezit
Zijn moed en onverschrokkenheid worden
door den schrijver met een zekere voor
liefde geteekend.
Hier tegenover staat de brave Gilbert.
Wij gelooven natuurlijk den schrijver met
genoegen, wanneer hij ons door tusschen-
personen verzekert, dat die Gilbert zoo
braaf en zoo edel is. Maar men houde ons
toch ten goede, dat er bij ons nog
eenige twijfel overblijft. Ten eerste zijne
verblinde liefde voor Jane, waarvan hij
weet, dat zij hem bedriegt. Men kan het
een verschoonbare zwakheid noemendit
geven wij toe, maar van zijn zieleadel moe
ten dan andere bewijzen geleverd worden.
Verder zijn houding tegenover Fabiano in
Hoogste
Vorige
Laagste
Hoogste
Koers.
pCt.
ZUID-AMERïKA.
brazilië.
Koers.
Koers.
Koers.
Londen 1865 5
9874
dito dito 1860 4{
991/2
dito dito 1863 4£
99%
dito dito 1883 4^
64%,
84%
84%
dito goud 1879
87 V,
687/4
columbia.
•Oblig.44
13
I8V2
ecuador.
102%,
•1855 1
91/4
•02%
peru.
*Obl. 1870 6
10%
109/Ü
•dito dito 1872 5
"13/u
7%
7%
venezuela.
283/,
28
28%
Prov. cu Sled. Leening.
Amsterdam Oblig. 4
101
101
78%,
Noordzeekanaal 3
89%
8974
's Grav. Leen. 1884 4
1OOI/2
901/2
Groning. Prov. Leen. 4
10 3/,
Leiden, 1882 4
I0U%
Rotterdam, 1882 4
101
65%,
651/4
651/s
Utrecht, 1879/83 4
1005/,
Zeeland, 1878/81 4
1001/8
Intl. en Fin. Ontlern.
631%,
Air. Hand.-V. Aand.
112
Amst. Bank dito
125
dito Kanaalro. Aand. 2
51%,
5'%
dito dito Oblig. 4
007/,
Dcrrcp. Bk.d.V.-L.A.
52
456/1,
dito dito Obl6
873/,
87%
Gem.-Crediet. Oblig. 4}
03%
dito dito4
101
-
Ilandelsv. Amst. Ad.
633/,
Havenst.bootd. dito
59
8416/j,
Java-Bank dito
194
Koloniale Bank dito
48
Nat. Hyp.-Bk. Pbr. 5
1017/,
Ned. Bank Aand
227
227
Ned. Handelm. dito
108%
N.-Ind. Handb. Aand.
373/4
3874
38%
567/,
dito dito Oblig. 5
87%
94
dito Landb.-My. dito 5
92
91%
92
94%
Ned. Panopt. Aand.
33
33
Pal. v. V olks v./2 00 do.
30
30
Parkschouwburg dito
5
5
St. v.-M. Insul. Aand.
17
dito Java Aand.
6
77
dito Nederl. Aand.
48%
85vi6
104%
dito Zeeland Aand.
84
Twentsche Bank dito
1081/,
West. Suikerr. dito
68
501/2
Ad. Maxw. L-G.C. C.
9'/4
9%
'47*
•dito Incomebondsdo.
Spoorweglerningen.
14%
Aken-Maastricht. 4
Uaarl.-Zandv. Aand.
59
u%8
lloll IJzeren Aand.
1377«
dito dito .Oblig
101%
'01%
M'/l,
Exploit. St. Sp Aand.
106 l/g
dito 1879/81 Oblig. ..4
101
101
Ned. Centraal Aand.
25
25
dito Oblig. Gestemp.
6 6 V3
Bew. Uitg. Sch. f 100
14%
14
Ned. Ind. Sp.-Aand.
138
138
dito Oblig. 1879 3
8'%
dito dito 1869 47
100
-
1 7%
N. Ryn.Volg. Aand.
I 85
1 »s
'l eerste bedrijf is die zoo bizonder edel?
Waarom helpt hij den edelman het lijk ver
bergen? Waarom vooral neemt hij daar
voor geld aan? Waarom valt hij den edel
man, van wien hij weet, dat het een moor
denaar is en die hem bovendien op 't grie-
vendst beleedigt, niet aan? Omdat hij geen
degen draagt? Arme verontschuldiging.
Alsof de getergde, de verontwaardigde niet
spoedig een wapen welk dan ook zou
kunnen aangrijpen.
In het derde bedrijf vinden wij zijn gedrag,
hoe onverschrokken ook, tevens wel eenigs-
zins wonderlijk. Zijn geheele ziel is ver
vuld van wraakzucht, hij wil zijn leven ge
ven voor wraak op den verleider zijner ge
liefde, deze geliefde blijft hem dierbaar
boven alles en het gevolg is dat hij de be
middeling der koningin inroept om de
boven alles geliefde met den boven alles
gehaten in den echt te doen verbinden.
Het komt ons dus voor, dat het stuk een
zwakke zijde en zelfs een zeer zwakke zijde
heeft. En toch we hebben genot gesmaakt,
zeldzaam genot zelfs. De geest van Victor
Hugo heeft zich namelijk ook hier niet ver
loochend. De koningin, al is het ook niet
de „bloody Mary" der geschiedenisis niet
temin voortreffelijk geteekend, ook Fabiano,
de onwederstaanbare duivel, is een goed ge
kleurde figuur, misschien te goed gekleurd
voor het succes van Gilbert, dien we min
der goed geslaagd vinden. Jane maakt den
indruk van een zeer alledaagsch meisje zon
der buitengewone deugden of ondeugden en
daardoor ook een minder bruikbare figuur
voor een drama.
De vele schoonheden in het stuk werden
zeer in waarde verhoogd door het prachtige
spel der artisten. Zelden zagen we mevrouw
Beersmans zóó in haar kracht, zelden had
zij gelegenheid hare veelzijdige talenten zoo
duidelijk te doen blijken als bij deze gelegen
heid. Het effekt van haar spel was dan ook
verbazend. Ademloos richtte men zijne blik
ken naar het tooneel.
De heer D. Haspels was bij de rolver-
deeling minder goed bedacht. Als Gilbert
voldeed hij zonder twijfel goed, maar hij
was toch niet bij machte de rol geheel te
redden.
De heer De Vries toonde zich in de ver
tolking van Fabiani een zeer verdienstelijk
acteur. Zijne houding en stem hebben een
zeker poids, dat hem voor dergelijke rollen
zeer geschikt maakt.
De heer Van Zuylen had ditmaal een
mindere rol, die van den cipier van den
Tower, maar ook daarin was zijn spel uit
muntend.
Ook de heer Faassen vervulde bij deze
gelegenheid een zeer ondergeschikte rol.
Mejuffrouw Vink had in 't laatste bedrijf
misschien wat meer uitdrukking in haar
stem kunnen leggen. Overigens was haar
spel verdienstelijk.
Ten slotte een woord van hulde aan de
smaakvolle tooneeleffectendie meermalen
werden aangeboden, voornamelijk in het
tweede en vierde bedrijf. H.
IKGEZOtDEX.
IVa „Sint JVicoIaas."
De cadeaux zijn met een meer of minder
dankbaar hart in ontvangst genomen en de
surprises zijn ontpakt; soms was de ontpak
king vrij lastig en erg tijdroovendmen
werd eenigszins korzelig, maar als dan de
verrassing voor den dag kwam en bleek een
voorwerp te zijn waar men al lang naar
verlangd had, maakte de knorrigheid plaats
voor erkentelijkheid.
Juichend en gillend van de pret, hebben
de kleineneen ieder die onder hun bereik
kwam, de St. Nicolaas-geschenken vertoond.
De eerste en grootste blijdschap heeft reeds
plaats gemaakt voor meer kalmte, en zekere
onverschilligheid voor 't ontvangene begint
in 't jeugdig gemoed te heerschen. Ja, wat
anders een ongekend verschijnsel is in de
kinderkamer „het lekkers" wordt niet meer
onmiddellijk met gretigheid opgegeten, lang
wordt er mede gespeeld en gesolden 't
duurt geruimen tijd eer 't kieskauwend en
met een zeker air de dédain „naar binnen
gewerkt wordt." Het speelgoedeerst geen
minuut uit de handen en geen seconde uit
't oog, wordt soms reeds voor een half uurtje
vergeten, de eerst zoo gecourtiseerde pop,
zij zal 't weldra ondervinden, dat in de
kinderwereld de vergoding van 't nieuwe
heersclit, om weldra plaats te maken voor
onverschilligheid, gevolgd door minachting
en terzijdestelling, van 't eens zoo gevierde
voorwerp, zoodra nieuw speelgoed het op
den achtergrond dringt/
De donkere dagen vóór Kerstmis zijn in
Vorige
Koers.
AMSTERDAM,
8 December 1885.
StMtsleeningeD.
pCt.
nederland.
Cert. Nat. Werk. Sch. 2J 68%e
dito dito3
dito dito4 102%
Oblig. dito 1884 4 102%
belgie.
Obligatiën
dito
hongarije.
Obligatiën .867
dito Papier
dito Goudleening
dito 18814 V 783/i<j
italië.
Inschryv. 1862/81 5
Paus. Leen. 1860/64 5
oostenrijk.
Mei/November 5
Febr./Augustus 5
Zilv. Januari/Juli 5
dito April/October 5
in Goud4
polen.
Oblig. Schatk. 1844 4
poutl'gal.
Buitenland 1853/84 3
dito 18815
rusland.
Obl. Hope 1798/1815 5
Cert.lus.5eSer.1854 5
dito dito 6e Serie 1855 5
Oblig. 1862 50/ 100 5
dito 1864 1000 5
dito 1866 ƒ1000 5
dito 1877 20-100 5
dito Ooster-Leening 5
dito 2de Serie5
dito '72 Gec. 50/100 5
dito'73Gec.# 50-100 5
dito 1884 gecons. 5
ditol850 leLng.J 100 4[
dito 1860 2eLng. 100 4.;
ditolb75Gec A50-100 4»
dito 1880 Gecons 4
Obl.-Leen. 1867/69. 4
Oblig. in Goud 1883 6
mp an je.
Buit. Perpet. S Obl. 4
Binn. Perpetneele 4
turkije
Geprivileg- Oblig. 5
Oblig. Geregistreerde
dito Gecv. Serie D.
dito Geregist. 1869
dito Gecv. Serie C.
egypte.
Leening 1876
yer. staten.
1877 4
dito 1876 4J
MEXICO.
•1851 3 187/1#
•dito 1864 8 6^s
Laagste
Koers.
98%
72%
721/s
fc7%6
907/1(S
93
659/16
647/,
659/n
65%
8 7 Vg
83%
459/16
83%
101
59
8413Ae
93%
991/2
99%
987/,
56
5611/16
94
94
95
92%
907/,
87%
76%
85
104%
507/i6
49%
66%
'31/2
147/i6
'47/16
65
121
110%
68
82
102%
lU27/lg
867/,
78%6
901/4
657/i6
65
6 57/i6
65%
45%
101
59%
847/,
937/,
99%
99%
98
56%
93%
941/16
94%
911/4
877/16
76%
847/,
1041/2
50
14%«
143/li
18%
7
pCt.
dito Oblig. 1865/85 4
dito dito 1875/78 5
N. Br -Bokstel Aand.
dito Obl. gest. 1875/80
Zuid-Ooster Spoorw. 4
Theiss Aand5
dito Oblig5
Zuidital. Spw. Oblig. 3
Wars.-Bromb. Ad.4
Wars.-Weenen dito
Groote Maats. Aand. 5
dito Hypoth. Oblig. 4J
Baltische Aand. 3
Brest-Grajewo Oblig. 5
Chark.-Az. 100 do. 5
Iwang. Dorabr. dito 4J
Jelez-Griasi dito 5
Jelez-Orel 1000 do. 5
Kurs Char. l 000 do. 5
Iv.-Ch. Az 100 do. 5
Los. Sew. ƒ1000 do.
Morsch.-Sysran Aand
Mosk -Jaroslaw Obl.
Mosk.-Kursk. dito.
Mosk.-Smol. dito
Orel-Vitebsk Aand.
dito ZR. 1250 do.
dito Oblig
Poii-Titiis f 1000 do.
dito dito 100 dito,
RiaschkWiasra.Aand. 5
Zuid-West. Sp. Aand. 5
dito Z. R. 3000 do. 5
Atchis.-Top. Aand.
Atchis. Top. Oblig.7
Atl. Pac.(W.f).) le H. 6
Buff.N.-Y. Ph. Aand.
Buff. N.-Y. Ph. pref.
Centr. Pacif. Aand.
dito Oblig6
Calif. Oregon do. 6
San Joaq. Valley do. 6
Calif. Pac. 2e Hyp. do. 6
Canada-St. Certif.
Canad. Pacific. C.v. A.
Chesap. Ohio Obl. 6
dito late Hypoth. 5
Chic. Atlant. C. v. 0. 6
dp. Jowa Midi do. 8
do. Madison Ext. do. 7
do. Menominee do. 7
do. N.-W. Union do. 7
do. Win. St. Peter do. 7
Burl. Qin. C. v. Ad.
do. Gr. Tr. 2e 11 Obl. 5
Chic. R.-Isl. Certif.
dito South West. Obl. 7
CI. Akr. Col Certif.
Denv.-Rio Grande do.
•DesMoin Frtd le II.
Flor. Cent. W.Cert.v. A
dito dito Obl. Lr. B. 5
Illinois Cert. v. A.
Kansas Pacif Oblig. 6
St LouisCa'iroCert r.d.
dito dito Incoraeb. C.
Louis v .Nashv.Certif.
dito dito Oblig. 6
S. Franc. Ad. le pr,
dito dito 2e pref.
Vorige
Laagste
Hoogste
Koers.
Koers.
Koers.
100
107
91/s
50
50
1016/,
IOOI/4
851/.
853/,
85%,
676/lö
576/1,
673/,
48
j
663/,
66i/8
1163/,
'67/i6
"69/16
951/4
96%
961/4 1
56%
561/16
567,
95
96
86
921/,
963/4
96%
97
883/4
881/,
88%
87
57
567/,
57
1021/,
102
102%
102%
97
7
873/4
88
88
93 '5/16
937/,
94%
961/4
9ö'/i6
931/2
54%
54%
543/8
593/4
591/4
597/s
597/,
59%
867a
120
84
84
11 Va
10%
10%
17
15%
16
41
423/,
423/4
UI
uo%
1017,
107
IOOI/4
45
4374
433/4
577/,
57
57
69%
84
84
68%
130%
1301/a
130
1293/,
131
1277a
127%
1273/4
1331/i
69%
122
95l/u
125
42%
401/4
403/4
221/4
«0%
20%
78
12
113/4
H%
37%
136
108V3
I
523/4
503/4
52
473/4
45%
457a
105
105
95
95
487/,
4574
pCt.
to Oblig. 7
2n Man. Oblig. 6
St.P.enMan.2e Hyp 0.6
dito Dakota Ext. dito 6
Pensylv. Cert. v. Aand.
Southern Pacific Obl. 6
Tol.Peor.2elIyp.Incb.
dito dito Oblig. 6
dito Coll. Trust Bonds 5
Wab. St. L. P. Cert.
Brazilië. Spoorw. 5
Traniwcgniaatsch.
Amst. Omnibm. Aand.
dito dito Oblig. 4J
Gooische Stoomtr. dito
dito dito Oblig. 4
Ned. Tramw. Aand.
dito Oblig4J
N-- en Z.-Holl.Trw.do.
Zuider-Stoomtram do.
Preniieleeuingen.
Amsterdam IOOO 3
dito f 1003
dito Kanaal-M. C.v. A.
Rotterdam3
Gemeente-Crediet 3
Pal. v. Volksvlijt 1867
Antwerpen 1874 3
Brussel 1879 3
Hong. Staatsl. 1870
Theiss4
Oostenr.Staatsl. 1854. 4
dito 1860 5
dito 1864
Boden-Ored-Ansr.Ob. 3
Stad Weenen 1874
Pruis. L.I855 Th. 100 SJ
Keulen-Minden-Spw. 3J
Rusl Staatsl. 1864 5
dito 1866 5
Madrid 1868 3
Vorige
Koers.
73%
837/,
111
6
1093/4
102
26%«
50
9 V4
ion/s
9
221/4
1061/2
112
110%
1131/4
1141/2
101/4
101
321/4
1131/2
921/8
23/l8
85
1721/2
1011/2
60 l/g
80
73
971/2
41/3
36
1037/18
•071/4
100
10U/2
9914
110
too'',
•02%
951/2
97%
103
1351/3
Laagste
Koers.
75
33
75%
102
247/,
18
IOH/4
21%
114%
92
19%
83%
170
Hoogste
Koers#
33%
757/,
25%
!8%
101%
92%
203/g
84%
•TurkscheSpw. leen. 3
99%
112
96
97%
102
111%
135
100
97%
10074
100
130
123%
133
123 l/g 1241/2
43 427/, 43
8% 8 78
Prijxen der Coupons. Oostenr. pap. 20.
dito zilv. 20.diverse in 11.57725 dito»
dito met affidavit11.971/3; Portugeesche 11.571/2
Fransche 47.40; Belgische 47.35; div. Reichs.
mark J 5-<.75 Ilainb. Rusland 1.14; Russ. zilv.
Roebels I.I6I/2; dito papier. Roebel jPoolsche
per zilv. Roebel JSpaansche Piaster buitenl.
f dito dito Juli francs 47.40; dito dito
binnenl. f dito dito Juli 2.25; Amerika
gouden Dollar dito papieren Dollar ƒ2.46
Goud roebels ƒ1.8872
Koers van het geld; Beleen. Prol. 2V2 pCt«
De met gemerkte Fondsen zyn noodlydend.